2000
|
|
" Konpromiso soziala eta etikoa oso kontuan hartuko dugu gure ekoizpen guztietan. Nire ilusioa bi punturen arteko oreka aurkitzea da, erdibide bat, hau da, ez dugu inor gutxi erakarriko duen antzezlanik nahi,
|
baina
ezta zerbait zeharo komertziala ere, konpromisoari uko egin gabe publikoarentzat erakargarria den zerbait baizik. Ez da erraza, baina saiatuko gara".
|
|
Gainera, esan beharrekoa iruditzen zait, ez Frantziak eta ez Espainiak ez diotela jarraitu giza oreka gordetzeko hain eredugarri den Suitzako Konstituzioari;
|
baina
ezta ONUk 1948 urtean Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 2 artikuluan gomendatzen zuenari ere.
|
|
" Eta hik, badakik: tarteka bisita egiok,
|
baina
ezta bururatu ere atea irekitzerik, ene baimendurik gabe. Bertzela...!"
|
|
Eta, inguru hartan bizpahiru morroi geratzen zirela, gainerakoak basoan sartu eta luzaz ibili ginen tigrearen bila, harik eta nihaurk arrasto batzuk aurkitu —zeren, osaba Joanikot bezala eta osabak berak irakatsia, trebea bainintzen egiteko haietan— eta, arrastoei jarraikiz, tigrea atzeman genuen arte, harizti batean, atzaparretan basurde bat zuela, ez oso handia,
|
baina
ezta tipia ere.
|
|
Baina ez zegoen segur. " Nik ez dut seguratzen ezen bertze mundu hori hor dagoela,
|
baina
ezta ez dagoela ere, zeren eta izena duen guztia zerbait bada...", erraiten zuen, bi iritzi haien artean erabaki ezinik, bai baina ez, ez baina bai... nahiz eta sineste ez sinestearen balantzak sineste alderat egin zuen bere bizitzaren azkenean, modu itsu hartan...
|
|
—Zergatik behatzen didak horrela, munduko bekataririk handiena banintz bezala...? Zeren eta Bordeleko marinel zahar hark lezione hura eman zidanetik, bertze lezione batzuk ere ikasi baititut neure kabuz apur bana, halako moldez, non ez baitut jada bekatutzat, ez bakarrik neskatxei eta emaztekiei so egitea,
|
baina
ezta haien ukitzea eta haiekin amoriotan erortzea ere, zeren edertasuna, ikusteko ez ezik, ukitzeko ere egin baitzen eta hartaz amorosteko ere bai... eta, beraz, ez nauk hik uste duan bekataria, ez horregatik bederen! Bertze anitz gauzagatik bai, beharbada, baina horregatik ez.
|
|
Ordea, bi tipo behetik heldu eta une batez korridorearen erdian gelditu zirela, eta emakumeak, ikusiagatik, ez baitzien haiei erremuskarik egin, eta bestalde, bera gordean atzemanez gero askoz ere okerrago, edo behintzat oso trago txarra izango zela pentsatuz, Xan kortina atzetik atera zen. Emakumeak ikusi egin zuen; ez zen, izan ere, oraingoan haserretu,
|
baina
ezta harritu ere, Xan han zelako. Zeren, nahiz eta egiten ari zen lanerako Xan, eta beste bi tipo haiek, oztopo ez baziren, ernegagarriak bederen izan, bazuten, onartzen zuen isilik, beren eskubidea edo arrazoia ere, bertan ibili, bertan egoteko.
|
2001
|
|
Pertsona talde batek handiagoa edo txikiagoa berau arazo bati buruz unibertsitatean euskararen araudia alda tzea hitz egin nahi duenean, postura desberdinen artean elkarrizketa bultza tzea logikoena da, halako kasuetan isiltasuna delako kaltegarriena. Jakina, unibertsitatea okupatzea ere ez da jarraitu beharreko eredurik egokiena,
|
baina
ezta ondoren egin zena ere. Elkarrizketa behar da, beraz, baina elkarrenganako begirunea izanda eta elkarrizketatik aterako den emaitza denek errespeta dezaten.
|
|
47 behar horri/ (galdetuz) e/ egin behar horri//
|
baina
ezta/ gauza ezta/
|
|
Zein lege ezartzen ditu? Ez gara ari maiuskulaz idatzirikokulturaz,
|
baina
ezta dantza eta folklore hutsari buruz ere. Izan ere, askotan, haingarrantzitsu diren eduki kulturalak gelaratzerakoan, folklore, tradizio eta ohiturajakin batzuk erakustearekin konformatu da irakaslea, eta ikasleei ez zaie ikustarazizein lotura duen kulturak hizkuntzarekin.
|
|
Nazka pixka bat eman zigun Trinik kontatutakoak eta, egia esan, inork ez zuen inbidiarik izan. Handik urte batzuetara egin nion felazioa mutil bati, nire lehenengo senargaiari, eta ez nazka
|
baina
ezta kitzikapenik ere, ez nuen ezertxo ere sentitu. Denborarekin ikasi nuen disfrutatzen, postura hartan gizonezkoak nesken menpe zeudela konturatu nintzenean, hain justu.
|
|
Horregatik, bilduma honi izenburua jarri behar zitzaiola eta, buruan erabili genuen izenburuetako bat Euskal lokarria izan zen. Guztiz barneraturik baitu, bere portaera guztia markatzeraino, kate-begi bat dela, ez gehiago;
|
baina
ezta gutxiago ere. Historia luze baten kate-begi izaki, adanismoaren batere arrastorik gabeko talaia batetik begiratzen du bai atzera eta bai aurrera, jasotako talentuak bere hastean eta garbian atxiki ordez, ugaritu eta geroari eskaini nahi baitizkio.
