2000
|
|
Hala, Ralphek erdi etsita alde eginda, azkenean heldu da hitzaldiaren ordua. Dozenatxo bat gazte geunden Gazte Aretora sartzeko prest,
|
baina
barrutik irten den gizon batek esan digu ekitaldia bertan behera geratu dela, eta ez zela ezer larria, baina aretotik berrogeita hamar bat metrora urruntzeko mesedez.
|
2001
|
|
Izan liteke, ordea, Lucas eta Maria farsanteak izatea eta kanpotik lasaitasuna
|
baina
barrutik beste zerbait izatea. Ezagutu orduko jakin nuen ezetz:
|
|
Halaxe esan zion Marcosek, ezin zela nekatuta egon egun osoa ohean eta barre egin zuen. Lucasek ere barre egin zuen
|
baina
barrutik, kanpotik ez. Eta esan zion Marcosi ez, ez da hori; nekatuta nago, esan nahi dut hiltzeko moduan nagoela, eta jarraitu zuen esaten uste dut egokia dela orain hiltzea, orain hil behar dudalako, ez herenegun, orain hil behar dut.
|
|
Beste itsasarte hau, uhartearen, lakuaren modukoa izanen da, beste sumendi krater baten ondorioa. Badiara sarrera, Axelen kalkuluen arabera, hogeiren bat metrokoa izanen da, sarreran seizazpi metroko sakonera,
|
baina
barruan ehun eta hogeikoa.
|
2004
|
|
Sua txikiagoa zen, baina sua. Holakoetan gertatzen da, sua amatatzen denean eta ikusten dituzunean hondakinak hondakinen gainean, orduan pizten dela benetako sua,
|
baina
barruan, inork ikusten ez duen lekuan, eta gehiago erretzen du.
|
2005
|
|
Beste modurik ba al zen lehengusu lehengusinak elkarrekin bizitzeko elkarri traba egin gabe? Naroak ez du hori apurtu nahi,
|
baina
barrutik galderak egitera behartzen du zerbaitek. Ondo baino hobeto daki gehiegizko galderek Amets zelan ateratzen duten bere senetik, berez lasaia izan arren, oso.
|
|
Eta, oso gogoz,
|
baina
barruan halako ximiko batekin, urteetan hainbeste aldiz egondako Sagarminaga Kulturunera azaltzea pentsatu nuen.
|
|
Nik Betty Boop deituko niokeen, haren antz handia baitzuen: kanpoalde mizkina
|
baina
barruan bonba, hiztun oparoa eta buruargia. Bagenuen halaber Jabi Mazo," Pel" deitzen genuena, ezizen hark, deiturari lotuta, primeran adierazten baitzuen tipoaren ezaugarri nabariena.
|
2007
|
|
Kexu bat dirudi, urrumaka dabilen emakumezko baten ahots etena. Saloitik gonbidatuen gelako atea irekita dagoela ikus dezake,
|
baina
barruan ilunegi dago ezer ikusteko. MJ egongela zeharkatu eta aterantz gerturatu da, zaratarik egin gabe.
|
2008
|
|
Beraien hegaldiaren zain, hegazkinari kanpoaldetik begiratzen dioten bidaiarigaiek hegazkin bat besterik ez dute ikusten. Traste isil bat, beste bat askoren artean;
|
baina
barruan ezohiko zerbait ari da gertatzen.
|
|
Alferrik igurtziko dizu emakumeak bekokia, ez dela ezer larria, edonori gerta dakiokeela errepikatuz. Zuk eskertu egingo diozu jarrera hori hitzez,
|
baina
barru barruan emakume hori gorrotatzen hasiko zara. Egia da gauzak ez direla bere onetik atera behar.
|
|
Alderdiarekin gorroto maitasun harremanak ditu. Kanpotik begiratuta, aterpea eta babesa emango liokeela pentsatzen du,
|
baina
barrura sartu den bakoitzean zalantza etikoek ausiki diote barrena. Langilea da, atseden hartzeak gaixotu egiten du, eroapen izugarria du eta entzuten daki.
