|
2001
|
|
|
Zientziaren bidea arbuiatuz beren egoera ‘naturalean’ gustura daude. Metodo zientifikoa, berriz, dogmatikoa edo eszeptikoa izan daiteke,
|
baina
edozein kasutan beti ere sistematikoa izan du. Wolf eta Hume aipatzen ditu metodo dogmatikoaren eta eszeptikoaren ordezkari nagusi gisa.
|
|
2004
|
|
|
Gure herrian behiak ez du esne gehiago ematen, besteak beste Estatuak ez lukeelako gehiago baimenduko eta, seguruenik, PSOEk berak ere ez. Horregatik, PSOEren joko bikoitzaren aurrean egongo gara, gai batzuetan PPrengan sostengatuko duena eta beste batzuetan EAJrengan; tarte horretan bilatuko du bere alderdi autonomia,
|
baina
edozein kasutan soberanismoarekiko irtenbide gutxikoa izango da.
|
|
|
Euskal subjektu historikoaren inguruko gogoeta guztiok onak (edo txarrak) izan daitezke,
|
baina
edozein kasutan, bere hartan orokorregiak dira hezkuntzan aplikatu ahal izateko. Euskal historia ikertzeko eta idazteko abiapuntu posible bat adierazten dute, baina ikasgelan marko teoriko abstraktuak barik egitarau konkretuak behar dira.
|
|
2007
|
|
|
Jo dezagun eskubide bat dugula, esaterako greba eskubidea. Legegileak modu murriztailean edo zabalean arautu dezake,
|
baina
edozein kasutan, eskubide horren gutxieneko erdigunea errespetatu behar du, eta ezin du murriztu: funtsezko edukia da.
|
|
2008
|
|
|
Inmigrazioak baino gehiago larritzen zuen Azkue hiri zein herrietan eragiten zuten hezkuntza bezalako espainiar nazionalizazio bideek. Baliteke, halaber, Arana Goirik baztertutako inertzia foruzale tradizionalen eragin handiago izatea Azkuek,
|
baina
edozein kasutan bien eragilea eta erreferentzia hiriko dinamika zen.
|
|
|
Debate gaia Dreyfus afera izateak, eta ez beste bat, intelektualen arrakasta handiagoa edo txikiagoa baldintzatu zuen ziurrenik,
|
baina
edozein kasutan intelektualen sorrera ez zuen gai jakin bat plazaratzeak eragin. Aitzitik baldintzek (irakurlegoa «helduta» egoteak, aski aldizkari izateak...) eta protagonisten modus operandi berriak (beren kultur prestigioa kausa politiko baten alde jartzeak) karakterizatu zuten intelektualen sorrera.
|
|
|
Eredu horiek bultzatzeko, hainbat testuliburu desberdin idatzi zituen Azkuek, batzuk teorikoagoak besteak praktikoagoak,
|
baina
edozein kasutan katedran bere ideiak aurkezteko erabili zituen. Ez dira orain proposamen horien barne ezaugarriak luzeago aztertuko, hori jada aipatu baita.
|
|
|
EAJren bidez, Arana Goiriren ideiak erakunde politiko baten babespean hedatu ziren, eta ideologia politiko horrekin bat egiten zutenei «pack berean» kultur eduki sabindar batzuk ere transmititu zitzaizkien. Hartzaileen abiapuntuko bagaje kulturalaren arabera, eta leialtasun politiko mailaren arabera, eredu aranistek, gutxi, asko edo erdizka eragingo zuten,
|
baina
edozein kasutan kontuan hartzeko moduan. Azkuek, aurrerantzean, ez Arana Goiri batekin, baizik haren jarraitzaile guztiekin interaktuatu zuen, eta alderdia hedatu ahala gero eta presenteago izan zuen Azkuek.
|
|
|
Intelektual garaikideek aurrekoekin komunean dute ustez desinteresatuki ari direla, kausa on baten izenean (dela Jainkoaren borondatea, dela egia, dela justizia, dela nazioaren interesa...), beti herriaren onerako, eta botereguneetan eragin nahi dutela (erregearengan, gobernuengan...) agintariek kausa on hori gauzatu dezaten. Kasu batzuetan agintariei baino gehiago herriari zuzenduko zaizkio intelektualak,
|
baina
edozein kasutan bidezko helburu bat defendatzeko beti ere.
