2000
|
|
Bai, asko aurreratu da mendebaldeko euskararen erabilera eta prestijioari dagokionez. Dena den, uste dut hizkuntzari kolorea eman beharrak mugiarazi gaituela denok,
|
baina
beldur naiz ez ote garen jarrera inmobilista berri batean eroriko. Erregistroz aberasten segitu beharra dugu, beste euskalkien ekarpenekin, hizkuntza mailak desderdintzen, gaztelerazko argotaren menpetik askatzen...
|
|
Proiektuaren arabera pistak ireki nahi dituzte eta beldurrez begiratzen diegu. Konprenitzen dugu artzainei erraztasunak eman behar zaizkiela,
|
baina
beldur naiz ez ote diren sortuko pistak alde guztietatik. Pistak egiteko garaian kontu handiarekin joka dezatela eta ez dezatela megalitorik hondatu.
|
|
—Baina ba al dakik zer erran zidan izeba Joanak, egun batean? Berak ezin seguratu zuela,
|
baina
beldur zela kendu ez ote zioten Henriki karta hura, eta ez galdu... Eta nork daki ez ote zuen arrazoin, Joanes?
|
|
Bai, erran liteke ezen, burua hotz mantentzeko gai nintzenean, osabaren alderat eta zientziaren argirat makurtzen zitzaizkidala, oro har, nik bizi nituèn eta ni bizi nindutèn zalantzen arrazoinak,
|
baina
beldurra ere arrazoin bihurtzen denean —zeren ez heldutasuna eta ez hoztasuna edo buru jabetasuna ere izan ohi baitira haurren eta adoleszenteen bertute—, plegatzen eta doblatzen dira arrazoin guztiak beldurraren arrazoinetarat, eta egun hartan guti falta izan zitzaidan.
|
|
—Eginkizun bakoitzeko, kurka bat merezi duzue...
|
baina
beldur naiz arnorik aski ez ote dagoen etxe honetan, hainbertze eginkizunetarako... —erantsi nuen nik.
|
|
Bake handiz eta fede onez ari zitzaidan, ikasmahaiaren bertzaldetik...
|
baina
beldur ere nintzen, bertzalde, zeren eta behin fidatu bainintzen kontu harekin eta gaizki atera baitzitzaidan, eta ez nuen berriro ere sobera fidatzerik. Eta, borroka hartan nenbilela, jaun Marcelek erran zidan:
|
|
Edo, hik jaso ote duk jauregia eta hik ote dauzkak harremanak Villagrandeko dukea bezalako jende printzipalarekin...? Eta beldurra aipatu duk,
|
baina
beldurra behar beharrezkoa duk, zeren, beldurrik ez balego, gizona oihanerat itzuli eta begien hertsi ireki batean joanen bailitzateke hankaz gora mende luzeetan eraiki duen guztia: herriak, estatuak eta eliza, elkarren arteko borrokak bitarteko.
|
|
Eta net beldurtu nintzen,
|
baina
beldurrak ez ninduen trenpe hartan itsutu; aitzitik, oharturik ezen huraxe izan zitekeela hil edo biziko mementua, buruan aspaldi nituen hitzak egotzi nizkion, ahalik eta modurik hotzenean:
|
|
Bere meneko egiten gaituenean, aldiz, zoratzen da eta zoratzen gaitu. Eta orduan gauzak ez dira diren bezala,
|
baina
beldurrak manatzen eta agintzen duen bezala. Eta, nola beldurrak kontzientzian ahalkea eragiten baitigu, zeren bertzeen aitzinean gizon agertu nahi baikenuke, eta beldurrak, ordea, gixon egiten gaitu, hala, ez ote ditugu inurriak dauden lekuan hartzak eta otsoak asmatzen, edo deabruak eta spiritu gaizkileak txakurrak dauden lekuan, ahalkearen estaltzeko?
|
|
Begiak ñarrotu nituen, gehiago bistatu nahirik, baina oihalaren kolore nabarrek —edredoi bat noski— betetzen zidaten ikusmira guztia. Problema soin enbor zigortua jasoz konpon nezakeen,
|
baina
beldur nintzen kasko barneko konpresoreak ta ta ta areagotuko zuen bere indusketa lana.
|
|
Lâamour, les amoreux... Zu ezagutzen zaitudan honetan, beste egoera batean ezagutu ez izana damu dut,
|
baina
beldur naiz beranduegi ez ote den. Imajinatzen duzu, zuen etxean edo Montpellier-en, afari goxo baten inguruan.
|
|
aldiz, ez dut atsegin maite nauela esatea; edo bai,
|
baina
beldur naiz, eta nire atzamarra ezarri izan diot ezpainetan hori esan didan aldi bakanetan.
|
2001
|
|
Tasiok ez daki zer egin. Geldiarazi egin nahi du
|
baina
beldurra ematen dio. Ez zuen sekula horrelakorik ikusi.
