|
2001
|
|
|
Kanpo zorraren zerbitzu baten arrakasta osoa bermatzen duen printzipio zehatza hauxe da: ...orretatik beren buruak askatuko dituztelako baldintza beharrezko eta nahikoaren menpe; alderantziz, egoiliarrek beren buruak beren zorra herrialdeari pasatzeko soilik askatzen badituzte, argi dago herrialdeak atzerapen baliokidea jasaten duela, zeren beraren zorrak aldatu gabe segitzen baitu, nahiz eta egoiliarrek galera erreala izan duten; izan ere, egoiliarren aurrezkiak transferituak izan dira,
|
baina
herrialde zordunduarentzako inolako kontrapartidarik egon gabe.
|
|
|
Espainiako ehungintza Europako merkatua Munduko Merkataritza Erakundeko (MME) herrialde guztietara zabaltzearen alde dago,
|
baina
herrialde horietako muga zergek produktuen balioaren %15 ez gainditzea eskatzen du. Hala adierazi zuen atzo Joan Canals Espainiako Ehungintza Arteko Kontseiluko lehendakariak, eta esan zuen, gainera, muga zergetan %15etik gorako tasak ezartzeak “merkataritza debekatzea esan nahi duela”.
|
|
2002
|
|
|
Gasek eragin kaltegarriak izan ditzakete, bereziki sumendiaren inguruetan (5 kilometro),
|
baina
herrialde batzuetan emisio puntutik 30 kilometrora ere eragin dute kaltea.
|
|
2003
|
|
|
Gogoratu beharreko beste kontu bat da erabiltzaileak, oro har, bere telefono linea mantentzeari dagokion abonu kuota ordaindu behar diola telefono kablea etxeraino eramaten dion konpainiari eskuarki Telefónicari,
|
baina
herrialdeko beste lurralde batzuetan beste konpainia bat izan daiteke: Ono, Madritel, Euskaltel, Uni2.
|
|
|
Onusidak eta Osasunaren Mundu Erakundeak hiesaren egoerari buruz egin duten azken txostenak agerian uzten du diru sarrera handiko herrialdeek epidemiaren aurkako borrokari aurre egiteko dituzten abantailek eragina dutela gaixotasunak jotako pertsonen biziraupenari eta bizi kalitate hobeari dagokienez, baita diagnostiko goiztiar baten eraginkortasunari dagokionez ere,
|
baina
herrialde horietako biztanleek arriskuari aurrea hartzea ahazten badute, ezer gutxi egin dezakete. Jarrera aldaketa hori bereziki nabarmena da mendebaldeko Europan; izan ere, nahiz eta oraindik ez den infekzio kopurua handitu, zenbait faktorek GIBaren eragina handitu egin dela pentsarazten diete ikertzaileek.
|
|
|
E motako botulismoan, goragaleak eta oka egiteko joera oso goiz agertzen dira, eta, hein batean, botulismo mota horren hilkortasuna txikiagoa izan daiteke. Heriotza tasa nahiko handia da,
|
baina
herrialde garatuetan arriskua minimizatu egin da antitoxinekin tratatuz. Urtebetetik beherako haurretan gertatzen da haurren botulismoa, heste traktuan ugaldu daitezkeen esporak irenstearen ondorioz, eta neurotoxina sortzen dute, oraindik ez baita garatu clostridioa inhibitzen duen flora normala.
|
|
|
NBEk eta GKEek meatzeek eta oraindik aktibo dauden beste lehergailu batzuek kaltetutako 80 herrialdeetatik 36tan lan egiten dute. Horrelako lehergailuak debekatzen dituen konbentzio bat dago, 141 naziok sinatua,
|
baina
herrialde batzuek arma mota hori egiten jarraitzen dutela jakin dute. Martin Barber Meatzeei buruzko Jarduerak Koordinatzeko Zentroko zuzendariak esan du gaur egun mundu osoan dozenaka milioi meatze daudela gordeta.
|
|
|
|
baina
herrialde iraultzaileekiko sentibera gaude beti:
|
|
|
|
baina
herrialde txiroek derrigorrez
|
|
2004
|
|
|
Arazoa zera da: Saramagoren adierazpenen modukoen aurrean Israelgo gazteria asaldatu egiten da, sinetsi egiten ditu bertsio ofizialak, gurasoek Holokaustoa azaldu bai
|
baina
herrialdearen sorreraren historia ezkutatu egin dietelako. La Vanguardia egunkarian argitaraturiko elkarrizketa batean, gaur egun Bartzelonako Unibertsitatean irakasle den israeldar batek adierazi zuenez, lehen kolono haien ostean jaio diren belaunaldiak gezur eta ezjakintasunaren artean hazi eta hezi dituzte.
|
|
2005
|
|
|
Katalunian bai,
|
baina
Herrialde Katalanetan ez.
|
|
2006
|
|
|
Munduan urtero erabiltzen diren plagizida guztien %25 jasotzen du kotoiak. Indian, nekazaritzako lurren %5 baino ez da kotoi laborantza,
|
baina
herrialdean erabiltzen diren plagizida guztien %55 hartzen du bere gain. Herrialde batzuen permisibitateaz baliatu ez daitezen korporazioak.
|
|
|
Zein dira haien eskaera nagusiak? Repsolen kasuan, ez da oso ondo azaltzen Boliviako nire lagunentzat nik esango diedala proiektu integral horiek muntatuko ditugula, oso ondo esan baitiezadakete,
|
baina
herrialde honetan dagoen aberastasun eragile nagusia petrolioa eta gasa da, eta Espainiako enpresa batek eta inork ez dute ezer esaten. Gure diskurtsoan eta praktiketan koherentzia hori izateko, politika horiek egiten saiatzen gara.
