2013
|
|
Hasteko, Joana Albreten bizitza zinez interesgarria suertatzen da gaur egun ikuspuntu
|
bat
baino gehiagotatik. Lehenengo eta behin, Historian ageriko eragina eduki duen emakume gutxi horietako bat da; bigarrenik, erlijioarekin lotutako arazoak dira haren bizitzaren giltza nagusia eta, hirugarrenik, haren jarduera eremua funtsean Frantzia bada ere, nafar auziak, alegia, Aragoiko erregeak 1512tik aurrera gauzatu zuen erresuma zaharraren okupazioak eta zatiketak, okupatutako zatia Gaztelako koroari lotu ziolarik, berebiziko garrantzia du erregina Joanaren bizitzan, Frantziaren historian eta, baten bati harrigarria irudituko bazaio ere, baita Europako historian ere.
|
|
Jainkoaren aginduak ez ezik, gutxienez, ogasunaren aginduren bat ere urratzen du Araibarrek, baina Erkiagak, arau
|
bat
baino gehiago urratzen duen pertsonaia nagusiari bizitza eman arren, arau urraketa bakarra nabarmentzea hautatu du: Jainkoaren 6 eta 9 aginduena.
|
|
Adierazle ugariren bidez itxuratzen da giro hiritarra: film ei aipu
|
bat
baino gehiago egiten zaie, baita garai horretan ospetsua zen zine izarren bati ere: –B.B?
|
|
Sailkapenak sailkapen, hizpide ditugun birformulatzaile urruntzaile horiek balio
|
bat
baino gehiago bereganatzen dutela erakustea du helburu lan honek, eta horretarako, erabileran eta diskurtsoan har ditzaketen balio ezberdinak aztertuko dira. Analisia egiteko, sarean eskuragarri dagoen euskarazko corpusaez ezik, EUDIMA proiekturako apropos egokitutako tresnaere erabiliko da hemen.
|
|
Bigarrena ez da lehen formulazioarekin nahasten, haren errepikatze edo tautologia hutsa ez den bezalaxe? Antolatzaile hauek aztertzerakoan arazo
|
bat
baino gehiago aurkitzen ahal dugu, hala unitateen mugaketan, nola sailkapenean zein izendapenean. Birformulazioa, enuntziatuen artean gertatzen den elkarreragintzazko funtzio mota bat litzateke:
|
|
...ren kudeaketaren ikuspegitik, testuan islatuta geratzen dira gizartean dauden balioak, haren historia, testuinguru fisiko eta sozialaren parametroak, eta interakzioak eragiten duen etengabeko eguneratzea; kasu honetan, markatzaileek (birformulatzaile urruntzaileek) hartzen duten balio ezberdinetan; izan ere, Larringanek dioen bezala (1996, 189), diskurtsoaren kudeaketaren ikuspegi honetatik, balio
|
bat
baino gehiago har ditzakete antolatzaileek: konklusio balioa, gaitzeste kutsua edo muturreko posizioak markatzea, tematizazioari lagundu, predikazioa komentatu, ustezko iritziei aurre hartu, ahots ezberdinak testura ekarri?
|
|
Euskaraz eta euskarari buruzko bibliografian, inguruko hizkuntzetan bezalatsu? termino
|
bat
baino gehiago erabili izan dira kategoria bera izendatzeko: diskurtso markatzaileak (Euskaltzaindia, 2008), testu markatzaileak (Euskaltzaindia, 2008), testu antolatzaileak (Larringan, 1996; Larringan, 2007; Euskaltzaindia, 2008)?
|
|
Ez da erraza Erkiaga literatur mugimendu edo garai batean kokatzea, ibilbide luzea egin zuenez gero. Idazten hasi zenean, literaturaren gaineko eztabaida bizia egon zen, eta bide
|
bat
baino gehiago igartzen zen. Eztabaidaren muina poesia gaitzaren eta errazaren arteko hautua zen neurri handi batean; hau da, alde batetik, poesia tradizionala, ordura arte gehien ezagutzen zena, bertsolaritzan oinarritua, erromantizismoaren jarraipentzat hartzeko modukoa eta deskribatzailea.
