|
2000
|
|
|
Euskal Herria, Euskadi, Pars Vasco, Pays Basque. Euskaldun hitza bera ere.Esanahi bikoitzekoak zaizkigu askotan, eta jendea animatzeko zilegi bedi erabilpen osotaxutua ez izatea,
|
baina
utz dezagun argi kultura eta kulturgintzaren onerako, erabilpenzuzena zein den: euskalduna= euskara duena; Euskadirik oraindik ez dagoela; PaisVasco, Pays Basque, Basque Country eta abar, gauza bera direla hizkuntzaezberdinetan adierazita.
|
|
2002
|
|
|
Eta ez zegoen debozio hura baztertzeko prest: alda ziezazkiotela santuak eta martiriak, alda ziezaiotela aitagurea eta alda ziezazkiotela elizaren dogma guztiak,
|
baina
utz ziezaiotela bakean Ticesko Ama Birjina, zen bezalakoa eta Soniak berak sentitzen zuen bezalakoa.
|
|
2005
|
|
|
Bai, bai. Konprenitzen dut biziki ontsa Sarasolak dioena, ikusten baitut gure bilkuretan nola egoten den, nahi luke berehala trenkatua izan dadin hitz bat,
|
baina
utz ditzagun gauzak bere denboran, utz lasai. Gero, azkenean, egia da noiztenka ordu laurden bat baino gehiago pasatzen dugula hitz bati buruz, oren erdi bat ere, eta bueno, azkenean trenkatzen dugu bozetara joanez.
|
|
|
" Asuntoa" eraginkorra izatea omen da, mezua barrokotasunez eta bertsolaritzatasunez puztu behar bada ere. Azken gogoeta bide honetatik abiatuta, euskararen kalitate eta egokitasunaz azken hilabete hauetan idatzi diren barrutietara igo gintezke, igo, desadostasunak nabarmentzeko...
|
baina
utz ditzagun aldapa horiek oraingoz.
|
|
2008
|
|
|
–Zuk nahi duzuna,
|
baina
utz iezadazu bukatzen. Izan ere, zera esaten ari nintzaizun, ene emaztea gure gizartearen arau estuek araututako emakume bat zela, Ameriketako oihanean eroritako europar emakumea, alegia, oihanaren plaza hartan haragizko estatua bat baino gehiago ez zena eta estatuatik gehiago zuena haragitik baino, halako moldez, non geldi geldi baitzegoen, bere arau ezin finkoagoetan harrapatuta.
|
|
|
Izan gaitezen egoistak; konpondu dezagun arazoa geuk, orain eta hemen. Ondo dago belaunaldi berriei herri kontzientzia uztea,
|
baina
utz diezaiegun hori baino zerbait hobea: herri independente bat, haur jaioberri baten moduan zaindu dutena.
|
|
|
–Zuk nahi duzuna,
|
baina
utz iezadazu bukatzen. Izan ere, zera esaten ari nintzaizun, ene emaztea gure gizartearen arau estuek araututako emakume bat zela, Ameriketako oihanean eroritako europar emakumea, alegia, oihanaren plaza hartan haragizko estatua bat baino gehiago ez zena eta estatuatik gehiago zuena haragitik baino, halako moldez, non geldi geldi baitzegoen, bere arau ezin finkoagoetan harrapatuta.
|
|
|
Trukean eskatuko genuke sentiberatasun apur bat erabiltzaile ezezagunaren partetik: erabil dezala gure sarea,
|
baina
utz diezagula banda zabalera nahikoa guretzat ere.
|
|
2009
|
|
|
Kalitate garantiarik eskaintzen dute? Badirudi baietz,
|
baina
utz dezagun beste batzuen ahotan erabakia.
|
|
|
Ez, eta bai?
|
baina
utz dezagun orain hori: apologetika Villasanteren gaia zen.