|
|
|
Duintasunaren Batzordearen konstantziak emaitza positiboak ekarri ditu, baina ez oraindik perfektuak. Printzerriko dokumentuak itzultzen dira,
|
baina
Herrialde Valentziarrekorik ez. Euskal Herri, Aragoi eta faxismoaren lapurreta jasan zuten gainerako nazio edo lurralde guztietako dokumentuak ere itzuli lituzkete.
|
|
|
Baina ikasle etorkinen artean, era berean, desoreka handiak daude: magrebtarren %13k aukera bera egiten du,
|
baina
herrialde aberatsetatik etorritakoen %75 —Europako Batasunekoak kasu— ikastetxe pribatutan eskolatzen dira. Azkenik, ikasle etorkin aberatsak ikastetxe pribatu elitistetan eskolatzen dira, baina eskola pribatutara joaten diren ikasle etorkin pobreak proportzio handiagoan joaten dira ikastetxe pribatu pobre edo karitatezkotara.
|
|
2008
|
|
|
erakundeak eman ditu datu horiek),
|
baina
herrialde guztiek ez dituzte biltzen datu horiek, Espainiak, adibidez, eta ezin da jakin han zenbat lagunek pairatzen duten.
|
|
|
Frantzian, adibidez, III. Errepublika izan zen landa eremuko nekazariak frantses bihurtu zituena, ordura arteko ohitura, hizkuntza, kultura eta leialtasun zaharrak alboratzea eraginez. Espainian prozesuak askoz arrakasta urriagoa izan zuen,
|
baina
herrialde honetan ere nazionalizazio prozesua ukaezina izan zen. Masen nazionalizazio hau, ordea, ez zen gatazka gabe gertatu inon.
|
|
|
Bostongo (AEB) Harvardeko Unibertsitateko Medikuntza Eskolako zientzialariek egindako azterketa baten ondorioa da hori. Lan horrek berretsi egiten du AEBko biztanleen bizitza luzera handitu egin dela azken hamarkadetan,
|
baina
herrialdeko biztanle guztiek ez dute joera hori baliatu. Ikertzaileek “Health Affairs” aldizkarian adierazi dute bizitza luzatu egin dela 12 urte baino gehiago dituzten pertsonentzat, eta berdin mantendu dela Bigarren Hezkuntza amaitu zutenentzat.
|
|
|
Europara iritsi da alarma, eta Txinako esnekiekin eginiko produktu oro merkatutik kentzea erabaki du Europako Batasunak. 2002tik zegoen debekatua Txinako esnearen inportazioa,
|
baina
herrialde hartan kutsatutako esnea hartzeagatik lau haur hil eta milaka pozoitu ondoren, debekua gozoki, opil eta galletetara zabaldu du. Haurrentzako egiten diren produktuen gainean jarri da bereziki arreta, eragina askoz ere kaltegarriagoa delako haiengan; dena den, osagaien artean esnea %15etik gora duten Txinako produktu guztiak kontrolpean jarri nahi ditu EBk.
|
|
|
Espainian izan du igoerarik handiena, hiru hamarren, eta berak du langabezia tasarik handiena ere, bi hilabetean %8, 3tik %11, 3ra pasatu baita. Haren atzetik Eslovakian dago enplegurik gabeko gehien, biztanle aktiboen %9, 9,
|
baina
herrialde horretan hobetzen ari dira datuak. Langabezia txikiena Herbehereek (%2, 6) eta Danimarkak (%2, 9) dute.
|
|
2009
|
|
|
Iragan urtetik Britainia Handia ere gehiegizko defizita dauka,
|
baina
herrialde horren aurka ezin da horrelako prozedurarik ireki, euro-gunetik kanpo baitago.
|
|
|
Gutierrezen Gizarte Abertzalea Alderdiak esan du azken emaitzak eduki arte ez duela onartuko Correak irabazi duenik
|
baina
herrialdeko hirugarren alderdiak, Alvaro Noboa enpresari aberatsak zuzentzen duen Aliantza Nazionaleko Instituzioen Alderdi Berritzaileak, berriz, orain arteko emaitzak ikusita garaipena Correarena dela onartu du.
|
|
|
Gutierrezen Gizarte Abertzalea Alderdiak esan du azken emaitzak eduki arte ez duela onartuko Correak irabazi duenik
|
baina
herrialdeko hirugarren alderdiak, Alvaro Noboa enpresari aberatsak zuzentzen duen Aliantza Nazionaleko Instituzioen Alderdi Berritzaileak, berriz, orain arteko emaitzak ikusita garaipena Correarena dela onartu du.
|
|
|
Azkenean, oinarrizko neurriak mahai gainean jarri eta konpartitu egiten dira, beharrezkoak diren neurriak hartu behar dira ekonomiak hobetzeko, baina, batez ere, finantza sistema hobetu behar da eta etorkizunerako prestatu, azaldu du. Elementu horiek guztiak biltzen saiatuko direla esan du,
|
baina
herrialde bakoitzaren arabera apur bat aldatu ahal direla erantsi du.
|
|
|
Ostiralean piztutako sutea indartuta gerturatu da Atenasera. Greziako ipar ekialdeko Atika estatua da kaltetuena,
|
baina
herrialdeko hegoaldea eta zenbait uharte ere sutan daude.
|
|
|
NARRATOR: (OFF) Hostoek eragiten dituzten atzerapenak txantxa nazional bihurtu dira Britainia Handian,
|
baina
herrialde guztietan gertatzen dira halakoak. Eta oso larria izan daiteke trenak semaforo gorriaz harago labaintzea.
