2013
|
|
Lehenik, Joanaren bizitzaren harremana Errenazimentuarekin, zinez baita Errenazimentuko erregina bat, ez bere ama Margarita bezainbat, agian (Joanak ez omen zuen dohainik literaturarako) baina bai, gutxienez, Elisabet Ingalaterrakoa beste, edo gehiago. Kontu honek aski trataera marjinala du liburuan (politikan eta erlijioan zentratzen da)
|
baina
hala ere orrialde gogoangarriak ditu. Eta ildo beretik, zinez kuriosoa da Roelkerrek euskaldunei (oro har) edo nafarrei (zehazkiago) dedikatzen dizkien aipu apurrak.
|
|
Arrazoi nagusitzat aipa genezake bai Lafitteren eta bai Orixeren poesiak zabalki ordezkatuta zeudela antologian, eta ez zela egoki hautatzaile eta hautatu izatea aldi berean. Arrazoia hori izan zela baieztatzeko lekukotza idatzirik ez dugu ezagutzen,
|
baina
hala izan zela ondoriozta genezake zenbait gertakariren ondorioz. Batetik, erreparatu behar diogu Orixek idatzi zuela liburuaren ohorezko hitzaurrea, eta euskal poesiaren autoritate gisa eginiko aitormen hutsa baino esker emate inplizitu batizan daiteke.
|
2017
|
|
Michelenak, bistan da, garrantzi handia ematen dio dokumentazioari,
|
baina
hala ere, onartzen du dokumentazioan agertzen den modua ez dela beti segurutako hartu behar, aukera dagoelako testua transkribatu edo kopiatzerakoan akatsak egiteko. Eta nik gehituko nuke are gehiago egon daitezkeela akatsak euskararen kasuan, transkribatzaileak (notarioa, idazkaria, eskribaua?) ez bazuen euskara ezagutzen.
|
2019
|
|
Hizkuntza indoeuropar zaharren historian idatzizko eragina ia ezinezkoa da,
|
baina
hala ere uste du zenbait hitzek lingua ‘mihia’, os ‘hezurra’, lien
|
|
11 Aurreko ataletan indoeuropar hiztegigintzak izan dituen arazo batzuk erakutsi ditut, eta azaldu dut nola egin zaien aurre familiaren ezaguera eta hizkuntzalaritzaren ikerketak aurrera egin ahala. Euskararen hiztegi etimologiko bat egitea askoz ere lan zailago eta neketsuagoa da,
|
baina
hala ere hemen aurkezten ari garen EHHEk bikainki gainditu ditu oztopo guztiak. Garbi dago hiztegiaren alderdi historikoa bestea baino ondorio sendo eta seguruagoetara heltzen dela, urte askotarako baliagarria izango dena.
|
2020
|
|
Eulaliri entzumenak errealitatea baldintzatzen dio, belarriak kartzelatzat hartzen ditu: " Jendeak ez du uste belarriak kartzelak direnik,
|
baina
hala dira. (.) Batzuetan leihotik begiratzen dut, eta besteetan nire barruan galtzen naiz, handia baita nire barrua" (67).
|
|
Bertakoari buruz aritzeak ekar lezakeen errefusa edo gutxiespena atzerapenaren ideiaren bidez literaturak bere burua desgaitzen baituoraingoz saihestu eta arrotza zen hori gutxinaka gerturatzeko modu bat. Hala ere, naturarekin kontaktuan dauden hiriak dira, ertainak eta probintzia hiriburuak, ez direnak Londres edo Paris bezalako metropoli hiriburuak,
|
baina
hala ere, testuinguru guztiz urbanoa dutenak. Espazio horien aukeraketa kultura urbanoa euskal literaturara hurbiltzeko lehen saiakera gisa uler daiteke:
|