|
2000
|
|
|
Beti bezala esnatu zen Brown jauna goiz euritsu hartan, zortziak aldera, eta ezkongabea zenez eta bakarrik bizi zenez, inork ez zion esan azazkal haiek oso aldatuta zeuzkala, oso handituta, ez ziruditela, ez tamainaz ez formaz ez kolorez, bere eskuko azazkal berezkoak, azaz  kalordeak baizik; Brown jauna ere ez zen, noski, txikikeria hartaz jabetu, eta bulegoan ere, astelehena izaki, inork ez zion hitzik ere aipatu aldaketaz. Era berean, ez genuke ziurtasun osoz esaten jakingo
|
baina
badakizu baietz zenbat denbora igaro zen azazkalen aldaketatik azken eta erabateko itxuraldaketaraino; eman dezagun, hortaz, hilabete. Apiril osoa.
|
|
|
Edurtxo Caterpilar pantera bat zen: piztia hau jakinaren gainean dago bere edertasunaz,
|
baina
badaki, era berean, bere itxura beldurgarria dela; beraz, aurpegia gordetzen du, eta animaliak bere edertasun paregabeaz gozatzera hurbiltzen direnean, gertuen dagoena jo eta irensten du. Hau da:
|
|
|
errepikatu zuen. Aitak ere apaiz nahi zuen izan gaztetan,
|
baina
badakizu... baserrian diru gutxi zegoen, eta eskuak mantalean igurtzi eta lapikoan zeukanari begiratu zion garai haietan urri zebilen dirua, eta diru ugari behar izaten zen gauza horietarako.
|
|
|
Liburua idatzi nuenean ihesi nenbilen erlijioa  ren itzal luzetik. Gaur ez dakit itzalik gabea izatera heldu naizen,
|
baina
badakit ez nukeela nire haurtzaroa kontatuko orain ia hogeita hamar urte kontatu nuen moduan. Nola egingo nukeen orain?
|
|
|
Nola ez nintzen ba gogoratuko! Orain deitu nahi duzun telefonoaren gako zenbakitxoa besterik ez duzu behar,
|
baina
jakin ezean, banan banan froga zenezake hamar zenbakitxoekin amaitu du txikigarriekiko duen bere joera horrekin.
|
|
2001
|
|
|
Momentuan momentuko eta beste mugaketatan sartu gabe oraingoz (etorriko baita garaia hori egiteko) hemen hartuko dugu euskal literatura bezala, arrazoi berezirik ez baldin bada, euskaraz idatzirik agertzen den guztia edo gehiena behintzat, eta nahiz idatzirik ez egon, euskaraz esan diren gauza franko. Honetaz uste dut beste momentu batean mintzatu behar genukeela,
|
baina
badakizue badela literatura idatziaren aldamenean edozein hizkuntzatan aho literatura deritzana, ahotik belarrira dabilena, eta aho literatura horrek zenbait literaturatan, direnak direlako, garrantzi eta pisu gehiago duela bestetan baino. Are gehiago, edozein literaturatan garai batzuetan aho literatura horrek pisu gehiago du bestetan baino; esate baterako, inguruko edo hemen gehienbat ezagutzen ditugun literaturetan, aspaldiko garaietako literaturan aho literatura beti askozaz ere nabarmenagoa izaten da gero baino.
|
|
2002
|
|
|
... horrela hil beharra ere... beti bakarrik ibiltzen zen... epailea?, noiz arraio etorri behar du epaileak?... ez zen inorekin sartzen,
|
baina
jakizu...
|
|
|
Kontsultatu dituzu noizbait apalategietan ditugun koloretako entziklopediak, edo bankuen diruz hornitutako bilduma eder horietan ageri diren Schopenhauer-en eta Vitruvioren lanen itzulpenak [6]? Ez dira horiek gazteendako liburuak, ez dira horretarako asmatu,
|
baina
jakin behar duzu mundu zahar honetan indarrez betetako gazteez gain badirela beste anitz gauza zure inguruan, zerbaiterako balio dutenak gainera ez idurian.
|
|
|
Iparra edo hegoa, hori berdin zait,
|
baina
jakin behar du non dagoen eta zein den bere tokia. Lehen esan dut Euskaltzaindiari [21] dagokiola euskararen araugintza akademikoa, legeak hala aitortzen diolako, nahiz oraingoz politikari batzuek ez diren, antza denez, honetaz jabetu eta Euskaltzaindia auzo bateko edozein elkarteren antzera tratatzeko joera erakusten duten, kontuan izan gabe erakunde bat dela, halaxe onartua gure oinarrizko legeetan.
