|
2001
|
|
|
J.R. Lodares hizkuntzalaria gogotik saiatu da bere liburuan Francoren hizkuntz politika argitzen. Ideien kontra baietz,
|
baina
hizkuntzen aurka ez zuela jo Francok, dio berak. Bien, ideien eta hizkuntzen kontra jardun zuen Francok, behar zenean behar zena joz.
|
|
2002
|
|
|
Egoeraren arabera, erabilera mota bat edo beste bat egon daiteke. Denon gustukoa litzateke lau urtez lau urte ahalik eta erabilera handiena izatea,
|
baina
hizkuntzekin ez dago jauzi kualitatiborik halako epe motzetan. Hizkuntza aldaketa gizarte aldaketa mota bat da, eta gizarte aldaketak oso geldo doaz baldin eta Europako Ekialdeko herrialdeetan bezala gertatzen ez bada:
|
|
2005
|
|
|
Valentziarrei ere ez die onik egingo. Gainera, beraietako askok jarrera hau defendatzen dute,
|
baina
hizkuntza ez dute erabiltzen. Kontraesan izugarria eta zoritxarrekoa da hori.
|
|
|
Orain arte euskaldunok ez dugu geure hizkuntza aintzakotzat hartu. Arrazari, abizenei eta horrelako huskeriei bai,
|
baina
hizkuntzari ez diogu merezi zuen estimua eman. Gu re aurrekoek euskarak etxean egiteko bakarrik balio zuela uste zuten eskuarki.
|
|
2007
|
|
|
Egia da, baina, XVIII. mendetik aurrera bereziki, Erregimen Zaharra bukatzearekin batera, gaztelaniaren alde jo zuela hemengo jaunteriak, atez kanpoko ekitaldietarako lehenago, atez barrukoetarako gero. Katalunian ere izan zen kanpoko zapal  keta,
|
baina
hizkuntza ez zen galdu, hemen adina ez behintzat. Burges katalan gehienek maiteago edo, behintzat, erabiltzenago zuten beren hizkuntza gure jauntxo batzuek euskara baino.
|
|
2008
|
|
|
Euskal hezkuntza euskara hiritartzeko bitarteko gisa ikusten zuen beraz Azkuek. Ongi zegoen Bilboko jeltzale gazteek, Donostiako integristek eta beste hirigune batzuetako karlistek euskararen alde egiten zutena,
|
baina
hizkuntzak ez zuen biziraungo eskoletan sartu arte. Urtero euskal Diputazioek hezkuntzan gastatutako dirutza ere aipatu zuen, alferreko xahutzea iritziz, ume euskaldunek ez baitzuten behar bezala profitatzen gaztelaniaz jasotzen zuten eskola.
|
|
|
Beste belarrimotz burutsu bat, hizkuntza bat bere burutazioen neurrira ekarri nahirik. (Euskal arima/ estilo/ gizon/ haur/ pentsaeraren ipuin etnikoengatik ez dit neri batere inporta,
|
baina
hizkuntza ez da ipuin etniko bat). Boladatan, lau hitzetatik bat vasco (gure belarriarentzat onik ez eta zer pentsatua gaitzetik).
|
|
2010
|
|
|
Harritzen gaituzte Parisko lege biltzarrean gai horretaz ari direnean, holako jende eskolatuek jalgi ditzaketen animalekeriekin, beste denborakoak iduri, gure amatxik ere gehiago baliatzen ez dituenak, adibidez uste zuelarik, gaixoak, euskal abertzaletasunak erretreta kenaraziko ziola. Z’ ko bigarren eleduna, ezkertiarra, edo" sozialista" hobeki errateko, euskalduna da,
|
baina
hizkuntza ez du transmititu, Seaskaren parean martxan ez diren gauzen aitzinatzen pasatu duelako bizia. Familia transmisioaren porrotaren lagin argiena delarik.
|
|
2012
|
|
|
Iker Martinez de Lagos – Ziklo berri baterako GPS a gelditu egin dela ematen du. Administrazioan gero eta funtzionario euskaldun gehiago dago,
|
baina
hizkuntza ez da lanerako tresna. Zerbitzuak euskaraz bermatzeko prestatu dira erakundeak (erakunde asko, ez guztiak), baina ematen du ez dagoela nahikoa iniziatibarik gobernuek berezkoa duten funtzioa betetzeko, arautzeko.
