|
2001
|
|
|
Denboraldia ondo irekitzeak, gainera, ia seguru adieraziko du salmentak “ondo” joango direla udan. Artisauen gelak Artisau izozkiak egiteko hasierako teknikek oso ekoizpen mugatuak lortzen zituzten, baina teknologiaren garapenak, bereziki hotzaren industriak, elikagai atsegin eta elikagarri bihurtu ditu mende
|
bat
baino gutxiagoan. Nahiz eta gehienetan artisau izozkien enpresak familia negozioak diren, gurasoen eta seme alaben arteko herentzia nagusi den, elkarte hori beste bide batzuk sustatzen ari da ezagutzak zabaltzeko.
|
|
2002
|
|
|
OMEren arabera, herrialde aberatsek ez dituzte baliabide asko bideratzen osasun mentalerako, eta ematen dituztenek ez dute behar adinako kalitaterik. Gainera, asistentzia psikiatrikoan diharduten profesionalak oso urriak dira munduan, 680 milioi pertsonak baino gehiagok, batez ere Afrikakoak eta Asiakoak, milioi bat biztanleko psikiatra
|
bat
baino gutxiago baitute. Ildo horretatik, osasunaren antolaketak adierazten du herrialdeen %40k ez dutela osasun mentaleko politikarik, eta %25ek ez dutela arlo horretako legerik, hala nola Txina, Nigeria, Iran, Thailandia eta Turkia.
|
|
|
Nahiz eta autoeskolek —OCU k azaltzen duten— prezioak ez direla eskaintzen den irakaskuntzaren kalitatea bezain garrantzitsuak, gutxi da ikasleak kalitate hori neurtzeko duen informazioa. «Autoeskolek ez dute gainditu gainditu dutenen portzentajea, eta, horiek ematen dituztenean (erakunde honek ikertutakoen heren
|
bat
baino gutxiago), autoeskolak berak ez du abalik, eta Trafiko Zuzendaritza Nagusiak probintzia bakoitzerako ematen dituen ehunekoak aise gainditzen dituzte. OCOren ikerketa honek kontuan hartu du 1995eko autoeskolen azken azterketak eragin handia izan duela, erakunde horren salaketa batek bultzatuta, Lehia Babesteko Auzitegiak Bilbo, Burgos, Kordoba, Donostia, Iruñea, Puertollano eta Tarrasa hirietako autoeskolek prezioak hitzartu ahal izateko aukera aztertzen hasi baitzen.
|
|
|
Gaur egun, hiru herrialde horietako biztanle gehienak pobrezian bizi dira. Ruandan, Caritasen datuen arabera, populazioaren herenak (8.800 milioi biztanle) egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi da, eta %50 pobrezia mugaren azpitik bizi da. %11, gainera, hiesak jota dago.
|
|
2003
|
|
|
Proposatutako hipotesirako, Madrilen bertan, hiletarik garestienak 2.227 euro balio du, eta merkeena, berriz, 647 eurotan geratzen da, hau da, heren
|
bat
baino gutxiago.
|
|
|
Zenbait marrazoren populazioak duela 15 urte baino laurden
|
bat
baino gutxiagora jaitsi dira
|
|
|
Gainera, banaketa kostuak eta lehengaiak elikagai bihurtzeko kostuak gehitu behar dira, teknologien bidez. Teknologian, produkzioan eta banaketan egiten den ahaleginak, gainera, kontsumitzaileari saltzeko prezio egokiak izan behar ditu produktu bakoitzerako. Adibidez, ogi barra bat euro
|
bat
baino gutxiago ordainduta, edo litro bat esne 0,60 euro baino gutxiago ordainduta. Testuinguru horretan, AKPKA sistemak kontrola areagotzea dakar, eta aditu gutxi batzuen ustez, horrek eragina izan luke produktuen azken prezioan.
|
|
|
Zifrak bat datoz, halaber, aurreko beste azterlan batzuekin ere: emopausia ondoko emakume kaukasikoen isoflabonen kontsumoa miligramo
|
bat
baino gutxiagoan (De Kleijnek zuzendua, 2001ean) eta batez besteko kontsumoa Europako hamar herrialdetan, egunean 2 miligramo baino gutxiago. Keinan Boker ek zuzendutako lana 2002an.
|
|
|
Haurtxoari bularra edo biberoia eman behar zaionean, batez ere, higiene hori areagotu egin behar da. Gainera, komeni da adingabeak infekzio bat duten pertsonengandik hurbilegi (metro
|
bat
baino gutxiagora) ez egotea. Ez da gomendagarria haurren aurrean erretzea, keak kutsatzen laguntzen baitu.
|
|
2004
|
|
|
113 metroko luzerarekin, lau mastako Espainiako bergantin goleta izan zen hainbat herrialdetako belaontziek Bartzelonako Portua eta Formum elkartu zituzten ekitaldi bateko brankako maskara. Espainiako ontzi eskolarekin batera, 1925 urtean uretaratua, beste belaontzi batzuek hartu zuten parte, eta horietako batzuek ehun metro baino gehiagoko luzera zuten, nabigazioko ariketa konplexu batean, kostatik milia
|
bat
baino gutxiagora eta orduko lau korapiloko abiaduran. Ontziak Kondal Hiriko Port Velletik atera ziren eguerdian, eta “Elkano” ontzia puntualki iritsi zen Forumeko portuko bokalera 13:00etan, Mediterraneoan egindako ibilaldi batean.
|
|
|
Hiru espainiarretik batek baino ez du sartzen normalean Interneten. Ikerketaren arabera, espainiarren %31, 4 gutxienez behin konektatu zen Internetera azken hiruhilekoan, hau da, hirutik
|
bat
baino gutxiago. Datuak autonomia erkidegoen arabera aztertuta, erabiltzaileen %37, 3 madrildarrak dira, eta, ondoren, euskaldunak eta katalanak (%33, 1 eta %32, 2, hurrenez hurren).
