|
2002
|
|
|
lorezaina inolako babesik gabe edukitzetik hasi eta kanpoaldeetarako pintura satinatua eta berezia aplikatzeraino, konposizioari babesa eta kolore ukitua emateko. Azkenik, jardinera horman, euskarrietan eta leihoan ongi finkatuta dagoela, edukia sartzea besterik ez da geratzen,
|
bai
lurra, bai aurretik hautatutako loreontziak. Puntu honetara iritsita, landare zintzilikarioen eta kolore bizi eta biziko loreen konbinazioak multzo berdingabea emango du etxebizitzaren kanpoko alde honetan.
|
|
2003
|
|
|
Nolanahi ere, komeni da ur kantitate handiak ez administratzea, esnatze begetatibo aurreratua ez eragiteko eta, hartara, hurrengo loraldia ez kaltetzeko. Bai loreontzian
|
bai
lurrean, komeni da aloea egunero argi ugari eta aireztatua jasotzen duen lekuetan kokatzea. Komeni da jakitea, halaber, landare horrek gutxienez 7 °C ko tenperatura behar duela, nahiz eta espezie batzuek 2 °C ere jasan ditzaketen.
|
|
|
Elikadura funtsezkoa da. “Pulpituek” ez dute edozerik jaten, eta taldeak menu berezi bat definitzen ari dira, etorkizunean gatibu izango den hazkuntzarekin bateragarria,
|
bai
lurreko granjetan, bai muskuilu bateen pareko itsas kaioletan. Olagarro larbak jatunak dira, eta, lehen hilabetean, harrapakin biziz, krustazeo larbaz elikatzen dira.
|
|
2004
|
|
|
Kolore ugari ditu, eta ohikoenak zuria, lila eta arrosa dira. Lathyrus landare igokaria da, oso ederra glorieta eta hormetarako; balkoiak eta terrazak apaintzeko,
|
bai
lurrean bertan landatuta, bai neurri bateko jardineretan. Papilionazeoen espezieko ilarra Europa zaharrekoa da, batez ere Italiakoa, non oso preziatua eta landua baita.
|
|
2005
|
|
|
Arinak dira, baina erresistenteak, eta garraiatzeko errazak. Erabiltzeko moduan egoteak —batzuek heldulekuak edo zirrikituak dituzte alboetan— aukera ematen du
|
bai
lurrean (leku irisgarriak) bai armairuen goiko aldean jartzeko. Estetika eta funtzionaltasuna konbinatzen dituzte.
|
|
2006
|
|
|
Eta bat uhartearen mendebalderantz mugitzen bada, Islandiako fiordorik ikusgarrienak. Luxuzko gastronomia Islandiara etortzen den turistak gastronomia gozatuko du luxuzkoak, batez ere herrialdeko elikagaiak oso giro garbia, bai itsasoan
|
bai
lurrean. Gastronomian askotan erabiltzen dira kontserbazio metodo batzuk esaterako, gatzuna, ketua, lehortzea edo adoboa.
|
|
2007
|
|
|
Doñanako natur gunea oso urte ona bizi da, neguan eta udaberrian izandako prezipitazioei esker, nahiz eta ez diren ugariak izan, eta, horri esker, espezie nabarmenenak eta berezienak berreskuratu ahal izan dira,
|
bai
lurrean, bai airean, bai uretan. Hala adierazi zuen Doñanako Estazio Biologikoko (EBD) zuzendari Fernando Hiraldok, eta oso adierazle ona aipatu zuen:
|
|
|
Iturri artifizialei dagokienez, erabilera medikoak, zenbait bizi ohitura (hegazkineko bidaiak, adibidez), erradiazio ionizatzaileak erabiltzea eskatzen duten industria jarduerak, proba nuklearrak eta industria nuklearra nabarmentzen dira. Ingurunera erradioaktibitatea askatzen duten istripu nuklearrak arrisku handiko egoerak dira, partikula erradioaktiboek airean, hodei toxikoetan mugitzen direlako,
|
bai
lurrean, bertan, uretan eta izaki bizidunetan metatzen direlako eta ingurumenean urte askoan irauten dutelako. Orain arte egindako azterketek erakusten dutenez, Espainiako batez besteko populazioa segurtasun mugen oso azpitik dago erradiazio mailan.
|
|
2008
|
|
|
Biltegi ongi zainduak dira, lur geruza irazgaitzen gainean eraikiak, bai lurrazalean
|
bai
lur azpian, eta sistema sofistikatuak erabiltzen dituzte zaborrak sorturiko isurkari kaltegarriak eta gas toxikoak kontrolatzeko.
