|
2000
|
|
|
nireak. Eta bigarren mailako nire idazlanak aldarrikatzera etorri ez naizen bezalaxe, orain B. L. liburuzainak irakurri dituenak aldarrikatu nahi nituzke, horietaz
|
bai
nagoelako harro, horiek bai direlako sun  tsiezinak, horiek, azala zatika erauziko balidate ere, nire izango direlako betiko, oroimenaren ekipajean lekurik handiena eta goxoena hartzen dutenak. Punto.
|
|
2001
|
|
|
2. Ez da erraza jakiten epe luzera zein ondorio ekarriko dituen, eraso hauen zuzeneko kaltearen baitan ez ezik, eraso horiekiko euskaltzaleok dugun erantzun eta aurrera egiteko kapazitatearen baitan ere
|
bai
baitago euskararengeroa. Oraingoz orain eta epe laburrera hiru ondorio sumatzen ditut:
|
|
2002
|
|
|
Ikuspegi horretatik,
|
bai
dagoela guztiz sobera ganora
|
|
|
Tabaku zalea ere noski, ta amurratua. Merkea izanarren axola aundirik ez; agian, naiago, ameriketako tabakua harentzat
|
sobera
bai zegoen.
|
|
2003
|
|
|
Horregatik nire haurrak dauden eskolan proposamen bat egin dut: guraso boluntario batzuei dei egin diet,
|
bai
baitaude gurasoen artean batzuk kirol zenbait egin dituztenak eta gutxi gehiago ezagutzen dituztenak, kirol horrek iraungo duen hiru hilabetetan haurrekin ibil daitezen dakiten hori erakusteko. Bestela ohartzen zara, eskola batzuetan oso gaizki egiten ari dela lan hori, nahiz eta badauden ongi egiten dutenak.
|
|
|
Kasu askotan ez dago interbentzio medikuaren urgentzia handirik. Beste kasu batzuetan
|
bai
dagoela urgentzia interbenitzeko. Sukarraz gain beste sintoma batzuk baloratu behar lirateke.
|
|
|
Ta au eztegu esaten, erlijio gaiak ziaro kendu nai genituzkelako bertsolari saioetatik, ez. Erlijio gaiak gizonari bertsorik yayoenak eta entzungarrienak sortu araziko dizkielakoan
|
bai
gaude. Baiña ala ere, ain gogo giro desberdiñetako gizonekin, eztegu uste Erlijio kontua agortzeraiño eraman bear danik.
|
|
|
Epaiketan, ordea, urrunago joan zen, kontsumitzaile talde baten artean egindako inkestaren emaitzek erakusten duten bezala. Lehen esan bezala, inkestatutakoen %90, 3k uste zuen produktu polemikoa oliba olioarekin frijituta zegoela, baina inkestatuen %42, 9k bakarrik uste zuen gauza bera gertatu zela demandatzailearen produktuaz, hura
|
bai
baitzegoen. Epailearen galderei erantzunez, peritu batek adierazi zuen, bere ustez, eskainitako informazioaren bidez kontsumitzaileari egindako akatsa garrantzitsua zela erosketaren erabakiaren ikuspegitik.
|
|
|
Gazte gaztetatik lanera ohitua, zazpi izanta janari aunitz behar baitzen bizirik irauteko. Hamalau urteak arte, herriko joan nintzen, garai hartan, Lekarozko komentura aberatsak bakarrik joaten baitziren; baina, honekin ez dut erran nahi pobreak ginenik, gauzak diren bezala, gu baino gaizkiago bizi zirenak ere
|
bai
baitzeuden.
|
|
|
Nik esango nuke egoerarik larrienean ere, bizitzako beste hainbat unetan bezala, mintza gintezkeela erantzukizunaz. Orduan ere
|
bai
baitago askatasun eremu txiki bat: gezurrezko zita esan ala egiazko zita esan, burkide bat galduz.
|
|
|
Gorputzetan ernaltzeko daudenek emakumeengana jotzen dute eta horrela dira maitekorrak, ume sorketaren bidez hilezkortasun, oroitzapen eta zoriontasuna' geroko denbora osorako beraientzat lortuz' beren ustetan. Ariman ernaltzeko daudenek ordea... arimari ernaldu eta erditzea dagozkionak 209 arimetan, gorputzetan baino are gehiago, ernaltzen dituztenak
|
bai
baitaude. Eta zer dagokio bada?
|
|
|
zertan datza filosofoaren zeregina zientziaren inguruko auzi horietan, zereginik baldin badu? Erantzuna, bat gutxienez
|
bai
baitago, bikoitza da:
|
|
2004
|
|
|
X. USABIAGA. Baina ez da hala izaten, kirolerako
|
bai
baitago halako sentiberatasun bat! Egoera larrietan…
|
|
|
Ni ere argazkirik ez jartzekotan egon nintzen eta orduan, batere argazkirik gabe geratuko ginen. Galeriako arduraduna bera izan da artelanak aukeratu dituena artista askoren artean, gutaz gain beste asko ere
|
bai
baitaude. Asko eta onak dira erakusketatik kanpo geratu direnak.
|
|
|
Wenda liderrarekin batera joandako beste militante erbesteratu bat lehertu zen arte: «Begira, adiskide, ni
|
bai
egon naiz Mendebal Papuan, eta han ez dago bromarik, ba al dakizu. Zu hilobien gainean ari zara dantzan».
|
|
|
Praktikotasunari begiratuta ordea, hango kale estuetatik nabigatzeko diseinu du gondolak. Parte hartu zuten 1.500 ontzietatik ia erdiak gondolak izan ziren eta 5.000 arraunlarietatik %40 ere bai,
|
bai
baitaude 2, 4, 6, 8, 10 edo 16 lagunek batera arraun egiteko moduko gondolak.
|
|
|
Bueno, gure aita gero teniente juridiko militar
|
bai
egon zen Marokon. Hura zer izan zen ulertzeko balio zuten anekdota asko zituen gure aitak.
