|
2008
|
|
|
a) Lehengo osagai bikoitza nekez erabil daiteke beregain euskal sintaxian,
|
baina
hala ere, betetzen du (33) ko itzulinguruetako6 baldintza:
|
|
|
Arana Goirik azaroaren 18ko bilkurara igorri zuen mezuan, gai hori aipatzen zuen: «Para que nadie quede excluido y poder llegar a resultados por todos aceptables, preciso es que los demás congresos se formen de todos los euzkerálogos (o tratadistas de euzkera), euzkerágrafos (o escritores de euzkera) y euzkeráfilo (o protectores y defensores del euzkera) »121 Hendaiako planean baino gehitxoago zehaztu zituen oraingoan bere hitzak,
|
baina
hala ere «protectores y defensores del euzkera» horrek edozein euskal herritar barne hartzen zuela nekez uler zitekeen. Agian Arana Goiri batzar hartara joan izan balitz, zuzenean mintzatuz, elkar ulertu zuten guztiek.
|
|
|
Hola erdibideko alternatiba bat eskaini zuen: euskaltzaleen atxikimendu «libre» eta guztiz irekiaren ordez herriaren partaidetza «zentsitario» bat proposatu zuen, euskaltzale ezezagunen izen emate kopurua mugatuz, eta partaideen merituen araberako bozketa sistema bat planteatuz142 Aurrerapen bat zen aurreko planteamenduekiko,
|
baina
hala ere eztabaidagarria. Broussainek Azkueri esan zionez:
|
|
|
Hasieran ez zen kontziente izan (ez bera ez besteak), baina 1902ko otsailean argi zegoen ez zuela kongresukide gehienen sostengua eta hala ere Hendaiako onespen teorikoa argudiatuz (batean oinarritu zena) bere proiektuan tematu zen. Gero, hein batez atzera egin zuen,
|
baina
hala ere, proposatu zuen erdibidea bere erara egin zuen, gehienek (ez soilik Azkuek) irizpide teknikoa gurago izan arren.
|
|
|
Eta giro horretan burgesia giroko hainbat ikaslek izena eman zuten Bilboko institutuko euskara katedra sortuberrian. Ikasgai hura ez zen derrigorrezkoa institutuko ikasketen baitan, eta ez zeukan inolako balio ofizialik irakaskuntza arautuan,
|
baina
hala ere pizten zuen.
|
|
|
Bera gabe bertan behera geratuko zen erakundeak berriro ateak ireki zituen. Dinamika berria, esan beharrik ez dago, izugarri ahula zen,
|
baina
hala ere dinamika bat zegoen: hileroko batzarrak, euskaltzaleentzako bilgunetxo bat, Akademiako biblioteka irekita?
|
|
|
prantziskotarra, Euzkadi, Aberri, Napartarra eta Arabarra), guztiak joera jeltzalekoak, eta lehena izan ezik (erlijiosoa baitzen) besteak zuzenzuzenean alderdialdizkariak. Egia zen beren orrietan, bereziki Euzkadiko eguneroko euskal zutabean, nahiko euskara asko argitaratzen zela,
|
baina
hala ere nagusiki gaztelaniazko publikazioak ziren. Aldizkariok, jada izendatutako euskaltzainekin batera, falta ziren (hiru) akademikoen hautaketan parte hartzekoak zirela kontuan hartuz, zuzenketa honek abiapuntutik azken emaitzaraino jartzen zuen Akademia jeltzaleen eskuetan.
|
|
2009
|
|
|
–txantxetan
|
baina
hala ere, modu adierazgarrian, artzaintzat hartzen du. Jadanikerrana dugu, hirugarrenmundu literariotik datorrenjendeaexotiko besterik ezdelaizatenahal.David, aldiz, Mary Ann enbegiurdinek etaile horailakeragitendiotenlilurarenpeandago, lehenmundu literarioaren seina ledirelako.
