|
2000
|
|
|
Nik ere argi ikusten dut erakundeek prozesuan lagundu behar dutela,
|
baina
zein prozesutan. Baketze prozesuan?
|
|
|
Bazirudien artxibo harekin jai zuela. Argi zegoen kontrazeinuren bat bazegoela,
|
baina
zein. Logelatik bueltaka hasi zen, buruan makina bat hitz zirimolaka zebilzkiola.
|
|
|
—Luze mintzatu zara, osaba,
|
baina
zein da honetan guztian nik jokatu behar dudan jokoa? —galdetu nion.
|
|
|
Ez, osabak ez zuen austriarren arrano inperiala akabatu,
|
baina
zein arrai eta alegera sentitu nintzen, halarik ere, zeren eta osabak ere, Galileok bezala, gibela egin baitzuen, baina urrats bat aitzina egiteko, bere egite haren bidez, eta zeren bere urrats hura bertze urrats bat izan baitzitekeen, gizon batek baino gehiagok gerorat gogora zezakeena eta gogoratuko zuena, libertaterako bide luzean...
|
|
|
Zu hari begira, eguzkia nola ezkutatzen den begira dagoen gizaseme bat zara eta zure aurretik egon diren guztiak orobat
|
baina
zein da horren espresio perfeta temaz galdetzen diozu kristalean erratuz
|
|
2001
|
|
|
Hori zehaztu daiteke? Ezkerraz hitz egiten ari gara,
|
baina
zein da ezkertiarra Euskal Herrian?
|
|
|
Bide hori urratu
|
baina
zein baldintzarekin?
|
|
|
Hazkuntza azkarreko zuhaitzen landaketak abantaila ekonomiko handiak omen ditu,
|
baina
zein dira desabantailak?
|
|
|
Garbiak badira gainera, hobe, baina ez badira ez gara gehiegi kezkatuko. Ez zaizkigu erdaratikoak atsegin, badakit,
|
baina
zein da gure helburua. Geure buruaren atsegina ala euskararen ona eta bizia?
|
|
|
Ahoberokeria asko esan da gai horretaz,
|
baina
zeinek eta non esan zuen ikusirik, eta gainera baieztatzen duena inolako ñabardurarik gabe egiten duela kontuan hartuta, leku berezia emango nioke nik Foro de Ermuak Estrasburgon egindako aldarrikapenari. EAEko hezkuntza publikoaz ari da, zerua eta lurra nahastuz:
|
|
2002
|
|
|
Abiadura handiko informazioaren garraioak informazio hori modu globalean ulertzera behartzen gaitu. Mundua modu globalean ulertzen dugu,
|
baina
zein da jira-biraka dagoen munduaren ikuspegi globalizatua. Zertaz informatzen dute albiste agentzia handienek?
|
|
|
Estutu egin dugula eredua, eta estutze horrek kalte egin diola, zalantza gabe, hizkuntzaren berezko aberastasunari: bi aldaera, edo gehiago, zeuden tokian, biak zein
|
baina
zein egokiagoak bere testuinguruan edo bere euskalkian, bati eman zaio sistematikoki lehentasuna euskara estandarrean. Alde horretatik arrazoi osoa du Zuazok egungo euskara ahularen egoera batasunean erabili izan den ereduarekin lotzen denean.
|
|
2003
|
|
|
Sartuta, bai,
|
baina
zein bidetatik. Ez ete daukee kristinauak askatasunik, zer egin behar daben eta zelan egin behar daben erabagiteko?
|
|
|
Ez al zara konturatzen zein arraro jartzen diren animalia guztiak ume egin nahi dutenean, lurrekoak zein hegalariak, denak gaixoturik b eta maitasunez beteta lehenik elkarrekin batzearekiko eta bigarrenik jaioak elikatzearekiko, eta berauen alde prest daude baita ahulenak indartsuenekin ere borrokatzeko eta hiltzeko, eta baita gosez irauteko eta beste edozer egiteko ere haiek elikatzeagatik. Batek pentsa lezake gizakiek hori guztia arrazoituta egiten dutela,
|
baina
zein da animaliak maitasunez horrela betetzeko arrazoia. Ba al daukazu esaterik?
|
|
|
|
baina
zein liteke aldea?
|
|
2004
|
|
|
Eta, handik gutxira, beste mezu bat: " Astebete daramat eskurik garbitu gabe,
|
baina
zeinen zoriontsua naizen horrela, inurri batzuk eskuko azalean barna balebilzkit bezala sentitzen baitut gau eta egun... Eta eskua tarteka ezpainetara eraman, musu eman, eta horrekin konformatzen naiz... oraingoz".
|
|
|
" Zer kargatzen ote dute zaldietan? —pentsatu nuen nik— Zakuak ziren, bai,
|
baina
zein zaku mota. Armak ote zeuden zaku haietan?
