|
2001
|
|
|
da arazorik larriena. Islamdar heldu iritsi direnek ez dute egun batetik bestera bizarra moztuko,
|
baina
euren seme alaben nortasuna zalantzan ikusten dute. Eurek era batera hezi nahi dituzte, baina eskolako lagunak, gizartea, telebistako irudiak... aurkako norabidean iristen zaizkie.
|
|
|
Oraindik iraultza kontzeptuari eusten diotenak oso baikorrak direla pentsatzen dut, eta oraindik pertsonaz duten eredua Rousseaurena da: jendea oso ona da, langilea beti prest dago... hori dena ez dute horrelaxe esaten,
|
baina
euren diskurtsoaren azpian dagoen paradigma da. Eta uste dut bizitzak zoritxarrez erakusten duela, hobe dela Maquiavelo eta hauen paradigma kontuan hartzea:
|
|
2002
|
|
|
Euskararen alorra ere bereziki zaindua izan da frantziskotarren aldetik. Hauek ere irakaskuntzara lotuak egon dira urteetan,
|
baina
euren modu berezian. Izan ere, herriarekiko harremanak, predikua edo jende taldeen gidaritza izan da frantziskotarren eginkizun nagusia.
|
|
|
Jesus Mari Garate Sarea Fundazioaren zuzendari nagusiak dioenez oso eremu mugatua hartu dute lanerako, Tolosa, Zarautz eta Irun elkartuz osatzen den hirukia, hain zuzen. Guztira, hiruki geografiko horretan 75 edukiontzi banatu dituzte,
|
baina
euren asmoa edukiontzi kopurua gehitzea da. Hiruki geografikoaz kanpo, Alegia eta Lazkaon ere edukiontziak dituzte.
|
|
2003
|
|
|
ELA, LAB, ESK, EILAS, EHNE, HIRU eta ELBk aniztasun politikoa eta herritarrek bizitza politikoan parte hartzeko duten eskubidea azpimarratu dute agiri bateratu baten bidez. Batasunaren aipamen zehatza egiten dute,
|
baina
euren helburu orokorra gatazkari irtenbide bat ematea dela azpimarratzen dute. Beren ustez, «arazoa konpontzeko modua ez da gizartearen atal batzuk adierazpide politikorik gabe uztea, ez eta herritar edo taldeen aurka jotzea ere, hauen parte hartze politikoa mugatu edo galarazte aldera.
|
|
|
Etengabeko bilaketa bat du bere oinarrian, eta alde horretatik Ekialdeko kulturetara egin dut nik, txinatarrek igarkizunak egiteko erabiltzen duten liburu batera joz. Liburu hori ez dago debekatuta guretzat,
|
baina
eurek diotenez mendebaldarrok ezin dugu ulertu eta ez genuke gure esku izan behar gainera. Nolanahi ere, liburu horretako zenbait pasartek balio izan didate niri kontatzen dudan istorioari filosofiaren jakintza gehitzeko.
|
|
2004
|
|
|
Zientzia modernoak ederto erakutsi digu zer garen eta nondik gatozen, baina ezin digu esan zergatik gauden hemen eta nolako balioen inguruan antolatu behar dugun bizimodua. Zenbait ideologia eta filosofia politiko, adibidez, azken hutsune hori betetzen ahalegintzen dira, giza bizitza balio sistema koherente batean kokatuz,
|
baina
euren zereginak kale egiten du galdera traszendente baten aurrean. Edozein modutan ere, Eliza nagusien eta ideologia politikoen hutsegite bezala ulertu behar da gizarte modernoetan ugaritu diren erlijio exotikoen hedapena, adibidez, mota askotako terapia psikologikoen bitartez.
|
|
2005
|
|
|
Ehiztariak ari dira hamaiketakoa egiten. Gure asmoen eta ibilbidearen berri galdetu digute,
|
baina
euren ibiliei buruz ez digute ezer kontatu nahi izan.