|
|
|
Gogoeta sentitua eginarazten zion gure herriaren egoera analfabetoak. Euskara bai,
|
baina
hizkuntzak ez du izan behar euskaldunentzako trababide bat, edo kulturarekiko hesi bat, elkarrekiko mintzabide eta kultura lokarri bat baizik. Alfabetatzen ari da jendea, baina zer irakurriko dute gizajo horiek?
|
|
2013
|
|
|
GERMAN. Bai, bai.. hasiberri samarra da negozio kontuetan,
|
baina
hizkuntzekin ez du parekorik.
|
|
|
Bide hori egiten bada, printzipioz, frustrazioaren arrazoiak hizkuntzaren arazoetatik at daude (ados egon edo ez, adierazten dudana baikorra izan edo ez...),
|
baina
hizkuntza ez da funtsezko arazoa.
|
|
2015
|
|
|
Mito aureolari aurre egin behar zaio, zeren besteak beste ingelesari berari egiten dio kalte, hizkuntza hori besteak bezainbesteko duina baita. Hizkuntza inperialista eta inposatzaile gisa agertzen da,
|
baina
hizkuntzak ez dira hala.
|
|
|
Susmo negatiboa gero eta konfirmatuagoa da: mugimendu indigenako buruak kalkulu politikoetan, lurren defentsan eta diskurtso aldarrikatzaileetan zentratuta daude,
|
baina
hizkuntzari ez diote lehentasunik ematen. Hizkuntzek bizi duten galera azeleratua ez dago beren benetako agenda politikoan.
|
|
2016
|
|
|
Gaskoia ere bai, baina euskara baino gutxiago. Jende anitz gaskoia edota okzitaniarra sentitzen da,
|
baina
hizkuntza ez da entzuten: " Tokikoek ez dute euskara arrotz gisa hartzen, badira euskaldun franko Bolaken.
|
|
|
– 15 ikaslek Zientzietako eta Kiroletako probak gainditu dituzte
|
baina
Hizkuntzetakoa ez.
|
|
2017
|
|
|
bertsoak berezko duela euskara. Izan ere, beste hautu batzuk egin behar izan ditu bertsolaritzak,
|
baina
hizkuntzarena ez behintzat. Exkixu taldeko Jon Mikel Arronategik erabili zuen adibidea:
|
|
2020
|
|
|
Beste alde batetik, ikusi berri dugu Kate Raworth ekonomistaren modelo zirkularrari jarraiki Amsterdamen probatu nahi dutela donutaren teoria. Hor ere garapen sostengagarriaren helburuen ardatzak zehaztuta daude,
|
baina
hizkuntzak ez du tokirik. Eredu horietan egin izan dira hizkuntza ikuspegia txertatzeko saiakerak, besteak beste Suzanne Romainen eskutik.
|
|
2021
|
|
|
Balio ez material horiek zeintzuk izan daitezkeen galdetuta, Inglisek adierazi du horiek direla diruz neurtu ezin den ekarpena egiten dutenak. Gogoratu du naturaren balio ez instrumentalen eremua «zabaltzeko» pausoak emanda zeudela,
|
baina
hizkuntzari ez zitzaiola lekurik egiten, ez zela aldagai bat loturak ezartzeko orduan. «Ikusi ahal izan dugu badagoela harreman bat, eta hori inportantea da hizkuntzen biziberritzerako».
|
|
2022
|
|
|
Arrazakeriarekin ere antzera gertatzen da. Hala ere, uste dut kasu horietan begia zoliago daukagula,
|
baina
hizkuntzarekin ez dugu hain erraz ikusten zapalkuntza, besteak beste, eraldaketa prozesuetatik kanpo ikusi izan dugulako. Eta, batez ere, EAEko esparruan normalizazioaren betaurrekoetatik interpretatu dugu euskararen egoera.
|
|
2023
|
|
|
Zu hasi hizketan, gero ikusiko dut zer egin». Ez zeukan erraza,
|
baina
hizkuntza ez zen ni menderatzera etorri; eta ni bera menderatzen ere baldarra, nonbait. Gero zer argitaratu zuen ikusita, uste dut grabagailuak ere ez zidala entzun.
|