|
|
|
Pazientzia hartu behar nuen gauzak gogoratzen joateko. Gauza bat
|
bai
zegoela argi: Palestinan nengoen.
|
|
|
Borondatearen eragina ez da ukatzen, horrenbestez eta besterik gabe, hainbat arrazoi tarteko, euskara galdua duelako edo. Euskal naziotasunaren partaide izan nahia beste eragile askoren baitan ere
|
bai
baitago: kultura, historia, lurraldea eta abar.
|
|
|
Orain
|
bai
nagoela kezkaturik.
|
|
|
Ez ezer bere baitakoa eta berezkoa izatean, baizik egungo jendartean existitzen diren ikuspegi, errealitate linguistiko eta identitate batzuen onarpenean. Konkretuki gure jendartean (hots, Euskal Herrian) euskaratik abiatuz pentsa daitekeen identitate eta mundu bat egotearen eta errespetatu beharraren konbikzioan (ez da dagoen ikuspegi bakarra, baina
|
bai
dagoenetako bat, eta ez marjinala baizik aintzat hartzeko adina pisu duena). Beraz errealitate sozial hori aintzat hartu nahi delako landuko litzateke euskal historia.
|
|
|
ez, fisikoki, maitasunaren oinarria edo isla aldaketa neurofisiologikoak direnik; ez, bizitzarenmailan, erantzun biologiko bat izan daitekeenik (edo denik); ez adimenaren erantzun gisa eman daitekeenik (eta denik); ez adimen ordinario edo arruntaren mailan; eta ezta adimen maila sakonetan ere. Baina
|
bai
badagoela hiru lehenetan guztizukagarri izan daitekeen zerbait: maitasuna ezin daiteke egite horietara murriztu.Har ditzagun erakusgai gisa irakurketa fisikalistak, esandakoaren froga garbienaikertzaile horiek egindako esperimentuak eurak baitira:
|
|
|
Hala eta guztiz ere, arazo sakon batck mehatxu egiten dio Kanten analitikotasunarcnikuspuntuari, subjektu predikatu forma ez duten proposizio tautologikorik
|
bai
baitago eta, hortaz, baidintza kantiarra ase ezin dutenak ere bai. Demagun(**) proposizioa:
|
|
|
Zoriontasuna, noblezia, ongizatea, onura... eta berauen balio kontrajarriak edo antagonikoak ez dira indiferente" ona" eta" txarra" balioekiko, Kantek uste zuen edota ulertarazi zuen bezala. Balioen artean
|
bai
baitago hierarkiarik eta neurri bateko edo besteko loturarik giza borondatearen ontasun edo txartasunarekin. Eta lotura hori honela dakusa Schelerrek, egintzen ontasuna eta txartasuna definitzen dituelarik:
|
|
|
Eta orduan Carlosek euskaldun jendea bizi zen herri txiki batetik zetorrela kontatuko zion, eta herri hartara zuela hamar urte edo, 80ko urtearen inguruan Frantziako maiatzaren kontu haren azkenetako uhina ailegatu zela, Franco hiltzean euskaldunen independentzia nahiarekin batera halako ezkerreko mugimendu nazionalista bat sortu zela eta hor kokatu zirela bere belaunaldiko asko eta asko, ordura arteko bizimodu tradizionalagoarekin apurtuz... " edo" zehaztu zion Carlosek" izan ere hori azalekoaren azalpena baino ez da, zeren eta horretaz gain
|
bai
baitzegoen Iraultza izkinaren bueltan zegoeneko sentsazioa, denok estatuaren errepresioa gorabehera euforian biziarazten gintuena. Dena dela, gazteak ginen, edo, beharbada gazteak ginelakoz" bukatu zuen.
|
|
2005
|
|
|
Holakoetan esaten direnak hobe betirako ahaztea (betirako adiskidetasunaren aitortzak, inoiz bost axola izan digun hankabikoa izan arren; lagun zaharrak topatzeko inoiz egingo ez diren afariak adostu; telefono eta –kasu honetan izan omen zen legez– e postaren trukaketak, inoiz deitu edo idazteko asmoa une horretan benetakoa delakoan...). Haien kasuan, hala ere, badirudi elkarri idazteko asmo on horri eutsi egin ziotela, bidalitako mezuen artean berak Urkori bidalitakoak ere
|
bai
baitaude.
|
|
|
–Argazki honetan
|
bai
gaudela zoriontsu! –esango dute ezkonberriek, gidariak ateratako argazkia albumean sartzean.
|
|
|
aktore bat, hizkuntzaren teknika batzuk ongi menderatzen dituen artisaua, entzuleentzako" gauza ederrak eta zirigarriak" izango direnak esateko prest, entzulea psikologikoki bereganatzeko asmoa duena (psikagogia edo erretorika psikagogikoaren helburua), nahiz eta itxura egilearena egiten jardun eta, beharbada, bertsotzen duena ez zinez sinetsi, momentuko sinesmena ez bada. Osoan ez dela esan dut," egiantzekotasunaren bertsolaritza" tik haratago
|
bai
baitago" egiaren bertsolaritza", egiaren bila doana, alegia.
|
|
|
Hori, trenak makinistarik zuen kasuan: arimarik gabeko jendea dagoen era berean,
|
bai
baitaude makinistarik gabeko trenak ere. Barruan zuten makinista aspaldi deabruari saldu zioten trenak.
|
|
|
Baña berac aguindutaco Chertecha guztia descubrimiento empiricoa baino leen emandacoa zenez, etzegoela orretan becaturic batere. Jaquin eta gero eman izan balu, or
|
bai
egongo zela becatu. Eta ez nion orregatic jarri Penitenciaric.