|
|
2006
|
|
|
Hale ere, taldeak ez zuen gaur egungo izena XX. mendeko 30eko hamarkada arte hartu. Jose Antonio Tudea taldeko harreman publikoen arduradunaren esanetan, Biblia amorruz aztertzeari ekin zion Russellek; Jehovaren lekukoek, oraindik, Biblia irakurtzen dute arreta handiz,
|
baina
eurentzat propio egindako itzulpena darabilte. Etxez etxe ibiltzen dira aldizkariak banatzen, eta kide berri bila.
|
|
|
Enpresa horrek ordea orain arteko eredua apurtu egin du. Hezitzaileak lizentziatuak dira, curriculum ona dute,
|
baina
euren soldata ez da 1.000 eurora iristen. Prekarietatea dela eta, lana uzten dute eta zerbitzua ez da iraunkorra.
|
|
2007
|
|
|
Halaber, pertsonaien artean hartz ume bat izango da. Hainbat maskaradetan hartzak protagonista izan dira,
|
baina
euren kumeak ez. Junes Bedaxagar gazteak beteko du hartz umearen papera.
|
|
|
Lucia Lacarra, Jone San Martin, Urtzi Aranburu, Iker Murillo, Igor Yebra, Amaia Dorronsoro, Katixa Perea, Larraitz Ugartemendia eta abarrek ospe handia lortu dute dagoeneko dantza munduan. Bakoitzak bide ezberdineko hautua egin duen arren, guztiak Euskal Herrian hasi ziren,
|
baina
euren bizitzako une batean atzerrira joan beharrean aurkitu ziren formazio egokia jaso ahal izateko. Ugartemendiaren ustetan," dantza mundua hain lehiakorra izanik ia beharrezkoa da hemendik ateratzea eta formazio egokia jasotzea.
|
|
2008
|
|
|
Bestetik, pertsona bananduaren eboluzioa zaila da: " Hots, gazteek etxebizitza erosteko arazoa izan dezakete,
|
baina
euren egoerak hobera egin ohi du, bizitzarako proiektua dute eta adinarekin handitzen doan ahalmen ekonomikoa.
|
|
2009
|
|
|
Imazek kalean sumatu du egiten ari diren lanaren emaitza: " Nekazari askok ez dute ekologikorako pausoa eman,
|
baina
euren diskurtsoan ere sartu da lurrari lotutako abeltzantza egin behar dela, agian behi gutxiago eduki, belarra hobetu... Alegia, abeltzainak izanagatik pixka bat nekazari bihurtu".
|
|
2010
|
|
|
Soldadu oso trebeak zirenez pertsiar inperioaren ekialdeko mugak defendatzeko erabili zituzten. Gaur arte mantendu dira han,
|
baina
euren arbasoen kurmanjieraz mintzatzen dira.
|
|
|
Diozu ekonomialari eta politikariek ez dutela epe ertain eta luzerako planteamendurik. Nik ez dut maila handiko ekonomialari eta politikaririk ezagutzen,
|
baina
euren ekintzen emaitzak ikusten ditut, eta legearekin erraten den bezala, ezjakintasunak ez du errutik salbuesten. Ez dakit jakitun diren zein ondorio dituzten hartzen dituzten erabakiek; ez badira, are lotsagarriago.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, oso garai aberasgarria izan zuten, baina ondoren beherakada kolonialista izugarria ere bai, herri gisa atzera eragin ziena, eta ahal izan duten gisan atera dira kolonialismotik, nahikoa gaizki doakien neokolonialismo batekin, kasu askotan. Herri horietako emakumeak ere askatasunaren aldeko borrokan ari dira,
|
baina
euren oinarria desberdina da. Guk adinako indarrez egiten dute euren emantzipazioaren alde, oso emakume indartsuak dira, oso ausartak, baina, zenbait kasutan, guk lortutzat dauzkagun eskubideen alde ari dira borrokan.
|
|
2013
|
|
|
Arduradun politiko eta ekonomikoak hizkera arraroarekin ohituta gauzkate herritarrok,
|
baina
euren hitzek askotan ondorio sozial larriak ezkutatzen dituzte. Eta komeni da argitzea, herritarrak ez baitira ergelak.
