|
2000
|
|
|
urteetako hilabeteetan Egia Atotxan lortu zen euskararen normaltasuna diglosikoa zen, noski,
|
baina
kasik lehengo tamaina modura itzulia. Erregulartasunbatez egiten ziren euskarazko elizkizunak, iraunkorki, igandeko Mezetan bezalaprediku sailetan (Misioak, Gogo Jardunak), nahiz eta galdu ere zerbait galdu zuen: goizetako sei eta zazpietako Mezak, sei eta erdietako bakarrera mugatu ziren; bainaOstiral Santuko Nekaldiko Sermoia berreskuratu ahal izan zen euskaldunentzat (Cronica:
|
|
|
Descartesek errana egia bada, badirudi ezen gorputz osoa dela arimaren egoitza, eta garuna —edo garunaren erdiko guruina, zehatzago— egoitza horren gelarik inportantena, nondik giharretarat eta organoetarat hedatzen baitira sareak osatzen dituzten hodi tipi batzuk —nerbioak—, zeinek beren baitan eta beren barrenean animalien spirituen airea edo haize mehea gordetzen duten, eta zeinek odolaren osagairik meheenare kin bat egiten duten. Eta, batzuetan galdetzen diot neure buruari, Descartesen teoriak gogoan, ez ote nintzen ni, neure nerbioen aldetik denaz bezainbatean, akatsen batekin munduratu, hodi batzuek zerbaiten traba zutela, konparazione, eta ez ote ziren spiritu batzuk ere, ondorez, hantxe trabatuko... eta ez ote nintzen hargatik ez mutu
|
baina
kasik mutu jaio, harik eta, kolpearen eraginagatik, traba guztiak destrabatu eta spirituek beren bidea ediren zuten arte... Horrelako zerbait gertatu ote zitzaidan, jaun André?
|
|
|
Atzo, esate baterako, Arches parkeak Bardeak oroitarazi zizkidan; gaur, ordea, Mesa Verdek Urbasa oroitarazi dit: mendi garaiak
|
baina
kasik gailurrik gabeak, zelai eta baso berde amaigabeak. Eta garai haietako tokiekin batera, noski, orduko Dabidekin gogoratu naiz:
|
|
2002
|
|
|
izenekoegoitza ederra, aurton lehen aldiz magistergo bat eskaintzea ahalbidetu diona.Baina aurrera eginen badu, oraindik are urrats ausartagoak egin ditu, euskaldun jendeak demokrazia honetan ghettoan sartzeko joerari aurkakotasunsendoz erantzunen bazaio, alegia, beharbada gure unibertsoa sortzen eta osatzenutzi bai, baina erdaldunena den unibertso nagusia ezertan ere inarrosi eta eragingabe. Arazoan sartu gabe ere, gogora ditzagun euskararen eginkizuna etapresentzia, aitzakiak aitzakia, Donostiako Udako Ikastaroak direlakoetan (hutsarenhurrengo ez,
|
baina
kasik), edota azken urteotako egoera politiko latzeanEuskaldunon Egunkariaren eragin indarra, egunkari horretan hainbat eta hainbatproposamen eta gogoeta argi eskaini baitira.
|
|
2005
|
|
|
Hastapenean bertze kirol batzuk ere egiten nituen, bereziki judoa, baina aski istripu larria izan nuen, lehiaketa batean eroria. Hiru hilabetez igeltsatua egon nintzen, zutik,
|
baina
kasik ezin mugituz. Lesioa zela eta nuela dantzatu erran zidan sendagileak, eta hor ohartu nintzen zinez gustuko nuen zerbait zela, medikuaren diagnostikoa errefusatzen bainuen, debekua ez bainuen onartzen.
|
|
|
Hiriko karrikan amil zegoela, ardo botila aldamenean, ez arras amoinaka
|
baina
kasik, bikote zuhur baten erasiak jasan zituen. Hauek ez zutela biziari deus ulertzen iritzi eta laidoztatzera utzi zituen:
|
|
2006
|
|
|
Salvatorek ez daki irakurtzen,
|
baina
kasik latinez mintzo dela esan genezake. Kroniken arabera, erromatarrek erresistentzia handia aurkitu zuten irlako eskualde honetan duela bi mila urte, hortik Barbaggia izena, legioak eraso eta gero, kobazuloetan ezkutatzen ziren «barbaro»en omenez.
