|
2000
|
|
|
—Hain juxtu ere. Izebarekin almandrongilak egin zitzakeela ihardetsi omen zioan Ripodasi,
|
baina
beretik ez zuela begi gorririk ikusiko. Ez zian inoiz uste izanen Ripodasen erantzuna, atsoaren gorpua desagertarazi beharrean, ibaira botatzea izanen zenik.
|
|
2003
|
|
|
Madagaskarko 50 zentimetroko zigilu arrosa kolorekoa falta zaio tamalez oraindik, eta etengabe kexatzen zait gure arteko elkarbizitza zailago jarriz. Badakit zuk ez diozula zigilu hori berariaz ukatzen, ahaztu egiten zaizula, besterik gabe,
|
baina
berak ez du horrela uste. Ondorioz, zure esku dagoena egingo duzulakoan, agurtzen zaitut" eta" Zurea betiko.
|
|
|
Hori ez zela metafora bat gogoratu behar izan nion. Histrionikoa eta esajeratu samarra zen Monika horrela jartzen zenean,
|
baina
bera ez zegoen haserre, pozik baizik.
|
|
2004
|
|
|
Baina erabakita zeukan. Lantzak boterea eskaintzen zuen, botere izugarria,
|
baina
berak ez zuen halakorik behar. Oparo bizi nahi zuen, esne mamitan.
|
|
|
Bazekien horrela ezabatzean Windows eko sistema eragileak datuak bistatik kentzen zituela nolabait, baina bertan geratzen zirela, ezkutuan, eta programa egokia erabiliz gero (Filerecovery, GetDataBack...) datuak berreskura zitezkeela. Bazeuden, baita ere, datuak erabat suntsitzeko programak (Eraser, KillDisk...),
|
baina
berak ez zeukan han horrelakorik. Ideia bat izan zuen:
|
|
2005
|
|
|
Hantxe ezusteko aukera, telebistan ateratzeko eta munduari norbait zela erakusteko, amonaren itzal bat baino zerbait gehiago! Izan ere, bere amona norbait zela erakusten ari zen telebistan,
|
baina
bera ez zen gutxiago izango, zer demonio?! Bai, ahaleginak egingo zituen. Teleikasleak?
|
|
|
Afaltzen amaitu dutenean, te berde mingotsa lehen aldiz probatu ondoren, Ametsek bere burua eskaini dio platerak garbitzeko. Madokak ezetz esan dio,
|
baina
berak ez dio jaramonik egin eta, atorraren besoak ukondoetaraino bilduta, harrikoari ekin dio. Apartamentua hain txikia izanda, berogailuak berehala berotu du eta Madokak alkandora erantzi du, azpiko kamiseta beltzean geratzeko.
|
|
|
Olgak niregana begiratzen zuen, eserita jarraituz bere lagunak etzanda zeuden bitartean. Eskua jaso nuen agurtzeko,
|
baina
berak ez zuen zirkinik egin, ez zen niregana begiratzen ari, begirada galdua zuen.
|
|
|
–Iñigo gu bakarrik ez uzteko etorri zen,
|
baina
bera ez egitearen aldekoa zen. Dirua behar zuen, besteok baino gehiago ziurrenik, eta Anderrek esan zion bere zatia emango ziola, ez zuela zertan etorri, Azuak usteko zuela nik eta Iñigok burutu genuela, baina hala ere etorri egin zen.
|
|
|
Dena den, Anderrek asko sentitu zuen. Lur jota ibili zen luzaroan, eta nik psikologo baten kontsultara joateko esan nion,
|
baina
berak ez zuen ezer jakin nahi horretaz.
|
|
|
Neure gomutetara itzulita, eta ezizenez ari naizela, aitortu behar neureak zirela ergelenak eta mingarrienak, Pel Mazo gizajoarena kenduta, agian,
|
baina
bera ez zen gure koadrilakoa, noizbehinka baizik ez zitzaigun hurbiltzen. Ezizenen artean, Kuraki egiten zitzaidan latzena.
|
|
2007
|
|
|
Leihotik nire emaztea ikusi dut, bilera batean. Keinuka hasi naiz, saltotxoak ematen bi eskuekin agurtzen dudan bitartean,
|
baina
berak ez nau ikusi. Lau bidaia egin ditut kafe makinara.
|
|
|
Aspaldian ari naiz buruari bueltak ematen, badakizu denbora aurrera doala arrapaladan (bai, denbora aurrera etengabian, ezta? saiatzen naiz mozten,
|
baina
berak ez dit kasurik egiten), berrogeita hamar urte betetzear nagoela (baina berrogeita zortzi duzula ematen du, eta egiatan diot), nire bizitza ordenatzeko garaia heldu zaidala sentitzen dut, tira, badakizu, aspaldian nabil horrelakoak aipatzen, eta badirudi ez dudala ezer egiten, blokeatu samar ibili naizela, ez aurrera ez atzera, baina hori bukatu da?
|
|
2008
|
|
|
–Ba, zera, motel, esan zuen Grayk?, arrazoia izango duk beharbada;
|
baina
bera ez bada erotu, orduan, garbi esango diat, neu erotu nauk.