|
|
|
mutil txiki batek edo neska txiki batek lauurte dituenean gehiegikeriak jasotzen baditu, edo fenomeno jakin batzuk pairatzenbaditu, gero horien kontzientzia eman behar diogu pasatu ahala, bere iragana garbieduki dezan eta bere iraganeko arazoak gainditu ahal izateko. Orduan, noski, fenomeno soziala ezin dugu psikologizatu,
|
baina
herrialde batean gauza larriakgertatu badira, horiek ezagutu eta landu behar ditugu. Eta lantzerakoan ezin daguztiz libre erabaki zer egiten dugun:
|
|
|
Ariane Arpa Intermón Oxfameko zuzendari nagusiak esan zuen Garapenerako Lankidetza eta Garapenerako Antolakundeko (OCAD) Garapenerako Laguntza Batzordeak argitaratu dituen datuak aztertu ondoren, «Giza adimena eta duintasuna iraintzen ditu, eta ikusten du herrialde emaileek baliabideak neurriz kanpo erabili dituztela krisiari aurre egiteko». GKEaren iritziz, herrialde emaileen garapenerako laguntza %10 handitzeak (120.000 milioi dolar inguru) positiboa du, azken bi urteetako beheranzko joerari buelta ematen diona,
|
baina
herrialde horiek berek beren finantza sistema sendotzeko 8,4 bilioi dolarretik urrun dago. “Londresen G gailurra hastear dagoenean krisi ekonomikoari irtenbideak bilatzeko, garapenerako laguntzaren hazkunde hutsalaren datuak erakusten du dohaintza emaileek diruaren azpian dirua aurkitzen dutela beren finantza sistema salbatzeko, eta miopeak diruditela pobreziaren aurka borrokatzeko konprometitutako baliabideak aurkitzeko”, azaldu zuen Harpak.
|
|
|
Frogatuta dago elikagaien ontzien eta zatien tamaina nabarmen handitu dela azken 30 urteetan. Joera hori AEBn hasi zen.
|
baina
herrialde garatu gehienetan zabaldua, pisua handitzen lagun dezake. Banakoei jakinarazten zaienean errazioen tamainak handiagoak direla, haien kontsumoa gutxienez %20 murrizteko joera dute.
|
|
|
AEBetan deflazio arriskua uxatzen du horrek, eta petrolioa ere berpiztuz joango da, LPEEk aitaren batean ekoizpena murriztu ahala. Protekzionismora iritsi gabe (oraingoz),
|
baina
herrialde bakoitza bere interesak babestu nahian dabil.
|
|
|
Atzetik aurrera eginez, Rossiren aurretik jartzea lortu zuen. Burua erabiltzeko unea zen,
|
baina
Herrialde Katalanetako gidaria sutsua da. Ez du arriskurik neurtzen.
|
|
|
Hori uste badu ere, Michelettirekin biltzeko prest da kargutik kendutako presidentea oraindik ere; baldintza bakarrarekin: . Aurrez aurre eseriko nintzateke berarekin,
|
baina
herrialdean demokrazia berrezartzen badute eta herritarrek 2005ean aukeratutako presidentea itzultzen bada?. Zelayak bihar arteko epea eman die kolpistei agintea itzul diezaioten.
|
|
|
Haien erabakiak bete beharrekoak izango dira,
|
baina
herrialdeek Ecofinera jo ahal izango dute, hark erabaki dezan
|
|
|
Egiptoko Gobernuak ez du argiki baieztatu burdin hesi bat eraikiarazten ari den Gazarekiko mugan,
|
baina
herrialdea gerizatzeko eskubidea duela aldarrikatu du.
|
|
2010
|
|
|
Ez datoz bat gobernuak orain gutxi emandako datuekin,
|
baina
herrialdearen hiru laurdenak kontrolpean hartu dituztela jakinarazi dute talibanek. Hori dela eta, gerra galtzen ari direla ohartu eta Afganistandik ateratzeko eskatu die nazioarteko tropei.
|
|
|
Era berean, Irlandako Hegazkintza Aginteak (IAA) aire eremua partzialki zabalduko du gaur, 04:00etatik aurrera,
|
baina
herrialdeko aireportuek ez dute normaltasuna berreskuratuko hiru edo lau egun gehiago pasa arte, ohartarazi dutenez.
|
|
|
Badirudi munduak ahaztu egin nahi duela,
|
baina
herrialde hartan indarkeria pil pilean dago oraindik.
|
|
|
1977ko maiatzean Euskal Herri osoko ikastoletako ordezkariek Gasteizen egin zuten ezohiko batzarrari begira prestaturiko txosten batean, adibidez, Arabako Ikastolen Elkartea sortzeko lehen urratsak egin zirela adierazten zen. 1979rako, berriz, jardunean zen elkartea, izate juridikorik gabe
|
baina
herrialdeko ikastolak bilduz. Ofizialki, Ramon Basaras izan zen elkarteko lehen koordinatzailea.
|
|
|
Gaur blogean idazten nuen, Bizkaiko golkora itzultzea, ura inguruan eta ura azpian dugularik. Oso erraza ematen du
|
baina
herrialde horietan oso sentsazio... ez zaude gustura.
|
|
|
Garapen bideko herrialdeek AIZren kanpostockaren ekarpenean aurrerapen tinkoa egin dute, batik bat Asiako herrialdeenjokabideari leporatu ahal zaiona. Garapen bideko herrialdeko jatorria duten atzerriko inbertsioaren zati bat, bertan egoitza izan
|
baina
herrialde garatuetako egoiliarrenjabetza duten ETNek egindakoa da. Hala ere, azkenaldian garapen bideko herrialdeetako zein trantsizio ekonomietako enpresa transnazionalek inbertsio ugaribideratu dute atzerrira.