|
|
Biolentziaz gainera, edo hobe, biolentziak eta arrazakeriak ere euskal eskoletan dute sorlekua. La Razon ek ez du zalantza handirik,
|
baina
ezta beste batzuek ere. Pedro Muñoz jaunak iaz liburu bat idatzi zuen, titulu honekintxe:
|
|
Nola edo hala uxatu zuen segituan. Zuzen erranda ez,
|
baina
ezta arraso zeharka ere. Atsoak ongi konprenitu zuen gizonaren borondatea eta alde egin zuen.
|
2002
|
|
Hori da Lizarra Garaziko adierazpenaren ondorioetako bat benetan aurrera egin nahi baldin badugu. Gainera, prozesu hau gizartearena izan behar da, eta hori ez da lortuko ez bide armatuetatik
|
baina
ezta planteamendu instituzional hutsetik ere.
|
|
Ertzaintzaren aurka joatea, Ertzaintzaren desprestigioa eta enfrentamendua sortzea ditu helburu. Ez diot onartzen ETAri gure agenda politikoa erabakitzea,
|
baina
ezta PP eta PSOEri ere.
|
|
Anbibalentzia eta kontingentzia onartuko lirateke, politika birjaio. Ez litzateke hizki handitan idatziriko Historia egingo,
|
baina
ezta makurtuta biziko ere. Sumisoa eta autoritarioa den kultura batean, askatasunean eta demokrazian oinarritutako hiritartasun ekologikorako urratsa emango luke txikitok, eta historia egingo luke.
|
|
Gau hartan, lo egiteko, valium erdi bat hartu nuen. Goizetik ez nintzen ongi jaiki,
|
baina
ezta gaizki ere, ordu batzuetako loaldi eta atsedenaldia izan bainuen. Egunari aurre egiteko moduan nengoen behintzat, eta horrela, lanegunetan ohi bezala, zortzi eta erdietarako joan nintzen anbulatoriora, kontsulta pasatzera.
|
2003
|
|
Beti esan izan neutsan neure buruari: " Ez haz aurrenengoa izango,
|
baina
ezta azkenengoa be." Horixe izan da dana.
|
|
Birusak espezieen artean salto egiten ari dira? Egia esan, ez dago arrazoirik espezieen artean birus jauzi gehiago ematen ari direla pentsatzeko, lehen baino ez,
|
baina
ezta kontrakoa pentsatzeko ere. «Beharbada, orain gehiago konturatuko gara horretaz», dio Esperanza Gómez Lucíak, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Animalien Osasun Saileko birologoak.
|
|
Era berean, ezkontidea hautatzeko askatasun handiegirik dutenik ere ezin esan. Puntu honetan alde handia dago predikari batzuen eta besteen artean, baina, orokorrean, zera esaten da, gurasoek ez luketela beraien kandidatuarekin ezkonarazi behar semea edo alaba,
|
baina
ezta hauek ere ezkondu gurasoek onartzen ez duten ezkontidearekin. Inoiz ez dute zorionik izango, diote?
|
|
Magia, erlijio eta filosofia batzuen patroiez ari da Feyerabend, zientziatik ex professo urruntzen direnak. Jakin badakigu zientzia ez dagoela beste aspaldiko alternatiba horien azpitik,
|
baina
ezta goitik ere, eta horregatik hain zuzen ez dugu ziorik zientzia pribilegiatzeko ezagutzaren gizartean, batez ere honek askea izan nahi duenean.
|
2004
|
|
Gu ere holaxe ariko gara. Ez da egoera onena,
|
baina
ezta negar egitekoa ere.
|
|
Izeba Adila beste kanpamendu baten bizi da, Gazatik hurbil dagoen Nouseirat errefuxiatu gunean, hain zuzen. Ez zen hain handia,
|
baina
ezta hobea ere. Nire amak beti kontatu izan digu bere familia ez zela aberatsa, baina bai ondo zegoena, hau da, ezeren falta barik bizitzeko modua zeukana.
|
|
Agian zerbait esan nahi du. Guztia ez du esan nahiko,
|
baina
ezta deus ere. Zerbait.
|
|
Zein lege ezartzen ditu? Ez gara ari maiuskulaz idatzitako kulturaz,
|
baina
ezta dantza eta folklore hutsari buruz ere. Izan ere, askotan, hain garrantzitsu diren eduki kulturalak gelaratzerakoan, folklore, tradizio eta ohitura jakin batzuk erakustearekin konformatu da irakaslea, eta ikasleei ez zaie ikusarazi zein lotura duen kulturak hizkuntzarekin?. 508
|
|
Gabezia Ipar Euskal Herriaren gainekoa da, hango historia guztiz falta baita egitarauan. Izatez aurreko ataletan ere ez da zonalde horren aipamen espliziturik ageri,
|
baina
ezta Bizkaia, Gipuzkoa edo Arabarenik. Hortaz Aro Modernoko atalera iritsi artean gabezia hori ez zen bereziki nabarmena, posible baitzen puntu generikoen baitan lurralde guztien erreferentziak txertatzen joatea (adibidez, erromatar hirigintza?
|
|
Kaiserrak aurrerapen zientifikoa mesfidantzaz ikusten bazuen ere (arrazoi erlijiosoak zituen horrela pentsatzeko), jakin bazekien arlo horretan emandako urratsek lurraldea indartzen lagunduko zutela. Beraz, ez zion zientziari oztoporik jarri,
|
baina
ezta laguntza handirik eman ere. Hain zuzen, urte haietan esku pribatuetatik zetorren dirulaguntzei esker lortzen zuten zientzialariek euren proiektuak martxan jartzea.