|
|
2006
|
|
|
Niretzat, ez dago etorkizun ekonomikorik, modernorik ez ongizaterik, marko horretatik kanpo. Estatuaren erreforma bidean, autonomietan erabakitzen denaren ostean, oinarrizkoa da Diputatuen Kongresuaren ebazpena, herritarren subiranotasuna ere han baitago, ondoren, erreferendum bidez baieztatu behar dena, betiere joko arauen eta Konstituzioaren barnean,
|
bai
dagoen bezala edota berau berritzen bada ere, Konstituzioa berritu daiteke-eta.
|
|
|
Berdeetako kidea den Iñigo Agirrek antenei buruz Areetan eman zuen hitzaldian azaldu zuenez, “ez gaude sakeleko telefonoentzako antenen kontra, onak baitira komunitatearentzat, baina
|
bai
gaude horiek neurririk gabe zabaltzearen aurka, batez ere zonalde populatuenetan. Konpainiek azpiegiturak eta antenak partekatu behar badituzte, egin dezatela”.
|
|
|
Haiek ere, ordea, etxekoak dira, eta gutarrak, eta gure hizkuntzaren etorkizunean erabaki kide ditugu. Haien esku ere
|
bai
baitago euskararen geroa.
|
|
|
Francok hildakoak pizterik eta hark eragindako suntsiketak lehengoratzerik ez daudenez, gutxienez itzul ditzatela Salamancako Artxiboko paperak. Esparru horretan
|
bai
baitago zer edo zer konpontzerik.
|
|
2007
|
|
|
Ez da komeni zati metalikoak edo etengailuak dituzten etxetresna elektrikoak erabiltzea bainuaren barruan. Babesgunean
|
bai
daude baimenduta segurtasuneko korronte hartuneak edo diferentzialen bidez babestuak. Ez da komeni bainugela barruko edozein lekutan metalezko zatiak dituzten etxetresna elektrikoak egotea, ez eta debeku eremuaren inguruan irratiak edo erradiadoreak egotea ere, ur zipriztin txiki batek zirkuitulabur bat eragin baitezake.
|
|
2008
|
|
|
Mila aldiz eman behar izan zion Nazariok Mateori arrazoi eta mila aldiz esker, dentistaren kontsultara urduri eta erdi kikilduta sartu zena irten ez zen, bada, pasodoble bat kantatzeko gertu, bere lagun min Mateo Sukunzari aitortu zionez! Egia da, efektua pasatuta gero, mina maila batean berritu eta halako egoera goibel batean sartu zela, baina egia zen, halaber, miraria ere iruditu zitzaiola dentistaren salan gertatutakoa, hiltzen ari diren txerri baten minezko mina sentitzetik ez sentitzera
|
bai
baitzegoen, bazegoenez, bere aldea.
|
|
|
eta kontenplazioa, hitzik gabeko esparrua bilatzen duena? kontrajartzetik sortu zena eta Molinosen eta joera kietisten kondenak ekarri zituena, frai Millanek ez baitzituen bi jarrera haiek elkarren aurkakotzat jotzen, osagarritzat baizik, bere ustez
|
bai
baitzegoen denbora bat meditaziorako. Kredoa errezitatuz, adibidez, fede eta doktrina katolikoaren dogmak finka zitezkeen behin eta berriro, eta beste denbora bat kontenplaziorako, zeinean, Donibane Gurutzekoak idatzitako Kantu Espiritualaren ildotik, la música callada,/ la soledad sonora??, edonor murgil baitzitekeen isiltasun esanezinaren uretan, intuizioak atzemandako errealitate jainkozkoetan blai, entréme donde no supe,/ y quedéme no sabiendo/ toda ciencia transcendiendo?
|
|
|
Herriko mugetatik harat
|
bai
baitzegoen beste mundu bat. Errusia ote zen?, Txina ote zen, edo Japonia??, herriko mugen barruan ikusi zuena, bertatik bertara ikusi ere!
|
|
|
–Motel, motel, oraintxe
|
bai
nagoela itsas txahal ederra eginda! –esan zuen azkenean, masailak lehortuz?.
|
|
|
Arrantzaren gainbehera azaltzen duen esaldia, zalantzarik gabe. Teknika
|
bai
egongo dela baina ez dagoela arrainik, gehiegi arrantzatu delako. Osabak dio ikusmenarekin egiten zela garai batean arrantzan.
|
|
|
ikastetxe bakoitzaren berezitasuna. Ikastetxe bat garatzen den inguruabarrek astakeria bat eragiten dute;
|
bai
dagoen zonagatik, bai ikasleen profilagatik, zuzendari baten proiektua asko aldatzen da garatuko den testuinguruaren arabera. Hau da, ikastetxe bat ez da enpresa gisa kudeatzen.
|
|
|
Beraz, babesa oinarri hartuta, Ibarretxek zuzentzen duen Jaurlaritzak edo beste edozeinek, euskal kirolariei egin diezaieketen ongietorri harreraren aurka ezin naiz egon; alderantziz, uste dut kirolari guztientzat babesa jasotzea oso garrantzitsua dela, batik bat, babes hori, konpromisoarekin bat eginez badoa. Baina babes hori aitzakia hartuta Ibarretxek egin dituen adierazpen publikoen aurka
|
bai
banago, esandakoaren zati bat behintzat ez delako egia eta, gainera, errealitatearen aurrean, horrek euskal gizartea nahasi dezakeelako. Euskal kirolariek egindakoa Ibarretxek goraipatzea eta heroiak bezala tratatzea, hori ongi dago baina ez zait zilegi iruditzen, kirolari horiek Pekingo Paralinpiar Jokoetan Euskal Herria ordezkatu dutela esatea, hori ez delako egia, euskal kirolariak izan arren, oraindik, tamalez, Espainia eta Frantzia ordezkatuz lehiatu direlako.
|
|
|
itxurakeriatan, axaleko gaiztakeriatan aritzea, alegia. Hemen ere hierarkiak
|
bai
baitaude, ez pentsa. Mayhem talde norvegiarraren sortzaile Euronymous ek askotan kritikatu zuen Suediako black metal eszena, esaterako, «MTV satanismoa» jorratzen zutela egotzita.
