|
2000
|
|
|
Bai, egia da ezen ene zangoak eta zangoetako junturak ez daudela bidaiatzen hasteko; egia da, halaber, hortzak eta haginak erdiak eroririk eta bertze erdiak usteldurik ditudala, bianda on baten jateko, eta ez nagoela, finean, Kleopatrare kin oheratzeko, haren hezurrekin ez bada, baina zinez eta minez aitortzen dizut ezen nekez gerta dakiokeela zure gutun bat
|
baino
present eta sari hoberik uharte spiritual honetako ermitau honi... edo naufragoari erran ote nuke, jaun André?, zeren eta halaxe sentitzen bainaiz usu, zalantzen itsaso koleratuan arrazoinaren untzia galdu zuen gizona bezala, naufragioaren ondoko hondarrei heldurik.
|
|
2004
|
|
|
Inoiz baino elkarrizketa gehiago ateratzen dira prentsan, eta inoiz baino promozio handiagoa eta zabalagoa egiten da liburuekin. Inoiz
|
baino
presenteago daude sortzaileak zutabeetan, manifestuetan, pankartetan.
|
|
2005
|
|
|
Kostako herri batean bizi naiz orain, eta ez dakit zergatik, inoiz
|
baino
presenteago ditut egun hauetan kartoizko kaxak, arrain laranjak, aitaren zapata bustiak, gure urte urperatu haiek. Lauraren haserreak edukiko du ziur aski horretan zerikusirik.
|
|
2006
|
|
|
Horren lekuko da diskoaren aurkezpena, adibidez, Donostiako Pitilin Gorri sex shopean egin izana. Taldekideek sexua edozein gautako solasaldietan beraien kantetan
|
baino
presenteago dagoela azaltzen dute gaiari garrantzia kenduz. Bengoaren ustetan, euskaraz sexuari buruz berba egiterakoan mezua gazteleraz baino bigunago gelditzen da:
|
|
2008
|
|
|
Bizitzen ari garen sasoi honetan heriotza gure bizitzetatik desagertu da, gauza aipaezina da, ezkutatu egiten dena eta, arraro eta arrotza bihurtu denez, ezezagun bihurtu zaigu; ezezaguna den guztiari legez benetako heriotzari hainbesteko beldurra edukitzen zaion sasoi honetan, hala ere, pantailaren fikziozko bizitzetan inoiz
|
baino
presenteago dago...
|
|
|
Hemen duzue, alegia eta deus ez, lagin bat, atzekoz aurrera kontatua, arestikoenetik aspaldiagokora, hurrenkera normala horrexek izan behar baitu, burutik eginak ez bagaude. Atzokoa, suposatzen da, duela hainbat urte gertatua
|
baino
presenteago dugula izan (26 or.).
