2001
|
|
" Ez ote dira, bada, ezer arnari, margo edo itun?". Bai, zerbait badira,
|
baina
galdera horrek beste bat zor du: horiek zerbait badira, ez ote dira ezer euskaldun guztiok menderik mende darabiltzagun (liburuetan adina herri kantetan) fruitu, kolore eta triste?
|
2002
|
|
Izenburu honen pean bi helburu batu nahi ditugu: alde batetik, geure tesiarenproiektua aurkeztu nahi dugu; bestetik, laburki bada ere, ikerketa hori aurreraeramateko abiapuntu metodologiko nagusiak eta sortzen zakizkigun galdera etaarazo nagusiak zein diren azaldu nahi dugu1 Geure ikerketa oraindik burutzen arigarenez, oraindik galderak dira nagusi;
|
baina
galdera horiek beharrezkoak diralanean aurrera jarraitzeko, eta zentzu horretan, guk hemen azaldutakoa interesgarria izango delako esperantza dugu.
|
2003
|
|
Donostiako Zinemaldiaren inguruan sarri entzun ohi da donostiar hiritarra erabat zinemazalea dela. Egia da gero bertako nazioarteko zinemaldiak bizpahiru belaunalditako tradizioa duela eta ezin uka irailean zehar sekulako zinema giroa sumatu ohi dela Donostian zehar,
|
baina
galdera zera litzateke: Zinemaldiak zinema zaletasuna areagotzen edo aldatzen al du?
|
2004
|
|
Bestalde, Optikari eta Optometristen Elkargoko dekano Juan Carlos Martínez Moralak optikoen lana defendatzen du Gizarte Segurantzaren kontsultak arintzeko formula gisa. Martínez Moralek onartzen du arazo oftalmologikoak ager daitezkeela optiketan,
|
baina
galdera hau egiten du: “Ez al da hobea emakume batek bi urte itxaron behar izatea begi lausoen ebakuntza egiteko? ”.
|
|
–Ezer ez, monsieur;
|
baina
galdera batzuk egin nahi genizkioke. Zein gela hartu du?
|
2005
|
|
Ametsekin orain arte izandako harremana natural naturala izan da beti, zerbait izatekotan: elkarri ezer ezkutatu gabe
|
baina
galdera gehiegi egin gabe, batez ere. Berez ateratzen ziren gauzak kontatzen zizkioten elkarri intimitatea errespetatuz (berak zelatatutako uneak salbu).
|
|
Txantxekin arreta desbideratu bai,
|
baina
galderek bere horretan diraute, erantzunik gabe. Naroaren buruak, behintzat, ez du atseden hartu, ez Ametsek dutxa hartu bitartean ez jantzi eta Ainararekin osteratxo bat egitera abiatu denean ere.
|
2007
|
|
Hartaz jardun eta, amaieran, akar egin zidan: " Hau eta hura galdetu didazu,
|
baina
galdera printzipalena ez didazu egin: zergatik idatzi dudan liburua".
|
|
esaten dut zantzuak ditudala, estatu laguntzak? direla, orduan Bruselari galdetu behar zitzaion hala diren ala ez,
|
baina
galdera hori Foru Aldundiek egin ez dutenez, Epaitegi Gorenak, erabakitzen du Euskal Erakundeek oker ari direla jokatzen,, estatu laguntzen, kasuan daudelako.
|
|
Orduan galdegin dit ba ote dudan inor kaxaren barruan sartzeko, horixe duela Don Valentinek kezka,
|
baina
galdera batez erantzun diot soilik, ea ba ote dakien zer jaten duten koalek, edo zergatik ezin duten gure artean bizi panda hartzek, horrelako gauzak ezagutzen ez dituen alkate batek ez duela herritarren aginterik merezi, eta erantzun dit egin ditzakedala nahi ditudan trufa guztiak, baina hobe dudala gaurko ikuskizuna behar bezala egitea, berrehun lagunetik gora espero dituztela antzokian, hiribu...
|
2008
|
|
Oraindik ez dut harrobiko taldea ikusterik izan,
|
baina
galdera hori izan zen egin nuen lehenengoetakoa. Ni gazteen alde apustua egitearen aldekoa naiz.
|
2009
|
|
Obama Medvedev erromantzearen azken kapitulua joan den asteko G bileran idatzi zen, bi presidenteen arteko zitan. Goizegi da harreman berriak zein forma hartuko duen esateko,
|
baina
galdera bat egin behar da gutxienez: AEBen jarreraren samurtze honek zer esan nahi du?
