|
2002
|
|
|
Ikerketa iraun zuen hiru urteetan osasun publikoarekin harremanetan zeuden ia guztiak. % 90
|
baino
gehiago emakumeak ziren, maila soziokultural ertaina zutenak, lehen mailako ikasketak dituztenak, gehienak ezkonduak edo bikotekidearekin bizi direnak. Azterketa honetan jasotako datu kliniko garrantzitsuenetako bat gaixotasuna diagnostikatzeko denbora da.
|
|
2004
|
|
|
Eta hori egiten da dogma bategatik, bizitza Jaungoikoak eta soilik Jaungoikoak sortzen duen grazia dela dioen dogmarengatik. Hori integrismo fundamentalista da, gizateriaren erdia
|
baino
gehiago emakumeak, homosexualak…\ zapaldu nahi duen integrismo fundamentalista.
|
|
2005
|
|
|
Beste alderdi interesgarri bat da profil aldaketa horietan asko handitu dela programetako emakumeen kopurua. Gazteen proiektuetan %30
|
baino
gehiago emakumeak izan dira, heroinazaleen artean %15 mugitzen ginenean. Gainditzeko epe jakin batzuk ezartzen dira?
|
|
|
% 85
|
baino
gehiago emakumeak dira, eta ehuneko handi bat 13 urtetik beherakoa.
|
|
|
Hala ere, IAJeko koordinatzailearen arabera, ehuneko hori handiagoa da, kasu asko ez baitira ezagutzen. Nerbio anorexia edo bulimia duten pertsonen %85
|
baino
gehiago emakumeak dira; gizonezkoei dagokienez, berriz, %15 eta %17 artean daude, eta datu horiek gora egiten ari dira.
|
|
2007
|
|
|
Ugaritu egin dira lurren desjabetzeak, herritik ihes egin beharra, hilketak, taldekako masakreak, mehatxuak, bortxaketak... baita lurren kutsadura ere, herrietako jendeari alde eginarazteko. Wayuutarron antolakuntzagatik, gizonekin
|
baino
gehiago emakumeekin egin dute topo mertzenarioek.
|
|
|
Espainiako hirigune handietan sortutako jaiotzen erdiak
|
baino
gehiago emakume etorkinei dagozkie. Osasun publikoari dagokionez, kezkagarria da, neurri handi batean, nahi gabeko haurdunaldiek eta nerabeek eragiten dutela.
|
|
|
Bereziki, emakumeen egoera hobetu nahi da, Sánchezek dioenez, “bereizkeria bikoitza jasaten dute emakume izateagatik eta ijito izateagatik”. Hori dela eta, lanean parte hartu duten pertsonen erdiak
|
baino
gehiago emakume langabeak izan dira, eta supermerkatuko kutxazain edo saltzaile gisa trebatu dira, besteak beste. “Enpleguak berdin berdin egiten gaituela dioen mezua zenbat eta gehiago zabaldu, orduan eta aukera gehiago izango dituzte ijitoek beren egoera normalizatzeko eta edozein herritarrek dituen eskubide eta betebehar berberak izateko”, gehitu du Sánchezek.
|
|
2008
|
|
|
Espainian, 2004 urtean, gizonen eta emakumeen arteko alde txikia Europako batez bestekoa baino handiagoa izan zen, non tituluen %43, 3 emakumeei eman baitzitzaien. Estonia eta Zipreko kasuak nabarmendu behar dira, doktore tituluen %60
|
baino
gehiago emakume bati eman baitzitzaion, edo Portugal, Italia, Letonia edo Lituaniako tituluak, %50 baino gehiago. Eurostaten arabera, azken hamarkadetan gero eta gehiago dira bigarren hezkuntzatik unibertsitatera pasatzen diren ikasleak, eta batez ere emakumeak.
|
|
2009
|
|
|
Lehen eta bigarren zikloko unibertsitate ikasleen erdiak
|
baino
gehiago emakumeak dira
|
|
|
1995ean sortu zuen Garitanok zenbait lagunekin batera Nagusilan. 13 pertsona hasi omen ziren, 12 gizon eta emakume, baina gaur egun, 1.100 boluntarioetatik 700
|
baino
gehiago emakumeak dira, banaz bertze hirutik bi emakumeak dira, beraz.
|
|
2011
|
|
|
Margaret Chan Osasunaren Mundu Erakundeko (OME) zuzendari nagusiak esan duenez, “erretrobirusen aurkako sendagaiak eskuratzeko aukera handitzeak esan nahi du GIB/ HIESa duten gazte gehiagok biziraupen tasa handiagoak dituztela, baina horietako asko ez daude kutsatuta”. Gainera, dokumentuak dio munduan hiesa duten gazteen %60
|
baino
gehiago emakumeak direla eta tasa hori %70era iristen dela Saharaz hegoaldeko Afrikan”. Halaber, adierazten du “arrisku handiko” portaera batzuk, hala nola sexu hastapen goiztiarra, haurdunaldi nerabea eta droga kontsumoa, “argi dago zerbait ez dabilela nerabeen inguruan, eta sintoma horiek zerikusia izan dezakete indarkeriarekin, esplotazioarekin, abusuarekin edo abandonuarekin”.
