|
2000
|
|
|
Biak izan dira argudiatuak eta eraberrituak. Kulturaren arloan darabiltzagunetan, bereziki nortasuna dela-eta Herri baten kulturarenean, Aranak arima berezi batenezaugarri gisan ekarri zituenak, ahul eta desitxuratuta geratu zaizkigu dagoeneko, baiarraza,
|
bai
erlijio kutsuko espiritua.
|
|
2003
|
|
|
agintariei obeditu behar zaiela agintzen dutenak; bakoitzari berea eman behar zaiola eta ezin dela kalterik egin zehazten dutenak; onustea, fideltasuna zein zintzotasuna ezarri eta doloa kondenatzen dutenak; eta, azkenik, lehenengoen menpe dauden beste hainbat lege berezi. Horrek ondorioztatzen du,
|
bai
erlijioak eta bai politikak lege aldaezinak eta nahierarako legeak erabiltzen dituztela; ondorenez, beste ikuspegi batetik bereizi behar da zeintzuk diren erlijioari dagozkionak eta zeintzuk politikarenak.
|
|
|
Politikaren ikuspegitik, ordea, legeak kanpotik betetzen badira eta eurek xedatutakoaren kontrako zerbait egiten ez bada, horrekin balio du. Horrek guztiak ondorioztatzen du,
|
bai
erlijioak eta bai politikak jainko ordena dutela printzipio erkide moduan eta bi bien helburua dela gizakien jokabidea zuzentzea; desberdintasuna helburu horiek lortzeko baliabideetan datza: lehenengoak gizakiaren barrualdea eta ohiturak antolatzen ditu, horrek bere eginbehar guztiak bete ditzan; bigarrenak, aldiz, kanpoaldeari begira bakarrik agintzen du, barrualdea kontuan hartu gabe.
|
|
2004
|
|
|
Iparraldeko fraide frantziskotar euskaltzalea, militantea eta olerkaria egiazko engaiamendu bati lotu zitzaion bere bizitzan; egiazko diogu, ez baitzen soilik teoria mailako engaiamendua, praktikan eta eguneroko zereginetan ere gauzatu zena baizik. Haren inguruko gizarteak, eta munduak oro har, bizi zuen krisi larriari ezin bizkarrik eman, eta jarrera aktiboa hartu zuen,
|
bai
erlijioan, politikan, kulturan, bai maila pertsonalean ere. Bizitzako beste esparruetan bezala, literaturan ere euskal nortasunaren kontzientzia piztea eta zabaltzea izan zuen helburu.
|
|
2006
|
|
|
Eutanasia hitzak arbuioa eragiten du jende askorengan, baina Sampedroren jarrera irmoak atxikimendu ugari lortu du aldi berean. Dena den, bai botere publikoak
|
bai
erlijioa eutanasiaren aurka daude, «nork bere bizitzarekin zer egin askatasunez erabakitzearen aurka dauden heinean».
|
|
2007
|
|
|
Pasatu diren 100 urte hauetan biologiaren eta espirituarenkontzeptuak aldatu egin dira zeharo. Biak izan dira argudiatuak eta eraberrituak.Kulturaren arloan darabiltzagunetan, bereziki nortasuna dela-eta Herri batenkulturarenean, Aranak arima berezi baten ezaugarri gisa ekarri zituenak, ahul etadesitxuratuta geratu zaizkigu dagoeneko, bai arraza,
|
bai
erlijio kutsuko espiritua.
|
|
2008
|
|
|
Bidenabar honek kuestionatu edo behintzat mugatu egiten du Azkuek 1889an adierazi zuen hura, hots, «Como bascongado me hubiera gloriado en contribuir al acrecentamiento de nuestro mejor timbre de gloria [karlisten lehiaketan parte hartuz]; pero [soy] sacerdote y católico antes que patriota». Bada ez, Azkuek bere praxian maiz lehenetsi zuen euskararen aldeko lan «patriotikoa», ez agian erlijioaren gainetik, baina
|
bai
erlijioa parentesi artean uzteraino.
|
|
2009
|
|
|
Montaigne versus Descartes, Shakespeare versus Newton; irekitasuna versus itxitasuna, arrazoimen adiskidetsua versus razionalismo matematikoa, espiritu eszeptiko miatzailea versus espiritu tente dogmatikoa. Ez da izan zientzia versus erlijioa, baina
|
bai
erlijio dogmatiko bat versus erlijio libre pertsonala. Modernitatea dogmatikoa izan da, azpimarratzen du Toulminek, dogmatismo bikoitzak egituratua:
|
|
|
Izan ere,, literatura sistematiko asko? dago
|
bai
erlijioaren, bai Elizaren edo bai Jainkoaren existentziaren aldekoa nahiz kontrakoa. –Ez aldeko eta ez kontrakoekin gelditu ohi izan naiz gustura?.
|
|
2010
|
|
|
Ez al zara, bada, gogoratzen nola ibiltzen ginen anaiak umetan? Gero, baina, hazterakoan, konpartitzearen onurak jakinarazten dizkigute bai gizarteak eta
|
bai
erlijio jendeak ere, gure ni etikoa behar fisiko psikikoen gainetik jarrita. Eta nik ez dizut esango hori gaizki dagoenik, Gabino, baina hori amets bat da, eta ametsekin beti dago kontuz ibili beharra, ametsa noiznahi bihur baitaiteke ameskeria eta ameskeria amesgaizto, gizona barrutik gehiegi behartuz gero.
