|
2000
|
|
|
—Baina ba al dakik zer erran zidan izeba Joanak, egun batean? Berak ezin seguratu zuela,
|
baina
beldur zela kendu ez ote zioten Henriki karta hura, eta ez galdu... Eta nork daki ez ote zuen arrazoin, Joanes?
|
|
|
Bai, erran liteke ezen, burua hotz mantentzeko gai nintzenean, osabaren alderat eta zientziaren argirat makurtzen zitzaizkidala, oro har, nik bizi nituèn eta ni bizi nindutèn zalantzen arrazoinak,
|
baina
beldurra ere arrazoin bihurtzen denean —zeren ez heldutasuna eta ez hoztasuna edo buru jabetasuna ere izan ohi baitira haurren eta adoleszenteen bertute—, plegatzen eta doblatzen dira arrazoin guztiak beldurraren arrazoinetarat, eta egun hartan guti falta izan zitzaidan.
|
|
|
—Eginkizun bakoitzeko, kurka bat merezi duzue...
|
baina
beldur naiz arnorik aski ez ote dagoen etxe honetan, hainbertze eginkizunetarako... —erantsi nuen nik.
|
|
|
Bake handiz eta fede onez ari zitzaidan, ikasmahaiaren bertzaldetik...
|
baina
beldur ere nintzen, bertzalde, zeren eta behin fidatu bainintzen kontu harekin eta gaizki atera baitzitzaidan, eta ez nuen berriro ere sobera fidatzerik. Eta, borroka hartan nenbilela, jaun Marcelek erran zidan:
|
|
|
Edo, hik jaso ote duk jauregia eta hik ote dauzkak harremanak Villagrandeko dukea bezalako jende printzipalarekin...? Eta beldurra aipatu duk,
|
baina
beldurra behar beharrezkoa duk, zeren, beldurrik ez balego, gizona oihanerat itzuli eta begien hertsi ireki batean joanen bailitzateke hankaz gora mende luzeetan eraiki duen guztia: herriak, estatuak eta eliza, elkarren arteko borrokak bitarteko.
|
|
|
Eta net beldurtu nintzen,
|
baina
beldurrak ez ninduen trenpe hartan itsutu; aitzitik, oharturik ezen huraxe izan zitekeela hil edo biziko mementua, buruan aspaldi nituen hitzak egotzi nizkion, ahalik eta modurik hotzenean:
|
|
|
Bere meneko egiten gaituenean, aldiz, zoratzen da eta zoratzen gaitu. Eta orduan gauzak ez dira diren bezala,
|
baina
beldurrak manatzen eta agintzen duen bezala. Eta, nola beldurrak kontzientzian ahalkea eragiten baitigu, zeren bertzeen aitzinean gizon agertu nahi baikenuke, eta beldurrak, ordea, gixon egiten gaitu, hala, ez ote ditugu inurriak dauden lekuan hartzak eta otsoak asmatzen, edo deabruak eta spiritu gaizkileak txakurrak dauden lekuan, ahalkearen estaltzeko?
|
|
|
Begiak ñarrotu nituen, gehiago bistatu nahirik, baina oihalaren kolore nabarrek —edredoi bat noski— betetzen zidaten ikusmira guztia. Problema soin enbor zigortua jasoz konpon nezakeen,
|
baina
beldur nintzen kasko barneko konpresoreak ta ta ta areagotuko zuen bere indusketa lana.
|
|
2001
|
|
|
Tasiok ez daki zer egin. Geldiarazi egin nahi du
|
baina
beldurra ematen dio. Ez zuen sekula horrelakorik ikusi.
|
|
|
Isilik joan naiz gainontzeko bidean. Ez dut inoiz epilepsi kasu bat ikusi,
|
baina
beldur berezia sortu izan didate beti. Besterik gabe ahotik aparra dariela eta ero moduan alde guztietara zartaka jartzen diren kontu hori.
|
|
|
Orain ere, lapurtu egiten dizkiot koadernoak, lantzean behin. Egia esan, mahai gainean uzten ditu, guztien bistara;
|
baina
beldur izaten naiz ni.
|
|
|
‘Beldurrak hilda nago,
|
baina
beldurrak ez gaitu menpekotasunera eramango! ’ dio Imanolek balantzaka, bere ironia mozkorrarekin.
|
|
2003
|
|
|
Eroa bezala nago, emozio guztiak pil pilean dantzan ditudala. Irekitzeko irrikan nagoela esan dut,
|
baina
beldur pixka bat ere badaukat. Zurea hain ongi amaitu ondoren, beste historia hau ere ongi irteten bada, gehiegi izango da, Kattin.
|
|
2004
|
|
|
–Sentipen baten gainean izkiriatzeko asmoa? aspalditik zeukan Trebiñutik iristen zaigun ahotsak,
|
baina
beldur zen nonbait gaizki ulerturik edo sortaraziko ez ote zuen irakurleen artean. Ez dago zertan errezelotan hasi; ezta hurrik eman ere.