|
|
|
Ezezagunak izan zitzaizkion aiumak irten ziren bertatik. Txakurren batenak zalantzarik gabe,
|
baina
berea ez zen txakurren batenak, eta zerbaitek ondo mindua izan behar zuen halakoak ateratzeko.
|
|
2009
|
|
|
–Aitona? , esan nion astiro berarengana hurbiltzen nintzen bitartean,
|
baina
berak ez zuen bururik jiratu.
|
|
|
Erlijioan askatasuna bezala askatasun falta espresa daiteke, eta hala batzuek, hori ikusten da historian, euren askatasunaren kemena erlijioan manifestatu izan dute, beste batzuek han euren askatasunaren eskasari bastida bat bilatu diote. Andre gizonak bere askatasuna,
|
baina
bere ez askatasuna ere, berak egiten du. Azkenekoaren adibidea izan daiteke infernua.
|
|
|
Uste dut gehiegi zigortzen ari zarela zeure burua. Bai, Ana engainatu zenuen,
|
baina
berak ez du eskubiderik zu hala tratatzeko.
|
|
|
Eugenia Ekiza du izena eta Ezpeleta herrian bizi da, Iruñetik hamar bat kilometrora. Eraikuntza enpresa batek Ekiza andrearen etxea eta lurrak erosi nahi ditu,
|
baina
berak ez ditu saldu nahi: bertan jaio zen orain hirurogeita hamar urte eta bertan hil nahi du.
|
|
|
Baina zure erakusketa bihar zabaldu behar dute esaten diot, burura datorkidan lehen gauza. Baietz dio, zabalduko dutela
|
baina
bera ez dela egongo.
|
|
|
Guztiek esaten zuten Adak musikarako dohain berezia zuela, kantatu ere primeran kantatzen zuen, bere ahots zuri ezin garbiagoarekin, halako eran, non askotan eskatzen baitzioten, urtemugetan edo etxean gonbidatuak zituztenetan? kanta zezala,
|
baina
berari ez zitzaion behartuta kantatzea gustatzen, barru barrutik sortzen zitzaionean baizik, txori abeslari apetatsu bat iduri; orduan itxuraldatu egiten zen, eta entzuleak itxuraldatzen zituen, bai baitzirudien ezen berari hezur muinetatik irten zitzaiona entzuleei ere hezur muinetaraino iristen zitzaiela, Adaren ahots zuriaren bibrazioek entzuleen sentiberatasunaren hariak bibraraziko balituzte... emaileak; berdin zitzaion, musika gizakiaren espirituan halako zirrara hil edo bizikoa eragiteko gai denean, inportanteena ez baita, apika, nor den emailea eta nor hartzailea, musika bera baizik:
|
|
|
Miren bere laguna dela, eta berarekin baldin badago nahi duelako dela. Aurkitu dezala norbait ama ordu batzuetan zaintzeko nahi badu, ordura arte bera egongo dela,
|
baina
berak ez duela soldatarik onartuko.
|
|
|
Ez daukat deitu zidan senide haren izena. Uste nuen Adriana Calvoren bidez jarri zela harremanetan nirekin,
|
baina
berak ez du hori gogoratzen. nuke Cordobako norbaiten kontaktua, ahal balitz hango atxilotu ohien elkartekoa, edo desagertuen senideena, behar dudana zabaltzeko, ea 1998 hartan nirekin harremanetan jarri zen hura lokalizatzen dugun.
|
|
|
Adak ere –Maria Bibianak bezainbat, baita gehiago ere, beharbada– zerbait sinetsi behar zuen, kosta ahala kosta, berari tokatu zitzaionez gero, gertakari haietan, han zeudenen artean, parterik txarrena, nola baitzen izugarrikeriaren irudiari aurre egin behar izatea, haurraren heriotzaren eragile izateaz gain; horregatik, premia premiazko zerbait sinetsi nahi zuelako, zabaldu zituen eskuak eta zabaldu zituen adimenaren ate eta leiho guztiak, zernahi hartzeko prest, edozeren zain, basamortuko eguzki haizeak astindutako lur idor kiskalia lehen euri tantaren zain geratzen den bezala; ondoren, handik –adimenaren ate leihoetatik– sartu zitzaizkion amaren hitzak; guztiaz ere, Ada urduri zegoen, antsietateak jota, eta antsietateak berak eragotzi zion gauza batzuk ulertzea –" probidentziala" eta" abstraktua" bezalako kontzeptuak ere ulergaitzak egiten zitzaizkion, ausaz–; argi eta garbi ulertu zuen, baina, anaiatxoa aingerutxo bihurtu zela bat batean, berari sinestea izugarri kostatzen zitzaion arren, amak ahoskatutako hitzen argiak garaitu ezin balu bezala berak ikusi zuèn izugarrikeriaren itzala; gero, ordea, zeruko musika hura iritsi zen, eta musikak irabazi zuen Ada lehen notatik beretik, begiak itxi eta izarrak eta izarrak ikusi baitzituen –" Musika izar euri bat da niretzat" aitortuko zuen aurrerago, musikaren definizio aski partikularrean–, zeruko musika zeramatenak, izar bat nota bakoitzeko. Guztiek esaten zuten Adak musikarako dohain berezia zuela, kantatu ere primeran kantatzen zuen, bere ahots zuri ezin garbiagoarekin, halako eran, non askotan eskatzen baitzioten –urtemugetan edo etxean gonbidatuak zituztenetan– kanta zezala,
