|
2004
|
|
|
Begiratu Bizkarrokerri eta hala ematen zuen: konpainia apur
|
bat
egin ziezaion zeukala Genovevak morroi. Hala ematen zuela, diot, eta oso ondo esana dago, zeren morroi zaharrak ustekabe bat emango baitzigun behi guztioi, baita La Vacheri ere.
|
|
2010
|
|
|
Gobernu espainolak negoziazioa bideratu nahi izan zuen eta Idris ben Said eta Horacio Echevarrietari deitu zieten berriro, proposamenen
|
bat
egin zezaten. Proiektu enpresarial zabala prestatu zuten biek, Abdala Budraren proiektu politiko ekonomikoa alderantziz planteatzeko, bilakaera ekonomikoarekin arrifien eskubideak, Makhzena eta Protektoratua konpatibleak egingo zirelakoan.
|
|
2012
|
|
|
normalean ez du inork hitz egiten idazten ari den liburu berri horri buruz. Agian aipatuko du titulua edota argumentuaren laburpen moduko
|
bat
egin dezake, baina ez du askoz gehiago aurreratuko. Carlo Emilo Gadda italiar idazleak ederki azaltzen zuen horren zergatia, bat, oso superstiziosoa zelako eta bi, plagioaren beldurrez.
|
|
2013
|
|
|
Etorkizunari begira amesten jarrita, sortu den ekosistema elikatzen joateko aukera du bertso jendeak, bertso eskola txikienetik eliteko jardun ordainduraino. Guztiaren oinarrian gauza
|
bat
egin dezake, sinplea eta xumea: jolasa barreiatu.
|
|
|
—Gure zoritxarra dela-eta barre egiten badute, gaurkoa da inoiz izan duten egunik alaiena, baina gure txantxez eta beraienez barre egin nahi badute,
|
bat
egin genezake pozean, ez baita norberak bere buruaz irri egitea baino ezer osasungarriagorik.
|
|
|
Atxilotuta eduki nauzue inolako errurik eta arrazoirik gabe. Horregatik nik Ulisoko herriari agiri
|
bat
egin diezadan aldarrikatzen diot, bertan egindako oker eta kalteengatik barkamena eskatzen zaidalarik eta kitapena bermatu. Agiri horrek araukoak diren sinadura, zigilu, data eta zehaztasun guztiak eduki ditu erantsi du kanpotarrak, Ulisoko guztiak adi adi dauzkalarik.
|
|
2014
|
|
|
Eskandinaviako sozialdemokraziak ditugu horren lekuko eta eredu. Samuelsonek gogorarazi zigun 2007an, krisiaren aurretik, gizarte demokrazia horien zoriontasuna, Hayeken mirabetzatik urrun, esku hartze ekonomikoak askatasun politikoarekin
|
bat
egin dezakeelako. Baita gaur ere, harrapari (eta, ondorioz, pobre) ez diren sistema politiko barnerakoiek herrialdeak aberastu egiten dituzte, langile enpresaburu itunekin, gobernuen neurriko tamainekin...
|
|
|
Arrotzek, gu baino indartsuago direlakotz, gure gorputz ontasunetan bortxatzen ahal gaitiztek; bainan guhaurek ez badugu nahi, nehor ez zukek gure gogo bihotzez jabe bilaka. Lurrez ez dezakeguna, bederen gogoz eta bihotzez euskaldun guziek, eta lehenik gure familian,
|
bat
egin dezagun! Horra hire amaren politika!
|
|
|
Idazketa poetikoak erresonantziak sortzen ditu. Erresonantzia horietan
|
bat
egin dezake sortzailearen sentsibilitateak eta hartzailearenak, gauzak non hasi eta non amaitzen diren jakitea zaila den gune lauso horretan. Eta performatibitateak une honetan idazten ari naizen honek sor dezakeen desplazamenduarekin zerikusia dauka.
