|
2002
|
|
|
Gero eta gazte gehiagok agertzen dute INEmen zerrendetan. «Langabezia arrisku faktore bihurtu da,
|
bai
helduengan, bai lanik gabeko gazteen artean», ziurtatu zuen Martinek. Azterlanaren ondorioetako bat da lan biztanleriaren %90, 4 erre, edan edo drogaren bat hartu duela azken urtean; eta %83, 5 azken hilabetean.
|
|
|
Lorontziari ez heldu
|
bai
heldu segitzen dute gizonaren eskuak eta begiek.
|
|
2003
|
|
|
Adituen ustez, Espainiako dieta “Mediterraneoko erara egokitzen da, oro har”, baina “gantz saturatu gehiegi hartzen dira”. Obesitatea “izurrite bihurtu da,
|
bai
helduengan, bai haurrengan”. Eta, bitxia bada ere, Mediterraneoko eta Kanarietako komunitateek dute heriotza tasa kardiobaskularrik handiena.
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, kasurik okerrenean, haurrak bihotz gelditzea izan dezake. Digestio etena gertatzen bada, bai haur batean,
|
bai
heldu batean, urrats berak egin behar dira. Larrialdi zerbitzuei jakinarazi behar zaie, eta pertsona uretatik ahalik eta azkarren atera.
|
|
|
Beraz, “250.000 kilo oilasko haragi” jan litzateke, giza medikaziora bideratutako konprimitu baten baliokidea hartzeko. Ildo horretatik, Balear Uharteetako Unibertsitateko (UIB) Biokimikako eta Animalien Biologiako katedradun Andreu Palouk nabarmendu zuen arriskua ia hutsala dela,
|
bai
helduentzat bai haurrentzat, eta, beraz, ez dela beharrezkoa elikadura ohiturak aldatzea.
|
|
2005
|
|
|
Adibideotan, esekitako janarikiziak gutxi gorabehera uniformeki banatuta daude, eta bilketa sistema erradiala oso moldapen eraginkorra da janaria eskuratzeko. Animalia horien simetria bilaterala ostenduta badago ere, nabarmen agertzen da larbetan eta
|
bai
helduaren egitura batzuetan. (Rupert eta Barnes, 1994tik hartua).
|
|
|
Aditu horiek ohartarazi dute haurren obesitatearen Espainiako tasa (%14) Europako batez bestekoaren gainetik dagoela, eta azpimarratu dute jarduera fisikoak, otordu osasuntsuak eta zenbait tratamendu farmakologikok goranzko arazo horri irtenbide egokia ematen diotela. Adituek azaltzen dutenez, bizimodu sedentarioak, estres kronikoak, irentsitako kopuruei dagokienez okerreko dieta mediterraneoak eta janari lasterrak, eta oraindik ikertu gabeko arazo genetiko eta soziosanitarioek obesitatea eragiten dute,
|
bai
helduengan, bai haur eta gazteengan. Luis Serra Las Palmasko Unibertsitateko katedradunak eta Nutrizio Komunitarioko Espainiako Elkarteko presidenteak (SENC) uste du fenomeno hori ingurumen faktoreetan (dietak eta jarduera fisikoa) gertatzen diren aldaketengatik dela, faktore genetikoengatik baino gehiago, eta “giltzarritzat” jotzen du haurra elikadura ohitura egokietan heztea hiru urtetik aurrera, eskolara joaten hasten denean.
|
|
|
Ezinbestekoa da ingurumenari lotutako gaietan heziketa lana burutzea, bai belaunaldi gazteei
|
bai
helduei zuzendurik, eta behar duen arreta eskaintzea pribilegio gutxien duen biztanleriaren sektoreari, ongi informatutako iritzi publikoaren oinarriak zabaltzeko batetik, eta norbanakoek, enpresek eta kolektiboek ingurumenaren babes eta hobekuntzan, beronen giza dimentsio osoan, duten jarrerak erantzukizuna izan dezan sorburutzat. Eta funtsezkoa da, halaber, masa hedabideek saihestea giza ingurumenaren hondatzea ekar dezakeen oro eta, aitzitik, informazio hezitzailea zabaltzea ingurumen hori babestu eta hobetu beharrari buruz, gizakia alderdi guztietan garatu ahal izan dadin.
|
|
2006
|
|
|
Kalitate on oneko ikuskizunak,
|
bai
helduentzat, bai haurrentzat ere.
|
|
|
Urdina, tonu hotza, lasaitasuna eta lasaitasuna ematen dituena Urdina logelen dekorazioan gehien erabiltzen den koloreetako bat da, bai haurrentzat
|
bai
helduentzat. Kolore gomendagarria da, tonu hotza baita, lasaitasuna eta atsedena ematen baititu.
|
|
|
Izotz polo bat egiteko, poloetarako prestatutako molde luzeetan edo plastikozko edo egurrezko makilatxo bat duen jogurt edalontzi batean jartzen da edaria, eta gutxienez bost orduz hozten uzten da. Bai haurrek
|
bai
helduek oso kaloria gutxiko izotz poloa izango dute eguneko edozein unetan, osagai nagusia ura baita (konposizioaren %85 – %90). Elikagai horren kaloria ekarpena urria da:
|
|
|
Alergologoen iritziz, gaur egun elikagaiekiko alergien eragina handitu egin da,
|
bai
helduengan bai haurrengan. Gainera, ohartarazi dute paziente horiek, dermatitis atopikoa dutenekin batera, alergikoen kolektibo osoaren bizi kalitate txarrena dutela.
|
|
|
Arreta denbora gutxiko hipermotrizitatea da. Bai haurrek
|
bai
helduek jarduera etengabea izan dezakete, eskuak edo jostailuak ahoan gordez, alde batetik bestera mugituz, eskuak igurtziz edo kolpatuz. Horregatik, beste haur batzuei hozka edo irrist egitea bezalako portaerak nabarmentzen dira.
|
|
2007
|
|
|
Definizio hori DSM IV irizpideetan oinarritzen da (American Psychiatric Association en buru nahasteen eskuliburu diagnostiko eta estatistikoa). Psikiatrek eta psikologoek TEPTaren diagnostikoa egiteko erabiltzen dituzte,
|
bai
helduei bai haurrei. Trauma ondoko agerpenak Haurrek helduek ez bezalako esperimentuak egiten dituzte gertaera traumatikoei buruz:
|
|
|
Elikadurak eta beste ingurumen faktore batzuek gainerako %10ean baino ez dute jarduten. Izan ere, “Nature Genetics” ek dioenez, HMGA2 genearen aldaera bat estuki lotuta dago bai haurren
|
bai
helduen altuera diferentziekin, Exeter Penintsulako Medikuntza Eskolak (Erresuma Batua) zuzendutako ikerketaren arabera. Giza garaieraren determinatzaile gisa aldaera genetiko bat identifikatzen duen lehen lana da hau, eta horrek bidea irekitzen die gizakiaren aldakortasun genetikoari eta garapenari buruzko azterketa berriei.
