|
2010
|
|
|
Funtsean arazo ekonomikoa zen, hau da, formatu elektronikoaren alde egiteak edizio gastuen zati handiena murrizten zuen, baina horrek era berean beste arazo handiago batzuk zekartzan, ez baitzegoen egitasmo komunikatiboak babesteko proiekturik, edizioa babesteko baizik. hau da, argitalpenari emandako laguntza produktu baten gutxieneko ekoizpenari lotuta zegoen (urtean lau zenbaki eta 1.000 ale bakoitzeko). bestalde, irakurlegoa oraindik ohitu gabe zegoen formatu elektronikoan jardutera. beraz, ukaezina da Jaurlaritzak proposatu zuen urratsa bide onean zihoala, baina honelako argitalpenentzat inolako bermerik gabe eta baldintza ekonomiko kaskarretan. horra zergatik hasi dudan artikulu hau aldizkariaren finantzazioari aipamen eginez. bat en bilakaera bestelakoa izan zitekeen honelako produktuen sustapen publikoak urrats teknologikoa behar bezala egiteko baliabideak eskaini izan balitu. euskalgintzaren errealitate organizatiboak izan duen bilakaera ere aipatu beharra dago. euskal kulturaren batzarra ren inguruan (ekb) biltzen ziren euskalgintzako entitate nagusiak eta berau zen bat editatzeari ekin ziona. ekb desagertu eta euskararen gizarte erakundeen kontseilua sortu zenean (1996), ordea, umezurtz gelditu zen bat. euskararen gizarte erakundeek ez zuten bat en sustapenean ardurarik nahi eta proiektua bertan behera uzteko prest agertu ziren. garai hartako argitalpen batzordea osatzen zuten pertsonak, eta elementu hau azpimarratu nahi nuke, pertsonak, banakoak, izan ziren proiektuari eutsi beharra zegoela eta proiektuarentzat behar zen oinarria jarri zutenak. txillardegi eta Xabier isasik ekin zioten bakardadean lan horri. une horretantxe bizi izan zuen bere unerik larriena aldizkariak. baina, behar den bezala inoiz idazten bada, esan beharrekoa izango da euskalgintzakoa txingurri lana izan dela, eta ataka zail horretan ere, ederki kostata izan arren, taldetxo horrek lortu zuen argitalpen batzordea kide berriekin osatzea, proiektuarekin konprometitutako koordinatzaile bat topatzea, egoitza berria, diru-laguntza publikoak bermatzeko konfidantza hedatzea, irakurlegoari eustea... ia hutsetik hasi zuen bidea bat ek. ...babesle zuela, berariaz horretarako sortua. ondoren Soziolinguistika klusterra etorri zen, Sei ren garapenaren ondorioz. garai bakoitzean zuzendariak (txillardegi eta Maria Jose azurmendi), koordinatzaileak, argitalpen batzordeko kideak berritzen joan dira, eta horrek berarekin ekarri du garapena. ez nuke puntu honetan gehiegi luzatu nahi, uste baitut bakoitzak bere neurrian zuen onena eman zuela,
|
baina
uste dut bat aldizkariaren" intra historia" azpimarratzekoa dela arlo honetan, izan ere bere iraupen eta bilakaeraren gako nagusia bertan dago. zorroztasun akademikoa, esperientzia aplikatua, militantzia eta zabaltasuna uztartzen asmatu dute aldizkariaren sustapenean lan egin dutenek. denona eta inorena ez, txikia baina ezinbestekoa, hori da bat aldizkaria izan dena eta horretan ahalegi... 1996an esku bateko hatzak aski ziren aldizkariaren iraupenarekin konprometitutako pertsonak zenbatzeko, egun, ordea, bat desagertuko balitz bat berria sortu litzateke euskalgintzak bere eremu desberdinetatik dakarrenari bide emateko. ingurumaria aldatu bada, bat bera ere aldatzen joan da, ez beharbada nahi izan den moduan, bai, ordea, ahal izan den neurrian.
|
|
2011
|
|
|
Fishmanek, haugenek, klossek, Fergusonek edota weinreichek ezagutzen dituzte Txepetxenak? Barka atrebentzia,
|
baina
uste dut Txepetxen ekarpenak etxeko hizkuntza soziologiaren eremua gainditu egiten duela, badagoela bertatik zer ikasia etxetik kanpora ere. unibertsaltasuna neurtzeko zein begirada darabilgun, hortxe izango dugu aldea, my friend! Aspiración maximalista ren, utopiaren eta etikarik gabeko pragmatika posibilistaren artean, non dago muga?
|
|
2012
|
|
|
Lanaz landa, kanpoan egin behar den guztia zerbitzuguneetara laster eta seguru joatea baino ez da. Barkatu gehiegikeria
|
baina
uste dut trazu larriek hobeto margotzen dutela gure gaurko paisaia. eta lagungarriak dira, hitz gutxitan diagnostiko oro hartzaileak egin behar direnean. orain hasierako atal bi hauek laburtzeko, bi ondorio, hauek ere larri xamar:
|
|
|
Tarte laburregia dugu arrazoiak zerrendatzeko
|
baina
uste dugu kulturgintzan ari garenok patxadaz hausnartzeko afera dela. zeren, azterketa egituraturik egin barik, ezagutzen dugunetik bildutako ausardiaz aldarrikatuko dugu sortzailea dela kultur hartzailerik behinena eta guri dagokigunez, gehienetan antolatzaile/ eragile izan ohi da. ez dugu uste asko okertuko ginatekeenik, balizko ikerketa kuantitatiboaren emaitzetako batek, euskal kultur adieraz... Baiezko erantzunari oratuko diogu honakoa proposatzeko:
|
|
2016
|
|
|
Hipotesietan aipatu dudan Aiatik kanpokoen eragina neurtzeko garrantzitsua iruditzen zait aldagai hau kontuan hartzea. Jakinaren gainean naiz Aiako guztiak ez direla euskaraz arituko aiar izate hutsagatik eta, aldiz, Aiatik kanpoko guztiak ez direla erdaraz arituko,
|
baina
uste dut jatorriaren eragina antzemango dela.
