|
2000
|
|
|
Neure arima hustu ondoren, hutsik sentitzen nintzen...
|
baina
ez hain hutsik ere, zeren zure hitz haiek zalantzaren haziak baitziren, arrazoinaren haizeak ene hustasunaren alorretarat zekartzanak.
|
|
|
Eta oroitu nuen nola Gorukik erran zidan, noiz eta galdetu bainion zer nolakoak ziren indiarren arteko harremanak, ezen beti izan zirela disputak eta borrokak indiar horien eta gorrien artean,
|
baina
ez hain handiak nola baitziren azken aldi hartakoak, zeren, gizon zuriak haien lagun egin zirenetik, berretu, emendatu eta areagotu egin baitziren borroka haiek, gizon zuriek bulkaturik.
|
|
|
Baina haien mundua eta mundu haren mugak ere perilean eta etengabeko mehatxupean zeuden, zeren, galdegin nionean Gorukiri zer nolakoak ziren indiarren arteko harremanak, ihardetsi baitzidan ezen beti izan zirela disputak eta borrokak indiar horien eta gorrien artean,
|
baina
ez hain handiak nola baitziren azken aldi hartakoak, zeren, gizon zuriak indiar horien lagun egin zirenetik, berretu, emendatu eta areagotu egin baitziren borroka haiek, gizon zuriek bulkaturik, eta hargatik jartzen zituztela zentinelak eta begiraleak gauez ere.
|
|
|
mugak eta burdinak... Eta ongi duk, halaber, ene anaiaren gustuen meneko azaltzea, batik bat hatsarrean,
|
baina
ez hain meneko... eta heure koadro zurrun horiei zirrituren bat ere ireki hieke, noizik behin, handik edo hemendik, zeren eta edozein zirritutarik sar baitaiteke libertatearen haizea...
|
|
|
Laket nuen semea nitaz arrandiatzen zela jakitea,
|
baina
ez hain zuzen horregatik.
|
|
2005
|
|
|
–Ni bai –Halimek–,
|
baina
ez hain zuria!
|
|
2008
|
|
|
Nora ezean zegoen, beraz, Natalia, k.o. teknikoan boxeolarien hizkeran, bihotza zaldi ero bat iduri, borroka lehenengo roundean bukatzeko zorian, baina aita kalonjeak beste borroka mota bat nahi zuen, antza, esperientziak aditzera ematen zionaren araberakoa, motza bai,
|
baina
ez hain motza ere, katuaren eta saguaren arteko jolasak ere bere tokia izan zezan?, eta orduan, biktimari arnasa ematen ziola, zinismo handiz esan zion:
|
|
|
Honako eskifaia honek okerreko bidea hartu duela iruditzen zaidak. Eta, pentsatzen jarrita, Flinten ahotsa bezalakoxea zuan, egia,
|
baina
ez hain larderiatsua, nolabait. Antz handiagoa zian beste norbaiten ahotsarekin?
|
|
|
Nora ezean zegoen, beraz, Natalia, k.o. teknikoan boxeolarien hizkeran, bihotza zaldi ero bat iduri, borroka lehenengo roundean bukatzeko zorian, baina aita kalonjeak beste borroka mota bat nahi zuen, antza, esperientziak aditzera ematen zionaren araberakoa –motza bai,
|
baina
ez hain motza ere, katuaren eta saguaren arteko jolasak ere bere tokia izan zezan–, eta orduan, biktimari arnasa ematen ziola, zinismo handiz esan zion:
|
|
2009
|
|
|
suzkoa ere bazena, esaterik balego; geroztik, baina, azkenaldiko segundo gutxi haietan, zehatzago esateko?, beste bitan zauritu zuten Teofilo Maria: Adak zauritu zuen, lehenik, bere galdera inpertinente harekin, eta aitak gero, hari laguntza eskatu eta kasu txikienik ere egin ez zionean; Teofilo Maria bakarrik zegoen, beraz,
|
baina
ez hain bakarrik, beharbada, bai baitzirudien, bezperan irratiz entzun zituèn berrien arabera, berrien artean, esatariak aldarri sutsuak egiten zituen, baita behin eta berriro errepikatu ere harako lelo hura,? ¡ Con Dios hacia la victoria!??, hiria inguratua zegoela eta errenditzeko zorian; haren haritik, aitak Nikolairi ganbararen gau ilunean esandakoa gogora zezakeen:... –Kontua da historiaren bukaerak direla erabakigarriak eta ez hasierak?; gogora zitzakeen, halaber, ganbaran igarotako beste memento haiek, zeinetan Jainkoa alde zuela sentitu baitzuen, presentzia nahastezin bat bezala, Jainkoa alde edukiz gero sobran egon baitzitekeen beste guztia; hala, bada, Jainkoaren graziak berriro ukituta, Teofilo Maria beste puntu batean zegoen, agian, nondik bere bururuari baiezta baitziezaiokeen:
|
|
|
Harritua eta laketua, ganberazaina. Harritua
|
baina
ez hain laketua, erresumako lehen kaparea.