|
|
|
Autoreen arabera, tabako ohituraren prebalentziak eragin dezake diskotekari gazteek (tradizionalki erretzaileagoak direnek) kirolariek edo zibernetikoek baino krisi handiagoa izatea. 121 galderako galdera sorta Mendebaldeko herrietan, gero eta handiagoa da asma, bai haurretan
|
bai
helduetan. Hori dela eta, pneumologoek eta alergologoek denbora daramate zergatik jakin nahian.
|
|
|
Pedagogikoki garrantzitsuena, egiaz, prestakuntzak behar du izan, hau da, gizakiarengan elkarrizketarako ezinbestekoak diren aipatutako aurrebaldintzak garatzea, bai eta horretara —modu batean zein bestean— zuzenduriko posibilitatea atzematea eta kontuz zaintzea. Hori, bereziki, hezitzailearen elkarrizketarako gaitasunarentzat da esanguratsua, ze azken batean gaitasun hori da bestearengan, bai haurrarengan
|
bai
helduarengan, pareko gaitasuna garatu dezakeena.
|
|
2008
|
|
|
Arazoa luzatzen bada, agian behar baino odol gutxiago helduko da burmuinera eta horrek arazoak ekarriko dizkio organismoari,
|
bai
helduengan bai haurrengan.
|
|
|
Fonologian legez morfologian ere alde handia dago bi diagramen artean: Goierrin
|
bai
helduek eta baita gazteek ere eusten diete euren herriko ezaugarri morfologikoei modu finko batean, nahiz ez fonologian erakutsi duten fideltasun ia erabatekoarekin. Hala ere, %84ko fideltasun maila handia da.
|
|
|
Konpletiboak egiteko adineko batzuek? (e) na> atzizkia erabiltzen dute oraindik (adb.: bagiñukun> rek> ko> NA>, bagenekien hark defendituko gintueNA?; banekiñ> NA> ko>, banekien ez zeNA etorriko?, etab.). Gazteek ez dute hau inoiz erabiltzen, ezta 50 urteko hiztunek ere; aldaketa erabat gauzatu da honetan, eta? (e) la> da bai gazteek
|
bai
helduek darabilten konpletiboko marka.
|
|
|
Kasu batzuetan erantzun bat baino gehiago jaso da, kontzeptu bakoitza adierazteko hainbat hitz eman dituzte, bai gazteak,
|
bai
helduak:
|
|
|
Kasu batzuetan erantzun bat baino gehiago jaso da; kontzeptu bat adierazteko hainbat hitz esan dituzte, bai gazteak,
|
bai
helduak:
|
|
|
Aitona amona asko bilobak elikagai fresko eta naturaletara ohitzearen aldekoak dira. Haurrekin haurren elikadurari dagokion guztia lantzen bada, errazago ezar daiteke harreman onuragarria alde guztientzat, bai haurrentzat
|
bai
helduentzat. Nahiz eta aitona amonak seguruenik belaunaldi gazteenak baino elikadura ohitura osasungarriagoetatik abiatzen diren, hala nola haien seme alabetatik eta are gehiago bilobetatik, oro har ez dituzte ezagutzen haurren elikadurari buruzko zenbait gai.
|
|
|
Horregatik, aitona amona askok erabiltzen duten plater edo janari kopurua gehiegizkoa da haur baten adinagatik. Normaltzat jotzen da 150 g edo gehiagoko okela anoa, eta, hala ere, nabarmen gainditzen ditu arrazoizkotzat jotzen diren 100 g ak, bai haurrentzat,
|
bai
helduentzat; are gehiago, 80 g baino gutxiago gomendatzen da 5 urtetik beherako haurrentzat. Aztertzen ari da proteina gehiegi jateak osasun arazo larriak ekar ditzakeela, batez ere haragiaren mantenugai ugariekin duen loturagatik; izan ere, okelatik abusatzeko joera dago.
|
|
2009
|
|
|
Erakusketaren aldian, Guggenheim Bilbao Museoak hezkuntza jardueren programa zabala eskainiko die bai haurrei
|
bai
helduei, Txinako kultura eta ohiturak ezagutzera emateko tailer batzuk barne hartzen dituena: feng shui, txinatar kaligrafia, txotxongiloak, herensugeak eta txinatar lanparak.
|
|
|
Mañosak adierazi zuenez, “1990eko hamarkadan, helduen hilkortasunak gora egin zuenean, espezieak hazkunde jarraitua izan zuen”. Hala ere, 2000 eta 2004 artean hazkundea bizkortu egin zen berriro,
|
bai
helduen heriotzak murrizteagatik, bai gazteen heriotza tasa eta lehen ugalketaren adina jaisteagatik. Hala, 2008an 253 arrano bikote inperial zeuden, Ingurumen, Landa eta Itsas Ingurunearen Ministerioaren datuen arabera.
|
|
|
Bere antzezpen kementsuengatik, egitura zirkular/ zatikatuarengatik eta gaiaren tratamenduarengatik, Mi mu, equita oso noizean behin aurkitzen den harribitxi eszeniko haietariko bat da, eta are gehiago kontuan izanda jende gazte gazteak sortu zuela eta proiektua herri hartako fenomeno kultural itzela bihurtu dela, bai gazteen
|
bai
helduen artean.
|
|
2010
|
|
|
EROSKI CONSUMER aldizkariaren osasun adituen esanetan, parazetamola erabiltzea komeni da,
|
bai
helduekin eta bai haurrekin, eta horrek emaitzarik ematen ez badu, ibuprofenoa.
|
|
|
irrati telebistetako kontsumoan adibidez, D eredukokontsumoa eskoletakoa baino nabarmen txikiagoa da:
|
bai
helduen artean eta bai, dakigun neurrian, neska mutilen eta gazteen artean. EAEko telebista kontsumoan X eredua da, askogatik, nagusi.
|
|
|
Dietista nutrizionistek egunean hiru fruta errazio jatea gomendatzen duten arren, hori da gehien kontsumitzen den elikagaietako bat, bai haurretan
|
bai
helduetan. Jateko interesa dela eta, elikagai industriak fruta zukua duen esne edari bakarra diseinatu du.