|
|
|
Arturo Pérez Reverte(...). Euskal Herrian Atxagak; Moisesek bezala, ikusi du lur prometatu hau
|
baina
badaki ez zaiola bertan sartzen utziko. Saizarbitoriaren Bihotz biren taxu sentzasionalista berriak ere masa kultura bihurtu nahiaren eta ezinaren kalbarioa derakuskigu.
|
|
2003
|
|
|
Itsu gara, mugimenduak behin oparitu zizkigun begi faltsuak berriz hartu dizkigulako. Soa uher daukagu,
|
baina
jakin badakigu, eta mundua ezberdin begiratzen ikasten ahal dugu. Iluntasun ideologikoak zedarritzen zuen harpearen ilegaltasunetik edo ilegaltasunaren harpetik jalgitzen gara haztamuka, eta haurrideaz, kideaz edo ezagunaz gain, etsai gisa erakusten zitzaigun jende haren lekukotasunaren premia badugu.
|
|
|
Alabaina hizkuntza, lurraldea eta historia zure herio pertsonalak itoko ditu eta esperantza da azkenik galtzen dena; hala oihukatzen da behintzat. Jendeetaz eta gauzetaz izutzeko, grinatzeko eta noiztenka haserretzeko ahalmena zaintzeko duzu,
|
baina
jakin ezazu gerlak ezjakinek hasten eta eramaten dituztela itsu, alde biren suntsiketaraino. Ikasteak, pentsamenduz oldartzeak, munduaren galdezkatzeak, izpirituaren zabaltzeak eta bazterren otserbatzeak sufrikario guztien arintzaile egingo zaitu, biktima plantatik aldenduz.
|
|
|
Gurekin baldin bazabiltza gauez gau, gizon batekin ohean baino, erran nahi du zure borroka kide ohiek aspalditik trahitu zaituztela! Haien partetik maitatua izan nahi zenuen,
|
baina
jakin ezazu haiek preseski ez zaituztela nehoiz maitatu. Zer bilatzen duzu?
|
|
|
Baina lasai dago; kolorezko lapitzez soilik kezkatzen da, non, dudarik ez, Amabirjinaren edo san Mateoren iruditxo bat gordetzen baitu; san Mateo, Levi izenez ere ezaguna, lehen ebanjelioaren egilea. Poetak ez daki erantzuten,
|
baina
badaki Jainkoa zaindari duela, eta patxaran pintatzen du. Poema xalo eta, aldi berean, oso sakona da.
|
|
|
Ez, jauna... Inoiz ez dut halakorik egin,
|
baina
jakizu ez nukeela batere arazorik izango egiteko...
|
|
|
2 Bilbotar bat. Ez zen" BILBOTARRA NAIZ" neonezko argitan inon azaltzen,
|
baina
badakizue zein erraz igartzen zaien.
|
|
|
Pentsamendu sinbolikoan eta erritualean, hizkuntzak funtzio eroalea du. Arazoen azalean geratzeko ohitura duenarentzat hizkuntza azaleko berniza izango da,
|
baina
badakigu barne muina dela. Hizkuntzak azaleko berdintasuna islatzen du komunitate batean, hala ere ez da horretara bakarrik mugatzen; izan ere, hizkuntzak izate arrazoia ematen baitio taldeari, eta sinesgarritasun praktikoa aitortzen dio izate arrazoi abstraktuari.
|
|
2006
|
|
|
Oso adoretsua. Azaletik xamurra, bai,
|
baina
badaki gogorra izaten. Familia osoa berekoi jokatzen ikusten du, baina azkenean aitonari aitortzen dio bera ere senideak bezain berekoi dela.
|
|
|
Hasieran ez nuen ahotsa ezagutu,
|
baina
banekien Karen zela.
|
|
|
" Asier, eta zuk..., zein usain dariola Damasori esango zenuke?". Erretzen zenuen pipako tabakoaren kearena pasatu zitzaidan burutik aurren aurrenekoz,
|
baina
banekien, ateratzen zitzaidanaz batera, ez zela hura ni betetzen ninduen erantzuna. Ez nuen asko pentsatu beharrik izan ohartzeko, zirkulu urdinezko musika noten usaina zela zuri antzematen nizuna.
|
|
|
Haiek adoretzeagatik edo, amonak beren esku utzi zuen nire ekipajea osatzea, eta gurasoek ez baitzuten auzoen susmo txarrik piztu nahi, hiriko aldirietan erosi zituzten Italiarako nituenak. Amonari dagokionez, hiruzpalau egun egin zituen hara eta hona, ez zigun esan non,
|
baina
bagenekien zertan. Kanpoan pasatzen zuen egun osoa, amona geratzen zen nirekin.