|
|
Isilik joan naiz gainontzeko bidean. Ez dut inoiz epilepsi kasu bat ikusi,
|
baina
beldur berezia sortu izan didate beti. Besterik gabe ahotik aparra dariela eta ero moduan alde guztietara zartaka jartzen diren kontu hori.
|
|
Orain ere, lapurtu egiten dizkiot koadernoak, lantzean behin. Egia esan, mahai gainean uzten ditu, guztien bistara;
|
baina
beldur izaten naiz ni.
|
|
‘Beldurrak hilda nago,
|
baina
beldurrak ez gaitu menpekotasunera eramango! ’ dio Imanolek balantzaka, bere ironia mozkorrarekin.
|
|
Administrazioak berak ere —gogoan izan Araba eta batez ere Nafarroa— kalte izugarria egin lezake. Egia da, noski, Nafarroan, bertako gobernuaren jarrera negargarria gorabehera, jendeak oraindik euskararen alde segitzen duela,
|
baina
beldur naiz, ez ote genukeen hori interpretatu aurreko administrazio euskaltzaleagoen eraginaren inertziazko ondoriotzat —Allirena adibidez—, oraingo gobernatzaileek, iraunez gero, etorkizunean moteldu eta erabat ahul dezaketena.
|
2002
|
|
«(...) Euskal Zinemaz mintzatu nahi nuen,
|
baina
beldur naiz ez ote duen burla mingotsa emango horrek ere. Ba al dago bada euskal zinemarik?
|
|
Sindikatuen arteko zatiketa bortitz baten erdian (ESK eta LAB alde batetik, eta CCOO, ELA eta UGT bestetik), gero eta zurrumurru gehiago dabiltza euskal enpresaren etorkizunari buruz. Zenbaitek diotenez, sozietate aleman berria Trapagarango plantaren kargu egin dadin ari dira saiatzen,
|
baina
beldur dira multinazional alemana ez ote dabilen luzamendutan, azkenean Galindoko pertsonalean murrizketa handiagoa lortze aldera. Langileak presionatzen ari dira, BB pribatizatzeko planak iazko urrian sinatu ziren bezalaxe eraman daitezen aurrera.
|
|
Marta duela hiru urte operatu zuten Bellvitge Kataluniako ospitalean, eta onartu du bere egoera dezente hobetu dela, baina esan du ezkerreko eskua berriro ere izutu egin dela. «Izerdia lehen zuena baino txikiagoa da,
|
baina
beldur naiz areagotu egingo dela eta berriz ere eskuin eskuan sartuko naizela». Gaineratu du izerdi konpentsatzailea duela bizkarrean, sabelaldean eta izterretan, batez ere ariketa fisikoa egiten duenean.
|
|
Orbana itsaski bilketara iristen bada, ihinztatze jarduera eten egin daiteke. Atzo arte, inguru horretako itsaski biltzaileek lanean jarraitzen zuten,
|
baina
beldur dira hurrengo orduetan jarduera utzi ote duten.
|
|
Hiru hilabete haiek goxoan iragan zituen neskatxak,
|
baina
beldurrez ikaran zen: Max egun ba tzuen buruan askatua izanen zela jakiteak berak...
|
2003
|
|
Denak dira hitz onak; akaso beldurrak eragindakoak, askotan. Sadam miretsi egiten dute,
|
baina
beldurra ere badiotela esango nuke. Duela 24 urte agintera heldu zenetik, irakiarrek ez dute bakerik ezagutu.
|
|
Eta badakigu ETAren alde egon beharrik ez dagoela, beldurtu nahi gaituztenek inor ETAren aldekotzat hartzeko. Ez nau filosofoak beldurtu, barka gauzak nahasten ari banaiz,
|
baina
beldur naiz estrategia hau diseinatzen eta gauzatzen ari denak ideia hori ez ote duen ardatz.
|
|
Mehatxatu egin zuten atxilotuta zegoela eta ez da gauez ateratzen, Tolosako (bere herriko) inauteri famatuetan ez zen atera adibidez. " Lo ondo egiten dut,
|
baina
beldur fisikoa dut. Neurri prebentibo bat da gehiago, sekuela fisiko bat baino", esan digu.
|
|
Arnasa sakon bat hartuko nuke,
|
baina
beldur naiz azkena izango ote den.
|
|
Eroa bezala nago, emozio guztiak pil pilean dantzan ditudala. Irekitzeko irrikan nagoela esan dut,
|
baina
beldur pixka bat ere badaukat. Zurea hain ongi amaitu ondoren, beste historia hau ere ongi irteten bada, gehiegi izango da, Kattin.
|
|
Euskara rentzat ditugun helburuetara mugaturik, nork bere ideia propioa omen du,
|
baina
beldur naiz ez ote diren gutxi izango benetan zer nahi duten ondo dakitenak. Pluraltasuna ez litzateke kezkagarria izango, baina bai asmoen definiziorik eza.