|
|
Ondoko ezaugarriei erreparatu diegu: hitzaurrerik baden edo ez;
|
bat
baino gehiago daudenean zein diren; hitzaurregileak nor diren; hitzaurreei copyrighta esleitzen zaien; hitzaurreen forma, luzera, izenburua eta edukia; berrargitalpenetan zer gertatzen den; eta autore beraren obretan nola jokatzen duten hitzaurregileek.
|
|
da orain. Izan ere, zeinu batek erreferente
|
bat
baino gehiago izan dezake eta, garrantzitsuagoa dena, sinboloarentzat garrantzitsuagoa bihurtzen da sujerentzia edo iradokizun ahalmena izatea.
|
|
Urtero edota agian bi urtetik behin, liburua hedatu eta berrargitaratuko dut, irakurleen iruzkinak eta nire ikerketa berriak bateratuz. Hala, espero dut, beste hogei urteren buruan, azkenean egiazki postnazionala izango den literatur historia bat idaztea, ordurako liburuki
|
bat
baino gehiago izango bada ere.
|
|
Hau da, denbora epe jakin batean jarraitzen den arau literarioen sistemaz dihardu. Arau literarioen sistema denboraren ardatzean kokatu beharrak arazo
|
bat
baino gehiago planteatzen du. Hona, arazo horietako bat, adibide baten bidez azalduta.
|
2015
|
|
ustez, bide honetan dakusagu Miren Lourdes Oñederraren jarduna hondarreko urteotan. Funtsean, ahoskeraren arloko gaiak artean sobera ukitu ez badira, seinale eginkizuna ez dela txantxetakoa eta erraza; hain segur, adar
|
bat
baino gehiago ukitzen du: hizkuntzaz landa, joko honetako partaideak euskal hiztunak dira, azken buruan pertsonak, hala hiztun xeheak nola euskararen munduko langile franko.
|
|
Artzainetako bakar batek ere ez du gauza handirik, biktima nagusia, halere, Agaton da. Badirudi daukan akatsarengatik ordainketa nabarmenagoa egin gura diola honi, atsekabe
|
bat
baino gehiago sorrarazi dion korkoxa eramatearen laztasuna gutxituz.
|
2016
|
|
Literatura konparatuko unibertsitate sail, katedra, lizentziatura eta masterrak egoteak, esaterako, metodologia
|
bat
baino gehiago den zerbaiten arrastoan jartzen gaitu, esate batera.
|
|
Azaldu berri ditugun emaitzetan ikus daitekeenez, askotarikoak izan dira jasotako erantzunak, batzuetan kontu bakoitza behin baino ez da errepikatu, beste batzuetan ordea, kontua inkesta
|
bat
baino gehiagotan errepikatu da. Begi bistan da ahozko esapide batzuk askotan errepikatu direla, ondorio zehatz batera eramanez, tradizioaren transmisioak kontu batzuetan indar asko duela.
|
|
Aipatu hiru gidalerroen azalpenean abiatu aurretik ordea, oinarrizko bi galdera egin nahi nituzke gure arterako eta hauen erantzuna ahalik eta garbien izan dadin saiatu, berez erantzun
|
bat
baino gehiago izan lezaketelako eta izan ohi dutelako gure artean:
|
2017
|
|
Orain arte esandakotik, jatorrizkoa suposatzen dudan eihera izenak bilakabide
|
bat
baino gehiago izan dituela ondorioztatu genuke, beste zenbait toponimoren osagaiekin gertatu den bezalaxe. Ala ez du horixe bera egin etxe eta berri osagaiez sortutakoak?