|
|
|
Deseroso nengoen horregatik ere, frau Monika lasaitzea izan baitzen nire asmoa eta ez Hermann atsekabetzea. Barkamena eska niezaiokeen,
|
baina
banekien okerragoa zela. Berak nahi zuenean eta berak nahi zuen moduan askatuko zuen mina, egon beharra neukan iritsiko zenik ere ez nekien une horren zain.
|
|
|
Beharbada oso jatorra zara eta baita garbia ere, baliteke zurruta ez gustatzea eta gauez zurrungarik ez egitea ere,
|
baina
jakizu ez zaiz  kidala tedeskoak gustatzen, horra esana. Ez duzue diruaren faltarik izaten, zoriontsuak zuek, baina ezta apaltasunaren soberarik ere.
|
|
|
Eskubide osoa duzu, jakina, eta ulertzen dut zure ezezkoa,
|
baina
jakizu egiteko asko dagoela hemen. Ehunka lagun iristen da egunero hona, zahar eta ume, eri eta osasuntsu, Hitlerren beldur.
|
|
|
–Ez da toki txarra bizitzeko,
|
baina
badakizu, norberaren jaioterria...
|
|
2007
|
|
|
Halere, Iohan Apezaren eremutik kanpo diren bertze uharteak ere badira bisita daitezkeenak
|
baina
jakin ezazu gure arabera lurraren azpian direla kokatuak. Beraz, norbaitek lurraren itzulia egin nahi balu, aski luke beti haratago jarraikitzea partitu den lekura heltzeko.
|
|
|
Nik deusik ez bainekien. Geroztik jakin dut,
|
baina
dakidana ez dut oro izkiriatuko, eta beharbada ez dut nehoiz hitz bat izkiriatuko, larru zuriko jendeek ez baitute dena jakin behar. Denak buruan ditut, amatxi xaharrak eta bertze herriko zaharrek erakutsi zizkidaten ipuinak, hitz batez, herri honen oroimena.
|
|
2008
|
|
|
Gau batez, B eta biok arratsalde oso bat berari itxaroten egon ondoren, esan nion: " Gure harremanak funtzionatu dezake,
|
baina
jakinik ezin dudala zugandik gauza handirik espero". Benetan mindu zuen esan nionak, beragandik ezin nuela asko espero eta orduan joango zela dena ondo.
|
|
|
Jeffek eta zuk bainu bat hartu nahi zenuten inguruan,
|
baina
bazenekiten Hermann ez dela aintzira zalea. " Zuk eskatzen badiozu, eramango gaitu, esan zizun ahapeka Jeffek?, esaiozu".
|
|
|
Hermannek gorroto du barregarri geratzea,
|
baina
bazekien arrazoia berak zuela.
|
|
|
Nola bat lurrean etzanda dagoen, lurra sentitzen, usaintzen, eta zerua daukan aurrez aurre. Eta nola den posible, noizean behin, lurretik zentimetro batzuk altxatzen zarela sentitzea,
|
baina
jakinik lurra hor behean dagoela eta hori dela zure lekua, nahiz eta zerua existitzen den, hor goian, eta ederra dela gora begiratzea etzanda zauden lekutik.
|
|
|
Eta orain mezu bat idatzi nahiko lioke Hermanni" argazkia ikusi dut" esateko,
|
baina
badaki Hermann bere poloniarrarekin oporretan dagoela eta ez litzatekeela bidezkoa izango. Islandian daude fantasiazkoak diruditen paisaia horietan argazkiak egiten.
|
|
|
Ume bat nahi dudan arren. Gustatuko litzaidake pastilla hartzea,
|
baina
jakinik ez dela beharrezkoa izan. Ezezaguna egiten zait pentsatzeko modu hau.
|
|
|
" Aldaketak borrokatu egiten dira", Mifuren hitzak bere komiki liburuan. Ni ezezagunaren gogoaren kontra,
|
baina
badakit pastilla hartu behar dudala, oraindik ez dela momentua. Borroka hau ez da egun batean irabazten.
|
|
|
–Nire lagunak ziren,
|
baina
badakizu bizitzak, baina batez ere politikak, banandu egin gintuen. Zuen herri madarikatu honetan asko bezalaxe, bestalde.
|
|
|
Zinpeko guardiek eskailera burutik behera bultzatu dituzte ikasleak. Ibonek burua jiratuko duela espera egon naiz une batez,
|
baina
badakit ezetz. Noizbait ere, eskailera burutik behera egin dute.
|
|
|
Esan nahiko nioke ama dendan dagoen bitartean ongi dagoela, nahiago izan duela dendara joatea bera ikustera etortzea baino,
|
baina
badakit ez liokeela onik eginen, eta, gainera, ez dela egia aitortu behar izan diot nire buruari. Hala ere, pentsatu dut, Barrutia hemen balego, muturra bilatuko luke, gauzak mugaz harantz eramatea.
