|
2002
|
|
|
Txosten honen xedea euskarak Natur Zientzietan duen egoera laburtzea da, etabaita horrek Euskal Unibertsitatea lortzeko dituen ondorioak aztertzea ere. Zentzurik zabalenean erabiliko dugu Natur Zientziak izena, naturarekin zerikusia dutenesparruak bilduz,
|
baina
osasun zientziak eta arlo teknologikoak albo batera utziz.Hortaz, garai batean Fisika, Kimika, Matematika, Geologia eta Biologia biltzenzituen ezagutza arloa berrikusiko dugu, eta baita horiekin zerikusi handia dutenzenbait arlo aplikatuena ere, hala nola Agronomia. Zientziaren espezializazioakgero eta esparru berri gehiagoren agerpena ekarri du, baina baita lotura berriak ere, esparru askoren arteko mugak erabat lausotuz.
|
|
|
Ikasle/ irakasle ratioa EHU/ UPVn 17,4koa zen 1998 urtean,
|
baina
osasun zientzietan 5,7koa soilik, beste arloekin konparatuz baxuena; eta hori, dirudienez, ikasleei jartzen zaizkien mugengatik eta irakasle klinikoen ugaritasunagatik.
|
|
2003
|
|
|
Gaur, asteazkena, indarrean sartuko da Espainian elikagai osagarrien merkaturatzea arautzeko Gobernuak onartutako araudi berria. Araudi horren helburua da, batez ere, osagarri horiek dosi egokietan eskuragarri izatea, eraginkorrak izan daitezen nahikoak,
|
baina
osasunerako gehiegi eta arriskugarri gerta daitekeen gehiegizko irenstea erraztu gabe. Halaber, arlo horretako Espainiako araudia Europar Batasunean (EB) indarrean dagoen araudiarekin bateratu nahi du, eta kontsumitzaileari produktu horiei buruzko informazio fidagarria bermatu.
|
|
|
Gripeak gero eta eragin handiagoa du Espainian,
|
baina
Osasun Ministerioak ez du oraindik epidemiaz hitz egiten. Hala ere, osasun zerbitzuek jasotzen dituzten tasak guztiz ezezagunak dira azken sei urteotan.
|
|
|
Arazo handiari irtenbidea emateak, ordea, arazo txiki baina zaurgarria ekarri zion arazoa zuenarentzat. Gaizkiaren eragina mugatua da herritarren artean,
|
baina
osasun langileen% 10 ingururi eragiten dio, eta langile horiek harreman iraunkorra dute latexarekin. Eskularruak dira produkturik ezagunena, baina zuhaitz tropikal batetik (xiringak, kateterrak, fonendoskopioak, maskarak, zundak…) ateratako materialez ere eginak daude.
|
|
|
Erakundeko aditu bat Cantonen dago, mediku txinatarrek egindako analisien ondorioak egiaztatzeko eta kutsaduraren jatorria zehazteko, orain arte ezezagun bat izan baita. Gaixoa, 32 urteko telebistako produktore bat, Hegoaldeko Herri Ospitaleko 8 zenbakian sartu zen joan den asteazkenean,
|
baina
Osasun Ministerioko funtzionarioek ez zituzten SRAS sintomak berretsi ostiral arte. Bere lekukotzaren arabera, zorabioak eta sukarra sentitzen hasi zen abenduaren 16an, Zhongshan Unibertsitateko ospitalera joan zen lau egun geroago, eta abenduaren 24an isolatu zuten.
|
|
2004
|
|
|
Erditik behera antsiolitikoak ordainduko dira, hala nola Prozac, 27,51 eurotik 13,29 eurora. Teorian, araudia ez zen otsailaren hasiera arte hasiko,
|
baina
Osasun Ministerioak aurreratu egin zuen, industria farmazeutikoak ontziak berretiketatuta eduki zitzakeela eta gastuak handitzen jarraitzen zuela egiaztatu ondoren. Farmazia industriak arauaren aurkako helegitea jartzea erabaki du, ordenak eragin handia izango baitu laborategietan:
|
|
|
80.000 espainiar baino gehiago sartzen dira urtero bihotz gutxiegitasuna izateagatik. Begi hutsez, ez dirudi oso datu ikusgarria denik,
|
baina
osasun publikoko gastuaren %2 inguru da. Datu etsigarri horiek izan arren, Conthek esan zuen “miokardioko infartuak Mendebaldean eragindako pertsonen kopurua gutxitzen ari dela, ziur aski elikadura ohituren aldaketek eta aurrerapen zientifikoek eraginda”.
|
|
2006
|
|
|
Oraingoz, Europa da munduan gatzaz bestelako kontserbatzaile eta ongailuen kontsumoaren buru, baina badirudi joera hori laster zabaldu daitekeela gainerako kontinenteetara. Baliteke gatza merkea izatea haren aurkezpenik sinpleenean,
|
baina
osasun sistema publiko ororentzat arrisku handiena morbilitate eta heriotza tasa kardiobaskularra da, zeinak arrisku faktore nagusia hipertentsio arteriala baitu, eta, aldi berean, prezipitatzaile nagusia sodio kloruroaren gehiegizko kontsumoa baita. Arteria hipertentsioak eragindako arreta medikoaren eta produktibitate galeraren kostuak 300.000 milioi dolarrekoak dira AEBn.