|
|
2009
|
|
|
komunista jainkogabe zikin haiek bezala? komunistak eta anarkistak, haien artean Domingo, Domingo batez ere; ez zen hura Teofilo Mariak Domingo oroitzen zuen lehen aldia, seguru ezetz, aitak Domingo arbuiatu, etxean sartzeko debekua ezarri eta haren izenik ere ez aipatzea erabaki zuenetik, inoiz
|
baino
presenteago izaten baitzuen Teofilo Mariak anaia. Damasori halaxe aitortu zion behintzat behin baino gehiagotan?, buruan itzal bat iltzatu baliote bezala; esan nahi baita Domingoren traizioak bere onetik ateratzen zuela Teofilo Maria, anaia madarikatua egoeraren erantzule egiterainoko jarreran, behin komunistak eta anarkistak zaku berean sartuz gero logika osoz ondoriozta baitzezakeen ezen Doming... lubaki bat, eta lubakiaren bi aldeetara Domingo eta bera, aurrez aurre, elkar hiltzeko prest; nola izan zitekeen, baina, anaiak anaia hiltzea?; eta zergatik ez?; Teofilo Mariak ez baitzuen anaia anaiatzat ordurako, hain izan zen eskerga eta berealdikoa honen traizioa, Teofilo Mariak berak une hartan are traizioagotzat hartu zuena, ausaz, muturreko baldintzek, beheko solairutik zetorrèn oihu bat ere entzun zuen orduan, onik egingo ez ziona:
|
|
|
zer ikusi ote zuen, bada, Teofilo Mariak?; argi sortaren baitan dantzan egiten zutèn hauts partikulak ikusi ote zituen, oroitarazten ziotenak ezen gizona –Memento homo, quia pulvem eris et in pulvem reverteris esaten zien apaizak eliztarrei Hausterre egunean– hautsetik hautserako bidean galdutako izakia zela?; hauts partikula haien artean bazegoen, baina, alderik, argiak hartuak baitziren batzuk –ikusgarriak–, eta ilunak hartuak –ikusi ere egiten ez zirenak– besteak: ...nean bigarren aldiz hil, hil ondoren iluntasun ilunagora piztea bi aldiz hiltzea bezalakoa baitzen... komunista jainkogabe zikin haiek bezala... komunistak eta anarkistak, haien artean Domingo, Domingo batez ere; ez zen hura Teofilo Mariak Domingo oroitzen zuen lehen aldia, seguru ezetz, aitak Domingo arbuiatu, etxean sartzeko debekua ezarri eta haren izenik ere ez aipatzea erabaki zuenetik, inoiz
|
baino
presenteago izaten baitzuen Teofilo Mariak anaia –Damasori halaxe aitortu zion behintzat behin baino gehiagotan–, buruan itzal bat iltzatu baliote bezala; esan nahi baita Domingoren traizioak bere onetik ateratzen zuela Teofilo Maria, anaia madarikatua egoeraren erantzule egiterainoko jarreran, behin komunistak eta anarkistak zaku berean sartuz gero logika osoz ondoriozta baitzezakeen e... lubaki bat, eta lubakiaren bi aldeetara Domingo eta bera, aurrez aurre, elkar hiltzeko prest; nola izan zitekeen, baina, anaiak anaia hiltzea?; eta zergatik ez?; Teofilo Mariak ez baitzuen anaia anaiatzat ordurako, hain izan zen eskerga eta berealdikoa honen traizioa, Teofilo Mariak berak une hartan are traizioagotzat hartu zuena, ausaz, muturreko baldintzek –beheko solairutik zetorrèn oihu bat ere entzun zuen orduan, onik egingo ez ziona:
|
|
2010
|
|
|
Eta orduan, isiltasuna; baina hura ez zen isiltasun pisugabe bat, berunezko isiltasun bat baizik, orbetarroi gogoa makurrarazten ziguna, madarikazio bibliko bat erori balitzaigu bezala; etxean inork ez zuen Benjamin Mariaz hitz egiten, gure aurrean ez behintzat, baina hargatik genuen, hain zuzen ere, hura inoiz
|
baino
presenteago, zeren, aldian aldian, izaki bizidunak isildu ez beste hasten baitira objektu bizigabeak oihuka, hitzik gabeko hitzetan bada ere: argi ilunak hartutako honako mahai honek garrasi, horrako lanpara horrek orro eta harako aulki hark aldarri?
|
|
|
Eta orduan, isiltasuna; baina hura ez zen isiltasun pisugabe bat, berunezko isiltasun bat baizik, orbetarroi gogoa makurrarazten ziguna, madarikazio bibliko bat erori balitzaigu bezala; etxean inork ez zuen Benjamin Mariaz hitz egiten, gure aurrean ez behintzat, baina hargatik genuen, hain zuzen ere, hura inoiz
|
baino
presenteago, zeren, aldian aldian, izaki bizidunak isildu ez beste hasten baitira objektu bizigabeak oihuka, hitzik gabeko hitzetan bada ere: argi ilunak hartutako honako mahai honek garrasi, horrako lanpara horrek orro eta harako aulki hark aldarri... gelek eta etxe osoak ere oihu!