|
|
Mailari eusteko anfetaminak hartzen hasi nintzen. Ez, fisikoki ez nengoen ongi,
|
baina
ezta psikologikoki ere, asealdien ondoko hutsuneak gero eta handiagoak egiten baitzitzaizkidan, asperrak edo jota... emakumeek, oro har, nigan gero eta interes txikiagoa piztuko balute bezala.
|
|
Konbentzitu zuen sukalde buruak, neurri hartatik ondorio txarrak besterik ezin zitezkeela sor, jatetxe bat ezin baitzen inola ere Miserikordi Etxe batekin alderatu, konforme,
|
baina
ezta eskola edo haurtzaindegi batekin ere, eta onena gauzak bere horretan uztea zela.
|
|
Baina ez digute askorik argitu proiektuaren kudeatzaileek. Ez iritzi publikoari,
|
baina
ezta herri elkarte eta herri mailako komunikazio proiektuei ere. Eta hori larria da gero!
|
|
Ez du gura bere pentsamenduen berrantolaketa soila egitea salbatu beharrekoa salbatuz —nahaskila ederra sortuko litzatekeena hori eginez gero! — Bere pentsamendua, bere garaiko pentsaera, goitik hasi eta beheraino irauli gura du, ez gehiago,
|
baina
ezta gutxiago ere. Helburu horrekin, orduan, da geratu ezagutza eskolastikoa bakarrik auzitan jarrita.
|
|
Onartu beharra dago, dena dela, gaur egun ere ez duela ematen hain erraza denik zalantza egitea eta geuri ere nekeza egingo zaigula erroetaraino jotzea geure sinesmenak eta konbentzimenduak auzitan jartzen hasiz gero; baina Descartesi bezain zaila, ez gutxiago
|
baina
ezta gehiago ere. Izan ere, arrazoiak egon badaude, eta ugariak gainera, gure oinarrizko ideiak eta gure munduaren ikuskera zuztarretatik auzitan jartzeko.
|
|
Nor bere buruaren jabe izateko beharrezkoak diren baldintzak mugatu nahiko ditu, ezagutza ahalezkoa egiten duten baldintzak, alegia. Berarentzat oinarri hori ez da aurkituko ez ametsetan nagoela, ez haluzinazioak ditudanean eta ezta fedearen menpe bizi naizenean ere,
|
baina
ezta iratzarrita eta erne nagoenean ere. Horren guztiaren aurreko zerbaitetan aurkitu ditugu horren zuztarrak, hots, arrazoimenean.
|
|
Hau ordurako makina bat eztabaidarako hizpide izan zen eta Descartesen pentsamenduan tratamendu berezia izango zuen, argi eta garbi adieraziko zuelarik badela esparru bat —errebelazioaren esparrua alegia— arrazoimenari ez dagokiona, arrazoimenaz gaindi dagoena eta arrazoimena ez erabilita ere eztabaidatu ezinezko balioa duena. Garbi utziko du arrazoimenarena eta fedearena bi bide ezberdin direla eta leku ezberdinetara heltzeko gainera, edo egia mota ezberdinetara behintzat, eta ezin direla bi esparruak nahastu, ezin dela fedea arrazoimenera murriztu,
|
baina
ezta alderantziz ere arrazoimena fedearen menpean ipini. Honek ez du esan nahiko berarentzat arrazoimenaren bidea bestea baino goienagoa denik.
|
|
Armak eta paperak izango direla uste ditek. Lehengoan Chevroleta gelditu eta goitik behera begiratu zitean,
|
baina
ezta burutik pasa ere zakuetan begiratzea. Zeharo sinistuta zeukatek behientzako pentsuarena.
|
2005
|
|
Horrez gain, proiektu asko aurrera ateratzeko EHAKren akordioa luke eta, beraz, honekiko menpekotasun handia izango luke. Ez da erraza halako koaliziorik irudikatzen,
|
baina
ezta ezinezkoa ere, baldin eta beste maila bateko akordio estrategikoagoak gauzatuko balira. Bake prozesu baten barruan kokatuta posible izan daiteke, baina honek eskatuko luke nagusiki EAJ eta ezker abertzalearen artean urratua dagoen konfiantza giroa berregitea.
|
|
Baina bereiz dezagun: helburua ez da noski zaharraren zaharrak xarmatu gaitzan;
|
baina
ezta, berritu nahi eta, ikuskizunaren korronte moderno estandarrari jarraitzea ere.
|
|
Koalizioak EAEko hiritarren% ia 40aren babesa jaso du azken hauteskundeetan. Ez gehiago…
|
baina
ezta gutxiago ere. Bake eta normalizazio prozesua abian jartzeko protagonismoa herri ordezkaritza duten eragileek izan behar badute kontrako bidea antzua litzateke..., onar dezagun behingoz errealitatea eta utz ditzagun alde batera ibilbide laburreko jokaldi merkeak.
|
|
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak udaberrian aurkeztu zituen euskararen B2 maila neurtzeko DBH (derrigorrezko irakaskuntzaren amaieran ziren) ikasleei egindako azterketaren emaitzak. B eta ereduetan ikasten duten gaztetxoen emaitzak ez dira pozik egotekoak izan,
|
baina
ezta ustekabekoak ere. A, B, D... hizkuntz ereduen letra joko horretaz harago, eskolak haur eta gazteak euskalduntzeko zein norabide hartu lukeen azaltzen saiatu dira lau mahaikideak.
|
|
hegazkin bonbaketariak, ehiza hegazkin bonbaketariak eta hegazkin inudeak, udabarriagaz batera jatorkuzan hegaztiengandik guztiz ezbardin. Hareen txio txio hilgarriari ingelesa eretxi deutsie bilbotarrek,
|
baina
ezta belarririk finenak be, ezin izan dau nongo ingelesak diran bereiztu, ezin izan dau brush brush brush edota brair brairbrair egiten ebenik esan. Gainetik hegan egite hori lelotzat hartuta, kantu barriren bat asmau eta abestu geunke behin eta barriz.
