|
2011
|
|
|
– Medikuren batek ziurtatuko zuen heriotza, epaileren batek ere
|
bai
beharbada, eta logistikako beste kontu batzuetarako ere bai norbait.
|
|
2012
|
|
|
Oso gaiztoa izan gabe ere ez da nire oso aldekoa izango. Ez nagoela nire onenean esango die bakardadeak Célinek ez didatela onik egin zerbait egin behar dela arriskutsua izan naitekeela ere
|
bai
beharbada.
|
|
2014
|
|
|
Politikaz hitz egin zuen behin baino gehiagotan etxea alokatu zuen ETAkideak harekin. Bietako inork ez zuen esan buruan benetan zerabilena, militarrak
|
bai
beharbada, eta fidantza ere itzuli zien alokairua utzi zutenean. Behin eta berriro errepikatzen du ETAkideak elkarrizketan pertsona jatorra zela militarra, purua ere oparitu ziola behin, ez dutela kexarik, era simpático, mantenía una buena conversación.
|
|
|
Irene Arriasek hainbat urte geroago jakin zuen zer zen kantu hori, Europa osoan errepikatzen zela, Ameriketan ere
|
bai
beharbada, Asian. Kantuaren bertsio asko irakurri zituen gero, eta jakin zuen zerbait kontatzen zuela kantuak, narrazio bat zegoela han, hari argi bat.
|
|
|
Gobernu askok jarraitu zion Estatu Batuetako administrazioari, men egin zion, berrogeita hamar batek. Interes ekonomikoak, interes belikoak ere
|
bai
beharbada, gauza bera ez bazen. Atleta asko geratu zen Olinpiar Jokorik gabe, aurrekoetan gazteegiak zirelako, Munich, Montreal; hurrengoetan, Los Angeles, Seul, sasoia galduta zutelako, lesionatuta zeudelako.
|
|
|
Zazpi urteko neskatoa argazkikoa, petril batean jesarrita, sei urte ere eduki zitzakeen, bost ere
|
bai
beharbada, inoiz ez ditut umeen adinak ezagutu. Aurpegi arrunta, ama baino ederragoa agian.
|
|
|
Egun asko egin genituen horrela, asteak ere
|
bai
beharbada, ez dut ondo gogoratzen. Ilaran aurrera eta atzera egiten nuen, egunean hiru lau aldiz, emakumearengana itzultzen nintzen gero.
|
|
|
Desagertu asko egon zen Argentinan Videlaren garaian, ezaguna da, helikopteroetatik, hegazkinetatik botatzen zituzten gorpuak, gorpu izan baino lehen ere
|
bai
beharbada, Río de la Plata, injekzioez ere hitz egin da. Kamioietara sartu baino segundo batzuk lehenago jartzen zituzten injekzioak, kamioian hiltzen ziren, errazago eramaten zituzten pertsonak horrela hegazkinetara ESMAtik, Escuela de Mecánica de la Armada.
|
|
|
Azken egunetan goseak egon zela aitortu zuen andreak, ezin izan zuela behar bezala jan, euliekin, kiratsarekin, hildakoarekin. Narrazio bat ere bazeukan andreak gorpua norena zen azaltzeko, iluna, likitsa ere
|
bai
beharbada. Esaten zuen familiako beste gizon batek eraman zuela nebaren gorpua eta" haren lekuan" etzan zela.
|
|
|
Dena berria beraz: lagunak, familia, seme alabak ere
|
bai
beharbada. Baina lotan, ia gauero, lehengo familiakoekin egiten zuen amets; lehengo lagun eta familiakoekin egiten zituen gau gehienak, hala esan zuen.
|
|
|
Neguriko lehen etxeetako batean bizi izan zen Manuel María Smith, baina asko ibili zen Algortatik, Francoren tropekin etorri ziren marokoarrak bezala, Basagoiti etorbideko 5 eta 7 zenbakietako sotoetan sartuta egon zirenak. Askotan ikusten zituen arkitektoak kaleetatik, Marina Zabalaren atzetik abiatu zena ere
|
bai
beharbada.
|
|
|
Lotsa eman zion, oso hurbil zituen lagunak, igarriko zioten. Apur bat apartatzeko eskatu zien, leku apur bat behar zuela, haizea ere
|
bai
beharbada.
|
|
|
Inbidia sentitu zuen, ez gehiegi ere, inbidiak ez zion luzaro erasaten... Beste zikinkeria batzuek
|
bai
beharbada, ez inbidiak... Poztu egin zen, tristatu, pentsatu zuen berdin ziola, ez zion berdin.
|
|
|
Lobo Antunesek ez zuen ia ezer sinistu beraz, baina zati bat
|
bai
beharbada, erdizka, dena ezin zelako hain erabatekoa izan, gerran, Angolan. Gerra amaitu eta 40 urte geroago, koldarkeriaz hitz egiten jarraitzen zuen Lobo Antunesek.
|
|
|
Ez dago etxean kanpotarrik hartzeko ama, frantsesik, are gutxiago erraina. Kanpotarren kontra beti, bestearen kontra, tutsiak, kurduak, armeniarrak, juduak, kontu errepikatua, aspergarria ere
|
bai
beharbada.