|
|
|
Puntu horrek xehetasun berezia eskatzen du, kontsumitzaileek oso preziatuak izaten baitira horrelako platerak, etxean erreproduzitzen saiatzen baitira. Teknologikoki antzeko produktuak lor ditzakete,
|
baina
osasun arazorik ez sortzeko, oso garrantzitsua da higiene kontrol egokiko neurriak kontuan hartzea. Horien artean, freskotasun maximoko produktuak, manipulazio minimokoak eta hotz katearen erabateko kontrola.
|
|
|
Gogoko izan zuen, horretan ez da dudarik: " Ederra zuan,
|
baina
osasun laburrekoa". Nekez atera nion inoiz aipu luzeagorik.
|
|
2007
|
|
|
1920an, ume denboran, poesia idazteari ekin zion Piarres La, ttek, Jean Saint Pierre Apaizgaitegi Handiko irakasleak bultzaturik49 Bide batez, esango dugu La, tteren hasierako asmoa Afrikara misiolari joatea izan zela, bertako hizkuntzak ikasteko;
|
baina
osasun txarra zela eta, Euskal Herrian geratu zen. Horrela, euskara ikasteari ekitea erabaki zuen50 1923an, apaiz ordena hartzeko gazteegia zenez gero, urte osoa eman zuen euskara ikasten, apaizgaitegian zegoen Inchausperen biblioteka txikian.
|
|
2008
|
|
|
Ez izur ez iruzur, zinez ona, leiala eta eskuzabala zan Julian,
|
baina
osasunak ez eutsan lagundu, Afrikan soldadutzan gaixotu eta gero. Hil ondoren idatzi neutsan bertso honek jasoten dau istripu harek eragin euskun samina:
|
|
|
Horregatik, afekzioa aztertzea enpresetako prebentzio laboraleko zerbitzuen ardura da
|
baina
osasun unitate berariazkorik ez duten enpresa txiki eta koxkorretako langile asko famili medikuarengana jotzen dute, ezinbestean.
|
|
|
Paradoxa edo erdipurdiko txistea irudi litekeen arren kontua da, aldakuntza sozial eta laboralen ondorioz, aitona amonak familia laguntzaile bihurturik, geroz eta ezinbestekoago bilakatzen ari dira
|
baina
osasun alorreko organismoek, Administrazioak eta erretiratuen auzo elkarteek familia dedikazio hori mugatu eta izaera ludikoko beste jarduera batzuekin konbinatzea aholkatzen dute.
|
|
|
Gaixoarentzat nabarmen hobea da teknika berria,
|
baina
osasun sistemarentzat?
|
|
|
Garuna erabat baztertu gabe,
|
baina
osasun gaiak alde batera utzita, garunaren eta hizkuntzaren arteko elkarrekintzan murgiltzen da aurtengo azken saria, aipamen berezia.
|
|
|
Substantzia hori aminoazido eraldatu bat da, eta, horri esker, argi fluoreszentearekin argitzean arrosaz ikusten dira ugalketa fasean dauden zelulak, hots, tumore zelulak, eta urdinez gainerakoak. Substantzia horrek ez du albo ondoriorik, eta Espainian ez da merkaturatzen erabilera horretarako,
|
baina
Osasun Ministerioaren baimenarekin lor daiteke.
|
|
|
Harrituta uzten nauzu, Silver. Txorotik hemengo gehienek baino gutxiago duzu,
|
baina
osasun arauen aztarrenik ez duzula iruditzen zait.
|
|
|
Nazioarteko finantza krisiak geldialdia areagotu zuen urtearen azken txanpan, baina institutu igorleak, oraingoz, sektore pribatuaren jardueran duen eragin negatiboa gutxitzen du. Bankuak ez du uste hurrengo hilabeteetan doikuntza ekonomikoaren erritmoa areagotuko denik Espainiako ekonomiak tentsioei aurre egiteko “nahikoa baliabide” ditu, esan duenez,
|
baina
osasunean sendatzen da bere iragarpenetan. Finantza zurrunbiloen gertaera erakusten hasi den iraupenak eta intentsitateak ziurgabetasun handiagorako bidea irekitzen dute.
|
|
|
«Denak hil dira!». Bi bizi dira,
|
baina
osasunez eskas: bata zahar etxean eta bestea oker oker eginda.
|
|
|
Iazko azaroaren 30ean atxilotu zuten Juan Mari Mendizabal, 18/ 98 sumarioan auzipetua. Hamahiru urteko kartzela zigorra jarri zioten elgoibartarrari,
|
baina
osasun arazoak direla-eta, behin behineko askatasuna eman diote eta 6.000 euroko bermea ordainduz. Elgoibarrera ekainaren 20an itzuli zen, arratsaldeko 15:00ak aldean irten zen Bonxeko (Galizia) espetxetik, eta Elgoibarrera berandu iritsi zenez, Kimetz Elkartean egin zioten Ezker Abertzaleko kideek ongi etorria.
|
|
2009
|
|
|
Elikadura arloko gehiegikeriak ez dira dirutan ordaintzen,
|
baina
osasunak sumatzen du, sumatzen duenez.
|
|
|
Kaloria askoko jakiak dira, neurrian jan beharrekoak, beraz,
|
baina
osasunak uzten badigu, merezi du kosk egitea.