|
|
|
Hau ez da parazetamola zalantzan jartzen den lehen aldia. Parazetamol analgesikoa da, eta modu orokorrean erabiltzen da, bai haurretan
|
bai
helduetan. “The Lancet” aldizkarian argitaratu zen azterlan bat, eta 200.000 haur baino gehiagorekin egin zen munduko 31 herrialdetan.
|
|
|
Esnea eta arrautza dira alergia gehien sortzen duten elikagaiak. Azken urteotan, areagotu egin da haren nagusitasuna, bai haurretan
|
bai
helduetan. 1992tik 2005era, patologia horri buruzko kontsulta medikoak bikoiztu egin ziren, Espainiako Alergologia eta Immunologia Klinikoaren Elkarteak egindako azterlan baten arabera, Madrilgo Erkidegoa adierazi zuen.
|
|
|
Filologoa da ikasketaz eta editorea lanbidez. Liburu ugari idatzi du, bai haurrentzat
|
bai
helduentzat. Gazteentzat idatzitako eleberrien artean hauek aipa ditzakegu:
|
|
2011
|
|
|
Osoko elikadura deitu dugun hori, osasungarria izaki, edozeini gomendatzeko modukoa da,
|
bai
helduei, bai nerabeei eta bai haurrei ere.
|
|
|
Igerilekuetako konjuntibitisik ez agertzeko, igeri egiteko eta murgiltzeko betaurrekoak erabiltzea komeni da,
|
bai
helduek eta bai haurrek, salbu eta hiru urte baino gutxiago dituztenek (horiei ez zaie komeni erabiltzea).
|
|
|
Bestalde unibertsitateko euskaltzaleek eta haren inguruan zebiltzan erakundeek, Euskaltzaindiak edota Eusko Kontseilu Nagusiak esate baterako, unibertsitateko beste ikastegiekin alderatuz, irakasle eskolak estrategikotzat jo zituzten. Bertan irakasleak formatzen zirelako, Pedagogian eta Didaktikan irakasle euskaldunak, hain zuzen ere, bai ikastoletarako, bai eskola publikoetarako,
|
bai
helduen euskalduntze alfabetatzean aritzeko. Garaian irakasle euskaldunen eskaria oso handia zen, hizkuntzaren normalizazioa hezkuntzaren bidetik planteatu zelako gehienbat, eta horretarako irakasle euskaldun asko behar ziren, bai umeekin aritzeko ikastola eta eskoletan, bai helduen euskalduntze alfabetatzean.
|
|
|
Bertan irakasleak formatzen zirelako, Pedagogian eta Didaktikan irakasle euskaldunak, hain zuzen ere, bai ikastoletarako, bai eskola publikoetarako, bai helduen euskalduntze alfabetatzean aritzeko. Garaian irakasle euskaldunen eskaria oso handia zen, hizkuntzaren normalizazioa hezkuntzaren bidetik planteatu zelako gehienbat, eta horretarako irakasle euskaldun asko behar ziren, bai umeekin aritzeko ikastola eta eskoletan,
|
bai
helduen euskalduntze alfabetatzean. Hala, planteamendua honakoa zen:
|
|
|
Kafeina duten elikagai eta edarien zerrenda Zaila da jakitea zenbat kafeina kontsumitzen duten bai haurrek
|
bai
helduek, etiketan ez baita nahitaezko datua. Nutrizio eskuliburuek kafeina edo ondorio kitzikagarriak (tearen teina, txokolatearen teobromina) dituzten antzeko substantzien eduki zenbatetsiaren berri ematen dute elikagai eta edari arruntenetan, hala nola kafean, tean, kola freskagarrietan eta barrako txokolatean (ikus taula).
|
|
|
Irenste bakoitzerako aukerako aholkuak Gosaria. Gosariari buruzko aholku nagusia egitea da, eta eguneroko zereginei egoki ekitearen onurak argi uztea, bai haurrengan
|
bai
helduengan. Gosariaren osaerari buruzko aholkurik ohikoenek (esnekia+ iringoa+ fruta) balio erlatiboa dute gosaria hartzeko “betebeharraren” aurrean, ia edukiaren gainetik, betiere arrazoizko mugen barruan.
|
|
|
Arraina eta deribatuak, bitaminen euskarri gisa erabiltzen den arrain gelatina edo garagardoan eta ardoan klarifikatzaile gisa erabiltzen dena izan ezik, etiketen osagaien zati ere izan behar dira. Arrainekiko alergia oso ohikoa da, bai haurrengan
|
bai
helduengan. Ohikoagoa da arrain zuriekin, batez ere bakailaoarekin, oilarrarekin, mihi arrainarekin eta legatzarekin.
|
|
|
Etxetik kanpo jatea gurasoen esku dago Aurreko garaiekin alderatuta, gero eta ohikoagoa da etxetik kanpo jatea,
|
bai
helduei dagokienez, lanagatik, bai txikienei dagokienez, bakoitza bere ikastetxean. Baina, gainera, bazkaltzera edo afaltzera aisialdiagatik eta plazeragatik ateratzeak ere nabarmen egin du gora aurreko urteekiko.
|
|
|
Adineko boluntarioek beste pertsona batzuei laguntzeko aukera dute, bai gazteei
|
bai
helduei. Baina, gainera, hori egitean, lagundu egiten zaie, baliagarri sentitzen baitira.
|
|
|
“Askotan, adineko pazienteekin estimulazio kognitiboa egitean, haurrentzako materiala erabiltzen da, eta horrek ez die ezer gustatzen, haurrak balira bezala tratatzen ditugula eta etxeko lanak jartzen dizkiegula sentiarazten dielako”, esan zuen. Langileak adierazi zuenez, “koadernoak berariaz egokitu zaizkie,
|
bai
helduei dagokien hizkuntzan, bai grafiko eta argazkietan, erraz ezagutzeko moduko inguruneak jarri baitizkiegu, hala nola etxe bateko jantokia edo sukaldaritza tradizionala”. Material hau zazpi ezagutza arlotan banatzen da, hala nola, hizkuntza, memoria, kalkulua, idazketa, arreta eta kontzentrazioa, praxiak eta gnosiak, eta hiru zailtasun maila izanen ditu.