|
|
2005
|
|
|
Eta korrika hasi naiz ni, libelularen atzetik, eta ihes egin dit, alfonbra batek baino arinago, eta zoroen moduan egin du hegan, niri ihes egiteko. Eta kolorea ez diot ondo ikusi,
|
baina
beldurra bai.
|
|
2006
|
|
|
Inguruetako gazte guztiek zeukaten bihotza Diana berpiztu haren esku indartsuetan errenditua,
|
baina
beldur ziren, ezgai eta inozo sentitzen baitziren haren aurrean, bai baitzekiten esku haien fereka desiragarria bezain mingarria izan zitekeela haien atzaparkada, dezentziak eta modu onek mende hartan markatzen zituzten neurrietatik harago joanez gero, desegoki zen hitzen bat esanez gero edo komeni ez zen laztan edo xirriren bat desgaraian eginez gero.
|
|
2007
|
|
|
Baina nola jakin hala dela? Era bakarra bururatzen zaio,
|
baina
beldur da emakumea izutuko ote duen. Horren lasai dirudi masaila kristalaren kontra.
|
|
2008
|
|
|
Dena dela, nire bizia arriskuan dago, eta honezkero hila nintzen Silver nire alde jarri ez balitz; eta sinets beza berorrek esatera noakiona: hiltzeko prest nago, eta merezi dudala ere esango nuke,
|
baina
beldurra torturak ematen dit. Torturatuko banindute?
|
|
|
Eta beste guztiak ikaratuegi zeuden erantzuteko. Ausartu izan balira, nork bere bidetik alde egingo zuen korrika;
|
baina
beldurrak elkarrekin eusten zien, eta Johnen ondoan, haren ausardiak babesa emango balie bezala. Johnek, berriz, bere ahultasuna menderatua zuen ia erabat.
|
|
|
Lillibullero isildu egin zen berriro, eta lur mutur txikiaren atzean beste bi haiek bistatik galdu baino lehentxeago, bat jauzi batez lurrera jaitsi eta ezkutatu egin zen. Ia ia asmoz aldatu eta txalupa haiek txikitzera joan nintzen,
|
baina
beldurra nuen ez ote ziren Silver eta besteak han inguruan izango, eta dena honda zitekeen gehiegi nahi izateagatik.
|
|
|
Ez dakit nondik, ez dakit zergatik, ez dakit nola,
|
baina
beldur inozo batek hartzen nau, eta birus arriskutsu bat bezala hedatzen da nire baitan. Irratian zure gustuko kantak bilatzen ditut, noizbehinkako laztanak eskaini, ideia okerreko liburuak oparitu...
|
|
|
Badakit umekeria dela,
|
baina
beldurra sartzen zait barru barrura. Eta neure buruarekin zalantza izaten dut.
|
|
|
Napoleonen hilobia ikusi dut, gerra handiko panorama ikusgarri bat, eta beste gauza asko ikusi ondoren aitarekin igo naiz Eiffel dorreko hirugarren solairura. Handik bista ederra dago
|
baina
beldurra ematen zidan behera begiratzeak. Paperezko aireplano bat bota dut dorre puntatik.
|
|
2009
|
|
|
Nahiz eta boluntario joan, gerra guztia egin nuen beldurtuta,
|
baina
beldurra borrokan hasi baino egun batzuk lehenago areagotu egiten zen.
|
|
|
Dutxa luze bat hartu zuen. Normalean irratia entzuten zuen dutxatu bitartean,
|
baina
beldur zen zer erranen ote zuten kasuaz.
|
|
|
Damasok aita Pierreri so egiten zion: pozak airean behar zuen, alde batetik, irakaslea bere lekutik atera zuelako, ikusi besterik ez zegoen honen aurpegia, bat batean mutur bihurtua, arestian espirituak hartua zirudiena aberetasunik gordinenera amildua izan balitz bezala;
|
baina
beldur zen, beldur behar zuen?, bestetik, haren muturra ere halakoa zelako: beldurgarria; ondorioz, Damaso isiltzera zihoan, baina une hartan, segundo hamarren bateko tartean?
|
|
|
edo begirada ezin iheskorragoak trukatzen zituzten beren artean, edo ez zioten elkarri begiratu ere egiten, nor bere burbuilan joango balitz bezala; egoera hartan, Reginak, haren betarteko giharrek tentsio nabaria adierazten zuten? bere buruarekin borrokan zirudien; bazuen, izan ere, bertigo hura, berezkoa,
|
baina
beldurrak eragina ere bai, autosugestio prozesu baten bidez, eta igogailua eroriko balitz??, eta bazuen, halaber, beste beldur bat, ez txikiagoa, bi dozena ikusle haien aurrean barregarri gelditzekoa, zorabiatu eta lurrera eroriz gero, adibidez, hain zuen bere baitan errotua sentimendu hura, berezko harrotasunarekin lotua, ume umetatik; bi beldur, Reginaren baitatik tiraka ari zirenak, aurkako no...
|
|
|
Datosek gogoratzen du Rutonek eta Phineasek barre egin zutela eta berak ere barre egin zuela
|
baina
beldur apur batekin.