|
|
|
Beraz, bakarrik galdera horri ezezko erantzuna eman genioke xedapen horrek jasotzen dituen arauen aplikazioaren aurrean. 1992ko uztailaren 23ko Tratatu Orokorraren 18 artikuluan jasotzen den aldeen esanbidezko borondateak aditzera ematen duenez, helburuak bateragarriak diren heinean akordio guztiak indarrean mantentzea zela dirudi,
|
baina
edozein kasutan bateragarritasun edo bateraezintasun hori azaleratzeak Vienako Hitzarmenaren 30 artikuluko 3 paragrafoaren aplikazioak eskatzen duen lan bera galdatzen du: xedapen ezberdinen terminoak interpretatzea
|
|
|
7). Datu horiek, beraz, bi aldeetako baja kopuruaren tartea txikitu egiten du, 1.000 hildako inguru errepublikazaleek, 230 altxatuek;
|
baina
edozein kasutan, aldea oso nabarmena da errepublikazaleen kaltean.
|
|
|
Debate gaia Dreyfus afera izateak, eta ez beste bat, intelektualen arrakasta handiagoa edo txikiagoa baldintzatu zuen ziurrenik,
|
baina
edozein kasutan intelektualen sorrera ez zuen gai jakin bat plazaratzeak eragin. Aitzitik, baldintzek (irakurlegoa" helduta" egoteak, aski aldizkari izateak...) eta protagonisten modus operandi berriak (beren kultur prestigioa kausa politiko baten alde jartzeak) karakterizatu zuten intelektualen sorrera.
|
|
2009
|
|
|
Argumentua edo mezua, bertsoaren mamia, garanduz garanduz doa, eta amaierarako uzten da ideia nagusia, garrantzitsuen edo eragingarriena, mezuaren muina. Gaiaren arabera, erretorika, ingenioa, umorea... nabarmentzen da,
|
baina
edozein kasutan ere entzulearen arreta erakarri behar da.
|
|
|
Lekuari dagokionez, hasieran eta amaieran egotera, zikloa hasi eta amaitu, biribildu egiten du. Batzuetan lehenengo bertsoa barik, azkenean errepikatzen da bigarren edo beste bertso bat,
|
baina
edozein kasutan lehenagoko bat, hura errepikatu eta ideia indartzeko xedeaz. Horri gehitu behar zaio beste baliabide batzuk ere sartzen direla, hala nola interjekzioak edo" Ai ene!"" Ai morena!" erako adierazpideak, ironia, umorea, grazia areagotzen dutenak.
|
|
|
Ikerketa horretan modu sakonagoan azaldu dugunez, ez ziren asko izanprisioneroek modu orokorrean martxan jarritako erresitentzia ekimenak. Askotanegoerak beharturiko etsipena nagusitu zen haien artean, eta ihesaldiak prestatzeaizan zen erresistentzia modu erabiliena,
|
baina
edozein kasutan, erresistentzia isilaedota ez kolaborazioa ere behin baino gehiagotan eraman zuten aurrera, etahorietako adibide ona dugu Rufino Orozkok azaldutakoa.
|
|
|
Alde batetik, LGPk emandako hasierako hipotesien artean, nekazaritza jardueraren mantentzeak ingurumen efektu onuragarriak izango dituela adierazten da. Planteamendu hau eztababaidagarria izan daiteke jarduera jakinen arabera ingurumen efektuak ezkorrak ere izan daitezkeelako,
|
baina
edozein kasutan jardueraren sustapenak nekazaritza bertan behera uztearen ondorioz sortutako ingurumen arazo larriak ekidituko lituzke. Egia esan, planteamendu hau ez da aurreko planek azaldutakotik asko urruntzen.
|
|
2010
|
|
|
Badaude beste atal batzuk kritikoak direnak, behintzat adostasun hori urruti ikusten dugu,
|
baina
edozein kasutan Jaurlaritzak berezkoa du eskumena edo gaitasuna plan bat onartzeko. Ados gauden kontuetan azalduko dugu ados gaudela eta ados ez gauden kontuetan edo gaietan, hala baldin badaude, hala edo horrela azalduko genuke, adierazi du jeltzaleak.Oso garrantzitsua den agiri baten inguruan mintzatzen ari gara.
|
|
|
Lehenengo eta behin, botoa emango digutenei. Bueno, ez dakit zer egingo duzuen zuek, Aralarrekoek,
|
baina
edozein kasutan esan nahi dizuet gauza bat. Zuen lana oso garrantzitsua izan da joan den legealdian, edukitako hartu emanak nik uste onak izan direla, akordio gutxi lortu dugu, baina benetan uste dut zuen aportazioa inportantea izan dela.