|
|
|
Bizkaia, itotzeraino txikia, Bizkaia, itotzeraino estua, Bizkaia, itotzeraino hezea, Bizkaia, itotzeraino berdea, Bizkaia, hantxe utzita. Ez Bodie utzi zuten bezalaxe,
|
baina
kasik. Bodie!
|
|
|
" Zuriak harea aleen parekoak dituk, ugari baino ugariagoak; ezin konta ahala ale dituk munduan; guk oraingo hauek akabatuta ere, beste batzuk etorriko dituk, eta horiek akabatuta ere, berriro gehiago, eta gehiago; azkenean eurek akabatuko gaitiztek gu". Ez zuan hala izan,
|
baina
kasik. Carson Cityn bildu zituan zuriak, ehun bat gizon.
|
|
2007
|
|
|
Beste alderdia, sozio antropologiko kulturala, hizkuntzak munduaren ikuskeran eragiten duelakoarena, Davidson-en aburuz ebidentzia bat da,
|
baina
kasik tribialitate bat adinatsu ere bai. Hor egon daitekeen arazo bakarra da hizkuntza bakoitzak bere eran daragienez, ea gure munduaren ikuskerak nahitaez desitxuratua izan behar duen, hizkuntzak ispilutzat hartuz gero logikoki hala izan beharra dagoenez.
|
|
2008
|
|
|
Anglofonoek (%11) eta amerindianoek (%1) beren eskubide historikoak atxiki dituzte
|
baina
kasik gazte guztiek frantsesa ikasi dute, gizarteak frantsesez funtzionatzen baitu. Legearen bazterretik pasatu diren alofonoak %8 dira.
|
|
2009
|
|
|
Arantzazuko gela pobre pobre bat, berogailutxo eskas batekin? ezagutzen ditut gela hauek,
|
baina
kasik ahaztuta neuzkan. Barnerainoko erruki edo lotsa sastada bat sentitu nuen.
|
|
2010
|
|
|
Bi bihurgune beranduago, Janiecen kamioiak doneztebarrarena bultzatu zuen eta honek Chris Levett ena kolpatu zuen. Hau pistatik atera zen, itxuraz arriskurik gabe,
|
baina
kasik hondamendia eragin zuen. Bi bihurgune aitzinerago, berriz ere saiatu zen Janiec, oraingoan Mariezkurrena ez ezik Antonio Albacete ere aitzintzen saiatu en, baina Cepsakoa kolpatu zuen eta karreraren azken postuan utzi zuen.
|
|
2012
|
|
|
Ez dira koadroak, eta ez dira eskulturak ere,
|
baina
kasik. Diziplinen arteko bidegurutzean dauden obrak dira.
|
|
|
–Gu umetan asko ibili gara Euskal Herrian, oso herri berezia da eta hango kantu bat da. Ez da bertako himnoa,
|
baina
kasik himno bat da, bai.
|
|
2013
|
|
|
Segidan, bulkaka eraman du kulunka ari den zolu baten gainera. Han bere kasa utzi du,
|
baina
kasik nahiago esku bortitzaren ukia. Ezin zutik egonez, istant bat ere gabe belaunak landatu ditu gain higigarri horretan.
|
|
|
Hitzaldi horretan aurki ditzakegu, nire ustez, Jose Luis Alvarez Enparantza soziolinguistaren aurreneko arrastoak. Jakintza eremu horretan, soziolinguistikan, ez dugu esango Txillardegi bazterturik bizi izan zenik,
|
baina
kasik. Jose Luisek lagun asko zituen, baina soziolinguistika alorrean, ostera, jarraitzaile, ez hainbeste.