|
|
2015
|
|
|
Hartan
|
bat
egin dezake euskal anomaliak Egiturako Identitateak beste jo dituen guztiekin, batez ere, bestetasun antagonikoetan tematzen direnekin. Finean, Identitatearen printzipioak dio jendea eta bizi praktikak bereizi, mailakatu eta hierarkietan sailkatu ahal direla, eta horrela zapaldu, menderatu, ustiatu, desjabetu, baztertu, isilarazi eta deuseztatuak izan direnak ez direla ez pareko, ez duin, ezta bere buruz ere, ez dutela bere baitarik eta bere oldez izateko eskubiderik.
|
|
|
Esan bezala, norma eta egia eraikitzeko ez da soilik arauzkoa eta ohikoa behar, arauz kontrakoak eta ohiz kontrakoak ere behar dira. Horregatik, anomaliatik diferentziara doan bidean gradazio
|
bat
egin genezake: baztertuetatik isilduetara, eta isilduetara ezabatu beharrekoetara (ezabatuak, bistan da, ez dira engoitik...).
|
|
|
Nik zera diot: Olentzero lotune eder bat izan daitekeela, izan badela, jendartea askatasun eta berdintasun aldera mugitu nahi dutenek
|
bat
egin dezaten.
|
|
|
Duela hiru hilabete, funtsik gabeko plan batzuekin jolastu eta gero, benetan ihesa prestatzeari ekin zioten. Kaiera eta arkatza eman zidaten, presondegiko krokis
|
bat
egin nezala eskatuz. Ahalik eta hobekien pixkanaka eginez joan nintzen.
|
|
|
—Erretxina idortua eta xehatua erabiliz, nire belaunerako apositu
|
bat
egin nezake, horretarako astirik izanez gero. Erretxinak zauriak orbaintzen ditu.
|
|
|
Paulinok, gau hartan, afaltzera gonbidatu zuen eta gero, gaua osatu zuten Tinaren suitean, Ambos Mundos hotelean. Han, amodioa egiten ari zirela, Paulinok perlazko lepoko bat agindu zion emakumeari, bere begi zoragarri haien edertasunarekin
|
bat
egin zezan, esan zion. Agindua bete egiten da:
|
|
|
Konbatea jokatu baino hilabete lehenago, Berliner Ilustrirte Zeitung alemaniar aldizkariak Donostiara bidali zuen Robert Capa kazetaria erreportaje
|
bat
egin zezan publiko alemana ilustratzearren. Ikus zitzatela alemaniarrek euskal pugilaren eguneroko bizitzatik hartutako zenbait zertzelada.
|
|
|
ORT, Larrauri apezpikuaren salaketa, Pensamiento Navarro ko zuzendariaren desterrua, Langileen Batzordeak. Nik kezkaz ikusten nuen kasualitatea,
|
bat
egin lezaten gure industrializazio presatuak batetik, eta berorren krisiak, mugimendu obreroarengatik: Denok geunden zuzen.
|
|
|
Erosleen (Desarrollo Sostenible) eta saltzaileen (Gendulaingo kondea) interesak
|
bat
egin zezaten, hirugarren aktorea falta zen: UPN eta CDNren koalizio gobernua.
|
|
2016
|
|
|
" Lagun maiteak emen nator ni Zueri gaur kantatzera Parre pixke
|
bat
egin dezagun Euskaldun denak batera.
|
|
2017
|
|
|
Napoleonen kontrako borrokan egindako ahaleginak ordaindu zaizkie lur soroak hondatuz. Ameriketako semeekin
|
bat
egin ezazue, eta haiekin batera independentziaren oihua aldarrikatu.! Ni prest nago neure burua sakrifikatzeko. eta gizon libre izateko amerikarrek daramaten borrokari laguntzera etorri naiz. borboitarren morrontzatik irtengo gara...".
|
|
|
Zubiaren ondoan barrikada batzuen atzean babesturik Minak eta bere gerrillariek eusten zieten Berry kapitain frantsesak Traslapuentetik igortzen zizkien kanoikadei. Minak behin eta berriz mezuak bidaltzen zizkien Errioxako eta Kantabriako buruzagi biei, berarekin
|
bat
egin zezaten, soldadu frantsesak behin betikoz azpiratzeko. Eta buruzagi biek behin eta berriz erantzuten zioten frantsesak bakean uzteko eta herrira itzultzeko, Tutera osoa anabasa eginda zegoela eta.