|
|
2005
|
|
|
Urkixok orain arte, helduentzako literaturan behintzat, bi narrazio bilduma argitaratu ditu, Elur gainean (1984) eta Lurra deika (1991). Biak oso diferenteak dira,
|
baina
zeinek bere aldetik egilearen literaturaren ezaugarriak jasotzen ditu, egilearen zaletasun bi alegia. Horrela, lehenengo bilduman, batzuetan zinearekin zerikusia duten fantasia apur batez zipriztindutako istorio errealistak kontatzen dizkigu.
|
|
|
Beraz, eremu magnetikoa eta dinamo korrontea osagarriak dira,
|
baina
zeinek sortu du bestea. Eremu magnetikorik ez balego, kanpo nukleoko mugimenduek ezin izango lukete korronterik sortu.
|
|
|
– Mutilatua,
|
baina
zein gudatan, Eusebio? –galdetzen diote lagunek olgetan.
|
|
|
Lehen mareajea zuen, arrabak zeuzkan gazte hark, eta gainerakook baino palakada batzuk zentzun gehiago buruan. Gezurretan ari zen,
|
baina
zeinen eder. Halakoak ezin dira ikasi, senetik atera behar ditu batek.
|
|
2006
|
|
|
Nik, aldiz, biztanle berri horien artean laborari berriak ikusi nahi nituzke. Aterabideak badaude,
|
baina
zein da lehentasuna? 1992ko PACaren arabera gaur egungo Europako biztanleriak horrenbeste laborari behar ditu.
|
|
|
Groenlandia: Urtzen bai,
|
baina
zein abiaduran?
|
|
|
Erretzaileentzako berariazko tokia duten kerik gabeko espazio publikoetan, jendea erretzen ari zela ikusi zen,
|
baina
zein tokitan erretzen ari zen?
|
|
|
Ez dakigu nongoa den, Asturiar Kroniketan Veleia aipatzea esanguratsua izan daiteke,
|
baina
zein den esanahia aztertzea, edo zein den lekua benetan jakitea lan honen helburuetatik eta egilearen esparrutik kanpo dago.
|
|
|
Berrogeita hamar bat taxi zain zeuden eta beste pentsamendu tzar bat ukan nuen nire amari buruz: taxi bat beha nuen,
|
baina
zein. Beharrik, norbait ikusi nuen niregana hurbiltzen irri zabal batekin...
|
|
|
Maltzurkeriarik gabeko eskua eskatzen zuten biek kartak partitzeko,
|
baina
zein zen maltzurkeriarik gabeko eskua itsaslapur eta beltz tratularien herri hartan. Zeinek emango zituen kartak etxeko ugazabaren edo kanpoko tratulariaren haserreak piztu gabe?
|
|
|
urtetan ezkutatu zidatena argitu behar zidaten gurasoek; eta baita hala jokatu izanaren arrazoia ere. Judua nintzen, bai,
|
baina
zein neurritan. Guztiz judu nintzen edo, bestela, gurasoetatik zein zen judu adarrekoa; aitak edo amak, edo biek?
|
|
|
Dibortziatuen semea. Diligentziaren barruan geratu garenok irribarre egin dugu eta, zera, berriz ere nire helbidea zein den galdetu, eta ea oraingoan Bill telefonoz harrapatzen dugun, eta ez, ezetz, ez duela erantzuten, eta honetan elbarritua ere bere etxe aurrera eraman dugu, eta hantxe utzi; Sun Valley omen da hau,
|
baina
zein handia, zein zabala, eta etxe aurreetako argiak zein horiak! Gaua dator.
|
|
2007
|
|
|
– Bai, bai...
|
baina
zein da Gabriela hori?
|
|
2008
|
|
|
Estatuak ibilbideak finantzatzeko tokiko eskualde, departamendu eta hiri handietako kontseiluei diru laguntza eskatu digu. Nehork ez du ukatzen laguntzea,
|
baina
zein proportzioan ordaindu behar dugun ez da garbi ikusten. Guk azpiegiturak Estatuaren konpetentzia direla diogu, Estatuak lituzkeela pagatu.
|
|
|
esan behar baitizut, alde batetik, kanpoan bazkaldu genuela, etxearen teilatu hegal zabal baten izalpean; eta ulertu behar baituzu, bestetik, nola zihoazen jantzita gure emazteak, goitik beherainoko soineko mahuka luze ezin dotoreago batzuek estaltzen zituztela bai bata bai bestea, hemengo edo Europako aristokraten modan, badakizu. Zeinen dotoreak ziren, bai, haien soinekoak,
|
baina
zeinen desegokiak, aldi berean, giro hartan, eta zeinen astunak, beste hitzik ez baitut aurkitzen, berandu gabe frogatu nuen bezala! Horrekin ez dizut esaten indioek bezala jantzita ibili genukeela?
|
|
|
Herri/ etnos horrek ez ei du berak bere burua hiritar deklaratu eta bere buruari Konstituzio bat emateko eskubiderik, beste hartan urtua ez bada. Hiritarra da, bai,
|
baina
zein nolako hiritarra izatea daukan eta ez, bestek erabakitzen dio?.