|
|
|
Modu tazituan irakurketa horrek bi suposizio barneratzen ditu: alde batetik, arazoa dela arriskuaren ezagutza objektiboa eta arriskuaren pertzepzio subjektiboa aurrez aurre egotea,
|
baina
edozein kasutan teknologia baten inpaktuak eta honrren propietate teknikoak modu ziur eta unibokoan ulertu ahal direla; eta, bestetik, herritarrek arreta gehiago ipintzen dietela arriskuei irabaziei baino, arriskuaren sentsibilizazioa arinagoa dela segurtasunarena baino, iguripen negatiboak eraginkorragoak direla positiboak baino. Hor lekutu behar dira arriskuaren komunikatzeko estrategiak.
|
|
|
Berriki kontsumismoa logika kultural berri bezala ulertzeari buruz eginiko hausnarketa soziologikoek eztabaida taldeetan oihartzun berezia izan dute. Egiari zor, tarteka herritarrek bereizi egiten dituzte" egoera subjektiboa" eta" ingurumari objektiboa",
|
baina
edozein kasutan tamalez atsekabea, teknologiekiko menpekotasuna eta giza gaitasunen galera eztabaida talde orotan errepikatu dira.
|
|
2011
|
|
|
3.000.000 (%0, 0004) EHn; horietatik 700.000 (%0, 0001) euskara dakigunok; eta 40.000 legezkanpo gaudenok; konparazioak egiten hasita, ez gara gauza handia, alajaina!; ala bai?; batzuei ematen diegun lana den kontuan hartuta...; Einstein-en teoria ere zalantzan jarri nahi duten hontan, neutrinoek, argi izpiari, 732.000 metroko lasterketan, 60 nanosegundoko aldea atera omen diotelako, batek daki; dena da (edo zen?) erlatiboa; guk badaezpada ere, indarrak metatzen jarrai dezagun; munduari (edo bueno! interesik duenari) erakutsi behar diogu, ez dagoela luparik, gu kontrolatuko gaituenik; dena da erlatiboa bai, baina mende honen bukaeran, 10.000 milioi izan behar bagara (munduan) eta jakin ez zenbat EHn(
|
baina
edozein kasutan% 0, 0004>) hasi gaitezke serioski,! etorkinak euskaraz", ez ezik," bertokokinak euskaraz ago" esan eta egiten.
|
|
2013
|
|
|
Neurri batean ia guganaino iritsi den nekazari mundu horretaz ari da azterketa hori. Ondasunekiko harremanen burubide honek bere arauak dituela dirudi Juaristiren ikerketan,
|
baina
edozein kasutan beste patroi batean egindako zuzenbide arau ofizialen markoan funtzionatu duenez, ez da beti erraza izango bere ezaugarritzean fintzea. Dena dela, lanaren beharrizanari eta baliabide mugatuen errealitate bati egokitutako burubide iraunkor xamar baten trazak ageri dira.
|
|
2016
|
|
|
Dugun proiektua erabat defizitarioa da, beraz gure zeregina da proiektu orekatu bat egitea, herritarrek eta gobernuaren poltsikoek onartzeko gisakoa. Inoiz ez da egon Bigarren Zatiaren proiektu zehatzik idatzia,
|
baina
edozein kasutan, hitz egin izan den hura, aire librean joango zena, sifoi bat Ebron eta bestea Aragoi ibaian… proiektu hura dagoeneko baztertua dago. Orain ikusi behar da hari zer gehitu ahal zaion orain arte egindako guztiari ahalik eta etekin orekatu eta handiena ateratzeko.
|
|
2017
|
|
|
Horregatik, haren menpe eroritako lurraldeetako biztanleek armada hori hornitu, aterpetu, elikatu eta jantzi behar zuten, agindu, zerga eta petxen bidez. Eta horixe izan zen armada handi horren ahulgunea. Intuizioz edo esperientziaz, Xabier Minak beharrizana bertute bihurtu behar izan zuelako,
|
baina
edozein kasutan prestakuntza militarrik izan gabe, bazekien ez zuela frantsesen kontra bataila handirik irabaziko; ezinezko, bestalde, txarto armatutako gerrillari gutxi batzuk baino ez ziren eta. Baina era berean, bazekien frantsesen erretagoardiari, mezulariei eta garraioei erasoz gero, armada frantsesaren mugimenduak erabat geldiarazi zitzakeela.