|
|
|
10 langile edo gehiagoko enpresen %93k Interneterako sarbidea zuen EBn Hogeitik, eta enpresen %82k banda zabaleko Interneterako konexioa zuen, Eurostaten islatzen den bezala. Espainia, Interneterako sarbidea duten enpresen %95, EBko batez bestekoaren aurretik dago,
|
baina
herrialde batzuetako ratioen atzetik, hala nola Finlandia (%100), Danimarka, Austria eta Eslovakia (%98) eta Alemania (%97). Aldiz,% 90etik beherako ehunekoak dituzten herrialdeak hauek dira:
|
|
|
Araudiak Abiazio Zibilaren Segurtasunari buruzko Ikerketako Agintarien Europako Sarea sortuko du, eta sare horrek estatu kideen, EBren eta Aireko Segurtasunerako Europako Agentziaren (AESA) arteko lankidetza koordinatu eta finkatuko du. Istripu baten ikerketa, orain arte bezala, gaitasun nazionala izango da,
|
baina
herrialde batek sareari laguntza eskatu ahal izango dio kontu espezializatuetarako. Arauak, halaber, aire istripu bat ikertzeko ardura duten agintari zibilak eta agintari judizialak behartuko ditu koordinatzeko aldez aurreko akordioetara iristera.
|
|
|
Tuberkulosia arazo larria da mundu osoan, eta heriotza ugari eragiten ditu egunero. Urtero diagnostikatzen diren milioika kasu berriek patologia arintzeko terapien garapena justifikatzen dute, osasungarritasun faltarekin eta pobreziarekin lotuta,
|
baina
herrialde industrializatuei ere eragiten die. Espezialistek ikerketa eta garapenean (I+G) oinarritutako lan biziari deitzen diote.
|
|
|
Zein da produktu ekologikoen kontsumoa EBn? “Nekazaritza ekologikoaren ekoizpena oraindik %5 baino txikiagoa da EB gehienetan” Ez dago datu askorik,
|
baina
herrialde batzuetan oso azkar hazten ari dela dirudi. Bai, badakigu nekazaritza ekologikoaren ekoizpena erritmo onean handitzen ari dela eskualde batzuetan.
|
|
|
Lau herrialdeetako biztanleriak nabarmen egin zuen gora, eta 1.422.000 biztanle izatetik 2.334.000 izatera pasatu zen (De Miguel, 1974: 251);
|
baina
herrialdez herrialde aztertuta, desberdintasun nabariak daude, noski, Nafarroaren kasuan batik bat, bertan biztanleria hazkundea benetan apala izan baitzen (sakontzeko, ikus: Garca Sanz/ Mikelarena, 2000).
|
|
2011
|
|
|
Logikoena beste herrialde arabiarrek egitea. Azken finean, Liga arabiarra izan zen joan den astean aire eremua ixteko eskaria egin zuena;
|
baina
herrialde arabiarrek ez dute ez bitartekorik ez gogorik misio hau aurrera eramateko. Beraz, jakintzat ematen da NATOk egin behar duela lan zikina:
|
|
|
Munduko Bankuko presidentea estatubatuarra izan ohi da, eta NDFkoa europarra,
|
baina
herrialde azeleratu berriek ohitura hori hautsi nahi dute.
|
|
|
Europar Batasunak eta Europako Kontseiluak ostegun honetan Greziari babesten jarraitzeko asmoa nabarmendu dute,
|
baina
herrialdeak erreskate plana betetzea argi izan behar duela gaineratu dute.
|
|
|
Errausketa: batzuentzat polemikoa, beharrezkoa eta beste batzuentzat erabilgarria, Europan gero eta gehiago erabiltzen da,
|
baina
herrialde batzuetan beste batzuetan baino gehiago. Suedian eta Suitzan, hiri hondakinen %49k erabiltzen dute, Danimarkan %48k eta Herbeheretan %39k.
|
|
|
Zabortegien murrizketa: 1995ean% 65etik 2008an% 40ra igaro da,
|
baina
herrialde batzuek eskatutako gutxienekoak gainditu dituzten bitartean, beste batzuek horiek betetzeko ahalegina egin dute. Araudia betetzen ez zuten zabortegi asko itxi dira (3.300 inguru 2004 eta 2006 artean), baina mila inguru identifikatu dira, eta lehenbailehen egokitu edo itxi behar dira.
|
|
|
Bosason eta Garowen, Puntland eskualdean, jasotako haur elikatu gabeen hileroko zifrek “elikadura krisia gero eta larriagoa dela adierazten dute”, dio Save the Childrenek. “Bosasoko kanpalekuak, herrialdearen iparraldean, egonkorrak dira,
|
baina
herrialdeko beste edozein tokitako baldintzak hain dira larriak, familiak prest baitaude Mogadishuko hiriburutik eta Somaliako erdialdean lehorteak jota dauden beste leku batzuetatik Bosasora iristeko bidaia zail eta arriskutsuari ekiteko”, azaldu du erakundeak. GKEak erabiltzen dituen datuen arabera, Ekialdeko Afrikan bederatzi milioi pertsonak aurre egin behar diote elikadura krisiari, eta Somalian egoera bereziki larria da.
|
|
|
Cameron R. Stern Lanera joateko bizikleta gero eta modan dago,
|
baina
herrialde dira aurreratuenak. Jarraitzaile sutsuenek Cycle Commuter (“Txirrindulari langilea”) aldizkaria dute.
|
|
2012
|
|
|
Patxi Lopezek India aukera askoko tokia dela adierazi du,
|
baina
herrialdearen zabalera, merkatuaren konplexutasuna, azpiegitura arazoak eta desberdintasun soziokulturalak kontuan hartuta bertan ezartzea zaila dela azpimarratu du.
|
|
|
Bere aldetik, Unda sailburuak adierazi du Indian abagune asko daudela,
|
baina
herrialde zaila dela ohartarazi du.