|
|
|
Dementziaren lehen eragilea da, eta pixkanaka memoria gaitasunen galera dakar. Oraindik arlo askotan ezezagun den gaitzaz, sintomez eta sendagaiez anitz hitz egiten da komunikabideetan,
|
baina
euren gorputz eta buruetan pairatzen dutenek ere badute zer esana. Ama alabak honela kontatu dute beren esperientzia.
|
|
2014
|
|
|
" Gatazka hau oso konplexua da eta guk ez dugu hor eskua sartzerik", esaten dute. Eta guk diogu agian gatazka konpontzeko ahalmenik ez dutela,
|
baina
euren esku dagoen guztia egin dezakete mineral salmentaren bidez talde armaturik ez finantzatzeko.
|
|
|
Nire asmoa gizon berdin zaleen ekarpenak eta konpromisoa aintzatestea da,
|
baina
euren pribilegioen islen aurrean tinko mantenduz eta, euren gizarteratze matxista deseraikitzen duten bitartean, emakumezkoen guneen beharrak defendatuz.
|
|
2015
|
|
|
Bai,
|
baina
euren biziraupena da jokoan dagoena, eta hilko dela dakienak ere ez du hil nahi izaten. Beti da delikatua zure burua hiltzea berriz sortzeko aukerarik izango duzun jakin gabe.
|
|
2016
|
|
|
Guk protesta handi horien aurretik, bitartean eta ondoren jarraitu ditugu mugimendu hauek, ibilbide osoan. Denetariko jendea elkarrizketatu dugu,
|
baina
eurek hainbeste gairi buruz hain gutxi dakiten iritzi emaile sorta txiki eta itxia dute, guri mundua hain gaizki azaltzen... Eta horrelako gaiak soilik masa kritiko batera heltzen direlarik agertzen dute interesa.
|
|
2017
|
|
|
Euskara. Aitaren familian euskaraz mintzo ziren,
|
baina
euren inguruan, Abusu auzoan, erdaraz mintzo ziren beste guztiak. Etxe barneetara mugatzen zen euskara, aspalditik gainbeheran eta gainera debekatuta.
|
|
2020
|
|
|
Gaztearen patuak etengabeko talka linguistikoan ezin duela izan garbi dute. Bakean bizi nahi dute,
|
baina
euren hizkuntzari muzin egin gabe. Gaztealdia ekimenean bederatzi gaztek zortzi egunez euskaraz bizitzeko ahalegina egin dute.
|
|
2021
|
|
|
Bitxikeria moduan aipatu dute gaztetxearen aldameneko eraikina, iazko udan eraitsi zutena, Euskal Herriko skate parkerik handienetarikoa izan zela denbora luzez, eta edozein txokotako skaterrak ibiltzen zirela bertako aldapetan gora eta behera: " Ez zen munduko jenderik politizatuena,
|
baina
eurak ere honen parte ziren, eta izugarrizko mugimendua ekarri zuten". Alta, izan ziren urteak non atzetik zetorren gazteriari kosta egiten zitzaion Putzuzulo bere sentitzea.
|
|
|
Eta, gutxienez gela batean, euskara izan dadila ikasle horien harreman hizkuntza nagusia, eta eredu eta zubi gainerako geletako haurrentzat. Haur euskal hiztunak erdaldunekin batera egon daitezke ikasgelan,
|
baina
eurak sakabanatuta egon gabe. Ezinbestekoa deritzogu horrela jokatzeari, baldin eta inoiz euskara bihurtuko bada, arian arian, ikasgeletako zein ikastetxeko hizkuntza nagusia.
|
|
2023
|
|
|
Kolonizatuek ezin zezaketen espero kolonizatzaileen mailara heltzea: eskala sozialean gora egin zezaketen,
|
baina
euren markoaren barruan egiten bazuten. Independentziak heldu zirenerako, mundu bazuten beren antolamendua eta beren erara egin zuten.
|