2004
|
|
Beren lana goxatzeko eta erraztutzeko, 1927 an" Sanastaja" izeneko aldizkari bat sortu zuen. Bai hau eta
|
bai
hitzen txartelak bidaltzea doharik jarri zituen.
|
2006
|
|
–Biographia? abesti oso estimatua dut,
|
bai
hitz aldetik eta berdin musika aldetik ere (Karlos Gimenezen musika darama). Rainer Maria Rilkeren poema baten hasierarekin du sarrera abesti horrek, eta neronen izatearen barnebiografia bat litzateke.
|
2009
|
|
Baina bigarren arrazoi bat ere bazuen, hagitzez ere garrantzitsuagoa, etxearen eta etxekoen funtzionamenduari begira, Reginak eta berak, baita, haiekin batera, Ernestinak ere, erabakia baitzuten etxeak ohi bezala eutsi behar ziola bere egunerokotasunari, ezer gertatu ez balitz bezala, itsasikararen ondotik: beste sei seme alaba zituzten, eguzkia baino ederragoak, eta ez zuten bidezkotzat jotzen sei eguzki haiek ilargi beltz baten inguruan orbitan jartzea; hartarako, baina, ilargi beltza ezkutatu behar zuten, ongi ezkutatu ere, bai irudiaren eta
|
bai
hitzaren ikuspegitik ere: irudiaren planoan, balizko ikusleen begi bistatik desagerraraziz, hargatik isolatu baitzen, baitzuten?
|
|
Baina bigarren arrazoi bat ere bazuen, hagitzez ere garrantzitsuagoa, etxearen eta etxekoen funtzionamenduari begira, Reginak eta berak, baita, haiekin batera, Ernestinak ere, erabakia baitzuten etxeak ohi bezala eutsi behar ziola bere egunerokotasunari, ezer gertatu ez balitz bezala, itsasikararen ondotik: beste sei seme alaba zituzten, eguzkia baino ederragoak, eta ez zuten bidezkotzat jotzen sei eguzki haiek ilargi beltz baten inguruan orbitan jartzea; hartarako, baina, ilargi beltza ezkutatu behar zuten, ongi ezkutatu ere, bai irudiaren eta
|
bai
hitzaren ikuspegitik ere: irudiaren planoan, balizko ikusleen begi bistatik desagerraraziz, hargatik isolatu baitzen –baitzuten– Ernestinarekin gela hartan, don Zoilo medikuaren diagnostiko preziaezin bezain interesatuaz baliaturik, haurrak gaixotasun sendaezin bat baitzuen, itxura batean, hain zen neurrigabea haren hipersentiberatasuna, fotofobia eta akustifobia ikaragarriak eragiten zizkiona, baita haurra baldintza berezietan mantentzera behartzen ere... ilunpean edo erdi ilunpean alde batetik, eta isiltasunean bestetik, etxekoen berbarotik eta zarata guztietatik urrun; hitzaren planoan, hitza bera bahituz eta isilduz, problemari irtenbidea emateko modurik onena problemarik aipatu ere ez egitea balitz bezala.
|
2010
|
|
Zera? amaren kontra gaudenean ere, iritzi edo eztabaidaren batean, konparazio batera?, amaren alde egoten baikara funtsean, ez amak zuzen diezazkigukeen hitzetan, beharbada, baina
|
bai
hitzetatik harat dagoen zerbait barrukoagoan, zilbor hestearena da heriotzaraino irauten duen lotura, jaio ez beste eten arren?, hain gozo babestu izan gaitu haren magalak. Esan nahi dizudana da magal fisiko baten beharrean gauden bezala, magal psikologiko baten beharrean ere bagaudela?
|
|
Gogaikarri samarra izaten zen Felixinen solasa gehienetan,
|
bai
hitz totelagatik, bai bere munduaren mugatuagatik; bestetan, berriz, amorragarri bihurtzen zen, ideia bat buru barruan sartu eta harekin kasketa hartzen zuenean, kaskagogorra baitzen halakoetan, inon kaskagogorrik bada. Hortaz, pentsa liteke, zer probetxu ateratzen nien nik Felixinekiko topaldiei, bileretatik alde egiteko aitzakiaz gainera?
|
|
Badago zerbait irrazionala honetan, badakit, Gabino, baina gizakion espeziea kontraesanean bizitzeko programatua da, eta zer egingo diogu, bada! Zera... amaren kontra gaudenean ere —iritzi edo eztabaidaren batean, konparazio batera—, amaren alde egoten baikara funtsean, ez amak zuzen diezazkigukeen hitzetan, beharbada, baina
|
bai
hitzetatik harat dagoen zerbait barrukoagoan —zilbor hestearena da heriotzaraino irauten duen lotura, jaio ez beste eten arren—, hain gozo babestu izan gaitu haren magalak. Esan nahi dizudana da magal fisiko baten beharrean gauden bezala, magal psikologiko baten beharrean ere bagaudela... horregatik nengoen monarkiaren aurka, monarkiaren alde nengoen arren, nik uste, umetatik izan nituèn identifikazio prozesu guztietan monarkia agertzen baitzitzaidan, nik neukàn guztiaren —nire sakela eta nire estatusa... baita nire segurtasuna ere, kale gorriak izugarria behar baitzuen— bermatzaile gisa.
|
2011
|
|
Haren ondoan, berriz, emaztea zegoen. Rebeca Jimenez?, Agasetakoa, Urgainera ezkondu zena eta, hitzaren erabilerari dagokionez, oso bertzelakoa zena: guztiaz ere, hura ez zen hitzontzi kalakaria, baina
|
bai
hitz errazeko emakumea, grazia handikoa, ipuin, kanta eta erranairu anitz zekizkiena?