|
|
sarobe, sarobi, sarabe. Eta esanahiari dagokionez, berriz,
|
bat
baino gehiago ematen du:
|
2018
|
|
Azkenik, ez genuke aipatu gabe utzi nahi negoziazio prozesuetan, aldeko eta kontrako dialektikan, testu beraren bertsio
|
bat
baino gehiago sortzen zirela, eta horiek ere aztergai direla hirugarren ikerketa esparru honetan. Adibide gisa aipa daiteke, esaterako, Gereñok Anaitasuna aldizkarian argitaratutako olerki baten harira gertatutakoa.
|
|
[.] Negu gorria izan da zentsuraldia, eta ez urari bidea itxi dion ur presa bakarrik. [.] Azterketa kuantitatiboaren ikuspegi honek akats
|
bat
baino gehiago du: ez du aintzat hartzen zentsuraren aurretiazko mekanismoen garrantzia, nola antzutzen duen; eta gainera, dimentsio soilki kuantitatibora mugatzen du zentsura.
|
2019
|
|
Horrenbestez, aipatuak eta beste kaxkarrago zenbait ere, ahaidetasun hitzari ohiko adiera sendoa kendu eta edozein garai eta tokitako hizkuntzak" ahaide" bilakatzen eta berdintzen saiatu ziren usu. Honelako hurbilketek gehi bilatu ohi zituzten zehaztu gabeko sustrato eta familia
|
bat
baino gehiagotako kideekiko ahaidetasunek, ezin ekar zezaketen benetako aurrerapenik, aldian aldiko zarata noiz handi, noiz txiki lortzeaz besterik (cf. Trask 1997:
|
|
Haietan edozein euskaldunentzat bistan dira gatz, jan eta le ‘egilea’ eta ez dirudi zailago har+ bel, gor+ din, zal (di)+ dun bereiztea ere; (c) eta (d) n, aldiz, zailtasunik bada* gor,* zen eta* dar era iristeko (c) n eta (batez ere) (d) ko,* la,* gun[* dun],* gi,* sa-ra. Hots, (a) eta (b) koak eratorri eta konposatu bezala azaltzen dira edozein gramatika edo eskuliburutan baina (c) eta (d) koak euskara garaikidean ez eze, haren historia eta protohistoria osoan eta, seguruenik, historiaurreko menderen
|
bat
baino gehiagotan, hitz soil gisa ulertzen, ez konposaketa ez eratorpen gabe. Zergatia ez da ezkutua:
|
|
Szemerenyiren hobekuntzaren bat (inoiz
|
bat
baino gehiago) ezartzea komenigarri ez eze beharrezko ere badela erakutsi nahi genuke. a) Golde. Aspalditik lat. culter en bidez azaldu ohi da, funtsean alferkeriaz, nahiz OEHra ere iritsi sasiazalpen hori.
|
|
Balizko alderaketa batek ez luke balio izan behar hitz baten historia egiteko. Hizkuntza indoeuroparren hitzek iturri
|
bat
baino gehiago dute; beraz, aldaketa fonetikoen ondorioz hizkuntza gehienetako soinu askok iturri bat baino gehiagotatik etor daitezke, batzuetan zortzi edo hamar iturri ezberdinetatik, latineko hasierako f a bezala. Hitzen eraketak ere askotarikoak dira; zentzuak malguak.
|
|
Balizko alderaketa batek ez luke balio izan behar hitz baten historia egiteko. Hizkuntza indoeuroparren hitzek iturri bat baino gehiago dute; beraz, aldaketa fonetikoen ondorioz hizkuntza gehienetako soinu askok iturri
|
bat
baino gehiagotatik etor daitezke, batzuetan zortzi edo hamar iturri ezberdinetatik, latineko hasierako f a bezala. Hitzen eraketak ere askotarikoak dira; zentzuak malguak.
|
|
Badaude gainera kontsonanteen konbinazioak mugatzen dituzten legeak. Baldintza horien barruan erro mota
|
bat
baino gehiago onartzen dira, ohikoenak ondoko egiturakoak direlarik: CeC, CeRC, CReC, CReRC.