|
|
|
Lopezek nabarmendu duenez, sozialistek ez dute Euskadi abiadura ezberdinetan garatzea nahi, izan ere hiru lurralde gara,
|
baina
herrialde bakarra, eta etorkizun hobea erdietsi nahi dugu guztiok batera. Halaber, lehendakarigaiak Bildu gauza guztien kontra dagoela azpimarratu du, eraikuntza nazionalaren alde bakarrik egiten dutelako, euskal herritarrak onen eta txarren artean banatuz eta zaborren kontuarekin jendea zoratuz.
|
|
|
Nazioarteko akordio horrek, faltsifikazioak ekiditeko helburuaren mozorropean, medikamentu generikoen eta copyrightdun kultura produktuen zabalkundearen aurka ere egiten du, eta, horretarako, proposatzen du nazioarteko erakunde berri bat sortzea (gai horietako bakoitzean haietaz arduratzen diren nazioarteko erakundeak egon arren), mugetako kontrolak zorroztea, Interneteko hornitzaileak komunikazio guztiak zelatatzera behartzea... Hainbat erakunde eta interes talde edo lobbyk erredaktatu dute idatzia (imajinatu dezakegu zeinek), eta 30 herrialde baino gehiagok sinatu dute (tartean Espainia, Frantzia eta Europar Batasuna, aurtengo urtarrilean);
|
baina
herrialde horietako batek ere ez du oraingoz lege bihurtu, eta horregatik ez da martxan jarri. Herrialde askotan protesta handiak egon dira haien aurka, batez ere Europan (Polonian, Eslobenian, Suedian...).
|
|
|
Ahalik azkarren ekar ziezadaten agintzeko erregutu nion Enperadoreari, zertarako zen eta nolakoa zen azaltzen niola. Eta biharamunean, han ziren garraiariak kapelarekin, baina ez zuten oso egoera onean ekarri; bi zulo eginak zizkioten hegalean, ertzetik lau zentimetrora, eta zuloetan bi gako lotuta; gako hauek soka luzez zaldi uhalei lotuak zeuden, eta hala, arrastaka ekarria zuten nire kapela Ingalaterrako milia erdi baino bide luzeagoan;
|
baina
herrialde hartan lurzorua izugarri lau eta leuna denez, nik espero baino gutxiago hondatu zen.
|
|
|
Neure etxekoez, lagunez, erkideez edo giza arrazaz oro har oroitzen nintzenean, ziren bezala ikusten nituen, hots, yahooak gorputzez eta izaeraz, pixka bat zibilizatuagoak agian eta mintzamenaren dohainaren jabe;
|
baina
herrialde hartako neba arrebek Naturak emandako neurrian soilik dituzten bizioak areagotu eta ugaltzeko bakarrik erabiltzen dute gutarrek adimena. Laku edo iturriren batean neure irudia ikusten nuenean islatua, neure buruaren izuz eta nazkaz itzultzen nuen aurpegia, eta jasangarriagoa zitzaidan yahoo arrunt bat ikustea neure burua baino.
|
|
|
Ingurumena babestea eta zaintzea herritar guztiei dagokie,
|
baina
herrialde bakoitzeko gobernuek betearazten dute indarrean dagoen legedia. Gure kasuan, Eusko Jaurlaritzari dagokio zehaztea zer eremu dauden babestuta, bai eta legeak betearaztea ere, baina badira naturaguneak eta flora eta fauna babesteaz arduratzen diren beste zenbait organismo eta erakunde ere, besteak beste, hauek:
|
|
|
2) mediku aurreikuspenen arabera, gatibutasunean mantentzeagatik osasun intelektual edo fisikoa arrisku larrian duten gerrako presoak,
|
baina
herrialde neutral batean ospitalizatuz arrisku hori saihets dezaketenak.
|
|
|
1) Gatibutasunean senda ezin daitezkeen zauritutako gerrako preso guztiak,
|
baina
herrialde neutral batean ospitalizatuak izanez gero senda daitezkeenak edo horien egoera izugarri hobetzeko aukera dagoenean.
|
|
|
Seguruago egiteko, praktika honek alderdi tradizionalenak osasunarekin eta higienearekin, animalien eskubideekin eta kontrol eta baldintza zorrotzagoekin konbinatu behar ditu. “Etxeko erabilera pribaturako oinarrizko ekoizpena” ez da sartzen Europar Batasuneko elikadura legeria orokorraren aplikazio eremu berean,
|
baina
herrialde bakoitzak neurri zehatzak eta nazionalak hartzen ditu probak egiteari buruz, hala nola Trichinella detektatzeko aplikatutakoa. Araudiaren helburua animaliak hiltzeko eta ondoren prestatzeko baldintza higieniko sanitarioak betetzea izan behar da, arrisku mikrobiologikoak saihesteko.
|
|
|
14 urteko zerrendan oinarrizko bi item edo gehiago ez dituena, hala nola egunean hiru otordu egitea, eskolako lanak egiteko leku lasai bat izatea, etxean hezkuntza liburuak izatea edo Interneterako sarbidea izatea. Adierazle horren arabera, pribatizazio tasa handienak Errumanian, Bulgarian eta Portugalen daude, %70, %50 eta %27 baino gehiago, hurrenez hurren,
|
baina
herrialde aberatsago batzuek ere, hala nola Frantziak eta Italiak, %10etik gorako pribatazio tasak dituzte. Eskandinaviako herrialdeek dituzte haurren pribatazio tasa txikienak, %3tik beherakoak.
|
|
2013
|
|
|
gehiegizko ekoizpena. Ordutik, pixkanaka Europako Batasunean produzitzen zen esne kopurua beharretara egokituz joan zen,
|
baina
herrialde bakoitzak bere ekoizpena edukitzea bermaturik. Baina joan den urtean hainbat herrialdek gehiago produzitu zuten, beren kuota baino gehiago:
|
|
|
Diru sarrerei dagokionez, 1.232 milioi euro gutxiago izango ditugu. Hori kontuan hartuta, planteamendu eraikitzaileak jasotzea espero dugu, adierazi du sailburuak, inork ez du nahi aurrekontu murriztu batean parte hartu,
|
baina
herrialdearen errealitate politikoa da.