|
|
|
printzearen lehengusu eta izenkide Henrike Albretekoa, erresumako lehen kaparea; Nafarroako kantziler Barbier de Francourt; Henrikeren gobernari Goulard de Beauvoir; lehengo gobernari Lavardin. Henrikeren ganberazain Joanes Armagnac-ekoa ere hor barna zebilen, deitura handikoa
|
baina
ez hain printzipala.
|
|
|
zaurien marka sakona eta mendeku gosearena, prozesu dialektiko batean ulertuak, zauriak sendakizun eta mendeku gosea sendagai, sendakizunaren neurria nolako, sendagaiarena halako; hala, bada, Nikolaik Teofilo Mariaren sentiberatasunean eta haren urguiluan eragindako zauriak, jariatzen hasi orduko gorroto iturri bihurtuak, barru barrukoak ziren, eta barru barrukoa zen, ondorioz, mendeku gosea... suzkoa ere bazena, esaterik balego; geroztik, baina –azkenaldiko segundo gutxi haietan, zehatzago esateko–, beste bitan zauritu zuten Teofilo Maria: Adak zauritu zuen, lehenik, bere galdera inpertinente harekin, eta aitak gero, hari laguntza eskatu eta kasu txikienik ere egin ez zionean; Teofilo Maria bakarrik zegoen, beraz,
|
baina
ez hain bakarrik, beharbada, bai baitzirudien, bezperan irratiz entzun zituèn berrien arabera –berrien artean, esatariak aldarri sutsuak egiten zituen, baita behin eta berriro errepikatu ere harako lelo hura," ¡ Con Dios hacia la victoria!" –, hiria inguratua zegoela eta errenditzeko zorian; haren haritik, aitak Nikolairi ganbararen gau ilunean esandakoa gogora zezakeen:... " Kontua da historiaren bukaerak direla erabakigarriak eta ez hasierak"; gogora zitzakeen, halaber, ganbaran igarotako beste memento haiek, zeinetan Jainkoa alde zuela sentitu baitzuen, presentzia nahastezin bat bezala, Jainkoa alde edukiz gero sobran egon baitzitekeen beste guztia; hala, bada, Jainkoaren graziak berriro ukituta, Teofilo Maria beste puntu batean zegoen, agian, nondik bere bururuari baiezta baitziezaiokeen:
|
|
2010
|
|
|
Eta iritsi zen nire urtemuga, hamasei urte betetzen nituenekoa, etxekook gauez izango genuen ospakizun berezia, aita etortzean?, hartu nuen giltza, igo ginen ganbarara?;. Ez dakizu zenbat irrikatu izan dudan une hau iristea!? esan zidan Helenak isilkiro, zuzenean armairura abiatzen zen bitartean; ni urduri nengoen,
|
baina
ez hain urduri ere, etsita nengoelako, ausaz, Helenaren nahirik nahitsuenera makurtuta; gero, armairua ireki eta soineko gorria hartu zuen, amarena behar zuena, hain zen nabarmena;. Sagurik ez gaur?, esan nion, zerbait esan behar eta;. Ez naiz harritzen.