|
baina
berari ez zitzaion behartuta kantatzea gustatzen, barru barrutik sortzen zitzaionean baizik, txori abeslari apetatsu bat iduri; orduan itxuraldatu egiten zen, eta entzuleak itxuraldatzen zituen, bai baitzirudien ezen berari hezur muinetatik irten zitzaiona entzuleei ere hezur muinetaraino iristen zitzaiela, Adaren ahots zuriaren bibrazioek entzuleen sentiberatasunaren hariak bibraraziko balituzte... esan nahi baita Adarena ez zela jada ohiko espazioa, izugarrikeriaren itzal beltz beruntsuak estalia, beste bat baizik... edo espazio bera zen, beharbada, musikaren aireak garbitua, edo argiaren bela urdinak, baden eta ez den haizearen erratz bihurtutakoak... harik eta munstroaren formak argiaren baitan ezabatu eta musikaren egituran urtu ziren arte; edo ez zen hala izan, menturaz, munstroaren itzala nekez ezabatuko baitzen Adaren oroimenetik; Aleluia hura entzuten ari zèn memento haietan, ordea, nork daki musikaren soinu uhinak oroimenean sartu ez ote zitzaizkion Adari eta han munstroa sehaskatzea lortu –argiaren bela urdina musikaren airean kulunka–, baita munstroa lotaratzea ere, musikaren arintasuna –uhinen mehetasun bera zuena– itzal beltzaren astuntasunari eusteko gai balitz bezala, nork daki...?
|
|
2010
|
|
|
–Heroi bat bezala hil zen, zin degizuet, neure begi hauekin ikusi bainuen ikustekoa. Badakizue ofizial asko eta asko atzeragoardian gordetzen direla,
|
baina
bera ez, aurrean jarri behar bazuen aurrena jarriko baitzen, eta egun hartan berdin. Ofizial gutxi ezagutu ditut haren neurrikoak, bizia Alemaniaren alde emateko prest daudenak eta ez alderantziz, hauetakoak ere bai baitira ale batzuk, eta ez gutxi:
|
|
|
Gainera, balak femurraren haustura eragin dizu, bai, baina hezurra ezpaldu gabe, hortxe gelditu baitzaizu, hezurraren atarian??. Morfina eskatu nion gero,
|
baina
berak ez zuela morfinarik; are gehiago: izan balu ere, ez zidala emango esan zidan, berak anaia morfinomano bat zuela, eta ez nekiela zer zen hura:
|
|
|
Diputazioak bere kontra zabaldutako kereilaren aldez aurretiko diligentzietan, 2009ko urrian, Cerdánek azaldu zuen zeramika pusketako patina aztertzeko ikerketak egin, egin zirela,
|
baina
berak ez zituela enkargatu. Analitiketako emaitzak bere txostena osatzeko baliatu zituela berretsi zuen, baina ez zuen laborategietako inongo dokumentazio idatzirik aurkeztu.
|
|
|
Buru zaharrak bere hanka esku artean zuela iruditu zitzaion,
|
baina
berak ez zuen ezer sentitu. Kantatzen jarraitu zuen buru ilunak, baina Amaiak ezin zuen ezer ulertu.
|
|
|
Halako konfiantza erakutsi dionez, berak ere zerbait kontatuko diola esan nahi lioke Julenek,
|
baina
bera ez da exhibizionismo sentimentaletara emana.
|
|
|
‘Balak egin dizun kaltea egin dizu, eta horrek ez du erremediorik... baina zu bizirik zaude gutxienez, eta askok eta askok ezin esan dute hori! Gainera, balak femurraren haustura eragin dizu, bai, baina hezurra ezpaldu gabe, hortxe gelditu baitzaizu, hezurraren atarian... ’ Morfina eskatu nion gero,
|
baina
berak ez zuela morfinarik; are gehiago: izan balu ere, ez zidala emango esan zidan, berak anaia morfinomano bat zuela, eta ez nekiela zer zen hura:
|
|
|
‘Heroi bat bezala hil zen, zin degizuet, neure begi hauekin ikusi bainuen ikustekoa. Badakizue ofizial asko eta asko atzeragoardian gordetzen direla,
|
baina
bera ez, aurrean jarri behar bazuen aurrena jarriko baitzen, eta egun hartan berdin. Ofizial gutxi ezagutu ditut haren neurrikoak, bizia Alemaniaren alde emateko prest daudenak eta ez alderantziz, hauetakoak ere bai baitira ale batzuk, eta ez gutxi:
|
|
2011
|
|
|
Apezak bazekien tranpa egile bikaina zela Atilano,
|
baina
bera ez zitzaion egiteko hartan gibelean geldituko, zeren, nahiz eta bazekien Atilano eta Anastasiaren arteko urruntasunaren berri, bai baitzekien, halaber, aski zela bion arteko oztopoak kentzea, amoranteak berriro ahalegin zitezen elkar ikustera, nola edo hala:
|
|
|
–Soldadu bat falta duk! Fusila lokatzetan sartuta zagok,
|
baina
bera ez duk ageri!