|
|
— Ederki diozu, Eriximako —esan omen zuen Altzibiadesek—,
|
baina
beldur naiz mozkorturiko gizona edan gabeko gizonen hitzaldiekin alderatzea ez dela baldintza beretan izango. Bide batez, zorioneko hori, Sokratesek oraintsu esan duenaren zerbaitetaz konbentzitzen al zaitu?
|
2004
|
|
«Ni ere pobreegia naiz etxe baten jabe izatera iristeko, maizter izatearekin konformatu behar dut. Nik ere uste dut gaurko egoera oso polita ez dela,
|
baina
beldurra ematen dit nire herria etxez betetako lurraldea izatera iritsi daitekeela pentsatze hutsak. Beraz, ez nator bat zuen ikuspegiarekin.
|
|
–Sentipen baten gainean izkiriatzeko asmoa? aspalditik zeukan Trebiñutik iristen zaigun ahotsak,
|
baina
beldur zen nonbait gaizki ulerturik edo sortaraziko ez ote zuen irakurleen artean. Ez dago zertan errezelotan hasi; ezta hurrik eman ere.
|
|
Gainerako zazpi milioi saltsak dira. Europako adituek diote tomatearen landaketak osasun ona duela,
|
baina
beldur dira Asiako potentzien lehian, hala nola Txinan (gaur egun, munduko hirugarren ekoizlea da). Philipe Busquin ek, Europar Batasuneko TOM (ato) proiektuko mandataria denak, kontinente zaharraren zati batzuetan ia lau milioi tonako uzta bat antolatzea aurreikusten du, barazkien aberastasuna proteinetan, azukreetan, zuntzetan eta olio esentzialetan erakusteko.
|
2005
|
|
Bengoetxeak dio lan eskasiaren beste arrazoietako bat ekoizpen kopuru urria dela, erakundeen laguntzarik ez dagoelako. ETBrekin lortutako akordioek ekoizpena eta ondorioz aktoreen lana areagotuko dutela aitortu du,
|
baina
beldur da hala ere ekoizleei EAEn lizentzia fiskala eta soziala izatea baino ez ote zaien eskatuko, «kanpoan eta kanpoko jendearekin grabatzeko eskubidea emanez». Hori saihesteko, IBAIAko presidente Juanba Berasategik azaldu du ETBrekin negoziatutako konbenioaren arabera Euskal Herriko tekniko eta aktoreetan gutxienez %20 inbertituko dela.
|
|
«Azkena?» galdetu zuen astekariak. «Azkena, esan dugu,
|
baina
beldurrez. Zoritxarrez hemendik aurrerako perspektibak ez baitira itxaropenagarriak».
|
|
Eta korrika hasi naiz ni, libelularen atzetik, eta ihes egin dit, alfonbra batek baino arinago, eta zoroen moduan egin du hegan, niri ihes egiteko. Eta kolorea ez diot ondo ikusi,
|
baina
beldurra bai.
|
|
Gure etxean, egun batzuetan, lanetik etorritakoan, ez nuen afaririk topatzen, baina ez zidan batere axolarik, ama pozik ikusten bainuen hartan sartuta; gazteturik ikusten nuen, bizi gogoz beterik, nerabe bat bezala. Aita, aldiz, gero eta eroriago; gutxi geratzen zitzaion erretiroa hartzeko,
|
baina
beldur nintzen ez ote zen iritsiko.
|
2006
|
|
Inguruetako gazte guztiek zeukaten bihotza Diana berpiztu haren esku indartsuetan errenditua,
|
baina
beldur ziren, ezgai eta inozo sentitzen baitziren haren aurrean, bai baitzekiten esku haien fereka desiragarria bezain mingarria izan zitekeela haien atzaparkada, dezentziak eta modu onek mende hartan markatzen zituzten neurrietatik harago joanez gero, desegoki zen hitzen bat esanez gero edo komeni ez zen laztan edo xirriren bat desgaraian eginez gero.
|
|
Edo, langabeziara ez bada, beste zernahi lan edo eginkizunetara. Ez dugu daturik, inkestarik, edo estatistikarik,
|
baina
beldur gabe esanen nuke filologia fakultatetik titulua eskuan dutela ateratzen diren filologoak ez direla joaten euskal testuen itsasoan igeri egitera; are gehiago, esanen nuke filologoek, ikerketa filologikoak izan ezik, beste edozein gauza egiten dutela. Behin baino gehiagotan galdetu baitiot neure buruari:
|
2007
|
|
Espeleologia arrisku kirola dela pentsa dezake hainbatek,
|
baina
beldurrak alde batera utzi eta Hernioko Sagain zelaiko koba barrutik bisitatzea proposatu nahi dizuegu.