|
|
|
Nazioa gauza bat da, estatua beste gauza bat. Biak elkarrekin,
|
baina
zein bere tasunen eta ezaugarrien mendeko.
|
|
|
mailegu bakoitzaren sartze garaia ezagutzea, baita non dik euskarara sartu den ere, hau da, zuzenean latinetik edo erromantze zehatz batetik (zeren eta batzuetan garbi dago hitz konkretu bat gaskoitik harturik dagoela7; beste tan, ordez, ez da hain garbi ikusten). Esate baterako, euskarazko ganbara k latinezko camara rekin badu8 zer ikusirik,
|
baina
zein bidetik etorri zaigun ikustea ez da hain erraza: baliteke erromantzezko ganbratik> etortzea (nafar erromantzean cambra, > ra> ezaguna dugu, baita aragoieran edo gaskoian) edo zuzenean latinetik.
|
|
|
«Tskhinvaliko eskualdean operazio militarra hasteko Georgiako Gobernua zergatik eta zertarako zirikatu zuten inork ez daki. Errusiak bertako herritarren interesak defendatzeko esku hartu zuela diote,
|
baina
zein herritarrez ari dira. Nik mundu osoak gerra zertarako piztu zuten ikusi izana espero dut:
|
|
|
Etxabek nahiago du liga Kontxa baino. Zuk biak irabazi dituzu,
|
baina
zein nahiago duzu?
|
|
|
Zurekin gogoratzen naiz bakarrik beste norbaiten begirada zugan pausatzen denean, eta orduan ez zara ni, eta seduzitzen zaitut, edo ditut, zuk baldin badituzu nik ere behar ditut besteen begiradak. Ez du zer ikusirik maitasunarekin, ziurrenik maite zaitut eta maite nauzu,
|
baina
zein hutsala den hori; ez da nahikoa amaren maitasuna, ez da nahikoa zurea ere. Bat batean «ze guapa zauden» esaten didazunean amak esango balit bezala da, horregatik agian keinurik ez egitea bakarka gaudenean; dagoeneko ez da garaipen bat, tik bat baizik, ia ia porrotaren zaporekoa.
|
|
|
Baina egoeraren jabe egin zaitezen, bi datu eman behar dizkizut... esan behar baitizut, alde batetik, kanpoan bazkaldu genuela, etxearen teilatu hegal zabal baten izalpean; eta ulertu behar baituzu, bestetik, nola zihoazen jantzita gure emazteak, goitik beherainoko soineko mahuka luze ezin dotoreago batzuek estaltzen zituztela bai bata bai bestea, hemengo edo Europako aristokraten modan, badakizu. Zeinen dotoreak ziren, bai, haien soinekoak,
|
baina
zeinen desegokiak, aldi berean, giro hartan, eta zeinen astunak, beste hitzik ez baitut aurkitzen, berandu gabe frogatu nuen bezala! Horrekin ez dizut esaten indioek bezala jantzita ibili genukeela... jantziak erantzita, alegia, nahiz eta bere aldeko arrazoia ere baduten:
|
|
|
Iruñera motoan joan eta Iruñetik motoan itzuli, denbora dezente aurreratzen genuen, eta Tomasen amari egiten nizkion bisitak gero eta laburragoak zirenez, probetxu hori ere erantsi behar zaio asteleheneroko irabaziari: ...lanak egiten eta zer egin behar ote genuen asmatzen, horixe izaten genuen solas nagusia, zer egin, baina nik Inaziori esaten niona, nireak ez du erremediorik, laztana, hobe dugu bakoitzak bere bidetik, baina bera setatu egiten zen eta esaten zidan, etzazula horrelakorik pentsatu, egon behar du irtenbideren bat, hori esaten zidan beti, aurkituko genuela irtenbideren bat eta nik galdetzen nion, bai,
|
baina
zein?, eta Inazio isilik gelditzen zen, sabaira begira berriro, eta nik pentsatzen nuen sabaiari begiratzea eta ezintasuna gauza bera direla, eta ohetik jaikitzen nintzen negarrari eutsi ezinik, eta oso triste egiten genuen itzulerako bidaia, abiada bizi bizian, eta barrua huts hutsa sentitzen nuela jaisten nintzen mototik, eta etxera iritsitakoan, ohe gainean etzaten nintzen, baina begiak ixten ...
|
|
|
Kaleko jende gehienak" birus" hitza entzutean zerbait txarra, osasunerako kaltegarria dela pentsatzen du berehala, eta, hala ere, harridurarako, Eusko Jaurlaritzak birus bat jarri du euskararen ikur modura, horren" izurritea" gizartean zabaltzeko. Seguru aski, deigarri eta paradoxikoa izatea lortu du kanpainak; prentsaurrekoek, ekitaldi publikoek eta pertsona ezagun batzuen babesak eman diote tokia hedabideetan,
|
baina
zein da azpi azpian, esanahiaren bigarren/ beheko mailan geratu den konnotazioa. Euskara birus bat dela, ergo, osasunerako kaltegarria.