|
2012
|
|
Noizean behin, inguruan zituztenen ahoak eta belarriak astintzen zituzten puxika haiekin, baina ezin izan nuen orduan jokabide haren esanahia ulertu; dirudienez, jende haren gogamena hain murgilduta egoten denez espekulazio sakonetan, ezin izaten dute ez hitz egin ezta gainerakoek esandakoa entzun ere, mintzamen eta entzumen organoetan kanpotik egindako ukituren batek ez baditu esnatzen; arrazoi horrengatik, ordain lezaketenek behintzat beti izaten dute familian astintzaile bat (climenole, jatorrizko hizkuntzan) morroietariko bat bailitzan, eta ez dira kanpora irteten edo bisitan joaten hura gabe. Laguntzaile honen eginkizuna, bi pertsona edo gehiago elkarrekin daudenean poliki poliki puxikaz jotzea izaten da,
|
bai
hitz egin behar duenaren ahoa, baita entzulearen edo entzuleen eskuineko belarria ere. Halaber, astintzaile honek arduratsu lagundu behar dio ugazabari paseora irtetean, eta beharrezko denean zaflada goxo bat eman begietan, zeren eta, beti hain murgildua ibiltzen denez bere gogoetetan, edozein amildegitatik erortzeko arrisku nabarian egoten baita, edo buruaz edozein poste jotzeko, edo kaleetan beste batzuei edo besteek berari bultza egin eta erretenera joateko arriskuan.
|
2014
|
|
Kosta egiten zitzaion euskaraz eta errumanieraz hitz egitea, gaztelania zen berarentzat errazena, baina ahalegina egiten zuen nirekin. Gaztelaniaz egiten nuen Nadiarekin, baina erakutsi nizkion gauza batzuk nire hizkuntzan eta berak ere
|
bai
hitz batzuk berean: patru k lau esan nahi zuen; bona ziua, edo antzeko zerbait?
|
|
Nadia ere luzaro, mutu ez, baina
|
bai
hitz alferretan urri agertu zen guztiz. Hala ere, egun batean, arima xume eta jaso baten aurrean zegoela igarririk, bihotzak gainezka egin zion eta gertatutako guztia kontatu zion, deus gorde gabe, Vladimirren trenera igo zenetik Nikolas Korpanoff hil zen arte.
|
2015
|
|
eta
|
bai
hitzik gabeko ametsetan ere:
|
|
Aldiaren sitsa nola bere lana egiten ari den ikusten eta erakusten digun bat da Jesus Mari Arruabarrena, Durangoko idazle eta argazkilaria. Orain dela urte batzuk Antzinako ogibideak galbidean izeneko argazki liburu bat atera zuen, azken hatsetan dauden lanbide zenbaiten lekukotasuna jasoz, bai irudiz
|
bai
hitzez. Han ageri ziren ferratzaileak, gatzetako beharginak edo errotariak, beren bizitzaren ardatza izandako jardunean, kate luze bateko azken maila direla oharturik gehienetan, baina eten horrek larritasun berezirik sortu gabe halere.
|
2016
|
|
Eba ere harriturik zegoen Sapek eginiko aitzinamenduekin,
|
bai
hitz egiterakoan, baita ere bere adimenduzko ahalmenean; eta laster teologo zaharra bilakatuko zela susmoa sartu zitzaion. Purgatorioa eta haien bidaiaren arteko parekotasuna bikaina baitzen, baina hori bakarrik Adan eta Ebak zekiten.
|
|
Alsinaren gogoetak ari ginen berritzen, bere aita amen bidaldi hartako xehetasunak alabaren irudimenetik jasotzen. Harrigarri samarra gertatzen da alaba batek bere aitari buruz horrelako pentsuak eta juzguak jaulkitzea, egia da hori, baina ez da pentsatu behar haatik emakume gupidagabe eta bihotz gogorra denik; aitzitik, ikusia dugu nola emakume bihozbera den, bere sentiberatasun hori fikziozko hunkimenduetara lerratuagoa bada ere hezur haragizko (hau
|
bai
hitz pare topikoa, zergatik ezin dugu esan, horren ordez, ile hortzezko) errealitatera baino; dena den, esan dugu lehen ere ez dugula eleberri psikologikorik egin nahi, are gutxiago psikoanalitikorik; haurtzaroko balizko traumak eta gabeziak alde batera utzita ere, arrazoi franko izan litezke gizonezkoekiko erresumin apur bat edukitzeko; norberaren esperientzia mikatzen bat adibidez, kasu honetan... Pentsamenduen jatorriak eta irudipenen iturriak ez zaizkigu gehiegi axola, ordea:
|
2018
|
|
–Zureak
|
bai
hitz jakintsuak eta eredugarriak. Epailea izanik hau esatea ez badagokit ere, aitortu behar dut estoizismo handiz eraman duzula hau guztia.
|
2019
|
|
Bizpahiru orduren buruan, albistegiak bere hitzekin irekiko ziren. Oso ondo hautatu behar zituen,
|
bai
hitzak, bai atzean agertuko zen hondoa ere.
|
2022
|
|
Ez esan oreka, pentsatzen du Paulak, ez metalezko kaiola batetik zintzilik gaudenean, lurretik ez dakit zenbat metrora. Oreka,
|
bai
hitz beldurgarria. Berriz altxatzen da Max, garrasika jarraitzeko.
|