|
|
Denbora gelditzen zitzaidan oraindik paper hori lortzeko; ez nekien lortu ezean zer gertatuko zitzaidan,
|
baina
ezta jakin nahi ere. Non ezkutatuko zuen paper bat, orri bat?
|
|
Gizatasuna. Sinesmenaren objektua ez da jada jainkoa,
|
baina
ezta gizakia bera ere. Zerbait ez gizatiarra da.
|
2006
|
|
Unamunoren hura ere gustatzen zaizu: " Arrazoimenak ez du frogatzen Jainkoa existitzen denik,
|
baina
ezta existitzen ez denik ere". Aitak eskainitako armategi teorikoa ez da nolanahikoa, e!
|
|
Batak bestearengandik espero zuena ematen genion elkarri. Ez gehiago,
|
baina
ezta gutxiago ere. Bi arrotz ohe berean, bai, baina heziera on usteko jendeak pentsatzen duen baino aberatsagoa da:
|
|
Beharbada oso jatorra zara eta baita garbia ere, baliteke zurruta ez gustatzea eta gauez zurrungarik ez egitea ere, baina jakizu ez zaiz  kidala tedeskoak gustatzen, horra esana. Ez duzue diruaren faltarik izaten, zoriontsuak zuek,
|
baina
ezta apaltasunaren soberarik ere. Ez, ez litzaizueke sekula bururatuko ordaindu gabe alde egitea, ederra desondra tedesko batentzat, baina aukeran nahiago dut kobratu gabe gelditzea, sarritan gertatzen zait hori italiar txoro askorekin, zuen handiuste tontoa eramatea baino, barkatu hain gordin mintzatzea, baina niri ez zaizkit minestrone sustantziarik gabeak gustatzen, eta, konforme ez bazaude, badakizu non daukazun atea.
|
|
Hau da, ez ote den gure egoskorkeriaren eta apusturen baten ondorioa euskarari eustea. Ezin dugu horrelakorik frogatu, oraingoz bederen,
|
baina
ezta baztertu ere. Izan ere, oso bat dator gure izaerarekin.
|
|
Ez dauka, hortaz," osoa" zertan izan. Adibidez, haur eta gazteentzako liburuan ez du horrenbesteko indarrik,
|
baina
ezta eduki beharrik ere, liburu mota horren lekua argitaletxe espainiarrek betetzen baitute. b) Euskal edizioaren indarra hiru eremutan dago, eta ordena honetan: ikasmaterialgintzan (%41, 3), haur eta gazteen liburuan (%34, 2) eta helduen literaturan (%15, 7). c) Taula horizontalki irakurrita, gai eremuz bakoitzaren parte hartzea zenbatekoa den ikusten da.
|
|
Ukazio honen arabera, egia ez da eternala,
|
baina
ezta denbora bera ere (Kojeverentzat bai, egia denbora bera da, ikusiko dugu), baizik eta denborazkoa, denboraren barnean dagoen beste zernahi bezala. Kojeveren ustez, ikuspuntu honek ez du merezi kontuan har dadin, jakintza erreal edo benetakoari buruzko ideia bera ere baztertzen baitu.
|
2007
|
|
Bazkari hartan alboka jo zuten Leon Bilbaok eta Txilibrinek. Niri ere hasteko eta hasteko,
|
baina
ezta pentsatu ere, ni ez nintzela hasiko. Hainbeste urtean nengoen jo gabe eta.
|
|
Elvis hil zen urte hartan, denok dakizue dagoeneko, ez genuen Elvisen musikarik entzun,
|
baina
ezta folk musikarik ere: seko aspergarriak iruditzen zitzaizkigun bizarluze haiek denak, eta guk martxa nahi genuen, dezibelioen parrasta edo, garai hartan esaten genuen moduan, bibrazio onak.
|
|
Bestalde, ez da soilik izpiritu ingelesak Shakespeare bat bakarra eta behin soilik erne duela, ezpada izpiritu indibidual hori bera, irlako izpiritu ingelesean ez ezik, historiako herri gogo klasikoekin ha rreman sare konplexu batean korapilatua ageri zaigula, nolabait mundu guztiaren fruitu: Shakespeare ezin da ulertu izpiritu ingelesa gabe,
|
baina
ezta tragedia grekoa gabe ere, eta izpiritu politiko erromatarra gabe, eta Ernazimentu italiarra gabe, etab. Shakespeare-ren obran Greziako izpiritua, Erromako izpiritua, Italiako errepublika birjaiotarretako izpiritua, Ingalaterra elisabetarreko izpiritua, Stratford upon Avongo semearen izpiritua, denak batean bilbatuak direla ematen du (eta: arraza germaniar edo ariarreko izpiritua, etc.?):
|
|
COING, H.? IMMEL, G. (arg.), Rechtshistorische Schriften, Karlsruhe 1970, 455 BRIE, S., Der Volksgeist bei Hegel und in der historischen Rechtsschule, Berlin Leipzig 1909, 32 Gehitu behar da, bere garaian ez erabiltzaileek,
|
baina
ezta haren kritiko ugarietatik inork ere ulertu duela inoiz Volksgeist kontzeptua, abandonatua izan eta geroko gaitzulertzaile batzuetara arte, suprapertsona delako horren moldean.
|
|
Fagor eko zuzendariak dioen bezala, enpresan 11.000 langile garen honetan, 4.000 eta piku bazkide gara. Beste guztiak, ez dira aldikoak,
|
baina
ezta bazkideak ere, eta ez daude kooperatiba sistemansartuta, ez kudeaketan, ez mozkinetan, ezta galeretan parte hartzeko ere. Azkenfinean, erabakietan parte hartzeko.