|
|
|
Baliabideen eta emaitzen artean zer lotura dagoen jakiteko, ebaluazioa egitea behar beharrezkoa da,
|
baina
osasun publikotik prebentzioaren arloan egiten diren jarduera asko eta asko bere horretan bukatzen dira; milioika euro gastatu bai, baina gero ez da jakiten zer emaitza eman duten eta zenbateraino izan diren eraginkorrak.
|
|
|
Bioetikako Komiteen lehendabiziko batzorde sustatzaileak 1992an sortu ziren EAEn. Jarrera paternalista oso barneratuta zegoen osasun lanbideetan eta pertsonen autonomia eta erabakitzeko eskubidea bezalako kontuak asko garatu ziren gizartean,
|
baina
osasun arloetan ez zegoen aurrerapenik. Gure alorreko pentsalari handiek, mundu anglosaxoitik zetozen pentsamendu korronteek eraginda, gizartearekin batera gai horietan aurrera egiteko diziplina sortzeko eta gaixoarekiko harremana aldatzeko beharra planteatu zuten.
|
|
|
Patrikak hutsik
|
baina
osasunez blai!
|
|
|
Joan zen, bada, Ada langelara; itxi zuen atea kisketaz, zer gustura ixten zuen, espazio hura, hamabi metro koadro baino gehiago ez zituena, bere askatasunaren arnaslekutzat balu bezala!?, ireki zuen leihoa, eseri zen ehungailuan lan egiteko aulkian, atera zuen poltsatik tabako kaxa, egun batzuk lehenago egunkari batean irakurri zuen, bakanetan agertzen zirèn tabakoaren aurkako artikulu batean, erretzea osasunarentzat kaltegarria ote zen?
|
baina
osasunak eskatzen zion, hain zuzen ere, Adari tabakoa, lur agorrak ura bezala!?, bildu zuen zigarreta bat, piztu zuen, atera zion kea bospasei xurgada ezin luzeagotan, zazpi, zortzi, bederatzi, hamar?; gero, baina, arestian bizi izandako estutasunak eta barruan pilatutako larriminak bat batean bere bide naturala aurkitu balute bezala, beldurraren, lotsaren eta sentimendu zapaldu guztien hormak et... esan zuen, halako batean, kexu eta hasperenen arteko hitz bakarretan?, harik eta, lehen zigarretarekin batera, malkoak agortu zitzaizkion arte; piztu zuen bigarrena leihoan, hirugarrena aulkian?. Zer uste duzue, bada, gizonezkook bakarrik duzuela erretzeko eskubidea ala???
|
|
|
Orain, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA, ingelesezko sigletan) argitara eman ditu lehen mailako produktu aromatizatzaileei buruzko zenbait ikerketaren lehen emaitzak, jakiei zapore ketua emateko eransten zaizkienak. Adituek diotenez, Smoke Cumate 809045 aromatizatzailea erabiltzeak ez du osasun kezkarik sortzen,
|
baina
osasun arazo bat ikusten dute Unismokearen eta Zesti Smoke Code 10en erabileran. Ondorio horiek EBn erabilitako ketzeko aromatizatzaileen esposizio zenbatetsietatik abiatzen dira.
|
|
|
Pobreek jaiotza tasa oso altuak dituzte (2,9 milioi) eta bizi itxaropen txikia (53 urte). Amen heriotza tasa eta ugalkortasuna Desberdintasunak hainbat esparrutan ikusten dira,
|
baina
osasuna da gehien kezkatzen duenetako bat. Amen heriotza tasa oso handia da garapen bidean dauden herrialdeetan.
|
|
|
–Neure burua erlijio eta filosofia ugaritan barneratu dut,
|
baina
osasunaren mesedetan, eta umoreari esker, jakin izan dut aurrera egiten...
|
|
|
Aldaketak gainkosturik ekarriko ez duela diozu,
|
baina
osasunera zuzendutako aurrekontua KPIaren %1 handitzeari buruz hitz egin zenuen Legebiltzarrean.
|
|
|
Krisiak gauza guztietan eragingo du,
|
baina
osasunean edo gizarte babesean beste gai batzuetan baino gutxiago.
|
|
|
Hazi egin lukete, ordea, gizartearen beharrak asetzeko eta ingurumena zaintzeko lan egiten duten alorrak. Noski, nik eskatzen dudan horrek barne produktu gordina txikiagotuko luke,
|
baina
osasuna eta beste alorrak garatuko lituzke.
|
|
|
...3zer gustura ixten zuen, espazio hura, hamabi metro koadro baino gehiago ez zituena, bere askatasunaren arnaslekutzat balu bezala! –, ireki zuen leihoa, eseri zen ehungailuan lan egiteko aulkian, atera zuen poltsatik tabako kaxa –egun batzuk lehenago egunkari batean irakurri zuen, bakanetan agertzen zirèn tabakoaren aurkako artikulu batean, erretzea osasunarentzat kaltegarria ote zen...