|
|
2009
|
|
|
Europan zenbat europeista politiko ote da une honetan? Europa politikoa bai,
|
baina
zein eratakoa?
|
|
|
Izan ere, zuen lanpostuarekin garrantzirik emango balio erotu egingo litzake. Beraz, batetik, gure entzumena ingurunera moldatzen da,
|
baina
zein puntutara arte. Ze, soinuak dira gugana iristen direnak.
|
|
|
Baina bazen oraindik zer pentsatu eta erabaki: argi zegoen liburuxka laburrak izan behar zutela,
|
baina
zein hizkuntzatan. Kasuek lan munduan eragina izan behar bazuten, gogoan izan behar genuen enpresako buru asko ez direla euskaldunak, askotan erabakiak horrelako pertsonengan daudela eta askotan euskaraz ez dakitenek ere egin dezaketela euskararen alde.
|
|
|
Osasunak baloiaren jabetza zuen,
|
baina
zein zuen aukera argiegirik sortu. 78 Minutuan, ordea, Sergiok buruz errematea egin zuen eta 2 sartu zuen Iraizozen hutsa aprobetxatuz.
|
|
|
Sekularpenaren kontzeptua erlijio kristauari erreferitu ohi zaio, baina kultura tradizional guztiari erasaten dio, zentzua kordokaraziz. San Joan sua ospatzen jarraitzen dugu,
|
baina
zeinek asoziatzen du Eguberriarekin. Eta zeinek asoziatzen du Eguberria ekigorarekin, eta jada ezein etxetan ez dagoen sukaldeko su sakratuarekin?
|
|
|
–Nik izugarrizko zaletasuna neukan hizkuntzarekiko, eta esan nuen: Hizkuntza guztiak ederrak dira
|
baina
zein da nire hizkuntza. Euskara!
|
|
|
sasikotzat zituen jendeak emakume haiek, bai?
|
baina
zeinen gustura zebilen Domingo, sasiko sasien artean, Brigitteren ezpainetako masustei kosk txikiak egiten eta haiei zerièn zukua mihiaz dastatzen!
|
|
|
Tirabira horiek ulertzeko, ezinbesteko zaigu Gure Irratiaren nondik norakoen berri ematea. Entzun Ikus elkarteak sortu zuen Gure Irratia,
|
baina
zein testuingurutan. Hona hemen Entzun Ikus elkartekoek emaniko argibideak (Anaitasuna, 415 zenbakia, 1981eko azaroa:
|
|
|
Normalki, horrelako konputagailu batek sare txartela bakarra izango du. Datagrama txartela horretatik aterako da halabeharrez,
|
baina
zein da bere bideko hurrengo urratsa. Hori jakiteko Z konputagailuaren bideratze taula kontsultatu behar da.
|
|
|
Onartzeko aukera errealak. Egin nahi duzun karrera erabaki duzu,
|
baina
zein da unibertsitatean sartzeko batez besteko nota. Oso altua bada, ikasleak ez du arazorik izango aukeratutako ikasketak egiteko, baina txikia edo ertaina bada, kontuan hartu behar du gaitasun askok plaza mugatuak izan ditzaketela eta, beraz, ebaketa nota ikasleak onartzeko.
|
|
|
Kaleko jende gehienak birus hitza entzutean zerbait txarra dela pentsatzen du berehala, eta, hala ere, harridurarako, Eusko Jaurlaritzak birus bat jarri du euskararen ikur modura, horren izurritea gizartean zabaltzeko. Seguru aski, deigarri eta paradoxikoa izatea lortu du kanpainak; prentsaurrekoek, ekitaldi publikoek eta pertsona ezagun batzuen babesak eman diote tokia hedabideetan,
|
baina
zein da azpi azpian, esanahiaren bigarren/ beheko mailan geratu den konnotazioa. Euskara birus bat dela, ergo, osasunerako kaltegarria.
|
|
|
Familia tradizionala aldarrikatu zuten,
|
baina
zein da hori?
|
|
|
Erabat animatuta zaudela nabari da,
|
baina
zein izan da orain arteko egunik txarrena?
|
|
|
Bada, Rodinek berak egindako molde batetik datoz, eta ofizialki benetakoak dira; artistak inoiz ikusi ote zituen, ordea, ez dakigu. Originala eta kopia baimenduaren artean ez dago inolako desberdintasun fisikorik,
|
baina
zein da orduan kopia ez baimendu eta baimendu baten arteko desberdintasuna. Puntu bakar eta garrantzitsu bat:
|
|
|
Batzuetan asmatu egiten dute, besteetan ez, baina erantzukizuna hartzen dutelako jasotzen dute soldata mamitsua. Biak dira erabakigarriak, talentu handikoak,
|
baina
zein da hobea, zein erabakigarriagoa. Bati edo besteari galdetu, ezberdina litzateke erantzuna.
|
|
|
Izenak ikusita, ematen du ez dagoela irizpide garbirik fitxaketak zehazteko garaian. Caparrosek jokalari gehiago behar dituela jakina da,
|
baina
zein. Eta zertarako?
