|
2006
|
|
|
Dena den gertaera hori, III. Taulan beha daitekeena, puztuta dago ia euskaldunak, beti gazteak, erdaldungotik atereak izanik, azken hiztun talde horri batezbesteko adina nabarmenki igo arazten diotelako. Aipatutako hau aztertzen dugun prozesuaren beste ezaugarri
|
bat
baino ez bada ere, gure ustez oso kontutan hartu beharrekoa da. Hala ere lan honetarako adinari lotutako beste alderdi batzuk gehiago interesatzen zaizkigu.
|
|
2007
|
|
|
Adibidez, eguneroko lantokiko egoera lan jardunguneari dagokio; ikasgelako egoera, hezkuntza sistemaren jardunguneari; film baten emanaldia, kultura eta aisialdiko jardunguneari; irratsaio bat, komunikabideenari; e.a. Beste horrenbeste gertatzen da eguneroko edozein egoerarekin ere: horietako bakoitza jardungune orokorrago eta zabalago baten gauzatze eta osagaietako
|
bat
baino ez da.
|
|
2008
|
|
|
Ezta deskonexio territorialetan. Adibide
|
bat
baino ez aipatzearren, Tele ematen dituen pilota partidak erdaraz komentatzen dira. Euskararen Normalizazioaren Legeak agindutakoa ere ez da betetzen ezta estatuko komunikabideetan ere (RTVE), non euskararen presentzia eskasa den:
|
|
2009
|
|
|
Iritziak emateko, hizkuntzak ikasteko, zaletasunekin lotutako esparrua (teknologia, zinema, literatura...) lantzeko balio dute. Gai asko eta diferenteak jorratzen dira blogetan, eta komunikatzeko beste bide
|
bat
baino ez dira blogak. 3 Gaiari begira:
|
|
2010
|
|
|
Hortik abiatuta, Gipuzkoako egoera soziolinguistikoaz sei lagunek (Edorta Bergua, Estepan Plazaola, David Izaga, Garbiñe Loiarte, Nekane Jauregi eta Joxpi Irastortza) landu duten 2007ko gipuzkoarren hizkuntza pertzepzioen inkesta kuantitatiboaren interpretazioa izenburuko artikulua dugu. Egileek, hasiera hasieratik ohartarazten digute gipuzkoarren pertzepzioetatik ateratako datuen analisien interpretazio posible
|
bat
baino ez dutela egin, haienak ez bezalako beste ondorio batzuk ere atera litezkeela, zuhurtzi osoz gaztigatuz. Datuetatik eratorritako ondorioak hiru multzotan sailkatzen dituzte egileek, ulergarritasunaren mesedetan.
|
|
|
XXi. mendea, BeSTe auKera BaT euSKararenTzaT hogei urte ez da denbora luzea, aldakortasun soziolinguistikoaren ikuspegitik. gaiaz zerbait ikasi duen orok badaki hizkuntzaren gizarte erabileran gertatzen diren zenbait ohitura aldaketa finkatzeko, ezarpen aldi luzeak, behartzeko hainbat neurri eta hedabide andana behar izaten direla, biztanleriaren lekualdaketa garrantzitsuekin batera. hala ere, esperientzia zientifikoak beste hau ere erakusten digu: ...dean gaztelaniak euskara ordezkatzearen aurka abiatutako erlojupeko lasterketan. horregatik, hogei urte igaro eta gero, interesgarria zen 2001eko datu demolinguistikoak aztertzea. datu horiek erakutsi behar zuten ea bazen euskara berreskuratzeko eta elebitasun eraginkorrerantz aurreratzeko egiazko gizarte borondaterik, edo, alderantziz, euskal gizartearen gehiengoarentzat euskara antzinako erlikia
|
bat
baino ez den, gizartekomunikaziorako balio ez duen tresna bat. begiratuta, hauxe da ikusten den lehen gauza ziurra: euskarak kolpea gelditu duela hegoaldean. euskaldunen kopurua %50etik gorakoa zuten eskualdeek ehuneko horri eusten diote, eta haurren eskolatzea da horretarako giltzarria. horrekin batera, familiaren bidezko hizkuntzatransmisioa jada ez da gehiago mugitzen gaztelaniaren aldera:
|
|
2011
|
|
|
• Euskal musikaz ari direnean musika mota
|
bat
baino ez dute gogoan gazteek.