|
baina
osasunak eskatzen zion, hain zuzen ere, Adari tabakoa, lur agorrak ura bezala! –, bildu zuen zigarreta bat, piztu zuen, atera zion kea bospasei xurgada ezin luzeagotan, zazpi, zortzi, bederatzi, hamar...; gero, baina, arestian bizi izandako estutasunak eta barruan pilatutako larriminak bat batean bere bide naturala aurkitu balute bezala –beldurraren, lotsaren eta sentimendu zapaldu guzt... hain ezustekoa izan zen, non kea kontrako eztarrira joan eta Ada eztulka hasi baitzen; konortea ez zuen galdu, haatik, eztulka aritu arren leihora joan eta zigarreta bota baitzuen leihotik, aurretik erretako zigarrokinekin batera, zeinak zeramikazko errautsontzi txiki batean baitzituen, han leiho koskan.
|
|
2010
|
|
|
Eragin estetikoak begi bistakoak izaten dira,
|
baina
osasun arazoak ere etor litezke hatzei kosk eta kosk aritzearen ondorioz.
|
|
|
Beraien bizi baldintzetan eduki gaituzte; baina baldintza gogorretan bizi dira. Ez zien bizitakoei larritasuna kendu nahi,
|
baina
osasun onean daudela eta, senide eta gertukoak lasaitu zituen Albert Vilaltak atzo. Vilaltarentzat eta Roque Pascualentzat gogorrak izan dira bizipenak:
|
|
2011
|
|
|
Informeak eskatzen dituenaren araberakoak izaten dira, eta gero erabili egiten dira gestio publikoa ez dela errentagarri esateko:
|
baina
osasun publikoan 10 txanpon jartzen baditut, 10 horiek osasunera bideratzen dira. Aldiz, gestio pribatuan 10 txanponetik 3 irabazietara doaz, eta beraz, ezin da zerbitzu bera eskaini 10 txanponekin eta 7rekin.
|
|
|
Garestiak dira, eta, batzuetan, beste olio batzuekin nahasteko aukera ematen dute, hala nola haziarekin. Olio horiek ez dira legez onartzen, eta haien kostua merkatzen dute,
|
baina
osasunerako ondorio kaltegarriak izan ditzakete. Beren ezaugarri sentsorialak nahastean aldatuko liratekeenez gain, olioek tratamendu termikoen aldean portaera desberdina dute, jatorriaren arabera.
|
|
|
Mikel Ibañez preso politikoa: etxean hil da,
|
baina
osasuna ezin okerrago gaiztotu zenean soilik bidali zuten etxera, baldintzapeko askatasunean. Sakabanaketak eragindako bi istripu:
|
|
2012
|
|
|
Chumy Chumez umoregilearen Yo fui feliz feliz en la guerra liburuko pasarte bat da ahalik eta zintzoen itzuli dudan hori. Aspalditxo argitaratutako liburua da eta are aspaldiagoko kontuez ari da,
|
baina
osasun publikoan Espainiako Gobernuak iragarri dituen murrizketen berri izatean horixe etorri zait burura. Izan ere, beti eman izan didate atentzioa bere jiran ermita, eskola, ekonomatoa eta erietxe txiki bat duten fabrika handiek.
|
|
|
Kasu horien artean, Cañadak azaldu du beste erkidego bateko osasun txartela zuen pertsona bati arreta ukatu ziotela, baita 8 urteko ume bati ere. Gibela transplantatuta zuen adingabe hark,
|
baina
osasun zentroak arreta ukatu egin zion, Espainiako Gobernuko dekretuak berak adingabe guztien osasun arreta bermatzen duen arren. Espainiako Gobernuak agindutako neurriak indarrean jartzean Cañadak ez du «ezer onik» espero.
|
|
|
Durangokoa izanik, bere eskualdean eragin zuzena izan AHT hartu du hizpide, PPren, EAJren eta PSE EEren kudeaketa eredua salatzeko: «AHTn inbertituko dutela diote,
|
baina
osasuna eta hezkuntza bermatuta. Ez dezatela gezurrik esan.
|
|
|
arduratzen da. Ama ez da ia inorekin komunikatzen,
|
baina
osasun etxeetara maiz doa, gaitz ugari izaten ditu eta. Denborak aurrera egin ahala, Joseba zaintzeko ezgaitasun handiagoa sentitzen du; blokeatuta dago eta bere itxura ere ez du zaintzen.
|
|
|
Merkurioa: kadmioa bezala, jatorri naturala izan dezake,
|
baina
osasun arazoei lotuta dagoenak gizon emakumeen aktibitatearekin zerikusia dauka. Merkurioa jaurtitzen duten ekimen industrialak batzuk dira.
|
|
|
Amina biogenoak presente daude era naturalean elikagaietan,
|
baina
osasun arazorik sortzen ez duten kontzentrazio baxuetan. Elikagai batzuen ehunen entzima batzuek aminoazido batzuk eraldatu eta amina biogenoak sortzeko ahalmena daukate ere.
|
|
|
Ekintza negatiboak gainerako guztia baliogabetzen du. Kategorikoa da,
|
baina
osasunak ez du alorkerik onartzen. Ezezko erantzunak, alarma Telebista gutxiago, bideo-joko gutxiago eta kontsola gutxiago emateko agindu garestiak dira, baina osasunaren aliatu nahastezinak.
|
|
|
Kategorikoa da, baina osasunak ez du alorkerik onartzen. Ezezko erantzunak, alarma Telebista gutxiago, bideo-joko gutxiago eta kontsola gutxiago emateko agindu garestiak dira,
|
baina
osasunaren aliatu nahastezinak. Nutrizioaren garrantzia onartuta, elikagai aliatuak jakinda eta sukaldaritzaren antolaketa indartuta, obesitatea saihesteko bigarren baldintzan (ariketa fisikoa) batuketak egiteko edo, gutxienez, ez kentzeko denbora da.