|
|
|
ez al zen, bada, aita. Nazario Orbe?, baita osaba Ismael ere, osaba batik bat?, berandu ezkondu? Urrats hura egiteko ordua ere iritsiko zen, bai, noizbait,
|
baina
utz zezatela bitartean bakean, berak bere espazioa baitzuen, hiru ardatzek edo hiru norabidek sortua, lanak, kirolak eta idealak?, eta espazio hark ematen baitzion arnasa, espazio hartan sentitzen zen nor.
|
|
|
ez al zen, bada, aita –Nazario Orbe–, baita osaba Ismael ere –osaba batik bat–, berandu ezkondu? Urrats hura egiteko ordua ere iritsiko zen, bai, noizbait,
|
baina
utz zezatela bitartean bakean, berak bere espazioa baitzuen, hiru ardatzek edo hiru norabidek sortua –lanak, kirolak eta idealak–, eta espazio hark ematen baitzion arnasa, espazio hartan sentitzen zen nor.
|
|
2010
|
|
|
Berrogeita hamabost urte frantziskotar, aise esaten da, Zapiain estimatua!; nola egin nintzen, baina, frantziskotar, eta nondik nora egin ditut urte hauek??; badakit, bai, hori ere badakizula gutxi gorabehera,
|
baina
utz iezadazu orain esaten era zehatz bezain grafikoan, hitzaurre honen osagai.
|
|
|
Ideal goitiar asko eta asko baitaude sarraski iturri ezin oparoagoen iturburuan. Lehen ere aritu natzaizu horretaz,
|
baina
utz iezadazu beste esplikazio bat ematen. Edo beste ñabardura bat eransten, hobeto.
|
|
|
Jesusengana itzuliz, ordea. Kristoren existentzia dudan jartzen duen historialari bat baino gehiago dago, badakizu?
|
baina
utz dezagun hipotesi hori alde batera?, ez gabiltza hobeto: –Iraka bildu eta sutan erretzen den bezala, hala gertatuko da munduaren azkenean ere:
|
|
|
Journal of Archaeological Science zuen izena, Amaiaren ama arkeologoa zelako izatez eta beti erabiltzen zituelako horrelako irakurgaiak esku artean. Bada, estutu zezala bere aldizkari kutuna,
|
baina
utz zezala Amaia bakean!
|
|
|
DISEINU SAILEAN lan egiten zuen berak. Ez duzu ezagutzen, dagoeneko ez du gurean lan egiten,
|
baina
utz iezadazu izena isilpean gordetzen, bila jardunez gero erraz deskubrituko duzula susmatzen dudan arren. Deitu diezaiodan H., soinu mutuaren hizkia.
|
|
|
Jesusengana itzuliz, ordea —Kristoren existentzia dudan jartzen duen historialari bat baino gehiago dago, badakizu...
|
baina
utz dezagun hipotesi hori alde batera—, ez gabiltza hobeto: " Iraka bildu eta sutan erretzen den bezala, hala gertatuko da munduaren azkenean ere:
|
|
|
Ideal goitiar asko eta asko baitaude sarraski iturri ezin oparoagoen iturburuan. Lehen ere aritu natzaizu horretaz,
|
baina
utz iezadazu beste esplikazio bat ematen. Edo beste ñabardura bat eransten, hobeto.
|
|
|
Berrogeita hamabost urte frantziskotar, aise esaten da, Zapiain estimatua!; nola egin nintzen, baina, frantziskotar, eta nondik nora egin ditut urte hauek...?; badakit, bai, hori ere badakizula gutxi gorabehera,
|
baina
utz iezadazu orain esaten era zehatz bezain grafikoan, hitzaurre honen osagai.
|
|
|
Trebetasuna aitortu behar zaio RodrÃguez Zapaterori. PP garrasika eskatzen ari zen Batasuna erabat legez kanpo uztea, baina presidenteak konbentzitu zituen begiak itxi zitzaten; kritikatu, kritika zezatela, esaten zuen,
|
baina
utz diezagutela gure plana aurrera eramaten" alternatiba hobetzearen" onerako. " RodrÃguez Zapaterok engainatu egin gintuen" esaten zuen gero Eusko Legebiltzarrean, nahiko samindurik, MarÃa San Gil Euskadiko PPren presidenteak.
