|
2000
|
|
|
Leitzara helduz txangoa amaitu dugu, baina gomendagarria da herrian kalez kale ibiltzea ere. Ingurumenaz gozatzea atsegina da,
|
baina
behin bidaia eginez gero, herrian egonalditxoa egiteak merezi du
|
|
|
Ez, esan nion nik, zure amak esan nahi du ni Erreka Mariren lagun mina naizela. Kasetak salduz ez gara aberastu,
|
baina
behin etxe batean sartuta, betirako izaten da. Agian horregatik guraso askoren" txapa" bihurtu gara, umeek behin eta berriro, gau eta egun ipuina jarri ohi dutelako.
|
|
|
Gaur egun errazagoa da yankee bihurtzea euskalduna edo europarra izatea baino. Jakina, Estatu Batuetan bizitzeko baimena lortzea zaila da,
|
baina
behin eskuratuz gero, estatubatuarra zara ondorio guztiekin. Herrialde boteretsua baldin bada, emigrazioari esker izan da.
|
|
|
Asko luza daiteke gai honetaz hitz egiten,
|
baina
behin kontestualizatu ondoren zein zertan ari den ulertzea errazagoa delakoan nago. " Euskaraz Mintza" ikasleek euskaraz aritzeko duten oztopoaren aurrean gainditzeko tresna bat da, baina ez dago dudarik beste hutsune asko eta esanguratsuei erantzun behar zaiela, hala nola irakaslegoaren hizkuntza formakuntzari (Nafar Gobernuak aurten EGA gabeko eta dakizuenez EGA ez da panazea ehun eta piko irakasle kontratatu ditu ereduetarako eta ausartu egiten da" entre bambalinas" eredua porrota dela esaten.) dagokiona edota Formakuntza Zientifiko Teknikoa euskaraz eskaintzearen garrantzia.
|
|
2001
|
|
|
Jesus Etxezarraga ez da sarritan argitaratzen duten idazle horietakoa, antza denez,
|
baina
behin animatuz gero «Sugearen tristura» bezalako ipuin bildumak eskaintzen dizkigu, protagonistatzat basamortuko urre trukatzaileak, erregina beltzak, zigor luzeko presoak, samurai zaharrak, Derio bisitatzera datorren erbesteko melkita, Etxahunen ahate migrariak, Mundu Gerraren ondoren Arratia aldera etorritako alemaniarrak, gudari hilen itzalak, erromatarren legioen entseinak edota Bilbo aldea... Oro har, xarma darie Jesus Etxezarragak Pamiela argitaletxearen eskutik plazaratu dituen ipuin hauei.
|
|
|
Hasieran gogorra ematen du eta gogorra da, baina nik uste" Ikasten" en ildokoa dela, sakonagoa. Entzuteko zailagoa bai,
|
baina
behin gustua hartuta, hobea dela uste dut.
|
|
|
CIEMEN (Centre Internacional Escarre per les Minories Etniques i les Nacions) elkarteko zuzendari Aureli Argemi katalana uzkur da horren gainean: " Independentzia lortu duten herriekin legez gertatuko dela uste dut, lortze bidean daudenean elkartasuna denekin,
|
baina
behin lortuta, status berri horretan, ahaztu zer izan diren eta nortzuk izan zituzten lagun".
|
|
2002
|
|
|
Hori guztia kontutan hartuta ere jendeak oraindik dantzan egiten duela uste du Larrañagak: " Agian kosta egiten zaio hastea,
|
baina
behin hasitakoan jendea gustura aritzen da; gainera, jendeak ondo dantzan badakiela ikusten da oholtza gainetik". Juan Mari Azkue ere iritzi berekoa da:
|
|
|
Guztiz isil eta mutu jokatu du beti bere produkzio militarraz, eta inoiz ez dio erantzun nahi izan datu eske joan zaion prentsari. Ni neu, hainbat urtetan saiatu naiz,
|
baina
behin ere ez dut lortu erantzunik. Nolanahi ere, ongi frogaturik dago EXPALen produkzio militarra.
|
|
|
Zortzi hamar urtetik aurrerako irakurleentzat oso dibertigarriak izan daitezkeen kontakizunen bilduma bat eskaintzen du Roberto Mielgo Merino sestaoarrak idatzitako «Basamortuko gauak» liburuak. Narratzailea basamortura doa oporretara,
|
baina
behin han, ezin du jasan egiten duen bero gogorra eta lo pasatzen ditu egun guztiak. Gauak iristean, ordea, logurerik ez du, eta aspertu egiten da zeharo, ahalik eta hitz egiten dakien dromedarioa ezagutzen duen arte.
