|
2007
|
|
|
Gaur egun Galizako hirietan oso hedatua dago espainiera, eta gero eta indartsuago, galiziera bitartean atzera ari delarik:
|
bai
hizkeraren beraren kalitateari dagokionez (galizieratzat, castrapo, entzuten da; sasi galiziera, alegia), bai kantitateari buruz ere.
|
|
2009
|
|
|
Urte asko dira kontuoi buruz idatzi nuenetik, eta gerora ere jira eta buelta asko eman diot literaturaren errealitatetik urrundu beharrari, baina ez errealitateari bizkar emateko, bertara hobeto hurbiltzeko baizik. Nire obren artean Otto Pette da egungo garaitik gehien urruntzen den obra bai denboran bai espazioan
|
bai
hizkeran, baina, aldi berean, irudipena dut nire obren artean huraxe dela gehien hurbiltzen dena gure gaurko errealitatera, euskaldunonera zein mendebalekora (bidenabar esateko: irakurleek askotan seinalatu dute zinearen eragina nire hainbat nobeletan; inork ez, nik dakidala, antzerkiaren eragina Otto Petten).
|
|
|
Izan ere, datuoi begiratuta, egiazta daiteke kontzertuen kopurua, kasurik gehienetan, espazio geografiko elebakarrenekiko alderantziz proportzionala dela. Geografiaren puntu batetik besterako desberdintasunekin jarraituz, esan beharra dago ezen, euskal kantagintza berria abiatu zenean, toki bateko eta besteko kantariekin, euskara erabat estandarizatu gabe zegoela artean, eta hori zela eta, euskaldunek berek zailtasunak zituztela kantak ulertzeko. Bizkaiko eta Zuberoako euskara, adibidez, zeharo desberdinak dira, bai gramatika aldetik
|
bai
hizkera aldetik. Baina horrek hizkuntzarekiko atxikimendu handia sortu zuen herrialde bakoitzean, eta oso lagungarria gertatu zen nazioaren mugak zedarritzen zituen hizkuntza batasunaren ideiak, hizkuntza bat, herri bat?
|
|
2010
|
|
|
–Pergggdón?. Istantean jakin nuen gizon hura atzerritarra zela,
|
bai
hizkeragatik, aita Piergggena oroitarazi zidan, zoritxarrez?, eta bai zuèn itxuragatik ere, gizon garaia zen eta ilehoria, aita Pierggg ez bezala, zorionez?; baina gizonak, batez ere, dogo bikain bat zuen, jakin mina ez ezik, nagusiarekin hitz egiteko gogoa ere piztu zidana, nahiz eta une hartan, herabetasunak hartuta edo, isildu egin nintzen, halako moldez, non, gizonari buruarekin ezetz esan eta ezpainetan irri bat marrazten nuela, aurrera egin bainuen, banku batean eseri nintzen arte, ez, haatik, edozein bankutan, txakurraren eta nagusiaren joan etorrien jarraipena egiteko posibilitatea eskaintzen zidàn banku batean baizik, nire zelataldi hartan bestela bezala aritzen ahalegindu banintzen ere.
|
|
|
" Pergggdón". Istantean jakin nuen gizon hura atzerritarra zela,
|
bai
hizkeragatik —aita Piergggena oroitarazi zidan, zoritxarrez—, eta bai zuèn itxuragatik ere —gizon garaia zen eta ilehoria, aita Pierggg ez bezala, zorionez—; baina gizonak —batez ere— dogo bikain bat zuen, jakin mina ez ezik, nagusiarekin hitz egiteko gogoa ere piztu zidana, nahiz eta une hartan, herabetasunak hartuta edo, isildu egin nintzen, halako moldez, non, gi... Txakurra —laster jakin nuen Kaiser zuela izena— gaztea zen eta nagusia hezte lanetan ari zitzaion.
|
|
2011
|
|
|
Zirrara sortzen du, denborak eta pertsonaiak ondo bilbatuta daude (Estik Erwinen pertsonaiaren gainean esandakoak aintzat hartuta ere). Eta hori lortzeko egileak bai hizkuntza,
|
bai
hizkera, bai tonua, bai karaktereak era egokian erabiltzen ditu. Bestalde, nobelaren harian erabiltzen diren gai paraleloak, nobelari giroa ematen diotenak, batzuk behintzat, nire ustez, ez daude hain guztiz lortuta.
|
|
2017
|
|
|
Zein, miseria gorrian? Interesgarria da irakurketa hori aplikatzea bai ekonomiaren, bai kulturaren,
|
bai
hizkeraren, bai boterearen, bai justiziaren, bai moralaren... ikuspegitik.
|
|
2018
|
|
|
Miragarria da hutsetik Anjelek nola sortu zuen Otto Petteko mundua; bai giroz
|
bai
hizkeraz, inolako erreferentziarik eta tradiziorik gabe, itzulpenaren ispilurik gabe, mundu bere eskuko bat sortu zuen erabat sinesgarria. Idazten ari zen garaiko argazki bat badut (alegiazkoa, ez genituen orduan telefonoak gauza horietarako erabiltzen eta) non Anjel ageri den bere etxeko langelan, Diccionario de Autoridades Retanaren 9 tomoak lurrean, apaletan, mahaian zabalduta, eta bera hitzen baten bila arima herratu moduan.
|
|
2019
|
|
|
gaztelaniazko itzulpenak ez du Cortà ¡ zarrena ematen. Idazlea ez da ez bere estiloan ez bere hizkeran ari, Yourcenarren erregistroan baino,
|
bai
hizkerari dagokionez, baita hizkeraren erritmo eta koloreari dagokionez ere. Gainera, jatorrizko hizkuntza eta itzulpenarena galga bertsuan daude garapen linguistikoari eta literarioari dagokionez.
|
|
2020
|
|
|
Narrazio laburrean, Haritz Larragetak lortu du lehen saria Pertseoren alabak lanagatik, zeina egileak protagonisten nortasuna, bizipenak eta pentsamoldea astiro astiro lotzea xede harturik narratzaile askoren ahotsak maisuki nahastu dituelako saritu baitu epaimahaiak. Kontakizunean gai andanari heldu dio, hala nola heriotzari, adiskidetasunari edo familiarteko harremanei, gozoei zein mingotsei, eta asmatu du
|
bai
hizkeran bai literatur baliabideetan, kontakizun dotorea taxutzeko. Saioa Alkaizaren Erabaki bat lana, bigarren sariaz aintzatetsia, egoera zailetako erabakien inguruko kontakizuna da; Sarai Roblesek, berriz, 36ko gerraren osteko isiltasunei eta minari heldu die, hirugarren saria jaso duen Hitz Gordeak lanean.
|
|
2022
|
|
|
tapa tapa, taka taka. Baina A ez ezik, I, O edo U bokalena ere
|
bai
hizkeretan barrena: txiri txiri, txoko txoko, ttuku ttuku.
|