|
|
2014
|
|
|
Alfa barratik desagertu denean zentzuzko tartea aintzat hartuta atzetik joan natzaio, Y ri behako ezaxolazkoa baina aldi berean esanguratsua jaurti ondoren, nik ez dut ikusiko komuneko hall unisexean naukalako zain ginebrari hurrupaka,
|
baina
kasik malguki bat ipurtzuloratu izan baliote bezala, oraintxe nator, edo antzeko zerbait esango die lagunei eta barrara gerturatuko da bere jabetza aldarrikatzera, gizon zintzoen gudan behintzat harrapakina berari dagokiola defendatzera, berak lehenago markatu duelako, zakurrak txizaz hesitutako zuhaitzarekin nola, halere egiatan ez du jakingo zelan ekin, pantailan hainbestetan ikusi dituen ahoberokeriak zelan gauzatu, ez dator bere izaerarekin bat, azkenean komunera sartzeko adorea batu eta parez pare aurkituko nau, eta hemendik aurrera ez da jada aieru hutsa ezpada nire begien aurrean gertatzen den ekintza:
|
|
|
Bertan otordurik ez egitera, Nadiak ez zuen tarantasa lagatzen. Bazkaritan eta afaritan mahaira esertzen zen,
|
baina
kasik inoiz ez zuen parte hartzen elkarrizketetan, bere baitara bildua beti.
|
|
|
8 hurbildu zen berriz ere aurrelaria baina hurrengo zortziak Julenek egin zituen berriz (8). Hamahiru tantuko alde hori izan zen handiena,
|
baina
kasik bukaera arte mantendu zen (14). Urrizak ez zuen errenditu nahi eta bortz tantu segidan egin zituen (19), baima azken hiruak Doneztebekoaren alde erori ziren.
|
|
|
essskule tooo gisako zerbait ateratzen zitzaion eztarritik. Usoen eztarriko soinu bustia zen,
|
baina
kasik hitz egiten zuen, kexaka bezala. Goiz hartan entzun zuenean, ohartu zen han, bere etxean bakarrik entzuten zuela hegazti hura.
|
|
2015
|
|
|
Burua altxatu eta begietara so geratu zaio orain Gerard, baina soa mahaian iltzatuta jarraitzen du Sylviek, mila puska egindako azukre zorrotxoaren zatien itsaso labur eta estuan kulunka. Ez dio orain arte erreparatu,
|
baina
kasik lurrerainokoak dira Sylvieren begi zuloak.
|
|
|
Urteen eskaileran mailaz maila errepikatzen den eskema da gainera: hamabikoak eskubide guztiekin sentitzen dira handienekin batera dantzaldira joateko,
|
baina
kasik nahiago hamaikakoei debekatuko baliete; hamaikakoek, berriz, ez dute inola ere festa galdu nahi, baina hamarrekoak umeegiak iruditzen zaizkie, kanpoan gera litezkeenak; beste horrenbeste pentsatzen dute hamarrekoek bederatzikoez, eta horrela jarrai liteke, ad libitum, txikienetara iritsi arte. Azkenean nonbait jarri behar muga eta begiraleek erabaki dute hamar urtetik gorakoak joan direla party pribatu horretara.
|
|
2016
|
|
|
aitzinsolasak literatur lanarekin loturarik ez izatea bekatu larria litzateke hura ona edo, gutxienez? onargarria balitz,
|
baina
kasik derrigorrezko bihurtzen da liburua txarra bada, 2 puntuan defendatutakoari jarraiki.
|
|
|
Kirol froga eginarazi ziguten, baina garaiera zela-eta, atzera bota ninduten. Orain ez dute gutxieneko garaierarik eskatzen,
|
baina
kasik eskatu beharrik ere ez dago. Oraingo gimnastak dorrea baino luzeagoak dira-eta.
|
|
2017
|
|
|
1923 eta 1925 urteen artean jin ziren hiru izeba hauen burrasoak Ezpeletako karrikatik Itsasu Aroztegiko etxalderat. Xuxen ezin erran noiz,
|
baina
kasik urtero haur bat sortzen zenez, ikus daiteke errexki noiz sortu zen azkena Ezpeletan eta noiz ondokoa Itsasun.