|
|
|
Ezin bada programatutako jarduerarik aukeratu, jarrera sedentarioak nagusitzea saihestu behar da gutxienez. Telebista gutxiago, bideojoko gutxiago eta kontsola gutxiago emateko agindu garestiak dira, eta haurrak haien aurrean agertzen dira,
|
baina
osasunaren aliatu nahastezinak dira.
|
|
|
Batzordeak banan banan helarazten dizkio EFSAri. Eskaera bakoitzak aldeko txostena jasotzen du,
|
baina
osasun aitorpena aurkeztutako ebidentzia zientifikoari egokitzen bazaio bakarrik. Legezko baimena tramitatu eta Europako Erkidegoen Aldizkari Ofizialean argitaratzen da.
|
|
|
Errefusatutako aitorpenak ezin izanen dira erabili. Produktuak merkatuan egon daitezke,
|
baina
osasun adierazpenik gabe. Aitorpen jakin batzuetarako nahiko ebidentzia zientifikorik ez badago, interesa duten enpresek I+Gn inbertitu dute edo, bestela, ez dute onartuko.
|
|
|
Txakurra Gabonetako otorduetan partaide sentitzeko modu bat da menu osasungarri bat eskaintzea beretzat. Ohikoak ez diren elikagaiak har ditzake, bereziki animaliari gustukoak,
|
baina
osasuna kaltetu gabe. «Plater batean indioilar pixka bat jar dakioke labean, baina saltsarik gabe.
|
|
|
" Dena egurrezkoa zen, eta gogoan dut nekez iristen nintzela barrara". Gero, Arantzazuren aitak, Faustino Aretxagak, jarraitu zuen negozioarekin,
|
baina
osasun kontuak tarteko harategia itxi egin behar izan zuten. " Gogoan ditut Martintxo, Mantu, Zeleta, Panaderokua, Lupicinioren bodega eta Benigno Vazquezen denda", dio Arantzazuk.
|
|
2013
|
|
|
Donostian, iaz bi haur hil ziren asma dela eta. Haurretako batek asma larria zuen, lehendik ospitaleratu zuten,
|
baina
osasun azterketa askotara ez zen etortzen. Krisi bat izan zuen haurrak, eta gurasoek ez zuten aintzat hartu.
|
|
|
Osasun arreta unibertsalaz hitz egin bai,
|
baina
osasun arreta unibertsala ez dela eskaintzen berretsi dute SOS Arrazakeria eta Munduko Medikuak erakundeek. Etzi urtea beteko da Espainiako Gobernuak egoera irregularrean dauden etorkin guztiei osasun txartela kentzeko agindu zuela errege dekretu bidez. Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak neurriari aurre egiteko bideak hartu zituzten.
|
|
|
Gaztelerazko eredua edo eredu euskalduna, non erabiltzaileak eta osasun langileak euskaldunak izango diren, lan hizkuntza eta zerbitzu hizkuntza uztartuz, ahoz eta idatziz. Herri txikietako kontsultategietan eredu bakarra egon behar da nahitaez, elebiduna, mediku bakarra dagoenez;
|
baina
osasun zentroetan eredu ezberdinak posible dira, elebakarrak izango diren ereduak. Osasun eredu euskaldun elebakarra alegia.
|
|
|
Aste Santukoak urteko lehen minibazazioak dira askorentzat,
|
baina
osasuna zaintzeko une egokia ere badira. “Oporrak” kontzeptuak erlaxatzera gonbidatzen gaitu.
|
|
|
Hamar gurasotik bik tratamendu naturalak erabili dituzte seme alabentzat,
|
baina
Osasun Ministerioak gogorarazi du praktika horrek arriskuak dakartzala
|
|
|
2006an, Gemma Revuelta doktoreak, Komunikazio Zientifikoaren Behatokiko zuzendariordeak, Espainiako prentsa idatzian osasunaren kazetaritza estaldura aztertu zuen. Ohartu zen nutrizioa gure prentsak egindako gaietako bat zela,
|
baina
osasun gaiek (horrek ere nutrizioa barne) gutxitan du espazio espezifiko bat edo tratamendu independente bat. Gaineratu zuen informazioa «oso espezializatuta ez dauden profesionalek» prestatu ohi dutela.
|
|
2014
|
|
|
Korrika egindakoek nahiz inoiz egin gabeek,
|
baina
osasun egoera egokian dauden emakumeek hartu ahal izango dute parte; ez, ordea, aurreko urteetan programa honetan parte hartu dutenek. Bi txandatan antolatuko dira taldeak; goizekoa 10:00etatik 11:15era izango da, astelehen eta ostegunetan kiroldegian.
|
|
|
Leku batzuetan urak ez du hain zapore atsegina,
|
baina
osasunaren ikuspegitik, guztiak dira seguruak.
