2000
|
|
Kolorearena —eta modeloa bera—, bertzalde, hauturik errazena izan zen. Luxuzko jatetxeko kartan baino tarifa ezberdin gehiagoren artean aukeratu beharra ezin askatuzko buruhaustea gertatuko zitzaidan, hitzez hitz errepikatu izan ez banu egiteko berean
|
baina
aise ere deliberamendu handiagoz ondoan ari zen etxekoandrearena:
|
|
Atzealdean, idazkun berdina, letra tipo berean
|
baina
aise ere tamaina handiagokoan, eta haren gainean hogeita bat urte lehenagoko nire kaligrafia zaintsua: " Eduardo Saragueta.
|
2006
|
|
Lana gogorxeagoa da baina gehiago ere pagatzen dute eta euskaldunak hara. Ardian lan egitea baino zailxeago da
|
baina
aise gehiago irabazten dugu, doble eta gehiago.
|
|
Banan banan irakatsi haien forma, haien pisua, bata bertzeari kateatzean hartzituz bezala bereganatzen duten mami berria. Josteta ezdeus baten itxura zuen horrek guztiak,
|
baina
aise ikasten nuen, eginahalik gabe eta axolarik batere gabe. Gilen lehiatuarendako, berriz, Salbaterrako zubiaz harata mundua ere bazela ikastearen pare izan zen.
|
|
Oporraldi haietako azken eguna genuen, eta bertakoek Maitasuna deitzen zioten mendia igotzeko baliatu nahi izan nuen nik egun hura. Lolak ez zuen oso gogoko izan nire asmoa, ez baitzen oso mendizalea,
|
baina
aise etsi zuen esan nionean mendiak bost kilometroko igoera leuna baino ez zuela eskatzen.
|
2007
|
|
Gero, jiratu egin zen, eta umeentzako parke bat ikusi zuen patinaje pista baten erdian. Biak ordu hartan hutsik zeuden,
|
baina
aise imajina zezakeen arratsalde partean egongo zen ume zalaparta. Hondartza berria egin zutenetik, tokiak galdua zuen lehen zeukan bazter ukitua.
|
|
Hasmentan denak irudi zuen posible, eskatu gabe ere bazegoen zer hartu,
|
baina
aise nahaspilatzen ziren gauzak Habanan eta, belarriak herrestan, hanka egin bertze erremediorik ez zuen.
|
2008
|
|
Gosalondoan argazkiak erakutsi zizkidaten. Niri ez zitzaidan iruditzen,
|
baina
aise nahasteko modukoak ginela zioten guztiek. Heriotzak ere nahastu egin gintuen nonbait.
|
|
KANDIDO. Agian ez,
|
baina
aise jarriko nituzke nik ertzainen begiak zugan.
|
2009
|
|
Azken emaitza horren erakusle. Ez zuten joan zen igandeko astindua errepikatu irabazi zieten Agileran,
|
baina
aise, sufritu gabe lortu zuten garaipena. Yachvili izan zen partidako izarra, Miarritzek lortutako 26 puntuetatik 23 lortu baitzituen berak, bi entsegu barne.
|
2011
|
|
Hala, baserria utzi eta kalera jaitsi ziren osaba izeba eta lehengusuak. Gure aitak horren berri jakin zuenean zer bota ote zuen ez dakit, amak ez zidalako inoiz esan,
|
baina
aise irudikatzen ahal dut, paper arkatzak hartu eta marrazten, albisteak zauri zaharrean eragingo zion txiraldi gaiztoaren sendagarri.
|
|
Gorputzak bere onera itzultzeko ez du denbora luzerik behar,
|
baina
aise joaten dira minutuak: anoa postuan arin arin ibili, denbora gehiago galduko ez badute.
|
|
Hasieran beste zerbait izango zuela pentsatu bazuen ere, gerora garbi ikusi zuen neskak ihes egiten ziola, nabarmen, garajeko atarian zela sumatzen bazuen ez zen kanpora irtengo lehen bezala, bere begi beltzei ez zien gehiago haren urdinen distirak erantzungo. Institutuko irakasleak berehala antzeman dio, ez daki zergatik
|
baina
aise antzematen zaie neskei hori,, beren bizitzako uda haren, ondorengo irailean ostera ikasgelako mahaira esertzen direnean, udaberriko nerabe hura umotuta larrazkenean, orduko ume hura barik oraingo emakume hau.