|
|
|
ez al ginen onerako eta txarrerako ezkondu?, zu ez bazoaz, ni ere ez... ...e bat gizon emakume zihoazen igogailuan, batzuk lasaiago, besteak urduriago– edo begirada ezin iheskorragoak trukatzen zituzten beren artean, edo ez zioten elkarri begiratu ere egiten, nor bere burbuilan joango balitz bezala; egoera hartan, Reginak –haren betarteko giharrek tentsio nabaria adierazten zuten– bere buruarekin borrokan zirudien; bazuen, izan ere, bertigo hura, berezkoa,
|
baina
beldurrak eragina ere bai, autosugestio prozesu baten bidez –eta igogailua eroriko balitz? –, eta bazuen, halaber, beste beldur bat, ez txikiagoa, bi dozena ikusle haien aurrean barregarri gelditzekoa, zorabiatu eta lurrera eroriz gero, adibidez, hain zuen bere baitan errotua sentimendu hura, berezko harrotasunarekin lotua, ume umetatik; bi beldur, Reginaren baitatik tiraka ari zirenak,...
|
|
|
Damasok aita Pierreri so egiten zion: pozak airean behar zuen, alde batetik, irakaslea bere lekutik atera zuelako, ikusi besterik ez zegoen honen aurpegia, bat batean mutur bihurtua, arestian espirituak hartua zirudiena aberetasunik gordinenera amildua izan balitz bezala;
|
baina
beldur zen –beldur behar zuen–, bestetik, haren muturra ere halakoa zelako: beldurgarria; ondorioz, Damaso isiltzera zihoan, baina une hartan –segundo hamarren bateko tartean– aita Pierrerekin lotzen zuèn begiradaren norantza apur bat eskuinera aldatu eta ikaskide baten irribarrearekin topatu zen; harena, baina, ez zen irri nabarmen bat; aitzitik:
|
|
2010
|
|
|
Zuk ez dituzu heroiak eta aintzakotzat hartzen, edo orain hartzen dituzu eta orain ez; nik ordea, beti hartzen ditut aintzakotzat; are gehiago: sinetsia nago Francok erail zituèn gudariak, soldaduak eta zibilak gogoan izan genituzkeela egunero; izan ere, Franco hil zen,
|
baina
beldur naiz sekula baino biziago ez ote den euskal lurra zatikatzen duen konstituzio sasidemokratiko honekin?; zuk ez zenituen heroiak hain aintzakotzat hartzen, baina nik, aintzakotzat hartzeaz gain, miretsi eta goretsi egiten ditut, guztiontzako ispilu izan daitezen, eredu eta jarraibide, gaurko mundua, baita Euskal Herria ere, jakina, maite dut lirika, baina ez gutxiago epika, gure herria herr...
|
|
|
Askotan esan dizut, izan ere, ni neu nintzela anaietan beldurtiena, ni baino jende beldurtiagoa ere ezagutu izan dut, haatik??,
|
baina
beldurrak egia den bezalakoa ikustera eraman ninduen, hartarako arrazoi logikoa erabiltzen nuela. Zergatik fantasmen beldur izan, arrazoi logikoak fantasmen inexistentziara baninderaman?
|
|
|
–Bai. Baina ez zidan gehiagorik kontatu??; eta nola ikusten bainuen Helenari morboa piztu zitzaiola eta xehetasun bortitzen bila zebilela, beldur zen, bai,
|
baina
beldurraren gainetik zuen, inondik ere, jakin mina?, honela mintzatu nintzaion: –Ez zizun kontatu beldurgarria zela???;. E ez??
|
|
|
heriotzak, izan ere, heriotzaren zama beltza galtzen du, lo gozo, baita tximeleta zuri baten hegaldi ere, ondorioz? bihurtzen denean?; aitor dut, haatik, nire jarrera hau ez dela ausardiak eragindakoa, beldurrak baizik;
|
baina
beldurrak, itsutu bezala argi gaitzake edonoiz, askotan esan dizut?
|
|
|
arimaren gau ilunean zirrikitu bat zabaldu izan zait inoiz, hala uste dut behintzat, gauza horietaz inork ez baitaki?, argi bat sartu zen, hartu ninduen, urtu ninduen? eta argiaren esperantzan eta argiaren nostalgian bizi naiz geroztik;
|
baina
beldur ere banaiz, beharbada; eta Simone Weilen bizitza irakurtzen dut?. Erroak erauzi behar dira. Zuhaitza moztu, gurutze bat egin eta egunero bizkargaineratu?
|
|
|
ESAN dizkizudanak esanda, ama lotsagaldu baten irudia geratuko zaizun kezka piztu zait, sexuarekin obsesionaturiko atso txoro batena. Ez nuke nahi,
|
baina
beldur horregatik ez dut neure burua zentsuratu eta zikiratu nahi ere. Xeheago azalduko dizut kontu hau.
