|
2010
|
|
|
Testu orijinala frantsesez dago, jakina. Bertako edozein hizkuntza da" nazionala" Nigerren,
|
baina
frantsesa da" ofiziala". Hizkuntza koloniala da, independentziaren ondoren ere, hizkuntza ofizial bakarra.
|
|
|
Paradoxa da, konstituzioa arabieraz idatzi zela,
|
baina
frantsesez ere bai. Beste paradoxa bat, Marokoko erregeak oro har frantsesez aritzen direla gobernukideekin eta kazetariekin, diskurtso ofizialak arabieraz emango dituzten arren.
|
|
|
Si Ammar ben Said Boulifa izan zen aitzindarietako bat, 1913an argitaraturiko Methode de langue kabyle delakoan orrialde mordoa utzi zuen kabilierazko testuz beterik. 1930etik aurrera kabilieraren erreibindikazioa indartsu bilakatu zen, kultura berberea bildu eta erakutsi zen,
|
baina
frantsesez zegoen guzia. Jean Amrouchek Les Chants berberes de Kabylie argitaratu zuen, eta amazigerari buruzkoak frantsesez idazteko bidea jarraitu zen harrezkero ere.
|
|
|
Mohamed Xukrik bezala, amazig askok beste hizkuntzetan idatzi dute.1117 Kateb Yacine xauia zen, eta jatorri amazigari buruz idatzi zuen,
|
baina
frantsesez eta arabieraz utzi du bere obra. Ahmed Sefrioui marokoarrak frantsesez idatzi zuen Boite a merveilles nobela, umetako magiari eta akabatzen ari zen zibilizazio tradizionalari buruz.
|
|
2011
|
|
|
Maitane saiatu da laguntzen eta ez du lortu atea zabaltzea. Joan da kafetegira,
|
baina
frantsesez oso gaizki moldatzen denez, ez diote ulertu zer esan nahi zuen. Biak zeharo urdurituta, Saioa builaka hasi da komunean eta Maitane korrika atera da kafetegitik guregana, juxtu autobusa irtetear zegoenean.
|
|
|
Eta horregatik oso nekagarria da sarri azaldu behar izatea euskaldunek ez diotela Orreagan Karlomagnori egunero erasotzen. Arrazoi berberagatik azaldu behar da euskaldun guztiek ezin dutela 300 kg ko harria altxatu, eta egia dela euskaldunak euren artean ezkontzen direla
|
baina
frantsesek, espainolek edo italiarrek euren artean egiten duten neurri berean.
|
|
2013
|
|
|
Erabat ezezagunak zitzaizkidan diskoak ere bazeuden mahaian. Ingelesak eta amerikarrak gehienak —Black Sabbath, Crosby, Stills and Nash, Roy Orbison,
|
baina
frantsesak eta italiarrak ere bai: Claude François, Adriano Celentano, Bobby Solo
|
|
2015
|
|
|
Beñat Oihartzabalen arabera, legearen eta administrazioaren mundutik kanpo, XVII. mendearen hasieran frantsesak ez zuen lehentasunik Iparraldeko gizartean hizkuntza idatzi gisara. Artean latina da hizkuntza nagusia, eta adibidez latinez idatzi zuen Arnaut Oihenartek Notitia utriusque Vasconiae bere historia liburua 1636an,
|
baina
frantsesera lerratu zen gero: Les Proverbes Basques (1657) eta L’artpoetique (1665).
|
|
2017
|
|
|
Orain arteko historia liburuetan ez duzu gauza handirik aurkituko horretaz, eta kontua da zer edo zer egon badagoela, nork eta Elisee Reclusek berak baitiosku. Hau da, esku artean soil soilik Janpierre Arbelbide misionistaren aipua edukiko bagenu, hain laxoa denez erretorikotzat jo genezake beste barik;
|
baina
frantsesezkoa, ostera, konkretua da oso, eta ez du alde horretatik zalantzarako zirrikiturik uzten. Nortzuk izan ziren, bada, delako" patriota" euskaldun horiek, zeren eta, euron proposituaren oihartzuna Reclusen belarri xuloraino iritsi baldin bazen, ezin izan baitzitezkeen ilun eta anonimoak, ezagun eta itzal zabalekoak baino?
|
|
|
" los cargd al momento, les mato 14 hombres, y cogid 11 prisioneros", eta hori guztia frantsesek bajarik izan gabe. Izan ere, armada frantsesa etengabe ari baitzen gerrillari taldeak desegiten, sakabanatzen eta atxilotzen, ehunka gerrillari hiltzen baitzituzten Penintsularen bazter guztietan;
|
baina
frantsesen behin betiko garaipena ez zen inondik heltzen, ahitze gerra bat izan zen eta.
|
|
|
burua lehengo lepotik izanik, egiten zekitena egiten jarraitu zuten, batzuetan Bonaparteren soldaduen kontra eta besteetan nafarren kontra. Gaizkilearen eta heroiaren arteko muga beti ez zegoen garbi;
|
baina
frantsesek salbuespenik gabe gaizkiletzat brigand tzathartzen zituzten denak. Lizarran eragindako kalteen eta Tuteran egindako arpilatzearen ondorioz, herritarrek nahiago zuten frantsesen inbasioa gerrillarien liberazioa baino.
|
|
|
Eman dezagun aita alemana eta ama frantsesa dituen beste paristar bat. Haurtzaroan bi hizkuntzak erabili dituzte etxean,
|
baina
Frantsesa du bakarrik landu ikasketetan; beraz, hiztun osoa (AB) da Frantsesean, berezko hiztuna (A) soilik Alemanean: AB/ A.
|
|
2018
|
|
|
Norbaitek ez baldin badauka (lapurtarra delako, adibidez), arazoak, trabak edo ezintasunak dauzka zerbitzu bat lortzeko. " A, baina Frantzian bizi zarenez..."," A,
|
baina
frantsesa zara eta orduan." moduko azalpenak entzun behar izaten dira noiznahi. Beti buru-hausteak zerbait lortzeko... edo deus lortu gabe gelditzeko.
|