|
|
|
Autoko airea loditu egin da, amak beti eraman ohi duen anbientadorearen usainaren eraginez. Barkamena eskatu lidakeela uste dut,
|
baina
badakit hori ia ezinezkoa dela, ez dakielako.
|
|
|
Lasai, ez hadi pipertu,
|
baina
badakik zenbat aldiz aurpegiratu didaan iazko uso bakoitzaren prezioa?, Tomasek.
|
|
|
Iruñera motoan joan eta Iruñetik motoan itzuli, denbora dezente aurreratzen genuen, eta Tomasen amari egiten nizkion bisitak gero eta laburragoak zirenez, probetxu hori ere erantsi behar zaio asteleheneroko irabaziari: ...jasotzen zidan pixka bat eta eskua sartzen zuen nire izterretan gora eta kuleroak jaisten zizkidan astiro astiro, nik zigarroa erretzen segitzen nuen, ez nuen beste ezer egiten, baina zigarroa bukatzen nuenerako erdi biluzik egoten nintzenez eta berotzen hasia, orduan ni hasten nintzen Inazioren arropetako botoiak eta kremailerak askatzen, bai, badakit, berori ez da horrelako kontuen entzun zalea,
|
baina
jakin beza ubeldurak eta ere ikusten zizkidala biluzik gelditzen nintzen askotan eta horrek zeharo sumintzen zuela, nik galdetzen nion ea berak ez al zidan sekula eskurik jasoko, eta Inaziok, begirada serioz, ezetz, bera ez zela horrelakoa, eta esandakoari indar gehiago emateko esaten zuen ez egitekoren bat egingo zuela egunen batean, eta, oso haserre, esan zuen, egunen batean Tomasek bere neurri...
|
|
|
[Arrazoi jakintsuaz II.] Usaina hartu edo sentitu agian bai,
|
baina
jakin, ezer ez dago zuzenean jakiterik. Ezin esan daiteke" badakit harria" edo" dakienak banaki"; jakin liteke, ordea," badela", eta jakin liteke zerbaiten edo nonbaiteko" berri".
|
|
|
Ustea ez da jakitea,
|
baina
jakitea ustea da.
|
|
|
Zeharoko tontorik ez dakit dagoen (ez da egongo," tonto axkarra" oso ugaria da-eta),
|
baina
badakit zeharoko azkarrik ez dagoela. Ez dago pertsona azkarrik eta argirik; ez dut inor ezagutu, alderen batera edo askotara tonto herren nabarmena egiten ez duenik," azkar tonto motza" ez denik.
|
|
|
Eta gure poza sekulakoa zen. Ez genekien non,
|
baina
bagenekien han, Txina urrun eta erraldoiaren tokiren batean, Enara zegoela gure zain. Ez genekien zehaz  ki zein datetan, baina bagenekien ordurako jaioa zela, bai eta, ziurrenik, abandonatua izan zela ere.
|
|
|
Ez genekien non, baina bagenekien han, Txina urrun eta erraldoiaren tokiren batean, Enara zegoela gure zain. Ez genekien zehaz  ki zein datetan,
|
baina
bagenekien ordurako jaioa zela, bai eta, ziurrenik, abandonatua izan zela ere. Ez genekien nork utziko zuen umezurtz etxean, baina bagenekien ama bat sufritzen egongo zela, ezin imajina dezakegun era batean sufritzen.
|
|
|
Ez genekien zehaz  ki zein datetan, baina bagenekien ordurako jaioa zela, bai eta, ziurrenik, abandonatua izan zela ere. Ez genekien nork utziko zuen umezurtz etxean,
|
baina
bagenekien ama bat sufritzen egongo zela, ezin imajina dezakegun era batean sufritzen. Eta bagenekien zain egotea beste aukerarik ez genuela, eta ahalik eta ondoen eraman behar genuela.
|
|
2009
|
|
|
–Ez dakit jakingo dudan azaltzen zer esan nahi duen honek niretzat, esan zuen motel motel, halako keinu zehaztugabe batez seinalatzen zituela hormak, leihoaren atzetik ikusten ziren parkeko itzalak, mahaian apaingarri jarritako arrosak?. Egia da inoiz ez nuela antzeko ezer ikusi,
|
baina
banekien izan bazela horrelakorik. Eta horrek jarraitzeko indarra ematen zidan, igotzeko, kosta ahala kosta.
|
|
|
Nori ez zaio halakorik gertatu? Horretaz ez kezkatzea erabaki zuen,
|
baina
bazekien halako gauzak nekez erabaki daitezkeela.