|
|
2003
|
|
|
Gemak berriz, oso ondo ikusi zuen senarra, burua hotz zuela. Hasieran urduri zegoen enkargu asko zituelako emazteari emateko,
|
baina
behin betebehar horiek kunplituta lasaitu zen. Herriko kontuak galdetzen ditu eta mobilizazioak kontatuta begiak zabalik geratu omen da, ezer esan gabe.
|
|
|
Horregatik, hemendik aurrera eta datozen bi asteetan espero da emaitzaren zati garrantzitsuena. Berez, kapital anpliazioak urtebeteko iraupena izango du,
|
baina
behin eta berriro azpimarratzen denez, kopuru osoaren erdia, 2.500.000 euro, asteotan bildu behar da ezinbestez.
|
|
|
Maniatikoa naiz, eta ez ni bakarrik, beste pilotari asko ere hala da. Nik uste nuen zestarekin bakarrik gertatzen zela hori,
|
baina
behin pala jokalari batek esan zidan, eurek ere pala milimetrora lantzen zutela, alde batetik limatu, bestetik ez dakit zer egin... Eta ordura arte niretzat pala egur zati bat baino ez zen!
|
|
2004
|
|
|
Geroago galdetzen diot: " Zer egin duzu?",
|
baina
behin ere ez lehendabizikotik. Horrekin ez dut esan nahi irabazteak garrantzirik ez duenik, zeren bada jendea esaten duena garrantzitsuena parte hartzea dela.
|
|
2005
|
|
|
Futbolean ere desberdin egiten dute orain haurrek. Lehen, futbola herriko zelaian ikusten genuenean, dena ikusten genuen,
|
baina
behin. Orain, hainbeste kamera dauden leku batean, jokaldirik distiratsuenak hartzen dituzte, eta haurrek jokaldi batzuk ikusten dituzte, baina askotan errepikatuak, goitik nahiz behetik, ezkerretik nola eskumatik.
|
|
2006
|
|
|
Bai,
|
baina
behin ere ez dugu problema handirik izan. Erregistro bat baino gehiago, bai, izan dugu.
|
|
2007
|
|
|
Hemen ez da holakorik gertatzen. Orain dela urte dezente bai, izan ziren iskanbilak, eta jendea tranpan harrapatu zuten,
|
baina
behin abisu hori jasota, oso zorrotz kontrolatzen da orain jockeyen ingurua. Lasterketa baino lehen eta lasterketa bitartean oso kontrolatuta egoten gara, karrera guziak grabatzen dira, eta polizia bat ere propio jartzen digute gu zaintzeko, gu kontrolatzeko.
|
|
|
Zubiaren metafora ezin hobeto egokitzen da diskurtso mota honetara: pertsona hauek ertz batetik bestera pasatzeko zubia erabiltzen dute,
|
baina
behin bestaldean izanik zubia dinamitatu eta desagerrarazten dute. Eta gero zubi hori existitu ez balitz bezala ibaia zeharkatu eta bizi nahi dutenei esan diete, eurek igeriketan edo salto handi baten bidez egin zutela igaroaldia.
|
|
2008
|
|
|
Izan ere, 500 presoendako prestaturik zegoen leku txikian, 1939an 11.000 emakume zituzten gatibu, bertako ziega eta aretoetan pilatuta. Gehienak epairik gabe zeuden,
|
baina
behin betiko epaia jasotzen zutenean, Estatuko beste kartzeletara eramango zituen bidaia hasten zuten; Madrilgo Las Ventastik emakume preso aunitz bidali zituzten Mallorcara, Malagara, Durangora, Zornotzara eta Saturraranera. Lehendabiziko biak espetxe arruntak ziren, Las Ventas bezalakoxeak, baina Euskal Herrikoak, komentu, ikastetxe eta apezgaitegiak izan ziren iraganean.
|
|
2009
|
|
|
Badira pertsona bat hebain hebain egin dutenak, ihesi joan direnak, harrapatu dituztenak, barrura sartu eta zortzi urteko zigorrarekin irteten direnak. Eta badira txikizka lapurreta egin dutenak, dosi batengatik,
|
baina
behin, bi, hiru aldiz harrapatu dituztelako, hamabost, hemezortzi, hogei urteko zigorra dutenak. Ez da logikoa.