|
|
O.J.: Araba aipatu duzu, baina pelikulan hizkera
|
bat
baino gehiago entzuten dira. Hizkera aniztasuna entzuten da, Arabakoa baino hizkera gehiago, aldagarritasuna.
|
|
Ez letorke kalte handirik oraingoz, beste puntuetan bateratsu bagentoz, aditz laguntzaile molde
|
bat
baino gehiago usatzetik. Egizta bait daiteke aditz laguntzaile horiek isomorfoak edo direla euskalki bakoitzean, eta euskalki batetik bestera ere bai, beharrik.
|
|
Eranskin honetan aztergai dugun testuaren hiztegia eta adizkitegia kausituko ditu irakurleak; hots, testuan ageri diren hitz eta adizki trinko zein laguntzaile guztien bilduma. ...ugu, hurrenkera alfabetikoan. Lematizaziorako Euskaltzaindiaren Hiztegiaren eta Orotariko Euskal Hiztegiaren lemak hartu ditugu oinarri. Lema letra lodiz eman dugu, eta ondoren kategoria, etzanez. Hala dagokionean, kakotx bakunen artean esanahia ere eman dugu. Letra borobilean lema horren pean dauden testuko formak heldu dira, hurrenkera alfabetikoan eta komen bidez banaturik. Forma batek agerrera
|
bat
baino gehiago duenean, parentesi artean eman dugu agerrera kopurua. Adierak banatu behar izan direnean, zenbakien bidez egin dugu. Aurrizkiak eta atzizkiak hiztegitik kanpo gelditu dira.
|
|
Nolanahi ere den, Longasen ediziora itzuliz,
|
bat
baino gehiago dira azalarazten dituen galderak eta zalantzak. Batetik, edizioaren eragile/ editorearen arazoa, aukera posibleen artean geratzen baita Mikelestorena hil eta gero aurrera, hortazargitaraturiko edizioa izatea, horrek zekartzan eta dakartzan duda muda guztiekin.
|
|
Honi begira erran beharra dago, lehenik eta behin, bai gorputz eta bai buru GAIak direla eta morfosintaktikoki (edutezko izenordainari, kasuari, komunztadurari eta abarri begira) jokamolde iduritsua dutela eta, beraz, biak ala biak ikuspegi tipologikotik baliokidetzat, hots, GAIean oinarritutako izenordain bihurkaritzat har daitezkeela. Ondorioz, errepikapen gramatikalizazioan bihurkaria adieraz6 Osagai gramatikal berak (kasu honetan, euskarazko buru izenak) aldi berean gramatikalizazio bide bereko urrats
|
bat
baino gehiago (GAIa edo hitzez hitzekoa, anaforikoa eta bihurkaria) erakustea usaiakoa da hizkuntza aldaketan. Gertakari honi geruzaztatzea (layering) deitu ohi zaio (Hopper, 1991:
|
|
Haatik, hemen bi kontu azpimarratu beharrak dira: alde batetik, eta aitzineko 1.1 atalean azaldu denez, ohikoa da munduko hizkuntzek bihurkaritasuna adierazteko egitura
|
bat
baino gehiago izatea. Bertze aldetik, latinak eta erromantzeek estrategia bihurkari nagusitzat me, te, nos formak (lehenbiziko eta bigarren pertsonan) eta* se/ s (e) weizenordain bihurkaria (hirugarren pertsonan) izateak ez du erran nahi inoiz bertzelako baliabide bigarrenkaririk izan ez dutela.
|
|
Onomastikaren esparruan, berriz, irizpideak ez dira erabatekoak, eta grezierazko izen berari inoiz inoiz euskal ordain
|
bat
baino gehiago ematen dio oñatiar jesulagunak.