|
|
Hiztunaren jarrera hori hobeto azaldu nahian Peter Macintyre irakasleak helikopterotik paraxutarekin jauzi egiten duen hasiberriaren adibidea jarri zuen bigarren hizkuntza ikasleak hizkuntza horretan komunikatzeko aukera bakoitzean sentitzen duena azaltzeko. Paraxutista hasiberriak jauzi egiteko gogo bizia du, baina aldi berean, salto egitetik zenbat eta gertuago orduan eta larriago dago; nahi du,
|
baina
beldur da. Jauzia ondo ateratzen bazaio hurrengorako lasaiago egongo da eta alderantziz.
|
|
Baina nola jakin hala dela? Era bakarra bururatzen zaio,
|
baina
beldur da emakumea izutuko ote duen. Horren lasai dirudi masaila kristalaren kontra.
|
|
Migrazio mugimenduen aurrean, autore batek dio gizarte hartzailearen nortasun identitarioa arriskuan dagoela. Ez du arrazoirik hori frogatzeko,
|
baina
beldurra sortzen du: laster, arabiarren buru oihala jantzi dugu; azkenean, gure aberria eskura jarri diegu-eta.
|
|
Badakite bi gobernuek, federalak eta probintzialak, gurekin kontatu behar dutela. Gutaz irri egiten dute,
|
baina
beldur dira hauteskundeetan dugun pisuaz. Hemen, Que  beceko" autoktonoek" ez dute PQren alde bozkatu, ez baikara akort eta gure lurraldeak puskatuak izan daitezen ez baitugu onartzen.
|
|
Ez dago neurketa zehatzik,
|
baina
beldurrik gabe esan dezakegu euskal kostaldeko herri eta eskualdeak kapital sozial altuko lekuak direla, daukaten elkarte kopuru, parte hartze politiko eta gizarte zibilaren hedapen mailari erreparatzen baldin badiogu. Gainera, leialtasun sare informal horiek bereziki indartsuak dira arrantza eta kaien inguruan sortzen den giroan:
|
|
Triple sec bat nahi zuen, eta añejo luzea eskatu zuen Migelek. Liburu denda batean urteak zeramatzala kontatu zion,
|
baina
beldur zela ez ote zuten kanpora igorriko berak nahi baino lehen. Akitzeko arriskuan zegoen leinua zen irakurlearena; aldizkariei eta ikasleendako fotokopiei esker bizi ziren.
|
|
Eskerrak eman nahi zizkion,
|
baina
beldur zen dantzara ez ote zuen aterako. Ez zegoen irri emangarriarena egiteko prest eta, beharrik, ez zion eskatu, zeren...
|
|
Biguna. Joanak itoari bularrean sakatu dio, sorospenean ikasi bezala,
|
baina
beldur izan du hezurrak hautsi eta akabatzekoa. Orduantxe akordatu da heriotzarekin.
|
2008
|
|
" Polizia asko dago!", esaten didate. Ez dakit polizia asko dabilen ala ez,
|
baina
beldur horixe sartzen dizute. " Kontuz autobus geltokian, kontuz trenean!".
|
|
Borondate handiko jendearen ahaleginez egindako produktuak dira eta horrek meritu handia du,
|
baina
beldur naiz ez dela aski, ditugun beharrei erantzuteko. Gure iritsi ezinaren beste sintoma bat:
|
|
Gure iritsi ezinaren beste sintoma bat: inoiz euskaBorondate handiko jendearen ahaleginez egindako produktuak dira eta horrek meritu handia du,
|
baina
beldur naiz ez dela aski, ditugun beharrei erantzuteko.
|
|
Amaitu dira gari joteak. Negurako hornidura ederra hartu dogu,
|
baina
bildurra emoten dau teilape guztia lastoz ikusteak. Nahikoa izan leiteke argiaren kordoi zaharren bat, txarto amatautako pospolo bat edo oinaztu bat etxe guztia kiskaltzeko.
|
|
Dena dela, nire bizia arriskuan dago, eta honezkero hila nintzen Silver nire alde jarri ez balitz; eta sinets beza berorrek esatera noakiona: hiltzeko prest nago, eta merezi dudala ere esango nuke,
|
baina
beldurra torturak ematen dit. Torturatuko banindute?
|
|
Eta beste guztiak ikaratuegi zeuden erantzuteko. Ausartu izan balira, nork bere bidetik alde egingo zuen korrika;
|
baina
beldurrak elkarrekin eusten zien, eta Johnen ondoan, haren ausardiak babesa emango balie bezala. Johnek, berriz, bere ahultasuna menderatua zuen ia erabat.
|
|
Lillibullero isildu egin zen berriro, eta lur mutur txikiaren atzean beste bi haiek bistatik galdu baino lehentxeago, bat jauzi batez lurrera jaitsi eta ezkutatu egin zen. Ia ia asmoz aldatu eta txalupa haiek txikitzera joan nintzen,
|
baina
beldurra nuen ez ote ziren Silver eta besteak han inguruan izango, eta dena honda zitekeen gehiegi nahi izateagatik.