|
2009
|
|
Bestela esan, zer bat eta bera da, izan, behin Natura gisa manifestatzen dena, bestean kontzientzia gisa. Jainkoa, ez munduaren gainean (kanpoan),
|
baina
barruan, unibertsoaren erro eta arima; unibertsoa, Jainkoaren beztidura; eta Jainkoaren irudia, gizon emakumea. Hau da, panteismo edo panenteismoa, modernitateak utzi digun eskema mundua pentsatzeko, eta Jainkoa ere pentsatzeko (Jainko bat honezkero tradizioko, erlijiosoa?
|
2010
|
|
Ederki egiaztatu ahal izan nuen bere garaian nire susmo eta burutazioek ez zutela oinarririk,
|
baina
barrutik jaten ninduèn jelosiaren harrak burua nahastu, eta beste errealitate bat eraiki zuen nire irudimenak, Domingoren aurkako errotikako ezinikusia sentitzera eraman ninduena bolada batean, hori ere ezin ukatu, gezur esango bainuke bestela, Damaso; eta nola ulertu nuen, halako batean, entziklopediak Troiako Helenari buruz zioena: Helena Troiakoa, gizon guztiak atzean zituena, eta gizonen arteko ezinikusiak eta borrokak eragiten zituena!
|
|
Edo gogoratu egin behar ote dizut nor izan zen Benjamin Maria? Beste gauza batzuk ere esango nizkizuke, baina??, eta hantxe gelditu zinen; zure hitzek ez ninduten ez hotz ez bero utzi, jakina,
|
baina
barru barrutik atera zitzaidan: –Esan!?; eta zuk, hiruzpalau segundoko begirada ezin zorrotzagoaren aterpean nire erabakitasunak irekitzen zuèn espazioaren nondik norakoak neurtzen zenituela, esan zenuen:
|
|
Eckhart maisuaren gizon pobreari buruzko sermoia, adibidez, originala ez ezik, txundigarria ere bada: ?(?) Pertsona hauei (penitentzietara eta kanpo ariketetara emanak bizi direnei), ematen duten itxuragatik deitzen zaie santu,
|
baina
barrutik asto hutsak dira, ez baitakite Jainkozko Egiaren zentzu sakona bereizten. (?) Gizonak pobre behar du izan:
|
|
Erriberakoak! Odol berodun gizonak bildots egin dira abertzaletasuna ezagutu dabenean,
|
baina
barruan lotan dauken lehoia izartuko jake egunen baten?. Oker zebilen Lauaxeta.
|
|
Ederki egiaztatu ahal izan nuen bere garaian nire susmo eta burutazioek ez zutela oinarririk,
|
baina
barrutik jaten ninduèn jelosiaren harrak burua nahastu, eta beste errealitate bat eraiki zuen nire irudimenak, Domingoren aurkako errotikako ezinikusia sentitzera eraman ninduena bolada batean, hori ere ezin ukatu, gezur esango bainuke bestela, Damaso; eta nola ulertu nuen, halako batean, entziklopediak Troiako Helenari buruz zioena: Helena Troiakoa, gizon guztiak atzean zituena, eta gizonen arteko ezinikusiak eta borrokak eragiten zituena!