|
|
|
Nire ustez inkestetan gazteek (%84) euskaraz egiten den musika ezagutzen dutela esan arren, ez da horrela gertatzen. Ezagutzen dutena euskarazko musika mota
|
bat
baino ez da eta ondorioz, horrekin identifikatzen dute euskarazko musika.
|
|
|
• Eskaraz egiten den musikaren zati txiki
|
bat
baino ez dute ezagutzen. Identifikazio horren arrazoia ez da ez dagoela beste estilorik, baizik eta gazteek ezagutzen duten bakarra hori dela.
|
|
|
Beraz, nire ustez inkestetan gazteek (%84) euskaraz egiten den musika ezagutzen dutela esan arren, ez da horrela gertatzen. Ezagutzen dutena euskarazko musika mota
|
bat
baino ez da eta ondorioz, horrekin identifikatzen dute euskarazko musika.
|
|
|
3.3.4 Plangintza prozedura osoa da. Horren baitan, hitzarmena prozeduraren atal
|
bat
baino ez da.
|
|
|
Bestalde, galdeketa honekin ezagutza eta jarrerak neurtu nahi dira ere. Galdeketa bera ez dago oraindik finkatua, eredu
|
bat
baino ez dago; eredu hori gerora finkatuko da adituen laguntzarekin. (Ikus 3 eranskina).
|
|
2012
|
|
|
Ahaleginak ahalegin, harrizkoa omen den euskal zera, jario gaseoso baten modura eskapatzen zaigu. ezin guztiz determinatu, ezin guztiz zehaztu, gauzatu, asmatu, diseinatu, irudikatu, azaldu, esplikatu, kontatu, mugatu, sailkatu, analizatu... ezin guztiz geureganatu. ezintasun horren kausa: euskal subjektua. ekarri dudan istorioan euskal jendea behinola bizi izan omen zen basajende
|
bat
baino ez da hasiera batean. Isila esan dudan bezala, mintzoa kendu zaiolako.
|
|
|
Ekarri dudan istorioan euskal jendea behinola bizi izan omen zen basajende
|
bat
baino ez da hasiera batean.
|
|
|
Bat, berbarako, Bizkaiko Golkoa. Beste bat, nafar itsasotik urrun, izkina baltikoa. hara joango naiz laguntza bila, digresio labur
|
bat
baino ez da izango. hiru gizon Baltikotik: Johan Georg hamann, Johan Gottfried herder eta Jacob von uesküll.
|
|
|
Gurasoetako
|
bat
baino ez izanik elebiduna, gehienek erdara soilik transmititu dute EAEn (%71) zein Nafarroan (%70, 9) zein Iparraldean (84,6).
|
|
2016
|
|
|
Emakume izatea edo ez gizon izatea identitate kontu
|
bat
baino ez da izan denbora askoan, emakume eta ez gizonen kontu partikular bat, berezkoa, feminismoak justizia sozialaren eta demokraziaren terminoEuskalgintza eta feminismoa: Identitateak berreraiki, demokrazia sendotu, boteretze kolektiboa bultzatu eta subalternitate eraldatzaile unibertsalak eraikitzeko proposamen bat –
|
|
|
Gehienez, ikur gisa ager daiteke, testuinguru jakin batzuetan azaltzeko edota aldarrikatzeko, baina pertsonen egunerokotasunetik kanpo kokatuko da eta, bizipen eta emozioen ontzia hutsik geratuko da. Mari Luz Estebanek dioen moduan (Esteban 2009), gorputz
|
bat
baino ez gara eta, gizakiok, gizaki moduan egiten duguna, gorputz lana da bereziki7: emakume izan eta bilakatzea gorputz lana da, gizona izan eta bilakatzea gorputz lana da, baina baita ere irakasle, informatikaria, idazle, zerbitzari, mediku edo suhiltzailea izan eta bilakatzea.
|
|
|
Are gehiago, badirudi datu hau interesgarria izan litekeela, ehuneko batetik gora euskaldun berriak egitea gero eta zailagoa izan daitekeelako. Edonola ere, sabaiarena denbora kontu
|
bat
baino ez da4.
|
|
2017
|
|
|
26 hemen ikerketaren parte
|
bat
baino ez dugu aurkezten. izatez, ikerketa proiektu handiago baten atala da, zehatz esan, Soziolinguistika klusterraren eta ehuko ikerketa talde baten elkarlaneko Jendaurrean Erabili proiektuaren atala. analisiaren testuingurua zehazteko lagungarriak izan dira proiektu haren baitan getxoko udal teknikariekin egindako hainbat elkarrizketa. eskerrak eman behar dizkiegu elkarrizketetan parte hartu zu...