|
|
Ez dakit nondik, ez dakit zergatik, ez dakit nola,
|
baina
beldur inozo batek hartzen nau, eta birus arriskutsu bat bezala hedatzen da nire baitan. Irratian zure gustuko kantak bilatzen ditut, noizbehinkako laztanak eskaini, ideia okerreko liburuak oparitu...
|
|
Badakit umekeria dela,
|
baina
beldurra sartzen zait barru barrura. Eta neure buruarekin zalantza izaten dut.
|
|
Napoleonen hilobia ikusi dut, gerra handiko panorama ikusgarri bat, eta beste gauza asko ikusi ondoren aitarekin igo naiz Eiffel dorreko hirugarren solairura. Handik bista ederra dago
|
baina
beldurra ematen zidan behera begiratzeak. Paperezko aireplano bat bota dut dorre puntatik.
|
|
AGURTZANE: Bai,
|
baina
beldur ikaragarria ere bai, ez ote den gehiago esnatuko?
|
|
LEONOR. Bai,
|
baina
beldur naiz ez ote duen Milena liluratuko.
|
|
LUKAS: (Gozo) Niri zalantzarik ez,
|
baina
beldur batzuk bai.
|
|
20.000 kilometro inguru pilatu ditu, eta Dauphine Libereko sentsazio onei eusteko helburuarekin ekingo dio, larunbatean, Tourrari. Podiumak ez du kezkatzen,
|
baina
beldurrik ere ez dio ematen. «Lasai joango naiz».
|
|
Bera, ordea, eroso sentitzen da: «Gogoa handia dut han parte hartzeko,
|
baina
beldurra ari da igotzen. Jende anitz izanen da, igerilekua handia da...».
|
|
Areaz kanpoko jaurtiketa bati esker Elorriokoak markagailuan aurreratu ziren. Gol honek andoaindarren beldurrak sortu zituen
|
baina
beldur horiek aldendu eta partidan sartzeko gai izan ziren. Lehen zatia amaitu baino lehenago aldaratze bati esker Matutek gola egin zuen, honela partida erabat irekita utziz.
|
|
Aste batzuk lehenago, uda euritsu hartan bizitzen ari zena bizitzeko gai zenik ere zukeen imajinatu. Ez zekien nora eramango zuen horrek guztiak,
|
baina
beldurra galtzen hasia zen. Burusoilak lehen egunean egindako burbuiletako bat bezala sentitzen zen bera ere, airearen apetara dantzan, aske.
|
|
Baina ez dira gauza bera. Lotuta daude,
|
baina
beldurra gainditu nahi duenak bakarrik hartzen du arriskua. Rosak bide hori aukeratu zuen.
|
2009
|
|
Droga bezalakoa da. Itsaso txarrari beldurrik izan al diozu. Ez, ni mendi aldekoa naiz, baserrian bizi naiz, eta itsasoari, errespetoa bai, badiot,
|
baina
beldurrik ez behintzat. Nola joan da denboraldia?
|
|
Teorikoki estrategien atea beti zabalik egon arren, praktikak baikortasunerako aukera gutxi uzten du. Ziklismoa aldatzen ari da, azkenaldian norbanakoen lehia ari da nagusitzen, eta taldeen garrantzia murrizten ari da
|
baina
beldur naiz Astanak izan lezakeen nagusitasunak ez ote duen kontrolaren gidoi arlotea idatziko. Izan ere talde horretan kontrol lana egitea egokituko zaion ia edozein ziklista, Andreas Kloden, Levi Leipheimer, Haimar Zubeldia edota Yaroslav Popovich, eraso egin duten ziklisten mailakoak dira.
|
|
Sagardoa asko gustatzen omen zaio. Helbide elektronikoa hartu dit eta pentsatu nahi dut egunen batean bere albisteak izango ditudala. Goiztiar izan nahi zuenetako bat Gerard paristarra da,
|
baina
beldurra ematen zion egunak, gaurko eguraldiak, eta Vicente eta biok noiz animatuko garen zain egon da puska batean. Euritan egin dugu hirurok kilometro sorta bat. Honela pasatu ditugu Caravia, La Isla eta abar.
|
|
Nahiz eta boluntario joan, gerra guztia egin nuen beldurtuta,
|
baina
beldurra borrokan hasi baino egun batzuk lehenago areagotu egiten zen.
|
|
Dutxa luze bat hartu zuen. Normalean irratia entzuten zuen dutxatu bitartean,
|
baina
beldur zen zer erranen ote zuten kasuaz.
|
|
Damasok aita Pierreri so egiten zion: pozak airean behar zuen, alde batetik, irakaslea bere lekutik atera zuelako, ikusi besterik ez zegoen honen aurpegia, bat batean mutur bihurtua, arestian espirituak hartua zirudiena aberetasunik gordinenera amildua izan balitz bezala;
|
baina
beldur zen, beldur behar zuen?, bestetik, haren muturra ere halakoa zelako: beldurgarria; ondorioz, Damaso isiltzera zihoan, baina une hartan, segundo hamarren bateko tartean?