|
|
|
Eta nago agintari eta epaile askorengan dagoela bereziki hedatua. Adibide asko jar litezke,
|
baina
utz iezadazue gure mundu politiko txiki eta suminduan gertatzen ari den adibide bat aipatzen. Joan den ostiral goizean ertzain bat hil zutela esan zidatenean, eskuak burura eraman nituen.
|
|
2011
|
|
|
Konstituzioak hizkuntz askatasunaren ukapen: . Ele biko, hiruko eta, ahal bada, anitzeko izan nahi genuke;
|
baina
utz diezagutela gure begiko hizkuntza hautatzen, desberdintasuna legeztatzen duten konstituzioak gorabehera?. Jesús Tusón, Patrimonio natural, 2009, 85 or.
|
|
|
Argudiatze ildo hori ezagun zaharra da, eta normalean bere urak isurtzen ditu aski ezagunak diren pentsamendu putzuetan: " Anputa dezagun ertzen bat,
|
baina
utz dezagun gorputza bere horretan". Egokitzapen batzuk behar dira, ez besterik.
|
|
|
Eta burua buelta bueltaka hasi zitzaion. Edozein lekutan sar litekeen liburua banu esku artean... tabako pakete baten prezio eta neurrian... istorioa luzeagoa da,
|
baina
utz dezagun laburrean: Londresera itzuli eta tren geltoki galdu hartako ideia gorpuzten hasi zen.
|
|
|
– Halaxe da –erantzun diot–,
|
baina
utz dezagun hori bazkarirako. Mahaia ipiniko dut.
|
|
2012
|
|
|
Eta buruak, zer? Buruak jarraitu nahiko du, noski; hori jakina da,
|
baina
utz diezaiogun, eta arnasaren ariketa gozo horri berriro heldu. Merezi du eta.
|
|
|
Ez dut uste gai izango nintzatekeenik kantu berriak egiteko, batez ere, bizitzen ari garen garai honetaz. Ikusten duzunean familia bat nola bota dezaketen etxetik... bidegabekeria horiez idazteko tentazioa izaten dut, oso era panfletarioan idatzi eta kantatzekoa,
|
baina
utzi diezaiegun gaur egun gazteei. Zerk gehiagok kezkatzen zaitu?
|
|
|
Beldurra diote, ordea, auzoko esamesen zentro izateari; inoren begiradak gainean sentitzea oinaze moral jasanezina da jende honentzat. Horrek sorgor bihurtzen ditu hantukeriaren aurrean; ez dute beren inguruan eragin nahi ez inbidia eta ez errukia,
|
baina
utz ditzatela lasai. Lasai, horixe dute hitz gogokoena; beraientzat lasaitasuna zorionaren sinonimoa da edo, hobeto esan, zorion falta ordezkatzen duena.
|
|
|
– Badakizu hori ez dela egia,
|
baina
utz dezagun horrela, mesedez.
|
|
2013
|
|
|
–Ni atera nintzen, eta zu ere aterako zara,
|
baina
utz iezadazu laguntzen?
|
|
|
–Ni atera nintzen, eta zu ere aterako zara,
|
baina
utz iezadazu laguntzen...
|
|
|
Asmo onak dituzu,
|
baina
utz nazazu bakean.
|
|
2014
|
|
|
Bai orduan, eta bai gero. Igual hitz potoloegia da maitasuna,
|
baina
utz iezadazu erabiltzen, behingoagatik. Zuk ez zenuen nahi izan, edo nahiago izan zenuen beste norbait, eta nik horretan ez dut zer esanik.
|
|
2015
|
|
|
–Ni Hortentsi deitzen naiz, esan dit alai?. Hortensia Margarita Rosa Petunia dio nire nortasun agiriak,
|
baina
utz dezagun Hortentsirekin.