|
|
–Gai horrek badu mamia, baldin eta gutunean erabili duzun tonu xalo eta sentiberan kontatzen asmatuko bazenu, kontakizunari dramatikotasuna neurri batean kendu eta neurri berean emanez?, zioen parrafoak. Azken esaldi hori ez nuen ulertu,
|
baina
aise ohartu nintzen maitasun historiaren bukaerako eszenak jakin min handia sortu ziela epaimahaikoei.
|
|
Hurrengo goizean, gosaldu ostean Gloriaren deirik jaso ez zuela ikusi eta interfonoari ere erantzuten ez zionez, Gloriaren aitari deitzea bururatu zitzaion. Ez zeukan agendan telefonoa,
|
baina
aise aurkitu zuen cyber pakistandar batean sartuta, orrialde zurietan. Donostian ez zegoen Furmica deiturako jende asko.
|
2012
|
|
Baina hasieran bakarrik ez, etapa amaieran ere antzeko egoera bati aurre egin behar izan zion, eta berriz ere momentu egokian azkartu zuen erritmoa. Christian Vandeveldek (Garmin) soilik jarraitu zion,
|
baina
aise menderatu zuen esprintean. Fedrigok ez ditu alferrik 34 urte, eta ederki baliatu zuen eskarmentua Tour batean hirugarren garaipena lortzeko.
|
|
Komun ontzian zegoen armiarma baten pegatina destatzea zuen gogoko. Noizbait armiarma askatu eta komun zulotik behera eroriko zelakoan zegoen,
|
baina
aise gelditzen zen munizio barik, eta etsita estalkia jaisten zuen. Sukaldera abiatu eta hozkailua ireki zuen.
|
2013
|
|
Maiz aipatzen diagu geure maisua, i.d.A.P., baita haren hitzak ere: , unibertsoa daukat nire bihotzean?,
|
baina
aise uzten ditiagu unibertsotik kanpora geure etsaiak: estatubatuarrak batzuetan, israeldarrak bertze batzuetan, berdin zaidak; aise uzten ditiagu, bai, etsaiak geure hitzetarik landara, dialogoa inoiz baino beharrezkoagoa denean.
|
|
Maiz aipatzen diagu geure maisua, i.d.A.P., baita haren hitzak ere: ‘unibertsoa daukat nire bihotzean’,
|
baina
aise uzten ditiagu unibertsotik kanpora geure etsaiak: estatubatuarrak batzuetan, israeldarrak bertze batzuetan, berdin zaidak; aise uzten ditiagu, bai, etsaiak geure hitzetarik landara, dialogoa inoiz baino beharrezkoagoa denean.
|
2014
|
|
Saskibaloian ari da. Bertzeak bezala
|
baina
aise gehiago edan behar du, eta, izerdi handitan, gatz osagarria hartu behar du. Medikuntzaren literaturan, musu gatzatuaren eritasuna deitzen zioten mukobiszidosiari.
|
|
Bitartean, Mikel Strogoff nora ezean zebilen hara eta hona,
|
baina
aise eta estutasunik gabe itzuliko zen bere bidera nahi zuenean, hiria ongi baino hobeki ezagutzen zuen eta.
|
|
–Blount jauna eta biok, berriz, ihardetsi zion Alcide Jolivetek?, urrutixeago goaz, beharbada bala bat edo beste izango den alderdi bateraino;
|
baina
aise harrapatuko ditugu han albisteak, harrapatuko ditugunez.
|
|
Nik erabaki nuen niri bularkia gustatzen zitzaidala eta horrela izan zen urtetan, aitak eta biok bularkia jaten genuen. Ez dut gogoan zer tokatzen zitzaien amari eta izebari,
|
baina
aise asma dezaket.
|
2015
|
|
Handik, beste mendi lepo batera irtengo gara, eta Teintureko bordarantz daraman bidea seinalatzen digun idazkun bat ikusiko dugu. Hilague gailurraren mazelatik barrena segituko dugu; beste maldaxka bat ere topatuko dugu, eta handik joko bidebanatze bateraino, eta, han, ezkerreko bidexkatik abiatuko gara.Lehengo pista guztiak baino estuagoa, belartsuagoa eta malkartsuagoa da bide hori,
|
baina
aise egingo dugu handik beherako tartea. Hala, belardi bateraino iritsiko gara, eskuinera utziko dugu Lacurde gailurrerainoko bide pendiztsua, eta Lissiaguzere sakanera jaitsiko gara.