|
|
|
Gainera, erositako astea ordaintzeko behar den kreditua ematean banku sukurtsal batzuek konplizitatea dutela salatu du Dependaek. “ACC Bank, BBVA Financial, Caja España eta Bancajak egun
|
bat
baino gutxiagoan egin dituzte eragiketa horiek”, dio kontsumitzaileen elkarteak. Adimene ren zerbitzu juridikoek ohartarazten dute “kontratu horietako gehienak deuseztagarriak dira”, kontsumitzaileak, “merkataritza estrategia oldarkorraren aurrean, ez baitira gai sinatzen ari direna bereizteko”.
|
|
|
Oso populazio txikia du, eta seguru asko ez ditu 2.000 bikote baino gehiago izango. Bestalde, Espainiako miru errealak% 50 inguruko beherakada izan du hamarkada
|
bat
baino gutxiagoan.
|
|
|
Hori izan zen lasterketa luze baten hasiera, organo solidoen transplanteak egungo medikuntzaren oinarrietako bat izan zitezen, bizitzak salbatzeko metodo eraginkor gisa. Duela hamarkada
|
bat
baino gutxiago gainditu ez den proba nagusia gaitzespena izan zen. Hasieran, immunosupresore ugari erabili zituzten medikuek.
|
|
2005
|
|
|
Publizitate indizea orduko minutu batekoa izango dela kalkulatzen da, Europa osoko baxuena, Avisising Education Forum ek (AEF) argitaratu duenez. International Consumers en azterlan bat bere eginez, elikagaietarako publizitateari dagokion ehunekoa% 21 da, eta, batez beste, orduko elikagai publizitate
|
bat
baino gutxiago egiten da. Hala ere, haurren gehiegizko pisua eta obesitatea %18 inguru dira, Frantzia edo Belgikarekin alderatuz gero.
|
|
|
Hamburgoko Unibertsitateko Wilfried Wurth ek koordinatutako zenbait laborategi alemaniarrek egin dute lan horren zati esperimentala, eta inoiz izan den denborarik laburrena neurtzea lortu du. Fisikariek ordura arte baino ez zekiten elektroi batek atomo batetik bestera femtosegundo
|
bat
baino gutxiago pasatzen behar zuela, milioirena segundoko milioirena. Wurthek zuzendutako taldeari eta Sánchez Portal eta Etxenikeren interpretazio teorikoari esker, gaurtik bertatik frogatu dute elektroi batek 320 attosegundo behar dituela (attosegundo bat femtosegundo milarena da) sufre atomo batetik ohiko atomo batera jauzi egiteko.
|
|
2006
|
|
|
Ikasle etorkinak integratzeko erronka atzeraezina dute denek. Espainian oso fenomeno berria da, baina hamarkada
|
bat
baino gutxiagoan, ikasle etorkinak Bigarren Hezkuntzara masiboki iristen direnean, arazoak has daitezke, ikerketaren egileek ohartarazi dutenez.
|
|
|
Liechtenstein, AEB, Australia, Hego Korea, Hungaria, Zeelanda Berria, Erresuma Batua, Hong Kong, Austria edo Kanada dira ikasle bakoitzeko ordenagailu gehien dituzten herrialdeak. Hamar ikasleko talde
|
bat
baino gutxiagorekin daude Mexiko, Grezia, Espainia, Alemania, Portugal, Eslovakia, Polonia eta Letonia. Ilaran daude Tunisia, Errusia, Turkia edo Brasil, 100 ikasleko bost ordenagailu baino gutxiago dituztenak.
|
|
|
“Gauza hauek harrapatzea zaila da. Objektu bakoitzeko, egun bakoitzeko segundo
|
bat
baino gutxiagoan irrati seinaleak detektatu ditugu. Eta, emisio iheskorrak direnez, kontu handia izan dugu lurretik datozen irratietako interferentzietatik bereizteko”, adierazi zuen Dick Manchesterrek, punlarien ehiztari adituak.
|
|
|
erretzea ez da gizontasunaren sinboloa, baizik eta inpotentzia arriskua handitzen du, bai asko erretzen denean, bai ohitura eguneroko paketearen azpitik geratzen denean. Egunean hogei zigarro baino gehiago erretzen dituzten gizonek ez erretzaileek baino %39 inpotentzia gehiago izateko aukera gehiago dituzte; %24koa da pakete
|
bat
baino gutxiago erretzen dutenen portzentajea. Hala adierazten du Australian egindako azterlan batek, “Tobacco Control” delakoan, Britainia Handiko Medikuntza Elkartearen argitalpen batean.
|
|
|
Aitzitik, “Frantziak milioi bat dolar besterik ez du eman, munduko herrialde aberatsenetako bat izan arren; beste herrialde pobreago batzuek, hala nola Mexikok, Granadak eta Sri Lankak, lagundu dute hondoan”, salatu dute. GKE horrek kalkulatu du mila milioi dolar urtean dolar
|
bat
baino gutxiago direla herrialde aberatsetan bizi den pertsona bakoitzeko.
|
|
|
Badira eguzki argia behar duten barneko landareak, eta, beraz, leiho batetik hurbil dute kokaleku egokiena, nahiz eta inoiz ez egon eguerdian eguzkitan, eta are gutxiago udan. Hala, zintak, elefante oinak, juka, croton, maranta, anana, vriesia, criptanto, guzmania, acmea, echeveria, potoak edo amoniarrak leiho batetik metro
|
bat
baino gutxiagora jarriko dira, eguzkia betea izan dezaten. Hala ere, kontuan hartu behar da leihoetako kristalak eguzki izpien eragin kaltegarria areagotu egiten duela, eta, bero gehien dagoen orduetatik babesten ez badira, aleak kaltetu egin daitezkeela.