|
|
|
Susmoa baitut badugula bihotzean barne leiho bat, beste dimentsio batera jotzen duena: arimaren gau ilunean zirrikitu bat zabaldu izan zait inoiz —hala uste dut behintzat, gauza horietaz inork ez baitaki—, argi bat sartu zen, hartu ninduen, urtu ninduen... eta argiaren esperantzan eta argiaren nostalgian bizi naiz geroztik;
|
baina
beldur ere banaiz, beharbada; eta Simone Weilen bizitza irakurtzen dut —" Erroak erauzi behar dira. Zuhaitza moztu, gurutze bat egin eta egunero bizkargaineratu" idatzi zuen behin batean; eta bestean:
|
|
|
Askotan esan dizut, izan ere, ni neu nintzela anaietan beldurtiena —ni baino jende beldurtiagoa ere ezagutu izan dut, haatik... —,
|
baina
beldurrak egia den bezalakoa ikustera eraman ninduen, hartarako arrazoi logikoa erabiltzen nuela. Zergatik fantasmen beldur izan, arrazoi logikoak fantasmen inexistentziara baninderaman?
|
|
|
Baina, orain ohartzen naizela, tximeleta zuri baten izena ere izan daiteke Duquesnel: heriotzak, izan ere, heriotzaren zama beltza galtzen du, lo gozo —baita tximeleta zuri baten hegaldi ere, ondorioz— bihurtzen denean...; aitor dut, haatik, nire jarrera hau ez dela ausardiak eragindakoa, beldurrak baizik;
|
baina
beldurrak, itsutu bezala argi gaitzake edonoiz, askotan esan dizut...
|
|
|
Zuk ez dituzu heroiak eta aintzakotzat hartzen, edo orain hartzen dituzu eta orain ez; nik ordea, beti hartzen ditut aintzakotzat; are gehiago: sinetsia nago Francok erail zituèn gudariak, soldaduak eta zibilak gogoan izan genituzkeela egunero; izan ere, Franco hil zen,
|
baina
beldur naiz sekula baino biziago ez ote den euskal lurra zatikatzen duen konstituzio sasidemokratiko honekin...; zuk ez zenituen heroiak hain aintzakotzat hartzen, baina nik, aintzakotzat hartzeaz gain, miretsi eta goretsi egiten ditut, guztiontzako ispilu izan daitezen, eredu eta jarraibide, gaurko mundua, baita Euskal Herria ere, jakina —maite dut lirika, baina ez gutxiago epika, gure herr...
|
|
|
" Bai. Baina ez zidan gehiagorik kontatu..."; eta nola ikusten bainuen Helenari morboa piztu zitzaiola eta xehetasun bortitzen bila zebilela —beldur zen, bai,
|
baina
beldurraren gainetik zuen, inondik ere, jakin mina—, honela mintzatu nintzaion: " Ez zizun kontatu beldurgarria zela...?";" E ez..." erantzun zidan besoaz besoa ukitu eta begiak lekutik ateratzen zitzaizkiola berriro, ahotsa dar dar.
|
|
2011
|
|
|
Maite haut, Martin, eta inoiz baino behar handiagoa sentitzen diat hirekin egoteko. Hementxe zeukaat, gainera, hiretzat zerbait;
|
baina
beldurra ematen zidak galanta, ez dezaala pentsa.
|
|
|
Lurrek ez zuen bere etxera inoiz gonbidatu, horregatik beragatik nahi zuen bertara itzuli,, bere lorategian itxirik geratu nintzen egunean ez nuen ezer arrarorik ikusi, baina halakorik ez balego, gonbidatuko nindukeen; bera nirera maiz etortzen zen?. Kuriositatea bazuen Lur idazten ari zena irakurtzeko,
|
baina
beldur pixka bat ere ematen zion jasan zuen kretinismo estetiko dosiren batekin topo egiteak; ez zuen Lurrengandik ezer ederrik espero, simetriarik, harmoniarik, horretarako obra ikusi behar da norberaren erraien gainetik, Lurrek egiten ez dakien zerbait, eta ez zegoen horrek ekar zitzakeen asperraldiak eta auzo lotsak agoantatzeko prest.
|
|
2012
|
|
|
Burua deformatzeraino ari da hazten. Izutzen ari zara eta eskuarekin ukitzera zoaz,
|
baina
beldurra ematen dizu. Geroz eta gehiago gerturatzen ari zara.
|
|
|
Associate bat zinela esan zenidan, harrotasunez. Ez nekien zertaz ari zinen,
|
baina
beldur nintzen. Geroz eta erantzukizun handiagoa izango zenuela esan zenidan eta zure akats txiki batek milioiak balio zituela.
|
|
|
Trumoia dabil kanpoan, argia azkenetan da. Nik ez daukat beldurrik,
|
baina
beldurra sentitzea litzateke normalena. Hain da beltza ikusmira...