|
|
Hitzoi isiltasuna jarraiki zitzaien. Ostatukoak ez ziren iraintzen ausartu,
|
baina
aise igar zitekeen ez zitzaiela asko falta, negar egiteko baino estuago zeuden eta. Hutsa behar zuten garrasika hasi eta ostatutik kalera botatzeko.
|
|
Gero, begiratu azkar bat bota dut aurreko blokeko balkoiak aztertu nahian, eta lau puntutxo gorri kontatu ditut ilunpean. Oraindik ezin ditut ikusi haien karraskari aurpegi zapuztuak,
|
baina
aise irudikatu ahal ditut. Erretzaileok gero eta piztia bakartiagoak bilakatzen ari gara azken bolada honetan, galtzeko zorian dagoen espeziea, bitxikeria zoologikoa.
|
2016
|
|
Emakume txiki baina sendoa zen Anparo; lodi zegoen aukeran, eta haren aurpegia puztua eta espresio handirik gabea iruditu zitzaidan. Kapelurenaren antzeko begirada motela zuen,
|
baina
aise bizitu zitzaion poltsatik paper bat atera zuenean. «Opari bat ekarri dizut, Arru» iragarri zizun begiak diz dizka.
|
|
jendearen tentelkeriaz prebalituz! Erlijioan ipuinik absurdoenak sinesteko jendeak daukan jaidura hori(" this susceptibility, this palpable vulnerability to infections of irrationality") ateistek ‘onerako’ baliatuz gero, onbera izateko egon ez dago arrazoi ebolutiborik batere, ez izatekoak asko,
|
baina
aise baino aiseago lortuko ei dute instintu natural egoista guztien gainetik onberatasun antinaturala gizartean gehiengotarra bilakaraztea.285 Jendea (inozoa!) bidatzeko biziki eraginkorrak izaten baitira ereduak, 286 hori da Jesusen rola:
|
2017
|
|
Denek, Ile horia kenduta. Alderantziz, xaflako antzeko bat jo zion izterrean mutilari,
|
baina
aise igar zitekeen horrek gehiago zuela plantatik, egiazko koleratik baino. Istant bat geroago haren ondoan erdi etzan zen berriz, osabak eta biok minutu batzuk lehenago belar gainean ezarritako alfonbran.
|
|
Izan ote da inoiz horrelako gizarte orekaturik? Segur aski ez,
|
baina
aise baieztatzen ahal dugu desosegua, kontraesanak eta noraeza gutxitan izan direla XX. mende hondar honetan bezain handiak.
|
|
Niri ziztuan igaroak zitzaizkidan,
|
baina
aise paseak izango ziren bizpahiru ordu isildu gabe berriketan. Gina gogaitzen hasia zela ohartu nintzen.
|
|
Ondorioz Turkiak du iturri ostetsuena kontrolpean hartzen, eta oraino, Greziara pasatu direnak gibelerat hartzen ditu, hauek ez dutenean aterbe politikorik ukaiten Europan. Ondorio matematikoa, aurtengo lehen bost hilabetetan (bakarrik) 8.000 migratzaile aterbetuak izan dira Grezian, 50 bat egun bakoitzeko hala ere,
|
baina
aise Italiako ostea baino gutxiago.
|
2018
|
|
Barruan zer gertatu zen ez dago esateko modurik;
|
baina
aise atera daiteke, gure taldeko bi lagunek zirrikitutik beste haitzulora ihes egin zutela. Zirrikitu hura estuegia zen Ezpata Hagin igarotzeko, eta sartu zen bide beretik itzuli zen berriro, amorruz eta haserre.
|
|
Hari begiratzea aski zen konturatzeko ez zela jaun bat. Bazuen etxe dotore bat, eta traje bikainak ibiltzen zituen,
|
baina
aise antzematen zitzaion. Eta hala konturatu ginen, berandu gabe.