|
|
|
Eta argitu dezagun, lehenengo eta behin, haren izena horrela idazten badugu konbentzioz dela soilik, ingelesez Thomas More idazten baita eta berak maitasun eta erabakimen osoz idazten baitzuen Thomas Morus, orduko modaren arabera latindartuz. Arrazoi sendoak daude hiru forma horietako edozeinen alde,
|
baina
utz ditzagun behingoz eztabaida bizantziarrak. Goazen Mororenera.
|
|
|
Aski ezaguna da gero gertatutakoa
|
baina
utz iezadazue, besterik ez bada, jazotakoa era burokratikoan kontatzen: Madrilgo Burtsa Etxearen leherketa aparteko ekintza borobila izan zen.
|
|
|
Azken batean eta laburbilduaz, ondo dago, eta ezinbestekoa da, herri hizkerek batua hornitzea eta aberastea,
|
baina
utz ditzagun alde batera txokokeriak, gaur egungo euskaran galduta dauden arkaismoak, azken orduan zabaldutako erdarakadak eta herri hizkeretan diren gainerako bitxikeriak.
|
|
2016
|
|
|
Dena aitzinetik pentsatua baitago,
|
baina
utz dezagun hauxe beste egun baterako, ni ere nekatuta bainago. Bihar ez nago libre baina, nahi baduzu, datorren astean ekar ikusiko dugu, eta oroitu, xo!?
|
|
|
Ez ditugu kanjeak egiten, ez gaude gerra batean, eta El Bufalo markako trintxera jaso zuen alfonbra gainetik. Entzun ezazu, polizia jauna, ni nazionalista nintzen hogeita hamaseian eta nazionalista izanen naiz beti, jo nazazue hil arte
|
baina
utz ezazue libre nire alaba! Ez zioten jaramonik egin, morroi haiek ohituak zeuden horrelako espantuak ikusten.
|
|
|
Zuen fantasia bizi dezakezue
|
baina
utzi nazazue bakean.
|
|
2017
|
|
|
...gabeak egiten dizkizutenean, orduan behar diozu Jainkoari behatu, hartaz oroitu, harekin kontsolatu, eta zeure baitan pentsatu haiek guztiak Jainkoak igortzen dizkizula, eta noiz eta mundu honetarako baitihoakizu gaizkienik, orduan baldin zerori nor bazara dihoakizula beste mundurako hobekienik; eta Jainkoak uste balu ez zarela harentzat izango, halako penarik eta atsekaberik ez liezazukeela eman,
|
baina
utz zintzakeela nahi duzun guztia egitera eta zeure plazerera bizitzera.
|
|
|
Nahi ez dudana da zure aitak horren berri izatea. Egizu nahi duzuna,
|
baina
utz gaitzazu bakean.
|
|
2018
|
|
|
Eta horri buelta eman behar diogu. Agian filosofikoa dirudi auziak,
|
baina
utz diezaiogun euskara (ren ezagutza) eskatzeari, baina egin diezaiogun euskaraz. Hautu pertsonaletan erreparatu ordez, eremu praktikora eraman dezagun:
|
|
|
–Tamala da,
|
baina
utz diezaiogun gure jaunari ohera joaten. Pentsatzen dut egun gogorra izan duzula.
|
|
|
Lau egun baizik ez daramatzagu geldi. Saia gaitezen zantzu posible guztiei adi,
|
baina
utz dezagun joaten astebete behintzat. Gure hil bizia tunelaren bizirauna da!
|
|
|
–Jakina hitz egingo dugula, amildegira zoazela ematen du-eta, leporatu zidan?,
|
baina
utz dezagun hori astelehenerako.
