|
2000
|
|
|
—Jainkoak hala egin zuen mundua —erraiten zuten
|
bai
batak eta bai bertzeak ostinatuki— Egin zuen bata jaun, eta bertzea morroi; egin zuen bata andere eta bertzea neskame; eta elkarrekin bizitzeko egin zituen, baina ez nahasturik.
|
|
|
Finean, nola aitona Nikolasek printzipalki frantsesez ikasi baitzuen, eta nola behin batean, bere izebetarik bat, Parisko handiki baten etxerat ezkondu behar zuela eta, Parisen egon baitzen eta Parisko handitasunarekin liluraturik itzuli baitzen, hala miresten zituen Paristik eta Frantziatik zetozen kasik gauza guztiak, eta hala nahi izan zuen eta hala erdietsi ere zuen, erregeordearen fabore berezi baten bidez, bere bi semeek —gure aitak eta osaba Joanikotek— Parisen ikas zezaten, Filipe II.ak bere denboran ezarri legearen gainetik, zeinak bere menekoei kanpoan ikastea eragozten baitzien. Eta, hala eta halatan, Parisko izebaren eta haren senarraren ahaleginei esker bete ahal izan zuen aitonak bere semeak ongi hazteko eta hezteko ametsa, igortzen zituelarik
|
bai
bata eta bai bertzea ere Parisko Collège de France rat, gure aita lehenik, eta osaba Joanikot ondotik, zeren eta haiek ere hiru urteren aldea baitzuten beren artean, Mattinek eta biok gure artean bezalaxe.
|
|
|
Eta batzuetan, gainerat, akort egoiten ziren. Zeren baitzuen jaun Marcelek, konparazione, bere liburuen artean, Huarte Garazikoaren Exa men de ingenios liburu famatua ere, Anberesko edizino zentsuratu gabekoan —zeren baitakizu zer gorabeherak izan dituen liburu honek Inkisizionearekin—, eta ikustekoa zen nola
|
bai
batak bai bertzeak goraipatzen zuten liburuaren zati inportant hura, non egileak adierazten baitzuen ezen naturalezari eman behar zitzaiola naturalezari zegokiona, eta Jainkoari, Jainkoari zegokiona, behiak ere hegaldaka ikusi nahi ezean, puntu hartaz denaz bezainbatean guztiz akort baleude bezala. Eta bertze batzuetan ere halatsu egoiten ziren, hala nola jaun Marcelek euskal berboaren struktura esplikatu zionean, bertze solas hartan.
|
|
|
Aitona Nikolasek —eta gure aitak ere ez gutiago— etxearen eta etxekoen erreputazionea eta izen ona zuen kezka eta ardura nagusi, muinetaraino eta erroetaraino sartua. Horregatik, zenbatetan eta zenbatetan ez ote ziguten erran
|
bai
batak eta bai bertzeak Mattini eta bioi:
|
|
|
Eta hala izan ez bazen ere, berdin, zeren, ulertu, guztiok ulertu baikenion bederen. Eta sinetsi ere
|
bai
batek baino gehiagok, zeren anitz baitziren historiak eta anekdotak jakinarazten zutenak ezen inkuboek haurdun uzten zituztela neskatoak eta emaztekiak, eta inkuboek haurdun uzten bazituzten, zergatik ez sugegorri batek.... Ez al zitekeen, bada, deabru engainatzaile guztiz ahaltsua, gizonez bezalaxe, sugegorriz ere mozorro eta itxuralda?
|
|
2006
|
|
|
Alabaina, bi intelektual ezagunenak, Unamuno eta Ortega, katoliko tradizionalistentzat zailak ziren irensteko. Falangistak
|
bai
bata eta bai bestea berenganatzen saiatu dira. Unamuno, sinbolo bezala probetxa daiteke, baina haren pentsamenduarekin oso urrutira nekez joan liteke politikan:
|
|
2007
|
|
|
Herder-ek ez du inoiz luman hartu, noski; arrazaz ere bera sekula ez da mintzatu. Eta
|
bai
bata bai bestea hamaika aldiz ohartarazi izan da. Alferrik (beraz, ohartarazten setatuko gara!).