|
|
Zernahi gisaz, pena handiz azaldu beharrean nago egia betekoa suertatu zela herriko jendeak bart botatako ateraldi gisako hura; alegia, gau hartan ez nuela lo ongi egingo nire gela azpiko zalaparta zela kausa. Egia esan, ugazabaren emazteak ez zuen garrasirik egin,
|
baina
aise entzun zitekeen haren hizketa etengabea, bai gau beranduan berak eta senarrak etxeko lanak egin bitartean, bai eta orobat gaur goizean goiz ere. Nolanahi dela ere, prest nengoen senar emazteei barkatzeko, gauza ageria baitzen zein maratz eta arduratsu ari ziren lanean; zarata hura guztia, seguru nago, horri zor zitzaion gehien gehienean.
|
|
Gertakari honek eta beste milak konbentzitu naute euskaldunek ofizial nazionalak behar dituztela. Menditarra lehoi bat da, hari batez gidatzen ahal dena,
|
baina
aise zainetan jartzen da. Harekin identifikatu behar da, haren sen eta grina izugarriak partekatu, entelegatzeko eta arriskurik gabe zuzentzeko.
|
2020
|
|
Abaila bizia hartu dute, eta nagusi izan dira bigarren luzean ere. Uneren batean izan dute estuasunik eta donostiarrak bi segundora jarri zaizkie,
|
baina
aise berreskuratu du aldea Oriok eta, azkenean, Donostiarra baino hamar segundo lehenago helmugaratu dira.
|
|
Harritu ninduen Olcozek Pete Seegeren abestiak gogokoak izateak. Zalantza egiten dut ganbera honetan zaudeten Olcozen lagun erregionalista eta liberalak gai zareten Pete Seeger nor izan zen esateko,
|
baina
aise konpon dezakezue ezjakintasun hori, etxeratu orduko abeslari horren bideoren bat bilatzen baduzue sareetan. Areago, Leyrek berak azaldu dizue noizbait haren zaletasun horren nondik norakoak.
|
2021
|
|
Gaurko idazleen artean denetatik aurkitzen da,
|
baina
aise gehiago ordu bata forma: Ordu batak aldera Iturbideren bulegotik gertu zebilen (M. A. Mintegi); Behin goizeko ordu batak eta erditan etxeratzen nintzela, ttuku ttuku, gertakari harrigarri baten lekuko izan nintzela[...] (Borda); Ordua, ordu batak eta bost (Zaldua); Ordu bata hiru minutu guti (Epaltza); Konturatzerako ordu bata eta erdiak ziren (Morillo); Horrela bada, ordu bata arte irakurtzen egon ondoren[...] (J.
|
|
Beraz, konparazioetan gutxienez bi elementu behar ditugu," etxe hura" eta" etxe hau" gure perpausean. Lehenbiziko elementua absolutiboan dela (genitiboan ere batzuetan,
|
baina
aise gutxiago), mugatua nahiz ez, singularra nahiz plurala, halako+ zenbatzailea jartzen dugu, eta aditza gero. Hortaz:
|
|
Dozenaka adibide daude kazetari euskaldun eta ardura euskaldun bezalako eredukoak. Egia bada ere horiekin batera badirela euskaldun neska bezalakoak ere,
|
baina
aise gutxiago. Horiek dira datuak.
|
|
Dena den, determinatzaile gisa ere (OEHk" adjektibo gisa" aipatzen du) erabiltzen dugu,
|
baina
aise gutxiago: Pietatezko eta debozionezko sentimendu beraien inspiratzez beste kristau orori (Mercy); Bazter beraietan baziren zenbait artzain, gauez basoan beren artaldearen zain zeudenak (Iraizoz).
|
|
Egitura hori duten perpausak ikus daitezke testuetan, batez ere testu klasikoetan, esan bezala,
|
baina
aise gutxiago hizkera mintzatuan. Ez dute gramatikarien artean izen ona izan holako egiturek, eta hizkuntza kalkotzat hartuak izan dira14.
|
|
Aldaera horren zabalpen azkarra da, hain justu, buruhauste gehien ematen ari dena. Aurrenekoz Indian identifikatu zuten delta aldaera,
|
baina
aise zabaldu da mundu osoan barrena, indar biziz: gutxienez 85 bat herrialdetara iritsi dela kalkulatzen da.
|
|
2019an ere datu oso onak izan zituen Maxixatzen.eus ek –milioi bisita pasatxo izan zituen–,
|
baina
aise gainditu ditu zifra horiek 2020an: 2020ko urtarrilaren 1etik abenduaren 31ra bitartean 1.788.664 bisita izan ditu webguneak, Google Analytics neurgailuaren arabera; 2019 guztian, berriz, 1.136.834 bisita izan zituen.