|
|
2010
|
|
|
Jakina pribazioak, debekuak eta mugak daudela, eta herrialde guztietan bezala sekulako astakeriak gertatzen direla. Gure lagun batek esaten du gainditu behar ez den lerro bat dagoela txinatarrentzat eta beste bat atzerritarrontzat,
|
baina
behin marra gaindituta, denak garela berdinak justiziaren aurrean. Niretzat akatsik larriena justizia eta boterearen arteko banaketarik eza da, baina errealitate hori ez dago Txinan bakarrik.
|
|
|
Kantu batendako gaua zuritzea erabakitzen badut zaude segur ez dela guruzbide bat. Gaitzena lana abiatzea da,
|
baina
behin abiatuta... Enetako euskara laborategi bat da.
|
|
|
Nekazariarekin parekatzen du: garia landu nahi duenak lurra prestatzen du, ongarritu, ureztatu...
|
baina
behin hazia ereinda, nekazariak badaki berez etorriko dela landarea," horretarako aurreprogramatuta dago". Ikasleen ondoan egoten dira hezitzaileak, baina ikasleek erabakitzen dute zer eta nola egin, euren artean adostutako arauak jarraituz.
|
|
|
Zutik Euskal Herria k argi adierazten du borroka armatuarekikoak. HBk eta Batasunak eskatu izan dizkiote su etenak ETAri beti ere ahots txikiarekin,
|
baina
behin ere ez ondoren etorri behar duena desagerpena dela azpimarratuz: " jarduera armatua behin betiko uzteko borondatearen erakusle gisa".
|
|
|
Etxean, garai hartako etxe gehienetan bezala, ezin zen politikaz hitz egin, baina bagenituen begiak eta jabetzen ginen gertatzen ari zenaz, eta horrek asko larritzen ninduen: amari entzuten nion ezin zela euskaraz hitz egin, 9 hilabetez baino ez zen egon eskolan,
|
baina
behin baino gehiagotan tokatu zitzaion eraztuna janztea... Gauza horiek asko haserrarazten nindutela gogoan dut.
|
|
2011
|
|
|
Beldurra baino gehiago mesfidantza. Ados, gobernatuak izatearen truke gobernua hautatuko dugu,
|
baina
behin aukeratuta gobernu horrek benetan egiten ote du egin lukeena. Zergatik da buruzagi politikoekiko miresmen eta atxikimendua inoiz baino urriagoa?
|
|
|
Hala ere, horrek ez du esan nahi jendeak egiten duguna baloratzen ez duenik. Arazoa da askotan kosta egiten dela gure musika jendearengana helaraztea,
|
baina
behin hori gertatu eta gero, jendeak asko baloratzen du egiten duguna; eta horrek izugarri pozten gaitu, berez lorpen ikaragarria delako.
|
|
|
Agaramontarren eta errege erreginen garaipena izan zen 1507koa,
|
baina
behin behinekoa baizik ez zen izan. Leringo kondearen eta Gaztelako orduko erregeorde Fernandoren interesek bat egin zuten Nafarroa menpean hartzeko.
|
|
2012
|
|
|
Pelikula zubereraz grabatu dute eta berezitasun hori azpimarratu dugu kazetariok estreinatu aurretik Xorari buruz hitz egitean, horrelakorik egiten den lehenbiziko aldia delako,
|
baina
behin filma bukatu eta ikusgai egongo den honetan, ez dut uste bidezkoa denik ezaugarri horrekin tematzea, Peio Cachenautek zuzendutako lanaren alderdi esanguratsuenez ahaztea litzateke eta.
|
|
|
Badakigu euskal presoek tortura eta tratu txarrak salatzen dituztela, baina ezin iritsi gara Jihad islamdarreko kide direnetara. Behin edo behin jakiten dugu zer edo zer,
|
baina
behin edo behin besterik ez. Baliteke poliziak haiek ez torturatzea.
|
|
|
Albeizko tontorra ekialdean, lautada hegoaldean... eta Umandiako hegoaldeko aurpegi pikoa parez pare. Gauden lekutik begiratuta, benetan den baino zailagoa dirudi parean daukagun malda gaindituz Umandiako tontorrera heltzeak,
|
baina
behin mendiari metroak lapurtzen joan ahala, ez zaigu horrenbesterainokoa irudituko. Hori bai, izerdia erruz isuri dugu.
|
|
2013
|
|
|
Segituan, N errepidea gurutzatzea egokitu zaigu, bideari berrekiteko. Zati horretan baino ez da ateratzen errepidera ibilbidea,
|
baina
behin edo behin gertu sumatuko dugu N eta pare bat alditan buru gainetik igaroko zaigu errepide berritua.