|
|
|
1978 eta 1985 urteen artean filmaturiko 20 dokumental laburreko saila. Antxon izan zen ekimenaren bultzatzailea,
|
baina
berak ez zituen dokumental guztiak zuzendu: horietatik lau egin zituen (egia esan bost, baina berehala argituko dugu afera), eta gainontzekoak errodatzeko ardura Euskal Herriko beste hainbat egileri eskaini zien, irizpide nagusi batzuen pean.
|
|
|
Ilargi handi, zurbilak behartuta. Zur landuzko bionbotik zehar begirada botatzen zioten irudi dantzari izugarriek,
|
baina
berari ez zion axola. Gogora etorri zitzaion baita ere nola, kostaldean ziren bakoitzean, bere kasa alde egiten zuen ur ertzeraino, eta zerbait kantatzen zuen, berak asmatutako zerbait, ur pila harro hari arretaz begira.
|
|
|
Ez zen bazterrean geratuko. Besteak agian,
|
baina
bera ez. Ez zen posible Beryl Fairfield ez ezkontzea, hain neska jator, xarmanta.
|
|
|
Lorategian jarri zen bere buruari mimo gastronomikoak egitera; trapu bustia pasatu zuen mahai zurian, polenari tostaden platera eta katilu bat kafesne uzteko adinako espazioa kentzeko; etxe barruko pantailan Anatomía de un asesinato ikus zitekeen, topera,
|
baina
bera ez zegoen hari begira, entzutea gustatzen zitzaion, Duke Ellington en musika, epaiketa hasten den arte batez ere.
|
|
|
ez dakit? harrobia zaintzen ari ote zen edo horrelako zerbait galdetu nion irribarretsu,
|
baina
berak ez zuen barrerik egin.
|
|
2012
|
|
|
Gogo otzandu edo baldintzatutako batek ez daki amodioari buruz ezer; entzun du hitza eta zeri deitzen zaion,
|
baina
bera ez da hori bizitzeko gai. Senti lezake zerbaiten, norbaiten edo gauza askoren erakarpena, baina hori sentsualitatearen txinparta da.
|
|
|
Botikariak, zeini ezerk ez baitzion Yonvillen eusten eta
|
baina
bertatik ez mugitzera behartutzat baitzeukan bere burua, haiek abiatzen ikustean hasperen egin zuen.
|
|
|
Trokara heldu gara; damak bidelagunengandik bereizi dira, baina printzesatxoak ez du nire besoa askatu. Ez die barrerik egin hemengo dandyen ateraldiei; zutik geratu da amildegiaren ertzean; gainerako andereñoak garrasika ari ziren begiak itxita,
|
baina
berak ez du beldurrik erakutsi.
|
|
|
Gero, garrasika hasi zen, fusila harri baten kontra astindu, mila puska eginda utzi, lurrean etzan, eta negar zotinka hasi zen haur baten antzera... Gotorlekuko jendea haren ingurura bildu zen,
|
baina
berak ez zion inori erreparatzen; puska batean hantxe zutik egon, berriketan aritu, eta alde egin zuten denek; ahariak ordaintzeko dirua alboan ipintzeko agindu nuen: ez zuen ukitu ere egin, ahuspez etzanda zegoen, hilda bezala.
|
|
2013
|
|
|
Egia zen poliziak ez zuela aurkitzea lortu,
|
baina
bera ez zen polizia. Alde batetik horrek eskuak garbi uzten zizkion inolako araurik ez betetzeko bere bilaketa horretan.
|
|
|
Martin gorritu eta gaizki pasatzen zuen. Alabak bizitza sexual betea eta pozgarria izatea nahi zuen,
|
baina
berak ez zuen xehetasunik ezagutu nahi.
|
|
|
Raissak bazuen, bai, ilusio bat, buru buruan sartua,
|
baina
bere esku ez zegoena: kosta ahala kosta izan nahi zuen amona.
|
|
|
Umetatik galarazten die ingurukoei bere munduan sartzea. Hamazazpi urte dituela berarekin dantzan ari diren mutilei zerbait kontatzeko erregutzen dio amak, edozer gauza,
|
baina
berari ez zaio ezer ateratzen. Hitz egiteko gaitasunik ezak frustratuta, pianoa ikasten hasten da Parisen maisu entzutetsuekin.
|
|
|
Raissak bazuen, bai, ilusio bat, buru buruan sartua,
|
baina
bere esku ez zegoena: kosta ahala kosta izan nahi zuen amona.
|
|
2014
|
|
|
Ez naiz ohartu segika dudala Markel. Karabina sasien artean utzi eta arropa erantzi bezain laster egin dit gainera salto, ahoa estali dit eskuarekin; hozka egin diot, eta ziur nago min egin diodala,
|
baina
berak ez du txiliorik ere atera: gustuko duela ematen du.