|
|
|
" kaleko erabileraz ari garela, elkarrizketak dira behatzen eta zenbatzen ditugunak, eta elkarrizketok beti dira bi lagun edo gehiagoren artekoak (ezinbestean)" (altuna eta basurto, 2013: ...tzan, ezta hizkuntzen erabileraren kontu eman dezan ere. eta gainera, oso kontuan hartzen da erabilera ororen ezinbesteko markoa jendartea dela eta horrenbestez ere, ikerketarako abiapuntua jendarte eremua dela eta ez hiztun soila. kale neurketaz gain, beste erregistro mota asko izan ditugu, beharra sumatu baita behin baino gehiagotan, honako hauek esaterako (zerrenda osatu gabea da, adibide sorta
|
bat
baino ez):
|
|
|
Hemen hizkuntza gutxituak biziberritze aldera eraman nahi ditugu kontroleta menderatzeahalmenak. dira. bestela esan, gure iritziz errealitate soziolinguistikoa eraldatzen lagunduko diguten ikerlanek hizkuntza praktiketara jo behar dute eta praktiketan eragiteko politikak ebaluatu behar dituzte. tesiaren eredu praktiko bat emate aldera, kasu azterketa bat aurkeztuko dugu. ikerlan apal
|
bat
baino ez da, baina zuzen zuzenean hizkuntzapraktiken erregistroei buruzko analisia izaki, aurrekoan defendatu dugun ikuspegi epistemologiko eta metodologikoarekin bat egiten duena. horrenbestez, praktika eremu jakin bateko erregistroa eta analisia ariketa bat aurkeztuko dugu, zuzenean hizkuntza praktikak neurtu eta ebaluatzeko ariketa bat. ikerlana Sare Sozialen analisian (SSa) oinarritu zen. ike... (1) hizkuntza praktikak atzematea, (2) euskarazko mezuak zein bidetatik eta zein esparrutan hedatzen ziren identifikatzea, eta (3) etorkizunean, euskararen erabilera handitzeko, aliatuak izan daitezkeen kontuak zein ziren zehaztea. ikerketaren eremua zertan hautatu zen eta zein ezaugarri dituen arin azalduko dugu. batetik, twitter. bistan da sare sozial telematikoak eremu sozial bereziak direla:
|
|
|
erabileraren inguruan egiten diren ikerketa nagusiek ez diote zehazki galdera horri erantzuten: ...ik, hizkuntza bat erabiltzen igarotzen dugun denborak eragin zuzena duelako hizkuntza horretan aritzeko ohituran eta gaitasunean, eta horiek, era berean, erabileran bertan; bestetik, errealitateari bestelako toki berri batetik begiratzea baliagarri izan daitekeelako, gainerako ikerketek ematen ez duten informazioa lortze aldera. hala ere, argi izan behar da lan hau hasierako hurbilpen edo saiakera
|
bat
baino ez dela esperimentu bat, nahi bada, eta baliagarria izango dela, bere mugak aintzat hartuz, etorkizunerako ikerbide berriak ireki eta hobetua izateko proposamentzat hartzen den heinean.
|
|
|
hori guztia azalduta, bi ohartarazpen: ...k eskatzen dutena, hau da, ±5ekoa baino altuagoa da; eta, bestea, adin eta sexuari dagokionez, lagina ez da unibertsoarekiko guztiz proportzionala. hortaz, ikerketan jasotako laginak baditu zenbait muga eta hutsune, eta desiragarria izango zen, jasotako datuak sendoagoak izateko, lagin handiago eta proportzionatuago bat lortu izana. hala eta guztiz ere, kontuan hartuta ikerlan hau lehen hurbilpen
|
bat
baino ez dela, hizkuntza erabileraren neurketari ikuspegi berri bat eskaintzeko ahalegin xume bat, hain zuzen ere, nahikoa izan daiteke zenbait emaitza eta ondorio ateratzeko, eta bide baliagarria izan daitekeen argitzeko.