|
|
Badakit talde bakoitzak bere izaera eta historia duela, badakit kanpotik egindako hausnarketa dela, ezjakinaren ausardiaz egindakoa ere izan litekeela,
|
baina
galdera berez dator: eta zergatik ez dute bat egiten?
|
|
bere mende ikusten zuen behingoz; egia zen, bestalde, berak. Damasok? ez zuela fantasmetan sinesten,
|
baina
galdera hark bazuen atzetik beste galdera bat, Domingok erantzun zuena, zeren, baldin eta zer hura fantasma bat ez bazen, beste zerbait izango baitzen, auskalo zer, azalak estalitako eskeleto bat beharbada, azala eta hezurra?, urte erdian horrela hilzorian egoteko, Damasok behin baino gehiagotan irudikatu izan zuen bezala, bera bezalako mutil azkar batek irudikatu beharko!?, nahiz eta irudikatua ... hartan harrapatu zuenetik, baina, beste batzuk ziren inguruabarrak, eta iritsia zen, menturaz, urte erdian jakin nahi izan ez zuena jakiteko ordua:
|
|
Ez dute erantzunen,
|
baina
galderak eta zalantzak argituko dira noizbait. Egia esan, dagoeneko argitzen ari dira, ez duzue uste?
|
|
–Autoritatea ez da arazoak konpontzeko bidea?, dio Ikasle Abertzaleak taldeko bozeramaile Ainhoa Mendibilek. . Guk ez dugu irakasleen beharren kontra egingo,
|
baina
galdera bat planteatzen dugu: dekretu horretan, non geratuko dira ikasleen eskubideak??.
|
|
Teofilo Mariak nora ezean segitzen zuen, egoerak gaindituta: ...atek ezintasunaren keinua, lehen ezustekoaren ondotik; bestetik, hantxe zituen bide erdian beste bi harritzar ere, Gabinok eta Maria Bibianak jarriak; hura, beraz, Damasok haiekin bat egiteko abagunea izan zitekeen, bi arrebekin batez ere, ea ohiko menderatzailea –Teofilo Maria– bere mende ikusten zuen behingoz; egia zen, bestalde, berak –Damasok– ez zuela fantasmetan sinesten,
|
baina
galdera hark bazuen atzetik beste galdera bat, Domingok erantzun zuena, zeren, baldin eta zer hura fantasma bat ez bazen, beste zerbait izango baitzen, auskalo zer, azalak estalitako eskeleto bat beharbada –azala eta hezurra–, urte erdian horrela hilzorian egoteko, Damasok behin baino gehiagotan irudikatu izan zuen bezala –bera bezalako mutil azkar batek irudikatu beharko! –, ...
|
|
Nietzschek, gero, atzera egin eta bere bizitza propioan bilaketa horren historia egiten du; filosofia" kaligrafiatzen" zueneko eta Jainkoari gaitzaren jatorria egotzi behar ote zitzaion bere buruari galdetzen zioneko garaia gogoratzen du. Galdera horrek barregura sorrarazten omen dio orain,
|
baina
galdera bera Ursprung aren bilaketaren adibide iruditzen zaio. Hitz bera erabiltzen du, pixka bat geroxeago, Paul Ree ren lana kalifikatzeko7 Gero, Gizatiarra, gizatiarregia liburuarekin hasitako azterketa bereziki nietzschetarrak aipatzen ditu eta haiek kalifikatzerakoan Herkunfthypothesen hitza erabiltzen du.
|
2010
|
|
Noiz zara traidore? Noiz bizkor, egoeraren arabera? Amigok ez ditu erantzunik eskaintzen,
|
baina
galderek hor jarraitzen dute, ikuspuntu ezberdinak eskainiz (horregatik mantentzen dituzte jatorrizko hizkuntzak azpitituluekin, gatazkaren ikuspuntu ezberdin guztiak ezagutzeko)
|
|
Ez diot traza onik hartu. Ez dakit paranoikoegi ez ote nabilen azkenaldian,
|
baina
galdera horren atzean hiru galdera sumatu uste izan ditut: bata jakin minez egina, bigarrena ezjakintasunez eta hirugarrena jakin nahi ezik.