|
|
|
Aerosoleko 1K inprimazioa, metaletarako (D8424) eta plastikoetarako (D8420). Ibilgailuak birpintatzeko erabiltzen diren inprimazioak kromatudunak edo kromaturik gabeak izan daitezke. Kromatuak korrosioaren aurkako osagai ahaltsuak dira,
|
baina
osasunerako oso kaltegarriak dira; horregatik, gaur egun merkaturatzen diren korrosioaren aurkako inprimazio gehienek ez dute kromaturik.Ibilgailuak konpontzeko erabiltzen diren inprimazioak, nagusiki, fosfatatzaile oinarrikoak, epoxi oinarrikoak edo ur oinarrikoak izan daitezke. Inprimazio horiek, lehortzeko formaren arabera, osagai batekoak (1K) edo bi osagaikoak (2K) izan daitezke.
|
|
|
Alkohol asko edaten duenak epe luzera bitaminen gabezia izan dezake, eta, ondorioz, oroimen arazoak, arazo kardiakoak eta barneko guruinen arazoak izan ditzake. Alkoholak kaloriak ematen ditu,
|
baina
osasunerako oinarrizkoak diren elikagaiak ez. Organismoaren defentsa sistema apaldu egiten da alkoholaren abusuaren ondorioz, eta infekzioak edo minbizia izateko aukera igo egiten da.
|
|
|
Katuaren osasun fisikoa, bere ongizate psikologikorako bermea Minik edo gaixotasunik ez duen katu batek osasun mental egokia izateko aukera gehiago du. Felidoak beren ondoeza ezkutatzeko joera dute,
|
baina
osasun desegokiak ondorioak ditu buru ongizatean. «Katuek isilik egoteko joera dute, oraindik ez baitira beste animalia batzuk (txakurrak, adibidez) bezain menpekoak», azaldu du Ibáñez.
|
|
2015
|
|
|
Zorionez, lana badut, eta horrek afizioa ordaintzeko aukera ematen dit. Dirua galduko dugu,
|
baina
osasuna irabazten dugu.
|
|
|
Horrez gain, gizakiak beste bi zorri mota izan ditzake bizkarroi gisa: bata, buru zorria (Pediculus humanus capitis) da, arrunta eta ezaguna eskola umeen artean; bestea, berriz, gorputz zorria (Pediculus humanus corporis), aurrekoa baino urriagoa,
|
baina
osasunerako arriskutsuagoa, infekzio larriak eragin ditzake eta.
|
|
|
9 Berorrek dioen bero horrek ez du egiten ez desegiten,
|
baina
osasunean kalte egin dezake bero handia izanez gero; dena dela, kenduz joango da, beharbada, ikarak kenduz joaten direnez. Gauza horiek, nire iritziz, gorpuzkeraren araberakoak izaten dira; berori odol bizia denez gero, espirituaren mugimendu handiak berezko beroarekin batera, goren aldean biltzen den eta bihotzera iristen denak, hori eragin dezake; baina, diodanez, ez da horregatik goragoko otoitza.
|
|
|
Mojagai bat da; jesulagunek esan diote karmeldarretan ez sartzeko eta beste Ordena baterantz bideratu dute; diruduna izan behar du,
|
baina
osasunez ez sendoa.
|
|
|
6 Eman goraintzi asko ahizpa guztiei, eta ahaide horiek hil zaizkienei agur bero bat nire partez eta gogoan izango ditudala Jainkoaren aurrean. Ama priore ordeari, ahizpa San Jeronimori eta ahizpa San Frantziskori agur berezia, eta esan pozik idatziko niekeela ahal banu;
|
baina
osasunak ez dit laguntzen eta horregatik ez doa hau nire letraz; eta ez nago ohi dudan baino gaizkiago, baina burua nekatua dut eta ez naiz ausartzen behartzera gutun hauetan, beste batzuk baitira konplitzea eskatzen dutenak eta behar beharrezkoak.
|
|
|
Immigrazioa: Espainiako Estatuan, osasun publikora joan ahal izateko eskubidea,
|
baina
osasun txartelik gabe.
|
|
|
Osasuntsu dauden pertsonak,
|
baina
osasun zerbitzuekin harremanetan jarri behar dutenak, beste kausa batzuk direla medio; esaterako, organo emaileak direlako edo txertoa hartu behar dutelako.
|
|
|
Goi ikuskapenaz mintzatzean, esan beharra dago Konstituzioak ez duela aitorpen zehatzik egiten,
|
baina
osasunari buruzko lege orokorraren 43 artikuluan arautzen da.
|
|
2016
|
|
|
Osakidetzan euskararen normalizazio prozesuaren kudeaketa Euskara Zerbitzuaren eta Euskara Batzordeen esku dago,
|
baina
osasun langileen parte hartze aktibo eta ekintzailerik gabe Planaren irisgarritasuna eta eraginkortasuna kolokan egon daitezke. MOEk dioenez edozein osasun sistematan aldaketa sakona abiarazteko interes taldeen arteko adostasuna ezinbestekoa da; alderantziz, osasun emaitzak eta helburuak zehazteko orduan desadostasunik egonez gero, kalitatea hobetzeko asmoz burutzen den edozein esku hartzea zalantzagarria izan daiteke.
|
|
|
«Ez da kirol jarduera bat, baina ia ehun eta berrogeita hamar gihar mugitzea eskatzen du. Gaixotasun batek haren izena darama,
|
baina
osasunerako onurak ditu kalteak baino gehiago. Loti ederrak eta Edurne Zurik behar beharrezkoa zuten, gu guztiok bezala, errutinaren loalditik esnatzeko».