|
|
2019an ere datu oso onak izan zituen Uztarria.eus ek,
|
baina
aise gainditu ditu zifra horiek 2020an: 2020ko urtarrilaren 1etik abenduaren 31ra bitartean 3.794.836 bisita izan ditu webguneak, Google Analytics neurgailuaren arabera; 2019 guztian, berriz, 2.420.771 bisita.
|
|
2019an ere datu onak izan zituen Zarauzkohitza.eus ek,
|
baina
aise gainditu ditu zifra horiek 2020an: 2020ko urtarrilaren 1etik abenduaren 31ra bitartean 823.163 bisita izan ditu webguneak, Google Analytics neurgailuaren arabera; 2019 guztian, berriz, 491.913 bisita.
|
2022
|
|
Orain arte nahieran ibili da Tadej Pogacar (UAE), baina inoiz ikusi ez bezalako txakalaldia izan du, eta hiru minutu galdu ditu lau kilometroko tartean. Aurreko mendatean saiatu da Jumbo Visma etapa hankaz gora jartzen,
|
baina
aise aritu da Pogacar. Estrategiak huts egingo zuela zirudienean etorri da, ordea, Vingegaarden erakustaldia.
|
|
Pintxo bat jaten ari da, indarrak bildu behar baitira egun osoko lanari aurre egiteko. Ez daki ongi gaztelaniaz,
|
baina
aise moldatzen da bezeroekin. Han eta hemen, kale saltzaileak binaka eta launaka ikus daitezke eguerdian, itzalaren babesean atseden hartzen.
|
|
Tourreko gazte onenaren maillota, ordea, Tadej Pogacarren (UAE) soinean dago. Atzo bi aldiz saiatu zen liderrak ateratzen zion aldea murrizten,
|
baina
aise erantzun zion Jonas Vingegaardek (Jumbo Visma). Hark jarraituko du lider, eta alde berdinarekin, gainera.
|
|
Raul lokomotorrari argazkiak ateratzen ari da. Aurkitzen den tokitik, Juliak ezin du trenaren aurrealdea ikusi,
|
baina
aise imajina dezake odol orbana.
|
|
entzuten zitzaion ordulariari, baina ez mekanismoaren hotsik. Latina aspaldi desagertua zen gure mundutik,
|
baina
aise ulertu genuen abisuaren muina: hurbil dugu Herio, harena da garondoan sentitzen ari garen arnasa.
|
|
|
baina
aise nitzake lurtarrak bitan bereizi:
|
2023
|
|
Jaizkibel (7,9 kilometro, %5, 6) eta Mendizorrotz (4,1 kilometro, %7, 3) ez dira nolanahiko mendateak, eta egun txar batek edozein utz zezakeen lehiatik kanpo. Murgilen Van Vleuten ahalegindu zen aurrera egiten,
|
baina
aise itsatsi zitzaion gurpilera Vollering. Movistarrekoak ez zuen biderik egitea lortu, eta atzean gelditu ziren hiru txirrindulariek jaitsieran harrapatu zituzten:
|
|
Txano gorri beltz zulatuak zituzten buruan eta Paris Saint Germain eta Olympique Lyonnais futbol taldeen elastiko zikinak eta galtza zulatuak soinean. Umemoko haiek ozta izango zituzten hamazortzina urte,
|
baina
aise igartzen zitzaien bizitzaren joak begitarte ilunean utzitako arrasto sakona. Nolanahi ere, ikusezinak ziruditen autobus geralekuko gainerako bidaiari bakanentzat, zeinak itxuraz gehiago kezkatzen baitzituen Paris Porto expressoa puntu puntuan iritsiko zen jakiteak bi" morokari" galduren patuak baino.
|
|
Guk geneukan euskarazko testuari zegokionez, Bildosolak gauzak argi utzi zituen pisuzko arrazoiak erabiliz. Martina zen bere kezka nagusia, kazetaria baitzen eta testuaren kopia zeukalako,
|
baina
aise neutralizatu zuen bestela bere izebaren kontra joango zela esanda. Niri gogorarazi zidan haren menpekoa naizela, eta etorkizuneko lana konprometituko nuela urratsik eginez gero norabide okerrean.
|