|
|
Hura ez zen galdera interesatu bat, nire gizongabetasunetik eta nire gabeziatik egina: handik ere bai, beharbada,
|
baina
galdera zintzo bat zen batez ere, neure burutik eta neure konbentzimendutik egindakoa, ongi ikasia bainintzen ordurako nire afektibitatea betetzeko lain izan zitekeela dogo aleman bat.
|
|
Egon daiteke faktore determinatzailerik? Ez dugu uste,
|
baina
galdera beste modu batera eginez gero, hobeto erantzun dakioke: badago faktore orientatzailerik izenordainen aldaketa eta aditzen uztarketa zedarritzeko?
|
|
ANDER. Salaketa jarri zenuen... eta niri eman didate zure kasua. Badakit hartu zizutela deklarazioa,
|
baina
galdera gehiago egin nahi dizkizut.
|
|
OLGA. Eztakit,
|
baina
galderak egiten hasi zait.
|
|
Halaber, erantzun batzuetan gazteak pluraleko formak erabili dituen bitartean, helduak singularrekoak eman ditu, baina, hori asko hitzari egotzi behar zaiola uste dugu (hots, sintaxiko atalean aztertzen dena), bestela helduak ere pluraleko formak arruntki erabiltzen baititu (areago, sintaxiko atalean espresuki asko rekiko komunztadura jasotzeko galderan pluraleko forma erabili zuen!). Azkenik, esaldi batean helduak oinarri dialektaleko giñun forma eman du eta gazteak batutik gertuago den genun,
|
baina
galdera horretan beste aditz forma bat zen aztergai, eta, beraz, ez dugu kontuan hartu.
|
|
‘Zertarako ekartzen ditugu haurrak mundura, gizakion patua zoritxarra bada? ’ Hura ez zen galdera interesatu bat, nire gizongabetasunetik eta nire gabeziatik egina: handik ere bai, beharbada,
|
baina
galdera zintzo bat zen batez ere, neure burutik eta neure konbentzimendutik egindakoa, ongi ikasia bainintzen ordurako nire afektibitatea betetzeko lain izan zitekeela dogo aleman bat.
|
|
–Ni ez naiz inor zuen bizitzetan sartzeko, hasi zen Joxe Fermin?,
|
baina
galdera batzuk egin eta zuen erantzunek konbentzitzen banaute, datorren astean bertan konponduko dugu guztia.
|
|
Nik neuk bai,
|
baina
galdera bera da iruzurra. Aukeratzeko eskatzen duenak, ez ote du bestea baztertzeko egiten?
|
|
– Ados,
|
baina
galdera bakar bat.
|
2011
|
|
Nola da posible Espainiako Estatuko bi alderdi handiek EAEko boterea eskuratzeko, euren diferentziak kontuan hartu gabe, bata eskuindarra bestea ezkertiarra izanik, bat egiteko inolako erreparorik ez izatea, eta euskal alderdiek, aldiz, ezin bat egin Euskal Herriak behingoz eta betiko askatasuna lor dezan, euren norabidezko diferentzia horiek ahantziz? Galdera luze xamarra atera zait, eta, beharbada, ez da erraza ulertzen,
|
baina
galdera luze horrek sortzen duen nahasmen berbera sortzen dit barnean, euskal politikak sorrarazten didan inpotentzia ez baitut erraz ulertzen. EAJ, EA, Aralar, AB, ezker abertzale ilegalizatua... sigla horiek eta gehiago ditugu, eta diferentziak diferentzia, gehiago dute batzen dituztena banatzen ez dituztena baino:
|
|
Zertara zetorren, beraz, oraingo nire galdeketa amaigabe hori? Nori eskatu behar nizkion kontuak?, pentsatzen nuen nirekiko,
|
baina
galderak egiten jarraitzen nuen, ahotsean jakin minaren ikara eta berri makurren beldurra nabaritzen zitzaizkidala, jakin mina ase ezina bihurtzen baita jeloskortasunak odola pozoitzen digunean.
|
|
|
baina
galdera zuzena
|
|
|
baina
galderak itzultzen ditu gutxienez;
|
|
Bere baitan, klinikako langileei zer erran behar zieten hausnartzen zuen. Dudarik gabe, sutearen kontua hizpidera aterako zen,
|
baina
galderak eraikinaren historiara bideratu zituzten. Ezinezkoa zen langileek Lucíaren aitonaren abenturaren berri izatea.