|
|
|
" Burua hotsez betetako zurrunbilo bat da, mendean hartu behar duguna, hotsik gabeko lurretan loratzen baita, beste inon baino hobeto, Jainkoaren hitza". ...ogoan zuen noiznahi, hain zuzen ere– bizpahiru mende lehenagoko auzia, meditazioa –oinarri diskurtsibo kontzeptual bat duena– eta kontenplazioa –hitzik gabeko esparrua bilatzen duena– kontrajartzetik sortu zena eta Molinosen eta joera kietisten kondenak ekarri zituena, frai Millanek ez baitzituen bi jarrera haiek elkarren aurkakotzat jotzen, osagarritzat baizik, bere ustez
|
bai
baitzegoen denbora bat meditaziorako –Kredoa errezitatuz, adibidez, fede eta doktrina katolikoaren dogmak finka zitezkeen behin eta berriro– eta beste denbora bat kontenplaziorako, zeinean, Donibane Gurutzekoak idatzitako Kantu Espiritualaren ildotik –la música callada,/ la soledad sonora... –, edonor murgil baitzitekeen isiltasun esanezinaren uretan, intuizioak atzemandako e... Penitentziaren eremuan, azkenik, elizako jendearen artean, nekez aurkituko zen garaiko giro itoan inor –ez apaizik, ez fraiderik, ez mojarik– bere buruari ez ziliziorik ez diziplinarik ezarriko ez zionik, eritasunak edo ezinbesteko beste arrazoiren batek eragotzi ezean; hartan ere, dena dela, zentzuz aholkatu zituen frai Millanek komentuko mojak:
|
|
|
Herriko mugetatik harat
|
bai
baitzegoen beste mundu bat –Errusia ote zen?, Txina ote zen, edo Japonia? –, herriko mugen barruan ikusi zuena, bertatik bertara ikusi ere!
|
|
|
Mila aldiz eman behar izan zion Nazariok Mateori arrazoi eta mila aldiz esker, dentistaren kontsultara urduri eta erdi kikilduta sartu zena irten ez zen, bada, pasodoble bat kantatzeko gertu, bere lagun min Mateo Sukunzari aitortu zionez! Egia da, efektua pasatuta gero, mina maila batean berritu eta halako egoera goibel batean sartu zela, baina egia zen, halaber, miraria ere iruditu zitzaiola dentistaren salan gertatutakoa, hiltzen ari diren txerri baten minezko mina sentitzetik ez sentitzera
|
bai
baitzegoen, bazegoenez, bere aldea.
|
|
|
Unibertsitateko arduradunak askotan saiatu gara Bolognako prozesuaren inguruan sortu diren kezkak eta zalantzak argitzen, baina bistan dago ez dugula lortu. Orain arte, behintzat, kontu hauen inguruan gatazkak
|
bai
egon dira, baina behar bezalako eztabaidarik ez da egon, gure ustez behintzat. Nahi genuke, beraz, ondoren emango diren arrazoiek eztabaida emankor baterako onuragarriak izatea.
|
|
2009
|
|
|
Baina 100 arte kontatu arren, sumindura eta nazka berdintsuak dira. Eta, ez jakin zergatik, gogoa berriro ere Pirinioetara joan zait, han
|
bai
baitago herrixka 1 agintariei halako eskari bitxia egin diena, alegia, kanpandorreko erlojuak orduetan eta erdietan jotzeaz gain, laurdenetan (15') eta erdietan (30') ere jo dezala, zertarako eta herritarrak hain bakarrik senti ez daitezen. Udaberrian agian Bardeetatik Zaraitzura eta Erronkarira itzuliko diren artzain bakanekin egin dut 1 eta herrixka horretara bildu badaezpada ere 2 pezeta harturik.
|
|
|
Ez egotea da problema. Hor
|
bai
dagoela problema. Prozesu honetan bazterrean geratzea da problema.
|
|
|
Nota bene, gainera, filosofiak eta fede arazoak ez nahasteko: adiera substantzial edo klinikoan arimarik ez egotea objekziorik ez da,
|
bai
egoteko adiera teologikoan: –Ahalguztidunak norbanako gisa ahal zaitu ikusi, deitu?
|
|
|
Nola pentsatu Jainkoa, edo nola birpentsatu orain unibertsoa eta gizakia, jainkogabetasunean?? (Jainkoaren heriotzaren teologia bat ere
|
bai
baitago 60ko urteetan). XX. mendean ere materialismoak badaude, baina jeneralean oso espiritualistak dira eta kasik mistikoak, espiritualismoak berak oso naturazaleak izaten diren moduan.
|
|
|
Eta diskurtso politikoan: mito txarrak ere
|
bai
baitaude). Zientzian gizon emakumea mundu zatituaren azpiko hastapenaren bila doa; mitoan, mundu zatituaren gaindiko haraindipenaren bila:
|
|
|
Baina irudimenak burura ekartzen dizkigun eta geure buruaren kontra zapaldu behar izaten ditugun sentimendu horiek batzuetan beren bidea egiten dute, errealitatean ez bada, ametsetan? gure kontzientziaren azpian
|
bai
baitago beste kontzientzia maila bat, kontzientziarik gabeko kontzientzia, nolabait esatearren, sekula geldi ez dagoena, hondoko itsasoa bezala, ez dakit ulertzen didazun? –antzeko zerbait entzuna zion Adak Damasori, eta hura, beraz, bera eskolarik gabeko ergel ezjakin bat ez zela erakusteko abagunea izan zitekeen(. Kontzientziaren azpiko kontzientzia subkontzientea da?
|
|
|
berak. Damasok? arrazoi zuela; baina Damasok arrazoi zuen arren, hain ziur mintzatu zen semea, non aitak onartua behar baitzuen ordurako haren ikuspuntua?, bigarrean partean zuen arrazoi, aitarentzat
|
bai
baitzegoen auzi hartan, gauzak zihoazen bezala, lehenagoko arrazoi bat, auziak, baten ordez, bi aldagai balitu bezala jokoan: alde batetik, jakituria, Damasok, berak ateratzen zituen, anai arreben artean, notarik onenak?