|
|
|
daramaten pertsonak. Neurri hori 1991n jarri zen indarrean,
|
baina
zein janzkera den, lizuna, ez duela zehazten salatu du zigortutako kazetari sudandarrak.
|
|
|
irudimenak blokeatzen zuen neurri berean desblokeatzen zuen zentzuak, tirabira hartan eskuak, apurka apurka, luzatu zituen arte, dar dar batean; Brigittek, ordainean, bularrak aurreratu –txokolatearen zaporea ote zuten eta uso lumen ukitu leuna? – eta esku nabetan utzi zizkion, ezin emekiago, eskaintza erritual bat bezala; orduan, baina, zerbaitek eztanda egin zuen Domingoren gorputzean –adrenalina isuriak odolean eragindako argi ikara? –, esku bularren konjuntzio haren ondorioz neuronen arteko sarean zirkuitulabur bat gertatu balitz bezala; hotzikara bortitz bezain eztiaren eraginpean, Domingo indarrez eta kemenez gainezka sentitu zen, halako moldez, non indarrak eta kemenak ohetik altxarazi baitzuten, baita barrutik askatu eta desinhibitu ere, burutik pentsamendu eta irudi guztiak ezabatuz, Brigitte besarkatu eta haren ezpainak bilatzen zituen bitartean: sasikotzat zituen jendeak emakume haiek, bai...
|
baina
zeinen gustura zebilen Domingo, sasiko sasien artean, Brigitteren ezpainetako masustei kosk txikiak egiten eta haiei zerièn zukua mihiaz dastatzen!
|
|
|
Liburu izenburu berriak ehunka izatea ongi dago, behar ditugu, existitzen ez duena ezin baita irakurri; baina izenburu kopuru andana alferrikakoa du hizkuntzak irakurlerik ez badu. Ongi dago EGA tituludunak milaka izatea, beharrezkoa dugu hori ere,
|
baina
zein da tituludun horiek egunerokoan nagusiki ezpainetan darabilten hizkuntza?
|
|
2010
|
|
|
Parroki etxea kultur etxe apain eta dotorea bilakatu omen zen. Hauxe izan zitekeen Aizarnan gertaturikoa,
|
baina
zein urrun gauden horretatik. Hasierak balio badigu ere, jarraipena aldatu beharra dago:
|
|
|
Lehenago gaixotasun bat izan zuen irakasle batek honela esan zien Hezkuntza sailekoei: " Niri konpainia batek segurtatzen badit WiFiarekin ez zaidala ezer pasako eta seguru bat egiten badit, orduan WiFiaren alde egongo naiz,
|
baina
zein konpainiak egiten du hori?". Aseguru konpainiek ez dute mikro-uhinen kontra aseguratzen, hori letra txikian dakarte.
|
|
|
Euskara sustatzeko komunikazio estrategiak prestatu behar dira, kanpainak pentsatu behar dira,
|
baina
zein da mezua. Joxerra Garziak Villabona Amasa ibilbidearen adibidea erabili zuen kontu hau azaltzeko.
|
|
|
Ba al dakite, zehazki, zertaz ari diren? Nahi baduzu, nik oraintxe aldarrikatuko dut independentzia eta cavarekin egingo dut topa,
|
baina
zeinek egingo dit kasu. Ez da pentsatu nazioarteko eszenatokia nola prestatu behar den, ezta zein inteligentzia, seguritate eta diplomaziarako egitura sortu daitezkeen ere, edo enpresaritzan eta gizarte zibilean zein konplizitate izango duen.
|
|
|
Erlezainak erleen artean bizi dira. Beste guztiontzat, erle bat gerturatzen denean estuasun unea izaten da,
|
baina
zein da jarrera egokia. Zer egin behar dugu erleak eztenik ez egiteko?
|
|
|
demagun aurrez aurre ditugula bi eraikin: bat erori egiten da, bestea ez; aldea, begiek ikusitakoaren ikuspuntutik, izugarria da, bistan da,
|
baina
zein da bien arteko aldea, funtsean?; ez dago, zeren lege fisiko berberak baitzituzten oinarrian, eta erortzea edo ez erortzea akzidente hutsa da; bada, personekin eta beren mundu psikologikoarekin, halatsu gertatzen dela iruditzen zait; beste hitz batzuetan, gizakia ezin dela erabat erruduntzat hartu esaten ari natzaizu, erabat libre ezin izan daitekeen bezala, eta ez dudala Elizak dogmatzat due... gizartea antolatzeko, eta hor hasten baita beste historia bat:
|
|
|
gure arteko ariketa intelektualak ziren, birtuosismo nola halako baten ezaugarriak zituztenak, beste ezer baino gehiago: gureak ez ziren, beraz, nirvanaren existentziaren tesia berresten zutèn froga gezurtaezinak,
|
baina
zeinen ongi pasatzen genuen, eta zeinen ongi etorri zitzaidan niri zure aurkikuntza hura, gas nobleei lotutakoa!, halako moldez, non aurkikuntzak guztiz animatu baininduen, neure patua, neure kabuz onartzen hasia nengoena, guztiz onartzeko bidean, psikearen indarrak erabat menderatzen inoiz ikasten ez bada ere.