|
|
2008
|
|
|
Baina egoeraren jabe egin zaitezen, bi datu eman behar dizkizut? esan behar baitizut, alde batetik, kanpoan bazkaldu genuela, etxearen teilatu hegal zabal baten izalpean; eta ulertu behar baituzu, bestetik, nola zihoazen jantzita gure emazteak, goitik beherainoko soineko mahuka luze ezin dotoreago batzuek estaltzen zituztela
|
bai
bata bai bestea, hemengo edo Europako aristokraten modan, badakizu. Zeinen dotoreak ziren, bai, haien soinekoak, baina zeinen desegokiak, aldi berean, giro hartan, eta zeinen astunak, beste hitzik ez baitut aurkitzen, berandu gabe frogatu nuen bezala!
|
|
|
baina bai nabarmena, hain zen iluna, Nataliak bere trikimailuez, ukenduez eta hautsez? iluntasun hura disimulatzea erdiesten bazuen ere; hain ziren, bestelakoan, berdinak, lotan egiten zituztèn ametsetan ere hitz egiteko joera zuten
|
bai
batak eta bai besteak, ez beti baina bai modu deigarrian?, non, gripeak edo bietako bat jotzen zuenean, berehala kutsatzen baitzen bestea, erloju biologiko bera balute bezala. Eta arima gogoen ikuspegitik ere, bazuten antze kotasunik, batek zuena besteak nahi izaten baitzuen, biek ere desioaren iturri beretik edango balute bezala.
|
|
|
Goiz abiatu beharra dago, eguzkiak goizetik jotzen du indartsu. Lautadan gabiltza, tarteka baobaben bat, herrixka txikiak eta dogon neska mutilak astoz, zaldiz, dromedarioz ere
|
bai
baten bat. Mutiko bi buztinezko adreiluak garraiatzen ikusi ditugu.
|
|
|
Guztia bazkalorduan hasi baitzen. Baina egoeraren jabe egin zaitezen, bi datu eman behar dizkizut... esan behar baitizut, alde batetik, kanpoan bazkaldu genuela, etxearen teilatu hegal zabal baten izalpean; eta ulertu behar baituzu, bestetik, nola zihoazen jantzita gure emazteak, goitik beherainoko soineko mahuka luze ezin dotoreago batzuek estaltzen zituztela
|
bai
bata bai bestea, hemengo edo Europako aristokraten modan, badakizu. Zeinen dotoreak ziren, bai, haien soinekoak, baina zeinen desegokiak, aldi berean, giro hartan, eta zeinen astunak, beste hitzik ez baitut aurkitzen, berandu gabe frogatu nuen bezala!
|
|
|
Bikiak ziren eta berdin berdinak, biak bereizten zituèn ezaugarri bategatik ez balitz: ...at zuen, indiar emakumeek pintatzen ohi dutenaren antzekoa eta Natividadek ez zuena; ez zen oso handia –bizpahiru milimetroko diametroa zuen– baina bai nabarmena, hain zen iluna, Nataliak bere trikimailuez –ukenduez eta hautsez– iluntasun hura disimulatzea erdiesten bazuen ere; hain ziren, bestelakoan, berdinak –lotan egiten zituztèn ametsetan ere hitz egiteko joera zuten
|
bai
batak eta bai besteak, ez beti baina bai modu deigarrian–, non, gripeak edo bietako bat jotzen zuenean, berehala kutsatzen baitzen bestea, erloju biologiko bera balute bezala. Eta arima gogoen ikuspegitik ere, bazuten antze kotasunik, batek zuena besteak nahi izaten baitzuen, biek ere desioaren iturri beretik edango balute bezala.
|
|
2009
|
|
|
Erraz imajina genezake, lehen eta gehien interesatuak mandarinak izan direla, menekoak txintxo txintxo eta oso moralak nahi zituztenak, ezen ez teatro, arte, filosofia, erlijio haietan bere askatasun bidea oso noizbait bakarrik deskubritu ahal izan duen manupeko jende gaixoa. Eta problemarik gabe onartuko genuke,
|
bai
batek eta bai besteak haiek denak baliatu izan dituztela euren interesen alde, eta ez derrigor zilegitasunik gabe. Frankismoa da froga bat erlijio giza hobetzaile interesatu horrena.