|
|
|
Monomania hori, horrela izendatu behar badut, psikologiaren jakintzak arreta deritzan adimenaren tasun horren suminkortasun gaizto bat zen. Litekeena da ez ulertzea;
|
baina
beldur naiz, izan ere, irakurle arruntari interes intentsitate nerbioso hau adieraziko dion beste modurik ez ote den izango, zeren haren eraginpean, neure kasuan behintzat (teknikoki ez mintzatzeagatik), meditazioaren ahalmenak unibertsoko objektu arruntenen behaketaz arduratzen baitziren, eta bete betean haietan murgiltzen.
|
|
2013
|
|
|
Bazekien gutxienez bisita bat egin ziola Barneyri, horrenbeste zor ziola,
|
baina
beldurra zuen Barneyk zer eskatuko, eta geroko uzten joaten zen beti.
|
|
|
–Ekintza ederra izan daitekek,
|
baina
beldurra ematen zidak?
|
|
|
Eta aurrerago: . Hasieran, konbentzituta bai,
|
baina
beldurrez bezala etorri nindunan, hainbeste gauza txar entzuten nitinan Afrikaz: malaria, paludismoa, miseria?
|
|
|
–Ejertzitoan da orain, gehitu zuen?,
|
baina
beldur naiz ez ote den txoroegi suertatu.
|
|
|
Goikoa idatzi nuenetik, Lizzy maite maitea, guztiz gauza ustekabeko eta larria gertatu da;
|
baina
beldur naiz ikaratuko ote zaitudan... ondo gaude denok, egon seguru horretaz. Esan behar dizudana Lydia gaixoari buruzkoa da.
|
|
|
harana, haren aurreko mendixkak eta haietako asko janzten zituzten basoen eremu zabala, eta, noiz edo behin, erreka zati bat. Gardiner jaunak parke osoari itzulia egiteko gogoa adierazi zuen,
|
baina
beldur zen ez ote zen handiegia izango oinez joateko. Lorazainak orotara hamar milia zirela esan zien garailearen irribarreaz.
|
|
|
–Ekintza ederra izan daitekek,
|
baina
beldurra ematen zidak...
|
|
|
Eta aurrerago: " Hasieran, konbentzituta bai,
|
baina
beldurrez bezala etorri nindunan, hainbeste gauza txar entzuten nitinan Afrikaz: malaria, paludismoa, miseria...
|
|
2014
|
|
|
–Ez?
|
baina
beldur naiz? –ahotsa goratu zuen zotin zoli batean.
|
|
|
–Zer? , ahots nekatua erakutsi nahi nuen,
|
baina
beldurra zen sentitzen nuena.
|
|
|
Mirenek ez daki atea noiz ireki. Gose da, tripa-zorriak dantzan ditu;
|
baina
beldur da atea ireki eta nor topatuko duen.
|
|
2015
|
|
|
Han zihoan figura luzexka hura, tximinoari eskutik helduta, ibilera kulunkari harekin. Pagadian sartzen ikusi nituenean kosta egin zitzaidan ibiltzen hastea,
|
baina
beldurrari barneko bultzada sendo bat nagusitu zitzaion, eta gizonari eta tximinoari segitzeko erabakiari irmo eutsi nion. Poliki eta lurra tentuz zapalduz egin nuen aurrera, atzera egiteko tentazioari gaina hartu eta lurralde aurkitu berri batean barneratzen ausartzen denak bezala.
|
|
|
Ibonek, eskainitako zigarro berbera piztu, eta han gelditu ziren biak bata bestearen ondoan. Ibon gose zen eta alde egin nahi zuen,
|
baina
beldur zen Nagoreren erantzunaz, eta isilik jarraitu zuen.
|
|
|
toma ya! Guk prosa batzuk idatzi ditugu,
|
baina
beldur gara kontzeptu horiek guztiak beteko ote dituenetz. Ea zuk zer diozun, irakurle.
|
|
|
Nire belarritik oso gertu egiten zuen ulu berak ere. Aurpegira begiratu nahi nion, nire ametsetako Asier zela baieztatzeko,
|
baina
beldurra ematen zidan gehiegi mugitzeak. Trapuzko panpina baten antzera jarraitu nuen, atearen kontra bere indarraren mende.
|
|
|
Torturapean ere ez nuen onartuko,
|
baina
beldur nintzen. Neure onetik ateratzen ninduen Rikkak Zapierren proposamena onartzeak.
|
|
|
Orain ez dut uste hori egingo nukeenik,
|
baina
beldurra ematen dit noizbait hori egingo dudala ia ziurtasun osoz jakiteak, beldurra ematen dit gai naizela jakiteak, beldurra neure buruak.
|
|
|
inoiz ere ez nauela maite izan. Hasieratik zekiela, barruak esaten ziola,
|
baina
beldurra ematen ziola bakarrik lo egiteak, nekea zuela oheari hilean behin bederen maindireak aldatzeko, asperdura inork musikarik jartzen ez ziolako, alferkeria sukaldean aritzeko, nagikeria garai batean bezala Interneten sartu eta masturbatzen hasteko, eta alde horretatik, behintzat, hobeto koponduko zela nirekin.