|
|
2012
|
|
|
Ingurumenarekin harmonian duen garrantziaz jabetzen hasteko modu egokia ere izan daiteke: ingurunea errespetatzen irakastea, animaliak eta landareak zaintzea, zaborra bildu eta adierazitako lekuetan uztea, etab. 4 Jokoak, jokoak eta joko gehiago Espazio irekiak leku aproposak dira haur batek egin ditzakeen dozenaka jolasetarako, bai bakarrik,
|
bai
heldu batekin edo beste txikiren batekin. Nabarmentzekoak dira joko klasikoak, inoiz modatik pasatzen ez direnak (ezkutalekua, zuk daramazu edo “izurria”, marratxoa…), arte eta elaborazio pixka bat gehiago eskatzen dutenak, eta, kasuren batean, helduen laguntza eskatzen dutenak (adibidez, hainbat motatako lasterketak eskatzen dituzten jolasak, dantza musikaren konpasean, zoladuran klarionazko marrazkiak egitea, etab.).), edo beraiek asmatzen dituzten beste batzuk.
|
|
|
Plateraren aurkezpena: giltzarria haurraren elikaduran Elikagaien aurkezpenak eragin nabarmena izan du bai haurrek
|
bai
helduok jateko gogo eta gustu handiagoarekin edo txikiagoarekin jaten dugun moduan, Wansink ek gaiari buruzko bere ikerketetako batean azaldu duenez. Izan ere, haurrak janariarekin oso maniatikoak badira edo elikagai berriak probatzeko interes gutxi badute, komenigarria da haien elikatze jarrera nola alda daitekeen jakitea, alderdi hauek kontuan hartuta:
|
|
|
Irudia: ewen and donabel Oinarrizko jarraibideak Edozein arropa garbitu aurretik, bai haurtxoarena
|
bai
helduarena, ezinbestekoa da oinarrizko jarraibide batzuk betetzea, arropa behar bezala garbitzen laguntzen dutenak, hondatzea saihesten dutenak eta arropak hondatzea eragozten dutenak: Koloreen arabera bereizi:
|
|
|
rusvaplauke Dieta biguna: digestio erraza “Dieta biguna” da elikagaiak prestatzeko modua aldatzea eta talde bakoitzean erraz digeritzen diren produktuak aukeratzea, bai nutrizio osaera egokiagatik,
|
bai
heltze mailagatik. Helburua ahalik eta digestio estimulu txikiena eragitea da, gaixotasun edo gaixotasun egoeran konplikaziorik izan ez dadin.
|
|
|
muturrak aldatuz, aldeetatik zatitxoak kenduz, etab. Papera zabaltzean, emaitzak ikusi eta aldaera berriak bilatu ahal izango dira. Kasu honetan, ezustekoa dibertitzen da, bai haurrentzat
|
bai
helduentzat. 4 Kaxarako kaxatxoak miniaturazko opari Opari kaxatxoak direnez, txikienek aparteko ilusioa motibatu dezakete.
|
|
|
Eta hala azaltzen du: " Umearen arima zaintzea ez da pedagogia eta ez da hezkuntza; baina arima zaintzen denean bai umeak,
|
bai
helduak hezi egiten dira. Psikoterapia ere ez da, ezta medikuntza ere, baina arimarekin kontaktuan egoteak dakarren lasaitasunari eta ulermenari esker baliteke arazo eta gaixotasun deritzogun horiek gutxitzea edo zergatik ez, desagertzea".
|
|
|
Zer ikusi gehiago du, gero ikusiko dugunez, liburu tipoarekin. Zehazki, literatur liburuak galdu ditu orriak,
|
bai
helduentzakoak eta bai haur edo gazteentzakoak ere.
|
|
|
Ulertezina zitzaidan asteburuetako hiritarren harramazka. Helduko ziren
|
bai
helduko zirela! Zainetako presio hutsalak akuilatzen zituen, geldirik gabe, bestela aukera galduko zutela sinesteraino.
|
|
2013
|
|
|
Bai haurrek eta
|
bai
helduek ere.
|
|
|
Komunitate zientifikoan, gai gutxi daude hainbesteko adostasunik edo aipamenik dutenak edari azukretsuak maiz ez kontsumitzea, bai haurretan
|
bai
helduetan. ; esaera horrek pentsarazten du “ibaiak jotzen duenean, ura darama”.
|
|
|
Kasu honetan, zure web gunea bidaiarien eta anfitrioien arteko topagune gisa erabiltzen da, nahiz eta lehenek «Servas Pasportport» behar duten beren zerbitzuetara sartzeko. Familiakoen edo lagunen bigarren egoitzetan Aukera horiez gain, bai gazteek
|
bai
helduek «doan» bidaiatu dezakete, eta egun batzuk igaro beren ohiko ingurunetik kanpo, baldin eta hondartzan edo mendian bigarren egoitza bat eskaintzen dieten lagunak edo ahaideak badituzte. Edo, bestela, kateko hoteletan doako ostatua ematen duten taloitegi batzuen eskaintzak aprobetxatzea.
|
|
2014
|
|
|
Arauak urratzea askoz handiagoa da, eta helduen bizitzan oinarritzen dira heldu horiei kritika egiteko eta beraiek satirizatzeko... Nik, adibidez, eskolak ematen ditut ikastola batean, Donostiako Zurriola Ikastolaren antzerki eskolan, eta clowna lantzen dut, bai umeekin, eta
|
bai
helduekin. Esan dezaket desinhibizio izugarria dela sudurraren atzean eta estilo horren atzean.
|
|
|
Bertsoak eskuz idatzirik zeudenez, Sü azia koek orduko grafiara transkribatu eta 1979ko erdi aldean plazaratu zituzten. Ikus dezakezunez, irakurle, ez zuten lan makalik egin LarraiJneko soldadu koblakariaren bertsetak salbatzean eta inprimatzean; beraiei esker bai guk eta
|
bai
heldu diren belaunaldietakoek ere gerlen gaineko zuzeneko testigantza ukan ahal dugulako. Xiberoko Jinko honak atxiki dezan beti bereki Larraineko Batixta Borthiri Sala!
|
|
|
Horrek etxeko lanetan laguntzea, altzariak ez hondatzea, baina arau indibidualagoak ere barne hartu behar ditu, adibidez, garbitzeko ordua errespetatzea eta ohera joatea edo etxeko lanak egitea. «Haurrentzako arauek arrazoi bat izan behar dute, eta azalpen argia izan behar dute,
|
bai
helduarentzat, bai haurrentzat», erantsi du eskuliburu honek. Horregatik, garrantzitsua da adin txikikoekin hizkuntza erraza erabiltzea, adinera egokitua.