|
|
2011
|
|
|
Edonork esango luke ez zela gerra irabaztea nahikoa izan, ahosabaian halako gustu garratza utzi ziela garaipenak, edo ez zutela sinetsi irabazi zutenik. Oraindik gerran jarraitzen dute, aspaldi desagertu arren inoiz
|
baino
presenteago dagoen etsai baten kontra.
|
|
2014
|
|
|
Herrian, bidaiaren hasieran, bildu zituzten jateko guztiak agortu zaizkie bidean noski, ez zuten pentsatuko, hainbeste denbora porturik gabe, ezinezkoa kalkulua. Hasi da gosea, beste ezer
|
baino
presenteago, garuna bera baino presenteago... Izan ere, zazpi urte itsasoan, sei urteren janaria baizik gurekilan ez ginula.
|
|
|
Herrian, bidaiaren hasieran, bildu zituzten jateko guztiak agortu zaizkie bidean noski, ez zuten pentsatuko, hainbeste denbora porturik gabe, ezinezkoa kalkulua. Hasi da gosea, beste ezer baino presenteago, garuna bera
|
baino
presenteago... Izan ere, zazpi urte itsasoan, sei urteren janaria baizik gurekilan ez ginula.
|
|
2015
|
|
|
Fikzioa, beraz, bizitza deitzen dugun horren egia eta miseriak azaleratzeko bide egoki gisara. Eta egia da, halaber, heriotza, berpiztuak... inoiz
|
baino
presenteago daudela bildumahonetan, metafikziozko istorioak aurreko liburuetanbaino urriagoak diren bezala. Istorioak kontatuz etakontaketarekin berarekin gozatuz harrapatzen du Zalduak oraingoan irakurlea.
|
|
|
Baina hipotesi hori, telefonoaren erabileraren arrisku eta galerei lotutako ia guztiek bezala, berretsiko duten ikerketa berriak behar ditu. Artikulu honek xehetasunez azaltzen du, eta deskribatzen du zergatik dauden helduak helduak
|
baino
presenteago gailu digitalen gehiegizko erabilerak eragindako asaldurak baino. Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) jarrera ere aztertzen du.
|
|
|
Besteak beste, saguen sorburua 19 egunekoa delako eta garuna jaiotzean giza haurtxoen kasuan baino garatuagoa dagoelako. Haurrak helduak
|
baino
presenteago Bestalde, 2014ko lan batek, Estatu Batuetan egindako lanak, gaiari buruzko ikerketak aipatu zituen, eta ohartarazi zuen «haurrek helduek baino mikrouhin erradiazio gehiago xurgatzen dutela», eta, beraz, kalte biologiko eta neurologikoak eragiteko arrisku handiagoa dutela. Aipatutako mikrouhinek telefono mugikorrenak, tabletak eta haririk gabeko beste gailu batzuk dituzte.
|
|
|
Egungo Euskal Herriaren eta naziogintzaren zenbat zimentarri orduan eraiki ziren, batzuk besteak
|
baino
presenteago ditugu. Erabilgarri zaizkigu batzuk, beste batzuek momentuko gure gizartean badirudi ez dutela leku handirik.
|
|
|
Ezin jakin zehazki gure aitaren isilaldia zerez egina zegoen. Isiltasun hura aita bera
|
baino
presenteago zegoen gurean, guregan, guretzat aita bera baino aitagoa izan zen isiltasun hura. Aitarenak baino luzeagoak ziren isiltasunaren besoek arreba eta biok kulunkatu gintuzten, aitarenak baino sarriago kulunkatu ere.
|
|
2017
|
|
|
Ia 700 preso politiko daude Espainia eta Frantzian barreiatuta, eta nik ez dakit zenbat iheslari munduko txoko ezkutuetan gordeta. Gaur Bilbon Athleticen ereserkia inoiz
|
baino
presenteago izango dut: herritik sortu zinetelako maite zaituzte herriak.