|
|
|
–Ez da komeni ahanzterik horrekin zer gertatuko litzatekeen: hainbat eta hainbat eskribau, kopista, notari, abokatu, eragile, idazkari, mandazain, zaltzain, bankari, lupar, hitz zantarrago bat ere esatear egon naiz,
|
baina
beldur naiz zuen belarrietarako gogorregia ez den izango. Hau da, gizaki mordo ikaragarri bat, Erromako Aulki Gorenarentzat zama handia dena (barka nazazue erratu egin naiz-eta, fama handia esan nahi nuelako), gosez hiltzera beharturik egongo litzatekeela, hain zuzen ere?.
|
|
|
gogamenari buruzko diskusioetan. Geroago modu zehatzagoan ikusiko dugu,
|
baina
beldur naiz ikuspegi murriztailea ez ote den. Hau da, beldur naiz gizakiaren berezitasuna delakoaren bahetik pasatu ez ote dugun beti.
|
|
|
Aitak nahi luke bere semea norbait izatea, ez bera bezain ezereza: aparejadorea;
|
baina
beldur da bera adina ere ez dela egingo. Amarena da errua, ez baitu behar bezala hezi, berak lan egiten duelako eta ez duelako astirik semeaz arduratzeko.
|
|
2016
|
|
|
Bihotzez gizon ona bazen ere, ukatzaile xamarra zagerien, ardo pinta batzuen truke bere kastako guziak suntsitzeko prest zagerkeena. Odol gaiztoa, bai,
|
baina
beldurrez eragina, ere bai. Bera eta bere senideak zigor horretatik salbu gelditzeagatik beste gainerako guziak kondenatzeko prest zegoena.
|
|
|
Lan mekanikoa zen, baina egungo gizartean topa ditzakegun gizaki moten ugaritasuna ezagutzeko aukera ematen zidan. Bestalde, erritmo onean ari nintzen idazten eleberri bat, laugarrena jada,
|
baina
beldur nintzen hark ere ez ote zuen bukatuko mahaiaren tiradera batean, aurreko hirurek bezala: ez dut gogoratzen jada zenbat argitaletxek bota zituzten atzera nire liburuak.
|
|
|
erreferenduma behar dela, ez dela, kobazuloetara itzuliko garela eta ez garela, gure haurrak mongoliko jaioko direla eta ez direla... Pil pilean dagoen gaia da, eta Alsina bera ere sentibera izan liteke, gogoan izan dezagun Estatu Batuetako Harrisburg hirian istripu bat izan berri dutela zentral nuklear batean, ondorio larririk ez
|
baina
beldur ikaragarria zabaldu duena; bai, interesgarria izan liteke Lemoizko kontu hau, baina ezin eramango dugu oraintxe bertan Barasorda badiatxoan egiten ari diren obretara, izango dugu horretarako astia gerora ere.
|
|
|
ordezkatuz: horrek, oro har, kritiken kalitate teknikoaren maila hobetu du, tresneria kirurgikoa hobeto ezagutzen dute literatur teoria ikasitakoek?,
|
baina
beldur naiz eremu horretara ez ote dituen, aldi berean eta hein batean, isuraldatu ikasketa kulturalen efektu oro har berdintzaileak.
|
|
2017
|
|
|
Zergatik galdetu, orduan?? Nik ez nien federik ematen,
|
baina
beldur nintzen.
|
|
|
–Bai,
|
baina
beldur horrek elikatu egiten nau.
|
|
|
Ez diot garrantzirik eman, zure patua ezinezko maitasunen bilduma egitea baita, benetako aukerek, emakume australiarrak esate baterako, beldurra ematen dizutelako?, jarraitu zuen. Ez nengoen konforme eta zerbait erantzutekotan egon nintzaion,
|
baina
beldur nintzen ez ote nuen esnatuko. Oheburuaren kontra bizkarra tenkaturik nuela jarraitu nuen isilik.
|
|
|
Aurkitu nituen lokailu guztiekin lotu nuen gizona. Zapi batekin ahoa estali edo ez zalantzak izan nituen,
|
baina
beldur nintzen ez ote nuen itoko. Bost egun horietan ere ez zidan ezer aurpegiratu, ez zidan purrustadarik egin eta, tarteka askatzeko ahalegin izugarriak egiten bazituen ere, ez zuen nireganako gorrotorik erakutsi.
|
|
|
Bere ostetik zebilzkion bi poliziak galduak zituen jada (hiriko galeria handi batzutako komunak erabili zituen horretarako),
|
baina
beldur zen mugako txabolatxo hartan, bera nor zen eta zertara zihoan asmatuko ote zuten bere begietan. Beti gauza bera gertatu izan zitzaion muga gainditzeko unean.
|
|
|
Hantxe uzten zuen, zelda zoko hartan erdi kizkurturik, erdi etzanda, erdi tente. Bere begietan argia ez zen itzali,
|
baina
beldurraren eragina zen nabarien nini handituetan. Azkenean, hortz zuri zurizko irrifarrea eskaini zion Mikeli.