|
|
2012
|
|
|
Itzulpen hauek egiterakoan ez naiz itzultzaile gisa ari izan, baizik eta idazle bezala, esaldiak errespetatuz, hitzen edo pentsamenduen irudiekin, baina gure ohitura latinoetara egokituriko terminoak erabiliz. Horregatik, ez dut beharrezkotzat jo hitz bakoitza beste hitz batez itzultzea;
|
baina
hala ere ukigabe gorde dut funtsezko esanahia eta hitz guztien balioa3 (Zizeron, De optimo genere oratorum, V [14], apud Mendiguren 1992: 33).
|
|
|
literatura lanek kultura batetik beste batera igarotzean aldaketak jasan dituztela jakinik irakurtzea; lan batzuk itzulpenean baizik ezin ditugula irakurri jakitea, eta itzultzailearen esku hartze saihestezina onartzea. Ezinezkoa da munduko literatura guztia zuzenean eta bere horretan bereganatzea, eta lan gehienak itzulpenean irakurri ditugu,
|
baina
hala ere,, ezagutza urrunetikakoa izango den arren, akaso ez dago urruneko jendea ezagutzeko modu hoberik literatura baino. Haien literatura, itzulia bada ere?
|
|
|
Alegia,, auzokoen sailean sartzea? ez da, agian, gizartean (edo esatariaren beraren mundu ikuskeran) ontzat ematen den zerbait,
|
baina
hala ere sartu egingo da. Ezin esan, ordea, E1 oinarrizko enuntziatuan baieztatutakoarekin zuzeneko kontrasterik dagoenik.
|
|
|
E1 oinarrizko enuntziatuan dioena,, ez dugu hala denik uste,
|
baina
hala da, bezala parafrasea dezakegu.
|
|
|
Beraz, badirudi, sail honetako aposizioen araberakoek behinik behin, aurrekoek baino lotura hertsiagoa dutela; hau da, diskurtsoan hartzen duten lekua edo distribuzioa mugatuagoa dago,
|
baina
hala ere A tipokotzat jotzen ditugu. Honako arrazoi hauengatik:
|
|
|
Esate baterako,, funtzio intzidentala? Oviedoko eskolakoek defenditzen dute eta horientzat perpauseko aditzaren eraginpean dauden elementuen funtzioetatik bereizten dira,
|
baina
hala ere, perpausaren barrenean kokatzen dira;, dictum, aren barrenean esango genuke guk. Irizpide hauxe erabiltzen du Fuentesek (1998a, 1998b) funtzio intzidentala enuntziatu parentetikoetatik bereizteko:
|
|
2013
|
|
|
Batean, Saint Pierrek iragarri zuen lasaitasun une batean zeudela, baina ez luzazko, euskaldun batzuk gudu gogorrak ukanen zituztelako. Saint Pierrek ez zuen dudarik alemanek galduko zituztela borroka horiek,
|
baina
hala ere irakurleei otoitz egiteko eskatu zien. Antzeko eskaera bat egin zuen Zerbitzari k ere beste behin:
|
|
|
1915eko martxoan oldar handia hasiko zela argitu zuen. Alemanak haizatzeko heineko armak bazituztela segurtatu zuen,
|
baina
hala ere Jainkoari «laguntza» eskatu behar zitzaiola berretsi zuen.
|
|
|
Saint Pierrek ez zuen Jainkoaren gain bakarrik utzi gerlaren hastapeneko egoera zailetik ateratzearen balentria,
|
baina
hala ere, Jainkoari esker izan zela azpimarratu zuen. Mezu bera izan zuen Manex Hiriart Urrutik garai bertsuan.