|
|
|
Loreak eman beharrean bonboiak emateko esaiozu. Kiloak irabaziko dituzu,
|
baina
osasuna ere bai.
|
|
|
Bi ez dira nahikoak erresistentzia modu optimoan garatzeko, eta forma fisikoaren mantentze lanak baino ez dira egiten. Astean hiru egunetan hasteko nahikoa da,
|
baina
osasunerako eraginkorrena astean hiru eta bost egun artean izaten da, baina inoiz ez sei egun baino gehiago; beti errespetatu behar da egun bat, gutxienez, korrika egin gabe. Atseden egunak entrenamenduaren parte dira, hori asimilatzen laguntzen dute eta gainkargak eta lesioak saihesten dituzte.
|
|
|
Elikagaien segurtasunaren ikuspegitik, ez da inolako arazorik egon behar data hori gainditzen bada; izan ere, mikrobioen hazkuntza, narriaduraren lehenengo arrazoietako bat, beroa, gehigarriak edo prozesu teknologikoren bat aplikatu delako gelditu da. Kontsumitzeko data gomendatua igaro ondoren, elikagaiak bere propietateen zati bat galtzen du,
|
baina
osasunarentzat ez da arriskutsua. Jan daiteke, baldin eta egiaztatu bada elikagaia eta ontzia itxura onean daudela, ez dagoela hautsita.
|
|
|
Janari mota horiek gazteentzako oso deigarriak dira eta gero eta kontsumo handiagoa dute gure inguruan. Erakargarriak, goxoak eta oso erosoak dira,
|
baina
osasunarentzat batere gomendagarriak ez. Baina, nola konbentzitu ditzazkegu gure seme alabak elikagai onak eta goxoak kontsumitzera?
|
|
2017
|
|
|
Erdi Aroko herritarrek nolako harremana apaizarekin, halakoxea guk gaur egun sendagileekin. Autonomo eta independente izan nahi dugu,
|
baina
osasunarekin harreman guztiz hierarkikoa daukagu, jakintza hori guztiz ezezaguna balitzaigu bezala.
|
|
|
Odol ateratzea, kopatzea, purga uher bat, edari min bat edatea gaitz da, neketsu da,
|
baina
osasunarekin juntaturik erraz da. Sendatzeagatik, gogotik errezibitzen eta pairatzen dira.
|
|
|
defendatzen dute etorkinen osasuna bertakoenarekin konparatuta berdina edo hobea dela (Markides eta Coreil, 1986). Emaitza hauek babesten dute Sevillano eta lagunek (2013) aurkitu zutena testuinguru berdinean,
|
baina
osasun fisiko eta mentaleko neurriekin. Arlo psikologikoan ikusi zuten Kolonbiako pertsonen osasun mentala bertakoena bezalakoa zela, baina beste taldeek, horien artean magrebtarrek, osasun okerragoa zuten.
|
|
|
Down en sindromea ezin da prebenitu,
|
baina
osasun arazo askorekin egin daiteke, hala nola, izaera neurologikoa duten pertsonetan, eta ikusmenarekin, entzumenarekin, tiroidearekin eta aho higienearekin zerikusia dutenak. Artikulu honetan zehazten dira Down en sindromea duten haurren bizi itxaropen eta bizi itxaropen optimoa ahalbidetzen duten prebentzioak, hasieratik egin beharreko kontrolak, eta behar dituzten miaketak eta txertoak.
|
|
|
Baina, José María Borrel ek azaltzen duenez, Down Sindromearen Espainiako Federazioko kidea, Down España izenez ezaguna, «gehienetan kasualitatea da». Hala ere, prebenitu egin daiteke,
|
baina
osasun arazo batzuk dira Down en sindromea duten haurren kasuan baino maizago agertzen direnak. Espainiako Pediatria Elkarteak (AEP) sindrome hauek aipatzen ditu:
|
|
2018
|
|
|
Jagoba Salvador (baxua), Jon Iñaki Benito (bateria), Gartxot Unsain eta Itzal Uranga (gitarrak eta ahotsak) laukoteak, duela hiru urte grabatu behar zuen diskoa,
|
baina
osasun arazoengatik, suspenditu egin behar izan zuten, kasik estudiora sartzera zihoazen egunean bertan. Ordutik hona kantek" izugarrizko garapena" izan dute, taldekideen ustetan.
|
|
|
1960ko Euskal Herriko Txapelketa Nagusian seigarren egin zuen, bosgarren 1962an eta laugarren 1965ean. 1980an txapelketei berrekin zitzaienean itzuli egin zen Mitxelena,
|
baina
osasun arazoak medio utzi egin behar izan zuen. Txapelketetan kantatu zalea zen Mitxelena; eta, bere osasunagatik kezkatuta, ingurukoek konbentzitu behar izan zuten utz zitzan.
|
|
|
Lagun egiteko inor ez izateak tristura egiten die,
|
baina
osasun arloko nahasmendu larriak ere sortzen dizkie, adibidez depresioa, arazo kognitiboak eta baita heriotza goiztiarra ere, azaldu du Santanderko kazetari honek, zeinak Adinekoen Lagunak Fundazioko zuzendari diharduen.
