|
2001
|
|
|
San Prudentzio Arabako zaindaria da, eta bere basilika erromanikoaren perlatzat hartua dago. XII. mendeko(
|
baina
XVIII. mendean erreformatua), kanpoko zein barruko eskulturak, gurutzeria eta kapitel galantak, abside ikusgarria, XVIII. mendeko arkudun elizpea eta tinpano biak azpimarra ditzakegu.
|
|
|
Handik gutxira, Maestro Calles eta Sabino Arana kaleen arteko kantoian Dorretxe jauregia ageri zaigu. Lorategiz inguratutako jauregi eder honek, 1890ekoa,
|
baina
XVIII. mendeko etxe nobleen moduan eraikia, gaur egun udaletxeko hainbat bulego biltzen du eta bere elementurik azpimarragarrienen artean izkinako armarria eta lorategietako bi lehoiak aipa ditzakegu.
|
|
2002
|
|
|
Dena den, Erromako Aita Santuarenbulda 1615era arte ez zen ailegatu. Oñatin bezala, XVII. mendean loraldia izanzuen,
|
baina
XVIII. mendearen bigarren erdialdean hondamendia etorri zen, eta1807an guztiz desagertU' zen (Ibarra, 1939; Goñi, 1960).
|
|
2003
|
|
|
170). Data ikusita, XIX.eko lehenengo urteei buruzko erreferentziak zirela badakigu,
|
baina
XVIII. mendeko bukaerako errealitatearekin pareka dezakegula iruditzen zaigu, batez ere, jakina, gizarteko goiko klaseen jan edateko ohiturak zeintzuk ziren jakiteko.
|
|
2005
|
|
|
Bigarren helburua arkitekturaren arkeologiarekin lotuta dago. " Gaur egun Armentian dagoen basilika oso ederra izan zen sorreran,
|
baina
XVIII. mendean guztiz eraldatu zuten, izugarri zakartuz. Orain, XII. mendeko basilika nolakoa zen jakin nahi dugu".
|
|
2009
|
|
|
Israel Egipton (1738). Ez da beharbada konposagile omenduak hiru urte geroago konposatu zuen Mesias oratoria bezain ezaguna,
|
baina
XVIII. mende hasieran eratu zen Erresuma Batuaren aldeko nazionalistek ikusi zioten euren egoeraren antzekotasunik oratoriak kantagai duen israeldarren odiseari. Hain zuzen, Bibliaren ondoko pasarteaz ari da oratorioa:
|
|
2010
|
|
|
Testuan badira ere historiako galderak, fisikakoak, Greziako mitologiakoak, geografiakoak... xumea agian,
|
baina
XVIII. mendekoa izanik, zinez harrigarria.
|
|
|
Ilustrazioaren ideiak ere kosmopolitak ziren,
|
baina
XVIII. mendearen amaieratik aurrera liberalismo nazionalista nagusitu zitzaion unibertsalismoari. Baina nazio bakoitza mundu osoa balitz bezala ezarri ziren arauak.
|
|
2015
|
|
|
Suedia, 1674 Kafea lehenengoz iritsi zen eskandinaviar herrialdera. Mende laurdenez inork gutxik dastatu zuen edari berria,
|
baina
XVIII. mendeko lehen urteetan modan jarri zen suediar aristokraziaren eta intelektualen artean. 1746an, errege ediktu baten bidez, kafe kontsumoa mugatu zen," erabilera okerra eta gehiegikeriak" saihesteko.
|
|
|
Badirudi, azken batean, egon, ibili eta edun aditzetan nekezago nagusitu zela z pluralgilea,
|
baina
XVIII. mendeko Albenizen eta Gamizen izkribuetan z dago egon en adizkietan. Albenizek ez zuen besterik erabili:
|
|
2016
|
|
|
Sonbreru mota bat, jatorriz kastorearen larruarekin egiten zena,
|
baina
XVIII. mendean untxien larruarekin egin ohi zena.
|
|
|
3 Antzinako Erregimenean, gizartea estamentutan antolatuta zegoen,
|
baina
XVIII. mendetik aurrera
|
|
2017
|
|
|
Erdi Aro amaierako jauregi bat da Ibarraundi, hasieran dorretxe izandakoa,
|
baina
XVIII. mendetik aurrera baserri moduan erabilia. Eskoriatzako Udalak 2005ean erosi zuen, eta han atondu zuten Ibarraundi museoa.