|
|
|
Orri horietan azaltzen dena, oro har, bat dator koman sartu aurretik esan ahal izan zigunarekin: Euzko Gudarostearen patruila bat osatzen zutela seiek, guk bakarrik bost pertsona identifikatu ditugun arren, oraingoz?, Gorbeya konpainiakoa, Arana Goiri batailoiaren baitan; inoiz 10 izatera iritsi zirela,
|
baina
berak ez zuela garai hura ezagutu; haien zeregina ingurua zaintzea zela, gudaroste frankisten balizko infiltrazioei buruzko informazioa biltzeko; aspaldi galdu zutela kontaktua beren unitatearen buruzagitzarekin, ordea. Horrek esan nahiko luke, hipotesi hori onartuz gero, 60 urtetan zehar hemendik ibili direla, patruilatzen, taldea belaunaldiz belaunaldi berrituz.
|
|
|
Gaur Markelekin joan behar izan dut patruilatzera, ermita zaharra igarota dagoen harkadi aldera. Ez dut atsegin Markelekin ibiltzea, eta behin baino gehiagotan saiatu natzaio adierazten sarjentuari,
|
baina
berak ez dit ulertu, edo ez ulertuarena egin du. Agian ez naiz izan nukeen bezain argia.
|
|
|
Bordan ezinezkoa da hori, eta, gero eta maizago, elkarrekin suertatzen zaigunetan, Markel nire kontra pega pega eginda lokartzen saiatzen da, batere gustatzen ez zaidan zerbait. Ukondo kolpeak eta ostikadak ematen saiatzen natzaio lo zakuan zehar,
|
baina
berak ez adituarena egiten du, edo berehala lokartzen da.
|
|
|
Monikaren arreta pizten saiatzen naiz. Oso lore politak daudela eta horiek hartzen laguntzeko,
|
baina
bera ez dator, ez entzunarena egiten du, eta gero eta hurbilago dago itsaslabarraren ertzetik. Nik ez dut begiratu nahi, beldurrez nago, baina, azkenean, biratzen naiz eta bera txingoka ikusten dut mutur muturrean.
|
|
|
Zerbezari trago luzea eman eta aparraren bibote zuria aurpegian zuela gelditu zen, nire erantzunaren zain. Dirua emango niola mesedeagatik esan nion, anaiak mila euro aurreratu zizkidan, berrogeita hamarreko billeteetan?,
|
baina
berak ez zidan onartu nahi izan.
|
|
|
Anaia beti sentitu da gaizki zu hortik zehar ibili zarelako. Pozten naiz orain ondo konpontzeaz,
|
baina
bera ez da garai batean izan zena, ez da hamazazpi urte zitueneko mutil gaizto eta gazte hura. Orain seme alabak ditu, ardurak, eta ezin da hortik zehar txorakeriak egiten ibili, besoa askatu zidan.
|
|
|
356 Jainkoaren falta sumatzen dugunean, Hura gure alboan dagoelako da (Paul Bourget). Emazteari gauza bera gertatzen zaio nirekin,
|
baina
berak ez dit sinisten.
|
|
|
M. García Morente(), filosofiako profesorea Madrilgo Unibertsitate Zentralean (Complutense), Ortegaren laguna eta miresle mina, haren nazio kontzeptuarekin ez dator hala ere guztiz bat, nolabait Maezturengana hurbilduta. García Morente Espainiako historiaren filosofiaz arduratu da, eta Idea de la hispanidad liburuan azaldu du bere nazioaren kontzeptua1779 Horren tipologia ere dikotomiko sinplea da, ohikoaren gisara,
|
baina
bera ez da kontzeptu frantsesaz versus alemanaz edo subjektiboaz vs. objektiboaz mintzo. Nazioaren kontzeptu diferenteak bi tipo hauetara bigun litezke harentzat:
|
|
|
autodeterminazioaren printzipioa aldezten zuelako eta hori herri guztiaren plebiszituz espresatzen delako1226 K. L. Sybelen erantzuna Michielsi, lehen partean polemiko dialektikoa da: Frantziak besteei plebiszitua eskatzen die,
|
baina
berak ez du egiten. Niza anexatu eta egin duena, setio egoera dekretatzea izan da jendearen deskontentua zanpatzeko.
|
|
|
–Kontuz! Etxe honetan ez genuen Gisasola estimatzen,
|
baina
bera ez zen egoeraren erantzule bakarra. Beste faktore batzuek ere berebiziko garrantzia izan zuten gure galbidean.
|
|
|
–Jasanezina zen. Alvirak animoak ematen zizkidan,
|
baina
bera ez zen paranoiko armatuen artean bizi. Azkenean, dena pikutara bidaltzekotan nengoenean, Donostia komandoa desegin zuten.
|
|
|
Edota lanetik bueltan zer moduzko eguna izan zenuen. . Gure errainak bulego batean egiten du lan, periodistei laguntzen,
|
baina
bera ez da periodista, azaltzen zien, onenean, lagunei eta ezagunei.