|
|
|
...ginak ez zuelako gehiagorako aukerarik ematen. baina etorkizunari begira, eta lagin handiagoak lortuz gero, informazio xehatuagoa eskura liteke, aldagai ezberdinak esparruz esparru edo jardun motaz jardun mota aztertuz, esaterako. beraz, nire xumean, uste dut lan honetan proposatu dudan ikerbide berriak uzta oparoa eman lezakeela, betiere, jakinik honbetua izateko tarte handia duen lehen hurbilpen
|
bat
baino ez dela.•
|
|
2018
|
|
|
Laburbilduz, estandar klinikoak euskarara egokitzeak eta sistemetan integratzeak ekarpen handia egin diezaioke, gure iritziz, euskararen erabileraren normalizazioari. Nolanahi ere, ez dugu ahaztu behar normalizaziorako urrats
|
bat
baino ez direla estandar klinikoak. Hasteko, beharrezkoa deritzogu estandar klinikoak euskarara egokitzeko prozesuan estandar horiek erabili dituzten profesionalak kontuan hartzeari, ahal den eta erabilgarrienak eta ulerterrazenak izan daitezen.
|
|
|
— Laginekin egiten den ikerketa oro bezala, momentuaren" argazki"
|
bat
baino ez du ematen teknika honek, multzo osoaren adierazgarri izan daitekeena ala ez, hartutako laginaren tamainaren arabera.
|
|
2019
|
|
|
Gure eskualdeko gaitz endemiko larrienetako bat da gazteek galtzen dutela dakitentxoa eskola edo euskaltegia utzi eta gutxira, helduen erdal itxasoan murgilduta. Baina hori jakin arren, eta jakinda, baita ere, transmisioaren zikloa guraso izan arte (35 urte) luzatzen dela, eta areago, helduak direla ume eta gaztetxoen eredu sozial nagusiak, guk ez ikusiarena egin eta bazterreko lekutxo
|
bat
baino ez diegu gordetzen plangintzetan. harrigarria da. eta eskandalagarria ere bada konprobatzea inortxok ere ez duela zirkinik egin euskaradunen galeraren tamaina irudikatzeko: ez inkestarik, ez neurketarik, ez ezer.
|
|
|
Funtsean hau da auziaren muina: baldin eta A egoeran honako erabileraportzentaje hau badago etxean eta B egoeran harako hura, Atik Bra dagoen aldea esplikatzeko, tartean propio egiten diren ekintzak ekuazio gobalaren zati
|
bat
baino ez dira: alegia, ezin diegu antolatutako ekintzei egokitu edo leporatu aurrerapauso edo atzerapausoen meritu edo errua, hain zuzen badagoelako bestelako faltore multzo handia sekulako eragina duena hizkuntzaren erabilera/ ez erabileraren prozesu globalean. eta orain ditugun baliabideekin nekez lortuko dugu faktoreon maila neurtzea, eta are gutxiago kontrolatzea. engainagarria da, beraz, baieztatzea halako ekintzak halako emaitza ekarri duela zuzenean.
|
|
2021
|
|
|
Mehatxatutako hizkuntzaren hiztun guztiak elebidunak izaten dira, eta askotan hizkuntza hegemonikoan" hizkuntza propioan" bezain ongi edo hobeto irakurtzen eta idazten dute. Aitzitik," B" hizkuntzako hiztun askorentzat, abantaila material gutxi (komunitate linguistikoarekiko identifikazioa salbu) eskaintzen ditu mehatxatutako hizkuntzak, eta, beraz, kortesia adeitsu edo" larrialdiko" esaldi sorta
|
bat
baino ez dute ezagutzen. Errealitate horren ondorioa da noranzko bakarreko" elebitasuna":
|
|
2022
|
|
|
Orain arte azaldu dena, besterik gabe, hamarkada hartan biziberritu ziren esparru garrantzitsu batzuen zertzelada txiki
|
bat
baino ez da izan. Hain zuzen, hedabideetan, zinemagintzan, artean eskulturan eta beste arlo askotan hainbat mugimendu egon baitziren euskara eta kulturaren biziberritzeari lotuta, baita politikan ere.
|
|
|
Elustondok (2021) heldu dio lantegi horri berriki, eta datu ugari eta interesgarriak utzi dizkigu. Ordiziako Jakintza Ikastolako DBH3, DBH4 eta batxilergoko ikasle guztien artetik, Zaldibiako sei hikatzaile eta altzagar bakar
|
bat
baino ez zituen atzeman. Azkenean, zaldibiarren erabileran zentratu zen:
|