|
|
|
Horietarik bat izan zen, lan honetan maiz aipatu duguna, Aita Blaise edo Luc Babaquy. Manex Hiriart Urrutik haren heriotzaz idatzi zuenean, beste fraideen gisan jasan zuen egoera hura ere aipatu zuen, hala nola Ipar Euskal Herritik lekuak hustu behar izan zituela
|
baina
hala ere gerla egitera joan zela. Ideia hori garrantzitsua da, zeren eta nahiz eta fraideen borondate ona erakustea zen ageriko helburua, fraide haien baztertzearen leporatze bat sendi baitzen, zein zuzen kontra kanporatu zituzten erakustera emateko bezala.
|
|
|
Egunkari horiei sinesgarritasuna kentzen bazieten ere, eta batzuetan egunkarien kontrako jarrera bortitza agertzen bazuten ere, maitasun gorroto harreman bat bazen soldaduen eta egunkarien artean. Ez zituzten sinesten, arbuiatzen zituzten,
|
baina
hala ere irakurtzeko grina ikaragarria zuten. Zein egunkari?
|
|
|
Aste bat baizik ez zen falta gerla bukatzeko,
|
baina
hala ere ez zen berehalako bukaeraren iragarpenik. Azkenik, 1918ko urriko artikulu bat aipatu behar da, baikortasun epel haren adibide gisa:
|
|
|
Zehazki non zegoen ez bazuen argitu ere, garai hartan Alsazia aldean zegoela aipatu zuen beste artikulu batzuetan. Baina bereziki interesatzen zaiguna da ez zela suaren erdian,
|
baina
hala ere kanoikaden azantza gogor egiten zitzaiola. Aste horretako bere kronikako beste atal batean ere aipatu zuen «kanoien orroa» eta «kalerna izigarria».
|
|
|
Euria zen gehien hastio zuena, itxura guztien arabera. Garbiki aitortu zuen ez zela euria baino zailagorik, lubakietan zirenentzat,
|
baina
hala ere haien artean gutxi eritzen zirela eta eritzen zirenak ere ez larriki, zehaztu zuen, ongi artatzen zituztela azpimarratuz. Aro txarraren kalteak gutxietsi nahi bazituen ere, euriaren gogortasuna onartu zuen.
|
|
|
Propagandaren aldea eta informazioren errezibitzea aztertu dituzte Fabrice Pappolaketa Pierre Purseiglek. Soldaduek ematen zitzaien informazioa ez sinesteko joera hartu zutela,
|
baina
hala ere informaziora heltzeko irrika zutela dio Pappolaren tesiak. Komunikazio prozesuan hartzailearengan jarri du arreta.
|
|
2016
|
|
|
Sorkuntzaren inguruan gaur egun behar gorriak daude Ipar Euskal Herriko sortzaileen artean. Sortzaile gutxi, eremu hertsia hedatzeko ahalei dagokienez,
|
baina
hala ere, ororen gainetik haien lana defenditzeko nahikeria azkarra eta publikoarekiko interes sakona.
|
|
|
Bi garai desberdinak aipatzen ditugu, antzerki profesionala, alde batetik, edo horren aztertzeko tresna proposamena bestaldetik. Bi mundu desberdinak,
|
baina
hala ere, oharpen berdintsuak, harrerarako toki ezberdinen erreakzioak. Larzabalek publikoaren hezitzeko beharra aitzinatzen zigun, Ubersfeldek toki desberdinetatik dauden ikuspuntuak erakutsi nahi dizkigu.
|
|
|
Kazetariak gaia landu zuela erratea eufemismoa litzateke,
|
baina
hala ere ikusgarri honentzat egin ziren indarrak aitzina eman nahi zituen, eta antzerkiaren inguruan giro berezia sortu zela islatu nahi zuen.