|
|
2015
|
|
|
Han ikusi zuen bere burua zerraldoaren ondoan, hamahiru urterekin, ustekabean bihotzekoak eman eta hildako aitaren ondoan. Umezurtzen istorioek beti hunkitu eta interesatu izan zuten,
|
baina
bera ez zen umezurtz haiek bezalakoa, ez behintzat bete beteko kasua, adibide klasikoa. Noiz esan daiteke bat umezurtza dela?
|
|
|
Ordezkari guztiak harrituta utzi ditu bera dekretu berriaren kontra zegoela esaten hasi denean. Berak bileran ministerioaren postura defenditu behar zuela esan du, hori zela bere egitekoa,
|
baina
bera ez zegoela ados eta ez duela inolako eragozpenik garbi aitortzeko dekretuak autonomia erkidegoen eskumenak garbi urratzen dituela. Zuzendari orokorraren jarduna amaitutakoan, ordezkarien txanda iritsi denean, betikoek hitz egin dute betikoa esateko.
|
|
|
–Karim ez duk inondik ere agertzen. Bere zeldako atea irekita zegok,
|
baina
bera ez zegok barruan. Txoko guztietan bila ibili nauk, alferrik.
|
|
|
beharbada beste behin begiratu genikek bere zeldan, baina uste diat jada ez dagoela hemen. Han jarraitzen ditek bere puska guztiek,
|
baina
bera ez zegok inon. Hemen egotea inon egotea baldin baduk bederen.
|
|
|
Kanpora irten eta Mungiarako bidea hartu zuen errepide erditik, arropa guztiak eranzten zituen bitartean. Autoen klaxonen artean herrira sartzen ari zela gelditu zuen ertzaintzak, erabat biluzik ordurako,
|
baina
berak ez zuen gelditu nahi eta ihes egiten ahalegindu zen. Beste hiru auto eta bost ertzain ekarri behar izan zituzten Gorka indarrean auto barruan sartu eta ospitale bateraino eramateko.
|
|
|
Ez zuen nahi. Sei mila euro baino ez ziren,
|
baina
berak ez zituen. Eta amari edo nebari eskatzea ez zen aukera bat.
|
|
|
Haize hotza zebilen, eta ez zegoen beste inor inguruetan. Jonki itxura ikusi zion Ibonek neskari,
|
baina
berak ez zuen lehendik ezagutzen. Ile hori luzea, edonola orraztuta, edo orraztu gabe?, txandalaren prakak, aspaldi zuriak izandako zapatila belztuak, jaka bakero zikina eta Eroskiko poltsa eskuetan.
|
|
|
Bertan geratu edo joan. Egokiena, zentzuzkoena, auditorearen ondoan egotea zen, noski,
|
baina
bera ez zegoen luxuzko jatetxetako zerbitzarien gisara, agindua noiz jasoko zain, txokoan isilik itxarotera ohitua.
|
|
|
Jota bera ere saiatu zen Erre animatzen, emaztea hil zitzaion arren mus txapelketa irabazi zuela behintzat azpimarratuz,
|
baina
bera ez zen sekula oso trebea izan kontu horietan, jendea konbentzitzen, gauzak azaltzen, hitz egiten, eta ez zuen lortu Erreri bizitzaren alde ona ikustaraztea.
|
|
|
Carmen Gisasola Zaballako espetxean zegoen EPPK-ko presoek eztabaidan jardun zutenean,
|
baina
bera ez zen, 2008tik, kolektiboko kide. Presoen artean borroka armatua bukatzearen aldeko iritzia lehendik zabaldua zegoela uste du, baina hori adierazteko ausardiarik ez zela izan:
|
|
|
Zaharregia zen egun pasa oinez joateko, gaileta bakar batekin poltsikoan. Emaztea umeekin kezkatzen zen,
|
baina
berarekin ez. Aspaldi, ezkon aurretik, pentsatu zuen, badian barrena begira, zuzi lore sorten artean zeudela, egun osoan ibiltzen zen oinez.
|
|
|
Bere bizitza beste arlo batean ere berregin beharra zeukan Jabik: etxea gobernatzeaz Olga arduratu zen ordura arte; zabar eta alfer samar, horretaz pentsatzen jarrita erabaki zuenez,
|
baina
bera ez kezkatzeko moduan nolanahi ere, tabernako eta etxeko eginbeharrak horrela banatu zituztenez gero, modu klasiko baina xinplean. –Tradizioaren abantailak?, pentsatu zuen Jabik, oroimin handirik gabe hala ere.
|
|
|
Berrogei urtetik gorako emakume gaixo baten antza zeukan. Amak etxean gelditzeko esaten zion, lanera joan gabe,
|
baina
berak ez zuen nahi. Eta horrela, ekaina heltzerakoan, lantegiko pertsona baten bidez, ez baitzuen lagunik, Karmen hurrengo igandean ezkontzen zela jakin zuen.