|
|
|
..., lastaira biguna, elur garbizko maindire zuriak, epeltasuna, aingeru baten hilobia dirudi, zure ondoan etzango naiz, elurrez estaliko ditut bion gorputzak, edredoi arin batez bezala, zein ongi honela, hementxe egingo dugu lo, ez dago Linzara iritsi beharrik, hementxe bertan egingo dugu lo luze luzea, besarkaturik, zein leun, hodei baten gainean hegan bagindoaz bezala, ia ez zaitut sumatzen, Sara,
|
baina
badakit hementxe zaudela, nire gorputzaren kontra, betiko, betiko.
|
|
|
" Handiek bezala" portatu nahi dut," handiek bezala" portatzeko esan didate-eta etxean. Seguru asko ez daukat batere argi zer den heriotza,
|
baina
badakit hilkutxan daramagun neska koskorra, Lasarte deitzen dioten auzoko errementariaren alaba, hilda dagoela. Hamazazpi hilabete, gaixoak ez zituen besterik, eta atzo, jolasean zebilela, babarrun ale gordin bat gelditu zitzaion trabatuta, ez gora eta ez behera, eztarrian.
|
|
|
Gehien erabiltzen ditudanak dauzkat hemen. Erabatekoa da desordena,
|
baina
badakit zer non aurkituko dudan. Gainerako liburuak, etxeko beste hainbat gelatan jasotzen ditut.
|
|
|
nahiko lotzen gaituela. Dakidana da gizaki lotu batzuk garela,
|
baina
dakidana da, baita ere, askatasun mota berezi bat dugula".
|
|
|
Ez dut eskura multikopistan argitaratu nuen testu hura, eta eskura banu ere, lotsak ez lidake hango ezer transkribatzen utziko?,
|
baina
badakit Brechten bi kontzeptu gogokoenetakoak, katarsia eta urrutiramendua, tratatzen ditudala bertan. Literatur fenomeno beraren aurkia eta ifrentzua dira.
|
|
2010
|
|
|
Ez zaude bakarrik, ala?, galdetu dion nola jarraitu ez hekiela, Ez, nirekin da Imeda, badakizu nor den. Izenez baino ez dun ezagutzen,
|
baina
badakin adiskide ona duela georgiarra, eginak direla elkarrekin igoera bat baino gehiago.
|
|
|
Beste kontu bat da. Juana Mariren kontuan ezjakinarena egin dut,
|
baina
banekien bikote izanak zinetela eta ez zenutela luzaro iraun.
|
|
|
Anizetok oraingoz Bedaiopen inork Magdalena eta bera elkarrekin ikustea nahi ez zuenez, niri deitzea bururatu omen zitzaion, nik hoteletik Magdalena hartu eta soluzioren bat pentsatu arte denbora irabaztearren. Barkamena eskatu zidan halako saltsatan sartzeagatik,
|
baina
banekiela nolakoa zen Anizeto zerbaitekin egoskortzen zenean. Beregatik izan balitz, Anizetoren etxean ederki asko egongo zirela biak hasieratik baina ez zuela senargaiak amore ematea lortu.
|
|
|
Mende erdi baino gehiago du EBk; gaur Batasuna osatzen duten hogeita zazpi Estatuetatik zazpi ez ziren Estatu duela hogei urte, eta beste batek, Alemaniak, Europar Batasuneko kide zela, beste Alemaniarekin batasuna egin zuen autodeterminazio eskubidea baliatuz. Ez dakit nolakoa izango den Europar Batasuna mende erdi barru,
|
baina
badakit orduan, orain dela berrogeita hamar urte bezalaxe, Euskal Herria eta euskal nazioa existituko direla eta Europaren zati izango direla
|
|
|
Eta politikaz hitz egiteko bildu zen Aznarren Gobernua ETArekin, bai Zürichen izandako negoziazioan, eta bai horren aurreko kontaktuetan ere. Ez dakit Gobernu osoak sinesten zuen horretan, edo hark bidalitako ordezkari guztiek sinesten zuten,
|
baina
badakit batzuek baietz, hala esan zidatelako. Hori horrela gertatu zen.
|
|
2011
|
|
|
–Ezer ez, erantzun nion bizi bizi (inozokeria zen gezurra esatea, ondotxo dakit, hainbeste urte igaro eta gero,
|
baina
badakit bestalde ahizpa beti jeloskor egon zela Marcengatik, eta, noski, zentzugabea izango zen orain aitortzea hainbeste urtean ezkutuan eduki genuen maitasuna)?. Ezer ez.