|
|
|
Eta, hala ere, bai ongi deskribatzen duela jarrera horrek hogei urteko sukar lehergarria, edonondik begiratzen zaiola ere gehiegizkoa eta tragikoa den jarrera, sortzeko moduaren paradigma bera: ...ristezia katartiko horretan; onena eta txarrena etortzeko daudela badakidan arren –objektiboki, hala behar luke–, lehenaldirik ez dudalako bizi dut etorkizunaren nostalgia, sortzaile naizen aldetik dena jada igaroa den lekuan nago, talaia hartatik kantatzen dizuet, egotzi dut nire burua paradisutik beste inork egotz nazan baino lehen; hala behar du, ez dakit zer ikusten den goi hartatik,
|
baina
utz iezadazue horizontearekin buruz buru aritzen, utzi etortzeke dagoenarekin espekulatzen, etortzear dagoen horrek benetan etortzen denean deusezta nazan gero, arrazoia ken diezadan, edo, auskalo, agian eman”. Laga Rimbaud-i Rimbaud izaten, Rimbaud izaten saiatu ezean ez baitago iraunkor izan daitekeen deus sortzerik hogei urte dituzunean.
|
|
2019
|
|
|
Oihuka aditzen zuen gizona, ero baten moduan. Hil nazazue,
|
baina
utz ezazue bizirik nire emaztea, eta nire haurra! Ez ezazue nire semea hil!, errepikatzen zuen behin eta berriz ikaragarrizko doinu lazgarrian.
|
|
|
Beti izan omen dira jakituria txarrerako erabiltzeko tentazioak ere: elezaharretan ere agertzen dira horrelakoak,
|
baina
utz ditzagun aparte, oraindik badugu beste bitxikeria bat eta.
|
|
2020
|
|
|
Jauna, samurra da azalpena,
|
baina
utzi iezadazu azaltzen: hasteko eta behin, jaso agure zintzo hori; ipini tokirik onenean, eta agindu laute eta zitara afinatuei ongietorria emateko korurik jainkotiarrenekin...
|
|
|
[JC] Tira, Jaime. Carlosena uler daiteke; haren ibilbide luzeluze eginikoan, guztizko errespetua merezi du,
|
baina
utz dezagun jokabide antzu hori.
|
|
|
Zuen esku nago,
|
baina
utz iezadazue berarekin geratzen.
|
|
2021
|
|
|
" Hircan, baliteke atsekabetuen egon behar lukeela uste duzun horrek ordaina izateko modua bilatzea, plazer balu;
|
baina
utz ditzagun birendako baizik ez diren denbora pasak, eta mintza gaitezen denondako modukoa litzatekeen batez".
|
|
|
kritikoak behar dugu izan, eta kuriosoki hori bihurtzen da gure dogma. Aldarrikatu nahiko nuke pentsamendu kritikoa,
|
baina
utz diezaiogun bere bidea egiten ere: espazioak topa ditzagun elkarrekin galderak egiteko.
|
|
|
1918koak bezala. Hark bigarrenez alargundurik utzi zuen Nikolasa Atxikallende, bai,
|
baina
utz dezadan hori oraingoz. Emakumea lehenengoz ezkontzekotan zelarik laga genion eguneko honi, eta haraxe egingo dut irudimenaz.
|
|
2022
|
|
|
Har ezazu nire ahoa,
|
baina
utz nazazu libro mingaina; amodiozko hitzak nahi dizkizut xuxurlatu.
|
|
|
Hizkuntzaren aldeko ahalegin autonomoa eta herri justuagoaren aspirazioa modu desberdinetan ulertu eta lotu zituzten garai hartako inspiratzaileek, Barandiaranen humanismo sustraikoiak, Agirreren kristautasun pertsonazaleak, Txilardegiren abertzaletasun progresistak, Arestiren komunismo euskaltzaleak. Pertsonaia hauek ez dira pareko adarrak, batzuk gehiago dira beste batzuen enbor, adar izan aurretik, eta beste adar asko jar daitezke,
|
baina
utz dezagun horretan.
|
|
2023
|
|
|
Agian taldeko besteak ere joatekoak izango zirela aurre suposatu zuen, inertziak jota. Baiezkoa eman zion orduan Monori, baietz, joango zela
|
baina
utz zezala bakean, joder!, esan zion. Telefonoa eskegi zuenean, gogoa etenda geratu zitzaion, nahastuta.
|