|
|
|
Helena, baina, erne zegoen, bai horixe? ...bi kontraleiho apur bat zabalduetatik batera eta bestera barreiatzen zen argia, argizko zirrikitu bertikal bi iduri, gelako iluntasuna ilun argitan uzten zutenak; ni eskuin aldera etzanda nengoen, ateari so, eta horregatik, ezin garbiago ikusi nuen nola hurbildu zitzaidan Helena, pausoz pauso, gero eta aurrerago, nire parean jarri zen arte; gero, makurtu eta muxu eman zidan lokian; urduri nengoen,
|
baina
ez hain urduri ere, eta gogoratzen dudanetik, hartarako bi arrazoi aurkitzen ditut: batetik, Helenaren ustetan ni lotan nengoen, edo hala pentsatu nuen behintzat; bestetik, beste ideia bat ere banerabilen nik orduan buruan; izan ere, gure ordu arteko harremanen agertokian, Helena beti agertu izan zen protagonista ausartaren paperean, haren ausardiak ez zuen, ordea, ausarkeriarekin zerikusirik, hain zirudien berezkoa eta naturala?
|
|
|
Amak eta biok albistearen berri izan orduko erabaki genuen, jakina, biharamunean joatea, geure hirugarren egonaldirako prest; Maria Bibiana eta zu, berriz, egun bat geroago etorri zineten; ohi bezala, ni zure beldur nintzen, Damaso,
|
baina
ez hain beldur ere: zer egin zenezakeen, bada, materia bera ere hegaldarazten zutèn zeruko botere guztien aurka?; ezer ez!; eta, hala ere, kontatu nizunean berri harrigarria, zuk berandu arte irakurtzeko ohitura zenuen, eta beranduxeago jaikitzen zinen?, halako irri maltzur bat egin zenidan, harekin esan nahiko bazenit bezala:
|
|
|
Amak eta biok albistearen berri izan orduko erabaki genuen, jakina, biharamunean joatea, geure hirugarren egonaldirako prest; Maria Bibiana eta zu, berriz, egun bat geroago etorri zineten; ohi bezala, ni zure beldur nintzen, Damaso,
|
baina
ez hain beldur ere: zer egin zenezakeen, bada, materia bera ere hegaldarazten zutèn zeruko botere guztien aurka?; ezer ez!; eta, hala ere, kontatu nizunean berri harrigarria —zuk berandu arte irakurtzeko ohitura zenuen, eta beranduxeago jaikitzen zinen—, halako irri maltzur bat egin zenidan, harekin esan nahiko bazenit bezala:
|
|
|
Eta iritsi zen nire urtemuga, hamasei urte betetzen nituenekoa —etxekook gauez izango genuen ospakizun berezia, aita etortzean—, hartu nuen giltza, igo ginen ganbarara...;" Ez dakizu zenbat irrikatu izan dudan une hau iristea!" esan zidan Helenak isilkiro, zuzenean armairura abiatzen zen bitartean; ni urduri nengoen,
|
baina
ez hain urduri ere, etsita nengoelako, ausaz, Helenaren nahirik nahitsuenera makurtuta; gero, armairua ireki eta soineko gorria hartu zuen, amarena behar zuena, hain zen nabarmena;" Sagurik ez gaur..." esan nion, zerbait esan behar eta;" Ez naiz harritzen. Gaur katuaren paperean etorri naiz; edo basakatuarenean, hobeto...", ziurtatu zidan; eta, esku batekin soinekoari eusten ziola eta bestearekin basakatu baten atzaparkada irudikatzen, halaxe mintzatu zitzaidan ondotik:
|
|
|
...bi kontraleiho apur bat zabalduetatik batera eta bestera barreiatzen zen argia, argizko zirrikitu bertikal bi iduri, gelako iluntasuna ilun argitan uzten zutenak; ni eskuin aldera etzanda nengoen, ateari so, eta horregatik, ezin garbiago ikusi nuen nola hurbildu zitzaidan Helena, pausoz pauso, gero eta aurrerago, nire parean jarri zen arte; gero, makurtu eta muxu eman zidan lokian; urduri nengoen,
|
baina