|
|
|
Jose Anjel Aldai – Hizkuntzen ahozko erabilera Aiako kalean eta leku publikoetan gazteen artean ez dela halakorik ikusi,
|
baina
uste dut gaztelaniaren erabilera handiena dutenak, ikasten edo lan egiten Aiatik kanpo denbora gehien ematen duten helduen artean ditugula, hain zuzen helduen artean gaztelaniaz %28, 6 entzun baititut eta kode aldaketa egiten ia %14 Datuak adierazgarriak direlakoan nago gainera, elkarrizketa guztien hiru laurden pasatxo adin talde horren presentzia dutenak direlako.... Halaber, hipotesia berretsi duelakoan nago haurren artean eta adinekoen artean euskararen erabilera maila altuak ikusteak, pentsa daitekeelako horiek izango direla Aiatik gutxien irtengo direnak.
|
|
2017
|
|
|
(...) Perspektiba kuantitatibo horri kualitatiboa gaineratu behar zaio. Interakzio horietan guztietan zein dira mintzamolde bizienak, gatz piperrez eta sentimenez hornituenak?" (Zalbide, 2016 27 or.) aipu horretan belaunez belauneko transmisiorako esparru ezberdinen garrantziaz, pisu erlatiboaz, ari da zalbide,
|
baina
uste dut ikerlan honen aztergairako ere, hau da, hizkuntza erabilerarako ere oso argigarria dela. izan ere, hizkuntza erabilera ezagutzeko ere jardungune bakoitzak duen pisu erlatiboa zehaztea ezinbestekoa da eta, horretarako, irizpide berberak izan behar dira kontuan: batetik, kuantitatiboa, zenbat denboraz jarduten dugun esparru bakoitzean; eta, bestetik, kualitatiboa, erabilera guztiak ez baitira berdinak:
|
|
2018
|
|
|
Beste oina udala izan da kasu gehienetan. Udalei dagokienean, berriz, esperientziak ere desberdinak dira,
|
baina
uste dut onuragarria izan dela oso erantzukizuna hartzea eta horrelako dinamika batean buru belarri aritzea.
|
|
|
Bat azpimarratzearren, ahobiziek betetako koaderno horiei darien baikortasuna izan daiteke. Logikoa izan daiteke iritzi baikorra izatea ondo samar atera den edozein esperientziaren ondoren,
|
baina
uste dut intentsitate hori izan duen eta eguneroko hizkuntza ohituretan eragitea helburu izan duen praktika soziolinguistiko eraldatzaile baten ondoren emandakoa izan den iritzia izanik, oso dela baloratzekoa.
|
|
|
Ez naiz ni gai sentitzen hortik aurrera gaian gehiago sakontzeko,
|
baina
uste dut hausnarketarako hari interesgarri bat idatzita utzi zuela aspaldi Txepetxek (1989) berak" Los espacios de la desigualdad: patolog� a social y conciencia lingü� stica" artikuluan.
|
|
2020
|
|
|
"... Gasteizko Udalak euskararen inguruan ahalegina egin du, hori ezin da ezkutatu, Euskara Zerbitzuan konpromisoa badago
|
baina
uste dut politikoki ez dagoela behar besteko apustu sendorik benetan Euskara Zerbitzutik egiten denaz gain apustu indartsuagoak egiteko, eta gauza gehiago egin daitezke. Nik suposatzen dut politikoki esaten dietela bueno, guk legea bete behar dugu eta zuek guri esan behar diguzue legea hori nola bete, baina legeak dioenaz gain gauza gehiago egin daitezke..."
|
|
2021
|
|
|
Interesgarria litzateke proposamen hori euskararen kasura estrapolatzea eta ariketa sakon bat egitea, euskal gazteak aurrez aipatutako lehen nahiz bigarren mailetako baldintza horiekiko zein momentutan dauden aztertzeko. ereduko kirola proiektuan, ez dugu sakondu bi dimentsio horietan,
|
baina
uste dugu jasotako datuek, neurri batean, baikorrak izateko zantzuak ematen dizkigutela.
|
|
|
Horrek guztiak legitimitatearen eztabaida jartzen digu parez pare, baita euskararen erabilerarako gako gisa funtzionatzen duten faktore sozialen aurrean ere, hiztunari estaldura soziokulturala ematen baitio eta hiztuna den edo izan behar duen irudi hori eraikitzen baitu. Ez dugu aukera hemen auzi honetan sakontzeko,
|
baina
uste dugu gazteen diskurtsoetan hainbat jokaeren izaera" naturala" nabarmentzen ari dela. Beste testu batean jasotzen dugun lez (Soziolinguistika Klusterra 2020; Altuna eta Hernandez prentsan), ikerketan parte hartu zuten gazteen arabera, beren adineko pertsonen artean" naturala" zen euskaraz egitea familia euskaldunetan hezi bada; aitzitik, gaztelania erabiltzea" naturala" da gazteen familia jatorria ez bada euskalduna.
|