|
|
|
Napoleon itzuli zela Minak jakin zuenean, Angulemako Dukeari idatzi zion bere gudarostean onar zitzan bera eta 70 lagun gehiago Napoleonen kontra borrokatzeko, ez baitzen arerio zaharraz batere fida. Alta, une berean, Bonaparteren jarraitzaileek eskaintzak egiten zizkioten Minari haiekin
|
bat
egin zezan. Eskaintza horien arabera Mina bihurtuko zen gudaroste baten buru, Napoleonen laguntzaz Pirinioetatik sartuko zena, Espainia Fernando VII.aren atzaparretatik askatzeko.
|
|
|
Andres Martinen iritziz, berriz, errealistek jardunbide bat taxutu zuten Minaren espedizioa zapuzteko; baina matxino nafarrak Europako potentzia guztien laguntza izan zuenez, Espainiako borboitarren gobernu absolutistak ezin izan zuen Minaren aurka ezer egin, ezin izan baitzien Europako gobernuen asmo maltzurrei aurre egin. Andres Martinen bertsioaren arabera, errealisten indarrek infiltratu ahal izan zituzten militar liberal espainolak eta kontrainsurjente mexikarrak Minaren jarraitzaileen artean, denek Minaren kontra
|
bat
egin zezaten eta Fernando erregearen alde borroka zitezen. Ikuspegi horren arabera, maila goreneko gertakizun batek" fidel" 2 guztiak bildu behar zituen borroka bakar batean Minaren eta Europako potentzia guztien aurka.
|
|
|
Baina ez dugu ahaztu behar proklama bat dela, hots, besteentzat idatzita dagoela. Horren bidez saiatu zen bere borrokaren aldeko argudioak goresten, eta, horiek publikoki argitaratzean, irakurleari eragin nahi izan zion iraultzarekin
|
bat
egin zezan haren kontzientzia inarrosiz. Jendaurrean bere konpromisoa argitaratzean eta publiko egitean, atzeraezinezko bidea urratu zuen, berak bere burua aitzindari eskainiz, defendatzen zituen ideien eredu bilakatu baitzen, guztien aurrean bere hitza eta izen ona berme emanda.
|
|
|
Azkenean, Minak bai batzuei eta bai besteei eskatu zien berarekin
|
bat
egin zezaten, Mexiko tiraniatik askatzeko.
|
|
|
Originalean kontuak garbiro ikusi nahi izatera, badakizu, beraz, nora jo. Baina, kontuak nola datozen irudipen
|
bat
egin dezazun, honatx, esate bateko, zazpigarren orriko faksimile puxka:
|
|
|
Horietatik denetatik, azkeneko Johanes de Descarga horren erantzunak bakarrik ekarri dizkizut nik hona, beste guzien iduripen
|
bat
egin dezazun; esan ere, gauza beratsuak esaten baitituzte beste guziek. Hona beraz, bere anaia bezalaxe, gaztetan urte askoz zurgin izanda gero apez sartutako goizuetar honen esanak.
|
|
|
Baita aranaztar batzuk Koxinene baserrian egin zuten 1810eko lapurreta ere sartu dizut, santuak ez garela jakinik, beste antzeko edo okerragoko askoren eredu, irudipen
|
bat
egin dezazun. Kontu nobleago omen direnak aipatzearren, Narrosko Markesak() anaiari Alduntzingo Palazioa saldu zioneko dokumentua sartu dizut, eta honek gero haren lurrak Goizuetako herriari saldu zizkionekoa.
|
|
2018
|
|
|
Frag. 91) bultzatu zituzten arrazoiak arakatuz, U. Espinosak" ezinikusi sakonak" susmatzen ditu Sertoriorekin bat egindako zenbait herrirekiko, edota Sertoriok indarra erabili izana berarekin
|
bat
egin zezaten alderdi senatorialaren kontra, noski (1994, 104).