|
|
|
4 Osasunaren kontzeptu dinamikoa. MOErenetaTerris enkontzeptuetan oinarritzen da,
|
baina
osasun gaixotasun egoeraren izaera dinamikoa erantsita. Ikuspegi honetatik, osasunaren helburua izango litzateke:
|
|
|
“Osasuna ez dadila falta, hori gabe ez gara ezer”, esaldi maiztuegia da, eta, hala ere, libre da errepikatzea, esan eta berresan genezake guk ere. Osasunik gabe ez gara ezer, ez;
|
baina
osasunarekin bakarrik ere ez gara untxi saldo bat baino, karraskari eta belarri zut, bazkaren zain eta bazka bilakatzeko gertu dagoen akuri multzoa.
|
|
2019
|
|
|
Eta itzaletan hazi den urazaren hostoa jan edo eguzkitan, negutegian edo berotegian, eta gero eta gehiago, lurrik ukitu eta usaindu gabe ere hazitako uraza jan, alde ederra dago. Plateran jarri eta ezetz ezagutu, dema egingo dizu nekazari kimikari pozoizaleak, eta arrazoi izan dezake,
|
baina
osasuna ez du engainatuko.
|
|
|
Mina definitzeko hainbat modu daude,
|
baina
osasun arloko adituek Minaren Ikerketarako Nazioarteko Erakundearen definizioa onartzen dute: esperientzia sentsorial eta emozional ezatsegina, organismoaren kalte batekin erlazionatua, kalte hori potentziala, erreala zein irudizkoa izan.
|
|
|
Maiz pisatzeak eta kiloak kontrolatzeak ahalbidetzen dio pertsona bati neurriak hartzea bere ohiturak aldatzeko. Gantz portzentajearen eta sabel perimetroaren kalkuluak garrantzitsuak dira,
|
baina
osasun kontsultan egin behar dira. Oinarrizko arretako analitikak eta arteria tentsioaren kontrola urtero egin behar dira.
|
|
2020
|
|
|
Egokitzea beste aukerarik ezEgoerara ahalik eta ondoen moldatzea beste erremediorik ez dute izan,
|
baina
osasun larrialdiaren ondorio onuragarriak ere zerrendatu dituzte: " Guztia ez da txarra izan, haurdunak arrisku taldearen barruan sartu gintuztenez, baja eman zidaten lanean; horrela etxean erritmo lasaiago batean igaro ditut egunak, lanean aritzeak sortzen duen nekearen gainkargarik gabe".
|
|
|
Oriarte Landaberrin clasroom, drive eta korreoa erabiltzen dituzte, eta horietako batzuekin bideokonferentziak ere egiten dituzte, eta Larrekoetxe eraikinean ere antzera. Emaila, plataforma birtualak erabiltzen dituzte gehienetan,
|
baina
osasun krisiak eragindako egoera aurretik ere erabiltzen zituztenez, erraztu du neurri batean egoera berriko lan egiteko modura egokitzeak. Klaseko ordutegiak mantentzen saiatzen ere ari dira:
|
|
|
Joan diren urteetako edizioetan sari banaketa ekitaldia egin izan dute,
|
baina
osasun krisa dela eta, aurten Azkoitiko Udaleko eta Herrixen merkatari elkarteko ordezkariak irabazleen saltokietara joan dira sariak eramatera. Ana Azkoitia udaleko zinegotzia eta Luis Aizpuru arduratu dira sariak banatzeaz.
|
|
|
Nerea Amilibia: " Loteria eskatzen dugu,
|
baina
osasuna baino loteria handiagorik ez dago"
|
|
|
Oso pozik nabil horrela. Loteria eskatzen dugu,
|
baina
osasuna baino loteria handiagorik ez dago.
|
|
|
Martxoaren erdialdetik etenda egon da Orioko kultur agenda,
|
baina
osasun larrialdi egoera gaindituta, udako kultur programazioa aurkeztu du gaur Orioko Udalak. Uztailerako eta abuzturako kultur ekitaldien berri eman dute prentsa agerraldian Anuska Esnal alkateak, Xabier Ibarguren Kultura eta Gaztedia batzordeburuak eta Bakartxo Oliden Turismo batzordeburuak.
|
|
|
Taldeko medikuak mezu argia eman zien arraunlariei astelehenean: " Gauzak ondo eginez gero, kutsatzeko arriskua oso txikia da,
|
baina
osasun neurri guztiak bete behar dira, erne egon behar dugu".
|
|
|
Bilobek ere joan beharra zeukaten familiaren gurpila osatzeko. Berari omen zegokion korridore horietatik barna eramatea,
|
baina
osasun txarrak eragozten zionez gero, bilobek egin zuten liburutegirainoko bidea bakarrik. Baldinbetan!
|
|
|
Eta prebentziokoen artean, ohikoenak antidepresiboak, A motako toxina botulinikoa, mineralak, bitaminak, presio arterialerako botikak eta antikonbolsiboak dira. Hain zuzen, azarotik aurrera, Espainiako ospitaleek migraina blokeatzen duten bi botika berri administra ditzakete (errelab eta galcanezumab),
|
baina
osasun publikoak hilean zortzi eraso baino gehiago izan eta gutxienez hiru prebentzio tratamendu konbentzional arrakastarik gabe probatu dituzten pazienteentzat bakarrik babestuko ditu. Irudia:
|