|
|
|
Rubén García/ Eroski Consumer Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) Ezgaitasun, autonomia pertsonal eta mendekotasun egoerei buruzko azken inkestak (EDAD, 2088) 3,8 milioi pertsona ezgaitu bizi dira gure herrialdean. 2,30 milioi
|
baino
gehiago emakumeak dira eta 1,55 milioi gizonezkoak. Gainera, lehen aldiz, inkesta honek adinekoen egoitzetako egoera, ezgaitasuna duten pertsonentzako zentro espezifikoak eta egonaldi luzeko ospitale geriatriko eta psikiatrikoak aztertu zituen.
|
|
2012
|
|
|
2010ean Espainian jaiotako 485.252 haurretatik %35, 5 ezkondu gabeko amen seme alabak ziren, Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) zabaldutako datuen arabera. 1981ean% 4,4 baino ez zen, eta 2000n, berriz,% 16,6 Espainian zein Europan, guraso bakarreko familien %85
|
baino
gehiago emakumeak dira. Ama ezkongabeen kopurua nabarmen handitu da, eta Europako emakumeen soldata, batez beste eta ELGAren datuen arabera, gizonena baino %20 txikiagoa denez (Espainian, %22), ezinbestekoa da talde horri laguntzeko ekimenen beharra.
|
|
2013
|
|
|
Inkestan parte hartu duten 960 erabiltzaileen erdiak
|
baino
gehiago emakumeak izan dira.
|
|
2014
|
|
|
31) poeman, non argi uzten duen emakumeak ernaltzera bultzatzen dituen presio sozialhori. Gainera, prozesu horretan testuinguru modura ginekologoaren kontsultakoegoera bat ekartzen digu, non espazio horretan inon
|
baino
gehiago emakume gorputzanatomizatu eta objektualizatuak agerian geratzen diren. Gainera, ustez osasunikuspuntu batetik, gorputzen funtzio sozialak bultzatzen dira.
|
|
|
2003 urtean, 15 urte baino gehiago zuten pertsonen artean, milioi batetik gora analfabeto zegoen, eta horietatik 700.000
|
baino
gehiago emakumeak ziren.
|
|
|
Rol hori positiboa izan daiteke bere buruarentzat eta familia unitatearen funtzionamendurako, eta esklabotzak are gehiago handitzen du banketeen antolaketa, oparien erosketa eta hainbat jarduera. Horrek guztiak etxeko lanen banaketa bidegabeari gehitzen dio, gizonak ez baitu bere gain hartzen %20 edo %30
|
baino
gehiago emakumearenganako, eta egoera estresagarria da hori, Antonio Canoren esanetan. Antsietatea eta Estresa Aztertzeko Espainiako Elkartea (SEAS) eta Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Psikologiako katedraduna.
|
|
2015
|
|
|
Beste behin ere salatu nahi dugu emakumeen %35ek indarkeria fisikoa edo sexuala jasaten dutela beren bizitzan zehar eta herrialde batzuetan %70era iristen dela. Gogoan izan behar da, halaber, 15 urtetik beherako 30 milioi neska
|
baino
gehiago emakumeen mutilazio genitala jasateko arriskuan daudela eta 130 milioi baino gehiago daudela. Egoera larria Espainian Genero indarkeriatik irtetea lortzen duten emakumeen kopurua handitu egin da Espainian, aurten, 48 emakume hil dira genero indarkeriagatik.
|
|
|
Denbora erdia
|
baino
gehiago emakume horiekin hizketan ari naiz pasatzen. Interesa edo afinidadea pizten didaten pertsonen artean, asko izaten dira emakumeak.
|
|
2016
|
|
|
intimitatea, atsedena eta sexu eskubideak garatzeko aukera, besteak beste. Etxeko langileen %90
|
baino
gehiago emakumeak izanik, ez al dute lan indarkeria hori bizi gizarte patriarkaleko emakume izateagatik. Ugazaba gizonezkoa denean, langileek sexu jazarpena ere salatzen dute maiz.
|
|
|
— Erdia
|
baino
gehiago emakumeak
|
|
|
— Erdia
|
baino
gehiago emakumeak
|
|
|
— Erdia
|
baino
gehiago emakumeak.