|
|
Edo gogoratu egin behar ote dizut nor izan zen Benjamin Maria? Beste gauza batzuk ere esango nizkizuke, baina...", eta hantxe gelditu zinen; zure hitzek ez ninduten ez hotz ez bero utzi, jakina,
|
baina
barru barrutik atera zitzaidan: " Esan!"; eta zuk, hiruzpalau segundoko begirada ezin zorrotzagoaren aterpean nire erabakitasunak irekitzen zuèn espazioaren nondik norakoak neurtzen zenituela, esan zenuen:
|
|
Eckhart maisuaren gizon pobreari buruzko sermoia, adibidez, originala ez ezik, txundigarria ere bada: "(...) Pertsona hauei (penitentzietara eta kanpo ariketetara emanak bizi direnei), ematen duten itxuragatik deitzen zaie santu,
|
baina
barrutik asto hutsak dira, ez baitakite Jainkozko Egiaren zentzu sakona bereizten. (...) Gizonak pobre behar du izan:
|
2011
|
|
Leku hori nolakoa den ere ez dakit, ez didalako begiratzen uzten, baina ateratzen uzten dit. Noski, nik esaten dudana eta errealitatea dena lotuta dago, dena nigan dago,
|
baina
barrutik askoz gehiago gara, beste gauza bat. Errealitatea hemen dago, baina gure azaletik barrura jada ez da errealitatea, humoreen magma gara, bakoitzak bere filtro propioak ditu, bere subjektibitatea, eta hortik lan egitea gustuko dut.
|
2012
|
|
Déjà vu deitzen den hori. Lehen aldia nuen Buenos Airesen,
|
baina
barruan zerbaitek, ni hemen egona naiz, xuxurlatzen zidan etengabe.
|
|
Barre egiten dio,
|
baina
barruan zauritxo bat sentitzen du senarra hainbesteko gogoz ikustean. Parkean bera baino gazteagoak diren emakumez inguratuta egon eta gero, etxera heltzean berari botika zaharretan dauden pitxerren antza hartuko diola pentsatu du.
|
|
Ez nekien norekin hitz egin
|
baina
barrua hustu behar nuen. Mariari deitu ahal nion.
|
|
Belarra hazia zegoen haien inguruan eta gainean. Eguzkitakoaren zeta gogorra zen,
|
baina
barrutik elkarri itsatsita zeuden izpiak. Goialdea tolestua zegoen, osorik lizundua eta usteldua ageri zen, eta hautsi egin zen zabaltzean.
|
|
Belarra hazia zegoen haien inguruan eta gainean. Eguzkitakoaren zeta gogorra zen,
|
baina
barrutik elkarri itsatsita zeuden izpiak. Goialdea tolestua zegoen, osorik lizundua eta usteldua ageri zen, eta hautsi egin zen zabaltzean?.
|
2013
|
|
–Bai, agian kanpotik ikusita horrelako zerbait pentsa liteke, aurreneko irakurraldian behintzat,
|
baina
barrutik ez. Esan nahi dut nik ez dudala halako giro edo asmo zitalik sumatzen lankideen aldetik, inork tankera horretako mezurik bidal diezadan.
|
|
Zergatik diozu hori? , esan zuen Amaiak ez ulertuarena eginez,
|
baina
barru barruan kezkatzen hasi zen bere pentsamenduak hain agerikoak zirela konturatzeagatik.
|
2014
|
|
Rafa ez zen inoiz letrazalea izan. Ni gehixeago,
|
baina
barruan halako talka bat neukan: batetik, Rafagandik hurbil sentitu nahi nukeen, hari lagundu, nire berotasuna helarazi; bestetik, berriz, ordurako hasia nintzen mutil batekin, eta nahiago nuen Rafa burutik kendu; gainera, berarentzat ere hobe ahazten baldin baninduen; zertarako balioko zion nire ilusio harekin jarraitzeak?
|
|
–eta ez dakit nola esan doktoreari ezin dudala hitzetan jarri sentitzen dudana?. Orain ezin dut min hau jasan, Gorriak nire barruan zegoen guztia irentsi du, ez naiz hezur, haragi eta azal baino,
|
baina
barrutik, barrutik hutsik nago, ez da ni nintzenetik ezer geratzen, eta, aldi berean, hustasun hori guztiori, zulo beltz infinitu hori tristuraz eta ikaraz eta saminez beteta dago, eta ezin dut ebitatu hori sentitzea; saiatzen naiz, zin degizut saiatzen naizela bizirik nagoela sinesten, baina ezin dut ezin dut ezin dut arnasarik hartu, ezin dut lorik egin, ezin diot utzi jateari, erretzeari, neure buruaren kontrako guda honi amaiera eman nahi nioke eta hasiera bat bilatu, ez baitakit nondik hasi, nahiz eta hasi naizen dutxan sartu jantzi orraztu kalera irten paseoak eman pertsianak igo eta kokotsa apur bat altxatzen, hasi naiz gauzak egiten, baina ez diot zentzurik harrapatzen.