|
|
36 Izen berarekin pertsonaia edo izaki
|
bat
baino gehiago aditzera ematen denean, erromatar zenbakiz adierazten da Iliadaren kapitulua, eta arabiar zenbakiz kapitulu hartan zein lerrotan ageri den jatorrizko testuan.
|
|
Oharra: Lekukotasunak beti Baztan eta Vaztan badira ere, kategoriak
|
bat
baino gehiago dira: " tierra"," valle"," comunidad" eta" universidad".
|
|
Azaldu izan zen arazo bakoitza erranaldi motz batez laburbilduko dut eta gero aipamen batzuen bidez azalduko dut, jakinez erranaldi horrek iruzkinen aniztasuna behar den bezala sintetizatzen ez duela. Beren iruzkinetan inkestatuek batzuetan" arazo"
|
bat
baino gehiago azaltzen dituzte, erranaldi berdinean zenbaitetan. Saiatu naiz bereizten eta sailkatzen.
|
|
Hemen ere banan banan inkestatuen iruzkinetan atera ditudan" huts motak" aurkeztuko ditut. Inkestatu batek" huts"
|
bat
baino gehiago aipa ditzake, batzuek hamar bat. Identifikatu ondoan sailkatuko ditut, huts bakoitza zenbat lekukok aipatu duten kontatuz.
|
|
Erantzunen luzera libre zen. Galderaren arabera, batzuek lerro batez erantzun dute, baina beste batzuek orrialde erdi
|
bat
baino gehiago bete dute. Bestetik, buruz buruko elkarrizketa egin da hamaika inkestaturekin, hamahiru galderak eginez.
|
|
Erantzunak taula batean sartzen saiatu naiz (1 taula). Inkestatuak erantzun
|
bat
baino gehiago eman litzazke eta erantzun ezberdin horien sailkapena egiteko, zailtasun batzuk agertu zaizkit. Batzuek, adibidez, euskara batua Hegoaldean, Hegoaldekoekin erabiltzen dutela idazten dute, eta ez besterik.
|
|
Aldiz, Xiberoan, Lekeition, Oztibarren edo Senperen nire solaskideekin sinkronizatzeko ahaleginak beti eginen ditut". Inkestatuen gehiengoak erantzun
|
bat
baino gehiago eman ditu. Bistan da, gerta daiteke duen erabilera gune (non), une (noiz) edo solaskide bat (norekin) aipa ez lezakeela.
|
2020
|
|
EBAZ arau edo proposamenak aurkezterakoan, estandarrak malgua izan behar duela azpimarratu zen. Ez da proposatzen ahoskera bakarra euskalki guztietako hiztunentzat, aukera
|
bat
baino gehiago hobesten baitira zenbaitetan. EBAZen bidez aldaera estandarra erabili behar denerako norabidea markatzen da," gutxieneko gida bat" (Oñederra eta beste 2015:
|
|
19) esanetan, ahozkoan ezin du inork erabat erabili estandarra, norma hila baita (erreferentzia den heinean, finkoa), eta hizketa bizia (aldakorra). Hortaz, ahozko estandarrak (pluralean)
|
bat
baino gehiago izango dira; hau da, nolabait esan, euskalkien koloreak izango ditu ahoskera horrek (Oñederra eta beste 2015: 503).
|
|
517). Aukera
|
bat
baino gehiago onartuz gero, sentipen hori, zenbaitetan, leundu daiteke, hiztunak hurbilago geratzen zaion ahoskera (ahoskatzen ohitua dagoena) erabiltzeko aukera handiagoa izango baitu. Esate baterako, EBAZen aukera bat baino gehiago onartzen dira, il> bilkuren ahoskeraren kasuan; bustidura gertatzen den hiztunengan (i [A] e) bustidura hori ahoskera zainduan ere egoki dela adierazten da eta bustidura gertatzen ez den euskalkietako hiztunengan (i [l] e), berriz, bustidurarik gabea izango dela ahoskera zaindua esaten da (Euskaltzaindia 1998:
|
|
Aukera bat baino gehiago onartuz gero, sentipen hori, zenbaitetan, leundu daiteke, hiztunak hurbilago geratzen zaion ahoskera (ahoskatzen ohitua dagoena) erabiltzeko aukera handiagoa izango baitu. Esate baterako, EBAZen aukera
|
bat
baino gehiago onartzen dira, il> bilkuren ahoskeraren kasuan; bustidura gertatzen den hiztunengan (i [A] e) bustidura hori ahoskera zainduan ere egoki dela adierazten da eta bustidura gertatzen ez den euskalkietako hiztunengan (i [l] e), berriz, bustidurarik gabea izango dela ahoskera zaindua esaten da (Euskaltzaindia 1998: 489).