|
|
|
Nosotras, mujeres de Euskalduna dokumentalak, Euskalduna Ontzioletako Emakumeek (AME), ontziolen jarraipenaren alde, 1983 eta 1988 urteen artean Bilbon aurrera eraman zuten borrokaren oroimena berreraiki nahi du. Beste mota bateko oroimena, borroka galduaren zamatik haraindi, langileen borrokan parte hartze zuzena izatetik sortu ziren kontzientzia hartzea eta ahalduntzea, eta ia erabat gizonezkoek osatutako ingurune hartan, emazte eta ama
|
baino
gehiago emakume izatearen eta norberaren burua emakume gisa aldarrikatzearen zailtasuna erakusten dizkiguna.
|
|
|
1996ko irailaren zortziaren ondorengo asteetan, Alardean gizonen parte hartu nahi izan zuten emakume batzuek hamasei salaketa jarri zituzten epaitegietan. Irainak, bultzaldiak, mehatxuak, eskopeten ipurdi kolpeak salatu zituzten eta batek
|
baino
gehiagok emakume batzuek lepotik heldu zietela. Froga gisa argazkiak aurkeztu zituzten, bideo zintak.
|
|
2017
|
|
|
emakume eta emazte ideala, pasiboa, esanekoa, aurreztailea, hitz gutxikoa, etxeko lanei buru belarri emana beti, eta garbia. XVII. mendearen amaieran hasi zen aldaketa hura, estatu terrorismoaren bidez bi mendez
|
baino
gehiagoz emakumea azpian hartu ondoren. Emakumeak garaitu ostean, baztertu egin zen, trantsizioan?
|
|
|
Pertsona horiek guztiak lekualdatuen eremuetara edo aldameneko herrialdeetara joaten dira etsi etsian, Hegoaldeko Sudaneko hainbat eremutako indarkeriatik ihesi, duela hiru urte baino gehiagotik gatazka bizi duen herrialde batean. Jasotzen dituzten errefuxiatuen %85
|
baino
gehiago emakumeak eta haurrak dira, eta horietako askok haurren desnutrizioa jasaten dute. Eta %65 18 urtetik beherakoak dira.
|
|
2018
|
|
|
...epaimahaikideak aukeratzea, soilik haiei deitu eta proposamena egitea, eta Iñaki Aramendik ez zion sekula ezer argiki leporatu ezezkoen berri behin eta berriz ematean, teorian aske zirelako epaimahai gaiak uko egiteko eskaintzari, baina Idazkaria bazen nolabaiteko bitartekari eta Iñaki Aramendik zeharka iradoki izan zuen Idazkariak egin zezakeela ahalegin berezi bat, egin zezakeela egiten zuena
|
baino
gehiago emakume epaimahaikide gaiak konbentzitzeko, Idazkaria bera emakume izanda gainera. Hori gutxi ez eta noiz edo noiz gertatu zen Idazkariari ezetz esandako baten batekin topo egitea Iñaki Aramendik nonbait eta, gaia berriz aterata, gonbita berriro luzatuta, noizbait ezetz esandakoak iritzia aldatu eta azkenean men egitea.
|
|
|
Lehengo urtean, 70 herrialde
|
baino
gehiagotako emakumeek* nazioarteko emakumeen* grebarako deialdia zabaldu zuten, emakumeen* kontra indarkeria eta desberdintasun molde bizkorki eragiten duen munduaren aintzinean.
|
|
|
gehienak nekazari, artisau, jornalari edo morroi neskatoak ziren. Gainera, erdia
|
baino
gehiago emakumeak ziren. Azpimarratu behar dugu, amaitzeko, familien arteko immigrazioa nabari dela aunitzetan.
|
|
|
Datu hauek argi erakusten digute gizonezkoak gehiengoa direla hiriko merkatu laboralean, baina aldi berean agerian uzten dute emakumezkoen garrantzia. Izan ere, diruaren truke lan egiten zutenen heren bat
|
baino
gehiago emakumeak ziren mende honetan. Hauetako gehienak etxeko zerbitzariak ziren, baina horietaz gain oihalgintzan, merkataritzan, nekazaritzan edota arropa garbiketan ere garrantzitsua zen emakumeen presentzia.
|
|
2020
|
|
|
Emakume izatearekin erabat lotuta dago euren lan gatazka, eta horregatik aukeratu dute Donostiako Emakumeen Etxea biltzeko, Bego Gainza langile eta grebalariak azaldu duenez: «Langileen %90
|
baino
gehiago emakumeak gara, eta ez diote baliorik ematen guk egiten dugun zaintza lanari». Azpimarratu dute zaharren kalitatezko zaintza bermatu nahi dutela, eta, horretarako, lan baldintzak duintzeko galdea egin dute.
|
|
|
Langileek argi dute genero bazterketa pairatzen ari direla: «Langileen %90
|
baino
gehiago emakumeak gara, baina ez diote baliorik ematen guk egiten dugun zaintza lanari», esan du Gainzak. Horregatik bildu dira Donostiako Emakumeen Etxean.