|
|
|
Oraingoz, baina, herrialde batzuek baino ez diote baiezkoa eman Dohako hitzarmen horri, hain zuzen ere Europar Batasuneko kide guztiek, Australiak, Norvegiak, Suitzak, Islandiak, Kroaziak, Bielorrusiak, Kazakhstanek eta Ukrainak,
|
baina
herrialde horiek, elkar hartuta ere, isuri globalen% 15 besterik ez dute osatzen. Herrialde horiek hartutako konpromisoa zehazki hauxe da:
|
|
|
Arduradunek diote airearen kalitatea ona dela, komunitate bakoitzak asmatzen dituen irizpideen arabera. Alemanian landerretara ere transferituta dago,
|
baina
herrialde osoan datu historikoak eta denbora errealean ulertzeko moduko datuak eskaintzen dituzte». Guillermina Yanguasek, MAGRAMAko Ingurumen eta Ingurumen Ebaluazio eta Natur Ingurune zuzendari nagusiak, adierazi du Ministerioaren web orrian «komunitateen informazioarekin urteko txosten bat» egin dela, «hobetu daitekeela» dioen arren, apirilean onartutako «Aire Plan» berriaren helburuetako bat.
|
|
|
Neurri handi batean, Solak bere diruarekin altxatu eta mantendu zituen mutilentzako bi eskola eta neskentzako beste bat. Gainera, bi gizon ekarri zituen, Aspiroz eta Santa Marfa, bigarren hezkuntzako eskola edo kolegioa ezartzeko;
|
baina
herrialdea gustatu ez, eta Mexikora itzuli ziren urte berean.306 Solak mutiko neofitoentzako eskolak ezartzearen garrantziaz ere ohartarazi nahi izan zuen erregeordea, etorkizunean beren arrazakoen hezitzaile bihur zitezkeela eta; eta neska neofitoak hezi beharraz ere kezkatu zen, guraso eta ahaideen eraginpetik ateratzeko. Baina Mexikok ez zien Solaren asmoei aurrerabiderik eman.
|
|
2014
|
|
|
Bistan da zatiketa berri hori beti jakobinismoaren fruitua dela eta batzuen interes politikoen alde egina dela. Aldatuko omen dena herrialde berri bakoitzaren eskumenak dira,
|
baina
herrialde bakoitzaren eskumenak emendatzeko beharrezko ote da zatiketa berri horren egitea, edo orain arte dauden herrialdeei eskumen gehiago ematea ez ote da zilegiago?
|
|
|
Txinako belodromoak oroitzapen ederrak dakarzkit,
|
baina
herrialdea ez zait batere gustatzen, eta bertara lehiatzera joatea ere ez. Neguan joan behar izaten dugu hara, eta eguraldiak ez du askorik laguntzen.
|
|
|
Suitzan ez dute nahi etorkinik. Kezkaz hartu dute berri hori Europako bertze lekuetatik,
|
baina
herrialde horietan ere badute kezkatzeko arrazoirik aski, eskuin muturra bazter guztietan ari delako indartzen azken urteetan. Europako hauteskundeen emaitzak beldurgarriak izan daitezke, are gehiago, ez dakigulako eskuin muturraren gorakada hori noiz geldituko den eta zer ondorio izan dezakeen.
|
|
|
Baita herrialdeko gainontzeko eragileei aurkeztu ere. Sakanan plana aurrera ateratzeko elkarlana beharrezkoa izan eta izanen da
|
baina
herrialdeko erakundeen elkarlana ere bilatuko da, plana gauzatu ahal izateko, bestelako laguntzak baitira. “Bidea egin ahala konfiantza eta elkarlan esparruak zabaltzen joan dugu, planarekin egin dugun moduan” esan digu Manterolak.
|
|
|
Gipuzkoako eredua hedatu asmo duzue beste herrialdeetara. Zero Zabor eredua da hedatu nahi duguna. Gipuzkoa erreferente garrantzitsua da noski, emaitza ikusgarriak lortzen ari delako eta gertutasunagatik,
|
baina
herrialde bakoitzean bere baldintzetara egokitu behar da bilakaera.Zabor edukiontziei gerra deklaratuz agertu zarete berriz jendaurrera. Datorren ikasturterako lotua duzuen plangintzaren ardatz nagusia izango da. Abiatu dugun hausnarketan mahai gainean, eztabaidaren erdian jarri beharreko zenbait elementu identifikatu ditugu.
|
|
|
Ikerketa horietan ikus daiteke 300 milioi pertsonek munduan era horretako tresnak erabiltzen dituztela fitxategiak elkartrukatzeko. Pentsa daiteke beharbada baliabide horietara beste era batera atzipenik ez duten pertsonek erabiltzen dituztela,
|
baina
herrialde sailkapen gehienetan (filmak, telesailak, musika, jokoak eta softwarea) AEBak agertzen dira lehen postuan. Bakarrean, jokoen kategorian, Brasil eta Errusiaren ondoren agertzen da hirugarren postuan.
|
|
2015
|
|
|
Gatazka hori baliagarri izan zaio EIri arabiar sunitak gehiengoa diren eremuetan finkatzeko. Etxe Zuria Irakeko agintarien jardunarekin kritiko agertu izan da,
|
baina
herrialdearen egungo egoera 2003ko inbasioaren ondorio zuzena dela oroitarazi diote mundu zabalean.Kurduak eta Siria, kanpoanParisko bilkurak bi hutsune nagusi izan ditu, EIren erasoak zuzenean pairatzen ari diren bi eragile direnez gero: kurduak eta Siria.
