|
2010
|
|
|
euskaldunak garelako edo izan nahi dugulako, lana topatzeko edo ikasketak jarraitu ahal izateko, lagunekin hitz egin ahal izateko edo lagunak egiteko, jaso dugun kultur aberastasuna gordetzeko, kultur ondarea zaintzeko, arbasoen altxorrari jarraitzeko e.a. baina zaila egiten da izan nahian oinarritutako zergatia arrazoitzea. Jakina da arrazoizkoena agian hizkuntza nagusia erabiltzea izango zela. errazagoa izango zitzaigun denoi, denok erdaraz hitz egingo bagenu. baina orduan ez ginateke geu izango, geu izan nahi dugu ordea eta ez beste zerbait. gutxiengotua den hizkuntza batek esplikatu beharra izaten du bere izanaren zergatia, zergatik den azaldu behar du, arrazoitu.
|
baina
hizkuntza nagusi baten kasuan ez da sekula galdera hori egiten: zergatik hitz egiten duzu gaztelaniaz edo frantsesez?. hizkuntza nagusiak ez du justifikazio beharrik, hizkuntza hauen eguneroko erabilerak justifikatzen baitu bere erabilera. gutxiengotua denak berriz bai. izaten jarraitzeko arrazoiak eskatzen zaizkio hizkuntza nagusiak dituen bezala, logika, argumentu arrazionalak, erabilerak edo hizkuntza baten praktikak indartzen dituen arrazoiak. gizartean maila ahulena duen hizkuntza erabiltzen duen hiztunari motibazioak eragiten dio hizkuntza hori erabiltzen jarraitzea. ez du erabiltzen hizkuntza gehiengoak hitz egiten duen hizkuntza delako, berezkoa duen hizkuntza —edo berezko egin duena— gorde nahi duelako baizik. hizkuntza gutxituari edo hil zorian dagoenari, balio gutxiago aitortu ohi zaio gizartean eta bizirik mantentzeak pena merezi ote duen ere galdetzen da. batzuen aldetik ukatu nahi den arren, euskarak badu bere errealitatea ordea. gu bagara, euskaraz bizi gera eta hala bizitzen jarraitu nahi dugu. garelako izaten jarraitu nahi dugu, bada errealitate bat eta hori gorde nahi dugu. gure zergatia ez da arrazoian oinarritzen, motibazioan baizik, borondatezkoa da, baina badu errealitatea. euskararen berreskurapenarekin euskararen errealitate hori sendotu nahi dugu bere biziraupenari eutsi ahal izateko.
|
|
2011
|
|
|
Baina helburua ez da haurrak euren hizkuntza gutxituan elebakar izatea, baizik eta etxeko hizkuntza mantentzeaz gain, haurrek hizkuntza nagusia ere ikastea. Labur esanda, hizkuntza gutxitua babesten eta bultzatzen da,
|
baina
hizkuntza nagusiaren ikaskuntza ere bermatuta. Azpiratze eta trantsizio ereduekin dagoen aldea nabarmena da, beraz.
|
|
|
Murgilketa programetan, ikasleak etxetik dakarren hizkuntza nagusia hitz egin eta baloratzen duelako. Eta mantentze programetan, ikasleak etxetik dakarren hizkuntza gutxitua irakasleak bere egiten duelako,
|
baina
hizkuntza nagusia inola ere baztertu gabe. Azken finean, hizkuntza gutxitua irakasteaz gain, hizkuntza nagusia, prestigioduna, ere jakin badakien pertsona da irakaslea, eta horrek nolabait ikasleentzako eredu bihurtzen du.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza horretan antzerkia sortzen da. Antzerki mota horri definizioa eman nahi zaio,
|
baina
hizkuntza nagusian sortzen den antzerkiari definizioa emateko unean, ezaugarri unibertsalak erabiliko dira. Aldiz, hizkuntza gutxituan egiten denarekin definizio orokorra erabiltzen da, hurbilena herriari lotuz.
|
|
2019
|
|
|
Sare sozialetan euskarak daukan nagusitasun nabarmen hori ezin da modu isolatuan ulertu, testuinguru soziolinguistiko jakin batek ahalbidetu, sustatu eta bermatu baitu euskararen hainbesteko presentzia. kaleko arau sozialak ez du eragina bakarrik etxeetan, baita sare sozialetan ere. euskararen erabilera kalean baino 8,7 puntu apalagoa da sare sozialetan,
|
baina
hizkuntza nagusia da, alde handiarekin. halaber, ondoriozta daiteke euskararen kaleko erabilera eta sare sozialetakoa ezin direla mimetikoki konparatu, bi espazio eta bi harreman esparru oso ezberdin direlako. Sare sozialek aukera ematen dute harreman zirkuluak handitzeko eta zabaltzeko —herritik, eskualdetik eta baita herrialdetik kanpoko pertsonekin ere—.
|