ez hain urduri ere, eta gogoratzen dudanetik, hartarako bi arrazoi aurkitzen ditut: batetik, Helenaren ustetan ni lotan nengoen, edo hala pentsatu nuen behintzat; bestetik, beste ideia bat ere banerabilen nik orduan buruan; izan ere, gure ordu arteko harremanen agertokian, Helena beti agertu izan zen protagonista ausartaren paperean —haren ausardiak ez zuen, ordea, ausarkeriarekin zerikusirik, hain zirudien berezkoa eta naturala— eta ni koldarrarenean; baina zergatik jokatu behar nuen joko hartan birika zimurraren papera, baldin eta beste birika bat banuen, hobera bidean zegoena eta ezin osasuntsuago jarriko zitzaidana berandu gabe?; hantxe nuen, bai, aukera ezin hobea, birika osasuntsuaren tokian jartzeko!; eta orduan, begiak zabaldu, Helenari begira jarri, ezpainak bildu eta halaxe esan nion, irri pikaro bat betartean, nire urduritasun guztiak —bihotza bularretik aterako ote zitzaidan? — nik nekièn bidetik bideratzen nituela:
|
|
2011
|
|
|
Agian pistola narrazioa apur bat animatzeko da, gainerakoan egunerokotasun aspergarri bihur baitaiteke hau. Pistolaz apuntatuko banu berdin ordainduko luke bidaia,
|
baina
ez hain gustura. Agian haserretu eta guzti egingo litzateke Aitor, inoiz arazorik ikusten ez duena, eta gutxiago berarekin zerikusirik izan dezakeenik.
|
|
2012
|
|
|
Zalgurdi bat izendatu zitzaigun Glumdalclitchi eta bioi, sarri eramaten zuena haurtzaina hiria ikustera edo denda artean ibiltzera; eta ni ere beti joaten nintzen haiekin, neure kaxan eramana, nahiz eta neskatoak, nire gogoz, sarritan ateratzen ninduen eta bere eskuan ipintzen, etxeak eta jendea hobeki ikusi ahal izateko kaleetan zehar pasatzen ginenean. Gure zalgurdia, ia karratua, Westminster Hall bezain zabala izango zela kalkulatu nuen,
|
baina
ez hain altua oro har; edonola ere, ezin dut oso zehatz esan. Egun batean, zenbait dendatan geratzeko agindu zion haurtzainak gurtzainari, eta han, aukera ona zutela ikusiz, zalgurdiaren inguruan pilatu ziren eskaleak, inoiz europar begiek ikusi duten ikuskizunik ikaragarriena eman zidatenak.
|
|
|
Bospasei aldiz igaro nintzen izukaitz katuaren buru aurre aurretik, eta metro erdira ere hurbildu nintzaion, baina bera izan zen atzera egin zuena, nire beldurrago balitz bezala. Kezka gutxiago nuen txakurrei buruz, haietako hiruzpalau sartu zirelarik jangelara, baserrietan ohi den bezala; haietako bat ardi txakurra zen, lau elefanteren tamainakoa, eta bestea xarlangoa, ardi txakurra baino altuagoa,
|
baina
ez hain handia gorpuzkeraz.
|
|
2013
|
|
|
Eta areago: barne bakarrizketan ere jarduten du, ozen orain ere,
|
baina
ez hain ozen ere. Versusen kultura orokorra ez baita txantxetakoa, barne bakarrizketan Virginia Woolf, Faulkner eta batez ere Joyceren Ulises etik ikasitakoak erabiltzen ditu, harrigarriro eder.
|
|
|
Kontzientzia horrek ironia eta parodiara eraman zuen berez berez, 15 urterekin idatzitako Love and Freindship obran era txinpartatsuan ageri dena. Nobelatxo honetako umorea ulertzeko, gogora ekarri behar dugu XVIII. mendearen alde ezagun eta aldarrikatuenaren ondoan (hau da, erregulartasuna, simetria eta segurtasuna maite zituen aldearen ondoan), bazela beste alde bat, hori bezain indartsua
|
baina
ez hain ezaguna, alegia: sentimendua, gauzen alderdi basatia, terrorea eta misterioa gogoko zituena.