|
|
Agentziakoen aholkua bete zuen: kanpotik itxura diskretua izan behar zuen,
|
baina
barrutik kontrakoa: zerbitzuetara, adibidez, barruko arroparik gabe joateko gomendatzen zioten.
|
2015
|
|
Haragi hezur horiek burutik kentzeko, arreta deitu dion arraildura txiki txiki bat aurkitu du atearen ondoko horman. Arraroa begitandu zaio,
|
baina
barruan sartu eta eguna argitu arteko orduak pitzaduran kukututa emateko premia eutsiezinak inbaditu dio gogoa.
|
|
Nahi baino buelta gehiago eman zituen horregatik, urdin koloreko aurrealdea zuen enpresa txukun eta handi samar baten sarrerako atea aurkitu zuen arte. Hotzak akabatzen
|
baina
barrua irakiten zeukala sartu zen, ate ondoko karteltxo batean mesedez jotzeko eskatzen zuten txirrinik jo gabe. Ordenagailuari emazteari eskainiko zion sinpatia beraz begiratzen zion gizon burusoil nahiko ajatu bat zegoen harrera gela zabalean.
|
|
Biltegian ez zegoen. Goizean goiz pasa zen handik Jota eta ordu erdi luzea eman zuen ate joka,
|
baina
barruan txakurraren zaunka hotsak baizik ez zion erantzun. Argos han zegoen, baina itxura guztien arabera, nagusia ez zen etxean.
|
|
Gaizka Fernandez Soldevilla ikerlariak dio borroka armatuaren aurkako jarrera EIAren sorreratik bertatik zekarrela Onaindiak,
|
baina
barruan pedagogia egiten aritu zela, iritzia kanporatuz gero alderdiaren batasuna arriskuan jarriko zuelakoan.44 Zentzu honetan, UCDko kideen aurkako atentatuek eman zioten iritzi kritiko hori anbiguotasunik gabe kanporatzeko parada, edo giro egokia. Lehendik mamitzen hasia zegoen borroka armatuarekiko jarrera kritikoa are gehiago zabaldu zen EIAko militanteen artean ordutik aurrera.
|
|
Begiekin jarraitu du haien hegaldi ia zirkularra, aldika batetik bestera jauzi eginez. Ariketa ergela da, badaki, ia zentzugabea,
|
baina
barrua ere hutsa eta zentzugabea nabaritzen du, bezperako garagardo ilunen ajeak zartatua. Bihotza bera jiraka dabilkio miruen antzera, sentimenduak non kokatu asmatu ezinik.
|
|
Bakea. Mundutik aparte, zaratarik gabe
|
baina
barru barrutik abiatutako norbanakoaren purifikazioa baitzen haien helburu, modu horretan beren garaiko gizartearen erregenerazio espirituala lortuko zutelakoan. Iraultza isila.
|
|
–Ondo? esan du Luis Marik ere,
|
baina
barruan sentitzen duen euforia apur bat ematuz, disimulatuz. Aurrean ikusi dituen arte gogoratu ere ez da egin ia bere gurasoekin, baina bat batean kontzientziaren harra nabaritu du bere barrenean hozka eta hazka, beste batzuek sarri sarri idatzi baitiete, gauero oroitu, beren poz eta atsekabeen berri kontatu.
|
2016
|
|
Une hartan, amorruak itsututa zeunden eta ez zenuen ikusi nahi,
|
baina
barru barruan ondotxo zenekien arrazoi zuela. Zeu zinen puta hitzari eman nahi zenion adiera merezi zuena, ez bera.