|
|
edo begirada ezin iheskorragoak trukatzen zituzten beren artean, edo ez zioten elkarri begiratu ere egiten, nor bere burbuilan joango balitz bezala; egoera hartan, Reginak, haren betarteko giharrek tentsio nabaria adierazten zuten? bere buruarekin borrokan zirudien; bazuen, izan ere, bertigo hura, berezkoa,
|
baina
beldurrak eragina ere bai, autosugestio prozesu baten bidez, eta igogailua eroriko balitz??, eta bazuen, halaber, beste beldur bat, ez txikiagoa, bi dozena ikusle haien aurrean barregarri gelditzekoa, zorabiatu eta lurrera eroriz gero, adibidez, hain zuen bere baitan errotua sentimendu hura, berezko harrotasunarekin lotua, ume umetatik; bi beldur, Reginaren baitatik tiraka ari zirenak, aurkako no...
|
|
Datosek gogoratzen du Rutonek eta Phineasek barre egin zutela eta berak ere barre egin zuela
|
baina
beldur apur batekin.
|
|
LEO. Sentitzen dut,
|
baina
beldurra ematen dit, ulertzen?
|
|
Esperientzia handiko jendea ez ezik jende gaztea indartsu dator, sorpresa emateko desiratzen. Galtzeko ezer ez daukaten horiei beldur diet,
|
baina
beldurrik eta konfiantzarik handiena ere nire buruarengan daukat. Zer erremedio, ezta?
|
|
Udazkenean ere ez zigun lagundu eguraldiak, euriarekin eta hotzarekin gutxiago kontsumitzen baita. Horregatik edo krisi ekonomikoagatik, kontsumoa jaisteak eragiten digula garbi dago,
|
baina
beldurrak ez digu ezer laguntzen; aurrera egin behar da, ahalik eta zerbitzu onena eman, eta ahalik eta sagardo onena egin. Guk ez diogu etorriko ez denari begiratu behar, etorriko denari baizik.
|
|
Italia plazan daukan kioskoan egunkariak, aldizkariak, paperak eta dirua eskuz esku trukatzen ditu etengabe, eta, horrexegatik, eskuak garbitzen ditu sarri. . Neurriak hartzea garrantzitsua da,
|
baina
beldurrak jota ezin da bizi?, dio Carlosek.
|
|
“Beldur barik”. Gazteak, berez, ez dira beldur,
|
baina
beldurra izaten ikasten dute; horregatik, baliabideak eman behar dizkiegu eta ahul bihurtzen dituzten ezaugarriak identifikatzen irakatsi. Hori eginez, Indarkeriaren prebentzioan ari gara lanean.
|
|
Hori kuriosoa izango da. Ederra izango da,
|
baina
beldurra ere ematen digu. Dokan jendea zutik egongo da, leku kontuagatik, baina kultur etxe batean edota antzeko areto batean, jendeak edan edota erre ezin duen leku batean, gu ere arraro sentituko gara.
|
|
Bestalde, herri garrantzitsua izan nahi du, eta badaki horretarako barne arazoak konpondu behar dituela, auzi kurdua bereziki. Estatua eskubide indibidualak emateko prest dago,
|
baina
beldur da gaur hori eginda bihar eskubide kolektiboak eskatuko ote dituzten. Kontraesan horretan dago, eta gauza positibo bakarra da auziaz hizketan ari direla.
|
|
ez al ginen onerako eta txarrerako ezkondu?, zu ez bazoaz, ni ere ez... ...e bat gizon emakume zihoazen igogailuan, batzuk lasaiago, besteak urduriago– edo begirada ezin iheskorragoak trukatzen zituzten beren artean, edo ez zioten elkarri begiratu ere egiten, nor bere burbuilan joango balitz bezala; egoera hartan, Reginak –haren betarteko giharrek tentsio nabaria adierazten zuten– bere buruarekin borrokan zirudien; bazuen, izan ere, bertigo hura, berezkoa,
|
baina
beldurrak eragina ere bai, autosugestio prozesu baten bidez –eta igogailua eroriko balitz? –, eta bazuen, halaber, beste beldur bat, ez txikiagoa, bi dozena ikusle haien aurrean barregarri gelditzekoa, zorabiatu eta lurrera eroriz gero, adibidez, hain zuen bere baitan errotua sentimendu hura, berezko harrotasunarekin lotua, ume umetatik; bi beldur, Reginaren baitatik tiraka ari zirenak,...