|
|
|
4 Nazariok bazuen, halaber, lau liburukitan argitaratutako gaztelaniazko hiztegi bikain bat, emazteari ezkonberritan oparitu ziona eta
|
bai
batak eta bai besteak, hitz ezezagunen ehizan ibiltzea zen Reginak atsegin zuèn denbora pasetako bat, zenbat eta hitza soinutsuago, orduan eta atseginago, sarritan kontsultatzen zutena.
|
|
|
Nazario eta Teofilo Maria ustekabekoaren eraginpean zeuden, eta, hala eta guztiz ere,
|
bai
bata bai bestea berehala ohartu ziren zer gertatzen zen, aspalditik baitzebilen bala bala berria, Calvo Soteloren hilketaren ondoren areagotu zena, gerra piztuko ote zen ez ote zen; huraxe zen, bada, kontua: azkenean piztu egin zela!
|
|
|
Nazario eta Teofilo Maria ustekabekoaren eraginpean zeuden, eta, hala eta guztiz ere,
|
bai
bata bai bestea berehala ohartu ziren zer gertatzen zen, aspalditik baitzebilen bala bala berria, Calvo Soteloren hilketaren ondoren areagotu zena, gerra piztuko ote zen ez ote zen; huraxe zen, bada, kontua: azkenean piztu egin zela!
|
|
|
4 Nazariok bazuen, halaber, lau liburukitan argitaratutako gaztelaniazko hiztegi bikain bat, emazteari ezkonberritan oparitu ziona eta
|
bai
batak eta bai besteak –hitz ezezagunen ehizan ibiltzea zen Reginak atsegin zuèn denbora pasetako bat, zenbat eta hitza soinutsuago, orduan eta atseginago– sarritan kontsultatzen zutena.
|
|
2012
|
|
|
Sutzar handi bat egin zuten, eta hango garretara egin zuten salto. Sakrifikatutako bi jainkok eguzkia eta ilargia sortu zituzten, baina
|
bai
bata eta bai bestea martxan jartzeko, mugimendua eragin behar zitzaien, egunen eta gauen gurpila biraka jarri. Horretarako, beste hainbat jainkok sutara egin behar zuten salto.
|
|
|
gizatxar hutsa zen! Uste okerra,
|
bai
bata eta bai bestea. Hori guztia kontuan izanik, merezi al du bizirik irauteko lanik hartzea?
|
|
|
Ez al diozu, ba, jendeari makina bat aldiz beste mundura lagundu inolako zirrararik sentitu gabe? Egizu kontu sukar ustelak jota nagoela; baliteke sendatzea, eta baliteke hiltzea;
|
bai
bata, bai bestea, gauzen berezko ordenan sartzen dira; egizu ahalegintxo bat eta begira iezadazu oraindik ezagutzen ez duzun gaitz batek jota dagoen gaixo bat banintz bezala; orduan, zure jakin minak goiena joko du; orain aukera paregabea daukazu garrantzi handiko fisiologi azterketa mordoa egiteko nirekin... Bortxazko heriotzaren zain egotea ez al da, berez, benetako eritasuna?
|
|
2013
|
|
|
Bertzela ere, hiri emateko asmoa bainuen diru hori: ez hiru txanponak, egia erran, baina
|
bai
bat, edo bi, gogoan baititut iazko Aid el Fitr ean izan zenituztèn gastuak, eskaini zenigutèn bazkariarekin ez duk harritzekoa?!
|
|
|
Bertzela ere, hiri emateko asmoa bainuen diru hori: ez hiru txanponak, egia erran, baina
|
bai
bat... edo bi, gogoan baititut iazko Aid el Fitr ean izan zenituztèn gastuak, eskaini zenigutèn bazkariarekin ez duk harritzekoa...! Txanpon bat, beraz, iazko gastuengatik eta bertze bat aurtengoengatik.
|
|
2015
|
|
|
Jostaketa hutsa zen harentzat, eta polaroida azal laranjadun esku tipien artean utzi nion. Lagunak iturriaren aurrean paratu ziren, aski gogo txarrez, nabarmen larrituta ere
|
bai
baten bat. Leku huts bat utzi zidaten haien artean, haurrak eta biok urrats batzuk atzera egin genituen bitartean, perspektiba bila.
|
|
|
Behin hori eginda, dena dela, aldamenean geratu. Batera ez, baina
|
bai
bata bestearen ondoan.