|
|
|
|
baina
bera ez nirekin,
|
|
|
Garaturik ikusten du Euskal Herria,, lana duzue, gizarte segurantza duzue, eskolak onak, gazteek zer egina duzue...?. Poza ematen dio herria aldatua ikusteak,
|
baina
berea ez beste herri bati buruz ariko balitz bezala mintzatzen da. –Gu ez gara hangoak sekula gehiago izanen?, ondorioztatu du azkenean.
|
|
|
Lagun bakanen batzuk badira, seme alabak hazirik, Euskal Herrira itzuli direnak,
|
baina
berak ez dauka halako ideiarik buruan, itzultzea estimatzen du, Bidarraira itzultzea, baina bisitan soilik. –Ederra da jendea ikustea, familiakoak eta adiskideak ikustea; baina zoriona da gero bueltan etxera jitea?.
|
|
|
Euskal Herrira etorri zenean aldatu zitzaion mundua,
|
baina
berak ez zuen ez pasaportea erabili ez bisatua eskatu beharrik izan. –Zirkunstantziek behartuta, hiri batetik bestera egin nuen aldaketa, gehiegi pentsatu gabe?.
|
|
|
Hilerri berriko horma zuloak baino gehiago gustatu zitzaion hura. Anaiaren hilobira itzuli zuen begirada eta haren aurrean ez zuela ezer berezirik sentitzen konturatu zen; idatzitakoa irakurri zuen eta, bat batean, agian otoitz bat zor ziola iruditu zitzaion,
|
baina
berak ez zekien otoitz egiten eta, aitaren egin ondoren, hilerritik irten zen.
|
|
|
Autoa bide ertzean utzi eta txamarra ondo lotu ostean itsaso aurreko harrizko hesian bermatu zituen besoak. Haizea lehen bezain indartsua zen,
|
baina
berak ez zuen lehen beste igartzen. Uhinek aparrez inguratzen zituzten islatxoak, haizeak golde bat balitz bezala lisatzen zuen ur azala.
|
|
|
Horien artean, Amatiño, lehenetarikoa izan zen.? Amatiño Deiara joan zen, bai,
|
baina
bera ez zen sekula Zeruko Argiako kontratupeko behargin izan; bai ordea Mikel Atxaga, eta honek ere Deiarako bidea hartu zuen. Beste batzuk, berriz, Eginera pasatu ziren (Donato Unanue eta Xalbador Garmendia, esaterako); eta beste batzuk, azkenik, prentsa elebidun abertzalera (Garaiarako jauzia, adibidez, Zeruko Argian idatzi ohi zuen idazle dezentek eman zuen, Mikel Atxagak aitortu digunez).
|
|
|
Gizonaren iritzia entzun nahi luke emakumeak, gauza jakina baita betidanik ukatu izan zaiela adimena animaliei,
|
baina
bera ez dator bat uste horrekin, berak uste du, filosofo hark idatzi zuen bezala, aski dela sufriarazten ari garen animaliari begietara begiratzea kontrakoaz jabetzeko.
|
|
2016
|
|
|
Heldu den astean ematekoa zen kontzertua ere, bertan behera utzi dute. Eta, oraingoan ere, kontzertuak bere horretan jarraiki du,
|
baina
bera ez den beste norbait eramanen dute. Haserrea baino, tristezia sentitu du Edek.
|
|
|
Paketatze eta enbalaje sailean erdi bilduta geratu diren loteei erreparatu die, lanetik irteteko ordua iritsitakoan langileek bere hartan utzitako pakete itxi gabekoei, erdiraino beteta zeuden kaxei, zoruan barreiatutako plastiko eta kartoi puskei. Ez zaio batere gustatzen hango ikuspegia,
|
baina
bera ez da nor bestek erdizka utzitako lana bukatzeko. Inoiz egin zuen halakorik, eta langile batzuen herra eta erdeinuzko begirada besterik ez zuen irabazi.
|
|
|
Argazki eta guzti ateratzen ziren erreportajeko protagonista guztiak, eta baita gasolindegiko neska ere, hornigailuaren ondoan zutik, ezkerreko eskua gerrian eta eskuinekoa mahuka muturreko heldulekuan, irribarretsu. Orduan jakin zuen gasolindegiko neskak Leire izena zuela,
|
baina
berak ez zuen hari bere izenez deitzeko astirik izan. Elkarrizketan hiru txandatan lan egitea oso gogorra egiten zitzaiola aitortzen zuen, baina gaueko txanda lasaiagoa izaten zela, patxadatsuagoa.
|
|
|
Dagoeneko mutilak pixka bat harrituta begiratzen zidan eta esan dit bera ez dela errektorea, alabaren ikaskidea baizik, baina edozein modutan ere nire iritziak oso interesgarriak iruditu zaizkiola. Barkatzeko esan diot, pixka bat lotsaturik,
|
baina
bera ez da batere larritu, bigarren aldiz luzatu dit eskua eta alde egin du.
|
|
|
Kobratzeko esan diot iragarpenak ere, benetan dohain handiak dituela eta etorriko naizela gehiagotan nire zalantzak argitzera. Besteen etorkizuna iragartzeko ez duela arazorik erantzun dit,
|
baina
berea ez duela batere garbi ikusten.