|
|
«Über den Dualis» laneko pasarte osoak aldatu ditu bertara. Hala ere (Jacobi-rengandik urruntzen jarraitzeko), ni/ hi berezkuntza ez datorrela, ñabartuko du, ez solaskide/ adiskideen elkarrenganako sentimendutik, ezta gauzen errepresentazio jardunetik ere,
|
baina
ezta ere pentsamenduaren legeen exijentzietatik: ezpada primeran erakusten du, hizkuntza nola pentsamenduari nagusitu eta gainezartzen zaion.
|
|
Edo, mintzatu ohi garenez esateko, ez da errealitatearen parte, baizik eta errealitatearen baldintza: ez da fenomenoa,
|
baina
ezta ere gauza berbaitan, eta ez da kontzeptu bat ere (bai kontzeptu orori lagundu egin ahal behar dion kontzientzia); ez da inolako batere gauzaki,
|
|
II, 32; ipuin hori jada Egipto zaharrean bertan aurkitzen bide da), eta Volksgeist modernoa ere metafora pertsonifikatzaile bat da zalantza gabe (karaktere indibidualarena); ordea suprapertsonarik edo fantasmarik ez dagoela, ik. Kantorowicz, H.,. Volksgeist und historische Rechtsschule?, in: Coing, H. Immel, G. (arg.), Rechtshistorische Schriften, Karlsruhe 1970, 455 Brie, S., Der Volksgeist bei Hegel und in der historischen Rechtsschule, Berlin Leipzig 1909, 32 Gehitu behar da, bere garaian ez erabiltzaileek,
|
baina
ezta haren kritiko ugarietatik inork ere ez duela inoiz Volksgeist kontzeptua ulertu, abandonatua izan eta geroko gaizki ulertzaile batzuetara arte, suprapertsona delako horren moldean.
|
|
Lesakako feriak izanen dira ortzegunean. Mingain urdinaren eritasunaren ondorioz, aurten ez da aziendarik izanen, ez behirik, ez aharerik,
|
baina
ezta zaldirik ere. Izan ere, Nafarroako Gobernuak behi eta ardi aziendak mugitzea debekatu du, eritasuna izan dezaketelako.
|
|
" Proposamena bi zatitan bozkatu nahi genuela esan genuen plenoan, transformadorearen leku aldaketaren kostua lasaiago erabaki zitekeela ere bai. Aralarren proposamenaren kontra bozkatu genuen,
|
baina
ezta gutxiagorik ere gure poltsikoari begiratu geniolako. Finantziazioaren proposamena hazienda batzordetik pasa nahi genuelako baizik.
|
|
30 urte bete dituen beste bat, Bilintx liburu denda, oraingo elkar megadenden sarearen aitzindari izandakoa. Honetaz ezin esan lehenaren gurtzan bertan goxo geratu denik,
|
baina
ezta geroa bideratua eta ziurtatua duenik ere. Aisialdiko ohituren aldaketa dela, kanpoko talde handien etorrera dela, negozio arriskutsua bihurtu da liburuak saltzea, etekin zail eta txikia duena.
|
|
Autoritatearen banaketa arau (nomoj) berri horrek ordena igualitarioa dakar atzetik: bakar batek ezin du bere nagusitasuna (kratoj) ezarri bestearen gainetik622; ez Biltzarrean, epaitegietan edo arte lehiaketetan,
|
baina
ezta ere filosofian: dena bilakatzen da eztabaidagai.
|
|
Oinarri oinarrian, Hesiodok aztoratu egiten du ekialdeko mitologiari nabarmen egokitzen zitzaion eskema; alegia, galdutako urrezko paradisutik burdinazko garaira zegoen etengabeko gainbehera dotorea hausten du528 Hasteko, Hesiodok ez du bosgarren arrazaren burdinazko sasoi horretan bizi nahi, nahiago zukeen hil;
|
baina
ezta ere urrezko garaian: nahiago zukeen, oso modu adierazgarrian, beranduago jaio529 Oso argigarria da antropogonia hesiodikoa:
|
|
Elkarrizketarako gaitasuna, modu horretan, ez da planifikatutako ekintzen bidez" egiten" uzten —edo neurri batean eraikitzen uzten— den zerbait,
|
baina
ezta ere —nolabait esateko— bere kabuz garatzen den zerbait. Gaitasun hori garatu ahal izateko zera da ezinbestekoa:
|
2008
|
|
Ezra Pounden hitzak oroitzea komeni da, literatura inoiz berritasun izateari uzten ez dion albiste sorta dela esaten zuenean. Ez gehiago,
|
baina
ezta gutxiago ere. Injustiziaren aurrean, norbere lanean irrikaz eta seriotasunez murgiltzen dena ez da ez koldarra eta ezta friboloa ere, goiz edo berandu bere lanean iraziko baita pairatzen duen horren isla, eta nork daki, inork baino era gogoangarriagoan ez ote duen adierazi beharrekoa adieraziko.
|
|
Segur aski berezko dohain batzuk falta zitzaizkidan. Ez gara denetan onak
|
baina
ezta ezertan inutilak ere. Denek dakargu bideratzen gaituen zerbait.