|
|
|
Geroztik hemen nago, emakume bat ez bada bestea, batzuetan biak, etengabe nire gainean, zer nahi duzu, zer behar duzu, ama maitakor batek haur txikia nola, hala erabiltzen naute egun osoan, eta ez naute bakarrik uzten ia une batez ere, honako hau adibidez, tarteka tarteka ari naiz idazten, bata erosketetan bestea sukaldean zeuden lipar batez zati bat, hurrena berriz siesta garaian eta horrela. Lanik ez dudala egin behar eta nire paperok uzteko eskatzen didate; oraindik ez dira agintzera iritsi,
|
baina
beldur naiz ahulago geratuz gero horixe egingo dutela, edo, nire esanei entzungor, besterik gabe eskuetatik kenduko ote dizkidaten. Alde egin nahiko nuke hemendik, ihes egin beharra dut salbatuko banaiz, baina orain, hori behingoz argi ikusi dudanean, ezin ohetik jaiki, ezin mugitu eta hemen gelditu behar, nire zigor gozo hau dastatzen, herio eztia ahogozatzen.
|
|
|
Ba, armiarma pozoitsuaren aurrean bezala, atzera egiten dut, ikaratuta. Lehen horrenbesteko tiraina sentiarazten zidanak, ez nuke esango atzera eragiten didanik, nazka ematen didanik, ez, inondik ere,
|
baina
beldurra bai, izuikara latza, gorputz adarrak indarge eta sorgorturik uzten dizkidana. Garbitasunaren aingeru goardakoa sorostera eta laguntzera etorri ote zait ba, behingoz eta aspaldiko partez?
|
|
|
Ez nekien xuxen zer gertatu zitzaidan
|
baina
beldurraren beldurrez ez nintekeen negar egitetik geldi. Ez nuen ere anaiaren gela berean egon nahi.
|
|
|
Lehengo hostoreak eta mousseak gogoan neuzkan oraindik, baita Remelluriko erreserba ere,
|
baina
beldur nintzen kontrako eztarritik joango ote zitzaizkion Jontxuri nire lana irakurriz gero.
|
|
|
Notario bati banku gizon bati baino sinpatia urriagoa zaio oro har, baina badakigu horiek gobernatzen dutela kontua, eta azken kontuak ixteko zita egin genuen. Espero nituen xoxak,
|
baina
beldur handiagoz zorrak. Osaba bizirik zen artean ez baitzizaion ezer falta izan (edo hori esaten zuen behintzat), ez zen xuhurkerietan ibiltzen, dirua, erre?
|
|
|
Hori zen une hartan ikusten nuen aukerarik okerrena, nire erru sentimendua erraldoi bihurtzen zuena. Martari aipatu ere ez nion egin,
|
baina
beldur horrek erabaki txiki batzuetan apalago jokatzera behartu ninduen.
|
|
|
|
baina
beldurra ere sortzen zait
|
|
|
Mugikorraren kargadorea eramatea ahaztu zuenez, ezin Olivierri deitu. Orain kargatuta zegoen,
|
baina
beldurra ematen zion baxenabartarrari deitzeak.
|
|
2018
|
|
|
Handik berehala, inbutu bat eta gasolinaren bidoia atera, eta Ford aren depositua betetzen lagundu dit, denik eta adeitasun handienaz. Beldur nintzen Ford ak ez ote zuen izango matxura larriagoren bat,
|
baina
beldur guztiok uxatu dira motorra piztu eta entzun dudalarik nola oneratu den marmar osasuntsu bat eginez. Orduantxe, Carlisle doktoreari eskerrak eman, eta agur esan diogu elkarri, nahiz eta haren Rover aren atzetik joan behar izan dudan muinoko errepide bihurgunetsuan, kilometro pasatxoan edo, bakoitzak gure bidea hartu dugun arte.
|
|
|
Nire bular minduak ubeltzen hasiak dira. Hemengo akabua, indibiduala eta kolektiboa, amore ematea litzateke,
|
baina
beldur naiz oraintxe, baflean daukadan neure botikin sekretu eta guzti ere (txikia, baina konpletoa), dudala oinazea jasan. Luze luze etzanik, ukondoetan zurkaiztu behar dut, bularrak libratzeko, baina horrela ezin da lanik egin, hain gutxi, ahalik azkarren?.
|
|
|
NEZU naiz. Murru zimenduen sendoera uste baino handiagoa izan da,
|
baina
beldur ginen baino txikiagoa. Harri gorriska batzuk agertu dira, zain belzdunak, zerbait osoa izanaren zati diruditenak.
|
|
|
Orain ezin du irakurri, are gutxiago Highsmith. Ondo dago,
|
baina
beldur da. Beldur zentzuzkoa oraingoan.
|
|
|
Edertasunaren kanona beti dago hor, aldatu egiten da baina beti dirau zutik, ez dago hori eraitsiko duenik. Abangoardietako artea saiatu zen, arte garaikidea saiatu zen, ematen du jada ez dela artelan bati begira jarrita goraipatzeko moduko balioa, ederra izateak ez duela ezer bermatzen,
|
baina
beldur naiz hori, oraindik ere, ez ote den oso bazterreko ikusmoldea, eta edertasunak, edertasunaren kanonak, ez ote dituen blaitzen gure begiak, gure buruak, gure bizitzak.