|
|
|
Beharbada, Yanguas izan zen XIX. mendeko lehenengo intelektuala, behintzat definizio modernoan sartzen ahal den lehendabizikoa. Politikoa (liberala eta Diputazioko idazkaria) eta intelektuala (historialaria, artxibozaina, idazlea), tuterarra saiatu zen tradizioak eta iraultzak
|
bat
egin zezaten. Horretarako, 1841eko Legearen aldeko lan erabakiorra izan zen frogarik garbiena.
|
|
|
Beste bertso sorta bat, kantu sinboliko bihurtu zena, Gratien Adema Zaldubi olerkariaren eskutik heldu zaigu: Gauden gu eskualdun du izena kantuak," Zazpi Eskual Herriek
|
bat
egin dezagun..." errepika duenak. 1893an entzun ziren lehen aldiz, Azpeitiko euskal jaietan.
|
|
|
Paradoxa hori maiz gertatzen da, eta horrek frogatzen du jarduera baten arrakasta edo porrota ikastetxeaz haraindi doazen faktoreek determina dezaketela, edo, behintzat, faktore horiek kontribuzio determinante
|
bat
egin dezaketela jarduera horren arrakastan edo porrotan. Aurretik esan den bezala, diziplina baten irakaskuntzan eragina dute faktore epistemologikoek (zer irakatsi), pedagogikoek (nola irakatsi) eta psikologikoek (noiz irakatsi); baina baita ere filosofikoek (zergatik irakatsi), historikoek (irakatsi nahi den horren jatorria zein den), linguistikoek (zein hizkuntzatan eta zein hizkerarekin irakatsi), eta baita soziologikoek ere (nori eta non irakatsi).
|
|
2019
|
|
|
Aldiz, dogmatismoak eta ortodoxiak albo batera utzita, eta Silvia Federicik (Soldataren patriarkatua. Marxismoari egindako kritika feministak, Katakrak, 2017: 114) esaten duen antzera," klase borrokaren irakurketa berri
|
bat
egin dezakegu eta uler dezakegu zer baliabide erabiltzen duen kapitalismoak bere burua erreproduzitzeko, lan erregimen eta garapeneta azpigarapen molde desberdinaz sortuz". Marxismoak hasieran ez zion sexu bereizketa eta erreprodukzio eta zaintza lanei kasu handirik egin.
|
|
|
Marxen arabera, komunismoa truke balioaz, propietate pribatuaz eta diruaz haraindi dagoen gizarte bat da, ekoizle askeen elkarteetan oinarritua eta" bakoitzari behar duena eta bakoitzarengandik bere gaitasunaren araberakoa" printzipioaren arabera gobernatua, eta feminista antikapitalistek ezinezkoa dute ideal horri uko egitea. Feministek
|
bat
egin dezakete, baita, Marxek imajinatu zuen munduaren irudiarekin, lan banaketa sozialetik harago doan munduarekin, nahiz eta ziurtatu nahiko duten goizean ehizan, arratsean arrantzan eta afalostean maiseaketan jardun ostean denbora izango dutela guztien artean garbitasuna egiteko eta umeak zaintzeko. Halere, politika feministek erakutsi digute ezin dugula onartu Marxek lanari eta klase borrokari buruz duen ikusmoldea eta, funtsezkoagoa dena, uko egin behar diogula Marxen lan publikatu guztiak zeharkatzen dituen ideia horri, hots, esaten duena kapitalismoa ezinbesteko urrats bat dela edo izan dela giza emantzipazioaren historian, bai eta ezinbesteko aurrebaldintza bat ere gizarte komunista baten eraikuntzan.