|
|
|
Balio txikiagoko monetek irteera perspektiba txikia dute, eta, gainera, pilatu egiten dira eta lekua hartzen dute. Baina, bai haurrek
|
bai
helduek, zentimoak aprobetxa ditzakete aurrezte eredu erraz bat martxan jartzeko. Hilabete batzuen ondoren lortutako dirua ez da erabiliko atzerrira joateko gastuak ordaintzeko, ez eta motoa erosteko ere, baina bai apetatxo bat, afaria edo gidabaimena ateratzeko matrikula ordaintzen hasteko.
|
|
|
Amesgaizto baten ondoren haur bat berriro lo egiteko, segurtasuna transmititzen dioten objektuak erabil daitezke eta argi bat piztuta utzi. Amesgaiztoak sortzen dituen mekanismoa bai haurrengan
|
bai
helduetan ez da guztiz ezagutzen. Baina zientziak ezarri du badirela zenbait faktore bere errepikapenarekin lotutako faktoreak.
|
|
|
«Panpina horiek besterik ez dira publizitatea eta hedabideak saltzen diguten guztiaren artean», bat dator Maria Ángeles Fernándezekin, Anorexia Nerbiosoaren eta Bulimiaren Atentzioaren Aldeko Elkarteko psikologoarekin (ADANER). Pisu osasungarria haurrengan eta autoestimu ona Fernandezek iragarkiak jartzen ditu iragarkien, zinemaren eta telebistaren bidez, bai txikientzat
|
bai
helduentzat. Beti agertzen da pertsona ilegal edo gizena, torpe, xelebrea, sinpatikoa, lagunik onena edo lagunik onena irudikatzen duena; baina ez du hainbeste ligatzen eta ez du hainbeste arrakasta.
|
|
|
Irudimena, maitasuna eta helduen eta helduen konpainia oso opari onak dira. 2 Ingurumenari buruzko liburuak, filmak eta aldizkariak Opariak eta Gabonak tandem bat bezalakoak dira, «berdea» ere izan daitekeena Hainbat argitaletxe ingurumenari buruzko liburuak argitaratzen espezializatu dira, bai haurrentzat
|
bai
helduentzat, eta oso baliabide interesgarria izan daitezke Gabonetan oparitzeko. Filmak beste aukera bat dira, eta, hain zuzen ere, zinemaren historiak ingurumenarekin lotutako aukeren zerrenda zabala eskaintzen du.
|
|
2015
|
|
|
Zirkulu Berdea gunean," jarduera praktikoagoak" landuko dituzte," bai gaztetxoentzat eta
|
bai
helduentzat". Horrez gain, 55 enpresa izango dira azokan.
|
|
|
Ikasleen taldeak izaten dituenean, hizkuntza egokitu egiten du gidari turistikoak, txikienek ere ahalik eta ezagutza zabalena barnera dezaten. Hala, bai haurrek eta
|
bai
helduek lur azpiko mundua gertuagotik ezagutzen dute Dominguezek eta lankideek egiten duten beharrari esker. " Gurekin hitz egiten dute bisitaldian, eta bukaeran euren iritzia ematen digute askotan.
|
|
|
Eta jaio aurretik ere hasten dira gauza asko. Beti gaude prozesu baten barruan, eta, prozesu horretan, bai gazteek eta
|
bai
helduek asko eta asko daukate esateko, entzuteko eta banatzeko.
|
|
|
–Auzokoari eskatu orduan. Harenak
|
bai
helduak. Berehala batzen ez baditu adarrean ustelduko zaizkio.
|
|
|
inguruko munduaren esplorazioaren eta ezagutzaren zati da. Baina, gainera, beste aldaera asko ere badaude, adibidez, aparraren azpian ezkutatuta geratzen diren objektuak, edo aparrezko bizarrak asmatzeko, bai haurrarentzat
|
bai
helduarentzat. Haurtxoari ilusio handia egingo dio ama edo aita bizar zuri batekin ikustea edo bere burua ikustea, ispilua badu (apurgarria izan behar du eta plastikozko markoa du).
|
|
|
Agorrileko mugimendua Ez da geldirik egon herri hau ere agorril huntan. Ezkerparetako pilota partida eder batzu ikusi ditugu, igandean finalarekin, bai gazteetan,
|
bai
helduetan. Gazteetan, Mendy bi anaiek irabazi dute 22 Mendy Luro pareari.
|
|
2016
|
|
|
Etxeaz gainera auzo giroak eta kaleak, lagunarteak, eskolak, kirolak eta aisialdiak, lan esparruak eta, oro har, sozializatzeko edo gizarteko kide bihurtzeko prozesuan parte hartzen duten eragileek erabakitzen dute bere osoan, ez etxeko lehen urteetako mintzajardunak soilik, belaunez belauneko jarraipena edota mintzaldaketa gertatuko den80 Maiz suertatzen da ahuldutako hiztun taldeetan, etxean hizkuntza propioan egiten ikasi arren etxetik kanpora beste hizkuntza bat nagusi izatea eta neska mutilek, adinean aurrera egin ahala, etxean ikasitako ama hizkuntzatik beste horretara jauzi egitea:
|
bai
helduekin jarduterakoan eta bai, une batetik aurrera, beraien artean. Ama hizkuntzaren etxeko transmisioak belaunez belauneko jarraipenik izan duen jakiteko81, hortaz," A" belaunaldi heldua (demagun 35 bat urtekoa, haur haztekoa) eta haien hurrengo" A+ 1" belaunaldia (orobat 35 bat urtekoa, haur haztekoa) konparatu behar izaten dira," Benetan zenbatekoa den" neurtu behar da hor, ez etxeko lehen urteetako L1 saioaren argitan" zenbatekoa izan zitekeen".
|
|
|
txantxarrak jotako hortz haginek zuzenean eragiten diote kanpo itxurari.Zenbait ikerlanek aurkitu izan dituzte loturak txantxarraren eta nahasmendu sozialen artean.Horregatik guztiagatik, bai helduek eta bai haurrek ongi eskuilatu behar dituzte hortz haginak elikagai azukredunak jan ondoren, eta hor sartzen da txokolatea ere (izan katilukoa, tabletakoa edo produktu txokolatedunek dutena). Semaforo nutrizionalaSemaforo nutrizionala egiteko, katiluan hartzeko hiru txokolate motak erabili dira: ...mantenugai ere ematea, adibidez selenioa eta zinka.Hala ere, bi mantenugai horiek egin dezaketen onura baino aipagarriagoak izango lirateke produktu horrek emango lituzkeen kaloria eta azukre kantitate handiak.Azken hori ona izan liteke jaki eskaria dagoen garaian, baina ez da hori gure egoera; gu beste muturrean gaude, eta nutrizioaren arloan, gizentasuna da gaur egun daukagun arazo nagusietakoa,
|
bai
helduetan eta bai haurretan.Txokolatea eta kafeinaTxokolateak duen kafeina kantitatea kezka iturri da guraso askorentzat eta haurdun dauden emakumeentzat, baina neurtzen hasita, nabarmen ikusten da txokolateak askoz kafe gutxiago duela kafeak baino edo edari energetikoak esaten zaienek baino.Kafe espres katilukada estandar batek edo 250 ml edari energetikok, adibidez, 80 miligramo kafeina ematen ...