|
|
|
Munduan gosea pasatzen duten pertsonarik gehienak garapen bidean dauden herrialdeetan bizi dira; herrialde horiek bizi itxaropen txikiagoa, heziketa apalagoa eta diru gutxiago dute,
|
baina
herrialde aurreratuek baino hazkunde tasa handiagoa.
|
|
|
Enpresa kosmonautikoak itxi zituzten, bestelakoak pribatizatu, egiturako lanpostuak desegin eta etxebizitzak ere pribatizatu egin ziren. . Herrialde independente
|
baina
herrialde pobre bihurtu ginen?, laburbildu du Alionak. Egonkorra izan zen politika iraultzean eta itxia izandako ekonomia liberalizatzean, ezinegona eta mesfidantza gailendu ziren herritarrengan.
|
|
|
Legea ere familiei buruzkoa da, istripua ikertzeko. Nola egin behar den eta nazioko eskumena izango dela aurreikusi da,
|
baina
herrialde batek laguntza eskatu ahal izango dio Europar Batasuneko Hegazkineria Zibilaren Segurtasunari buruzko Ikerketa Aginteen Europako Sareari (estatu kideen, Ebren eta Aire Segurtasuneko Europako Agentziaren arteko lankidetza koordinatzen eta sendotzen du). Ikerketaz arduratzen den agintaritzak azken txostena lehenbailehen argitaratu behar du, eta, ahal dela, «istripua gertatu eta 12 hilabete baino lehen».
|
|
|
Azken testuaren helburu nagusia da mende bukaeran planetako batez besteko tenperatura «2ºc azpitik» gelditzea industriaurreko mailekiko, eta ahaleginak egin behar direla «1, 5 ºc ez gainditzeko». Herrialdeek berotegi efektuko gasen emisioak murrizteko planak aurkeztu behar dituzte,
|
baina
herrialde bakoitzak horretarako ezartzen dituen helburuak ez dira nahitaez bete behar. Hala, Estatu Batuak, munduko BEG emisio gehien dituen bigarren herrialdea, kanpoan geratu dira.
|
|
|
Aktore politiko garrantzitsua izan da, gobernatzeko ez, alternatiba erreala eraikitzeko ez, baina bai behintzat gobernagarritasuna baldintzatzeko, eta horren truke lorpen batzuk izateko (lurra, lege batzuk, etab.). Correari, bere proiektuan, ez zaio interesatu mugimendu indigena indartzea: bera hizkuntzen eta indigenen alde agertu da,
|
baina
herrialdean egin beharreko aurrerapauso batzuetarako oztopo iruditu zaizkio mugimendu indigenan kokatutako interes eta diskurtsoak.
|
|
2016
|
|
|
Alegazioa aurkeztu ondoren, pentsatu genuen sakondu egin behar genuela gaian; gainera, Industria Ordezkaritzak eduki gehiago eskatu zizkigun. Ni paleontologoa nintzen, eta gaia urrun samar geratzen zitzaidan,
|
baina
herrialdeari eragiten zion kontu bat zen, eta heldu egin behar genion.
|
|
|
euskaldun gehienak eremu mistoan bizi dira; zehazki, Nafarroan bizi diren euskaldunen %51? 2011ko mapa soziolinguistikotik ateratako datua da?. Euskaldunen portzentaje handiena eremu euskaldunak du (%58),
|
baina
herrialdeko euskaldunen %39 bizi dira eremu horretan.
|
|
|
bizi dira,
|
baina
herrialde pobreenetako langileen eragozpen
|
|
|
Nazioartean akordio ugari egin dira hesiak desagerrarazteko,
|
baina
herrialdeek debekatuta ez dauden metodo berriak aurkitzen dituzte beti inportazioak oztopatzeko.
|
|
|
Berriki egindako inkesta batean, galdegindakoen erdiek Oxfami esan zioten bizirauteko dirua maileguan eskatu behar izan dutela, eta soilik laurdenek dituzte gaixoaldi baja, opor ordainduak, osasun asegurua edo pentsioa. Munduko herrialde aberatsenetakoan bizi dira,
|
baina
herrialde pobreenetako langileen eragozpen bertsuak dituzte.
|
|
|
Aldiz, hainbat hiritan egindako azterketak erakusten duenez, ariketa fisikoa errazten duten lekuetan bizi diren pertsonek oinez egiten dituzte 90 minutu oinez, horretarako hain aproposak ez diren auzoetan baino. Automobilaren erabilera orokorra da,
|
baina
herrialde batzuetan handitu egin da, Brasilen, Txinan eta Indian, esaterako, eta, ondorioz, jarduera fisikoa murriztu egin da, eta errepideko eta lesio larrietako heriotza tasak handitu egin dira, eta, ondorioz, gaixotasun kroniko eta lesio gehiago sortu dira. Hiri handietan bizi kalitatea gutxitzen dela erakusten dute artikuluek hainbat daturekin.
|
|
|
Espainian 78 denda eta 163 saltoki espezializatu daude Sektoreko erakundeetan 150 pertsona eta 2.500 boluntario baino gehiago aritzen dira lanean; horietatik% 80 emakumeak dira. Ez da, agian, mugimendu garatua eta heldua, beste herrialde batzuetan bezala,
|
baina
herrialde honetako ekonomia sozial eta solidarioan leku bat hartzea lortu du. Saltokiei dagokienez, sendotu egin da azken urteotan hasitako joera.