|
|
|
Idatzi honetan bildutako artelanek badute ikerketa izaera nabarmen bat. Kontutan izan behardugu, arte sorkuntzak, berezko duen materializazioaz gain, baduela alderdi inmaterial bat Marcel Duchamp en eta arte kontzeptualaren ondotik are nabarmenagoa egin dena, eta artegaraikidean
|
sekula
baino presenteago dagoena. Arte garaikidearen bilakaera kontzeptual horrenbaitan, izan badira, eta geroz eta ugariagoak, ikerketa izaeradun arte prozesu eta proiektuak.Adibidez, eta aurretik esanda moduan, idatzi honetan aipatu ditugunak.
|
|
|
Nozio hauei, industriari erreferentzia egiten dieten beste batzuk gehitu behar zaizkie, industria kulturalakedo industria kreatiboak esaterako. Kreatibitatearen kontzeptua, sekula
|
baino
presenteago aurkitzen daekonomialarien diskurtsoetan. Ekonomiaren benetako motorra dela baieztatzen dutenen artean (Florida, 2010), kultura eta honekin batera artea, bere baitan balioa duen eremu gisa aintzakotzat hartu ordez, besteeremu batzuen mesederako, errekurtso moduan erabiltzen da (Yudice, 2002).
|
|
2018
|
|
|
Liburuen eta haien egileen artearen, kulturaren eta horren sortzaileenarteko eta kulturaren eta publikoaren arteko harremanen inguruko gogoeta ugariak topa daitezke aurtengo argitalpenetan. Idazteaz idazten duen idazlearen ahots klasikotik harago, sortzailetasunaz orokorrean eta testuinguruari arreta jarriz hausnartzen duten ahotsak ohi
|
baino
presenteago egon direla uste dut. Horixe amaierako aieruzko ustea, edalontzi hondoko azken tanta.
|
|
|
Martarentzat senar emazteen arteko harreman onaren froga dira Pradilloetara ematen zituzten paseo haiek. Ernauxen kontakizunean Martaren familian
|
baino
presenteago dagoena gerra da. Gerrak, pluralean.
|
|
2019
|
|
|
Ezin diozu egia esan. Une honetan inoiz
|
baino
presenteago duzu aitaren begirada garondoan. Lurrera botatako kafesnea garbitzean izan duzun bezala.
|
|
|
Ia ezin duzu arnasarik hartu. Eta inoiz
|
baino
presenteago sentitu duzu buruko pilota, eztanda egingo dizula iruditzen zaizu.
|
|
|
Testuinguru horren aldaketari begira segitu du: . Azken urteetan lehen
|
baino
presenteago egon da gaia, telebista saio potenteak egon dira honen inguruan, bat batean bertso munduan edo gure lagun inguruan ezagutu ditugu pertsona transgeneroak edo transexualak, esplizituki, modu aldarrikatzaile batean azaldu direnak; orduan horrek ere mugitzen zaitu. Eta publiko orotariko hori ere mila erritmo desberdinetan baina aldatzen ari da, eta zuk sentitzen duzu, batetik erantzukizuna, bestetik kezka, bestetik interesa eta bestetik testuinguru habitable bat hori kantatu ahal izateko?.
|
|
2020
|
|
|
–Goiko inori ez zaio gehiegi interesatu kasu honen argitzea. Aginte katea inoiz
|
baino
presenteago izan da, eta edozein urrats berri geldiarazten zuten.
|
|
2021
|
|
|
Elkar maite duten eta ezbehar batek joak direnen artean gertatu ohi den gisa, ahalegina egiten genuen elkar gehiago maitatzeko, elkarri laguntzeko eta batak bestea gerizatzeko, sentitzen baikenuen berak, berea zen modu misteriotsu batean, laguntza eta geriza eman zizkigula beti. Sekula
|
baino
presenteago zegoen, muinoaren bazter hartan.