|
|
Hizkuntza ereduei dagokienez, 4 Euskal Autonomia Erkidegoan badago hizkuntza ereduen politika bat. Horren arabera, hizkuntza eredu
|
bat
baino gehiago dago aukeran. A ereduan, irakaskuntza osoa gaztelaniaz egiten da, eta badago euskara ikasgaia.
|
|
4 Euskal Autonomia Erkidegoan badago hizkuntza ereduen politika bat. Horren arabera, hizkuntza eredu
|
bat
baino gehiago dago aukeran. A ereduan, irakaskuntza osoa gaztelaniaz egiten da, eta badago euskara ikasgaia.
|
|
Horiek beste hizkuntza batzuenekin erkatuz gero, desberdintasun nabarmen bat azaleratzen da: hizkuntza artean zilegi da perpaus berean partikula
|
bat
baino gehiago agertzea; euskaraz, ordea, ez. Hala esan ohi da euskalaritzan (Euskaltzaindia 1987:
|
|
500; Mujika 1988: 488), partikula
|
bat
baino gehiago ezin direla perpaus berean agertu, alegia.2 Beraz, omen erabiliz gero, bide ezin da azaldu:
|
|
Hizkuntzartekoan, berriz, partikula
|
bat
baino gehiago perpaus berean azaltzea ohikoa da; halaber, partikulak beti hurrenkera jakin batean agertzen dira. Esaterako:
|
|
Coniglio 2007). Aurreko adibidean (5) ikus daitekeenez, alemanez ere partikula
|
bat
baino gehiago erabil daitezke perpaus berean; alabaina, kantoneraz ez bezala, alemanezko partikula bi, ja eta doch, interpretazioaren aldetik oso hurbil ei daude (Repp 2013). Partikula horien funtzioa ez ezik, ekarpena ere berdina da, Reppek (2013) dioenez, eta bien arteko alde bakarra da ja partikula erabiltzeko baldintzak doch ek ere badituen arren, doch ek ja k ez dituen baldintzak dituela; bestela esanda, zati batean bakarrik dira berdinak eta ez euren osotasunean:
|
|
(11) Partikulek arlo morfologikoan, fonologikoan, semantiko pragmatikoan edota sintaktikoan beste kategoria batzuek baino urritasun maila handiagoa dute eta funtzio
|
bat
baino gehiago biltzen dituzte.
|
|
Hala ere, ezaugarri horrek ez ditu partikulak beste kategorietatik guztiz desberdintzen, preposizioak eta postposizioak ere morfologikoki ahulak izan baitaitezke. Hori dela eta, Biberauer eta Sheehanek (2011) zehazten dute partikulek eginkizun
|
bat
baino gehiago dutela, esaterako: ingelesezko menderagailuei eta mandarinezko perpaus amaierako partikulei erreparatuta, lehenengoek perpausa mendekoa dela adierazteko funtzioa soilik dute; azkenek, ordea, markatzen dute zein den perpaus mota (deklaratiboa, galdera, harridurazkoa, agintera...) eta ea perpaus nagusia ala mendekoa den.
