|
2002
|
|
|
Azken hauen kasuan, euskalduntze prozesua mantsoagoa izan zen, eta beti ere erdarazko lerroa mantenduz, aurrekoetan ez bezala. Euskararen ezarrera 1981ean hasi zen, berau irakasgai gisa hartuz;
|
baina
sistema horrek ikasleak euskalduntzeko bere ezintasuna azaldu zuen.Bestetik, Donostiako eta Bilboko Eskolen kasuan posible zen 1982tik aurrerakarreraren ikasgai gehienak euskaraz jasotzea. Gasteizko Irakasle eskolan EuskalFilologia, Euskal Herriko Historia eta Euskal Literaturari buruzkoak baino ez zirenirakasten euskaraz.
|
|
2004
|
|
|
Liburu bikoiztuen sistemaren barruan, liburuon ale bat barrutiko epaitegiaren idazkaritzan gorde behar zen,
|
baina
sistema hori praktikan ez da gauzatu. Modu horretan, zalantzarik gabe, idazkunen iraunarazpena berma zitekeen, forma edo burokraziaren konplexutasuna gehituz.
|
|
2005
|
|
|
Transmisioak 128 biteko gako batekin zifratzen dira, eta pasahitza duten erabiltzaileak bakarrik konekta daitezke sarbide puntura. WiFi txartel eta sarbide puntu gehienak bateragarriak dira wep ekin,
|
baina
sistema hori deskonektatuta dago lehenespenez. Erabiltzaileak, oro har, ez dira trabatzen aktibatzen, eta sarea irekita geratzen da.
|
|
2008
|
|
|
Beraz, gaiak sartzeko orduan politika librekanbista bultzatzen zuen, baina gaiak ateratzeko orduan, ikuspegia protekzionista zen. Aletan defizitarioa zen lurraldearentzat ezinbestekoa zen inportatzeko erraztasuna edukitzea, eta hortik aduanak Ebron egotearen garrantzia;
|
baina
sistema horren bigarrenriak eta artisauak, eta protestak pizten ziren, aleak pilatzen zituztenen aurka zutabea, bertan ekoitzitako alea bertan kontsumitzea zen.
|
|
|
Asko dira testuak editatzeko programen zuzentzaile ortografikoetan soilik sinesten dutenak, idatzi dutena zuzen dagoela egiaztatzeko,
|
baina
sistema hori ez da hutsezina, adibidez, enuntziatu honen aurrean: “Bilera 2008ko irailaren 24an, asteartearekin, egingo da, 12:00ak inguruan.
|
|
|
Adibidez, ezin dute haurra zigortu, ezta pixoihala denbora luzean jarri ere. Familia askok erabiltzen dituzte hoztu ez dadin,
|
baina
sistema horren bidez haurraren azalaren sentikortasunik eza baino ez dute indartzen, eta, neurri batean, baimena ematen ari zaizkio pixa egiteko eta lehenengo tanten deserosotasuna antzematen saiatu beharrik ez izateko. Pixoihaletara jotzen denean, haurrak ez ditu lotzen maskuriaren barne seinaleak esnatzera.
|
|
2010
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomiaren metabolismoaren azterketak agerianjartzen du gaur egungo garapen eredua iraunkorra ez izatearen arrazoi nagusietakobat garraioa dela. Lurraldeen egitura hein handi batean garraio sistemak markatzendu,
|
baina
sistema horren oinarri nagusiak salgaien errepide bidezko garraioa etapertsonak garraiatzeko ibilgailu pribatuen erabilera masiboa direnean, gurekasuan bezala?, gizarte, ingurumen eta ekonomia arazoak areagotu egiten dira: baliabide naturalen kontsumoa (lurzorua eta energia, batez ere) areagotu egiten da, baita isuri kutsagarriak, klima aldaketa, zarata, istripuak, espazio publikoarengalera, segu...
|
|
|
Greenpeaceren proposamenaren helburua da lotura elektrikoei buruzko eztabaida energia berriztagarriekin lotzea, kontuan hartzen bada “biak direla EBko Espainiako Lehendakaritzaren lehentasunak”. “Berriztagarriek sistema elektriko interkonektatu eta adimenduna behar dute,
|
baina
sistema hori posible izango da soilik sareak energia berriztagarrien zerbitzura jartzen badira, haien ekarpena %100era arte hazi dadin”, esan zuen Greenpeace Españaren Klima aldaketa eta Energia kanpainaren arduradun José Luis Garcíak. Txosten berri hori Europako gobernuek, EBko Espainiaren Lehendakaritzaren zuzendaritzapean, Energia Ekintzarako Plana prestatzen dutenean aurkezten da.