|
|
|
Katiluan hatzeko txokolateak nutrizioaren ikuspegitik aztertu ondoren, eta kontuan hartuz noizbehinka hartzekoa direla
|
bai
helduentzat eta bai haurrentzat, zenbait gomendio emango ditugu hemen, edozein asetzeko modukoak.
|
|
|
hortz haginetako txantxarra.Espainiako Estatuko hamar herritarretatik ia batek jateko arazoak ditu hortz haginetako arazoak direla eta.Txantxarrak mina ematen du eta arazo fisiko eta mekanikoak eragiten ditu, baina, horretaz gain, komunikazioari ere eragiten dio eta, garrantzitsuagoa dena, baita elikatzeko gaitasunari ere.Eta autoestimuari: txantxarrak jotako hortz haginek zuzenean eragiten diote kanpo itxurari.Zenbait ikerlanek aurkitu izan dituzte loturak txantxarraren eta nahasmendu sozialen artean.Horregatik guztiagatik,
|
bai
helduek eta bai haurrek ongi eskuilatu behar dituzte hortz haginak elikagai azukredunak jan ondoren, eta hor sartzen da txokolatea ere (izan katilukoa, tabletakoa edo produktu txokolatedunek dutena). Semaforo nutrizionalaSemaforo nutrizionala egiteko, katiluan hartzeko hiru txokolate motak erabili dira: kakao hauts azukredunarekin egiten dena, txokolate tabletarekin prestatzen dena eta hartzeko prest saltzen dena.Energiari dagokionez, semaforo nutrizionalak erakusten du tabletako txokolatearekin egindako errazio batek 80 kilokaloria gehiago dituela beste bi prestaerek baino.Txokolate mota horrek, izan ere, gantz gehiago dauka (gainerako prestaerek baino hamar gramo gehiago). Nolanahi ere, energiaren atalean, horiz ageri dira aztertu ditugun produktu guztiak, eta horrek esan nahi du ez dela gehiegikeriarik egin behar produktu honekin, batez ere gure pisuaren bilakaerak kezkatzen bagaitu edo argaltzeko asmoa badugu.Ildo horretan, hartzeko prest dauden txokolateek, nahiz eta besteek baino dezente gantz gutxia izan (erdia batzuek, heren bat gutxiago besteek), ia kaloria kopuru bera ematen dute.Txokolate horiek esne gaingabetuarekin eginak daude, eta horregatik dute gantz gutxiago; azukreak, aldiz, besteek baino gehiago dituzte, eta horregatik ematen dute ia haiek adina kaloria.Baliteke zaporea indartzeko eranstea azukre gehigarri hori, gantza kenduta zaporea ere kendu egiten baitzaie.Txokolate tabletarekin egindakoek, berriz, gantz saturatu gehiago daukate (laranjaz ageri dira semaforoan). Dena dela, txokolatearen inguruan egin diren ikerlanek ez dute ikusi elikagai horren gantz saturatuek kalterik egiten dutenik (gantz saturatuetan mota batekoak baino gehiagotakoak daude, eta guztiek ez dute eragin bera organismoan). Hain zuzen, gero eta ikerlan gehiagok nabarmentzen dute hobe dela elikagaiaren profil orokorrari begiratzea eta ez mantenugai jakin bati (azukrearen eta gatzaren kasuan izan ezik). Azken hamarkadan, ikerketa askok baieztatu dute gatza eta azukrea direla gaixotasun kronikoak izateko arriskuarekin zerikusi handiena duten mantenugaiak.Gatza ez da kezkatzekoa katiluan hartzeko txokolateetan, baina bai azukrea.Semaforoan, laranjaz ageri dira aztertu ditugun produktu guztiak, eta horrek esan nahi du azukre asko dutela, eta gehien, hartzeko prest datozenek (8 gramo gehiago dituzte katiluko, bi koilarakadatxo alegia). Gatzari dagokionez, esan bezala, aztertu ditugun txokolateek ez dute ematen kezkatzeko arrazoirik.Zuntz dietetikoari dagokionez, txokolatea landare jatorriko elikagaia izaki, zuntz dezente duen elikagaia da; zehazki egunaren buruan hartu behar litzatekeenaren %5 eta %10 artean ematen du.Azkenik, katiluan hartzeko txokolatea esnearekin egiten bada, kaltzioa ere emango du, eta mantenugai hori aski mesedegarria da hezurrentzat eta hortz haginentzat.Dena dela, ez da pentsatu behar kaltzio gehiago hartzeak hein berean egingo dienik mesede hezurrei (nutrizioaren arloan, gehiago hartzea beti ez da hobea), eta azkenaldiko ikerlanek ere horixe azpimarratzen dute.Txokolatea esnerik gabe egiten bada eta txokolate asko erabiltzen bada, gerta liteke zenbait mikromantenugai ere ematea, adibidez selenioa eta zinka.Hala ere, bi mantenugai horiek egin dezaketen onura baino aipagarriagoak izango lirateke produktu horrek emango lituzkeen kaloria eta azukre kantitate handiak.Azken hori ona izan liteke jaki eskaria dagoen garaian, baina ez da hori gure egoera; gu beste muturrean gaude, eta nutrizioaren arloan, gizentasuna da gaur egun daukagun arazo nagusietakoa, bai helduetan eta bai haurretan.Txokolatea eta kafeinaTxokolateak duen kafeina kantitatea kezka iturri da guraso askorentzat eta haurdun dauden emakumeentzat, baina neurtzen hasita, nabarmen ikusten da txokolateak askoz kafe gutxiago duela kafeak baino edo edari energetikoak esaten zaienek baino.Kafe espres katilukada estandar batek edo 250 ml edari energetikok, adibidez, 80 miligramo kafeina ematen dute, eta katiluko txokolate errazio batek 20 miligramo.Gomendioak dioenez, haurdunek ez dute hartu behar egunean 4,6 mg kafeina baino gehiago haiek pisatzen duten kilo bakoitzeko, eta haurrek, berriz, egunean 2,5 mg pisatzen duten kilo bakoitzeko.Zaila da haurdunek eta haurrek kopuru horiek gainditzea txokolatea hartuz.Edari energetikoak", ordea, desegokitzat jotzen dira haurdunaldian eta adingabeetan, susmatzen baita eragin kaltegarriak eduki ditzakeela fetuan eta haur eta nerabeetan.