|
|
|
Pedro Arrojo aditu espainiarrak dioenez, lehiakortasunaren abantailaren argudioa baliagarria izan daiteke beste alor batzuetan, baina ez dauka zentzurik urarenean, ur hornidura zerbitzuek izaera monopolistikoa dutelako. Alegia, pribatizazioak lehiakortasuna sor dezake merkatua eskuratzeko unean,
|
baina
behin enpresa batek kontzesioa lortuta normalean hainbat hamarkadatan aritzeko kontsezioa izaten da, monopolio bihurtzen da. " Testuinguru horretan, eta paradoxa eman badezake ere, lehiakortasuna desagertzen da", dio Arrojok.
|
|
2014
|
|
|
Bitartean, lehen errefuxiatuen belaunaldiak etxetik eraman zituen objektuekin museo bat egitea pentsatzen ari dira Balatan. " Aurrenekoa izango da Palestinan dio alai Arafatek,
|
baina
behin behinean egin dugu, noizbait etxera itzuli behar baitugu".
|
|
|
Bai, behin baino gehiagotan utzi dute erortzen hori,
|
baina
behin ere ez didate azaldu zertan oinarritzen ziren. Behin batek galdetu zidan ea lehendakaria izango ote nintzatekeen.
|
|
2016
|
|
|
Orain, Larraulgo usadioak sendabelarrekin liburuan bildu ditu Otaegik ikasitako horiek guztiak: " Hasieran baserritarrek zer esan handirik ez zutela zioten,
|
baina
behin hizketan hasita bi ordutik gora egoten ginen ia beti", azaldu digu.
|
|
2017
|
|
|
Adin guztietako haurrak ditugu elkartean, baina jakintza hazi ahala gero eta nerabe gehiagok erabakitzen dute pausoa ematea, beraien egoera ulertu eta ausartu egiten dira. Nerabeok kristoren motxila daramate,
|
baina
behin onartuta eta gizarteratuta, zoriontsu izatera heldu daitezke.
|
|
2018
|
|
|
Hori esanda, azpimarratu behar da euskaraz bizi nahi duenarekin erdaraz egiten duenak bestearen hizkuntza eskubideei uko egiten diela; izan administrazioko langilea, medikua edo kalean ordua galdetu dizuna. Gerta daiteke etorri berriak ez jakitea hemen bi hizkuntza hitz egiten direla,
|
baina
behin hori jakinda arrazoi asko eman daitezke euskaraz ez egiteko. Hala ere, hizkuntza eskubideak ukatzen ari dira.
|
|
2021
|
|
|
Aplikazioa deskargatu eta hasi. Esaten dizute zuk nahi duzun ordutegia jartzeko aukera izango duzula, egun honetan edo bestean jai hartzeko arazorik ez dagoela...
|
baina
behin martxan hasita azkar ohartuko zara aukera hori egon badagoela, baina ez bazara ordu jakin batzuetan aktibo egoten puntuak galdu eta zerrendan behera egingo duzula, beraz, ez zaizkizula zuk ezarritako eremutik gertu dauden banaketak tokatuko; eta denak du antzeko metodoa.
|
|
|
Nor ote zen Maletten gidaria? Kasualitatea baino ez da izango,
|
baina
behin misterioaren eremuan jolasean hasita, agian Martin Bormann ez zen Berlinen hil… zeinek daki. Nolanahi ere, istorio honek naziek Euskal Herrian izan zuten benetako presentziaren eta Markina Xemeinen oraindik badirauen Bekobentako alemanen kondaira beltzaren inguruan ikertzen jarraitzeko bide ematen digu.
|
|
|
Gustuko nuen amonaren bueltako erantzun ia ikusezina. Ondo asko zekien amonak ez naizela batere ttirrinttinttinzalea,
|
baina
behin hasitakoa ondo bukatzearena berea dut eta egia da otordua borobiltzeko kafeak zerbait eskatzen duela atzetik. Lagun batek dioen moduan:
|
|
2022
|
|
|
Txikitatik asko aspertu izan naiz. Oso kuriosoa izan naiz,
|
baina
behin jakin mina asetuta, berriro aspertzen nintzen, eta beste zerbait egin nahi izaten nuen. Bestalde, zientziak asko erakarri ninduen eskolako garai batetik aurrera, eta argi neukan zientziarekin lotutako zerbait ikasiko nuela.
|
|
2023
|
|
|
Jende asko etorri zaigu Negu hurbilak programatzeko gogoz. Pelikula hau ez zen inondik inora sortu zinema aretoetan egoteko bokazioarekin,
|
baina
behin honaino iritsita, gure asmoa da Euskal Herri osoan eta Espainiako Estatuko hiriburuetan, gutxienez, erakutsi ahal izatea.
|