|
|
Horrek guztiak ahalbidetuko luke euskaraz partikula
|
bat
baino gehiago egotea; egia esan, horrelako adibideak erraz topatzen dira: 3
|
|
Aldiz, ohiko partikula modalen artean ezinezkoa da
|
bat
baino gehiago agertzea:
|
|
Arestian bateraezintasun horren arrazoia (sintaktikoa edo semantikoa) zein izan ote litekeen galdera erantzun gabe utzi dut; orain, ordea, adibide hauek abiapuntu hartuta, auzia argitzeko moduan nagoela esango nuke. Adibide horietan ahal eta ote perpaus berean agertzeak argudio sintaktikoaren alde egiten du; hots, partikula modal
|
bat
baino gehiago ezin da azaldu gune bera okupatzen dutelako, ahal eta ote partikulen kasuan behintzat, izaera sintaktiko desberdina dutenean bateragarriak baitira. Izan ere, adibide horietan agertzen den ote mota ez da ohikoa, arestian argudiatu dudan bezala, ekialdeko hizkeretako bereizgarria baizik; horrelako kasuetan, ote ez da beste partikula modalek okupatzen duten gunean agertzen, eta, ondorioz, honek beste partikula modal bat azaltzea ahalbidetzen du.
|
|
a) euskarazko partikula modalen arteko balizko bateraezintasunari eta b) murriztapen horren zergatiari. Alde batetik, erakutsi dut euskaraz partikula modal
|
bat
baino gehiago ager daitezkeela perpaus berean; partikula modalen multzoa oso itxia da euskaraz, baina, berau zabalduz gero, sarritan erabiltzen dira partikula bat baino gehiago batera. Dena den, horrez gain, tradizioan talde horren kidetzat hartu izan diren horien arteko bateragarritasuna utzi dut agerian.
|
|
a) euskarazko partikula modalen arteko balizko bateraezintasunari eta b) murriztapen horren zergatiari. Alde batetik, erakutsi dut euskaraz partikula modal bat baino gehiago ager daitezkeela perpaus berean; partikula modalen multzoa oso itxia da euskaraz, baina, berau zabalduz gero, sarritan erabiltzen dira partikula
|
bat
baino gehiago batera. Dena den, horrez gain, tradizioan talde horren kidetzat hartu izan diren horien arteko bateragarritasuna utzi dut agerian.
|
|
Ikerketa honetan defendatu da partikula modal
|
bat
baino gehiago azal daitezkeela euskaraz. Halaber, aztertzen da hainbat partikularen arteko bateraezintasuna zerk eragiten duen.
|
|
Hamarkada amaierako Europa erdialdean giroturik idazlearen erreferente eta influentziak argi geratzen dira hasieratik, inguru guztiz hiritarrean narratzen dira Giseleren nondik norakoak: tren geltokiak, kafetegiak, unibertsitateko ingurugiroak, mediku espezialisten kontsultak, etab. Hiri
|
bat
baino gehiago aipatzen dira (Paris, Erroma, Lyon), baina garrantzitsuenak, zalantzarik gabe, Durkheim eta Riemmes dira. Asmatutako hiriak, biak hala biak, baina Friburgo eta Ginebrarekin erraz erlaziona daitezkeenak.
|
|
Horregatik, garrantzitsua da ohartzea eta hona hemen bigarren irakaspena, euren hitzak eta euren hizkuntza hautuak ekintza eta jardun gisa. Esaten dutenaz edo esaten ez dutenaz haratago, edozein hizkuntza jokaerak hizkuntza bat (edo
|
bat
baino gehiago aldi berean), edota hizkuntza batekiko jarrera, balioa eta abar" praktikan" jartzen ditu (Ahearn 2001). Hirugarrenez eta azkenik, aurretik esandakoaren ildo beretik, jabetu behar dugu (hizkuntza) ekintza edo jardun horrek harreman zuzena duela gazte moduan garatzen dituzten praktikekin, gazte kulturarekin, eta gazte bezala eratzen ari diren identitatearekin eta munduarekiko ikuspegiarekin.
