|
2009
|
|
|
Laborantza Ganberaren sortzea Pirinio Atlantikoak bitan zatitzearen urrats bat bezala ikusten bide du Frantziak. Horregatik, karga sinboliko handia du egitura horrek, bai Frantziarentzat,
|
bai
Ipar Euskal Herriaren ezagupen instituzionalaren aldekoentzat. Euskal Herriko Laborantza Ganberari epaitegien bidez eraso egitean, horixe da benetako auzia:
|
|
|
Bearreztegiko bailaran jada, hegian gora zehar zehar aurrera egin, eta pistak Aizkozko lepora eramango zaituzte azkenik (735m). Urdazuriren ibaiadar Orabidea eta Baztan Bidasoa ibaien arteko mendilerroan zaudete, Baztango lurretan,
|
bai
ipar eta bai hegoaldera, alperrik ez baita Euskal Herriko udalerririk handienetakoa. Bidegurutzean, aukeran duzue gain aldetik edo eskuinaldetik zehar zehar doan pistatik aurrera egitea.
|
|
2010
|
|
|
Jatorrizko bertsioan izaten dira telebistan ematen dituzten filmak Suedian, Danimarkan, Herbehereetan, Portugalen eta Europako beste hainbat herrialdetan, azpidatziekin. Gure inguruan, ordea, bikoiztutakoa da zinema eskaintza, bai Hego Euskal Herrian
|
bai
Ipar Euskal Herrian. Salbuespentzat jo daiteke France3 katean igande gauerditan jatorrizko bertsioan ematen dituzten filmak edo udazkenean Hamaika Bilbo katean hasi zuten zikloa.
|
|
2012
|
|
|
Orain Kontseilu Nagusiari begira ere badugu lan bat egiteko. Sozialistek badituzte gai horri buruz ezberdintasunak haien artean, baina hitz egiten segitu behar dugu,
|
bai
Ipar Euskal Herrian, bai Frantzian. Menturaz, solasaldi horiek beren fruituak ekarriko dituzte.
|
|
2013
|
|
|
1945ean Japoniako Nagasaki hiria suntsitu zuen bonbaren indar herena da hori. Dena den,
|
bai
Ipar Koreako probak, bai AEBek Japonian jaurtitakoak inoiz lehertu diren handienak baino anitzez txikiagoak dira. 1954an AEBek proba batean lehertutako Bravo k hamabortz megatoiko indarra sortu zuen. Nagasakikoak baino mila bider gehiago?, eta 1961ean SESBek lehertutako Tsarren Lehergailua k, 50 megatoikoa. Nagasakikoak baino 3.500 gehiago?.
|
|
2021
|
|
|
Gaztetatik abertzale borrokatua izan zen, eta tai gabe aritu zen gazteriaren eta euskararen alde. Parisko euskal etxea sortu zuen,
|
bai
Ipar Euskal Herriko Udako Euskal Unibertsitatea ere. Apeztu bazen ere, gero sekularizatu zen.
|
|
|
Ez naiz ikuspegi manikeo batera lerratuko, baina egia da bortizkeria pizten dela Euskal Herrian kontestu jakin batean, bizi nahi zuen herri baten adierazpen gisa, diktadura batean, eta gurpil zoro bat martxan ezarri zen. Horrek anitz baldintzatu du Euskal Herriko politikagintza,
|
bai
Ipar bai Hego Euskal Herrian. Ariketa zintzo bat falta da ondorio guziak ateratzeko, eta ulertzeko zergatik egin ziren hautu batzuk garai batean:
|
|
|
Olaf Scholz kantziler bihurtu duen koalizio gobernurako akordioarekin herrialdeak argindar mix aren %80 berriztagarriekin bete nahi du 2030ean —lehen, helburua %65 zen— Hori lortzeko, besteak beste, itsasoko energia eolikoko ahalmen instalatua 30GWekoa izatea nahi du, 40GWera handitzeko 2035ean, eta 70GWera 2045ean. Ezinbestekoa izango zaio Ipar Itsasoko ur urrunetara joatea, eta akordio transnazionalak bultzatzea,
|
bai
Ipar Itsasoan baita Itsaso Baltikoan ere.
|
|
2022
|
|
|
«Hasi berri den urte honetan ere erronkak handiak izanen dira, bai Frantziako Estatuari begira,
|
bai
Ipar Euskal Herriari begira», segurtatu du Anita Lopepe EH Baiko bozeramaileak. Gogora ekarri du osasun krisiaren eraginez krisi soziala ere ate joka dagoela:
|
|
|
EH Baik kezka agertu du hauteskundeen bigarren itzulian Ipar Euskal Herrian izan diren emaitzei begira. «Nahiz eta eskuin muturraren kontrako bozka nagusitu den, Marine Le Penen alderdiaren gorakada nabarmena da bai Frantzian,
|
bai
Ipar Euskal Herrian», adierazi dute ezkerreko abertzaleek ohar batean. «Hautesle hauen artean, kexua adierazi nahi izan duten hainbat pertsona daudela pentsa daiteke.
|
|
|
Baina DUP Alderdi Demokratiko Unionistak uste du protokoloak zalantzan jartzen duela Erresuma Batuaren lurraldetasuna, eta, gainera, burokrazia katramilatzeak produktuen gabezia bat eragin duela. Erresuma Batuko Gobernuaren arabera, mekanismoak «doikuntzak» behar ditu, bai Ostiral Santuko Akordioari eusteko,
|
bai
Ipar Irlandako Gobernua martxan jartzeko. Izan ere, joan den maiatzaren 5ean Asanblearako hauteskundeak egin zituzten, bai, baina DUPek erabaki du erakundeak blokeatzea protokoloa erreformatzen ez duten bitartean.
|
|
|
Baina DUP Alderdi Demokratiko Unionistak uste du protokoloak zalantzan jartzen duela Erresuma Batuaren lurraldetasuna, eta, gainera, burokrazia katramilatzeak produktuen gabezia bat eragin duela. Erresuma Batuko Gobernuaren arabera, mekanismoak «doikuntzak»behar ditu, bai Ostiral Santuko Akordioari eusteko,
|
bai
Ipar Irlandako Gobernua martxan jartzeko. Izan ere, joan den maiatzaren 5ean Asanblearako hauteskundeak egin zituzten, bai, baina DUPek erabaki du erakundeak blokeatzea protokoloa erreformatzen ez duten bitartean.
|
|
2023
|
|
|
Soziolinguistika Klusterraren datuen arabera, euskararen erabilera jaitsi egin da bai Gipuzkoan eta
|
bai
Ipar Euskal Herrian. Euskarabenturako gazteak entzunda, ezinezkoa dirudi Euskal Herriko datuak neurri batean apaldu egin direla sinestea.
|