|
|
|
Zeren beldur zen, pozak airean behar zuenean? Intziriek ez zioten izebari imintzio berezirik eragin, ez haren aurpegian keinurik eta ez haren hanketan iheserako trazarik?, eta izeba beldurtu ez zuèn munstro batek ezin beldur zezakeen bera ere; aurrera egin behar zuen, ondorioz, inoiz baino gehiago egin ere, harrotasunari lotua ere
|
bai
baitzegoen kontu hura, azken batean!
|
|
|
orduantxe jakin zuen, hain zuzen ere, eszena hura behin baino gehiagotan imajinatu zuelako, beharbada? izebari hitz eman zion arren ez zuela inork ikusiko,
|
bai
baitzegoen beste posibilitate hura, norbaitek bera. Domingo, ikustea, Benjamin Mariaren gelara deitzen edo hara sartzen; egia da Domingok, eszena imajinatu arren, nekez sinets zezakeela imajinatua gerta zitekeenik, baina hara:
|
|
|
esatetik, baina zu bizirik zaude, eta zu zara nire poza? esatera
|
bai
baitago bere aldea.
|
|
|
Boulevardean, ez Egian. Hiriburuaren mugen barruan ere
|
bai
baitago klase arteko borroka, auzoz auzo, non zer ipini. Donostiako Egian badabil tramankulu zikintzaile franko.
|
|
|
AITOR: Orain
|
bai
nagoela galduta!
|
|
|
Jean Baptiste Daranatzek() haren artxiboaren berri ematen digu, gaineratuz haren alargunak Bordeleko Michel de Montaigne Unibertsitateari eman zizkiola dohaintzan, Saroihandi hango irakasle izan baitzen urtebetez eta unibertsitate horretan
|
bai
baitago mota horretako ikasketaren tradiziorik. Artxiboa oso osorik digitalizatu da, jatorrizko ordenamenduari segituz.
|
|
|
Eibarren ere
|
bai
baitago Toure Yaya bat. Ez da Boli Kostakoa, eta ez dauka 90 milioi euroko etete klausularik.
|
|
|
Espainiako Gobernuaren erantzunak ez du kikildu patronala, eta atzo berriro heldu zion gaiari Gerardo Diaz Ferran CEOEko presidenteak, pentsioak eta lan merkatua uztartuta. Haren hitzetan, lan merkatua guk esaten dugun ildotik erreformatzen ez bada, orduan
|
bai
egongo dira pentsioak arriskuan. Are urrunago joan zen gero Diaz Ferran, eta kaleratzeak merkatzen ez badira eta enpresei zergak jaisten ez bazaizkie Espainia krisitik ez dela aterako ziurtatu zuen:
|
|
|
Emaitza txar horiek ikusita, Europako sozialistek, gogoeta sakona? egin dute, Jauregiren arabera?
|
bai
baitago zertan hobetu?. O.
|
|
|
denboraldiko lehenbiziko partida ofiziala, Europako lehiaketara buelta lau urte geroago, hiru aste eskaseko denboraldi-aurrea, prestaketa luzeagoa eta sasoi hobea zuen kontrarioa aurrean... Athletic Young Boys baino talde hobea zela; horretan
|
bai
zegoen adostasuna. Baina hala ere, zuhurtzia zen nagusi.
|
|
|
Estatu Batuak gustuko ditut, eta asko. Ameriketako Estatu Batuen dekadentziaren alde egongo banintz ez nintzateke hegemonismoaren teoriaren barruan egongo, eta
|
bai
egongo nintzatekeela teoria horren kontra.
|
|
|
Ez zaie batere erraza izango holako uretan higitzea baina herenegun Bilboko kaleetako jende uholdean sartzea ongi etorriko zitzaien lehen urrats moduko bat emateko. Ez diot bi partiduak ezta haien ordezkariak ere, baina
|
bai
dauden PSEko euskara zaleek. Ez testimonialki, euskara, Egunkaria bezala, euskaldun guztiona delako edo izan behar duelako.
|
|
|
..... edo elkarri ezin esan zizkiotenei, hobeto, eliz giro hartan debekuaren eremukoak baitziren hitz haiek, azken batean; esan nahi baita gorputz adierazpen haiek beste ñabardura bat eransten zietela, apika, bi mutilen esaldiei, hauek itxuraldatzen zituztela," baina zu bizirik zaude, eta horrek izugarri pozten nau" esatetik" baina zu bizirik zaude, eta zu zara nire poza" esatera
|
bai
baitago bere aldea.
|
|
|
Bai, berak ere –Domingok– bazekien: orduantxe jakin zuen, hain zuzen ere, eszena hura behin baino gehiagotan imajinatu zuelako, beharbada... izebari hitz eman zion arren ez zuela inork ikusiko,
|
bai
baitzegoen beste posibilitate hura, norbaitek bera –Domingo– ikustea, Benjamin Mariaren gelara deitzen edo hara sartzen; egia da Domingok, eszena imajinatu arren, nekez sinets zezakeela imajinatua gerta zitekeenik, baina hara: imajinatua gertatu egin zen azkenean; horrelaxe imajinatu zuen, gainera, eszena, Teofilo Maria berari kargu hartzen; kikildu beharrean, baina, aurre egingo zion anaietan zaharrenari, zer arraio!