|
|
Eskuizkribua aipatu nien, ertzainek eraman egin zuten aztertzeko. Badakit bisitaren bat edo beste egin ziotela Neskari, nik haren izenik eman gabe jo zuten harengana,
|
baina
galdera batzuk egin ondoren bakean utzi zuten. Itzuli zidatenean, hilabeteak egin nituen ez irakurri nahita.
|
2012
|
|
«Suitzan abiadura handiko trenak aireportuetan ere gelditzen dira. AHTa Erriberan gelditzea ezinezkoa dela argudiatzen dute Atotxaren aldekoek,
|
baina
galdera da: distantzia ertain handiko autobusez Donostiara etorri denak hartuko al du, segidan, abiadura handiko tren bat?».
|
|
Harri Xurin badugu artisten sare egonkor bat. Artista gazte talde horrek bere talde propioa badu, oso ondo,
|
baina
galderak baldin baditu, gu erantzuteko prest izanen gaituzte".
|
|
Kontsumitzaileek gero eta garrantzi gehiago ematen diote ontzietan eta etiketa nutrizionaletan ageri den informazioari,
|
baina
galdera da ea ongi ulertzen ote duten horietan esaten dena.
|
|
GERMAN: Ez, oraingoz ez,
|
baina
galderak egiten ari zaizkit goiz osoan?
|
|
–Barkatu atrebentzia,
|
baina
galdera bat egin nahi nizuke. Euskalduna naiz, badakit gaztelania, elebidun petotzat daukat ene burua.
|
|
Aingeru eta Nora sofaren alde banatan eseri dira. Norak bertan nor bizi den galdetu nahi lioke,
|
baina
galdera garrantzitsuagoei utzi die lekua:
|
2013
|
|
" Aukeran galdera bakarra nahiago nuen,
|
baina
galdera adostua da eta gainera bi galderen formula inteligentea da" hitz hauek jaso nituen abenduaren 12ko arratsaldearen hasieran Jordi Fernandez Cuadrench historialariaren ahotik. J. Fdez Cuadrench ERCko militantea izateaz gain, Catalunya contra Espanya sinposioaren batzorde antolatzaileko partaidea da.
|
|
Ordu laurden batez hala jesarrita egon ondoren, Bingley andereñoaren ahotsa ezertarako entzun barik, halako batean dama horrek galdera hotz bat egin zion Elizabethi etxekoen osasunaz. Ustekabeko itaunak bere gogoetatik ernarazi zuen Elizabeth bat batean,
|
baina
galderaren pareko erantzun hotz eta laburra zuzendu zion berehala, eta besteak ez zuen gehiagorik esan.
|
|
Sarrera on bat bai,
|
baina
galderak. Nolako galderak egin behar dira, inkestarekin ahalik eta datu esanguratsuenak lortzeko?
|
|
Beste adibide argi bat topa dezakegu irlanderaren kasuan. O hIfearnain ek aipatzen duen moduan, erroldetan ez da ama hizkuntzari buruzko galderarik egiten;
|
baina
galderarik egingo balitz ere, ez dago argi galdetegi batean jasotako emaitzak adierazgarriak izango liratekeen, hizkuntza ideologia indartsu bat dagoelako Irlandan eta ideologia horren arabera irlandera delako irlandar guztien ama hizkuntza, nahiz eta benetan hala ez izan (O hIfearnain, Tadhg: " Family language policy, first language Irish speaker attitudes and community based response to language shift", Journal of Multilingual and Multicultural Development 34/ 4, 2013, 348, 351 or.). Jarrerak, beraz, ikerketa soziolinguistiko guztietan kontuan hartzeko moduak dira, ikerketen azken xedeek jarrerekin zerikusia ez badute ere.
|
|
Non ote dauzkate su armak eta burdinazko eraso tresnak? galdetzen diote elkarri,
|
baina
galdera nagusia zera daZer gertatuko ote da hemendik aurrera ilunpeko borrokalariekin?
|
2014
|
|
Zure erantzuna, iruzkin zuzena baina baita burutsua ere, besteek baloratuko dute, eta horrek garrantzia izango du sarean. Aldi baterako eragozpen gisa, galdera gehienak ingelesez egiten dira,
|
baina
galderak onartzen ditu edozein hizkuntzatan. Funtzionamendua oso antzekoa da Yahoo!
|
|
Lo egiteko zer jarrera hartzea da haurdun daudenen zalantza ohikoenetako bat. Gomendio ezagunena ezkerreko aldean lo egitea da,
|
baina
galdera hau sortzen da: Noiztik?