|
|
|
|
bai
bataren eta bai bestearen lerro nagusiak
|
|
|
Dena dela, bere poemek zeukaten balio berezia: eskuizkribu batean bildu zituen hainbat neurtitz, amodiozkoak gehienbat eta euskarazkoak ia denak, nahiz eta tarteka erlijiozko batzuk ere izan, eta erdarazkoak ere
|
bai
bat edo beste.
|
|
|
Ez zegoen alde nabarmenik bien artean. Elkarren ondoan egin zuten bide erdia; Oriotik Xuaira bidean dagoen errebuelta handienera iritsi zirenerako nekatuxeak zeuden
|
bai
bata eta bai bestea. Agiña Txikiak errebueltan ikusi zuen aurre hartzeko aukera, eta barrutik hartu zuen kurba.
|
|
2016
|
|
|
Diable! eta Peste!, hiru direla alabaina Frantziako hizkuntzan; hala nola positiboa, konparatiboa eta superlatiboa, horietatik
|
bai
batek bai beste biek ere balio dutelarik bizitza honek ustekabean egin ohi duen dardo jaurtiketa bakoitzerako.
|
|
|
Barkatzeko esan diot, ahaztu egiten zaidala sarritan lana non egiten duen, baina ez da horrenbestez baretu eta gehiagotan ere entzun izan diodan erretolikarekin jarraitu du, guztiak direla berdinak, egozentrikoak, amorragarriak, zalantzatiak, bakarrik bizitzeko hobeak, zoriontsu izateko gaitasunik gabeak, arazorik ez dutenean asmatu egiten baitituzte eta bidenabar ingurukoei eragin ere bai. Bera, esate baterako, ez dute bakean uzten, behin eta berriz telefonoa aldatu behar izan zuen, lanorduetatik kanpo ere deitu egiten ziotelako, gauerdian ere
|
bai
batek baino gehiagok, ezin zutelako lorik hartu edo oso bakarrik sentitzen zirelako edo ez egitekoren bat egitera zihoazelako edo, okerragoa dena, pozik zeudelako edo maiteminduta edo, beste hura bezala, aspaldiko partez gizon sentitzen zelako?, esan du eta, kontatu ez badu ere, oso ondo nekien zertaz ari zen, mila aldiz entzun baitiot laurogei urteko idazlearen pasadizo hura, gau batean erabat a...
|
|
|
–Nahiko berbatia nintzen, eta bat batean... bat batean izan zen ez dakit, baina
|
bai
bat batean ohartu nintzela.
|
|
|
Esan dudan bezala, Micòlekin oso noizbehinka baino ez nuen hitz egiten telefonoz, eta beti
|
bai
bata eta bai bestea ere saiatzen ginen ezer barrukoegirik ez ateratzen. Alabaina, Tenplu aurrean haren zain ordubete baino gehiago egon nintzenetik zenbait egunetara, ezin izan nion gogor egin haren hoztasunaz kexatzeko tentazioari.
|
|
2018
|
|
|
Bonianklai ez baitzuten hasiberri bik osatzen. Elkar ezagutu aurretik ere, bakoitzak bazuen bere historiala, eta behin baino gehiagotan kondenatuak izanak ziren, delitu berberetan gainera,
|
bai
bata eta bai bestea, baita ordurako ahaztuak zituzten beste hainbat kasutan ere, bulegoko ertzainak zerrenda osoa irakurri zienean ohartu zirenez.
|
|
|
Iratiren ondotik Aloñak azken hitz horiek ere itzuli zituenean, denak gelditu ziren tarte batez isilik. Bakoitzak bere kafe kikarari erreparatu zion, eta ezpainetara eraman ere
|
bai
baten batek, nahiz ordurako hutsik egon. Jean Pierrek hitz egin zuen gero, eta Aloñak segitu zuen interprete lanak egiten.
|
|
2019
|
|
|
Gameto arrek eta emeek bat egiten dute arrautzan; bateraturik, desegin egiten dira osoki. Okerra da esatea obuluak irentsi beharrez beretzen duela gameto arra, eta, orobat, okerra da esatea gameto arrak garaipen batean bezala anexionatzen dituela zelula emearen erreserbak, zeren biak nahasten direnean galdu egiten baitira
|
bai
bataren banakotasuna eta bai bestearena. Eta, dudarik gabe, pentsamendu mekanizistarentzat, mugimendua da fenomeno arrazionalik behinena; fisika modernoarentzat, ordea, ez dago ideia argiagorik urrunetiko egintza baino; gainera, ez ikusiarena egiten zaie ernaltze topaketa dakarten ekintza fisiko kimikoen xehetasunei.