|
|
|
sendategira joaten zenean ere halatsu, orain mediku batekin hitz egiten baitzuen, orain moja batekin?
|
baina
zeinen beharrezkoa izan nuen hura garai hartan, eta nola besarkatzen genuen elkar, estu estu, amaren eta nire haragiaren artean etenik ez balego bezala, harik eta egun batean bere maitasuna aitortu zidan arte:
|
|
|
Literaturak baditu bere eskakizunak, jakina, munduak sortze hori, argumentuak eratze hori hitzekin egiten da eta horretan ez dauka Ugartek «lumarik» oraindik, bidea egin behar du bere idazte taxua sendotzeko eta paragrafoan hedatzeko, showing horretan bertan harantzago joateko. Niri ere iruditu zait hitzak motz geratzen zaizkiola tarteka,
|
baina
zein freskagarria iruditu zaidan bere irudimen joria, pertsonaia ez-ohikoak, eta aldian behingo «ze demontre» adierazgarriak. Nik behintzat ongietorria egiten diot bere ausardia horri, behin baino gehiagotan irakurleoi erdi galduta ibilarazten bagaitu ere, istorioaren hara eta hona azkarrekin!
|
|
|
Ai, gure ama...! Egia da gure amak nabarmentzeko joera zuela, baita jarrera hark aztoratu egiten ninduela ere... sendategira joaten zenean ere halatsu, orain mediku batekin hitz egiten baitzuen, orain moja batekin...
|
baina
zeinen beharrezkoa izan nuen hura garai hartan, eta nola besarkatzen genuen elkar, estu estu, amaren eta nire haragiaren artean etenik ez balego bezala... harik eta egun batean bere maitasuna aitortu zidan arte: " Zure mina nire mina da, bai, baina niretzat nahi dut min guztia, hainbeste maite zaitut..."!; hain hunkituta sentitu nintzen, non, neure ahultasun guztiez ahaztuta, erantzun ezin sendoagoa eman bainion, apaizek eta sermolariek pulpituetatik esaten zutenaren ildotik:
|
|
|
demagun aurrez aurre ditugula bi eraikin: bat erori egiten da, bestea ez; aldea, begiek ikusitakoaren ikuspuntutik, izugarria da, bistan da,
|
baina
zein da bien arteko aldea, funtsean?; ez dago, zeren lege fisiko berberak baitzituzten oinarrian, eta erortzea edo ez erortzea akzidente hutsa da; bada, personekin eta beren mundu psikologikoarekin, halatsu gertatzen dela iruditzen zait; beste hitz batzuetan, gizakia ezin dela erabat erruduntzat hartu esaten ari natzaizu, erabat libre ezin izan daitekeen bezala, eta ez dudala Elizak dogmatzat due... izan ere, edifizio bat erortzen da eta bestea ez, eta hori da kontua... eraikinak azpian harrapatzen bazaitu, zer esanik ez.
|
|
|
Haiek, hala ere —ongitxo dakit— gure arteko ariketa intelektualak ziren, birtuosismo nola halako baten ezaugarriak zituztenak, beste ezer baino gehiago: gureak ez ziren, beraz, nirvanaren existentziaren tesia berresten zutèn froga gezurtaezinak,
|
baina
zeinen ongi pasatzen genuen, eta zeinen ongi etorri zitzaidan niri zure aurkikuntza hura, gas nobleei lotutakoa!, halako moldez, non aurkikuntzak guztiz animatu baininduen, neure patua, neure kabuz onartzen hasia nengoena, guztiz onartzeko bidean... psikearen indarrak erabat menderatzen inoiz ikasten ez bada ere. Xake partida bat, Kaiserrekin edo Firporekin paseo bat, kopatxo bat koñak... zer gehiago behar da, Damaso, ongi bizitzeko?
|
|
|
Politika zer den argitzen den neurrian estatua zer den lausotuko da, gainera. Boterea da,
|
baina
zein da boterearen boterea. Obeditu egiten zaio estatuari, hark emandako nortasun agiriekin gabiltza.
|
|
|
Joan zaitezte lanera, irents ezazue telebistaz helarazten dizkizuegun bizitza ideal horien zorion dosi egunerokoak, teknologiza zaitezte, alda ezazue zeuon Corsa zaharra GTI tankerako auto moderno batengatik, eraman itzazue aita amaginarrebak asteburuetan etxera bazkaltzera, zoriondu itzazue ilobak euren urtebetetzeetan, egin ezazue otoitz joan direnen alde... Hori guztia bazekien,
|
baina
zein gutxi balio zuen teoriak sentimenduak arrapaladan etortzen zitzaizkionean!