|
|
|
Konplikazio neurologikoen artean daude kornea lainotuak, gorreria, duramaterra loditzea (garuna eta bizkarrezur muina inguratzen eta babesten dituen mintza). MPS VII, edo Sly ren sindromea, mukopolisakaridosiaren forma ezohikoenetako bat da, eta jotzen da 250 mila jaiotzako
|
bat
baino gutxiagotan gerta daitekeela. Asaldura beta glukuronidasa entzimaren urritasun batek eragiten du.
|
|
2007
|
|
|
Anbizioa ‘2001era murrizten bada, Odisea del Espacio’ edo ‘Apocalipse Now’, kalitate kopia bikaina izan daiteke hemen: ‘giga’
|
bat
baino gutxiago. Espazio horretan guztian Public Enemyren (talderik onena) diskografia osoa historiako hip hop a) edo ezkontzako bideo osoa bereizmen handian filmatutako familia.
|
|
|
Azpimarratu du ez dagoela nahita egindako praktikarik igoera mailakatua lortzeko. Hala ere, Harvardeko ikertzaileetako batek kalkulatu du nikotina mailak ustekabean igotzeko probabilitateak milatik
|
bat
baino gutxiago direla. Gregory Connolly tabakoa kontrolatzeko Harvardeko programaren zuzendariaren eta ikerketa horien arduradunaren iritziz, “gure aurkikuntzak zalantzan jartzen du tabako industriak mendekotasuna sortzeko ahaleginak benetan utzi dituen”.
|
|
|
Tratamendu horiek zabaltzeko oztopo nagusietako bat TKEaren egungo prezioa da. ASAQ konbinazio berriak 0,50 dolar baino gutxiago balioko du bost urtetik beheitiko haurrentzat, eta dolar
|
bat
baino gutxiago nerabe eta helduentzat, hau da, tableta bereizien bidezko tratamenduak baino %40 gutxiago. Gainera, mundu osoan banatuz gero, are gehiago jaitsi da prezioa.
|
|
|
Jorge Calderónek Madrileko BMW kontzesionariotik azalduko du mekanismo horrek kontsumoan, leuntasunean eta azkartasunean izan duen aurrerapena. “Duela urte batzuk, auto automatikoek eskuzko batek baino hiru litro erregai gehiago kontsumitzen zuten, baina gaur egun aldea
|
bat
baino gutxiagora murriztu da”, gehitu du. “Duela urte batzuk, auto automatikoek eskuzko batek baino hiru litro erregai gehiago kontsumitzen zuten, baina gaur egun aldea bat baino gutxiagora murriztu da” Gaur egun, martxen arteko aldaketa oso leuna eta azkarra da, eta potentzia galtzea eragozten du batetik bestera igarotzean.
|
|
|
“Duela urte batzuk, auto automatikoek eskuzko batek baino hiru litro erregai gehiago kontsumitzen zuten, baina gaur egun aldea bat baino gutxiagora murriztu da”, gehitu du. “Duela urte batzuk, auto automatikoek eskuzko batek baino hiru litro erregai gehiago kontsumitzen zuten, baina gaur egun aldea
|
bat
baino gutxiagora murriztu da” Gaur egun, martxen arteko aldaketa oso leuna eta azkarra da, eta potentzia galtzea eragozten du batetik bestera igarotzean. Hain zuzen, Calderonek dio auto automatikoekin egin daitekeela kirola.
|
|
|
Ohol estalkian egurraren ordez industrializatu egiten da, bai eta kanpoko, barruko eta sabaietako hormak egiteko erabil daitezkeen adreilu trinkoetan osagai nagusi gisa ere. Kalamu blokeak 30 x 14,5 x 10,5 zentimetroko formatuan merkaturatzen dira Espainian, unitate bakoitzak euro
|
bat
baino gutxiago balio duela gutxi gorabehera. Zeramikazko adreiluekin konparatuta, bakoitza 0,10 eurotik 0,40 eurora bitarteko kostua baitute, ulertuko da, hormaren lodieraren arabera, komenigarriagoa izango dela edo ez, dirutan.
|
|
|
Euro bat herritar bakoitzeko Per capita inbertsioari dagokionez, Espainia hamalaugarren postuan geratu da. Gastua euro
|
bat
baino gutxiago da herritar bakoitzeko, Europako batez bestekoa baino hiru aldiz gutxiago. Erresuma Batuak betetzen du lehen postua, 13,18 euro biztanleko.
|
|
|
Gainera, autoreek diote egunean hiru edari alkoholiko kontsumitzeagatik sortzen den arriskua tabako pakete bat edo gehiago kontsumitzeagatik izaten den igoeraren antzekoa dela. Kaiser Permanent Medical Care Program delakoaren Ikerketa Dibisioko ikertzaile taldeak (Oakland, AEB) eta Arthur Klatsky buru zutela, ikusi zuten egunean kopa bat eta bi koparen artean hartuko zuten emakumeek %10 handitzen zutela bularreko minbizia izateko arriskua, 24 orduan behin kopa
|
bat
baino gutxiago kontsumitzen zuten edariekin alderatuta. Hiru adaburutik gora, arriskua %30 arte handitzen da.
|
|
|
Toleste abiadura ere faktore garrantzitsua da. Bizikleta azkar eta maiz muntatu eta desmuntatu behar bada, modelo batzuk tolestuta egon daitezke minutu
|
bat
baino gutxiagoan; beste marka batzuek, berriz, minutu batzuk behar dituzte. Bestalde, bizikleta normalean erabiliko bada, ez da gomendagarria modelo ekonomikoenak erostea, egokiak izan baitaitezke noizbehinka erabiltzeko.
|
|
|
Erakundeek, gainera, pobreziaren aurka borrokatzeak planetaren berotzearen ondorioak arintzeko duen garrantzia azpimarratu dute. Saharaz hegoaldeko Afrikan, egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi diren pertsonen kopurua bikoiztu egin da 1981etik, eta 2001ean 313 milioi izatera iritsi da, hau da, biztanleen %46.