|
|
|
Mahaian, aitak ez zuen ahaztuko hori esatea, funtzioan zeudenei buruzko txostena egitean (niri ere egin zidan, zeharka kargu hartzeko joan ez nintzelako). Banan banan aipatu zituen denak, Finzi Continitarrak eta Herreratarrak,
|
baina
bera ez. Beharbada azken orduan iritsi zen, bere kasa, bederatziak eta laurdeneko trenean?
|
|
|
Xoterok baloia penalti puntuan jarri du. Kontrarioak oraindik protestaka ari dira,
|
baina
berak ez die inolako jaramonik egin. Joan daitezela denak porrusalda dantzatzera!
|
|
|
Badia hari buruz esaten ziren laudorio guztiak erabat justifikatuta zeuden. Apika batzuek nahiago zuten Niza bezalako leku kosmopolitago bat,
|
baina
berak ez. Munduko kostalde askotan egon ondoren, hura zen nahiago zuena, txobinismorik gabe, itsas herri italiarren eta frantsesen konbinaketa perfektua iruditzen zitzaiolako.
|
|
|
Orduan erabilitako arropa bereziak ikusgai zeuden oraino museotxoan. Ba omen zegoen hura modernizatzeko plan bat,
|
baina
berak ez zekien oso ongi zer egiteko asmoa zuten.
|
|
|
Hori zen benetako arrazoia. Inbidia pixka bat ematen zion, alkohola edanda, jende gehiena zeinen pozik jartzen zen ikusteak,
|
baina
berari ez zion efektu onik egiten, segituan sentitzen zen eroria, indarge eta goibel. Iratik ilea motots batean zeukan jasota, eta eskuin eskuarekin oratzen zion lantzean behin, Josebaren hitzak entzun bitartean urduri balego bezala.
|
|
2017
|
|
|
Eguerdi aldera alkandora lepo eta guzti jantzita ikusten zenuen, beste guztiak bezala. Besteak korrika pasatzen zitzaizkion ondotik,
|
baina
berak ez zuen sekula bere pausoa bizkortzen. Handik gutxira patioa hutsik zegoen.
|
|
|
Leihotik kanpora eskinoso batzuk sentitu zituen jirabiraka eta garrasika pasa, eta aldentzen, beren oihuekin airea zartatzen zutela, eta automobil bat han nonbaitetik pasa eta itzali egin zen haren hotsa ere. Amak bere izena esan zuen berriro atearen bestaldetik,
|
baina
bera ez zen mugitu. Dilsey Ama pasilloan zehar eramaten sentitu zuen, eta gero ate bat itxi zen.
|
|
|
Orain ogirik ez zeukan, eta ikatz errautsez arrastoak egin balizkiote bezala zeukan aurpegia. Eskuari eragin nion,
|
baina
berak ez zuen erantzun, burua poliki poliki jiratzea besterik ez zuen egin autoa pasatzean, bere begirada tinkoaz segitzen gintuela. Orduan murruaren ondotik pasa ginen ziztu bizian, gure itzalak ere murrutik ziztu bizian zihoazela, eta geroxeago bide bazterrean botata zegoen egunkari puska baten ondotik pasa ginen eta ni barrez hasi nintzen berriro.
|
|
|
|
baina
bera ez zen mugitu bere aurpegia mantxa zuri bat zen ilearen markoak hondar mantxatik bereizten zuena
|
|
|
|
baina
bera ez zen mugitu bere begiak zabal zabalik zeuden nire burutik haranzko zeruari begira
|
|
|
Ilunpean. Ez zuen ulertzen zergatik egin zuen hura
|
baina
bere baitan ez zuen inongo zalantzarik. Neska bortxatu egin zuen.
|
|
|
Esku sendoak zituela ohartu nintzen, nire alkandorako botoi batzuk zartatu eta lurreratzen ikusi bainituen. Nik nire bihotza zabuka sentitzen nuen,
|
baina
berak ez zuela bere patxada inoiz galduko ematen zuen, berdin zitzaiola nire eskuetan hil edo bizirik jarraitu. Ostiko bat jo nion bere hanketako batean eta lurrera bota nuen eta bi eskuekin lepoa estutzea lortu nuen.
|
|
|
Berarekin bakarrik eman nituen minutu horietan lasai, eroso eta zoriontsu sentitu nintzen. Bere bular irristakor eta bigunak, bere lepo luzea, bere zuloak niretzat bakarrik nahi nituela esaten nion belarrira besoen artean desesperazioarekin estutzen nuela,
|
baina
berak ez zuen horretaz hitz egin nahi eta ukondoko txikiak ematen zizkidan saihetsetan edo aurpegia aparrez estaltzen zidan besarkadatik libratzeko. Ez dakit beste bi mutilei zer esango zien.
|
|
|
Dena denarekin lotua dago, baina dena ez da bat, metafisikan ez bada. Nazioa politikarekin lotua egoten da,
|
baina
bera ez da politikoa. Interes ekonomikoekin lotua egoten da, baina ez da interes ekonomikoen batura.
|