|
|
2009
|
|
|
Hiri bakoitzak, eskualde bakoitzak, elkarreragin horri dagozkion ezaugarriak dituen aire kalitatea du. “Arnasten dugun airea etengabe aldatzen da, eta bai hiri garapenak,
|
bai
lurraren azaleko aldaketak eta klima aldaketak, munduko demografia eztandak eragindako fenomenoek, gure airearen konposizioa aldatzen dute, eta aldaketa horiek eragin handia izan dezakete denboran, kliman eta, ondorioz, gure osasunean eta gure ekosistemetan”, azaldu du Ingurumen Ministerioak. Bestalde, jardunaldi honetan, meteorologia herritarrei hurbildu nahi zaie, eta herritarrek Aemet bezalako erakundeen lana ezagutu nahi dute.
|
|
2010
|
|
|
Tresna teknikoak jarri dira martxan,
|
bai
lurrean bai urpean.
|
|
|
Behatoki multiparametrikoa, urpekoa eta lurrekoa da, eta Zientzia eta Berrikuntza Ministerioak, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseak (UCM), Espainiako Ozeanografia Institutuak (IEO) eta Espainiako Armadak berak finantzatzen dute. Behatokiaren hedapenari esker, tresna teknikoak jarri dira,
|
bai
lurrean bai urpean. Lehorrean (Alboran uharteko itsasargian), GPS estazio iraunkorra eta meteorologikoa daude.
|
|
|
Halaber, “anbizio handiko helburu ertaina” ezarri da (2020), biodibertsitatea galtzea eta ekosistemen zerbitzuak degradatzea geldiarazteko eta horiek leheneratzeko. Sinatutako dokumentuaren arabera, biodibertsitatea babestea eta zerbitzu ekosistemikoak mantentzea eremu babestuetatik eta sare ekologikoetatik askoz haratago doa, eta hegaztiei eta habitatei buruzko zuzentarauak erabat aplikatu eta Natura sarearen amaiera bizkortzeko beharra azpimarratzen da,
|
bai
lurrean bai itsasoan. Beste politika sektorial batzuen garapenean eta aplikazioan biodibertsitatea integratzeko ahaleginak areagotzeko beharra ere azpimarratzen da.
|
|
|
Ez dute inbertsio handirik behar, txikiak izan baitaitezke, eta ez dute dorre indartsurik edo ekipamendu konplexuagorik behar, ardatz horizontalekoak esaterako. Erraz instalatzen eta mantentzen dira, eta edozein lekutan jar daitezke,
|
bai
lurrean, bai teilatuan edo zabaltzan. Hobeto aprobetxatzen dituzte haize zurrunbilotsuak eta altuera txikikoak, baita lurraren irregulartasunak ere, haizearen abiadura handitzen baitute.
|
|
|
Ekoetxe aurrefabrikatuen abantailak eta eragozpenak Etxe aurrefabrikatuen bultzatzaileek diotenez, beren sistemagatik, ingurumena gehiago errespetatzen dute ohiko etxebizitzek baino. Teorian, eraikuntzako zenbait material ekidin ditzakete, morteroa esaterako, eta hondakin eta material toxikoak murriztu, bai sortzean,
|
bai
lurrean jartzean, fabrikako osagaiak etortzen baitira. Ekoetxe aurrefabrikatuen kasuan, abantaila horiez gain, material ekologikoak, birziklatuak edo energia aurrezteko teknologiak ere erabiltzen dira.
|
|
2022
|
|
|
Hostoak laburrak, zabalak eta oso arinak dira. Iratze horrek hezetasun handia behar du,
|
bai
lurrean bai ingurunean. Gainera, oso sentikorra da aire korronteekiko.
|
|
|
Ur gezako dortoken ezaugarriak Dortokak edo kelonioak (Testudinak) narrastiak dira. Espezie ugari daude, bai uretakoak (ur geza eta gazikoak),
|
bai
lurrekoak. Batzuk desagertzeko zorian daude; beraz, animalia hori erosi edo adoptatu aurretik, ziurtatu ez dagoela babestuta.
|
|
|
Lixibaren ezaugarri nagusia desinfektatzailea izatea da; izan ere, osagai aktiboari esker (sodio hipokloritoa), mikroorganismo eta materia organikoaren hondakin ia guztiak ezabatzeko gaitasuna du. Oso ona da gainazalak zuritzeko, baina horrek jatorrizko kolorea hondatzeko arriskua ere badakar,
|
bai
lurrean bai arropan. Amoniakoa bezala, arnastea ere arriskutsua da:
|
|
2023
|
|
|
Afrikak zuzentzen duen ekimena da, eta kontinente osoan 8.000 kilometroko hesia sortu nahi du, Sahelen egungo desertifikazioa geldiarazteko. Ekimen jasangarriak eta ahalduntzekoak ACNURek ere aztarna ekologikoa murriztu nahi du,
|
bai
lurrean bai bulegoetan. Horretarako, hainbat proiektu ditu martxan.
|