|
|
2018
|
|
|
Hemeroteka eta artxibategietan miaka hasi nintzen; Larrañeta jaioterrira itzuli, eta bertako adineko pertsonekin hitz egin nuen; hainbat mezu eta galdeketa idatzi nituen,
|
baina
kasik etsitzear nengoela, zurea bezalako gutun bat jaso nuen, baina Alemania aldetik, nork eta Tomasek berak idatzia...! Ulertzen al duzu nire poztasuna eta asaldura?
|
|
2019
|
|
|
Zikintegiak ez ziren txantxetakoak: kamerak baziren, zaindariak ibilki, suen, ez beharren eta bisitari klandestinoen izua, ez ordea zentrala nuklearretan bezain beste,
|
baina
kasik.
|
|
|
Eta Ribetonek berak, erdi ahapeka, aitortzen du: «Ia ez naiz ausartzen erratera,
|
baina
kasik erran daiteke Arrue baino gorago dela. Arruek baino indar gehiago du».
|
|
|
Gogoan dut Tunisiako herrixka troglodita bat, eta han lau emakume kokoriko, lurpeko haitzulo batean: emazte zaharrak begi bakarra zuen, hortzik ez, aurpegi lazgarriro hondatua, eta oreak egosten ari zen suontzi txiki batean, ke narritagarri baten erdian; beste bi emazte gaztexeagoak ziren,
|
baina
kasik aurrekoa bezain desbistatuak, haurrak besoetan kulunka, eta bat bularra ematen ari zen; ehungailu baten aurrean eserita, berriz, jainkosa gazte bat, zetaz zoragarriro apaindua, urre eta zilar, artilezko izpiak lotzen. Zulo ospel hartatik ateratzean, immanentziaren erresuma, umetoki eta hilobi?, argira igotzen zen korridore batean, gizonarekin gurutzatu nintzen, dena zuriz jantzia zihoala, garbitasun distiratsuz, irribarretsu, eguzkitsu.
|
|
|
Herdoil urrinak betetzen zituen zoko guztiak. Bakarrik zen,
|
baina
kasik berehala, argi zurbilek urratu zuten ilunpea. Patxi zitekeen, premia handietarako erabiltzen zuen kotxe makatuarekin.
|
|
|
Bi etxe zerrenda baditu Nafarroako Artxibo Haundian dagoen dokumentu eder honek,
|
baina
kasik elkarren kopiak direnez, nik ustez osoena eta idazkerarik txukunena duena ekarri dizut hona, tarteka beste zerrendako datu osagarri batzuez emendatua. Etxe, jabe, alor eta berberak ageri baitira bietan, nahiz eskribauak, kasik oharkabean, ukitu eta datu ttiki berri batzuk sartu, aurreko zerrenda berberaren kopia berriz eskuz eta buruz egiterakoan.
|
|
2020
|
|
|
Une honetan zein da hango egoera? Zer kontatzen dizute hango lagunek. Murriztapen batzuk dituzte,
|
baina
kasik ohiko bizitza egiten ari dira. Esango nuke hasieratik dabiltzala horrela.
|
|
2021
|
|
|
Horrek eskatzen du lurra lantzea eta errendimendua". Ez dira oso osoki autonomoak,
|
baina
kasik: %70.
|
|
|
Bada, halaxe bera aberriaren aldeko zereginetara. Ez da Che Guevararen diskurtsoa Kuba uztean,
|
baina
kasik.
|
|
|
Maialen eta Pantxoak bazekiten zertan zegoen beraiek sortu zuten zibergunea? Deituko nituen,
|
baina
kasik ziur nintzen ez zirela jakinean izango. Bordeleko istorioekiko haria moztua zuten aspaldian.
|
|
|
Ezin da erran egunetik biharamunera karrikan lo egin nuenik,
|
baina
kasik! Desdramatizatzeko, erran dezagun artista baten bizitzaren gertakari arrunta bat zela!