|
|
|
Honezkero, berandu da, baina, aldi berean, libreago sentiarazten nau horrek: zurekin ari naiz,
|
baina
jakinda ezin dudala zure erantzunik jaso. Nire idatziok zuri ekarriko lizuketen onurarik ez dut nik ikusten, baina, medikuek esaten dutenari kontra eginez, sinetsi nahi dut interesatuta zaudela, sinesten dut gustura entzuten dituzula nik irakurritakoak.
|
|
|
Ikusten nau animaliak, saltaka hasten da. Jabeak oihu egiten dio,
|
baina
jakiterako zakurrak obeditu egin ote dion, nik taberna bateko ateari bultzatzen diot. Lokala iluna da, jende gutxi dago bertan.
|
|
|
Prezintato eta Pasaiko portuan utzi. Nik guarda erosi nahi nuen
|
baina
banekien ez zela uzten. Eta klaro, enbargatu zuten kotxia puntillaz beteta genun y era un dineral.
|
|
|
Ospitalean esaten zidaten ez nuela egunero etorri beharrik, baina momentu entretenigarria pasatzen genuen. Handik aste batzuetara, zuzendariaren eskutitz bat iritsi zitzaidan esateko J. Andoni astebete pasatzera iritsiko zela autobusean,
|
baina
banekien gutxi gorabehera hilean behin etxera bidaliko zituztela. Autobus geltokira joan nintzen eta han zegoen bularrean kartoi bat idatzia zuela nik jasotzeko.
|
|
|
Gero beste lagun bat ikusi behar nuen, Tomas Anabitarte, Landetako pinudietan lan egiten zuena. Ez nuen bere helbidea,
|
baina
banekien Oiartzungo Mitxelena anaiak," Axeritarrak", berarekin lan egiten zutela eta maiz etortzen zirela Donibaneko Sabino tabernara. Joan nintzen tabernara eta nagusiari galdetu nion haiengatik, eta esan zidan aspaldian ez zirela handik agertzen, baina bazekiela igandero Baionako taberna batean izaten zirela.
|
|
|
Ez nuen bere helbidea, baina banekien Oiartzungo Mitxelena anaiak," Axeritarrak", berarekin lan egiten zutela eta maiz etortzen zirela Donibaneko Sabino tabernara. Joan nintzen tabernara eta nagusiari galdetu nion haiengatik, eta esan zidan aspaldian ez zirela handik agertzen,
|
baina
bazekiela igandero Baionako taberna batean izaten zirela. Igandean azaldu nintzen taberna hartan eta han zegoen anaietan zaharrena.
|
|
|
Izan ere, Florentinok gripea harrapatu zuen, nonbait ere eta galdetu zidaten ea ni joango nintzen muga pasatzen laguntzera Donibanen zain zeuden hegazkinlari batzuei. Nik berehala baietz esan nuen,
|
baina
jakin banu zer gertatu behar zuen, dudarik gabe etxean geratuko nintzen. 1943ko abenduaren 23a zen, Gabon egunaren bezpera [7] eta 41 urte betetzen nituen eguna.
|
|
|
Berriro ere horiei guztiei astindu txikiak emateko premia nabarmen. Jarri berrogeialdian, beraz, arreta krisiari buruzko iragarpen asalduraz beteak; jarri berrogeialdian, era berean, teknologiaren proselitismoa eta distrazio zentratuaren apologiak, eta, behin batzuei zein besteei beroarenak kenduta, osatu iritzia, eman egunero ezinbestean eman beharreko pauso partzial horiek, gauzak gertatu egiten direlako eta erantzun beharrean garelako,
|
baina
jakinik erantzunak behin behinekoak eta inperfektuak direla, une zehatz bati dagozkionak, eta aintzat hartu entropiarena, sistema orotan ezinbestean egon behar den desordena eta ziurgabetasun maila hori, eta izan oso gogoan: a) sekula dugula osotasunik atzeman, eta b) hain garrantzitsuak ere ez garela...
|
|
|
Jendeak liburua zoragarria dela badio, hobe; baina nahiz eta mundu guztiak esan txarra dela ni gustura nengoke liburu honekin. Ez dakit poema onak edo txarrak idatzi ditudan,
|
baina
badakit neure barruko egia agertu dudala, egiatia izan naizela eta hor ez dagoela betelanik, ez dagoela txorakeriarik. Horretaz ziur sentitzen naiz.
|
|
|
Berak ez zuen berehala esango,
|
baina
badakit harro zegoela ni poeta eta kantaria atera nintzelako. Bueno, berak nahi zuen nik industri perito ikasketak egitea eta frakaso bat izan nintzen alderdi horretatik, baina ikusi zuenean, aurrera ateratzen nintzela, harro sentitu zen.