|
|
Galdera jarri dugu azalean,
|
baina
galdera gehiago ditugu: nondik dator parte hartze galdegite hau guztia?
|
2015
|
|
Bukaera irekia izan dezakeen galdera bat egiten ari naiz. Ez dut oraindik galdera hori erantzun,
|
baina
galdera hori luzatzen dut pentsatzen dudalako esanahi handia izan dezakeela. Bidaia, pelikula honen esplorazioa, perspektiba horiekin batera doaz.
|
|
E. P. G. Soldatapeko lanaren ñabardurarekin bat nator,
|
baina
galderara bideratuta, orain arte sistema kapitalistak saldu digun ideal burgesarekin programatu gaituzte ulertzeko hori dela benetako ongizatea, hor prekarietateak ez daukala lekurik, nahiz eta aro honen aurretik ere egon bazegoen. Baina gaur sistemak ezin die berak saldutako behar horiei ere erantzun, eta egun gertatzen ari den fenomenoa da langile pobreak daudela; enplegua izan bai, baina bizi baldintza duin batzuetara iristen ez diren pertsonak:
|
|
Aitzitik, aldarrikapen horrek ez luke ikerketa argi bat egitearen gainetik pasatu behar: «Galdegiten digute hilabete gutxitan lurraldearen integrazio politiko eta administratiboaz iritzia ematea,
|
baina
galdera garrantzitsuak serioski landuak izan gabe, eta aldarrikapen identitarioaren olatuak dena estaltzen duela».Prefetaren proposamena «antidemokratikotzat» jo du Claude Olive Angeluko auzapezak, bere aldetik: «Herrietako bozetako kanpainan inork ez zuen gai horri buruzko iritzirik eman».
|
|
Erortzen utzi zien saskiko loreei, belarretan sakabanatu eta irauli zituen, eta gogoz kontra eta zalantzati,
|
baina
galdera edo kexarik gabe, ez al zeukan obeditzeko gaitasun perfektua??, joan egin zen. Soro eta ibarretan barrena, zuriak, lorez estaliak... horrela margotuko zuen.
|
2016
|
|
Begiak itxita, zu ikusten zintudan eta aurreko eguneko galderak zebilzkidan oraindik ere gogoan. Begiak irekita, hostoz betetako zuhaitz baten adarrak eta haien arteko zeru oskarbi zatitxoak ikusten nituen,
|
baina
galderek bertan zirauten, nekoso. Hartan ez pentsatzea ezinezkoa zitzaidan.
|
|
aztertu behar zirela ohiko funtzionamenduak eta gerta zitezkeen istripuek guneko biztanleengan eta ekologian izango zituzten ondorioak. Batzordeko kideen iritziz, argi zegoen aztertu egin behar zirela,
|
baina
galdera bat egin zuten: ez ziren aztertu aurretik?
|
|
–Eseri mesedez, erran zion?. Badakit une zaila dela hau,
|
baina
galdera batzuk egin behar dizkizut. Erantzuteko moduan zaude?
|
|
A: Ez naiz oso originala,
|
baina
galdera bera egiten diot nik neure buruari.
|
|
Gaur egun dauden baliabideekin eta metodologiekin hurbiltzen eta aitzinatzen diren hipotesiak aipatu ditugu. Interesgarriak dira Lafittek edo Larzabalek galdera berak pausatzen zituztelako, jatorria eta norabidearen kezka zuten,
|
baina
galdera horiei erantzuteko ahal murritzagoak ere. Piarres Larzabalentzat jatorria baino beste zerbait zen pastorala.
|
|
Urte askotarako. Bai, abokatu langelaz arduratzen naiz,
|
baina
galdera bat, Phil: esan zenidan Greta Garbo ezagutuko nuela.
|
|
Zein da gaztetxoak euskarara eroateko biderik egokiena? Beste arlo askotan antzera, hemen ere ez dago erantzun magikorik,
|
baina
galdera horiek nire gurasoek edukitako jarreren inguruan hausnartzeko aitzakia eman didate.
|
2017
|
|
telebistako gizonen artean denetik eta gustu guztietarako dago. Batera izan zein bestera izan, berdin ikusten ditut programak,
|
baina
galdera batek kentzen dit loa: halako begi oker, lodi edo belarri handia emakumea balitz, aurkezlea izango litzateke?