|
|
Agian euskal liburu merkatuaren ezaugarri berezietara jo genuke lehenik eta behin, merkatu horren txikitasunera alegia, eta beste literatura handiagoen' arauetatik' (hots, merkatuaren berunezko legeetatik) ihes egiteko eduki ditugun aukera zabalxeagoetara. Editorea erlatiboki babestuta dago diru-laguntza sistemari esker (ez sobera ere), eta ipuin liburu batekin aberastuko ez den arren(
|
baina
ezta nobela gehienekin ere), ez du agian galera handiegiak jasango eta, beraz, arriskatu daiteke literatura sistema handiagoetan' komertzialtzat' hartzen ez diren generoko liburu gehiago argitaratzera, hala nola ipuin bildumak(...) Euskaltegietan eta institutuetan berritu egin beharra dago, noizean behin, testu literario erraz, arin eta laburren hornikuntza, eta halako liburuek aukera e... Horrela esplika daiteke (beste arrazoi batzuen artean, noski) zergatik ez dion (oraindik) muzin egiten gurean ipuinari literatur produkzio lerro standard eta homologatu baten garapenaren alde gehien egin duen argitaletxeak, MegaElkarrek alegia".
|
|
Horrelako galdera bakoitzari eman behar zaion erantzuna ikaslearen motibazioaren, testuinguruaren, estrategia mentalen eta, oro har, horien beharren eta gaitasunen araberakoa da. Eta, gainera, ezin da ahaztu zein garrantzitsu den ikasle bakoitzarentzat norberak behar adina ariketa egitea, ez gehiegi, jakina,
|
baina
ezta gutxiegi ere.
|
|
Natividad ez zegoen bere onean,
|
baina
ezta burutik eginda edo burua galduta ere, burmuinetan sukarraren berun likidoa sumatu behar zuen arren, hain zituen begiak kargatuta, kristal heze batez eginak iduri. Horregatik, kalonje jaunak iradoki zionean, konplimenduzko hitz batzuen ondotik, konfesioaren komenientzia Jauna hartu aitzin, amaren aita espirituala ez ezik, alabena ere bazen kalonje jauna?, gaixoak ez zuen eragozpenik jarri; aitzitik:
|
|
Kontserbadurismoa baina ez tradizionalismoa, tradizioa bere hartan mantendu barik eraberritu nahi baitzuen. Beraz modernizazio bide moderatu bat litzateke, kontserbadore erreformista, progresiboa, ez iraultzailea,
|
baina
ezta atzerakoia ere. Hortaz, Azkueren estrategia ez zen, Juaristik dioen bezala, defentsiboa, zegoena gordetzera bideratua, estatuak ordezkaturiko mundu modernoarekiko herraz herritxoetan gotortuz («expresaba su rencor a los estamentos tradicionales hacia el Estado desamortizador»).
|
|
Gasteiz, Iruñea eta Bilbo, gune aski erdaldunak izanik, euskarak nekez lor zezakeen hegemonia, eta beraz zerbait apalagoa eskatzen zuen haientzat. Ez euskararen nagusigoa
|
baina
ezta bazterketa ere, baizik maila bateko presentzia eta aitortza. Aldiz Donostian Azkuek euskaldun aski zekusan euskararen gailentasuna aldarrikatzeko, une hartan arrotzen hizkera baino okerrago bazegoen ere (adibide klerikal baina esanguratsua aipatuz zioen bezala elizan errazago ikus zitekeen euskara baino ez ja gaztelania baizik are frantsesa edo ingelesa).
|
|
Nosotros hablaríamos con muchísimo más gusto en este idioma, pero querer no es poder»196 Ideia horiekin koherentzian, euskara eta modernitatea uztartzearen aurkako Unamunoren hitzak aise bereganatu zituzten sozialistek: «Analizando científicamente el origen de las lenguas, dicen que el euskera no puede adaptarse al pensamiento moderno, que Bilbao hablando en vasco es un contrasentido[...] »197 Beraz, Azkue ez zen hiriaren parte horretara gerturatu,
|
baina
ezta alderantziz ere.
|
|
Beste aldean Seber Altube zegoen, lexiko arloan aurriritzi puristak gainditu eta erdal jatorriko euskal hitzak zein nazioarteko eredukoak onartzearen aldekoa. Erdibidean Azkue geratzen zen, ez sabindarrak bezain purista,
|
baina
ezta Altube bezain irekia ere. Euskaltzaindian afera honen inguruan agertu zuen jarrera eta Altuberekin izandako eztabaidak ez ditut hemen zehatz aztertuko.
|
|
«A Dios, mi buen amigo, consérvese bueno y siga trabajando como hasta aquí. Que los venideros no digan que todos hemos sido mineros con fortuna o sin ella y pelotaris»119 Azkuerentzat euskaldun ideala ezin muga zitekeen euskal arrazara,
|
baina
ezta pilotari pintoreskoa izatera, edo euskal industrial izatera ere. Euskaldunetaz topiko zen ekonomia eta kirol arloko jardueraz haratago euskal hiztun ikasiak nahi zituen Azkuek, landuak.
|
|
«decretada[...] la previa censura para todas las publicaciones periódicas, se ha traducido la misma en esta Provincia de Vizcaya en la prohibición de que en ellas se inserten y publiquen escritos redactados en lengua vasca»372 Egunkariei euskal atalak kentzean haien adierazpen eremua murrizten bazen, osoki euskaraz idatzitako Bizkaiko aldizkarien kasuan argitaratzea bera galerazten zen erabat: EuzkoDeya hilabetekari aberrianoak, zer esanik ez, ezin izan zuen zenbaki berririk atera,
|
baina
ezta Jaungoiko. Zale edo Jesus, en. Biotza, ren. Deya moduko aldizkari erlijiosoek ere, eta Akademiaren Euskera buletinak ere zail izango zuen ateratzea. Ondorioz, zentsurak gaztelaniazko adierazpen askatasunari mugak ezarri bazizkion, euskara idatziari mugak barik erabateko desagerpena ekarri zion Bizkaian.
