|
2000
|
|
|
Baina han urte erdia baizik ez nian egin, zeren itsasoak urrunetik berdintsu egiten baitzidan dei. Eta, berriro itsasoratzen nintzela, ohartu ninduan ezen ez nuela nik itsasoa hautatu,
|
baina
itsasoak berak hautatu ninduela ni. Eta, handik aitzina, badakik, zein izan den ene bizimoldea:
|
|
|
Eta, zen bezalakoa zelako, hari buruzko iritziak aldatzen hasi zitzaizkidan. Libertatea omen zen itsasoa, kapitainaren erranetan, eta nik ere hala sentitu izan dut usu,
|
baina
itsasoak irakatsi zidan, halaber, ezen bere baitako zituela menekotasuna eta libertate faltarik handiena ere.
|
|
|
Zeren itsasoa itsasoa baita,
|
baina
itsasoa ez ezik portua ere bada, non lur guztietako jendeak biltzen diren.
|
|
2001
|
|
|
Goiorentzat eta, kanpoko itsasontziok erakargarriagoak ziren, handiagoak zirelako eta misteriozko zerbait zerielako, beharbada nondik zetozen eta zer zekarten ez zekitelako, ez nora joango ziren, beti urrun joaten baitziren. Bertan bi egunetan edo geratzen ziren marinel haiek, gainera, ilehoriak begi argi argiekin, edo beltz beltzak begi berdeekin, hizkuntza arraro eta arinetan mintzo zirenak, gizaseme arruntak izango ziren igual, kalean paseatzen den edo lantegietan lan egiten duen jendea bezala,
|
baina
itsaso zabal, sakon eta amaigabetik zetozen, eskolako globomundia porturik portu korritua zuten eta, mintzaira haien hots harrigarriek frogatzen zutenez, lehorreko jendeak ezagutu ezin dituen ezkutu eta gertaeretara hurbiltzen ziren.
|
|
|
Hala esango du Axelek, etsituta, itsaso zabalera albait arinen irten beste irtenbiderik ez duzuela,
|
baina
itsasora heltzea ez da erraza izango.
|
|
|
‘Izoztu egin da,
|
baina
itsasoaren mugimendua nabaritzen da, ’ esango du berak.
|
|
|
Bai, sistoleak eta diastoleak. Itsasoaren bihozkadak izotzari min eginez, itsasoak gora egitean izotzaren kexuak baxuak baitira,
|
baina
itsasoa behera doanean zorrotzagoak eta luzeagoak.
|
|
2004
|
|
|
–Nik hala ikusi nuen. Edo igual ez nuen ikusi,
|
baina
itsasoa zen, seguru. Holako azpijokoak egiten dizkizu pozak.
|
|
2008
|
|
|
Hala izan ez balitz, askoz lehenago ere hila nintzen;
|
baina
itsasoa zegoen bezala, harritzeko modukoa da zein aise eta ziur igarotzen zen nire txalupatxo arina uhinen gainetik. Sarritan, hondoan etzanda segitzen nuela, begi bakarrarekin karel gainetik kirika egin eta tontor handi urdin bat ikusten nuen nire gainera erortzeko prest; eta hala ere coracleak jauzi txiki bat egin, besterik gabe, malguki batek eraginda bezala dantzan hasi, eta txoria bezain arin jaisten zen gero beste alderditik.
|
|
|
Orduak eta orduak errepidean, behin eta berriz entzun ditugu albistegiak. Ia eguneroko albiste dira ontzietan iritsitako afrikarrak (ondo pentsatzen hasita, kanariarrak ere ez ote dira afrikar?),
|
baina
itsasoa harroegi edo negua gogor, azken asteotan ez ei dira askorik heldu.
|
|
2012
|
|
|
Marea behera dagoenean oinez joan zaitezke nire irlara,
|
baina
itsasoak irentsi egiten nau egunero. Hutsetik hasten naiz orduan.
|
|
|
Egun batean, mendi tontor berbera igotzen ari ginela,
|
baina
itsasoa laino zegoelako kontinentea ikusten ez genuela, Ostirali dei egin, eta esan nion:
|
|
|
«Eta ugazabandreak badu seme alabarik?». «Ez; alaba bat zuen,
|
baina
itsasoaz bestaldera ospa egin zuen tatariar batekin». «Nor da tatariar hori?».
|
|
2013
|
|
|
Ez, preseski, igandearekin, baina tarteka marteka antolatzen ditu, bai. Ez du diru askorik biltzen, noski,
|
baina
itsasoak, zinez, merezi al du Versusek ematen dion txanpon ttiki hori ere?
|
|
2015
|
|
|
Markel eta Ostaizkak ere asko sentitu zuten, Ostaizkari gehiago igartzen zitzaion,
|
baina
itsaso ertzetik, Gorliztik, etorritako izeba zaharrak esan zuen bezala, Markel bere aita bezalakoa zen: ez zuten ezer erakusten, nahiago zuten mina barnetik eta bakarka eraman.
|
|
|
Inork ez nazala kontrolatu, ez nazatela behartu haiek nahi dutena egitera, haiek nahi duten tokian eta baldintzetan lan egitera, nahi duten bezalakoa izatera?. AEBetara joatea pentsatu du hamaika aldiz,
|
baina
itsasoan arrisku handia igaro dezakeela iruditzen zaio, eta, horregatik, behin ere ez da ausartu bidaia horri ekitera. –Etengabe edukitzen dut hori buruan, baina oso zaila da hemendik alde egitea.