|
|
|
Hau baino ezin dugu seguru esan: ugaltzeko bi sistema horiek daudela naturan;
|
bai
batak eta bai besteak espezieak iraunarazten dituztela, eta, gametoen heterogeneotasuna bezala, organismo gonadadunen heterogeneotasuna ere akzidentala dela. Banakoetan arrak eta emeak bereiztea, beraz, egitate erreduziezin eta kontingente gisa ageri da.
|
|
|
Lehendabizi, eskean ibiltzeko umiliazioa pairatzen dute: helbide baten eskean, medikuaren edo emaginaren laguntza lortzeko eskean; hortxe dute bai norbaitek harrokeriaz errieta egiteko arriskua,
|
bai
baten batekin elkar harturik ibili behar apalgarriaren arriskua. Gizon gehienek ez dakite zer den norbaiti ohartuki eskatzea delitu bat egiteko, eta emakumeak beldurra eta lotsa nahas mahas sentitu ohi ditu hori egiten duenean.
|
|
|
–Emakumea eta proletarioa, biak dira zapalduak?, esaten du. Makinismoak ekarritako aldaketaren ondorioz ekonomiak izan duen garapenak askatuko ditu
|
bai
bata eta bai bestea. Emakumearen arazoa, hain zuzen, haren lan gaitasunaren arazoa besterik ez da.
|
|
|
hondarrean, baina, biak hantxe geratu ziren, nor bere bizitokian, eta biak bertan bizi dira egun ere, mutur bitan zeudenak hain sentitu ziren, itxuraz, elkarren etsai, baina baita elkarren beharrezkoak ere, denborarekin? lehia itsu hartan jokaleku bera partekatzea?
|
bai
batari eta bai besteari kuxkuxean ibiltzeko posibilitate ezin erakargarriagoa ere irekitzen ziena: hara zer egin duten Txefek eta Klarak:
|
|
|
Tentsioa hain handia izatera iritsi zen non, bat batean, Raimundo Silvak ezin baitzuen gehiago jasan, eta altxatu egin zen, eserlekua atzerantz bultzatuz, eta orain oinez dabil asaldaturik, batetik bestera, apalategiek, sofak eta idazteko mahaiak uzten dioten leku txikian, eta esaten du, eta errepikatu egiten du, Hau burugabekeria, hau burugabekeria, eta berriz hartu zuen orria, iritzi muturreko hau baieztatu bailuen, eta horri esker gu orain seguru egon gaitezke, lehenago zalantzak eduki genitzakeelako, ez dagoela halako burugabekeriarik, han oso garbi esaten dela gurutzatuek portugaldarrei Lisboa hartzen lagunduko dietela, eta horren erakusgarri hurrengo orrietan aurkituko genuke, horietan deskribatzen dira setioa, harresien aurkako oldarra, kaleetako borroka, eta etxeetakoa, gehiegizko hildakoak, arpilatzea, Mesedez, esan beza zuzentzaileak non ikusten duen burugabekeria, edo ihes egiten ari zaigun errakuntza, normala da, ez dugu zuzentzaileak duen esperientzia handia, batzuetan begiratu egiten dugu baina ez dugu ikusten, baina irakurtzen behintzat badakigu, zuzentzaileak arrazoi zuela uste zuen, baina, guk ez dugu beti dena ulertzen, aise da jakitea zergatik, prestakuntza teknikoa falta, zuzentzaile jauna, prestakuntza teknikoa, eta batzuetan, aitor dezagun, nagiak gara hiztegietan esanahien bila ibiltzeko, hori ere bai, eta horrek kalte besterik ez digu egiten. ...an, ez da prestidigitadorea, gramatikek eta eskuliburuek ezartzen dutena errespetatzen du, arauak ditu gidari, eta ez ditu aldatzen, idatzi gabeko kode deontologiko larderiatsu bati egiten dio men, komenientziek behartuta bere boluptuositateak gordetzen dituen kontserbatzailea da, zalantzak, inoiz zalantzarik badu, beretzat gordetzen ditu, ez zaio inolaz ere burutik pasatuko ez bat jartzea egileak
|
bai
bat jarri zuen tokian, zuzentzaile honek ez du horrelakorik egingo. Jekill doktoreak esan berri dituen hitz hauek entzun ez ditugun beste hitz batzuen aurka esan dira, beste hitz horiek Hydek esan ditu, ez da beharrezkoa izango bi izen hauek aipatzea ohartzeko Gaztelu auzoko etxe zahar honetan, berriz ere, aingeruen txapeldunaren eta deabruen txapeldunaren arteko gatazka berritzen ari dela gure aurrean, izaki guztiak zatitzen eta osatzen dituzten bi indar horiek, giza izakiez ari gara, zuzentzaileak ere barne.