|
|
2012
|
|
|
(Aski izan zituen hasierako notak pianoak afinatu beharra zeukala konturatzeko. Saiatuko zen, hurrengo egunetan, afina zezakeen baten bat bilatzen,
|
baina
bazekien, mirariren bat ez bazen tarteko, zegoen egoeran jo zuela pianoa zati batean). Chopinen Adagio del Concierto nº 2 jo zien aurrenekoz, eta, Martinek beste zerbait ere jo zezan eskatuta, Gran Polonesa Brillanteko puska bat ondoren.
|
|
|
Zikoitza, hori bai, harentzat xentimo bat xentimo bat zen. Ez zen oso maitatua herrian,
|
baina
bazekien lurraren berri.
|
|
|
Jaiki zaitez, bada, zeure hondoramenaren sasitik; has zaitez aspaldi ahitu zitzaizun adorearen errautsak suspertzen; bazter ezazu pesimismoa baikortasunari txokotxo bat egiteko; azkenik, begira ezazu deia datorkizun aldera, eta egizu irribarre. Neketsua atera zaizu, ezagutzen zaituen nornahik berehala esango du ozpina ere badariola zure ezpain arteari,
|
baina
jakingo balu zenbat kostatu zaizun ezpainen mugimendu labur hori! Hainbestetan errepikatu duzu keinu bera, hainbestetan sentitu zara engainatua!
|
|
2018
|
|
|
" Beltzaz" hitz egiteko geratzen ari da Lander izeneko lagun batekin, arratsaldeko 17:00etan skate parkean. Ordu horretara iritsi bitartean beste hogeita hamar orriko informazioa dator,
|
baina
jakin mina nagusitzen zaio" Beltz" hori nor edo zer den, eta zuzenean jo du txosteneko zati horretara.
|
|
|
Hirurak hilda. Ez zidaten esan ospitalera iritsi arte,
|
baina
bazekiten denek.
|
|
|
Neska isilik geratu zen; gaiari heldu nahi zion,
|
baina
bazekien noizean behin amore eman zuela, aurrera jarraitzekotan. Tarte baten ondoren, Gerôme Mourchoisen ahots desatsegina entzun zen berriro ere.
|
|
|
–Grazia egiten dizu,
|
baina
jakin ezazu bolada txarra baino txarragoa pasatu duela, orain dela astebete ezezkoa eman zenionetik. Esaten dutenez, etxean sartuta dago, eta ez du handik atera nahi.
|
|
|
–Bai,
|
baina
jakin ezazu geureak egin duela, harrapatzen bagaituzte iraultzaile bati laguntza ematen.
|
|
|
Etxeak gero eta bakanago, ez nuen ezagutzen lekua,
|
baina
banekien katedralaren atzealdeko oruberen batean geundela, katedraleko bi orratz luzeen atzealdea ikusten baitzen bertatik.
|
|
|
Burutik kendu nahi nuen hartan ere antzematen zitzaidala neure ile urdin sarria adierazten hasia zen zahardade bezpera, adinean sartuxea nintzen neu, Grazibel doi doi zen nerabe?,
|
baina
banekien etekin handiagoa zekarkidakeela gazte garaietako ardura presati eta indar lehergarria iraganeko oroimenak balira bezala gordetzeak.
|
|
|
Zertan ari da Baronet? Iruzur egitera behartu hau,
|
baina
bazakiagu aitortuko duala horren arrazoia, ez haiz hain kaskagogor... Ahantziko diagu dukaten kontu hori.
|
|
2019
|
|
|
Lale suspertu egin da, uraren esperantzan,
|
baina
badaki seguruenera ez duela bere arroparik berriz ikusiko, ezta bertan duen dirua ere.
|
|
|
Zure aitak Birkenaun elkar ikusi genuen lehenengo egunetik zaindu nau. Badakit ez dela perfektua;
|
baina
jakin ere badakit ni jarriko nauela beti lehenengo tokian". Gure etxea beti maitasunez eta samurtasunez beteta zegoen, batez ere nireganako, eta ikustea, berrogeita hamar urtez ezkonduta egon ondoren, batak besteari mimoak emanez eta laztanduz segitzen zutela eta elkarri eskutik helduz eta musuak emanez jarraitzen zutela, erabakigarria izan zen niretzat senar eta aita amultsu eta babeslea izateko.
|
|
|
Maindireen artean lerratu naiz, orain epelak daude. Ez dut entzun Otto joaten,
|
baina
badakit itzuliko dela. Itzuli beharra dauka.
|
|
|
–Ez zaitut konpromiso batean jarri nahi, noski. Kontatu izan didazu horrelakoak egina zarela,
|
baina
badakit horrek ez didala deusetarako eskubiderik ematen.
|
|
|
Jarraian eta amets gozotan aritua. Ez zuen haietatik tutik ere gogoratzen,
|
baina
bazekien gustukoak izan zituela, zakila zut jaiki baitzen.