|
|
2021
|
|
|
Atzizki hori izan daiteke eratorpen atzizkia (apurka apurka, aldiro aldiro) edo postposizio atzizkia (aldian aldian). " Antzutu samarrik dago euskal sorbide hau" irakur dezakegu Hitz Elkarketa/ 4 lanean,
|
baina
hala ere azpimarratzen da badirela aski bizirik dauden sorbideak, hala nola, zikloka zikloka, edo fasean fasean modukoak. Denbora eta neurria dira, oro har, bikoiztapen mota honen bidez aditzera ematen ditugunak; eta marraz elkarturik ematen ditugu bi osagaiak. apurka apurka, arrastaka arrastaka, banaka banaka, bazterka bazterka, tarteka tarteka, txandaka txandaka; launaka launaka aldian aldian, arian arian, egunean egunean, ekinean ekinean, ezarian ezarian, lekuan lekuan, onean onean, unean unean; banan banan aldiro aldiro, egunero egunero, jaiero jaiero c) Indargarriak.
|
|
|
Lehenak frogatzen du esaldiaren egia baldintzei egiten diela ekarpena omen ek; hau da, omendun esaldiaren edukia zalantzan jarri, ukatu nahiz onartu egin daitekeela: Ikasketak amaitu omen ditu,
|
baina
hala ote da. Ikasketak amaitu omen ditu, baina nik badakit ez dela egia, oraindik irakasgai batzuk gainditu gabe ditu...
|
|
|
Donostiara joanez gero, hondartzara joango naiz/ nintzateke/ nintzen. Ondore perpauserako hautatzen den aditzaren arabera, nabarmena da esaleak gertakortasun maila desberdinak dituela buruan,
|
baina
hala ere baldintzazko perpausa guztietan bera da (Donostiara joanez gero): baldintzazko perpaus jokatugabeetan(+/ alegialdia) izatearen edo oraina/ iragana den informaziorik ez dugu mendeko perpausean, eta aspektu markarik ere ez zaigu azaltzen.
|
|
|
lehenak izen joskera du (afariaren amaieran) eta bigarrenak aditz joskera (afaria amaitueran). Osagarri adberbialak izan ditzake azken honek (herrian sartukeran, kortara sartueran, eskolatik urtekeran) eta objektu zuzena (lehenengo berbak egikeran); askotan erreferentziakideak izaten dira perpaus bien subjektuak, eta orduan isilpean geratzen da mendekoarena,
|
baina
hala ez denean agerian eman daiteke honen subjektua: Hamarrak ziren ni herrira heldueran.
|
|
|
Aurreko perpausari ez, hark iradoki edo suposaraz dezakeen zerbaiti egiten dio kontra bigarrenak. A perpausak B iradoki edo suposaraz dezake,
|
baina
hala ere kasu honetan ez B gertatu da: horra, gutxi gorabehera, aurkaritzako elkarketan esaten dena.
|
|
|
Aukeretako bat aditz osoa —eta/ edo beste zenbait osagai— isilean uztea da: Zuk afarietan ura edaten duzu, eta nik ardoa; bigarren perpausean afarietan eta edaten dut ez zaizkigu azaltzen,
|
baina
hala ere hiztunak ulertzen ditu. Hustuketa egiturak deitu izan zaie horrelakoei gramatiketan, eta beren ezaugarriak aztertuko ditugu.
|
|
2023
|
|
|
Erregearengandik urrun batzuetan, baina haren zaintzapean. Noblezia txikikoa zen Margarita,
|
baina
hala ere diplomaziaren zerbitzurako ezkontzen sarean zegoen. Horrela, oso gaztea zelarik oraindik, 1509ko abenduaren 2an, Alençon herrira, bere familiarengandik urrundu zuten, Alençongo Karlos dukearekin ezkontzeko.
|
|
|
Enegu askori zinez bide egin dut, Eta zerua euri egiteko luzatzen bada, Begietan malkoak izaten ikusi aitzin, Erranen dizut zergatik hori gertatu zen: Agurtzean Jainkoa záin zaitzala35 batez gogoratu nintzen Nire negarrak ber sortu zituenak,
|
baina
hala ere Nire bihotza ez pozik ez zuen ezabatu Enegu gogor hori orai arranguratzen nauena
|