|
|
|
|
baina
zeinen zaila den
|
|
2011
|
|
|
Hamar eta hogei urte barru mota askotako minbizien gorakada izango da han: tiroideetakoa, hezurretakoa, birikatakoa. Egungo egoera baino harago joatea zaila da,
|
baina
zein etorkizun izan dezake Japoniako eremu horrek. Nahita itxitako zentral bat geratzeko hamarkadak behar dira. Istripua egonkortzean, inguru horretan dagoen kutsadura aztertu da, eta gero, erabakiak hartu.
|
|
|
hitz hutsen bidez eraikitako mundu bat, errealitate fisikoaren ordezko. Ezin kendu irakurle honen burutik Popperrek 1940ko hamarkadan irudikaturiko «gizarte bat gizonek elkar aurrez aurre ia inoiz topatzen ez dutena»
|
baina
zeinean «indibidualismo berri bat azaltzen» den: «lotura espiritualek paper handiagoa joka dezakete lotura[?] fisikoak ahuldu direnean».Halere, hain biziak, hain emozioz beterik, hain irudimentsuak, hain ilusiozkoak direnez maitaleek elkarri egokitzen dizkioten gorputzak eta «arimak», hain adierazkorrak mezuak eta lengoaia, non gehiago etorri zaidan burura Erdi Aro trobadorezkoa, amodio platonikoetako poema haiek, ilusioetan eta desengainuetan igeri egiten zuten haiek.
|
|
|
Ados. Alderdi edo mugimendu baten espresio politikorako ildoak gaurkotzeak beti ekartzen ditu printzipioen leialtasunekiko desbideratzeak,
|
baina
zein da koherentzia galdu ez duen alderdi politikoa. Altxa dezala eskua.
|
|
|
Ã, o, gainera aita sen ikaragarri bat atera zait. Aizue, jainkoaren izenean,
|
baina
zein ume polita!
|
|
|
–Bai, sumatzen da, euskal? dela,
|
baina
zein osagai dituen, hori nola lortu den. Ideiarik ez.
|
|
|
Irudia: Valentina Powers Arrazoi nagusiak Etapa honetako nutrizio gabeziez hitz egiten da,
|
baina
zein dira kausa nagusiak. Batez ere, ekarpen kaloriko eskasa, dieta monotonoak, errepikakorrak edo murriztaileak, frutak eta barazkiak baztertzea, oinarrizko beste elikagai batzuk (esnekiak edo arrainak) gutxi kontsumitzea eta, oro har, apetitua gutxitzea.
|
|
|
Gozokiak asko aldatzen dira,
|
baina
zein gozokik irauten du zu hasi zinenetik. Erregalizak. Ni txikian nintzenean aitak saltzen zituen eta gaur egun nik ere asko saltzen ditut.
|
|
|
Zerbait berezia prestatzen ari zara. Bai,
|
baina
zein kolore erabili behar dudan bakarrik erabaki dut. Zerbait deigarria egin nahi dut eta lortu arte lanean jarraituko dut.
|
|
|
Ordukoz jakingo zuten Franek Vltaba Jazz Quartetean jotzen zuela, eta bertako kide guztien zelatan egongo ziren. Sosik gabe, lagunen baten etxea behar zuten,
|
baina
zein. Euren bizitzen bakardadeaz konturatu ziren une hartan; tranbietako gidarien moduan, bizitza osoa eman zuten jendea euren bagoietan sartzen eta ateratzen ikusten; sartu irten laburrak izan ziren horiek guztiak, eta orain, laguntza behar zutenean, bagoiak huts hutsik zeuden.
|
|
2012
|
|
|
Esango nuke pixka pixka bat gogorragoa ere badela. Euskaltel Euskadiko taldeburu gisa ekingo diozu Giroari,
|
baina
zein pentsamendurekin zoaz. Pentsamenduak asko aldatu zaizkit Voltan erori nintzenetik.
|
|
|
Ezezkoa ematea bere esku dago, jakina,
|
baina
zein preziotan. Badaki erabaki hori hartzen badu mina egingo diola Mikeli, eta, zauria ixtea lortuz gero ere, hor iraungo duela orbainak betiko.
|
|
|
Bitik bat: edo Psycho bere bizitzara ekarri nahi du?
|
baina
zein puntutaraino??, edo psikotiko hutsa da, beste barik, edo biak batera, hara:
|
|
|
Haien halabeharrak edo nireak edo bionak debekatu zuen, eta uhartean egon nintzen azken urtea arte ez nuen jakin itsasontziko inor salbatu zen ala ez, eta handik egun batzuetara itota iritsi zen marinel baten gorpua ikusteko atsekabea besterik ez nuen izan, hondoratzetik gertu zegoen uharteko mutur bateko hondartzan. Marinel jipoi bat, belaunetarainoko lihozko barruko galtzak eta lihozko alkandora urdin bat beste jantzirik ez zuen,
|
baina
zein herrialdetakoa zen erakusteko ezer ere ez zeraman. Sakelan bi zortziko txanpon eta pipa bat besterik ez zuen, eta azkenak hamar aldiz besteak baino balio handiagoa zuen niretzat.