|
|
|
Gure eskolak ere eragin horien guztien menpe daude; eta, horrenbestez, kulturari dagokionez, ikuspegi euskaltzale batetik bederen, gure hezkuntza sistemari atxiki ohi zaion" euskal" hori bestelako suzedaneo baten etiketa baino ez da. Eskoletan euskara inoiz
|
baino
presenteago dagoen arren, eredua indartuz doan arren, geroz eta jende gehiagok euskara jakin arren, euskalduntzeko arazo larriak erakutsi ditu eskolak, euskalduntasuna folklorekeriara murrizturik ikusten baitugu maiz. Globalizazioen Hipermodernitate honetan, euskalduntasuna" erabili eta bota" formako kontsumo gai bat bilakatu da, pasticheak bere collagea osatzeko erabil dezakeen bestelako kontsumo gai identitario huts bat gehiago.
|
|
2022
|
|
|
1 Euskaraz ari ziren eta aditz formaren bat erabili zuten solaskideak baino ez zituzten hartu kontuan, hortik Usurbilen hitanoa Azpeitian
|
baino
presenteago dagoen itxura.
|
|
|
Ikerketek azken urteotan euskararen ezagutzak goranzko joera duela islatzen dute, baina tradizionalki hizkuntzak gotorleku izan dituen gune ustez seguru horietan jaisten ari da bere erabilera. Euskarak ezin du espazio publikoa galdu, inoiz
|
baino
presenteago egon behar du bizitza laboralean, tratu komertzialean, osasungintzan, haur eta nerabeen aferetan ala gure helduenen zaintzan.
|
|
|
Orain 47 urte ditut, eta kuriosoa da, ama izatearen ideia garai batean
|
baino
presenteago dabilkit. Erloju biologikoaren mugara iritsi naizenean, nahigabe antzeko bat sentitzen dut.
|
|
|
Haurrak Euskal Herrira ekartzeaz hitz egiten dugunean, badakit beretzako oso zaila dela, pentsatze hutsak min ematen dio. Niretzako ere mingarria da, ni naizelako ama biologikoa, baina bera egon da ni
|
baino
presenteago haien bizitzetan. Badakit dolu bat sortuko diodala.
|
|
|
Bera baino hemezortzi urte zaharragoa zen kontserba lantegiko arduradunarekin ezkontzeko soinekoa eman zioten zainzuriek eta piperrek Finari. Baina soineko hura
|
baino
presenteago du, artean gazteagoa zela, lehenbiziko soldata haiekin bildutako sosekin Logroñon erosi zuen pistatxo koloreko oihala, soineko bihurtuko zuena. " Larunbatetan autobusa hartu, eta Logroñon egiten genuen arratsalde pasa.
|
|
|
Paperak bazter batera utzi eta latexezko eskularruak jantzi bitartean gogoratu zaitut. Ahalegin gehiegi egin gabe ekarri zaitut gogora, uste
|
baino
presenteago zintudan. Bisturiak eta guraizeak ordenatuta ipini eta, buelta eman dudanerako, esku oheko izararen azpian ezin nuen zurea ez zen beste gorpu bat irudikatu.
|
|
2023
|
|
|
Aitor Etxebarriaren [musikari, ekoizle eta diskoetxeko arduradun] ekoizpena eta giro ambient hori inoiz
|
baino
presenteago dago?
|
|
|
Eskubide hauek berekin ekarri duten dibertsitateak zalantzan jarri du klase borroka oinarri izan duen Ongizate Estatua, eta eraldaketarako prest utzi, toki askotan. Berdintasunari lotutako politikak agenda publikoaren erdigunera igaro dira, eta inoiz
|
baino
presenteago daude diskurtso publiko gehienetan. Ezin uka daiteke eztabaida egun puri purian dagoela.
|