|
|
Ibai nagusi gutxi batzuek (ad. Zadorra eta Ihuda) ez bezala, ohikoa da Zalla moduko ibai txiki eta ertainek antzinatik izen
|
bat
baino gehiago izatea bere ibilgu osoan. Azkenean gailentzen den izena sarrienik ibaiak zeharkatzen dituen lursailetako leku izenen batetik hartua izaten da.
|
|
22 lagunen sorterriak ez ditugu zehaztu ahal izan. Lantokiari edo bizitokiari dagokienez, aldiz, pertsona batek
|
bat
baino gehiago izan ditzake. Apaizak, bereziki, hainbat lekutan egon ziren beren bizian gaindi.
|
2021
|
|
Hizkuntza
|
bat
baino gehiagotan ulertu edota hitz egiteko gai zara? (Bai/ Ez erantzutekoa).
|
|
Guzti guztiek(% 100) hizkuntza
|
bat
baino gehiago ulertzeko edota hitz egiteko gai direla erantzun zuten. 118(% 82,5) euskarari lotuago sentitzen omen dira:
|
|
Gaur egun, baloratu egiten da hizkuntza
|
bat
baino gehiago ezagutzeko eta erabiltzeko gaitasuna, eta horren adierazle dira haurrek txikitatik hainbat hizkuntzarekin harremana izan dezaten hezkuntza arautuan egiten diren ahaleginak. Euskal Herrian euskarak izan duen bilakaerak badu zerikusia eleaniztasunaren ideiak lortu duen balio positibo horrekin.
|
|
Esaten dute garunean bi hizkuntzen" kudeaketak" ekartzen dituen egiturazko aldaketek, hizkuntzen erabileratik haratago, modu orokorrean hainbat gaitasun kognitibotan ekartzen dituztela onurak (Bialystok et al. 2007; Hilchey & Klein 2011). Ikertzaile horien arabera, mota askotako gaitasun kognitiboetan ekartzen dituzte hobekuntzak garunean hizkuntza
|
bat
baino gehiago erabiltzeak, hala nola kontrol kognitiboan, beharrezkoa ez den informazioaren inhibizioan eta hainbat memoria motatan.
|
2022
|
|
Bietan asko zaintzen du kontakizunerako aukeratutako mintzaira, baita kode bateratua bizkaierarengatik mudatzen duenean ere. Latsibin kontatutako istorioa dela eta, justifika zezakeen, nola tokian tokiko moldeak biltzea, hala beste euskalki baten edo euskararen gaiztoaren aztarna lagatzea, hain justu, gertalekua Bizkaiko merindade
|
bat
baino gehiago delako, erdaldun hutsak barneratzen dituelako. Alabaina, taxu horiek sartzea baztertzen du.
|
|
Azterketa linguistikoa egiteko ezarri ditugun parametroez gain, bada beste ezaugarri bat aipagarria iruditu zaiguna. Ikusi dugu, oro har, mugimendu bakoitzari buruzko edukia aurkezteko esaldi bat erabili dela, edo esaldi
|
bat
baino gehiago ere bai. Baina bestelako joera bat izan daitekeena ere identifikatu dugu (n= 6;% 15,3):
|
2023
|
|
lehenbizi ahozko forma eta aldamenean arautua. Adiera
|
bat
baino gehiago daudenean, eskuarki, bakoitzari aurretik zenbaki bat jarri diot, baina, esanahien artean alde nabaria badago –forma eta jatorri bera izan arren– sarrera banatan eman ditut.
|
|
76) hizkuntza ezaugarriak bereizteko eta sailkatzeko zazpi irizpide proposatzen ditu. Berriemaileari (amari) entzun eta kaierean idatzitako guztitik hautaketa egiteko, ahal izan dudan neurrian, argibide horiei jarraitu natzaie, eta alderdi
|
bat
baino gehiago izan dut kontuan.
|