|
|
|
3 Antzinako Erregimenean, gizartea estamentutan antolatuta zegoen,
|
baina
XVIII. mendetik aurrera estamentuak desagertuz joan ziren eta gizartea klasetan antolatzen hasi zen. Bien arteko aldeak ondo ulertzeko, egin ariketa hauek:
|
|
2018
|
|
|
Hau dateke, baina, lekukotasunik zaharrena Nafarroan, nahiz eta aurreko adibideek, otoitzak izanik, hamarkada edo are mende batzuk lehenagoko hizkera islatu. Baztango dokumentu zaharrak aise ondorengoak dira,
|
baina
XVIII. mendeko Baztango predikuetan badago (Lekaroz, 2006, 79), Etxenike elizondoarrak ere horrelakoak baditu XIX. mendean (Salaburu, 1986), mende bereko Elizalde gartzaindarraren predikuetan ere badira (Ondarra, 1993), eta bestelakoetan ere bai (cf. Pagola et al., 1995, 302).
|
|
2020
|
|
|
XVIII. eta XIX. mendeetan euskarak atzerakada gogorra jasan zuen, eta zer esanik ez XX. mendean 36ko gerraondoan, gutxi asko irakurle guztiek ezagutzen dituzten arrazoiengatik (administrazio espainola, irakaskuntzaren hedapena eta apaiz eta mojen kolaborazioa erdalduntzean)
|
baina
XVIII. XIX. mendera arte nola eutsi zion gogor jakiteko primeran datoz Monteanoren bi liburu hauek. Gomendatzen dizkizuet udarako.
|
|
2021
|
|
|
Gipuzkeraz eta nafarreraz sistematikoa da batean aldaera hasiera hasieratik. Ekialdean, Etxeparek eta Leizarragak batetan erabiltzen dute,
|
baina
XVIII. mendetik aurrera batean nagusitzen da. Axularrek biak erabiltzen ditu, eta pixkanaka batetan desagertuz doa, salbu zubereraz, non batetan nagusitu baita egun artio.
|
|
|
16.4.1a Dena, berez, erlatibozko esaldi batean oinarritzen da (goizean etorri dena),
|
baina
XVIII. mendean Hegoaldean, eta XIX. mendean Iparraldean, autonomia hartzen hasi zen eta gaur egun guztiz iharturik gelditu dela esan daiteke. Ikusten denez, mugatua ibiltzen dugu beti.
|
|
|
Duela mende asko hasi zen tradizio familiar bat da. Padura familia XVI. mendeko dokumentazioetan ageri da; batzuek diote garai horretan jada bazeudela errementariak familian,
|
baina
XVIII. mendeko txostenetan ageri dira lehendabizikoz. Pertsonalki, etxean ikasi nuen, aitarekin.
|
|
2022
|
|
|
Historian zehar energia iturri desberdinak erabili izan ditugu: errotak, haize errotak, burdinolak… Iturri horiek ez dira askorik aldatu,
|
baina
XVIII. mendeko industrializazioren eraginez beharrak handituz joan ziren mundu mailan, James Watt ek lurrun makina asmatu zuenean, alajaina.
|
|
|
Halere XVII. mendean Donibane Zibururen atzetik dago,
|
baina
XVIII.ean gaina hartuko dio, bereziki beste portu hori Urdazuri ibaiak ekarritako lokatzek ahulduko dutelarik. Baionak bere komerzialdegi ofiziala lortzen du 1726an.
|
|
2023
|
|
|
Historiaren akats batengatik mende bat beranduago jaio zen Ikuza, garaiz kanpo. Aurreko mendeetan piratek erasotzen zieten Cartagena, Panama edo Veracruz bezalako hiriei;
|
baina
XVIII. mendearen erditik aurrera Europako gobernuetako itsas armadek ordezkatu zituzten zeregin horretan. Lezo Cartagenaren erasoaren ostean hil zenean, lau urte zituen Bizente Ikuzak.
|