|
|
Psikiatrikoa kartzela izan zen niretzat. Eta torturapean dagoen batek bere buruaren aurkako deklarazioa sinatzen duen bezala sinatu nuen nik Aita Mennin ingresatua izateko baimen agiria, momentu hartatik aurrera nire askatasuna instituzio psikiatrikoaren eta epaile baten esku egongo zela jakin gabe, neure kabuz eta inoren torturarik gabe, bai,
|
baina
barrutik torturatzen ninduten ahots zitalen mehatxupean, psikikoki sekula egon naizen egoerarik eskasenean, hondoa jota. Urtebete neraman ia etxetik irten gabe, eskizofrenia kolpe zital eta latza jasaten, logela baino areago kobazulo bihurtu zitzaizkidan lau pareta haien artean, barruko ahotsen etengabeko marmarraren pean.
|
|
Bere anaia bat joan zitzaion bisitan eta ez zuen ezagutu. Emaztea agertu zitzaion ondoren, eta ez zuela ezagutzen esan zuen,
|
baina
barruan zirrara bat sentitu zuela erantsi zuen, emakumeak. Giulio mio, esanez besarkatu zuenean.
|
|
Sabino Aranarentzat, labur esanda, herri baten osagai nagusia arraza zen, belaunaldiz belaunaldi transmititzen den ondare genetiko eta espirituala, eta euskaldunon kasuan bereziki fede kristaua, erlijiotasun sakona, kanpotik neurritsua
|
baina
barrutik bizi bizi sentitua, eta horrekin batera hizkuntza eta historia, euskal zuzenbidea, euskal foruak, eta haien bidez gozatu izan omen genuen askatasun politikoa, independentzia nahiago baduzue, edo kasik, 1839ko Legea baino lehen?, ohiturak.
|
|
Osorik irentsi zuenean, mehatxu zaunka batzuk bota zizkidan; ondoren, buelta eman eta etorritako lekutik joan zen. Plaza aldera jo nuen nik, urduri eta aztoratuta,
|
baina
barruan itxaropen berri bat nuela. Ala damua ote zen jada?
|
|
Zaila da horiek mugitzea. Administrazioak bere prozedurak bete behar ditu, eta legea errespetatu, jakina,
|
baina
barruan egiten diren interpretazioek, aldekoek eta kontrakoek, zuk egin nahi duzuna baldintzatu dezakete?. EH Bilduko Adolfo Araizek gaineratu duenez, gobernu barruko izendapen batzuekin batera, hori guztia arazo bat da, eta, arazo bat izango da?.
|
|
Apaindutako hilkutxa baten gisakoa da. Itxura polita dauka, bai,
|
baina
barruan, betiko gorpu ustela dago. Mamia ez dute ukitu ere egin, euren betiko irakurleentzat egina dago dena, baina irakurle horiek, adin kontuengatik, ez dituzte kontsumitzen sareko edukiak.
|
2017
|
|
EGUNAK joan, egunak etorri, denbora bazihoan. Saiatzen nintzen kuraia hartzen, oihuz hasten nintzen, jolasean,
|
baina
barru barruan triste nengoen. Ospakizunetako aste horretan guztian oroitzapenak piztu zitzaizkidan, bihotzondoa musika eta pertsona maitatuekin bete zitzaidan.
|
|
Ez du antzematen,
|
baina
barrua negarrez dauka, ezinegonez dardarka, tristuraz hotzikaratan, eta samina barrua janzten, barrua bustitzen, barrua zikintzen.
|
2018
|
|
Peajea ordaintzeko leihatila jaitsi nuenean soilik isildu nintzen,
|
baina
barruak bor bor jarraitzen zuen. Aspaldi ez nintzen horrela sentitzen, hamabost urte nituenetik agian.
|
|
–Tira, ez dakit esan didazun guztia ulertu dudan. Hobeto esanda, badakit esan didazun guztiaz erdia ere ez dudala ulertu,
|
baina
barrura apur bat begiratzeko balio izan dit, kar, kar, kar.