|
|
Damasok aita Pierreri so egiten zion: pozak airean behar zuen, alde batetik, irakaslea bere lekutik atera zuelako, ikusi besterik ez zegoen honen aurpegia, bat batean mutur bihurtua, arestian espirituak hartua zirudiena aberetasunik gordinenera amildua izan balitz bezala;
|
baina
beldur zen –beldur behar zuen–, bestetik, haren muturra ere halakoa zelako: beldurgarria; ondorioz, Damaso isiltzera zihoan, baina une hartan –segundo hamarren bateko tartean– aita Pierrerekin lotzen zuèn begiradaren norantza apur bat eskuinera aldatu eta ikaskide baten irribarrearekin topatu zen; harena, baina, ez zen irri nabarmen bat; aitzitik:
|
2010
|
|
Dena bulegoetatik atera gabe erabakitzen duten burokratez itota gaude, eta horrela ezin da herririk egin. Pentsatu nahi dut, oso burugogorrak diren arren, garbantzuen gisan burua beratzen jarri eta jarraitu beharreko bidea zein den barneratu dutela,
|
baina
beldur naiz paparrean jartzeko domina erraz bat bezala ikusten dutela afera.
|
|
Zuk ez dituzu heroiak eta aintzakotzat hartzen, edo orain hartzen dituzu eta orain ez; nik ordea, beti hartzen ditut aintzakotzat; are gehiago: sinetsia nago Francok erail zituèn gudariak, soldaduak eta zibilak gogoan izan genituzkeela egunero; izan ere, Franco hil zen,
|
baina
beldur naiz sekula baino biziago ez ote den euskal lurra zatikatzen duen konstituzio sasidemokratiko honekin?; zuk ez zenituen heroiak hain aintzakotzat hartzen, baina nik, aintzakotzat hartzeaz gain, miretsi eta goretsi egiten ditut, guztiontzako ispilu izan daitezen, eredu eta jarraibide, gaurko mundua, baita Euskal Herria ere, jakina, maite dut lirika, baina ez gutxiago epika, gure herria herr...
|
|
Askotan esan dizut, izan ere, ni neu nintzela anaietan beldurtiena, ni baino jende beldurtiagoa ere ezagutu izan dut, haatik??,
|
baina
beldurrak egia den bezalakoa ikustera eraman ninduen, hartarako arrazoi logikoa erabiltzen nuela. Zergatik fantasmen beldur izan, arrazoi logikoak fantasmen inexistentziara baninderaman?
|
|
–Bai. Baina ez zidan gehiagorik kontatu??; eta nola ikusten bainuen Helenari morboa piztu zitzaiola eta xehetasun bortitzen bila zebilela, beldur zen, bai,
|
baina
beldurraren gainetik zuen, inondik ere, jakin mina?, honela mintzatu nintzaion: –Ez zizun kontatu beldurgarria zela???;. E ez??
|
|
heriotzak, izan ere, heriotzaren zama beltza galtzen du, lo gozo, baita tximeleta zuri baten hegaldi ere, ondorioz? bihurtzen denean?; aitor dut, haatik, nire jarrera hau ez dela ausardiak eragindakoa, beldurrak baizik;
|
baina
beldurrak, itsutu bezala argi gaitzake edonoiz, askotan esan dizut?
|
|
arimaren gau ilunean zirrikitu bat zabaldu izan zait inoiz, hala uste dut behintzat, gauza horietaz inork ez baitaki?, argi bat sartu zen, hartu ninduen, urtu ninduen? eta argiaren esperantzan eta argiaren nostalgian bizi naiz geroztik;
|
baina
beldur ere banaiz, beharbada; eta Simone Weilen bizitza irakurtzen dut?. Erroak erauzi behar dira. Zuhaitza moztu, gurutze bat egin eta egunero bizkargaineratu?
|
|
Aldiz beste zenbaitetan, Siadeco Euskaltzaindiak (1979: 52) aipatzen duen kasuan adibidez, burla ez
|
baina
beldur fisikoa izana omen da autogorroto horren motibo nagusia.
|
|
LEO. Bai,
|
baina
beldur naiz berriro ez ote den gertatuko. Ay mamíta!
|
|
Egia da hortxe dugula Eugène Goihenetxe(), baina adinaren aldea gora-behera, ez dirudi harreman estua izan zutenik. ...rtxe ditugu ere, adibidez, Jean Louis Davant, Emilio Lopez Adan edo Piarres Xarritton, edo beste hainbat, den denak aipatzea ezinezkoa delako, guztiek lan historiko baliosak egin dituztenak, baina garbi dago ez direla izan historialari profesionalak eta unibertsitate mundutik aski urrun egon direla13 Halaber, Manexek 1984tik aurrera eskolak eman zituen Paueko Unibertsitateak Baionan duen adarrean,
|
baina
beldur naiz haren postu hori beti aski marjinala gertatu dela unibertsitatearen egituretan, eta denok dakigu hierarkiak (eskalafoiak) irakasle unibertsitarioen artean jokatzen duen paper erabakigarria.
