|
2010
|
|
|
Paganoa haiz
|
baina
horrela, ongi dun.
|
|
2021
|
|
|
" Montxo Doralen amaierak min egiten digu,
|
baina
horrela zuen proposamenekin interesatuko gaituen edozein itxaropen ilortzeak ere min egiten digu. Eta, gehiago dena, mindu egiten gaitu, halaber, hainbeste preso kondenatzen ari zaretela, zuenak deitzen dituzuelarik, zigorra oso osorik betetzera".
|
|
|
Bizitzan zehar gizaki bat eraiki izan dadin, gehienetan norabide zuzen batetik, gutxi gorabehera, segitzen du baina beste hainbat bideren bidez ere egin lezake, egia erran, gero eta gehiago, jakina. Hauta puntu batera iristerakoan, dilema baten aurrean gaude, bi bideren artean aukeratu behar, sarritan hautaketa zaila da, batez ere, hausnarketa egin beharra denean, batzuetan erraz, joera natural bati erantzunez,
|
baina
horrela arriskutsua ere izaten ahal da.
|
|
2023
|
|
|
Hala ere seguru da, Vichyko instituzioak desagertuko diren neurrian, eta instituzio iraultzaileak, beharbada komunistak, inposatuko ez diren neurrian, III. Errepublikaren estrukturetara itzuliko gara,
|
baina
horrela izanen da, sinpleki hutsune bat agertuko baita eta horren betetzeko baita zerbait; alabaina, hau beharra da, ez ordea legitimitatea; eta III. Errepublikaren estruktura horri ez dagokio populuaren fidelitatea, bere etsipen hitsa baizik. Aldiz 1789ko datak, hark, eragiten dio oihartzuna askoz sakonagoa; baina 1789ko datari inspirazioa dagokio bakarrik, instituziorik ez ordea.
|
|
|
" Lehen, probintzien artean gerla bazen, gero batu ziren nazioak osatzeko; gisa berean, nazioak batuko dira kontinente bakoitzean, gero mundu guzian, eta azkenean gerla guzien bukaera izanen da". Topiko hau oso zabaldua zen; jende horiek arrazoitzen zuten XIX. eta XX. mendeetan hain erabilia zen estrapolazioaren metodoaren bidez;
|
baina
horrela mintzatzen ziren jende jatorrek Frantziaren historia azaletik baizik ezagutzen zuten, eta mintzatzen zirenean ez zuten gogoratzen batasun nazional hori ez zela osatu ahal izan konkista krudelenen bidez baizik. Aldiz 1939an horietaz oroitu baziren, oroitu ere ziren konkista horiek beti ongitzat hartu zituztela; beraz ez da harritu behar beren arimaren zati bat bederen 142 horrela hasi baldin bazen arrazoitzen:
|
|
|
Baina funtsean zailagoa ote zen alemaniarrek egindako Juduen edo Txekiarren kontrako krudeltasunak ez ikustea, ezen ez eta frantsesen annamdarren kontrakoak? 136 Peguyk erran du zoriontsu direla gerla justu batean hil direnak. Horretatik ondoriozta genezake horiek bidegabeki hil dituztenak gizatzarrak baizik ez direla; eta 1914ko frantses soldaduak gerla justu batean hil badira, orduan seguraz ere kasu bera izango da, gutienez maila berean, Vercingetorixentzat;
|
baina
horrela pentsatzen badugu, zer pentsa dezakegu, bada, sei urtez zelda beltz batean gatibu atxiki duen, gero erromatarrei ikusgarritzat agertu dien, gero zintzurra moztu egin zion gizon horrentzat. Alta Peguy inperio erromatarraren miresle handia zen; eta inperio erromatarra miresten bada, zergatik aiher izan Alemaniari buruz zeinak lurralde zabalago bat berrosatzen erromatarren antzeko metodoekin entseiatzen badu?
|
|
|
Ez dugu sekula politika begiratzen maila aski altuko artetzat;
|
baina
horrela da zeren hainbeste mendetik usatuak baikara politika ikusten, bakarrik edo nagusiki behintzat, boterea hartu eta kontserbatzeko teknika bat bezala.
|
|
|
Langile gehienak kalifikazio altuko profesionalak izango balira, nahikoa usu abilezia eta ekimena erakutsi lituzketenak, beren ekoizpen eta makinaren arduradun liratekeenak, oraingo laneko diziplinak ez luke gehiago izateko arrazoirik; Langile batzuek etxean lan egiten lukete, beste batzuek kooperatiba moduan antolaturiko ola tipi batzuetan. Egungo egunetan, lantegi tipietan autoritatea aplikatzen da handietan baino modu are zorrotzagoan,
|
baina
horrela da handiak kopiatzen dituztelako; eta ola horiek ez 64 lirateke lantegi tipiak, klase berriko entitate industrialak baizik, zeinetan izpiritu berri batek ufatuko bailuke; nahiz tipiak izan, balitzateke haien artean lokarri organiko nahikoa sendoa elkarrekin enpresa handi bat osa dezaten; izan ere enpresa handietan, haien akats guziengatik ere, bada gaur langileei gustatzen zaien mota bere...
|
|
|
Eta 1815ean herra berak oztopo egin zuen erreinua egiazki berrezarria izan zedin; gaurko egunean ere, Pariseko populuari eragozten dio Frantziako kondea libreki onartzea, Bernanos bezalako idazle baten onespenagatik ere. Alde batetik pena da, arazo asko konponduko baitziren,
|
baina
horrela da100.
|