|
|
2008
|
|
|
Guk jan ohi dugun arraina, ordea, arrain zuria izaten da gehienetan, eta oso gantz gutxi edukitzen du (gramo
|
bat
baino gutxiago, 100 gramo bakoitzeko).
|
|
|
Guztira 10.917 sute izan ziren, 2006an 16.334 eta azken hamarkadan 20.844 batez beste. Horietatik 7.771 konatoak izan ziren (hektarea
|
bat
baino gutxiago) eta 3.146 sute (hektarea bat baino gehiago). Eremuka, baso sute gehienak (%48, 14) penintsulako ipar mendebaldean izan ziren (Galizia, Asturias, Kantabria, Euskal Herria eta Leon eta Zamora probintziak).
|
|
|
82.027,68 hektarea erre ziren, hau da, 50.985,92 hektarea gutxiago. 2007an, guztira, 10.917 ezbehar zenbatu ziren; horietatik 3.146 suteak izan ziren (hektarea bat baino gehiagori eragin zioten), eta 7.771 konato (hektarea
|
bat
baino gutxiago). Hamarraldian, berriz, 20.844 ezbehar izan ziren batez beste.
|
|
|
elikadura, ostatua, ur hornidura, osasun zerbitzuak, hezkuntza, osasun laguntza eta enplegua. Joan den uztailean Oxfam International GKEak jakinarazi zuenez, irakiarren %70ek ez zuen edateko ur segururik, eta %43 egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi zen. Gaur egun, zortzi milioi irlandarrek larrialdiko laguntza behar dute, eta egoera horretan, haurrek dute egoerarik okerrena.
|
|
|
Ikerketa horren emaitza azpimarragarrietako bat hauxe da: egunero freskagarri bat baino gehiago kontsumitu zuten parte hartzaileek, light nahiz ez, eguneko freskagarri
|
bat
baino gutxiago kontsumitu zutenek baino askoz arrisku handiagoa izan zuten sindrome metabolikoa izateko. Lehenengoei tentsioa igo zitzaien, gizendu egin ziren, kolesterol ona (HDL) jaitsi zitzaien eta triglizeridoak handitu zitzaizkien.
|
|
|
Parte hartzaileak hiru taldetan banatu ziren, egunean zenbat freskagarri kontsumitu zituzten kontuan hartuta:
|
bat
baino gutxiago hartu zutenak (erreferentzia taldea), bat edo gehiago hartu zutenak eta bi edo gehiago hartu zituztenak. Urteetan zehar, edari freskagarri gehien hartu zituen taldean sindrome metabolikoa garatu zuten pertsonen proportzio handiagoa hauteman zen.
|
|
|
Pobreziaren aurkako kanpaina duela hiru urte hasi zen dei global bat egiteko. Eragile guztiak inplikatzea egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi diren pertsonen kopurua murrizteko. Gaur egun 1.000 milioi dira, baina aurreikuspen baikorrenek, Milurtekoko Garapen Helburuak (MGH) sinatu zituzten 189 estatuek babestutakoek, asmoa dute 2015erako 420 milioi izatea.
|
|
|
" Self storage" aren industria, Estatu Batuetan oso finkatua, eta handik dator (Bigarren Mundu Gerraren ondoren jaio zen herrialde horretan, eta gaur egun biztanleko metro karratu bat baino gehiagoko eskaintza du), baina ez zen Europan sartu 80ko hamarkadaren bukaera arte (Erresuma Batuan). Espainian sortu berria da, duela hamarkada
|
bat
baino gutxiago hasi baitzen, mende berria hasita, eta zabaltzen ari da. Zerbitzu hori indartsu hasi zen Madrilen, Bartzelonan eta inguruetan, baina oraindik ez da oso ezaguna Espainiako hiri txikiagoetan.
|
|
|
Pertsona txirotzat hartzeko baremo berriak ezartzen du egunean 1,25 dolar baino gutxiagorekin bizi dena dela. Orain arte, hesia dolar
|
bat
baino gutxiago zegoen egunean; beraz, zifra berrien arabera, pobreen kopurua 1.900 milioi zen 1981ean, eta 1.400 milioi, 2005ean. Datu horien aurrean, gaur Pobrezia Errotik Kentzeko Nazioarteko Eguna ospatzen da, baina ez dago ospakizunetarako gogorik.
|
|
2009
|
|
|
Espainian, mende
|
bat
baino gutxiago behar izan da bizi itxaropena gaurko neurrietara etortzeko.
|
|
|
Ozpin guztiek emaitza egokiak lortu dituzte (gramo
|
bat
baino gutxiago antzeman dugu litroko guztietan).
|
|
|
Erasoak oso laburrak izan daitezke, arreta falta edo muskulu astinaldiak, konbultsio handiak eta luzeak. Atalen maiztasuna aldakorra da, urtean
|
bat
baino gutxiagotik hasi eta egunean bat baino gehiagoraino. Garaiz aurretik hiltzeko arriskua hiru aldiz handiagoa da paziente epileptikoetan populazio orokorrean baino.
|
|
|
Hamarkada
|
bat
baino gutxiagoan, laborategian sortutako bizimoduek sendagai, bioerregai edo klima aldaketaren aurkako sistema berriak ahalbidetu ditzakete.
|
|
|
Di Girolamok gaineratu duenez, “ez da josturarik behar, esku hartze txikiagoa da. Begiaren azaleko ehunaren kantitate txiki bat (milimetro
|
bat
baino gutxiago) lortu behar da. Gaixotasun mota horren tratamendua hirugarren munduko herrialdeetan egin behar bada ere, kirurgialari bat eta laborantza zelularra egiteko laborategi bat behar dira”.