|
|
Tratamendu biologiko berriak larruazalpetik ematen dira, oso eraginkorrak dira eta paziente askoren bizi kalitatea hobetzen dute. Mercè Vilanovak 35 urte ditu eta psoriasia du 15etatik.’ Bartzelonako Santa Creu i Sant Pau ospitalean dagoen tratamendu biologikoari esker, duela bi urte “garbi” dago,
|
baina
beldur da, gaixotasuna berriz garatzeko aukera gero eta handiagoa dela uste baitu. “Ondorio psikologikoa oso garrantzitsua izan daiteke —dio María Dolores Sánchez Aguilarrek, Espainiako Dermatologia Akademiako Galiziako ataleko buruak—; izan ere, lesio gutxi izan arren, aurpegian edo besoetan badaude, ikusgarriak dira.
|
|
Akaso masokista samarra naiz,
|
baina
beldurrez dardarka egon eta erronka horretatik onik irtetea oso sentsazio atsegina da. Beldurrezko filmekin hori bilatzen dut nik.
|
|
ESAN dizkizudanak esanda, ama lotsagaldu baten irudia geratuko zaizun kezka piztu zait, sexuarekin obsesionaturiko atso txoro batena. Ez nuke nahi,
|
baina
beldur horregatik ez dut neure burua zentsuratu eta zikiratu nahi ere. Xeheago azalduko dizut kontu hau.
|
|
Susmoa baitut badugula bihotzean barne leiho bat, beste dimentsio batera jotzen duena: arimaren gau ilunean zirrikitu bat zabaldu izan zait inoiz —hala uste dut behintzat, gauza horietaz inork ez baitaki—, argi bat sartu zen, hartu ninduen, urtu ninduen... eta argiaren esperantzan eta argiaren nostalgian bizi naiz geroztik;
|
baina
beldur ere banaiz, beharbada; eta Simone Weilen bizitza irakurtzen dut —" Erroak erauzi behar dira. Zuhaitza moztu, gurutze bat egin eta egunero bizkargaineratu" idatzi zuen behin batean; eta bestean:
|
|
Askotan esan dizut, izan ere, ni neu nintzela anaietan beldurtiena —ni baino jende beldurtiagoa ere ezagutu izan dut, haatik... —,
|
baina
beldurrak egia den bezalakoa ikustera eraman ninduen, hartarako arrazoi logikoa erabiltzen nuela. Zergatik fantasmen beldur izan, arrazoi logikoak fantasmen inexistentziara baninderaman?
|
|
Baina, orain ohartzen naizela, tximeleta zuri baten izena ere izan daiteke Duquesnel: heriotzak, izan ere, heriotzaren zama beltza galtzen du, lo gozo —baita tximeleta zuri baten hegaldi ere, ondorioz— bihurtzen denean...; aitor dut, haatik, nire jarrera hau ez dela ausardiak eragindakoa, beldurrak baizik;
|
baina
beldurrak, itsutu bezala argi gaitzake edonoiz, askotan esan dizut...
|
|
Zuk ez dituzu heroiak eta aintzakotzat hartzen, edo orain hartzen dituzu eta orain ez; nik ordea, beti hartzen ditut aintzakotzat; are gehiago: sinetsia nago Francok erail zituèn gudariak, soldaduak eta zibilak gogoan izan genituzkeela egunero; izan ere, Franco hil zen,
|
baina
beldur naiz sekula baino biziago ez ote den euskal lurra zatikatzen duen konstituzio sasidemokratiko honekin...; zuk ez zenituen heroiak hain aintzakotzat hartzen, baina nik, aintzakotzat hartzeaz gain, miretsi eta goretsi egiten ditut, guztiontzako ispilu izan daitezen, eredu eta jarraibide, gaurko mundua, baita Euskal Herria ere, jakina —maite dut lirika, baina ez gutxiago epika, gure herr...
|
|
" Bai. Baina ez zidan gehiagorik kontatu..."; eta nola ikusten bainuen Helenari morboa piztu zitzaiola eta xehetasun bortitzen bila zebilela —beldur zen, bai,
|
baina
beldurraren gainetik zuen, inondik ere, jakin mina—, honela mintzatu nintzaion: " Ez zizun kontatu beldurgarria zela...?";" E ez..." erantzun zidan besoaz besoa ukitu eta begiak lekutik ateratzen zitzaizkiola berriro, ahotsa dar dar.
|
|
Kongresuko jazokune horrek min sorgorra eman zion, eta gogora ekarri zizkion Txinan barrena misiolari ezjakinek egin iseka eta burlak. Zalaparta gorabehera, Armand Davidek beste behin argitaratu zituen bere ideia eboluzionistak,
|
baina
beldurrez bezala, murritz. Hau da, darwinismoak Frantziako esparru zientifikoan bizi izan zuen isiltasunezko konspirazioari, eliza katolikoaren kontrakotasun ageria ere gehitu behar zaio.
|