|
|
Biak atearen kontra kokoriko egon zitezkeen, bertatik bertara entzuten bainituen neskaren suspirioak eta mutilaren hitzak. . Zergatik ezin zaituztet hirurok maitatu??, esan zuen segidan neskak,
|
baina
galdera erretorikoa zen noski, ez baitzuen inork erantzungo zionik espero, izatekotan ere nik erantzun niezaiokeen, ni bainintzen bere puzzlean sartzen ez zen pieza bakarra. –Zergatik ezin zaituztet hirurok maitatu??, errepikatu zuen berriro, eta biak gelditu ziren isilik.
|
|
Euskara bera ere ekosistema digital berrietan txertatuta dago, eta jada ez zaizkio aski etxea/ kalea/ eskola esparruen bereizketa klasikoak. Hasierako galdera horiek oraindik indar osoa daukate,
|
baina
galdera horiek modu berrietan formulatzen ikasi dugu, urterik urtera ezezik hilabeterik hilabetera bai eta asterik astera ere aldatzen zaizkigun komunikazioaren paisaia hauetan.
|
|
Txuekak eta Asiainek uste izan zuten mendizale bat izanen zela, bihotzekoak emanda edo istripu baten ondorioz hila. Arraroa gertatu zitzaien Elizondoko kideek laguntza eskatzea halako kontu baterako,
|
baina
galderarik egin gabe abiatu ziren. GPSa erabili behar izan zuten mendi gailurrera zeraman pista aurkitzeko.
|
|
–Konprenitzen dugu hau latza dela –erran zion Irulegik– Berehala utziko zaitugu bakean,
|
baina
galdera batzuk ditugu oraindik.
|
2018
|
|
Eztulaldiek behartzen ote zuten kontakizuna modu hartan taxutzera? Ez dakit,
|
baina
galdera horrekin batera, kontakizuna entzuten ari nintzela, neure kautan beste uste bat ere ibili nuen: arraio hori oraingo gorabeherak orduko gertakizunetara egokitzen ari duk!
|
|
Unai Iturriagak azken puntua bota du, ohi bezala, bere kontrazaletik: ados, esango balu legez, ados, herria kultura hizkuntza generoa berdintasuna transmisioa digitalitatea ados,
|
baina
galdera bat, bada nork gorpuztuko duen. Bada urik igerilekuan?
|
2019
|
|
Bukatzean bidali egin nion, eta Eider izan zen kanta bukatua lehenengo entzun zuen pertsona. Berak esango du ez duela ezer egin,
|
baina
galdera huts batekin nola alda dezakeen dena… Gauza txikia da, baina ekarpen handia.
|
|
Ez da negoziagarri. Niri igual ametituko lidakete, niri dena lagatzen baititate, nagoen bezala nagoelako; baina Mariori ez, eta On Isaac sermoia botatzen ari zitzaion, builaka eta serio demonio, eta, halako batean, horrela galdetu zion,
|
baina
galdera erretorikoa zen:
|
|
Cliford Geertz antropologoak zioen kultura elkar ulermen sistema bat dela. Ados,
|
baina
galdera litzateke zergatik elkar ulermen sistema horretan esangura kultural batzuk hegemoniko bihurtzen diren. Hau da, gaur eta hemen, zergatik da maitasun erromantikoa hegemonikoa?
|
|
Ted Kennedy lehendakarigai ezin hobea izan liteke,
|
baina
galdera da ea aurkeztuko den.
|
2020
|
|
Hor bukatu ziren sailburuaren hitzak. Lehendik ere instituzioetatik sarri aipatu izan da euskarazko hedabideak lerratuegiak direla politikaren esparru jakinetara eta mundu hori aspalditik jarraitzen duenak zer esan nahi duen interpreta dezake agian,
|
baina
galdera ikur ugari airean geratu dira. Zeintzuk dira euskarazko komunikazioko hedabide lerratuak?
|
|
Ezagutzan sakondu behar dugu, jakin mina sustatu behar dugu, galderak egin behar ditugu,
|
baina
galderak egiten ditugunean sartzen gara ezagutza baino gehiago den arlo batean: gogoaren eta ekintzaren arloan.
|
|
gaitza eragiten duen birusa guztiz ezezaguna izatetik, mundu osoan lehentasunezko ikergaia izatera igaro da. Inoiz baino azkarrago lortu dira erantzunak,
|
baina
galderak gero eta gehiago dira. Azkarregi erantzun nahi izateak, ordea, lurrikara eragin dezake uhartean, eta bertan eraikitakoa arriskuan jarri.