|
|
|
–Adak ez zuen hitzik ez keinurik egiten; elkarrizketa jarraitzen zuèn balizko lekuko batek, baina, galdetu orduko aitortu zuen ezen Adaren begiei distira ia ezin hautemanezko bat zeriela, haiek apur bat zabaldu izanaren ondorioz– Eta entzun duzu behin ere Elektra? ...t izan zen, bere aitaz maitemindu zena –esan zuen don Juliok, Adak begiak are zabaltzenago zituela, medikuaren hitzek haren arreta piztu balute bezala, modu berezian piztu ere– Baina irudimenak burura ekartzen dizkigun eta geure buruaren kontra zapaldu behar izaten ditugun sentimendu horiek batzuetan beren bidea egiten dute, errealitatean ez bada, ametsetan... gure kontzientziaren azpian
|
bai
baitago beste kontzientzia maila bat, kontzientziarik gabeko kontzientzia, nolabait esatearren, sekula geldi ez dagoena, hondoko itsasoa bezala, ez dakit ulertzen didazun... –antzeko zerbait entzuna zion Adak Damasori, eta hura, beraz, bera eskolarik gabeko ergel ezjakin bat ez zela erakusteko abagunea izan zitekeen(" Kontzientziaren azpiko kontzientzia subkontzientea da" esan ziezaiokeen, adibidez), baina Adak ergel ezjakin bat bezala segitu zuen, mutu, Txopitea jaunari adi– Bada, horretaz hitz egin dugu, barrutik hitz egin ere, egiaz:
|
|
|
Ongi gogoratzen zuen, bestalde –ongi gogoratu behar zuen, alajaina! –, bezperan gertatua, ditxosozko zero meridianoarekin, hura besterik ez baitzion semeak oroitarazi nahi, antza, une hartan: berak –Damasok– arrazoi zuela; baina Damasok arrazoi zuen arren –hain ziur mintzatu zen semea, non aitak onartua behar baitzuen ordurako haren ikuspuntua–, bigarrean partean zuen arrazoi, aitarentzat
|
bai
baitzegoen auzi hartan, gauzak zihoazen bezala, lehenagoko arrazoi bat, auziak, baten ordez, bi aldagai balitu bezala jokoan: alde batetik, jakituria, Damasok –berak ateratzen zituen, anai arreben artean, notarik onenak– ordezkatzen eta pertsonifikatzen zuena, eta bestetik, autoritatea, berari –Nazario Orberi– zegokiona:
|
|
|
Zeren beldur zen, pozak airean behar zuenean? Intziriek ez zioten izebari imintzio berezirik eragin –ez haren aurpegian keinurik eta ez haren hanketan iheserako trazarik–, eta izeba beldurtu ez zuèn munstro batek ezin beldur zezakeen bera ere; aurrera egin behar zuen, ondorioz, inoiz baino gehiago egin ere, harrotasunari lotua ere
|
bai
baitzegoen kontu hura, azken batean!
|
|
|
Bestalde, abertzaletasunaren oinarri ideologikoei hertsiki lotuta egiten den euskararen balioespenak abertzaleen artean euskararen mesedean eragin dezake, jakina da hori, baina hain zuzen horrexegatik indarra eta eragina galtzen ditu besteengan, edo okerragoa dena, kontrako jarrerak pizteko arrazoi edo aitzakia ere izan liteke zenbaitetan. Kontrako jarrerak elikatzen dituzten diskurtsoak ere
|
bai
baitaude plaza publikoan. Argitu dezagun euskararen eta hizkuntza bizikidetzaren aurkako diskurtsotzat, esplizituki edo inplizituki elebakartasun soziala aldarrikatzen duten mezuak baino ez ditugula kontsideratzen, hots, bi hizkuntzen estatus berdinkidetasunaren helburuaren zilegitasuna ukatzen dutenak.
|
|
|
Eta, zer esanik ez, praxi horren balioa izugarri areagotzen da urruneko kulturetatik gure artera iristen diren euskal herritar berriei so eginez gero. Ekonomia eta gizarte alorretan garapen faktore erabakigarri bilakatzen ari diren herritar berri horien eskuetan ere
|
bai
baitago, neurri handi batean, euskararen bizi giroaren gakoa.
|
|
|
Izan ere, aipaturiko arrazoi horien pisu itzelaren ondoan
|
bai
baitaude beste arrazoi ugari, pisuzkoak hauek ere, euskararen urteetako atzerakada eta gaztelaniaren eta frantsesaren aurrerakada esplikatzen dutenak, eta inondik ere ahaztu ez genituzkeenak. Horiek ahaztea komeni ez bazaigu, ez da bakarrik geure buruari egia zor diogulako (hori bera besterik gabe nahiko arrazoi litzateke gorabehera honetan ere ahanzturari atea ixteko), baizik eta, gainera, euskararen erabilera indartzea helburu duen orori komeni zaiolako ahalik eta ondoen ezagutzea hizkuntza prozesu sozialetan eragiten duten faktoreak zeintzuk diren, euskararentzako etorkizun arrakastatsua bermatzen asma dezan.
|
|
2010
|
|
|
Vueltako etapa klasiko baten atarikoa izango da larunbateko etapa, igandean Covadongako aintziretan amaituko delako etapa. Gogorra da azken igoera, %15eko paretak ere
|
bai
baitaude.
|
|
|
Zorionak, Anjel, hori eta gehiago ere merezi duzu eta. Baina... bai baina bat
|
bai
baitago hemen ere. Izan ere, gure idazle ezagunetakoa dena Espainian nola tratatzen duten ikustea etsigarria da; edo gure idazlea delako tratatzen dute horrela?
|
|
|
Gizonak kontatu dio Indexeko Daniel Browni bere buruagatik beldurrik ez duela, beldurtia izan balitz ez zela kantuan hasiko gaztetan, baina
|
bai
dago emazteaz eta sei seme alabez kezkatuta.
|
|
|
Orotara, euskal jatorriko bankuak urtean 70 milioi euro inbertituko ditu bi kirol erakundeak patrozinatzeko. Francisco Gonzalez BBVAko presidentearen arabera, kirol erakunde horiek eta bankua" gizarteari adiskidantza eta esfortzua bezalako baloreak transmititzeko tresna izan litezke, horrelakoak ere
|
bai
baitaude BBVAn, kirolaren bankua". Esaldiok zinikoak dira, zeren eta BBVAren" kirola" Santander bankuak 1 Formularekin praktikatzen duen bera da.