|
|
2016
|
|
|
Eguzkia orain gutxi jaikita, itsaso gaineko lanbroen artean ikus nezakeen, dena txuriz tindatuz. Ezer ez zen txuria,
|
baina
itsasoa ohi baino txuriago zegoen, txuriagoa lanbroa ere, eta eguzkiak lanbro artean disko txuri ahul baten antza zeukan. Txuritasun honek harritu ninduen, nahiz eta ezer txuria ez izan.
|
|
2017
|
|
|
Nahi badu eszena hori berarentzat hartzeko esatekotan ere egon natzaio, baina ez naiz ausartu. . Eszena hori luzatuko banu, drama bat aterako litzaidake eta ez naiz ondo moldatzen genero horretan?, atera zait desenkusa moduan, baina berak bereari eutsi dio, gisako eszenak leku itxietan ikusi izan omen ditu beti,
|
baina
itsasoaren zabaltasunak epikotasuna erants omen diezaioke.
|
|
2020
|
|
|
Frantziako Zientzia Ikerketako Zentroak 2020an aurkeztutako ikerketa baten arabera, sei kilometro iparraldera mugitzen dira urtero itsasoko arrain eta landareak, batez beste. Lurreko espezieak ere mugitzen dira,
|
baina
itsasokoak baino nabarmen polikiago: kilometro bat urtean.
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, zer bilatzen dute gehienek halako bidaietan? Lehorrean aurki dezaketen berbera,
|
baina
itsasoan portuz portu ibiltzeak dakarren zirrara erantsita: egunak erretzea, mozkorrik ibiltzea, olatuen erritmoko eldarnio lisergikoak, dantzak, ikuskizunak eta sexua, ahal den sexu gehiena munduko beste puntetatik iritsitako pertsonekin.
|
|
|
Hanburgo. Batetik bestera ez dakigu zer dagoen,
|
baina
itsasorik ez zaigu erakusten, ez han, ez beste inon. Hortik kanpo ere ez zaio itsasorik sortu Atxagari:
|
|
|
Hortik kanpo ere ez zaio itsasorik sortu Atxagari: ziutatea bai, izotza ere bai (Groenlandia, Siberia), eta desertua ere bai (Etiopia, Nevada),
|
baina
itsasorik ez.
|
|
|
Egoera horretara iristen denean, bizkarroia prest dago ugaltzeko. Inguruetan Sacculina arren bat baldin badabil (txikiak izaten dira oso,
|
baina
itsasoan dabiltzanak), emeak duen zulo batetik emearen barnera sartuko da arra, emearen erraietara, eta han biziko da geratzen zaion bizitza osoan: arra emearen kontura biziko da eta emea karramarroaren kontura.
|
|
|
Kondairak dio bederatzi izan zirela lehorreratutakoak. Bederatzigarrena Blas Salcedo Reguera omen zen, komandantearen semea,
|
baina
itsasotik entzun zuenean aitaren laguntza deia, berriz itzuli omen zen itsasora oihu eginez: " Eutsi, aita!
|
|
|
" Shelterretik ehun metrora. Badakizu golfaren ondoko dorre hori?", esan zidan," ez dauka balkoirik,
|
baina
itsasoa ikusten da leihotik".
|
|
2022
|
|
|
Oso lurralde zabala da, izan ere, Kurdistan. Iberiar penintsularen antzeko eremua hartzen du Ekialde Hurbilaren bihotzean, Zagros, Taurus eta Kaukaso mendiek mugatuta iparraldetik eta ekialdetik, Anatolia eta Jazirako basamortuetatik; Tigris eta Eufratesen inguruan, Mesopotamian,
|
baina
itsasora, Mediterraneora eta Persiako golkora behin ere iritsi gabe. Historia bera sortu zen eremuan, eta historia egunik egun idazten den lekuan, geopolitikak ustekabeko aliatuak eta etsaiak sortzen dituen eskualdean.
|
|
|
azken egunetan zein bakarrik sentitu den konturatzeko balio izan dio. Surfak eta gaueko bainuek lagundu diote ur gainean irauten,
|
baina
itsasoaren handitasunak ezin du lagun bat ordeztu. Eta Cesterok horixe bera dela erakutsi berri dio:
|
|
|
–Niri ioiek ez dakit askorik eragiten didaten,
|
baina
itsasoak deskonektatzen laguntzen dit –erantzun dio Juliak, eta, esaldia bukatzerako, tiraldi bat sentitu du arrantza harian.
|
|
|
Pasaiako portuaren uren gain gainean duen etxeko terrazatik zaintzen du itsasoa, itsaslamina onen gisara. Arrantza mundua joan zen,
|
baina
itsasoa beti dagoelakoz Donibaneko bazterretan.
|
|
2023
|
|
|
–Ba esango diat, bai, marijakintsu! Traganarruk ez dik gurea bezalako gorputzik,
|
baina
itsasoko indarren gainean badik nolabaiteko boterea, eta haiexek erabiltzen ari duk gu punta batetik bestera eramateko, zizareak edo satorrak lurrean egiten dituen zuloen antzera.
|
|
|
–Ongi zegok gauza hauek jakitea, Patxi –esan zion Marik, pentsakor– Hemen oihanean antzinako sekretu asko jakingo ditiagu,
|
baina
itsasoko bizitza eta halakoei buruz gauza handirik ez zekiagu, tamalez. Gure itsasoko lehengusu eta ahaideek agian zer edo zer gehixeago.
|