2011
|
|
Horrela, herri txikienetan epailea, udalak izendatutako idazkari «egoki» batek lagunduta, aritzen da13 eta jendearen arretari eskainitako denbora udalak berak fi nkatutakoa izaten da, askotan oso mugatua. 7.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietan edo bake epaitegietako idazkaritzen elkarteak eratzen direnetan, aldiz, epailea justizia administrazioko ofi ziala den idazkari batek lagunduta aritzen da. Gainera, justizia administrazioko beste langile batzuen laguntza ere izaten dute.
|
|
Bake epaitegien langile antolaketa lehen aldiz DPJLk arautu zuen, bakeepailearekin batera aritzen ziren idazkaria eta gainerako langileak kontuan hartuz. DPJLk 7.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herriak eta gutxiagokoak desberdindu zituen. Lehenengoetan eta lan zama handia zeukaten epaitegi edo idazkaritzen elkarteetan idazkari lana justizia administrazioko ofi zial batek beteko zuen.
|
|
Gainerako herrietan, hau da, 7.000 biztanle baino gutxiagokoetan, udalak idazkari lanak egiteko «petsona egoki» bat izendatuko zuen (50 art.). Irizpide bera aplikatu zitzaien gainerako langileei: 7.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietan eta lan zama handia dutenetan justizia administrazioaren mendeko langileak arituko dira, eta gutxiagokoetan udalaren mendeko langileak arituko dira idazkariarekin eta epailearekin batera (51 art.). Beraz, herri handietan, handitzat 7.000 biztanle baino gehiagokoak edo lanzama handia dutenak hartuz, zalantza gabe, bake epaitegia «profesionalagoa» da....
|
|
Bere 32 artikuluak xedatzen zuenez, 7.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietako bake epaileek 300.000 pezeta jasoko zituzten; 200.000 pezeta, 5.001 eta 7.000 biztanle bitarteko herritakoek; 150.000 pezeta, 2.001 eta 5.000 biztanle bitartekoek, eta 100.000 pezeta 2.000 baino biztanle gutxiagoko herrietakoek.
|
|
jasotzen dituzte; 2.000 biztanle eta 4.999 biztanle bitarteko herrietakoek, 1623,12?; 5.000 biztanle bitarteko herrietakoek 2.164, 16?; 7.000 eta 14.999 biztanle bitarteko herritakoek 3.246,20? eta 15.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herritakoek 4.328,28?.
|
|
Jakin dakigun moduan, DPJLk 1988 urtean, idazkarientzat aurreikusitako irizpide berari jarraituz, 7.000 biztanle baino gutxiagoko herrietan udalaren mendeko langileak arituko direla arautzen zuen. 7.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietan edo lan zama handia zutenetan justizia administrazioaren mendeko funtzionarioak arituko ziren (51 art.). Ikuspegi bera mantendu du BJDk: bake epaitegietan justizia administrazioko kidegoetako funtzionarioek dihardute, plantilaren eta horiei aplika dakiekeen araudiaren arabera, lurralde eremuko zuzenbidezko biztanleak 7.000tik gora badira edo lan zamak hala eskatzen badu.
|
|
II. Errepublika ezarri berria, 1931ko maiatzaren 8ko legeak udal epaileak izendatzeko 12.000 biztanletik beherako herrietan herri aukera sistema xedatu zuen8 Sistema horrek ere porrota ezagututa, 1934ko ekainaren 27ko legeak, aurrekoa indargabetu eta, berriro, 1907ko legearen 5 artikulua jartzen du indarrean9 1934ko legea, Gerra Zibila hasi aurretik, 1936ko uztailaren 2ko legeak indargabetu zuen. Azken honek epaileak izendatzeko lehentasunak kendu zituen eta probintziahiriburuetan eta 30.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietan izendapena, askatasun osoz, Justizia Ministerioak egingo zuela arautu zuen. Barruti judizialen buruetan eta 10.000 biztanle baino gehiagoko herrietan, berriz, lurralde auzitegiko gobernu salak izendatuko zituen.
|
|
Azken honek epaileak izendatzeko lehentasunak kendu zituen eta probintziahiriburuetan eta 30.000 biztanle baino gehiagoko herrietan izendapena, askatasun osoz, Justizia Ministerioak egingo zuela arautu zuen. Barruti judizialen buruetan eta 10.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietan, berriz, lurralde auzitegiko gobernu salak izendatuko zituen. Azkenik, gainerako herrietan probintzia auzitegiko gobernubatzordearen eskuetan geratu zen izendapena.
|
|
Beraz, berak margotutako eraentzan hiru epaitegi hauek aurreikusten ziren. Udal epaitegiak hiri handietan eta 20.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietan ezarri ziren. Organo teknikoak ziren eta haien titularra karrerako epailea, oposizioa gainditutako jurista alegia.
|
|
Argi gera bedi lege organikoak idazkaritzen elkarteak baimentzen dituela, ez bake epaitegiena30 Ideia, hiru urte geroago, DPJLk garatu zuen. Jada ezagutzen dugun bere 50 artikuluak xedatzen duenez, 7.000 biztanle
|
baino
gehiagoko herrietan edo lan zama handia duten bake epaitegietan edo beraien idazkaritzen elkarteetan idazkari lana justiziaadministrazioaren zerbitzupeko ofi zial batek egingo du. Gainera, autonomiaerkidegoei eta udalei funtzionario bakar batek zerbitzatuko duen idazkaritzen elkarte bat sustatzeko eta burutzeko baimena ematen die.
|