|
|
2015
|
|
|
Baina diferentea zen aldi berean: ez dakit helduagoa nintzen,
|
baina
ez hain umea, ez hain taldekoia ere; jendekoia betidanik izan naiz, baina, ez dakit urteen berezko uzkurtze baten poderioz ala irakurketaren sentsibilitate erne berriaz, artaldean ez nintzela gustura sentitzen ohartu nintzen; ohartu eta onartu; taldeari begiratzen nion, nahi nuen haietako bat izan, multzoan urtua, baina banekien harrezkero ezinezkoa zena.
|
|
|
Oso pozik irakurri ditut zure azalpenak
|
baina
ez hain pozik nere anaia Gurutz Sarasola Martinez-i (ikus. Auñamendi: Dicc.
|
|
|
Urrutira,
|
baina
ez hain urruti, miruak izan daitezkeen hegazti batzuk topatu ditu hodeien tartean. Bost edo sei zenbatu ditu, nahiz eta gehiago izango diren seguruena.
|
|
|
Inauguratu zenetik, azken hauteskunde kanpainan, ez dabil aire girotua. Zorionez, gu beste eraikin batean izan ginen; zaharragoa,
|
baina
ez hain beroa.
|
|
|
Hor bide asko zabaltzen dira bizirauteko: oso ondratuak bazuk,
|
baina
ez hain ondratuak besteak. Eta bakoitzak, bizirauteko, eskura duena erabiltzen du:
|
|
2017
|
|
|
Begi belarriak erne jarriz, une batez biziki ikaratu nintzen, zerbait entzun nuen eta. Neronek sortzen nuen oin hotsaren antzekoa,
|
baina
ez hain fuertea.
|
|
2018
|
|
|
Ordutik ez da berriro ikusi halako irudi bateraturik. Joan izan dira Eusko Legebiltzarreko kide gehiago,
|
baina
ez hain era antolatuan. Izan ere, ez zuten haragoko urratsik egitea lortu batasun horretan.
|
|
2019
|
|
|
emakumearen balioa 2 X 2 X 2 da guztira, 3 X 3 X 3 ren aldean, hau da, sexu indartsuaren 8/ 27 balio du. Bi emakumek, Madame Adamek eta Madame d. Héricourtek, erantzun egin zioten, batek irmo eta besteak bero
|
baina
ez hain sendo, eta Proudhonek Pornocratie ou la femme dans les temps modernes lanaren bidez ihardetsi zien [Pornokrazia, edo emakumea garai modernoetan]. Nolanahi ere, antifeminista guztiek bezala, letania luzeak idatzi zizkion, egiazko emakumeari?, gizonaren esklabo eta ispilu den horri; debozio hori gorabehera, aitortu behar izan zuen emaztea ez zuela zoriontsu egin inposatu zion bizimoduarekin:
|
|
|
teoria. Frantzian ere, maiz aldarrikatu izan da?
|
baina
ez hain modu zientifikoan, obreroek, errepresentatu?
|
|
|
–Bai, esan zuen honek, konbentzituta bai,
|
baina
ez hain konbentzituta, beharbada?: nola liteke, ordea, elefante bat hegan??