|
|
Gakoa alde guztiek onartzeko moduko oreka lortzean zegoen; soilik Azkue asetuko zuen Akademia sortu gabe,
|
baina
ezta erakunde osoki sabindar bat ere. 1918ko azaroan onarturiko araudi definitiboan ere oreka hori adosten saiatu ziren Azkue, Eleizalde eta besteak, nahiz 8 kide aurrerago hautatzeko uztean ikusten ari garen lehiak piztu.
|
|
Badira hainbat hiztun, euskara ikasitakoak edo euskara ikasitakoen etxeetan jaioak direnak, eta hizkera hori badarabiltenak. Batuan dihardute, ez hango edo hemengo euskalkian,
|
baina
ezta batu jasoan eta jantzian ere.
|
|
Ez diot beldurrik herriari,
|
baina
ezta inperioari ere; batzuek inperioaren iritzira soilik makurtu nahi dute»
|
|
Hala BBK k nola Kutxak, jendaurrean behintzat, isilik jarraitzen dute. Ez dute bateratzeko ekimena onartzen,
|
baina
ezta errefusatzen ere. Albisteak, hala ere, sekulako erreakzio andana eta ekaitz politikoa piztu du.
|
|
De la Iglesiak telebistarako ekoizten duen aurreneko lana da, eta «umore nahiko basatiarekin egindako komedia zoroa» dela azaldu du. «Ez da telesail iraingarria, ezta errespeturik gabekoa ere,
|
baina
ezta errealitatea saihesten duen komedia zuri bat ere».
|
|
Sakea ateratzeko garaian aurreko asteleheneko partidan baino gehiago urrundu zen paretatik. Ez zuen zabaletik sakatu,
|
baina
ezta txokotik txokora ere. Olaizolak gero azaldu zuenez, arazoa ez da mina, beldurra baizik.
|
|
«Kokaren aurkako partidan Olaizolak sakatzeko zituen arazoak agerian gelditu ziren. Ez zuen bolearik jo,
|
baina
ezta behar ere. Sakean atzematen zitzaion mina, baina Titinen aurka ere ez zuen gogor sakatu.
|
|
Aurrekoei zerien zintzotasun berbera dario honi ere. Agerian dagoena dago, eta kito, ez espero ez gehiago,
|
baina
ezta gutxiagorik ere.
|
|
Egungo ikusi kulturan guztiz ohituak gaude pintadak, esaldi solteak, itsasgarriak, posterren gaineko posterrak, aldarrikapenak eta beste mila elementu kalean zein komunikabideetan ikusten; gure sisteman guztiz integratuak daude, eta horren kontziente izan genuke sistema beraren estrategiei aurre egin nahi badiegu. Beraz, ez dezagun hiri interbentzioaren balioa gutxitu,
|
baina
ezta bide hori ustezko probokazioaren bidez bilatu ere.
|
|
Lan honetan ere maila altuari heldu zioten eta oso disko ona grabatzea lortu zuten. Ezin daiteke esan aurrekoa baino hobea denik,
|
baina
ezta ere txarragoa denik, biak landutako diskoak dira, bakoitzak berea dauka. Eskertzekoa da talde hau ez dela akomodatzen, disko guztietan arriskatu dute eta hori gaur egun ez da erraza.
|
|
Natividad ez zegoen bere onean,
|
baina
ezta burutik eginda edo burua galduta ere, burmuinetan sukarraren berun likidoa sumatu behar zuen arren, hain zituen begiak kargatuta, kristal heze batez eginak iduri. Horregatik, kalonje jaunak iradoki zionean, konplimenduzko hitz batzuen ondotik, konfesioaren komenientzia Jauna hartu aitzin –amaren aita espirituala ez ezik, alabena ere bazen kalonje jauna–, gaixoak ez zuen eragozpenik jarri; aitzitik:
|
|
Destiny. La joie de la tragédie iragarkiko sakrifizio gai izan gintezkeela pentsatu dut,
|
baina
ezta hori ere.
|
|
...nintzen, berorrek inoiz izan du altzari bati joka eta joka hasi den gizonezkoren baten berririk?, ez noski, nola ba, baina kontua da Tomasek jotzen ez ninduenean ere altzari bat baino gutxiago nintzela, altzari bati ez diozu mespretxuz begiratzen, destainaz hitz egiten, nazkaz entzuten, altzari bati zapia pasatzen diozu hautsa kentzeko, olioa ematen diozu aldian behin, edo pipien kontrako botika,
|
baina
ezta hori ere, Tomasek ez zidan altzari bati eman ohi zaion tratua ere opa, eta nik diodana, zergatik naiz logelako mahaitxoa baino gutxiago, berorrek ulertu behar lidake esaten ari naizena, baina tristeena da kontu bakar bat ere ez zaidala ondo ateratzen, behin ere ez, eta horrela nola egingo dut ihes zulo beltz madarikatu honetatik...
|
|
Baina atsoak (Rosak atsoa erabiltzen zuen ia beti, inoiz gutxitan Tomasen ama edo Amalia, behin ere ez amaginarreba) sekulako sasoia zuen, eta laurogei urtetik hurbil ibiliagatik ere, hiltzeko itxura handirik ez. Kontuan hartuta sukaldean pasatzen zituen ordu guztiak eta kontuan hartuta zeukan pisua, zer normalago atso odoltxartu hark hanketan zain bilduak izatea baino,
|
baina
ezta hori ere, hanka atze leun leunak zeuzkan, nik baino leunagoak, Rosaren hitzetan. Errainak ez zion gripe bakar bat ezagutu, apenas egiten zuen eztulik edo doministiku txarrik.
|
|
Txorta giro polita egiten din, diotso gizonetako batek purua ahotik kendu gabe, ez ahapeka,
|
baina
ezta mahaia baino urrutiagotik entzuteko moduan ere.