|
|
|
Aurten ere PFEZren zirriborroa jaso duten haur txikien kasuak agertu dira prentsara. Bertan jakinarazi zitzaien gutxieneko diru kopuru batzuk itzuli behar zitzaizkiela, euro
|
bat
baino gutxiago. Atxikipena, batzuetan, adingabeak eta gurasoek batera zuten kontu batetik zetorren.
|
|
|
Acciona eraikuntza enpresak 88 euro kotizatzen ditu titulu bakoitzeko. Aldiz, badira euro
|
bat
baino gutxiago ordainduta eskura daitezkeen ekintzak ere: enpresa kolonialaren ekintza bat 0,19 euroren truke eros daiteke, Ercrosek 0,139 euroren truke, Dogik, 0,64 euroren truke, Jazztelek, 0,25, Natraceuticalek, 0,44 euroren truke, Reno de Mécik, 0,19 euroren truke, La Seda de Barcelonak 0,34 euroren truke, 0,79 euroren truke Ekintza horiek guztiak" txitxarroak", izenburu txikiak eta negoziazio murriztua dira.
|
|
|
Baina, gainera, kirol ekitaldiez gain, nazio honek merezimendu askoz garrantzitsuagoak egin ditu ekonomia arloan. Hamarkada
|
bat
baino gutxiagoan, bere kontuak onbideratzea eta zorpetzea eta inflazioa murriztea lortu du. Duela aste batzuk bakarrik iragarri zuen bere historian lehen aldiz Nazioarteko Moneta Funtsaren hartzekodun bihurtu zela, erakundearen bonuak 10.000 milioi dolarren truke erostea erabaki baitzuen.
|
|
2010
|
|
|
100 milioi inguru egunean dolar batekin baino gutxiagorekin bizi dira; garapen bidean dauden herrialdeetan bizi direnen %80k, berriz, diru sarrera erregularra dute. Saharaz hegoaldeko Afrikan bizi diren adinekoen ia erdiek egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi dira. Asian ere milioika daude.
|
|
|
Asian ere milioika daude. Nazio Batuek gogorarazi zuten, 2006an, Pertsona Nagusien Nazioarteko Egunean, 100 milioi adineko inguru egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi direla, eta garapen bidean dauden herrialdeetan bizi diren pertsonen %80k diru sarrera erregularra dutela. Hori gutxi balitz, mendebaldeko herrialdeetan bilobak zaintzea eguneroko lana da, eta ez du esan nahi aitona amonek gastu guztiak ordaindu behar dituztenik; Afrikako hegoaldean bakarrik bizi dira haur umezurtzen erdiak baino gehiago aiton amonekin, eta, ahal dutenean, haien heziketa ordaindu behar dute.
|
|
|
Gogoratu bertan bizi dela mundu osoko herritarren ia erdia: “Munduko populazioaren %13 bizi da, egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin, eta %41 egunean 2 dolar baino gutxiagorekin bizi da”. Herritarren %13 egunean dolar batekin baino gutxiagorekin bizi da Eremu horietako bizi baldintzek migrazioa bultzatzen dute.
|
|
|
Gaur egun, bihotzekoa diagnostikatu zaien pertsonen %10 baino ez da hiltzen, baina %40 inguru gehiago hil dira bat batean. Garrantzitsuena da lehen heriotzen %35 inguru gaixotasun kardiobaskularrek eragiten zutela, eta orain, hamarkada
|
bat
baino gutxiagoan, kopuru horiek gutxitu egin direla. Prebentzio kanpainei esker?
|
|
|
Zer esan nahi du denbora gutxi irauten duela? Koadro zorabiagarriari buruz ari garenean, profesionalek bertigo paroxistiko onbera aipatzen dute, bertigo guztien %80 baino gehiago eta minutu
|
bat
baino gutxiago irauten duena. Beste erpin batzuk ere badaude, 4 edo 5 minutu irauten dutenak eta konplikatuagoak.
|
|
|
Hala ere, ikerketak alderdi negatibo batzuk hauteman ditu. 2008 eta 2009 urteen artean, gutxieneko arauak betetzen zituzten bainatzeko uren kopurua zertxobait jaitsi zen, ehuneko puntu
|
bat
baino gutxiago. EBko kostaldeko bainurako eremuen %2 debekatu egin zen 2009an, batez ere Italian.
|
|
|
Edari isotoniko batek kaloriak ditu. Batzuek freskagarri azukretsu
|
bat
baino gutxiago dute, baina ez da beti horrela gertatzen, eta aldea oso txikia izan daiteke. Era berean, kirol elikadurari dagokionez, kirolariek ezagutzen dituzten arau batzuk bete behar dira, baina ez dira beti komunak.
|
|
|
Segundo
|
bat
baino gutxiagoan, fruta edo barazkiak heldutasun mailaren arabera sailkatzeko gai da.
|
|
|
...n, makinak autonomiaz erabakitzeko ahalmena izan dezake fruta eta barazkitarako produktu bat ontziratzeko edo ez ontziratzeko bezain heldua dagoen. ai2 Institutuak IMPA (Elikagaien Ikuskapena eta Manipulazioa) proiektuaren bidez, robot industrialek elikagaiak maneiatzeko erabiltzen duten denbora errekorrean erabakitzeko ahalmen hori gehitu nahi du. ai2 institutuak diseinatutako atzaparrak, segundo
|
bat
baino gutxiagoan ez ezik, gai da fruta edo barazkiak heldutasun mailaren arabera erabaki eta sailkatzeko. Robot industrialek elikagaietan duten eragina aztertu ondoren, ikertzaile talde horrek sentsore batzuk jarri dizkie atzaparrei, atzaparreko hatzek fruta edo barazki bat hartzerakoan sortzen duten inpaktua murrizteko.