|
|
|
Zergatik egiten duen galdetuko bagenio, erantzungo luke ezen, duen lanbidea egonekoa izanik, biziki komeni zaiola ibiltzea, baina egiazko arrazoia ez da hori, izan ere ez litzaioke askorik ehun eta hogeita hamalau trankoak jaistea, denbora irabaziz eta belaun bakoitzak egin behar zituen hirurogeita zazpi flexioak profitatuz, baldin eta, arraren banitatea tarteko, bere burua gero trankoak igotzera behartuta ikusiko ez balu, horren ondorioz datorren nekearekin, hemendik pasatzen diren guztiak ukitzen dituena, zein alpinista gutxi ausartzen den hemendik ikusteak frogatzen duenez. Konpromisozko irtenbidea litzateke eskaileretatik jaistea Porta de Ferroraino eta, igotzeko, bide luzeago
|
baina
ez hain neketsua hartzea, hala egitekotan, ordea, aitortuko luke, inplizitua baino gehiago zen moduan, birikak eta zangoak ez direla garai batekoak, hau ustea baizik ez den balorazioa da, zeren Raimundo Silva sasoiko zeneko garaia ez baita Lisboako setioaren historia honetan sartzen. Aste hauetan, jaisteko, bide hau hartu zuen bi edo hiru alditan, Raimundo Silvak ez zuen txakurra ikusi, eta pentsatu zuen ezen, bizi ahal izateko gutxieneko anoa auzokoen zikoizkeriatik zain egon eta gero, hondakinez aberatsago izango zen beste nonbaitera emigratuko zuela, edo besterik gabe, bizia bukatuko zitzaiola luzaroegi zain egoteagatik.
|
|
2020
|
|
|
Animaliak kontsumitzeari uzteak, jakina, zoonosi askoren eragin hilgarria murriztuko luke etorkizunean. Animalien kontsumoak eragindako hurrengo munduko pandemia prebenitzeko estrategia zorrotza
|
baina
ez hain gogorra izateko bidea, aldiz, zoonosi pandemien jatorriak identifikatzea eta horiei gure elikadura sistema birdiseinatuz aurre egitea litzateke. Egun elikadura sistemak dituen albo kalteak —hilgarriak— ez dituen elikadura sistema bat.
|
|
2021
|
|
|
Japonieraren aldekoak nagusitu ziren, ordea, hindiz eta hebreeraz mintzatzen ziren guztiek ingelesa ei zutelako bigarren hizkuntza eta, beraz, sakrifizio txikiagoa eskatzen ei zien euren hizkuntzaren galerak. Frantsesa lurperatzeak ere ekarri ei zituen kalapitak,
|
baina
ez hain muturrekoak. Orain, hamar mila hizkuntza ikastea ezinezkoa bada, edonoren eskura dago ama hizkuntza bat ondo menderatu eta beste bostetan gutxieneko gaitasun bat izatea.
|
|
|
Orain amorru gehiago sentitzen du, ez duzue uste? Konkretuagoa da bere haserrea,
|
baina
ez hain boteretsua. Eta, niri dagokidanez, ez hain atsegina, emakume baten kontrako kondena horretan ez nagoelako hain eroso.
|
|
|
Patriarkatuaren elementu estankoak dira
|
baina
ez hain estankoak ere. Arestik" aitaren etxea" esan zuenean gauza konkretu bat zeukan buruan:
|
|
|
AA bat ez izendatzearekin ez ote den superstizioan erortzen ari bota dionean Telmok, ofendituarena egin du Nekanek, olgetan benetan. Superstizioarena gezurra delako
|
baina
ez hain gezurra. Ez du uste bere AA zein izango den erabaki eta berehala zerbait gertatuko denik.
|
|
2022
|
|
|
–Gutxienez, atertu du –poztu da Txema, gorputza berotzeko besoak igurtziz– Ez duzu sinetsiko, baina Bruselako klima hobea da hemengoa baino. Beharbada hotzagoa zen,
|
baina
ez hain hezea. Hemen, hezurretaraino sartzen zaizu hotza.
|
|
|
Ez da gai erantzun asebetegarri bat emateko. Espero zuen dei hori,
|
baina
ez hain goiz. Albisteek hegan egin dute.
|
|
2023
|
|
|
Amak eta umeek, bestalde, bidaia luzea zeukaten aurretik, eta nekez imajina zezaketen zer ekarriko zien amaren lehengusinari egingo zioten bisitak. Egonak ziren Argentinan lehenago, noski,
|
baina
ez hain mendebaldean. Ez zuten ezagutzen amaren lehengusina, Marga, eta Junin de los Andes izenak oihartzun misteriotsuak uzten zituen bikien belarrietan.
|