|
|
|
Heinrichek, ordea, laster egin zion aurre gainera etorri zitzaiòn uholdeari: . Zu
|
bai
zaudela burutik, Ludwig! Musker batek bizitza aldatu zizun, eta harro zaude horretaz??
|
|
|
Nola nabaritzen nuen lehen egun haietan haizearen eskua kopetan eta kokotsean, sudurrean eta ezpainetan, masailetan eta belarrietan, Jainkoaren beraren eskua balitz bezala, ferekaz fereka bizipozaren sariarekin saritzen ninduena, airearekin aire, askatasun sentimendu neurrigabe bat neureganatzen nuela! Gero, malda ezti bati ekiteko garaia heldu zitzaidan, eta nola gure ikastetxerako bidean
|
bai
baitzegoen malda motz bat, hura igo eta gero ikastetxean sartu nintzen; fraideek, irakasleek eta ikasleek egin zidaten harrera!;. Lazaro bere bizikletan!, esan zidan fraide batek, pelikula bateko heroi sentitzen nintzela;. Egia da birika bat atera dizutela??
|
|
|
zulo hirukoitz bat ere badena, zulo bat adjektibo inperial bakoitzeko; sutan nago, bai, baina zuk pentsa dezakezun ez bezala, nire hitz hauek ez dira gorrotoak eragindakoak, hirak baizik?
|
bai
baitago bi kontzeptuen artean alderik: gorrotoa, izan ere, bestearen, etsaiaren?
|
|
|
Nik izena esan ahala, ordea, halako keinu bat egin duzu zuk, Damaso, Salbatoreren berri ez bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen??; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik? horretan ere
|
bai
baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildotik, euskarak ez duela modernitatea esateko balio, eta hortxe gelditu zinen?
|
|
|
Baina ama ez zen kontu hartan berehala etsitzekoa, eta urte hartan bertan aurkitu zuen pizgarria, Nafarroako Piedramillera izeneko herrian
|
bai
baitzegoen, antza, beste gurutze bat, Limpiaskoa bezalakoa, Kristo iltzatu bat zuena, gurutzetik askatzeko gai; gure ama ez zen Piedramillerara joan, baina lagunekin egoten zen, edo telefonoz deitzen zien ezer berririk ba ote zekiten; esan nahi dizudana da itxuragabeko aktibismo batean murgildu zela, sukar batek hartua bezala;. Atzo Limpiasen, eta gaur Piedramilleran?!, esan zion izeba Ernestinari; izebak, ohi bezala, bere axolagabetasunarekin erantzun zion?
|
|
|
Teofilo Maria eta aita, aita eta Teofilo Maria: hain sentitzen ziren orbetarron proiektuan bat eginda, non
|
bai
baitago esaldi bat, aitak Teori zuzendua?, ezin hobeto laburbiltzen duena bion arteko harremanen muina: –Zu beti nire eskuinean, Kristo Aitaren eskuinean bezala!?; aita eta Teo, izan ere, noiznahi aritzen ziren beren artean, baita guztiok biltzen ginenean ere, fabrikako kontuei buruz, fabrikako hura gai monografikoa balitz bezala; besteak ez dakit, baina ni, halakoetan, harrizko gonbidatu bat bezala egoten nintzen, ia hitzik egin gabe?
|
|
|
–Zu
|
bai
zaudela ederra! Beno, zer?
|
|
|
–Orain
|
bai
nagoela damututa zure lagunei egindakoaz, jauna, benetan diotsut. Badakit ez dudala zuzen jokatu.
|
|
|
Kontua da inolako interesik sortu barik igaro zela 1980ko argitalpena, urte horretan plazaratutako gainerako ehunka liburuen artean galduta. Izatez,
|
bai
egon zen obraren balioaz ohartuta pare bat artikulu Argia aldizkarian, baina inolako oihartzunik gabe. 1991ko edizioak ere ez zuen Buruxkak ahanzturaren hauts artetik erreskatatu.
|
|
|
Horrekin bat, LPLk lan prozesua izapidetu ahal izateko horren aurretiko betekizun prozesal bat ezartzen du: adiskidetze ahalegina egitea
|
bai
dagokion administrazio zerbitzuaren aurrean, bai LEren 83 artikuluan aipatzen diren lanbide arteko akordioen edo hitzarmen kolektiboen bitartez eginkizun horiek bere gain hartzeko era daitekeen organoaren aurrean (LPLren. 63 art.) 211 Jarraian beharrezkoak dira hiru ñabardura.
|
|
|
inoiz independienteak bagina, Espainia harroputzaren mende baino askoz hobeto geundeke, ez dezazula zalantzarik izan, ez Una rik, ez Grande rik eta ez Libre rik, zeuek ere —espainiar handinahiek— jakin baituzue noizbait ipurdian zeuen zulotxoa duzuela: zulo handi baino handiago bat, alegia... zulo hirukoitz bat ere badena, zulo bat adjektibo inperial bakoitzeko; sutan nago, bai, baina zuk pentsa dezakezun ez bezala, nire hitz hauek ez dira gorrotoak eragindakoak, hirak baizik...
|
bai
baitago bi kontzeptuen artean alderik: gorrotoa, izan ere, bestearen —etsaiaren— deuseztapenerako deia da, eta hira, berriz, zapalduaren justizi grinak eta harrotasunak eragindako sentimendua, zapaltzailearen deuseztapena bilatzen ez duena, haren barne aldaketa baizik, nik ere ederki bereizten baititut bekatua eta bekataria... eta hemen espainolak baitzarete zapaltzaileak eta gu euskaldunok zapalduak, nik dakidanez; beste era batean esango dizut:
|
|
|
Baina ama ez zen kontu hartan berehala etsitzekoa, eta urte hartan bertan aurkitu zuen pizgarria, Nafarroako Piedramillera izeneko herrian
|
bai
baitzegoen, antza, beste gurutze bat, Limpiaskoa bezalakoa, Kristo iltzatu bat zuena, gurutzetik askatzeko gai; gure ama ez zen Piedramillerara joan, baina lagunekin egoten zen, edo telefonoz deitzen zien ezer berririk ba ote zekiten; esan nahi dizudana da itxuragabeko aktibismo batean murgildu zela, sukar batek hartua bezala;" Atzo Limpiasen, eta gaur Piedramilleran...!" esan zion izeb... " Sinesten hasia naiz ez duzula mirarietan sinesten, baina mirariak existitzen dira, Ernestina!