|
|
2021
|
|
|
Munduko biztanleen erdia
|
baino
gehiago emakumeak dira; beraz, halako aukeraketarekin errealitateari atxikitzen ez zaion informazio okerra ematen ari gara eta gizartea egituratzen laguntzen duten bozgorailuak dira gure hitzak biltzen dituzten komunikabideak eta informazio edota publizitate agentziak. Duten erantzukizunaz jabetu behar dutela ohartarazi zuen Baena Garridok, eta genero ikuspegia txertatzeko beharra azpimarratu:
|
|
|
COVID pandemia iritsi aurretik, Brasilgo Geografia eta Estatistika Institutuak (IBGE) gosearen hedapen egoera kezkagarria zela adierazten zuen. 2019ko datuen arabera, 10,3 milioi pertsonak ez zituzten oinarrizko elikagaiak erregulartasunez izaten; Brasilgo familien% 5 elikagaien segurtasun falta larrian zegoen; horren erdiek
|
baino
gehiagok emakumeak zituzten familiaburuak eta Brasilgo ipar ekialdean bizi ziren.
|
|
|
Azaroarekin alderatuta 8 langabetu gehiago, guztira 264 zenbatu zituen abenduan Usurbilen Estatuko Enplegu Zerbitzuak. Erdia
|
baino
gehiago emakumeak, 142, 122 gizonezkoak. 132, 45 urtetik gorakoen artean.
|
|
2022
|
|
|
Medikua eguerdiko hamabiak inguruan pasatuko zen, egoera zertan zen modu zehatzean azaltzeko. Matiasek, benetako interesa zeukalako
|
baino
gehiago emakumearen pentsamenduak desbideratzeko, Xabierrengatik galdetu zion. Hamaikak pasatxoan etorriko omen zen, medikua baino lehenago.
|
|
|
Hortaz, komenigarria izango litzateke gizatalde horietan depresioa aztertzea, pertsona horiek arrisku gehiago baitute. Partaideekin jarraituz, ikerketa guztietan partaideen% 50
|
baino
gehiago emakumeak dira.
|
|
2023
|
|
|
Labur labur, hauek izan dira HIGA topaketako zenbakiak: 75 partaideetatik, erdia
|
baino
gehiago emakumeak izan dira eta 3 lagun ez bitarrek hartu dute parte. Partaideen batez besteko adina, bestalde, 28 urtetan kokatu da aurten.
|
|
|
2022ko datuak aztertuta, ikusten da guztira 420 emakumek eta 66 gizonek hartu zutela parte sentsibilizazio jardueretan. Era berean, prestakuntza jardueretan ikasleen% 90
|
baino
gehiago emakumeak ziren. Parte hartzen dutenen adina 50 urtetik gorako pertsonek herritar guztientzako sentsibilizazio jardueretan eta borondatezko laguntzan parte hartu dute.
|
|
|
Gazte gehienak Kaliforniakoak, Idahokoak eta Nevadakoak dira, baina badaude Utah, Washington, Colorado, Oregon, Texas, Florida, Arizona, Hego Carolina eta New Yorkekoak ere. Erdiak
|
baino
gehiago emakumeak dira, eta gehienek 19 urte dituzte.
|
|
|
Hori dela eta, adierazpen bateratu batean, Cristina Ibarrola alkateari eskatzen diote «berdintasun politiken eskuduntza Salvador jaunari kentzea». Era berean, «behin
|
baino
gehiagotan emakume eta gizonen arteko berdintasuna gutxietsi eta emakumeen aurkako indarkeria dagoenik hura ukatu duen zinegotzi bati» erantzukizun hori eman izana salatzen dute. Salvador zinegotziak «gizartean emakumeen eta gizonen arteko desberdintasunaren ondorioz dagoen egiturazko indarkeria dagoenik» ukatu egiten duela azpimarratzen dute, halaber.
|
|
|
Zinebi jaialdia gaur amaituko da. Denera, 43 herrialdetako 128 film erakutsi dituzte, horietatik erdiak
|
baino
gehiago emakumeek ekoitzitakoak. Euskal ekoizpenei dagokienez, 34 lan aurkeztu dituzte.
|
|
|
Gainera, emakumeak erdigunean jarraituko dau, esanez amaitu dau Sarasolak, ikuskizunen atal sortzaileetan emakumeen presentzia nagusia aitatuz(% 65ek
|
baino
gehiagok emakumeak ditue zuzendari eta/ edo egile, hain zuzen be, oraindino emakume gitxi dagozan arren). María Goiricelaya antzerkigile eta zuzendari bilbotarrak, aretoko aholkulari artistikoak, orain be parte hartu dau aukeratutako tituluen hautaketan.
|