|
|
2017
|
|
|
Bestalde, AEBko industria astuna babesteko Trumpek hartu nahi dituen neurri protekzionistek nahi ez bezalako efektua izan dezakete enpresa teknologikoetan. Bereziki Txinatik heltzen diren produktuei zergak eta mugak jarri nahi dizkie, AEB bertako produktuak gehiago sal daitezen (Apple ren telefonoak adibidez),
|
baina
herrialde guztiek gauza bera egingo balute, AEBko enpresek ere kanpoan saltzeko zailtasunak izan litzakete. Halaber, AEBko enpresei Txinan ekoizteko oztopoak jarri nahi dizkie, lanpostuak AEBn sortzeko (berriz ere, Apple da eragin handiena jasango duena); baina horrek kontrako efektua izan dezake, kostuak igo baitaitezke eta produktuen prezioan eta enpresen errentagarritasunean negatiboki eragin.
|
|
|
Lapurdiko hego mendebaleko, Nafarroako ipar mendebaleko eta Gipuzkoako ipar ekialdeko bereizgarritzat hartu da NOR NORI NORK saileko adizkien ordez NOR NORK sailekoak erabiltzea. Bizkaian bertan ere ezaguna zen Lekeition bazena,
|
baina
herrialde horretako hegoaldeko ertzean ere bada. Hona Otxandioko adibideak (Burgete eta Gaminde 1991:
|
|
2018
|
|
|
Egia esan, zuri buruzko erreserbak nituela hasieran,
|
baina
herrialdeko batzuk beldurtu zituen zure izendapenak,
|
|
2019
|
|
|
«Leku askotan, hemen bezala, txertoa jartzea ez da derrigorrezkoa, gomendagarria baizik. Hemen txertoaren estaldura maila mantendu egin da,
|
baina
herrialde batzuetan behera egin du. Frantzian, esaterako, txertoa jarri behar zuten 500.000 umek ez dute jarri».
|
|
|
Diruak ez omen zekarren zoriona,
|
baina
herrialde baten ongizatea neurtzeko Barne Produktu Gordina, Eros Ahalmena edo Langabezia tasa bezalako neurgailuak erabiltzen ditinagu. Kuriosoa egin zaidan beti hori, ni neu, lantokian baino zoriontsuagoa bainaun Kanariar Uharteetako hondartzetan; baina sosak eta pozak errimatu eta arrimatu ditinagun Mendebalde planeta honetan, sinetsi nahi dinagu lana eta soldata, edozelakoak direla ere, zorionaren bideko iparorratza eta mapa direla.Ez omen zunan iritzi berekoa Butango laugarren erregea.
|
|
|
Europar Batasunetik (EB) edo Schengen espaziotik kanpo hegan egiteko, adin txikikoak indarrean dagoen pasaporte bat eduki du, adina edozein dela ere, zalantzak eremu horretako hegaldietan bakarrik izango dira. Aldez aurretik informatzea, funtsezkoa «Europar Batasuneko kideek arau homogeneoak izan ohi dituzte,
|
baina
herrialde bakoitzak erabakitzen du zein baldintzatan utz dezaketen haurrek lurraldea. Espainian, 14 urte baino gutxiagoko adingabe batek pasaportea edo NAN eta legezko guraso edo tutoreek sinatutako baimena izan behar du», adierazi du Javier Gandara Aireko Lineen Elkarteko (ALA) presidenteak.
|
|
|
Merlin, gudua irabazi dugu
|
baina
herrialdeak lehen bezala jarraitzen du.
|
|
2020
|
|
|
Herrialde bakoitzeko elikadura kulturara egokitu behar dela uste duzu? Proba zientifikoetan oinarritu behar da, osasungarriagoa edo ez hain osasungarria dena,
|
baina
herrialde bakoitzeko sukaldaritzako tradizioak kontuan hartu behar dira, besteak beste, herritarrei ezin zaielako esan beren ohiturak gauetik goizera aldatuko direnik. Eta oliba olioaren oraintsuko egokitzapenak kultura patroiarekin du zerikusia; izan ere, oliba olioa, batez ere bere kategoria birjina estran, eredu mediterraneoaren arabera kontsumitua, gozokietan eta sukaldean, oso produktu osasungarria da, eta froga zientifiko sendoak ditu horren atzean.
|
|
|
urtero, 1.300 milioi tona janari inguru amaitzen dira zabor edukiontzietan, ekoizpen osoaren heren bat. Herrialde guztiek elikagaiak alferrik galtzen dituzte,
|
baina
herrialde eta kontinente bakoitzaren garapen mailaren arabera, xahubidea katearen maila desberdinetan gertatzen da. Afrikan, batez ere, nekazaritzan galtzen da (aurreikuspen eta teknologia faltagatik edo egitura prekarioengatik); Europan, berriz, kontsumitzailea da gehiegi erosten duena eta elikagaiak iraungitzen uzten duena.
|
|
|
Klorokina: berez, malariaren kontrako botika da,
|
baina
herrialde askotan jada ez dute erabiltzen, ez delako eraginkorra, parasitoak erresistente bihurtu direlako. Birusa zelula osasuntsuetan sartzea eragozten du.
|
|
|
Munduko leku gehienetan ez zaio behar bezala heldu oraindik gaiari,
|
baina
herrialde batzuk hasiak dira neurriak hartzen. Belgikako Jokoaren Batzordeak ebatzi du sari kutxa batzuek jokoaren legea urratzen dutela.
|
|
|
Egipto. Ez dute sarbidea debekatu,
|
baina
herrialdera iristerakoan osasun kontrolak egiten dituzte eta hala erabakiz gero, bisitariak kanporatzeko eskumena izango dute.
|
|
|
interdependentzia globala. Izan ere globalizazioa prozesu ekonomikoa, teknologikoa, soziala eta kulturala da,
|
baina
herrialde desberdinen arteko komunikazioa gero eta handiagoa den interdependentzian datza; eta hori delaeta, herrialde horien merkatua, gizartea eta kultura bateratzeko joera du.
|