|
|
|
Irlako emakumeak oso argiak dira; mespretxatu egiten dituzte senarrak, eta oso gogoko dituzte kanpotarrak, hauetariko asko samar izaten baita beti Gortean beheko kontinentetik joanda, bai hiri eta korporazioen arazoengatik bai arazo partikularrengatik; baina oso gutxietsiak dira, ez baitituzte dohain berdinak. Hauen artean aukeratzen dituzte andereek beren galaiak;
|
baina
zein erraztasun eta konfiantza handiz jarduten duten izaten da iraingarriena; izan ere, senarra hain murgildua egoten denez gogoetak egiten, emazteak eta amoranteak kutunkeriarik handienak egin ditzakete haren aurre aurrean, berak papera eta tresnak baldin baditu behintzat eta astintzailerik ez ondoan.
|
|
|
Aduanariak Balnibarbiko hizkuntzan hitz egin zidan, dagoen merkataritza ugariaren eraginez ulertzen baitute hiri hartan, batez ere itsasgizonek eta aduanetako enplegatuek. Zenbait xehetasunen berri eman nion labur, eta neure istorioa ahal bezain sinesgarri eta egoki eratua aurkeztu nion;
|
baina
zein herrialdetakoa nintzen ezkutatu egin behar nuela pentsatu nuen, eta holandarra nintzela esan nion; izan ere, Japoniara joateko asmoa bainuen, eta banekien holandarrak zirela erresuma hartara sartzeko baimena zuten europar bakarrak 91. Honela, bada, esan nion aduanariari, ontzia Balnibarbiko kostaldean hondoratu eta harkaitz baten gainean geratu nintzelarik, Laputa edo Irla Hegalarira eraman ... Gortetik aginduak jaso artean atxilotuta geratu behar nuela esan zidan aduanariak, baina berehalaxe idatziko zuela eta hamabosten bat egunen buruan erantzuna hartzea espero zuela.
|
|
|
A,
|
baina
zein gozamen paregabea den arima gazte zabaldu berri batez jabetze hori! Usainik gozoena eguzkiaren lehen errainuaren bila barreiatzen duen lorearen antzekoa da; une horretantxe moztu beharra dago, eta, ase arte usaindu ondoren, bide bazterrera bota:
|
|
|
Bi poemetan, gizarte ohitura zaharrari jarraituz, mutil maiteminduak bere aitari eskatzen dio lehenik ezkontzeko baimena, eta ondoren, mutilaren aitak neskaren aitari egiten dio eskea. Hemen ere,, harreman jokoak berberak dira,
|
baina
zein tonu ezberdina!? (Otaegi 1990:
|
|
|
Orobat gertatzen da palestinar idazleen poemekin, anonimo txinoekin, haikuekin edo Europako hizkuntzetan idatzitako hainbat testurekin. Mitxel Sarasketak eta biek itzulitako zenbait narrazio biltzen dituen Hamairu ate (1985) liburuan, esaterako, ipuin batzuk itzultzeko zubi hizkuntzak erabili dituztela aitortzen dute itzultzaileek liburuaren hitzaurrean,
|
baina
zein zubi testu erabili duten zehaztu gabe:
|
|
|
Bizkaiko hitza omen da durdua, dificultad? eta Mogelek(
|
baina
zein
|
|
|
Bizkaiko hitza oman da durdua, dificultad? eta Mogelek(
|
baina
zein Mogelek eta non?) darabilena. (LIB I:
|
|
|
Bizkaiko hitza omen da durdua, dificultad? eta Mogelek(
|
baina
zein Mogelek eta non?) darabilena. (LIB I:
|
|
|
ITXASO. Bai,
|
baina
zein. Ze ni ez naiz joango beste pisu kutre horretara, e?
|
|
|
Epai horietan, Espainiako estatuaren tradizio uniformatzaileari jarraiki, subiranotasunaren titular bakarra, nazio espainiarra alegia, lurralde batasunarekin lotzenda, irakurketarik hertsikorrenari eutsiz. Barne zuzenbideari so, irakurketa horrenmagalean sezesio prozesuak konstituzioarekin bateragarri ez direla esan beharkogenuke,
|
baina
zein ohi da barne zuzenbidearen rola sezesio prozesuetan. EstatuBatuetako independentzia Erresuma Batuko Konstituzio ez idatziaren araberakoaizan ote zen?
|
|
|
Horregatik iruditzen zait Euskal Herrian oraindikprobatu ez dugun bide hau lagungarria izan daitekeela lehenago azaldu dugunhelburu zabalagoa bultzatzeko. Arrisku ugari ditu zeregin horrek, eta oso konplexuaeta korapilatsua da, inondik ere,
|
baina
zein ez?
|
|
|
«Absurdua [bailitzateke] naturak gauza eznaturalak sortzen dituela pentsatzea. [...] Aitzitik, natura eta kultura,[...] eztiradekonfus,
|
baina
zein bere; ez ordea separatuak. Eta gizona animalia, kito.
|