|
|
Mugikorretik irudiak kopiatzen diren bitartean, haurrei zer kontatuko dien pentsatzen hasi da. Speech orokorra prest dauka,
|
baina
galderen txandak kezkatzen du. Leloa sentitzen da, hamar urteko umeen ateraldiek urduritzen dutelako.
|
|
«Ez diezaiogun elkarri galdetu ea erabat ados gauden, baizik eta ea bide berean al gauden. Gai askotan ez gaude ados,
|
baina
galdera da ea aurrekontu hauek modua ematen duten bide beretik joateko. Kasu honetan baiezkoa da».
|
|
Inork ez zuen, noski, juzgu hura aintzat hartu, inteligentziaren erresuma baita zerua, eta ez baitzaie han ergelkeriei aurrerabiderik ematen;
|
baina
galdera bat geratu zen ogi labetik atera berriaren usainak goxatutako aire hartan: baztertu egin behar al zen ipuina, eta eragotzi, hartara, mezu itsusiaren zabalkundea?
|
|
Fra Angelicoren parekorik Baionan, Tuteran edo Legution? Pintoreez ari naiz,
|
baina
galdera bera egin nezake dantzariez, aktoreez, zientzialariez ere. Bada, ezin dut erantzun zehatzik eman.
|
|
Bazuen trebezia hori, edozein girotan moldatzen zekien gizona zen, ez Esnaolaren pare; hori ipurditik makila bat sartu izan baliote bezala zebilen beti. Pentsatzen dut Jakak egin zuela arrainontzia,
|
baina
galderak lekuz kanpo zeuden. Ez horretaz ez deusaz.
|
|
Badakit, badakit zer dioten,
|
baina
galdera hau egiten dizut.
|
2021
|
|
" Gogoetak entzun eta gero, guk gure ondorioak atera eta praktikara eraman ditzagun udaletan. Erantzunak ez dakizkit,
|
baina
galdera potoloa da, hori bai".
|
|
Galderazkoetan ere antzeko zerbait gertatzen da. Hemen, jakina, ezeztapenak ez du zerikusirik,
|
baina
galdera guztiek zerbait suposatzen dute aurretik galdera egileak espero izan dezake era bateko edo besteko erantzuna. Adibidez:
|
|
16.2.2n Bat zenbatzailea erabiltzen dugu bat/ anitz/ asko oposizioa markatu nahi dugunean: Gela honetan mahai bat eta lau aulki sartzen dira; Andonik uste zuen gela hartan aulki anitz sartuko zirela, baina bat bakarrik sartzen zen; Galdera askoren artean batek kezkatu nau (Mitxelena); Bai, zerbait badira,
|
baina
galdera horrek beste bat zor du (Mitxelena).
|
|
Batzuetan ete aldaera erabiltzen da. Zuzeneko nahiz zeharkako galde perpausetan ageri da,
|
baina
galdera horiek erretorikoak direnez, hiztunak ez du erantzunik espero. Xehetasunak § 23.5.3.5 atalean ikus daitezke.
|
|
Gainera, estigmaz beteta dago eta beldurra eragiten du; jendartea" minbiziari bizkar emanda" bizi da, hari izkin egin nahian edo. Aitortu dute deserosotasuna eragiten duela gaiak,
|
baina
galderarik deserosoenak dira egiten ez direnak. Horrez gain, emakume horiek badute" gainkarga" erantsi bat, bularreko minbiziari aurre egiteko titi bana kendu baitiete.
|
|
Ondorio horretara ez dira, ziur aski, haiek bakarrik iritsiko,
|
baina
galderen eta ekarpenen bidez, ideia horietara hurbiltzea proposatzen da. Alde batetik, testuartekotasunera sarreratxo bat egiteko, zeharka bada ere; bestetik, generoen eta azpigeneroen funtzio eta helburu komunikatiboaren aldaketaz jabetzeko; hirugarrenik, literatura euren egunerokoan duen presentziaz eta balio estetiko zein sozialaz ohartarazteko; eta, azkenik, haientzat ezagunak diren testu literarioen bidez arrotz gerta dakiekeenetara iritsi ahal izateko.