|
|
2019
|
|
|
–Eta isuritako odolak zerbaitetarako balioko balu?
|
baina
beldur naiz sufrimendu guztia alferrik izango dela berriz ere.
|
|
|
Bere baitatik kanpora proiektatzen ditu bere gorputzaren misterioa eta mehatxuak, eta horrek modua ematen dio horiek guztiak urruti atxikitzeko: jakina, arriskuan sentitzen da bere zakilean, zikiratuko duten beldurrez,
|
baina
beldur hori aiseago menderatzen da ezen ez neskatoak bere, barrenak, direla-eta sentitzen duen izu lausoa, askotan emakume bizitza guztian iraungo duena.
|
|
|
Lanbidean, arrakasta? izatea nahi du,
|
baina
beldur da lanez itoko ote den. Semeak egiten duena egiten duela, amak kezkaz eta ezinez begiratuko dio, beti, berea izanik ere gobernatzen ez duen istorio horri:
|
|
|
Erditzeak arrunt izaera desberdina izango du kasuan kasuan: amak sabelean gorde nahi du haragizko altxor hori, bere niaren pusketa preziatu hori, eta, aldi berean, paretik kendu nahi du molestia bat; esku artean eduki nahi du bere ametsa, azkenik,
|
baina
beldur die ametsa betetzeak ekarriko dituen ardurei: gurari bata zein bestea nagusitu daiteke, baina emakumea erdibiturik sentitu ohi da.
|
|
|
Dena dela, ezkontza desiratu bai,
|
baina
beldurra ere ematen dio neska gazteari. Askoz probetxu handiagoa dakarkio gizonari baino, eta horrexegatik desiratzen du halako irrikaz, baina, orobat, sakrifizio latzagoak eskatzen dizkio; batik bat, bortizkiago hautsi behar du iraganarekin.
|
|
|
Haren desiretako bakoitzak larrimin bat dakar: bere etorkizunaz jabetzeko irrikaz dago,
|
baina
beldur ematen dio iraganarekin hausteak; gizon bat, eduki, nahi du, baina gorroto du haren harrapakina izatea.
|
|
|
Madame de Rênal eta Madame de Chasteller tematsuki legitimistak dira biak ere; bata lotsatia da, esperientziarik gabea guztiz, eta besteak adimen liluragarria du, baina ez daki zertarako erabili; beraz, ez dira beren hutsegiteen erantzule, baizik haien biktimak, erakundeen eta ohituren biktimak diren bezala; eta hutsegitea da erromantizismoaren sorburua, hala nola porrota den poesiarena. Zer egin jakinaren gainean erabakitzen duen espiritu argi bat onartua izan daiteke edo idorki gaitzetsia;
|
baina
beldurrez, errukiz, ironiaz, maitasunez miresten ditugu ilunpetan bere bidearen bila dabilen bihotz eskuzabal baten kemena eta amarruak. Engainatu dituztenez, bertute alferreko eta xarmagarriak ernatzen zaizkie emakumeei, hala nola pudorea, harrotasuna, leuntasun ezin leunagoa; alde batetik, ajeak dira:
|
|
|
Gerta liteke maitaleak edo senarrak eskatzea karrerari uko egin diezaiola: emakumeak duda egingo du, Coletteren Mari Alderraiak bezala, zeinak biziki irrikatzen baitu ondoan gizon baten beroa sentitzea
|
baina
beldurra baitie ezkontzak dakartzan mugei; onartzen badu, jopu bihurtzen da ostera; uko egiten badio, bakardade sorgortzaile batera kondenatua dago. Gaur egun, gizonak ontzat jo ohi du neska lagunak lanean segitzea; Colette Yverren eleberriek emakume gazte bat erakusten dute etxeko bakearen izenean lanbideari uko egitera behartua, baina eleberri horiek zaharkituxeak daude; bi izaki libre elkarrekin bizitzea aberasgarria da haietako bakoitzarentzat, eta norberaren independentziaren bermea dira ezkontidearen zereginak; emakume beregainak ezkon esklabotzatik askatzen du senarra, hark trukean zor zion esklabotzatik.
|
|
|
...n, Ni, beti, gizakia burutik gaixo dagoen izakitzat hartu duten horietakoa naiz, Toki komun bezala ez dago gaizki, Agian ez zaizu hain toki komuna irudituko nire beste hipotesi hau, eromena bere adimenak berak gizakiarengan eragin duen talkaren ondorioa dela, hiru milioi urte igaro dira eta oraindik ez dugu lurrikara hori gainditu, Eta, zure ustez, gero eta okerragora joango gara, Ez naiz igarlea,
|
baina
beldur naiz baietz. Liburua mahai gainean pausatzean izan zen, Maria Sara zutitzen zen une berean, biak aurrez aurre gelditu ziren, bietako inork ezin zuen ihes egin, edo ez zuen nahi.
|