|
2009
|
|
Martxoaren 1etik aurrera ez da eserleku hutsik egongo Gasteizko Legebiltzarrean,
|
baina
ezta legez kanpoko ezker abertzaleko kiderik ere, EAEko populazioaren %15 inguru bertan ordezkatu barik geratuko da. Ondorioa garbia bezain ezkutatua da, Eusko Legebiltzarra ez da demokratikoa izango.
|
|
eskuzabala izan, hartu dena baino gehiago eman, baina eman ahal izateko metatzen jakin; ez sentitu sekula zorretatik aske, kontratua beteta edo zerbaiten jabegoa eduki arren. Norberaren eta besteen ezagutza zuhurra behar da, norbere burua ez estimatu gehiegi
|
baina
ezta gutxiegi ere. Dohainaren moralak ez du esaten dohaina baizik ez dela bilatu behar:
|
|
Euskara batua batez ere idazteko sortu zen, batzuetan ahozko komunikabideetan eta, oso beharrezkoa bada ere, baina telebistaren eraginagatik agian euskalkien lehengo prestigioa eta duintasuna galarazten ari da. Euskararen iraupena ezinezkoa da euskara batua gabe,
|
baina
ezta euskalkiak gabe ere ziur aski. Horra hor oreka zaila.
|
|
Garoñako zentral nuklearra 2011n itxiko da azkenean. Ez da onena,
|
baina
ezta txarrena ere. Egia esan, aukera okerren artean zuzenetakoa da, betetzen bada bederen eta jadanik badirudi Espainiako Gobernuak oso gaitza izango lukeela atzera egitea.
|
|
XX. mendearen erdialdetik aurrera andreak ilea laburrago erabiltzen hasi ziren. Ez labur, orain sarritan ikusten den eran,
|
baina
ezta ere euren aurrekoek eroaten zuten bezain luze. Ilea liso eroaten zuten, eta gero permanentea heldu zen.
|
|
Benetako zirujauak ezinbestekoak dira oraindik. Da Vinci robotak ez du bihotzik,
|
baina
ezta garunik ere, autonomorik ez behintzat, eta ezin du bakarrik ezer egin: norbaitek eman behar dizkio aginduak.
|
|
–Jende mehearen amorez/ pobreza du aukeratu?, etab. (GDA, 114). Elorri ko Jainkoa ozta bada Eliza batekoa, Bitorianoren pertsonal intimoa baizik, Gabon dut anuntzio ko Jainkoa ez da ja Gandiagaren lehengo hura; Naturan edonon misteriotsu agertu ezkutatuzkoa ere ez;
|
baina
ezta Euskal Herriko edo Euskal Herriarena ere (Hiru gizon bakarka n isilik aurkitu duguna); gizadiarena apenas (baina ik. GDA, 114); pobreena da, soziala da. Ez dago zergatik nabarmendu, berez nabarmentzen da nahikoa:
|
|
Erakusketaren arduraduna betile astunak dituen emakume luzea da. Beti dauka irribarre profesionala eta eskua emateko modu hori, epela ez dena,
|
baina
ezta hotza edo beroa ere. Azken prestakizunekin lanpetuta dabil.
|
|
Hala, bada, Reginak xehetasun haiek gogoratzen zituen, ausaz, Madrilerako trena hartu, orbetarrak bi jarlekutan eserita zihoazen, aurrez aurre? eta, handik gutxira, arrosarioa errezatu behar zutela bururatu zitzaionean, jarrera hura ez zen ohikoa,
|
baina
ezta guztiz ezohikoa ere, hain zeuden jendearen baitan erroturik sentimendu erlijiosoak garai hartan, nahiz eta aurkako erreakzioa gero eta nabariagoa zen herriaren hainbat sektoretan: sozialistak, komunistak, anarkistak, intelektual aurrerakoi batzuk, eta abar?, Domingoren osasunaren alde; segidan, berriz, hasi ziren orbetarrak arrosarioa ahapeka errezatzen, baita ozenago ere, konfiantza hartuz joan arau, lehenengo misterioa, agur Maria graziaz betea?
|
|
esan nahi baita Teofilo Mariak ez zuela zalantzan jartzen Nikolaik aita semeak garbituko zituela, baldin eta bere burua kinka larrian ikusten bazuen, etsaiak inguratzen eta setiatzen bazuen, konparazio batera?, mendeku goseak eraginda: gu ez gaituk biziko, ez,
|
baina
ezta zuek ere, kapitalista putakumeok?!; eta, hala eta guztiz ere, burutik posibilitate haiek pasatu arren, Teofilo Maria ez zen asaldatu, aitari halaxe eman zion aditzera bederen:
|
|
hots, bere burua Grigoriren parean eta haren berdin ikustean, hura bezala herren, bestela esanda, berea beste herrentasun bat bazen ere, ohorearekin lotua?, degradatua eta gutxietsia sentitu zen; zer kostatzen zitzaien hiriko partiduko goi karguei, bada, xehetasun haiek aintzakotzat hartzea eta merezi zuenari merezi zuena ematea?, ez sarjentuaren galoiak, beharbada, baina bai kaboarenak gutxienez?
|
baina
ezta hori ere!; Nikolai, beraz, behin zigortua izan zena, diziplina ezagatik bidali baitzuten ganbara zaintzera?, bi aldiz zigortua sentitu zen, eta bi aldiz zauritua, eta zauriturik zegoèn piztia, basurdea, arriskutsua izan zitekeen; baina sarjentua ere, hiriaren laguntzan etorritako miliziano zutabeko berrogei bat urteko gizona, Nikolai bizpahiru ordu lehenago ezagutu zuena?
|