|
|
|
Nik izena esan ahala, ordea, halako keinu bat egin duzu zuk, Damaso, Salbatoreren berri ez bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen...?; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik... horretan ere
|
bai
baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildotik, euskarak ez duela modernitatea esateko balio, eta hortxe gelditu zinen...
|
|
|
Nola nabaritzen nuen lehen egun haietan haizearen eskua kopetan eta kokotsean, sudurrean eta ezpainetan, masailetan eta belarrietan, Jainkoaren beraren eskua balitz bezala, ferekaz fereka bizipozaren sariarekin saritzen ninduena, airearekin aire, askatasun sentimendu neurrigabe bat neureganatzen nuela! Gero, malda ezti bati ekiteko garaia heldu zitzaidan, eta nola gure ikastetxerako bidean
|
bai
baitzegoen malda motz bat, hura igo eta gero ikastetxean sartu nintzen; fraideek, irakasleek eta ikasleek egin zidaten harrera!;" Lazaro bere bizikletan!" esan zidan fraide batek, pelikula bateko heroi sentitzen nintzela;" Egia da birika bat atera dizutela?" galdetu zidan ikasle batek; birika desaktibatu zidaten, ez atera, baina nik galdera espero nuen, eta halaxe erantzun nio... " Bai.
|
|
|
Heinrichek, ordea, laster egin zion aurre gainera etorri zitzaiòn uholdeari: ‘Zu
|
bai
zaudela burutik, Ludwig! Musker batek bizitza aldatu zizun, eta harro zaude horretaz...?
|
|
|
Teofilo Maria eta aita, aita eta Teofilo Maria: hain sentitzen ziren orbetarron proiektuan bat eginda, non
|
bai
baitago esaldi bat —aitak Teori zuzendua—, ezin hobeto laburbiltzen duena bion arteko harremanen muina: " Zu beti nire eskuinean, Kristo Aitaren eskuinean bezala!"; aita eta Teo, izan ere, noiznahi aritzen ziren beren artean, baita guztiok biltzen ginenean ere, fabrikako kontuei buruz, fabrikako hura gai monografikoa balitz bezala; besteak ez dakit, baina ni, halakoetan, harrizko gonbidatu bat bezala egoten nintzen, ia hitzik egin gabe... baina hitz egiten nuenean ere, ez zidaten kasu handiegirik egiten, egia esan:
|
|
|
ISBNko datu basea ere arakatzen dut, eta Internet bidez argitaratzaileen webguneak informazio bila. Azken iturri horiek ere behar beharrezkoak dira daturik bidaltzen ez didaten(
|
bai
baitaude!) euskal argitaldarien informazioa jasotzeko eta bereziki Euskal Herritik kanpoko editorialetan agertu diren euskal liburuen berri izateko.
|
|
|
Eta irakurtzen zekiten euskaldun elebakar asko hauen artean, ez zen soilik jende maila" goi" batekoak, pentsa zitekeen bezala, marinelak bezalako herritar arruntak ere
|
bai
baitaude: "... zeren estimatzen dut ez dela izanen bat ere irakurtzen dakien marinelik liburu haur izanen eztuenik".
|
|
2011
|
|
|
Horrekin batera, hizkuntzari dagokionez, nahiz eta inaugurazio erakusketetan, hilabete hauetan antolatu diren jardunaldietan edota bozeramaileek esandakoetan aniztasunaren alde egin (aniztasun erlijiosoa edo hizkuntza aniztasuna espresuki aipatuz), gero hainbat zantzu ditugu ondorioztatzeko euskara, askoz jota, bigarren mailako hizkuntzatzat hartua dela bertan. Inaugurazio eguneko itzulpen automatiko faltatik hasita (frantsesa eta ingelesa
|
bai
egon zirela aukeran10), egunkarietan irakurritako kexekin segi (lau langilerekin saiatu eta inork euskaraz egin ez ziolako bere ezinegona adierazten zuen Deia egunkarian zutabegileak11), hurbileko bilbotarrek izandako esperientzia berdinarekin jarraitu eta eraikinaren gaztelerazko izendatze hutsarekin bukatu: Alhóndiga Bilbao eta hó marka.
|
|
|
Non ibilten ziran marinoak? Orrek e..., ba Asnar, da gero Trasmediterranea, ta gero PISBE be
|
bai
egon san, da gero beluauen petroleruek, petrolerutan. Orduan arrantzan baino...
|
|
|
Horrek ez du erran nahi, halarik ere, urgaindarrek automobilen berri ez zekitenik, herrian
|
bai
baitzegoen, konparazio batera, Penano Muzkiriz zeritzàn gizon bat, gai hartan aditua eta hartara zaletua zena, nahiz berak ez zuen motorrik ez automobilik, bai, ordea, bere ilobetarik batek. Alejandrok?, simó markako motozikleta bat zuenak, non paseatzen baitzuen, ahal zuenean, bere andregaia, atzeko jarlekuan, ez zangalatraba, gaur egunean gertatzen den bezala, baina alboka; Alejandrok, gainera, berea ez zèn kamioi bat zuen lan tresna, eta harekin ibiltzen zen herriz herri eta tabernaz taberna, zerbezak eta freskagarriak banatzen.
|
|
|
–Niri kantariak ematen dit pena. Hori
|
bai
dagoela heldulekurik gabe. Eredutzat zeure iragana edo zeure itzala dituzunean, akabo.
|