|
|
2011
|
|
|
Hidrogenoa sortzeko dagoeneko asmatuta dauden bi sistema elkartuta lortu dute kanpoko energia ekarpenik egin gabe sortzea hidrogeno gasa. Batetik, bakterioen bidez hidrogenoa sortzen duen metodologia bat erabili dute,
|
baina
sistema horrek kanpoko elektrizitate iturri batetik energia gehigarria ematea eskatzen du. Bestetik, mintz iragazkor baten bidez ur gazia eta geza bereizita, bien artean sortzen den potentzial diferentzia erabili dute.
|
|
2013
|
|
|
Inperioaren judizio sisteman epaile profesionalek inperioko arauak betearazteko estatu sarea osatu zuten,
|
baina
sistema hori Erdi Aroaren hasieran desagertu zen. Epaile horien ordez, toki bakoitzeko gizaki askeak agertu ziren, gatazkak herritarren bizitza ahalik gutxien aldatuz konpontzen saiatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Azken bi hauek kiribil modura biribilkatu hodia dute, zeren eta zutik atxikitzeko luzeegia baita. Zilodun tronpa batzuk giltzaz hornitu ziren (XVIII. mendean)
|
baina
sistema hori bertan behera utzi zuten. Tronpak tonuan jartzen ziren hodi zati guti edo aski luzeak gehituz.
|
|
2018
|
|
|
Orain, hamar urte geroago, merkatu librearen globalizazioak kontsumitzaile apolitiko bihurtu ditu demokrazietako herritarrak, eta globalizazioak sortutako desberdintasunak indarkeriaranzko bidea dira, Eric Hobsbawm historialariak Globalizazioa, Demokrazia eta Terrorismoa liburuan adierazi duenez. Demokrazia kapitalista hedatu da munduan,
|
baina
sistema horrek gero eta gutxiago du demokraziatik, eta gero eta gehiago kapitalismotik. Duela hamar urte termino zaharkitua ematen zuen demokrazia kapitalista horrek, baina halaxe deitu genioke sistemari, alienazioak ezarritako tabu semantikoak gainditzen jakingo bagenu.
|
|
2019
|
|
|
“Inork ez du eskatzen presiopean egotea” zioen Mercury handiak,
|
baina
sistema horrek eskaintza eskariaren gainetik jartzeko abilezia handia daukan heinean, itotzeraino estutzen gaituela argi dago. ELGArentzat, urteko 11.488€ eta 30.531€ bitarteko errenta duten pertsonek osatzen dute Espainiako Estatuko klase ertaina; hortik beherakoak, aldiz, klase baxukoak dira. Eztabaidagarria, utopikoa ez bada, 11.500€ ko errenta duen pertsona batek, bakarrik, bizitza duina eduki ahal izatea. Txostenean sakondu ahala, klase ertainaren odolustearen klabeak aurki ditzakegu.
|
|
2020
|
|
|
Hariari heldu dio Agirrek: " Noski ardura dutela,
|
baina
sistema hori ere ez zait gustatzen: jende piloa baztertu, eta ondoren sortzen duenari nolabaiteko konponbideak jartzeko erremintak sortu.
|
|
2022
|
|
|
Bestetik, Dzumhurrek ohartarazi du ikaskuntza mantentzeko alternatibak ere oztopatuta daudela. COVID pandemiaren ondorioz ezarritako ikaskuntza prozesua izan da —online bidezkoa— ikastetxea suntsitua duten haur askok eskolara joateko izan duten modu bakarra,
|
baina
sistema hori ere «arriskuan» dagoela salatu du batzordeko kideak. Ukrainako hainbat eremutako —Kieveko, esaterako— elektrizitate eskasiak zaildu egiten du haurrek ikasten jarraitu ahal izatea, Dzumhurrek azaldu duenez.
|
|
|
Bestetik, Dzumhurrek ohartarazi zuen ikaskuntza mantentzeko alternatibak ere oztopatuta daudela. COVID pandemiaren ondorioz ezarritako ikaskuntza prozesua izan da —Internet bidezkoa— ikastetxea suntsitua duten haur askok eskolara joateko izan duten modu bakarra,
|
baina
sistema hori ere «arriskuan» dagoela salatu zuen batzordeko kideak. Ukrainako hainbat eremutako —Kieveko, esaterako— elektrizitate eskasiak zaildu egiten du haurrek ikasten jarraitu ahal izatea, Dzumhurrek azaldu zuenez.
|
|
|
Sistemaren izenburuak baietz dio,
|
baina
sistema hori ezarri behar duten hainbat sektoretako zenbait zergadunek ez dute iritzi bera. Iskanbila eragin du Ticket Bai sistemak lurraldean zein lurraldetik kanpo; hainbat izan dira sistema hori ezeztatzeko, atzeratzeko edo birmoldatzeko eskaerak egin dituzten elkarteak eta erakundeak, eta zergadunen artean era guztietako iritziak sortu ditu Eusko Jaurlaritzak nahiz Arabako, Bizkaiko zein Gipuzkoako foru aldundiek elkarlanean ezarri nahi duten sistemak.
|