|
|
|
Lekaleen ezaugarriak zer nolakoak diren jakinda, Nutrizio Komunitarioko Espainiako Elkarteak (SENC) proposatzen du astean 2 aldiz jan behar genituzkeela, bai haurrek eta
|
bai
helduek ere.
|
|
|
«Gaur egun etorkinei eskaintzen zaien formazio ibilbidea gaztelaniazkoa da erabat:
|
bai
helduen hezkuntza iraunkorra (gaztelania ikasteko, eskola ziurtagiria lortzeko...), bai Lanbidek eta beste erakunde batzuek eskaintzen dituzten lanbide prestakuntzako ikastaroak. Ibilbide horretan euskara integratzea, hori da erronka».
|
|
|
3. Espainiaz? kanpoko jatorri zuzeneko herritarrak, seguru asko berez populazioan duten baino proportzio handiagoetan,
|
bai
helduak, guraso izan litezkeenak edo; zaharragoen proportzioa txikia da?, eta baita haurrak eta gazteak ere. Nire ustean, bertakoagoek edo?
|
|
|
Rodríguez Czaplikkik dio erronka hau lortzea: «haurren konfiantza lortzea,
|
bai
helduei, bai familia osoari, unitate gisa». Noiz aurkeztu behar zaie bikote berria haurrei?
|
|
|
4 Hiri handi bat Ikuspegia aldatzen bada eta parkerik eta naturarik bilatzen ez bada, hiri handi batean pentsatzea erakargarria da beti. Madrilek, Bartzelonak, Sevillak, Valentziak, Bilbok eta beste hiriburu batzuek aisialdirako, kulturarako, kirolerako eta abarrerako erakargarritasun ugari dituzte,
|
bai
helduentzat, bai haurrentzat, eta horiek beti dira interesgarriak eta atseginak. Populazio bakoitzaren berezko ezaugarriez gain, horrelako bisita batek zenbait gai aurreikustea eskatzen du, adibidez, jolasak pentsatzea eta jostailuak eramatea eguraldi txarreko egunak edo txikientzako beharrezko baliabideez hornitutako ostatuak aukeratzeko.
|
|
|
Sintoma ohikoenen artean aipatzekoak dira pisua eta jateko gogoa galtzea, goragalea, gonbitoak, beherakoa eta distentsio abdominala, sabeleko mina, nekea, hazkuntzaren atzerapena (haurren kasuan) eta izaeraren alterazioak, suminkortasun, apatia edo tristura uneak izan ditzaketenak. Hala ere, bai adin txikikoetan
|
bai
helduetan, seinale horiek atipikoak, arinegiak edo kanpoan egon daitezke, eta horrek diagnostikoa zailtzen du. Eritasun zeliakoaren diagnostiko fidagarriena odol analisia egiten da lehenik, eta heste biopsia ondoren.
|
|
|
Trastornoa eta bere sinoma gogaikarria heste meharraren mukosan gertatzen den hanturan gertatzen da, makro eta mikronutrienteak xurgatzeko gaitasuna galtzen baitu. Mikrobioaren alterazioa ere deskribatu da, bai txikietan,
|
bai
helduetan. Lehen ezagutzen ez ziren kasu asko argitara ateratzen lagundu dute metodo diagnostiko berriek eta sintoma gutxi dituzten edo sintomarik ez duten formak hobeto ezagutzeak.
|
|
|
Desberdintasun handi horietako bat zapore mikatza (T2R) hartzen dutenen adierazpenari dagokio, tratamendua erresistentzia duten pazienteen kasuan. Pista horri jarraituz, lan zientifiko zehatzagoa egiten da, eta egiaztatzen da korrelazioa dagoela T2R adierazpenen eta asmaren larritasun markatzaileen artean,
|
bai
helduetan, bai haurrengan. Hau da, T2R asko adierazten duten defentsa zelulak dituen paziente asmatiko batek aukera handiagoa du koadro asmatiko gogorragoa eta ohiko tratamenduekiko erresistentea izateko.
|
|
|
Haurrak ez dira inoiz uretan utzi behar zaindu gabe. Eta denek, bai txikiek
|
bai
helduek, eguzki babes egokia erabili behar dute. Garrantzitsua da, halaber, uraren egoera ezagutzea, bainua baimenduta dagoen jakitea, hondarretan hondarrek izan ditzaketen hondarrak zaintzea (adibidez, kristalak) eta hidratazioa ez zaintzea, batez ere bero handia egiten badu.
|
|
|
Sun Friend eskumuturrekoak eguzkiarekiko esposizioaren jarraipena egiten lagun dezake, behar den denbora egokia izan dadin kontrolatuz eta eguzki babesa jartzeko edo itzalpeko leku batera eramateko unea iristean argi kode baten bidez. Sunscreenr. Eguzki krema ematean, beste gadget bat ere erabil daiteke, oso baliagarria izan daitekeena, eta arazo errepikari bat saihesten duena,
|
bai
helduetan, bai haurrengan: babestu gabeko gorputz eremuak uztea, eta egunaren amaieran erredura bat izatea.
|
|
2017
|
|
|
Denek esan ohi dute zientzia interesatzen zaiela, bai gazteek
|
bai
helduek. Baina kontua galdera egiteko modua da.
|
|
|
Bai gazte eta
|
bai
helduek, ‘euskaldun zahar’ izatea eskura ezin dezaketen" abantaila" bat bezala ikusten dute euskara etxean ikasi ez dutenek.
|
|
|
Laburbilduz, bai gazte eta
|
bai
helduek, ‘euskaldun zahar’ izatea eskura ezin dezaketen" abantaila" bat bezala ikusten dute euskara etxean ikasi ez dutenek.