|
|
|
(Ondokoa ahopean esan du, apal apal). " Eta ez noa ezer gehiago esatera,
|
baina
badakit Berak ez digula hainbeste begiratzen ere, ni ez bainau oraindik zigortu".
|
|
|
Asko gustatzen zait Blanche, oso asko,
|
baina
badakit sakon sakonean besteak bezala pentsatzen duela. Ez diot galderarik egiten kongregaziokoek egia esaten dioten kontu horri buruz.
|
|
|
" Nik esaten badut ez naiz egozentrismoz ari, kontatzeko modu bizkorragorik ez dagoelako baizik". Eskarmentua nirea da,
|
baina
dakidantxoa ez da niretzat gordetzeko. Eta influentziak aitortzeari dagokionez, bada oharkabeko zein ezkutuko lapurreta txikiak aitortzeko modu bat.
|
|
|
Hizkuntzek ere halaxe: ez dute beren baitan daukaten guztia sekula emango,
|
baina
badakigu guztia dagoela beren baitan, eta gure lana da handik tiraka ibiltzea beti, etsi gabe. " Ezin da!" esan ordez," ea posible den" pentsatuta...
|
|
|
han, euritsu dabilenean, gurean uzkur eta siku portatzen da. Mediterraneo aldetiko urriko uholdeak apenas duten segidarik,
|
baina
badaki azaroko lehen aste parean artean ere botatzen. Ebro ibai handiaren inguru eta aldamenetan ere ondroso deskargatu ohi du tarteka.
|
|
|
Lehor ohi da normalean, hala da, sasoi honetan,
|
baina
badaki politak botatzen ere. Begira Ezkio aldeko esakunea:
|
|
|
Abendua burdinezkoa, ilbeltza altzairuzkoa, dio beste batek. Proportzioz, abendua normalean ez da burdinetara iristen,
|
baina
bazekien tarteka, koskatsu eta aldapatsu azaltzen, gaizto eta makur tematzen. Gehienetan, halere, azken urteotan batik bat, natura animosoegi dator, udaberri usainetan prantatzen baitira landare batzuk agudo.
|
|
2020
|
|
|
Bai, ezkutuan gordea dut liburua, eta zure sikarioek ezin izan dute aurkitu. Torturatu nazazu nahi baduzu, hil eta berpiztu nazazu behin eta berriz,
|
baina
badakizu inoiz ez dizudala esango non dagoen. Eta badakizu, zer?
|
|
|
Pare bat aldiz sartu gintuan han, Gobernaziotik hala aginduta. Horren kontra egon ninduan beti,
|
baina
badakik zer egoskorrak izan daitezkeen askotan goikoak. Bagenekien han nekez aurkituko genuela ezer susmagarririk, baina begiratu egin behar izan genian han gorririk ezkutatzen ote zuten edo.
|
|
|
Saiatzen naiz zurekin atsegina izaten, esaten dio nebak, baina zuk beti hori aurpegiratzen didazu. Mariannek ez du uste hori egia denik,
|
baina
badaki nebak seguru asko hala dela uste izango duela. Gehienetan ez da izaten hori baino okerragorik, horixe denbora guztian, hori bakarrik, eta astegun huts luzeak gainak garbitzen eta esponja bustiak harraskan bihurritzen.
|
|
|
Inoiz pentsatu al zenuen niri eskatzea Debutanteetarako?, galdetu zion. Tontakeria bat da,
|
baina
jakin mina dut ea pen  tsatu ote zenuen.
|
|
|
Lau gizonezko eta nintzen txikiarekin amak aski lan bazuen,
|
baina
bazekien tarteka nire lokarrarazteko andere zuriaren ipuin politak kontatzen. Arian arian, amarekin ibiltzen eta haren laguntzen ikasi nuen.
|
|
|
Ohean sartu eta gabon esan diot, eta ez dut dagoeneko ikusten,
|
baina
badakit hor datzala, muturra aurreko zangoen artean bermatua, etsipenaren piura ezin kendu duela. Bizkor dator loa.
|
|
|
Ez diot erantzun, ez diot begiratu,
|
baina
badakit zer aurpegi jarri duen. Nahigabearen aurpegia eta etsipenaren aurpegia eta minaren aurpegia eta zakur bustiaren aurpegia eta begi ertzetik begiratu diot, ziztu batean, eta aurpegi horixe du, nik ongi nekiena.
|
|
|
–Barkatu,
|
baina
jakin beharra daukat nor izan zen hemen ibili zen sakristau azkoitiarra, eta ziurtatu lidake berorrek gizonezko hura benetan sakristaua zela. Ezagupiderik eman zion, ala, berorri?
|