|
|
2022
|
|
|
" Maki gorriak" deituko dituzte, Beguerierenak ordea" maki xuriak". Triste da erratea,
|
baina
kasik etsaiak dira, eta oraino horretan daude, besteak egin zuena gutietsiz, eta txarrago dena, ez jakinez ere. Bi makien arteko aitzindariek egin zituzten bilkuretan, bat oso gogorra izan zela kontatzen dute haietarik hurbil zeuden batzuek:
|
|
2023
|
|
|
Hala ere, lurralde eta jatorriaren arabera, banaketa hori aldatu egiten da: Afrikan eta Asian jatorria dutenen artean gizonezkoak dira gehien, baita Europakoen artean ere,
|
baina
kasik parekatuta daude azken talde horretan. Hego Euskal Herrian zenbatuak dauden amerikarren kasuan, atzerritarren %60 inguru emazteak dira.
|
|
|
covidaren atzealdean dauden interes ekonomiko eta geopolitikoak; ura izango dugula bihar etziko petrolioa; Aznar presidentegaiari berak egin ziola publizitate kanpaina; politikari makurren aurrean matxinada baino ez zaigula geratzen... Diskurtso infantiloidea zerabilen,
|
baina
kasik amorragarriagoa zitzaidan nola tematzen zen nire baiezkoa etengabe bilatzen, bularreko haurra banintz bezala, bere autokonplazentzia hauspotzen, nire izena errepikatzeari utzi gabe: " Bai lohia, ezta, Petra?
|
|
|
Haranzkoan, Gaztelako Ate aurreko biribilgunean 4x4 handi batek aurreratu gintuen, baina jakin ez elur geruzarekin martxa luzeak sartu behar direla, eta, autorik boteretsuena izanagatik, zubipeko hormaren kontra jo zuen zinbuluka ibili ostean. Bizpahiru auto gelditu ziren bidaiariei laguntzeko, eta guk aurrera egin genuen; Karramarro gorriak ez zeraman sirena urdin bat,
|
baina
kasik. Mihia txuloan ni," Elurra, zuria delarik, beltza da" esaera etorri zitzaidan gogora; artean jakin ez benetan gau beltza genuela zain.
|
|
|
Baina sentsazioa daukat askatasun usteko hau egiatan hutsaren hurrengo dela. Banatzen ditut panfletoak unibertsitateko jangelaren irteeran, joaten naiz OASen kontrako mitinetara,
|
baina
kasik ematen du figurante bat naizela auskalo ze pelikulatan. " Airean igeri" nabil, neskon esapide ohikoetako bat, egun jakin batzuetako lozorro moduko hori deskribatzeko, funsgabe eta irreal izatearen sentipen hori.
|
|
|
Orozko herria da,
|
baina
kasik eskualdetzat hartu behar litzateke. Auzo ugari dauzka, eta udaletxea garrantzitsuenean kokaturik dago:
|
|
|
Bestalde, Iparraldean antzerkia oso lagungarria da euskara lantzeko, hizkuntza maila oso apala baita: sistema elebidunean dauden ikasleek bi egun pasatzen dituzte frantsesez eta bi egun euskaraz, euskara ulertzen dute
|
baina
kasik ez dira mintzatzen. Antzerkiaren bidez ia magikoki badute manera bat hitz egiteko.
|
|
|
Arriskua da arimaren funtsezko premia; arrisku faltak sortzen du aspertze mota bat elbarritzen gaituena, ez beldurrak egiten duen bezala
|
baina
kasik beldurrak bezainbat; gainera badira egoera berezi batzuk zeinek, arrisku ikusgarri eta zehatzik gabeko barne estutasuna eraginez, aspertze eta beldurra batera sor baititzakete.
|
|
|
Gaurko etsipenaren erdian ere, laborariek ez badute langileek bezainbat pizgailuen bidez jarraituki akuilatuak izateko beharrik, diferentzia batetik beharbada; bederatzi edo hamar urtetan, landetan haur bat jada maluros izan daitekeen arren,
|
baina
kasik beti bada momentu bat zeinean lana, beretzat, handiei erreserbatutako josteta miragarria baita
|