|
|
GE2 k eta EIAE1 k ziotenez, gazteak nerabezarora iristean literturarekin krisia izaten du eta, haurtzaroan nolabaiteko ohitura eta praktika izan ostean, haustura txiki bat gertatzen da, MIR1 en ustez, gerora berreskuratzen dena, zenbaitetan, behintzat. IE3 ren ustez, kontzientzia izanez gero, gazte horiek berriro heltzen diote irakurketari, kultur kontsumoari heltzen dioten antzera,
|
baina
galdera horixe bera da, hain justu ere: ea kontzientzia edo konpromisoa eragile nagusiak izan behar ote diren eta eutsi behar ote dieten literaturzaletasunari, hezkuntzarentzat horiek xede bihurtuz.
|
|
Hasierako garai zaurgarri horretan, umeari inguru seguru eta bero bat ematearen alde egiten du dokumentalak, baina geratzen dira umearen zaintzak gain hartzen dien amen testigantzak, edoskitzearen inguruan jarrera ezberdina dutenenak. «Argi dut umeak ahal beste behar dituela ondoan gurasoak,
|
baina
galdera da ea gai ote garen horretarako, nola egingo dugun hori».
|
|
«Duela pare bat urte momentu transzendental horietako batek harrapatu ninduen, eta pentsatzen egon nintzen zer gustatuko litzaidakeen grabatuta uztea, baldin eta hiltzear egongo banintz. Sentitzen nuen gauza pila bat egiten ari nintzela eta agauza polit pila bat gertatzen ri zitzaizkidala,
|
baina
galdera hori nuen bueltaka: ' Hilko banintz, zer gustatuko litzaidake grabatuta uztea?'».
|
|
Batzuen zigorgabetasuna besteren zigorrari lotua dago aspaldi, hori da kontua. Eta egia da, adierazpen askatasun absoluturik ez dago inon,
|
baina
galdera da: 30 urte geroago, Ustelkeria kanta publikatu litzateke?
|
|
Mutu geratu naiz. Mila galdera egingo nizkioke jakin min hutsagatik,
|
baina
galdera bakarraren erantzunaren bila ari naiz: nor izan zen galdu zenuen hori?
|
|
Batzuetan, harridurak eragindako galderak albo batera utzi nahi izaten ditugu, ahaztu,
|
baina
galdera horiek giza bizitza zeharkatzen dute, hasiera hasieratik.
|
|
13 UCD Gobernu pean, Espainia NATOn sartu zen 1981ean. Felipe Gonzalezen programan puntu argi bat zen, ‘OTAN, de entrada no’, NATO diktaduren babeslea zelarik; baina 1984ko sozialistek garbi zuten NATOn estatu demokratikoak biltzen zirela eta 1986an erreferendum bat egin zuten, agindu bezala
|
baina
galderak apailatuak eta kanpaina iruzurti batekin.
|
|
Erronka bat,
|
baina
galdera ona.
|
|
Badakit ez dela unerik onena,
|
baina
galderak egingo dizkizut.
|
2022
|
|
Tradizioa badago, beraz,
|
baina
galdera da ea egungo euskal idazleei nahikoa zaien tradizio hori.
|
|
«Hemen erdaraz idazten, antzezten, kantatzen... dutenak ere gure kulturaren parte dira», dio Muñozek. Arrakasta handiko adagioa da hori,
|
baina
galdera asko eragiten dizkit, neuri behintzat.
|
|
Arzallusen bertsoarena adibidea da,
|
baina
galderak uzten ditu airean: zer eskumen du irrati telebista publikoko arduradunak bizikidetzari zentzu propio bat emateko eta elkarbizitza denaren edo ez denaren epaile bilakatzeko?
|
|
Zentzu horretan zer edo zer ikasi dut Moskuko kritikoengandik. Nire aurrean hitz egiten dutenean, demagun, antzerkiari eta gaur egungo dramari buruz, nik ez dut ezer ulertzen,
|
baina
galderaren bat zuzentzen didatenean, ez naiz gehiegi korapilatzen erantzuterakoan: " Tira, jaunok, ongi da; demagun hori guztia horrela dela, baina non dago ideia?
|
|
Azkarrak ziren, bai, eta hizketan ere egiten zuten, baina haien mintzaira gurea bezalakoa al zen? Agian bai, ezin da hori erabat ukatu,
|
baina
galderak zutik dirau. Izan ere, galdera horrek, maien mitoak bezala, bi mintzaira mota daudela dio.
|