|
|
|
Lana ez da oraindik bukatua, baina aurreikusten ahal da aldagai guztien artean, adinarenadela desberdintasun handiena markatuko duena. Akustikoki ikusia izan da formakinen aldetikjadanik zaharrek eta bestalde
|
bai
helduek bai gazteek ez dituztela ber alofonoak baliatzen.Dardarkari bakunik ez da agertzen gazteen ahoskatzeko moldean. Eta bestalde, zaharrek ez duteubularrik baliatzen gazteek kasik hori bakarrik baliatzen dutenean.
|
|
|
Iraupenaren arabera, ikusiaizan da ere ubularrak anitzez luzeagoak direla bakunak edo apikariak baino. Eta beraz erakutsiaizan da
|
bai
helduek bai gazteek gehienetan zaharrek baino luzeago jotzen zutela soinuarenahoskatzerakoan.
|
|
|
Proteina, gantz saturatugabeak, bitaminak, mineralak, zuntza eta fitokimikoak ematen dituzte. Horregatik, nutrizionistek, oro har, dietan sartzea gomendatzen dute,
|
bai
helduetan, bai haurrengan. Baina kontuz ibili behar da.
|
|
|
Gehiegizko pisua eta gizentasuna oso maiz izaten dira osasun arazo, eta areagotu egiten dira,
|
bai
helduek, bai haur eta gazteek. Gehiegizko pisua minbizi mota batzuk agertzearekin lotuta dago:
|
|
|
Irudia: solosana Katuek eta txakurrek arreta jartzen dute ahots zorrotzean Gainera, zientzialariek egiaztatu dute txakurrek,
|
bai
helduek bai txakurkumeek, arreta handiagoa jartzen dutela pertsonek ahots horrekin hitz egiten dutenean. «Ez animaliek, ez haurtxoek ez dute hitzezko hizkuntzarik; beraz, zentzuzkoa da gure hitz egiteko moduak bokal batzuen intonazio gehiegiarekin hitz egitea; baina, gainera, ez dituzte animaliak eta haurtxoak beren arreta erakartzea lortzen», adierazi du etologoak, Nature aldizkarian argitaratu baititu emaitzak.
|
|
|
dml 5050 Adituek diotenez, azken urteotan DM1 kasuen kopurua handitu egin da. «Batez ere Mendebaldeko herrialdeetan egiaztatu da mota horretako diabeteen eragina areagotu egin dela; izan ere, eragin handia dute bai pediatrian
|
bai
heldu gazteetan», Badalonako Germans Triasi Pujol ospitaleko endokrinologo eta nutrizionista izan zen, eta Badalonako Germans Triasi Pujol ospitaleko azken kongresua egin zuen apirilean Bartzelonan. Topaketa berean, Yeray Novoa doktoreak, Kanaria Handiko Las Palmas Ospitaleko Endokrinologia Pediatrikoko Unitateko kideak, zehaztu zuen «1 motako diabetes kasuak agertzeko joera dagoela probintzia eta erkidego batzuetan».
|
|
|
Denboraldi berri honetan handituko da euskaraz emango diren ikastaroen eskaintza, bai umeentzat
|
bai
helduentzat. Udaleko Euskara Zerbitzuagaz elkarlanean, Bizi ikurraz identifikatutako ikastaroak euskaraz izango dira nagusiki eta hizkuntza menperatzen ez dutenei arreta pertsonalizatua eskainiko zaie.
|
|
|
Gauza askoren erreferentzia gune da. Bai umeentzat, bai gazteentzat,
|
bai
helduentzat gune irekia da. Ideia oso polita da, jende oso desberdina elkartzeko gaitasuna duelako.
|
|
2018
|
|
|
Hasita dauden bideetan aurrera egiteari utzi gabe, jakina. Miren Dobaranek berretsi zuen" 2020an legealdia amaitu baino lehen, ahal bada lehenago, B2ra arteko doakotasuna lortzea" dela Jaurlaritzaren asmoa eta, oro har," oztopoak kentzea, erraztasunak ematea eta metodologietan ere aldaketak egitea, bai hezkuntzan eta
|
bai
helduen euskalduntzean, erabilerari begira jartzeko". Zeren eta berrikuntza eta ikerketa behar direla aldarrikatzeak ez baitu esan nahi inondik ere, Dobaran sailburuordearen ustez, egungo hizkuntza politika eredua krisian dagoenik...
|
|
|
Ondarroarren kasuan, adibidez, lagun taldean euskaraz aritzen dira talde eztabaidetan parte hartu duten ia denak; bat izan ezik, azken hori ia euskaldunen perfilekoa baita. Erdaldunen bat taldean dagoenean, erdaraz egiten saiatu arren, euskararako joera dutela eta elkarrizketak erdaraz mantentzea kostatu egiten zaiela aitortu dute gehientsuenek, bai gazteen,
|
bai
helduen taldean. Erdaldunek, luzera, Ondarroan geratu nahi izanez gero, euskara ikasi dutela uste dute.
|
|
|
Eta elikagaien artean, berriz, deigarria da zenbateraino igo den fruitu lehorrekiko sentiberatasuna, bai haurretan eta
|
bai
helduetan ere.
|
|
|
identitatea ordezkatzea jakinarazi dugun informazio horretaz baliatu ahal izatea. Laguntza zerbitzuetara joan, adibidez IS4K en laguntza lerroa() Bertan, bai adingabeek
|
bai
helduek laguntza psikosoziala jaso ahal izango dute, bai eta kasu pertsonalari egokitutako jarraibideak ere, horrelako egoerak saihestu, prebenitu eta horien aurrean erreakzionatzeko. Zer iritzi duzu erronka biralei buruz?
|
|
|
Kontinentean 800 milioi pertsona bizi gara eta estatuek Europako beste hizkuntza bat ikastera dei egin diete bai gazteei
|
bai
helduei
|
|
|
Gero eta gizentasun gehiago dago
|
bai
helduen artean, bai haurren artean. Umeen kasuan, kezkagarria da:
|
|
|
Kontinentean 800 milioi pertsona bizi gara eta estatuek Europako beste hizkuntza bat ikastera dei egin diete bai gazteei
|
bai
helduei.
|
|
2019
|
|
|
Bertsoak eskuz idatzirik zeudenez, Sü azia koek orduko grafiara transkribatu eta 1979ko erdi aldean plazaratu zituzten. Ikus dezakezunez, irakurle, ez zuten lan makalik egin Larraineko soldadu koblakariaren bertsetak salbatzean eta inprimatzean; beraiei esker bai guk eta
|
bai
heldu diren belaunaldietakoek ere gerlen gaineko zuzeneko testigantza ukan ahal dugulako. Xiberoko Jinko honak atxiki dezan beti bereki Larraineko Batixta Borthiri Sala!
|