|
|
|
Hori eginez gero, agerian jartzen dugu metaketarako eta borrokarako eremu berri bat; halaber, azaleratu egiten dugu kapitalak lan ez ordainduarekiko eta lanegun osoarekiko duen mendekotasuna.31 Izan ere, Marxek lan produktiboari buruz garatutako teoria erreprodukzio lanaren dimentsio guztietara zabalduz gero, bi gauza lor ditzakegu: batetik, genero harremanak kapitalismoan duen tokiari buruzko teoria bat eraiki dezakegu; bestetik, klase borrokaren irakurketa berri
|
bat
egin dezakegu, eta uler dezakegu zer baliabide erabiltzen dituen kapitalismoak bere burua erreproduzitzeko, lan erregimen eta garapeneta azpigarapen molde desberdinak sortuz.
|
|
|
Eta hain da hori horrela, non borda, beste gabe, egungo baserri zentzuan erabiltzen den beti, non eta espreski" para acubillar ganado"," para recogerganado" edo antzekorik esaten ez den. Eta zure gogoan, borda hitzaren semantika auzi hau zeinen aldrebestua dabilen irudipen
|
bat
egin dezazun, honatx 1726ko apeoaren azkenean aurreneko aldiz ageri diren Leitzako ardibordak, beren faksimile zatian:
|
|
|
Baina ez dizkizut ekarri hona, Leitzako errege erreginak liburua egiterakoan urterik urte atera nituen etxe/ borden zerrenda horiek, Joxe Migel Elosegiri utzi bainizkion, eta hark bere Excel pribatuan gordeak edukiko dituenez, egunen batean txukun ateratzeko asmotan, alfer lana iruditu zait niri, berriz hemen argitaratzen hastea. Baina irudipen
|
bat
egin dezazun hona nik emandako datuekin Joxe Migel Elosegik egindako zerrenda txukunaren zatitxoa, ordena alfabetikoan, bordarien azkena jasotzen duena, ikusten duzunez, Joxe Migel berak eskatu bezala, atzera neronek morroi zintzo bezain erne, lapitzez idatzitako etxe izen berriekin hornitua:
|
|
2020
|
|
|
—Alderdi politikoei azalduko zaien argumentutegia, gurekin
|
bat
egin dezaten.
|
|
|
Ea zure ondoan isilik eserita dagoen Arraiza presidente anderea jabetzen den. Zure gobernukide batzuek, Arraiza anderea barne, nahi dute denok atzerako urrats handi
|
bat
egin dezagun; hau da, hainbat urtean erakunde terrorista batek lortu ez zuena, orain dohainik eman diezaiogun. Zer aitzakiarekin, gainera, eta terrorismoaren kontrako borrokaren ikurra den abizen baten aitzakiarekin.
|
|
|
Bi bertsio oso ezberdin, Ama Birjinari buruzkoak. Aste Santua hurbil zegoen, oporretarako lan gisa jarri zieten Birjinaren literatur erretrato
|
bat
egin zezaten, ebanjelioen norberaren irakurketa oinarri harturik. Irakurketa hartatik atera behar zituzten Mariaren balizko itxura eta izaera, nolakotasun oro ebanjelioen esaldiekin justifikatuz.
|
|
2022
|
|
|
[...] Dei bat ezin sutsuagoa egin diote gero Etchepare jaunak gipuzkoar anaieri, Axular’en egunaz orhoit ditezen. Ethortzen direnak oro dathozila egun hartan Saralat, ez bakarrik Gipuzkoa’tik, bainan ere Naparroa’tik eta Bizkaia’tik, eskualdun guziek egiazki
|
bat
egin dezagun".
|
|
2023
|
|
|
Zugarramurdiko kasuaren ondoren, giroa hain zen nahasirik, Inkisizioak berak Alonso de Salazar y Frias inkisidorea igorri zuen ikerketa sakon
|
bat
egin zezan gaiaren inguruan Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan barna bi itzultzaileren laguntzaz. Atera zituen ondorioek (1612) balio izan zuten basakeria haiek bukarazteko.
|
|
|
Ipuin batean ere Senpereko (L) laminek neska bat eraman zuten bizi ziren zubipera, otoitz
|
bat
egin zezan haietako bat hil ezinean zegoelako.
|