|
|
|
Ikertzaileek meta analisi bat egin zuten, eta 11 azterketa egin zituzten, edari gozatuen eta nahaste horien arteko lotura aztertzeko. Ateratako ondorioek erakutsi zutenez, egunean edari azukredun baten eta biren artean edateak %26 areagotzen zuen 2 motako diabetesaren arriskua, eta %20 sindrome metabolikoaren arriskua, hilean edari
|
bat
baino gutxiago edaten zutenekin alderatuta. Egunean 0,35 litro edatea %15 handitzen zen 2 motako diabetesaren arriskua.
|
|
|
Ohartu ziren soda azukredunen kontsumoa handitzearekin batera tanta arriskua handitzen zela. Hilabetean errazio
|
bat
baino gutxiago kontsumitzen zutenekin alderatuta, egunean errazio bat kontsumitzen zuten emakumeek %74 tanta arrisku handiagoa zuten; egunean bi edari baino gehiago hartzen zutenek, berriz, 2,4 aldiz arrisku handiagoa zuten. Edari dietetikoak ez ziren tanta arriskuarekin lotzen.
|
|
2011
|
|
|
Tsunami bat itsas hondoa arraun handi batekin mugitzea bezalakoa da Ozeano Barearen ohiko sakonerak, 4.000 metrokoak, orduko 700 kilometrora iristen den olatu bat sortzeko aukera ematen du: Ozeano Barearen alde batetik bestera egun
|
bat
baino gutxiago igaro daiteke. Sakonera txikiagoko eremuetara iristean, mugitzeko ur gutxiago dagoelako, abiadura nabarmen handitzen da.
|
|
|
Esperientzia horien aztarna psikologikoak ezabatzen zailak dira, eta Sornpetek berak galdera bera egiten zuen: “Egunean euro
|
bat
baino gutxiago irabazten dutenak eta gaixotu eta prebeni daitezkeenak hiltzen dituztenak, gaindi al daitezke Nargisen hondamendia bezain suntsitzailea? ”. Eraikinak zaharberritzeko Planaren estrategia argia da.
|
|
|
Movistarrek merkatuaren% 43,8 kontrolatzen du, eta haren lehiakide nagusia, Vodafone,% 29,9 da. Bi konpainiek ehuneko puntu
|
bat
baino gutxiago galdu dute beste bi operadore mugikorren eta operadore birtualen alde. Banda zabal finkoari dagokionez, sartze tasa %21, 5 igo da 2010eko urtarrilean, eta %23, 7 2011ko urtarrilean.
|
|
|
Datu hori Minbizia Ikertzeko Mundu Funtsak (WCRF) egindako gaixotasun ez transmitigarriei (ENT) buruzko txosten argitaratu batek jasotzen du. Txostenaren arabera, minbizi kopurua %20 hazi da hamarkada
|
bat
baino gutxiagoan, hau da, 12 milioi minbizi kasu berri urtean. Gaixotasun horrek, beste gaixotasun kroniko batzuekin batera (kardiopatiak, biriketako eritasuna eta diabetea, esaterako), 36 milioi pertsona hiltzen ditu Osasunaren Mundu Erakundearen arabera (OME), eta, 2030ean, 52 milioi pertsona hiltzen dira.
|
|
2012
|
|
|
Igotzen dira eskailerak igogailua hartu beharrean? Ordu
|
bat
baino gutxiago dago pantaila baten aurrean, kontsola, telebista edo ordenagailua izanda ere. Aisialdirik handiena jolas egiteko edo jarduera sedentarioa ez den orotan arreta jartzeko erabiltzen duzu?
|
|
|
Zakurraren portaeran adituak dioenez, animaliaren izaera da, edozein tamaina dela ere, hartu beharreko txakurra aukeratzeko lehen arrazoia. “Txakur handi batzuk txakur txiki
|
bat
baino gutxiago mugitzen dira etxean. Era berean, ez da egia zakur handiak ezin direnik etxe batean bizi, animalia handi batzuk berehala egokitzen baitira apartamentu batera”, dio Álvarez Buenok.
|
|
|
Istorioak erakusten duenez, gosete handiak izan ziren, eta biztanleria sarraskitu egin zen; izan ere, batzuetan, eskura zeuden elikagaien aniztasun urriak eta higienerik ezak epidemiak eta gaixotasunak eragiten zituzten. Duela mende
|
bat
baino gutxiago hasi ziren produkzio intentsiboko teknikak garatzen. Teknika horiek elikagai iturri egonkorra bermatzen saiatu ziren, errentagarritasuna lehenesten zuten abeltzaintza eta nekazaritza metodoak mekanizatuz, eta elikagaiak prozesatzeko eta kontserbatzeko teknika berriak aplikatuz.
|
|
|
Ricardo Vélez mendi ingeniariak, 1986tik 2009ra bitartean Nekazaritza eta Ingurumen Ministerioetako Oihanetako Suteen aurkako Defentsaren arloko buru izan zenak, esan zuen biomasaz ez baliatzeak “langabezia handiagoa eta sute gehiago” eragiten dituela, eta Estatuak eta autonomia erkidegoek egoera “lehengoratzeko” planen baten alde agertu zen. Azpimarratu zuten Espainian gertatzen diren suteen %60 eta %70 artean konatoetan geratzen direla (hektarea
|
bat
baino gutxiago) eta ez direla suteetara iristen eta, gutxi gorabehera, ordu erdian esku hartzeko indarrek su guztien %90ean jarduten dutela, edo lehenengo 15 minutuetan suteen %50 edo %60ra iristen dela.
|
|
|
ezegonkorra. Banda zabalera txikia bada, megabit
|
bat
baino gutxiago bigarren, zabalera batekin lan eginez gero baino denbora gehiago du igoerak bost eta hamar mega bitartekoak. Konexioa oso ezegonkorra bada, WiFi puntu urrun bat erabiltzen delako, ebakiak, nahiz eta zerbitzuak mozketa bakoitzaren ondoren kargatuta egon.
