|
2006
|
|
|
Beraz, badirudi, lehen fundazio bat izan zen arren Alfontso X.aren garaian, iritsi zaigun pribilegio eta fundazio gutuna 1390ekoa dela eta hiru dokumentutan garatu zuela Antso IV.a errege gaztela leondarrak. Ez dakigu aurretik zein pribilegio jaso zituen edo zein foru jaso zuen eta noiz izan zen berau,
|
baina
fundazio berria edo berritzean jasoko duena Vitoria hiribilduko forua da (Logroñokoan oinarrituta Antso VI.a Nafarroakoa Jakintsuak eman ziona 1181ean), eta gero gehitzen zaizkio ezaugarri berriak. Batetik bertara bizitzera joan daitezkeenak aitoren semeak eta nekazariak dira; lehenek ez dute zergarik ordaindu beharrik, salbuetsiak zeuden (baita gerrako fonsadera ordaintzeaz ere), eta, ostera, nekazariek erregeak agindutako eta eskatutako petxak edo zergak ordaindu behar zituzten (baina bakarrik Seguran eta ez beste inon, errege jurisdikzio berri honen menpe geratuz gutunaren bidez).
|
|
|
Foru familia: foru gutun bera zabaldu den taldea, agian aldaketak jasoko dituena edo gehigarriak,
|
baina
fundazio berriari beti beste jatorriko hiribilduko forua ematen zaiola esaten da. Horrela, senidetasuna edo lotura duten foru taldeak osatzen dira.
|
|
2007
|
|
|
Legearen 35 artikuluan organo horren eginkizunak ezarri dira: ...ren eta zuzkidura behar bestekoa den, fundazio xedeak eragingarritasunez betetzen direla zaindu behar du, fundazioaren baliabide ekonomikoak fundazio xedeetarako aplikatu diren egiaztatu behar du, patronatuko kideen aurka erantzukizun ekintzak egikaritu behar ditu horien egintzengatik, patronatuko egintzak eta akordioak aurkaratu behar ditu legearen edo fundazio estatutuen aurkakoak badira, etab.,
|
baina
fundazioko gobernu organoen zuzendaritza boterea ez du deuseztatu edo ez du horretan esku hartu behar, salbu eta irregulartasunak daudenean; izan ere, lege berriaren bidez, fundazioen funtzionamenduan botere publikoen esku hartzea albait gehiena murriztu nahi izan da.
|
|
2009
|
|
|
Gainerako zikoinak ez dira Urdaibaira itzuli,
|
baina
fundazioan badakite, adibidez, proiektuan askatutako bost zikoina ez direla gehiegi urrundu Urdaibaitik ugaltzeko: jakin dute bi Zornotzan ugaldu direla, bat Salburuan eta beste bi Kantabrian.
|
|
2015
|
|
|
16 Nik ez nekien zer egin, monasterioa burutua zenean, berriro negozio kontuekin etorri zirelako;
|
baina
fundazioa egina zenez gero, kapera nagusia haiei ematea erabaki nuen eta, monasterioari dagokionez, orain dagoen bezala ez zezatela parterik izan. Bazen kapera nagusia nahi zuenik, handikietakoa zen, eta era askotako iritziak zirenez gero, ez nekien zer erabaki hartu.
|
|
|
12 Haren Maiestateak ordain biezaio berorren jauntasunari ahizpa horiekin duen ardura; karitate handia da, nekerik ez baitzaie falta. Nik poz handia hartuko nuke hor banengo;
|
baina
fundazioko bidea ez denez gero, oso gaitz egiten zait, eta agindurik ez balitz, ez nuke egingo, ezta ez dut egingo jakintsuek diotena baino gehiago. Uste dut gehiago emanez gero, kontentatuko dela; izan ere, kokalekua oso ona da eta lasaiago egon daitezke (berorren jauntasunak dioena alde batera dagoela uste dut), eta eliza polita du.
|
|
|
...
|
baina
fundazioaren babesa galdu zenuten.
|
|
2018
|
|
|
Elkar fundazioari buruzko pertzepzio publikoaz ere galdetu zieten inkesta hura erantzun zutenei: euskal herritarren %65ek du enpresa taldearen ezagutza,
|
baina
fundazioko lehendakari Joxemari Sorsek Donostian emandako azalpenen arabera," kasurik gehienetan oso mugatua eta partziala" da ezagutza hori. Hara hor, beraz, denbora gutxian bigarren aldiz plazara atera izanaren zergatietako bat:
|
|
2020
|
|
|
Fundazioaren kudeaketa gaixoen beraien eskuetan geratuko zen, harik eta lan horiek egiteko egoeran zeuden bitartean. Markok bazekien horrela, zoritxarrez, kudeatzaileak etengabe berritzen joan zirela, eta hauek, kasu askotan, ez zirela kontuak aztertzeko edo erabakiak hartzeko behar bezala prestatuta edo egoera fisiko nahiz psikiko hoberenean egongo,
|
baina
fundazioaren funtsak behar bezala erabiltzen zirela ziurtatzeko modu hoberena zela sinetsi zuen. Arriskutsu ikusten zuen fundazioaren dirua kudeatzaile profesional baten eskuetan jartzea, honek bere osasuna edota biziraupena baldintzatuta ez bazeuzkan.
|