|
|
2018
|
|
|
Alegorikoki ere uler litekeela alegia. Norberaren lana izango da balizko ispilu joko horiek identifikatzea,
|
baina
edozein kasutan, imajinatzekoa da Errondal bezalako pertsonaia libre eta buruaski batek sor zezakeen talka 90 hamarkadako Euskal Herri lubakitu artaldetuan. Ez baita nolanahikoa Errondalen nahia:
|
|
|
165). Azken ideia hori zalantzan jarri da azken hamarkadetako literatura teorian (batez ere" narratzaile susmagarria" ren teorizazioekin),
|
baina
edozein kasutan, garbi dago narratzailearen figura giltzarria dela fikzioa ulertzeko. Euskaldunaken kasuan, ikusiko dugunez, autore, narratzaile eta pertsonaien arteko nahasketek zeresan garrantzitsua izan zuten obrak zentsurarekin izan zituen arazoetan.
|
|
2021
|
|
|
Basarrik bezala, txapelketetan ikusi zuen Hernandorenak gako garrantzitsu bat, eta zarauztarra baino lehenagotik, 1946an, hasia zen norgehiagokak antolatzen. Iparraldean ekin zion lanari, hara ihes egina baitzen, eta Hegoaldean baino testuinguru politiko samurragoa paratu zitzaion,
|
baina
edozein kasutan ere ez zen samurra izan bere gain hartu zuen zama: inolako egiturarik gabe aritu zen, bertsolariak banan banan topatuz eta oholtza gainera bideratuaz, antolakuntza lanei eta horien gastuei bakarrik aurre eginaz...
|
|
|
Ondorengo testuan, adibidez, bi aukera aurkezten dira lehen atalean (egunean bertan egitea ekografia edo beste egun batean egitea),
|
baina
edozein kasutan birformulatzaileak aukera horien garrantzirik eza azpimarratzen du eta atal birformulatzaileko ideia nabarmentzen (aukeratzen dutena aukeratzen dutela, haiena izango da erabakia).
|
|
|
Liburu hori irakurtzen baldin baduzu, ez zara damutuko; Baldin garaiz oheratuko bazina, hobeto jaikiko zinateke. Lokailu hau tradizioan forma desberdinetan azaldu izan da (balin, balinetan, balinetarik...), eta kokaleku desberdinak izan ditzake,
|
baina
edozein kasutan, beti aurrizkidun aditzaren aurretik joaten da.
|
|
2022
|
|
|
Egia da, denbora tarte laburrak izanik, pluralez gehiago erabiltzen di tugula,
|
baina
edozein kasutan ere, beste egitura batzuk baliatuta egiten dugu. Hurrengo orduan, edo hurrengo orduetan, edo hurrengo orduotan, hurbiltasuna markatuz.
|
|
|
Hauxe ez nuen irudikatuko. Ez dakit munduan kasu bakarra den,
|
baina
edozein kasutan ere gauza jakingarria da.
|
|
2023
|
|
|
«UPNk esan du Feijoori emango diola babesa, bere balizko inbestiduraren aurrean. Zalantza dut aurkeztuko ote den, ikusirik ez duela nahikoa babesik,
|
baina
edozein kasutan nafarrek PSN hautatu dute Nafarroaren interesak defenditzeko. UPNk albo batera utzi du bere erregionalismoa eta foraltasunaren defentsa».
|
|
|
ez zen bakarrik galera ekonomikoa; horri gehitu behar zitzaion Carvalho en Euskadi liburuaren aurkezpena zela Leiho bat zabalik mundura jaialdiaren ekitaldi garrantzizkoena, Aleksievitxen hitzaldia aparte utzita; eta liburuaren aurkezpenak huts egiten bazuen, horrek ondorioak edukiko zituela, ondorio politikoak, oposizioak erasoa joko zuelako, eta Pepa Jauregiren asmoa barregarri geratuko zelako, ordura arte erakutsitako gogoa eta jarritako enpeinuarekin. Enpeinua esan zutelarik, nik dirua ulertu nuen,
|
baina
edozein kasutan ulergarriak zitzaizkidan arrazoiak. Eskatutako kopuruari zegokionez, lapurrek estimazio oso baikorra egin omen zuten negozio editorialari buruz, Sanchez Godinek zioenez.
|
|
|
Munduko azaletik ezkutatzeari dagokionez, Sanchez Godinek ba omen zuen ezkutalekuren bat prest horretarako, baina ez zuen aitortu nahi izan non zegoen, galdekatu zioten arren beharbada etorkizunean baliagarria izaten ahal zitzaiolakoan. Ikerketaz arduratu ziren poliziek esan omen zuten beren ustez pista gehienek toki hori Cabo Verde izan zitekeela seinalatzen zutela; edo Madagaskar, beharbada,
|
baina
edozein kasutan ez zuten baztertzen Polinesia edo Mikronesiako irlaren batean izatea.
|