|
|
2013
|
|
|
Espainiako Estatuan oso gutxi jaten dira pateak eta foie grasak, egunean gramo
|
bat
baino gutxiago (urtean 300 gramo).
|
|
|
Hiru hilean behin egiten da, eta CESUR deitzen zaio (Azken Aukerako Hornikuntzarako Energia Erosketa). Energia berriztagarrietarako eta kogeneraziorako diru-laguntzak sartzen ez badira, energia ordainagiriaren kostu osoaren heren
|
bat
baino gutxiago da. Erregimen berezirako diru-laguntzak(% 19,7):
|
|
|
Kristaletan panel eta xafla zeharrargiak erabiltzea: Beira normal batzuek %95 pasatzen uzten dute etxe barrura eguzki energia. Estalita badaude, heren
|
bat
baino gutxiago iristen da. Pertsianak itxita edukitzea:
|
|
|
Aitzitik, lan honetan bildutako datuen arabera, Espainiako GLOa erdira murriztu da 2008 eta 2012 bitartean. Egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi diren pertsonen kopurua murriztea Milurtekoko Garapen Helburuetan lehena argia da: Muturreko pobrezia eta gosea errotik kentzea. Alboan adierazi du egunean dolar batekin baino gutxiagorekin bizi diren pertsonen kopurua murriztea lortu dela, eta «azkenean herri osoek edateko ura dute».
|
|
|
Landareek babes gehiago behar dute Irudia: Lucas Joppa Munduko landare guztien% 67 inguru bakarrak dira, eta% 17 bakarrik dago gaur egun eremu babestuetan, dauden eremuaren seiren
|
bat
baino gutxiago. Horixe da Science aldizkarian argitaratutako artikulu zientifiko baten ondorio nagusia.
|
|
|
goseteak, lurzoruaren higadura, klima aldaketa, baso soiltzea, espezieen suntsipena, arrantza eremuen kolapsoa, oinarrizko lehengaien prezioak igotzea, etab. giza eta ekonomia kostuak «suntsitzaileak» direla. Defizit ekologikoa Espainian NEFren arabera, Espainiak urtearen heren
|
bat
baino gutxiago behar du urteko aurrekontu ekologiko guztia gastatzeko; beraz, beste bi herenak xurga ditzakeen baino CO2 gehiago emititzen du, eta beste herrialde batzuetako baliabideen mende dago. NEFren ustez, Espainiak «3, 25 Espaini» behar ditu kontsumoari eusteko, eta GFEk, berriz, «hiru Espainia eta erdi» behar dituela uste du.
|
|
2014
|
|
|
Une horretan, pisua igotzen edo jaisten hasiko da. Grafiko batean ikus daitezkeen asteko datuak edo egunkariak biltzearen abantaila da hilabete
|
bat
baino gutxiago daramagula, arropa agerian jartzen hasi baino lehen, pisua detektatzen hasi aurretik. Linea hurbiletik ikustean, erraza da ez engainatzea eta zergatik hartu den edo galdu den, pisua identifikatzea.
|
|
|
baita bizitzarekin ere. Mugikorraren mundua ez dago polemika horietatik kanpo, eta, askotan, burua hirugarren munduko lan ustiapenari buruzko berriak. Lanordu bakoitzeko prezioa dolar
|
bat
baino gutxiago izan daiteke eta astean 60 dolar baino gehiago. Taiwango enpresa Foxconn mota guztietako teknologia fabrikatzaileentzako telefonoak muntatzen ditu, eta Txinan egiten du, lan baldintzak «laxoagoak» baitira.
|
|
|
Taiwango enpresa Foxconn mota guztietako teknologia fabrikatzaileentzako telefonoak muntatzen ditu, eta Txinan egiten du, lan baldintzak «laxoagoak» baitira. Lanordu bakoitzeko prezioa dolar
|
bat
baino gutxiago izan daiteke, eta astean 60 ordu baino gehiago. Gainera, osasun eta kutsadura baldintzak gomendatutako estandarren oso azpitik egon ohi dira.
|
|
|
Lammily izena du, eta Estatu Batuetan 19 urteko nesken batez besteko neurriak ditu, Gaixotasunen Kontrol eta Prebentziorako Zentroek (CDC) emandako datuen arabera. Lammek egun
|
bat
baino gutxiagoan lortu zuen bere proiektua martxan jartzeko behar zituen 95.000 dolarrak Internet bidezko finantziazio kolektiboaren bidez (crowfunding). Jostailuak, arazoaren zati bat bakarrik Irudia:
|
|
|
edozein mahaitan edo sofan pausa daitekeen arin eta maiz, baina altxatzean ez da nabaritzen. Fitxategi mota guztiekiko bateragarritasuna gero eta zabalagoa da tabletetan Kilo
|
bat
baino gutxiago pisatzen duen pisua egokia da kargatzeko, etxetik ateratzen garenean molestatu gabe. Horrek eskaintzen du teklatu gehigarri bat duten tableta berrien batura.
|
|
|
4G eta 128 gigabyteko edukierako Ipad Air bat 800 euro balio du, eta kanpoko teklatuaren 80ak gehi dakizkieke. Kilo
|
bat
baino gutxiago pisatzen badu, ezin hobea da, etxetik ateratzen bagara. Tamaina, tamaina eta pisu berdintsuko eramangarri bat hamaika hazbeteko MacBook Air baten 929 euroren eta Sony markako Vaio ultraren 1.500 euroren artean ordain daiteke.
|
|
2015
|
|
|
Erakunde horrek ohartarazten du, halaber, ehungintzako langileek 910 milioi «langile pobreen» taldea osatzen dute neurri handi batean. hau da, «lana izan arren egunean dolar
|
bat
baino gutxiagorekin bizi diren pertsonak». Hori gutxi balitz, egoera horrek pobreziaren feminizazioari laguntzen dio hainbat arrazoirengatik.
