2001
|
|
Orain dela 2000 urte egina izateko, zein ondo lotutako narrazioa den. Badirudi aurretik eskema bat egin duela lan hori lotzeko,
|
baina
zenbait ikerketen ondorioz egun badakigu istorio zenbaiten bilduma baino ez dela. Hala ere, nobela gisa aztertzen badugu, maisulan baten aurrean gaude.
|
2005
|
|
Inguratzen gaituzten ekipo elektrikoek, hala nola irratiak, telebistak, mikrouhin labeek, linea elektrikoek eta telefono sareek, eremu elektromagnetikoak sortzen dituzte, eta erradiazio horrek kalteak eragin ditzake, bai pertsonengan bai ekosistemetan; horregatik, kutsadura elektromagnetikoaz hitz egiten da. Duela urte batzuk arte uste zen erradiazio horiek ez zirela kaltegarriak,
|
baina
zenbait ikerketa zientifikok ohartarazi dute gailu horiek emititutako eremu elektromagnetikoen eraginpean egoteak kalte egin diezaiokeela osasunari, bereziki eremu horiekiko sentikorragoak izan daitezkeen pertsonei. Zenbait adituk “irrati maiztasunen sindromeaz” hitz egiten dute, burmuinean eta odol presioan eragindako ondorio kaltegarri batzuei buruz hitz egiteko, hala nola lo asaldurak, jakekak, depresioak, nekea, neke kronikoa, oroimen galerak, sistema immunologikoaren eragina eta suizidiorako joera.
|
2008
|
|
Oraindik ezin da esan% 100ean lagungarria dela fisioterapia,
|
baina
zenbait ikerketa hasi dira nabarmentzen teknika horren onurak.
|
|
Behar adina ebidentzia zientifiko ez dagoen arren, patologia askoren tratamenduan erabiltzen da. Hala, azken urteotan, depresioaren aurkako tratamendu gisa zabaldu da,
|
baina
zenbait ikerketak ondorio onuragarriak izan dituzte sindrome depresibo arin edo moderatuetan soilik. Iritzi hedatuenaren aurka, sendabelarrak ez dira beti kaltegabeak, eta jatorri “naturala” ez da segurtasuna bermatzen.
|
2009
|
|
Azterturiko espezie asko nabarmendu ziren sexu generoa aldatzeagatik, testikuluko minbiziagatik, deformazio genitalengatik, esperma kopuru txikiengatik edo ernalezintasunagatik. Ftalato barietateen zerrenda ugaria da,
|
baina
zenbait ikerketak ondorio kaltegarriak ekarri dituzte ingurumenean eta osasunean horietako batzuetan. ChemTrust erakunde britainiarrak, produktu kimiko kaltegarrien aurrean natura eta gizakiak babesteaz arduratzen denak, azterketa bat argitaratu zuen iaz, askatasunean ornodun diren arren ugaltze osasunean kutsatzaileek duten eraginari buruz.
|
2011
|
|
Honen arrazoiak bat baino gehiago izan daitezke,
|
baina
zenbait ikerketatan aipatu dira joera hau azaltzeko zenbait faktore (Zapata, 2006): etorri berriak kokatzen diren ingurune sozial eta soziolinguistikoa, eragile estrategikoek ereduen inguruan ematen duten informazioa, etorkinen harreman sarea, guraso eta seme alaben egoera eta «harrera egiten» dien jendartearen jarrera, besteak beste.
|
2019
|
|
Hala ere, gure garuna babestu nahi badugu, boxeoa eta futbola bezalako ariketak ahaztu egiten dira adituek diotenez, erorketa edo kolpe bidezko traumatismoek ere gaitasun kognitiboa kaltetu baitezakete. 4 Ongi jan Espezialistek oraindik ez dute argi nola eragin dezaketen elikagai jakin batzuek gure buruari,
|
baina
zenbait ikerketak diote Mediterraneoko dieta ona izan daitekeela oroimenarentzat. Haragi kantitatea murriztea eta elikagai integralak bultzatzea da gakoa, bai eta barazki, fruta eta gantz onetan aberatsa den dieta jarraitzea ere, adibidez, arrainetan, intxaurretan edo oliba olio birjina.
|
2021
|
|
Gerra hasia zegoen. Ez dago datu zehatzik,
|
baina
zenbait ikerketaren arabera, hurrengo bederatzi hilabeteetan 300.000 eta hiru milioi pertsona artean hil zituen Pakistango armadak, eta 200.000 emakume bortxatu. Historialari gehienak bat datoz:
|
|
Lau aste igaro ziren Blancaren azken deiaz gero. Ez zekien ezer haren zoriaz,
|
baina
zenbait ikerketa egin zituen erizainaren bidez, eta, jakin zuenez, industrialariari alta emana zioten hamar eguneko atsedenaldia egin eta gero.
|
2022
|
|
Gizonetan testosterona eta estrogenoak ez ezik, emakumeetan progesterona ere murrizten dira. Aldizkarian argitaratutako ikerketa Journal of Developmental Origins of Health and Disease azaltzen duenez, kortisol maila handia duten emakumeek kortisola sortzeko unean haur gehiago erditu ohi dituzte. Ez dakigu zergatik, horri buruzko hipotesiak baino ez daude,
|
baina
zenbait ikerketak ziurtatzen dute zoritxarreko egoeren ondoren (adibidez, Kennedy presidentearen hilketa, irailaren 11ko eraso terroristak edo Diana printzesaren heriotza) nesken jaiotza areagotu egin zela. El kortisol a neur daiteke baten bidez listu analisia edo odolekoa.
|