|
|
Ama hil zitzaigunean bera ikusi nuen hautsien. Azal gogorra dauka,
|
baina
barruan pertsona oso sentibera da, bihotz handikoa, eta emakumeekin gozoa izan da beti, bai amarekin, bai arrebarekin, bai emaztearekin, bai alabekin... Batzuetan pentsatu nuen gizona izateagatik nolabaiteko erruduntasuna sentitzen zuela eta beti zebilela errudun sentipen hori nolabait garbitu guran.
|
|
Bai, ditxosozko erasoak hondatu zuen guztia. Hasieran osatu eta ahaztuko zuela zirudien,
|
baina
barruan gelditu zitzaion zerbait. Zerbait okerra.
|
2019
|
|
Bost minutura, ibilgailurik agertu ez eta zarata isildu zenean, hesira itzuli zen. Kostata,
|
baina
barrura sartzea lortu zuen.
|
|
Edurnek, beraien senar emazte bizitzaren azken hilabeteetan, Norman jarri zion izena. Kopa esku artean hartu eta ezpainetara eraman zuen,
|
baina
barruan ez zen tantorik gelditzen. Telefonoa esku artean hartu eta, kontaktuetan Norman Bates aukeratu ondoren, asto belarri handi baten argazkia ere ageri zen?, sakatu eta bost minutu zatar pasatzeko prestatu zen.
|
|
Gauzak bildu, eta basoan barneratu dira, hark adierazitako tokiraino. Ez da, berez, harpea, aspaldi, ahaztutako garaietan, arbaso zaharrek jasotako trikuharria baino, baxua, erdi lurperatua,
|
baina
barruan zabala eta nahiko itxia eta, garrantzitsuena, lehorra. Eskua jarri du Hodeik harritzarretako batean eta baimena eskatu die barruko arimei, euren atsedenlekua erabiltzeko grazia egin diezaieten.
|
2020
|
|
Behingoagatik mutu. Hitzik esan gabe,
|
baina
barrurantz eta denok entzuteko moduan, ederra egin dut!, oihukatuz.
|
2021
|
|
Eta desagertua da duela hamalau urte bere burua behin eta berriz berritu eta berrasmatzeko gogotsu sentitzen zen emakume hura. Alda dezakezu azala urtean behin nahi baduzu, musker baten antzera,
|
baina
barruan musker bera biziko da beti. Nazka ematen dizun musker ezkatatsu eta odol hotzekoa.
|
|
Odola zerien eta tropoilu nahasi bat osatzen zuten gorputzetik hurbilenek, eta urrundu ahala, sisi saga hedatzen ziren espaloian barna. Gorriak ageri ziren azalean,
|
baina
barrura, urdina nabari zitzaien. Espaloitik burua altxatu zuenean, oinak eta bernak ikusteko baino ez zen gauza izan.
|
|
Odola zerien eta tropoilu nahasi bat osatzen zuten gorputzetik hurbilenek, eta urrundu ahala sisi saga hedatzen ziren espaloian barna. Gorriak ageri ziren azalean,
|
baina
barrura urdina nabari zitzaien".
|
2022
|
|
Hamasei urte bakarrik ditu,
|
baina
barrura sartzen uzten diote auzoko lagun helduxeagoekin doalako. Mutila liluratuta geratu da neskarekin.
|
2023
|
|
Aitortu diet, Martinek utzi ninduenean, hasi nintzela harekin elkartzen nintzen pisuaren ingurutik ibiltzen, etxebizitzari bost, sei eta zazpi buelta ematen. Eta ustez Martin kasualitatez bezala aurkitzeko egiten nuela,
|
baina
barru barruan, nire nahia ez zela zehazki hori, baizik eta beste emakume bat aurkitzea haren atarian, atezain automatikoan Martinen pisuaren botoia sakatzen. Desiratzen nengoen emakume hura aukitzeko, gerturatu eta esateko:
|