|
|
|
Ez al zara, bada, gogoratzen nola ibiltzen ginen anaiak umetan? Gero, baina, hazterakoan, konpartitzearen onurak jakinarazten dizkigute bai gizarteak eta
|
bai
erlijio jendeak ere, gure ni etikoa behar fisiko psikikoen gainetik jarrita. Eta nik ez dizut esango hori gaizki dagoenik, Gabino, baina hori amets bat da, eta ametsekin beti dago kontuz ibili beharra, ametsa noiznahi bihur baitaiteke ameskeria eta ameskeria amesgaizto, gizona barrutik gehiegi behartuz gero.
|
|
|
Estatu semikolonial horretako etxagun aberatsek ikuspegi teknologiko batetik irakurri zuten Espezieen jatorria, eta izatez, Darwin izan zen ganaduzale horien artean biztu zen eztabaidaren ardatz nagusia, behi eta ardi arrazen hobekuntza dela-eta. Ganaduaren lehentasun ekonomikoa herrialde horretan erabatekoa zenez, debatea politikaren munduraino hedatu zen, eta
|
bai
erlijio kontuekin nahastu ere. Ganaduzaleen benetako interesa abereen kalitatearen ingurukoa bazen ere, Espezieen jatorriaren azken pasarteek bahitu zuten intelektualen arreta, eta izatez gizakiarengan kontzentratu zen berauen ardura.
|
|
|
Europako ipar eta ekialdetik zetozen bide guztiek Euskararen lurraldea zeharkatzen zuten eta horrela, berriz ere, ez zen bazter gelditu denbora luzez eragin gaitza izan zuen gertakarian,
|
bai
erlijio arloan, nola kulturarenean, artean, ekonomian edota poliiikjn.
|
|
2013
|
|
|
Postmodernitateak ere, kritikaren kritika izanik, erlijioari buruzko planteamenduen txikizioa adieraziko zuela espero genezakeen eta, agian, genezake. Jose Maria Mardonesek —bai gaur eguneko pentsamenduan,
|
bai
erlijioari buruzko gogoetan, aditu ezaguna eta onartua2— arretaz ikertu du erlijioaren eboluzioa postmodernitatearen giroan. Artikulu honetan, hain zuzen ere, postmodernitatearen eta erlijioaren arteko harremanak direla-eta, pentsalari horren gogoetak aurkeztu nahi ditugu, gure testuinguru sozialean eta kulturalean iradokitzaileak izan daitezkeelakoan.
|
|
2014
|
|
|
|
bai
erlijioekin edo boterearen banaketa ezberdinarekin zerikusia zuten eraikuntzak.Botere harreman esanguratsuen oinarrizko formatzat ulertua, generoa prozesueta gertaera historiko handien azterketan sartu zen bete betean, borroka belikoenazterketan, zeintzuetan feminizazioa aurkaria iraintzeko erabiltzen zen sarritan, edo, esaterako, klase sozialen eraikuntzaren azterketan, horiek ezberdintasun sexu...
|
|
2018
|
|
|
Mundu osoan zehar dabiltza erromesak. Bai erlijio bati edo besteari jarraitzen dioten pelegrinak,
|
bai
erlijioaz gaindiko arrazoiak direla-eta hara eta hona dabiltzanak. Hala izan da mendeetan, eta hala da egun ere.
|
|
2019
|
|
|
" Rikardo ez zen inertziaz bizi. Berpentsatzailea zen bai politikan, bai euskal arazoan eta
|
bai
erlijioan. Errotik euskalduna zen eta errotik gaurkoa (…) asmo honi heldu zion, alegia, euskaltzaletasuna eta gaurkotasuna ezkontzeari".
|
|
2021
|
|
|
Landare elementua, komunitatearen eta haren ondasunen babeslea izan da, baina neurri handi batean kristautasunak ordezkatu edo sinkretismo prozesu baten pean jarri du. Maiatzeko zuhaitzak bai naturaren
|
bai
erlijioaren elementu sinbolikoak uztartzen ditu, hala ere, Gurutze Santuaren jaiak (maiatzak 3) zeozelan itzala egin dio apaindutako gurutzeekin, soroen bedeinkazioarekin eta era guztietako loreeta landare osagaiekin.
|
|
|
Siria herrialde konplexua da, egitura demografikoari dagokionez. Bai ikuspegi etnikotik,
|
bai
erlijioari dagokionez. Sirian oreka iraunkor batzuk daude, mantendu beharrekoak.
|
|
|
Jerusalem poliedrikoa da, eta liburu batean jaso nahi nuen. Jerusalemdik beti gauza paranormalak, harrigarriak, ezohikoak etortzen dira, bai politikatik,
|
bai
erlijiotik; baina Jerusalemen gauza arruntak eta toki arruntak ere badaude, jendea bizi da, eta horiek ere sartu ditut.
|
|
2022
|
|
|
• Modernitatean arruntak ziren proiektu politiko eta marko ideologiko handien garaia krisian dago,
|
bai
erlijioari, bai alderdiei, baita Euskal Unibertsitateari dagokiona ere. Horren lekuko da Euskal Unibertsitatearen proiektuaren inguruko eztabaiden apaltze orokorra.
|
|
2023
|
|
|
Pontevedran ni bezalakoekin sartu nintzen harremanetan. Hala ere, heziketa zen oso autoritarioa, oso estua, bai politikaren
|
bai
erlijioaren ikuspegitik, baina hortxe egosi zen gure errebeldia. Errebeldia partekatua.
|