|
|
|
3 Minutu batetik hiru minutura Adituek diotenez, gero eta bideo laburragoak ikusten dira. Beraz, aurkezpen bideoa «minutu
|
bat
baino gutxiago, hobeto» bada, esan Merodiok. Martin errealizadoreak gehienez ere hiru minutu emango ditu aurkezpen bideoetarako edo korporatiboetarako.
|
|
2016
|
|
|
Bideoaren iraupena kontrolatzea. Hori dena delako gaiaren araberakoa da, baina, oro har, ez da komeni bideo laburregiak egitea (minutu
|
bat
baino gutxiago), non ezinezkoa baita zerbait interesgarria ematea; eta ez da komeni luzeegiak izatea (ordu erdi baino gehiago), internautaren arreta maila oso laburra delako. Bideoak, gainera, argi utzi luke zer den, eta ikusleari azalduko dio zer onura lortuko duen ikusteagatik.
|
|
2017
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundearen gomendioa da (OME) gatz gutxiago hartu behar dugula: egunean 5 gramo gatz gehienez ere (edo koilarakadatxo
|
bat
baino gutxiago).
|
|
|
Gainera, familia plangintza seguruak onura sozial asko ditu, batez ere emakumeentzat. Familia bakoitzak maila globalean seme alaba
|
bat
baino gutxiago balu, NBEk 2050ean espero zuen 9.700 milioi biztanle baino gutxiago izango lituzke, eta 4.000 milioi gutxiago mendearen amaieran. Hori Soberakinaren Eguna 2050erako 30 egun inguru atzeratzearen parekoa litzateke.
|
|
|
Horrek esan nahi du zenbat eta gehiago kontsumitu, orduan eta arrisku handiagoa. Ikusi da egunean alkohol kantitate txikiak hartzeak (garagardo
|
bat
baino gutxiago, ardo kopa bat baino gutxiago) bularreko minbiziaren eta beste minbizi mota batzuen arriskua areagotzen duela. Beraz, alkoholik ez kontsumitzea gomendatzen da.
|
|
|
Horrek esan nahi du zenbat eta gehiago kontsumitu, orduan eta arrisku handiagoa. Ikusi da egunean alkohol kantitate txikiak hartzeak (garagardo bat baino gutxiago, ardo kopa
|
bat
baino gutxiago) bularreko minbiziaren eta beste minbizi mota batzuen arriskua areagotzen duela. Beraz, alkoholik ez kontsumitzea gomendatzen da.
|
|
2018
|
|
|
Eta gutxiago Gabonetan Eguberrietan solidario izatea Aurtengo Gabonetan, elkartasunaren indarra egiaztatzeko aukera duzu, eta kutsatzen bazaitu, urtea gehien behar dutenekin, askorekin, hasiko duzu: Espainian, 12,8 milioi pertsona pobrezia arriskuan edo gizarte bazterketako arriskuan daude; munduan, aldiz, 800 milioi baino gehiago egunean euro
|
bat
baino gutxiagorekin bizi dira. Proba jostailuak ematea familiei, Gazteen Gurutze Gorria. Bilketa puntuetan joko berriak egiten ditu, baina ez belikoak, ez sexistak.
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko (UAB) azterketa batek eskola porrota Interneten erabilera intentsiboarekin lotzen du: Internet egunero ordu
|
bat
baino gutxiago erabiltzen dutenen artean %16ra iristen da, eta egunean hiru ordu baino gehiago erabiltzen dutenen artean %27ra. Gurasoentzako adituen aholkuak Jakina, ezinezkoa da adingabeek Sarean denbora inbertitzea, eta hori ere ez litzateke desiragarria izango.
|
|
|
Dieta horrekin 45 egun igaro ondoren, lekale gehien hartu zituen taldea ere (egunean bi zuhaitz emakumeentzat eta hiru gizonentzat) pisu gehien galdu zuena: 4 kilo, baina kilo
|
bat
baino gutxiago, lekale gutxien kontsumitu zituen kolektiboak. Horietako batek ere ez zituen txorizoarekin eta hirugiharrarekin jan, noski:
|
|
2021
|
|
|
Moneta horren gurutzea da urtero milaka baso sute gertatzen direla. Trantsizio Ekologikorako Ministerioak (Miteco) adierazten duen bezala, 2021eko urtarrilaren 1etik irailaren 26ra bitartean 5.098 sute konato (hektarea
|
bat
baino gutxiago), 2.551 sute (hektarea bat baino gehiago) eta, nabarmenena, 20 sute handi, hala nola Navalacruz (Ávila) edo Sierra Bermeja (Malaga). Sute horiek kalte ugari eragiten dituzte, eta ingurumen eta giza kostu handia dute, baina, gainera, zergadunen% 80k ez dakite zenbat diru gastatzen duten:
|
|
|
Nola kalkulatzen zen gainbalioa orain arte? Duela hilabete
|
bat
baino gutxiago arte, gainbalioa kalkulatzeko hau egin behar zen: Lurzoruaren katastroko balioa bider etxearen titular izan zaren urte kopurua (20 urte gehienez).
|
|
2023
|
|
|
Mineraletan, aminoazidoetan eta antioxidatzaileetan aberatsak dira, baita digeritzeko errazak, oso samurrak eta ikusgarriak ere. Haien nutrizio profila ez da jatorrizko haziarena edo lekalearena bezalakoa (mineral bat baino gehiago izan dezakete, beste
|
bat
baino gutxiago, bitamina gehiago edo zuntz gutxiago), baina horrek ez du esan nahi hobeak edo okerragoak direnik; besterik gabe, desberdinak dira, eta garrantzitsuena, osasuntsuak dira. Ikusgarriak ere badira Gainera, oso ondo geratzen dira eta plateren aurkezpena hobetzen dute.
|