|
2023
|
|
|
Artikulu horrek dionez," Herri ekimena ez da bidezkoa izango, lege organikoei dagozkien gaietan, zerga kontuetan edo nazioartekoetan, ezta grazia pribilegioari buruzkoetan ere". Bestalde, aurrekontuetako legeen bidez uki daitezke tributuak,
|
baina
lege horien edukia mugatuta dago 134.7 artikuluan. Horren ariora," Aurrekontuen legeak ezin dezake tributurik sor.
|
|
|
Foru arauak edo legeak zehatz mehatz deskribatu behar ditu, hala arau hausteak, nola arau hauste horien ondoriozko zehapenak. Zigor Zuzenbidean gertatu aldera, arau hausteen arloan tipikotasun printzipioak ez du lege organikoaren beharrik,
|
baina
lege arruntak zehaztu ditu arau hauste eta zehapenen oinarrizko osagaiak. Lege erreserba hori erlatiboa da; berriz, legeek zehazturiko arau hausteen tipoak erregelamenduen bidez gara daitezke.
|
|
|
Adibiderik garbiena zenbait onura fiskaletan dakusagu: lege berriak aurretik zeuden onurak ezabatzen ditu,
|
baina
lege zaharraren arabera eman zirenek indarrean diraute.
|
|
|
Izatez, atzeraeragin hori ez da benetako atzeraeragina, baina ondorioak sortzen ditu atzera eraginez. Ulerbidez, demagun PFEZren kasuan zerga egitatea urtarrilaren 20an gauzatzen dela; tributu betebeharraren sortzapena ez da gertatzen abenduaren 31 arte,
|
baina
lege aldaketarik izanez gero abenduaren 27an, aldaketa hori urtarrileko zerga egitateari ere aplikatzen zaio. Kasu horri" atzeraeragin inpropio" deritzo, tributu betebeharra oraindik sortu ez den arren (abenduaren 31n sortzen da), urtarrileko zerga egitateari abenduko legearen aldaketa aplikatzen zaiolako.
|
|
|
prezio publikoa. Prezio publikoa ezartzean tributuaren ezaugarriak eman zizkion
|
baina
lege erreserbatik kanpo utzi zuen; modu horretara, legegile arruntak ez zuen Konstituzioak duen tributuaren kontzeptua errespetatu. Manuaren egungo idazketak epai horren esana jasotzen du orain.
|
|
|
Sartu ere, 2002ko Itunak aldaketa handiak sartu zituen bi horiek zehazteko eta lurralde erkideko Legearekin koordinatu zen. Garai hartan, abenduaren 27ko 21/ 2001 Legea, Autonomia Estatutudun Hirien eta Lurralde Erkideko Autonomia erkidegoen Finantzaketa sistema berriaren Neurri Fiskal eta Administratiboak arautu zituena indarrean zegoen (egun abenduaren 18ko 22/ 2009 Legeak indargabetuta,
|
baina
lege horretan diraute halako irizpideak).
|
|
|
(c) Legegintzazko Errege Dekretuak (esangura hertsian ez dira legeak,
|
baina
lege lerruneko arau gisa hartzen dira: EKren 82 artikuluko 1 eta 2 paragrafoak).
|
|
|
Horregatik, laugarren kapitulu honetan ere finantza zaintzako esparru guztiak landuko ditut. Lehenengo eta behin, toki erakundeen diru sarrera jardueran edo baliabideak lortzeko esparruan garatu ditut; horietan finantza zaintzako organo eskudunak ez du eragin handirik,
|
baina
lege erreserbaren printzipioak zeresan handia du. Bigarrenik, finantza zaintza gastuen esparruan jorratzen da.
|
|
|
Toki erakundeek TAOL1945n berezko eskumen esklusiboak aitorturik zituzten,
|
baina
Legean aipatutakoak ziren bakarrik udalerriaren eskumenak. Ez zen, gaur egun bezala, berezkoak dituen interesen defentsa inondik inora jasotzen.
|
|
|
Baina, lege erreserba bi hauek ere erregelamendu lerruneko arauen bitartez garatzeko aukera jaso dezakete, KAren doktrina luzeak aipatzen duen bezala: " Egia esan, printzipioak ez du baztertzen legeek erregelamendu lerruneko erregelamenduei igortzeko aukera,
|
baina
lege igorpen horiek bai baztertzen dute arauketa independente bat egiteko aukera eta ez, ordea, modu argian legearen mende jarri. Horiek konstituzioak legegilearen mesedetan egindako erreserba degradatzea izango litzateke".
|
|
|
Aurretik ikusi ditugun bi arau fiskalak aurrekontu egonkortasunaren printzipioa betetzea bermatzen dute,
|
baina
legeak ere finantza jasangarritasuna bermatu behar du. Lehen adierazi dugun bezala, finantza jasangarritasuna da gaur egungo eta etorkizuneko gastu konpromisoak finantzatzeko gaitasuna defizit, zor publiko eta merkataritza zorraren berankortasuna mugen barruan.
|
|
|
Serrano Ortegak sailkapen berdina hartzen du
|
baina
legeak neurri hertsatzaileen barruan sartzen dituen derrigorrezko neurriak sailkapen berri bat gehitzen du526 Autorearen irizpideak legearen irizpide berdinak dira, baina, horrez gain, mekanismoaren egitura jorratzen duen irizpidea hartzen du. Horrela azaltzen du: Prebentzio neurriak, izaera automatikoa dutenak. Neurri zuzentzaileak:
|
|
|
Bestetik, gogora ekarri behar dugu esparru honetan EKaren 133 Artikulua. Horren arabera toki erakundeek tributuak jartzeko eta eskatzeko eskumena izango dute;
|
baina
lege erreserbapean garatutako" eskumena" edo ahala izango da hori, tributu sistema Estatuak berak zehaztu behar duelako.
|