|
|
|
Ambrose, Amos, Albert... Kontatzen du internetek Ambroseren arrebetako bat kanibalen artean desagertu zela Afrikako misioetan zegoenean, baina sinesteko zaila ere bada, gehiegizkoa ere
|
bai
beharbada, gehiegikerietarako joera dago beti interneten. Indianan bizi izan zen familia hainbat urtez, hori seguru jakin daiteke, Kosciusko konderrian.
|
|
|
Idatzi izan da Lauaxetak, harrapatu zuten egunean, atzerriko kazetari batzuei erakutsi zizkiela Gernikako bonbardaketak eragin zituenak. Gernikaraino eraman zituen, errea ikustera, gorpuak ikustera ere
|
bai
beharbada, eta bueltan, Bilbora itzultzen ari zirela seguruena, bidean harrapatu zuten.
|
|
|
Sartu zirenean, ordea, ez zuten munizioa alferrik galdu nahi izan, hori esan zuen bizirik geratu zen bostetako batek. Aihotz eta makilaz hil zuten batez ere, mailuz ere
|
bai
beharbada... Aihotza seguruagoa dela esaten zuten beti.
|
|
|
Irenek ere ez zekien eliza tratatzen batzuetan, Nicolae Ceaucescuk ere ez. Harreman berezia izan zuen Ceaucescuk elizgizonekin, elizekin, erlijioarekin berarekin ere
|
bai
beharbada. Bukaresteko guneetako bat eraldatu nahi izan zuen esate baterako, eraberritu, etorbide zabalak egin.
|
|
|
aurrenekoz sartu ziren Estatu Batuetara kanpoko soldaduak. Inoiz ez zen ordura arte Estatu Batuetan kanpoko soldadurik egon, gonbidatuta
|
bai
beharbada, baina ez umeak hiltzen. Hala ere, Dorre Bikiak bota zituztenei ez zieten soldadu deitu, nola deituko zieten soldadu, terroristak, izen hori asmatu zieten, aurretik ere nahiko asmatua.
|
|
|
Beste inorekin hitz egin gabe pentsatu zuen hori guztia, bakarrik, baina argi zeukan, bahitu eta gero Francok onartzen ez bazuen, familia osoa hil zuten. Azaolak ez zituen hil nahi, alferrekoa iruditzen zitzaion, merkea ere
|
bai
beharbada.
|
|
|
Irene Arriasek ia zentimetro eta erdiko urratua egin zion amari jaio zenean, Algortan, 1971ko urtarrilaren 25ean. Odol asko eta desberdinak nahastu ziren amaren izterretatik, likido lodi batzuk ere
|
bai
beharbada. Gauza da medikuak uste baino denbora gehiago behar izan zuela gero amaren haragiak berriro josteko.
|
|
|
Ez zekien lankidearen autoa kontrolatuta ote zegoen, ez zuen uste. Fikzioa iruditu zitzaion guztia berriz ere ordea, irreala, onirikoa ere
|
bai
beharbada.
|
|
|
Hainbat ordutan beratutako tentsioak bueltatu zitzaizkion Ireneri orduan, segundo batean, lotsa ere bai, makurtuta egon zelako une batzuk lehenago, biluzik gerritik behera. Andreak mugimendu guztiak ikusi zizkion, ez zuen zalantzarik, beste norbaitek ere
|
bai
beharbada. Ez zekien zer erantzun behar zion, nola, baina gaztelaniaz jarraitu zuen badaezpada ere.
|
|
|
Inoiz egon zen, aspaldi, urteak, lehengusuen partiduetan... Zelaiak txoko asko zituela gogoratzen zuen, aldagelak, entrenamendurako beste zelai bat, zuhaitzak ere
|
bai
beharbada, hori ez zuen hain argi gogoratzen. Faduran pasatu zuen gaua ere gogoratu zuen, kiroldegian.
|
|
2015
|
|
|
Saizarbitoriaren protagonista gehienak dogmatikoak eta fundamentalistak diren bitartean, itxuraz fundamentalismoaren kritikoak diren ilustratuak ere ilustrazioaren fundamentalistak baitira, sinesgogorra da Benitoren jarrera: ez dakit gauza handirik, berdin dio, beharbada
|
bai
beharbada ez, auskalo. Ez da hain desberdina bizirik egotea eta hilik egotea.
|
|
|
Gaztetan bera ere ibilia baita mundua aldatu nahian uluka, osasun eta hezkuntza publikoaren defentsa bakun horretan murgilduta. Arrotzak zaizkio gaur egun aldarrikapen horiek; justuak
|
bai
beharbada, baina zeharo utopikoak, ontasunean oinarritutako nahikari absurdoak. Alferrikakoak, ondorioz.
|
|
2019
|
|
|
Sexua ere
|
bai
beharbada. Sexu arraroa, familia barrukoa...
|
|
|
Ezin zuen jakin semeak, ezin zuen... Botikariak
|
bai
beharbada. Zuk dena dakizu, eta hura ere jakingo zenuen, guk baino hobeto, zure botikatik...
|
|
|
Txerriek ez dute edonor hil, ume arrunt bat: ingeniaria izango zena hil dute, arkitektoa, medikua, familia aurrera aterako zuena, herria ere
|
bai
beharbada. Harrokeria.
|
|
|
erle bat ari da junturetako batetik irteten, nekez, asko kostata. Esango nuke hegoak zeharo izorratu dituela ahaleginean, hankak ere
|
bai
beharbada. Guztiz irten denean, autoaren zorura jausi eta jiraka hasi da, kontrolik gabe.
|