|
|
|
Raimundo Silvak bat batean bekokia zimurtu zuen eta bestearen esanaren aiduru gelditu, baina Costak nobelara itzuli zuen bere arreta, orriak pasatzen zituen definitzen ez zekien zerbaiten bila ariko bailitzan, hala ere, jarrera, sumatzekoa zen, ez zen erabat kontzientea, eta orduan zuzentzailea izan zen irribarre egin zuena, Costak beste liburu bateko orriak pasatu zituen eguna gogoratuz, Lisboako Setioaren Historia izeneko liburuaren proba erratuek osatzen zuten liburuko orriak, azkenean zapuztu zen faltsifikazio haren ondorioak ziren aldaketa hauek guztiak, eraberritze alaiok, beste setio bat, inork aurreikusi ezin zezakeen topaketa bat, poliki, merkuriozko itsasoko olatu pisuen antzera mugitzen hasten ziren sentimendu batzuk. Bat batean Costa konturatu zen bestea begira zeukala, behaketaren zergatia ulertzen zuela uste izan zuen, eta mendeku geroratu bat burutzen duenaren antzera, hauxe galdetu zuen, Hemen ere ez bat edo beste sartu al duzu, eta Raimundo Silvak erantzun zuen ironia lasaiaz, Trankil egon zaitezke, orain
|
bai
bat sartu dut. Costak proba piloa kolpe batez utzi zuen, eta hauxe esan zuen, lehor, Beste ezer ez baduzu nirekin hitz egiteko, susmo ikusezinez zipriztinduriko esaldia airean eskegita utzi zuen, bukatu gabe, baina Raimundo Silvak, zuzentzaile ogibidean zeukan eskarmentu luzeari esker, ez zuen besterik behar alde egin behar zuela konprenitzeko.
|
|
|
Etxera itzuli ziren poliki poliki, gaua ez zela sekula bukatuko iruditzen zitzaien, ez zuten lasterka ibili behar orduak geldiarazteko, edo presaz hasteko, denborak ez du horretarako baizik baimenik ematen. ..., Hik liburua bukatu, gero ikusiko diagu, saiatzeagatik ez diagu ezer galduko, Etxean daukadana ez dun liburu bat, gertaera solteak kontatzen dituzten hamarnaka orri batzuk baizik, Abiapuntu bat duk, Ongi zagon, baina orduan baldintza bat paratuko dinat, Zein, Neu izatea nire liburuaren zuzentzailea, Zertarako, egilea beti izaten duk bere obraren zuzentzaile txarra, Zertarako, ez bat dagoen tokian
|
bai
bat ager ez dadin. Maria Sarak irri egin zuen, Nire gustukoa haiz, benetan, esan zuen.
|
|
|
Hala ere, kasu honetan, zorionez, ez dugu Raimundo Silva bistatik galdu, esaldi bat garraiatzeko egin zuen uhinezko mugimendu hartan utzi dugu, eta Maria Sara doktorea ere ez dugu bistatik galdu, esaneko eta otzan, nolabait, barkatu hitzak gehiegizkoak badira, ez da borondatea galdu duela, azken aldiz itxaroten dagoela baizik, ontasunez, agian, kontua da jakitea zuzentzaileak hitz zehatzak esango dituen, batez ere kakofoniarik txarrena saihestuz, hitz eta hotsarekin uztar ez dadin, alegia, eta hitza zein hotsa esanahiarekin, ikus dezagun Raimundo Silvak zailtasuna nola konpontzen duen, Mesedez, esan zuen, eta ongi ekin diola hasierari ez da zalantzarik, liburuaren aurrean eduki dudan erantzuna, ez dagoela zuzenduta entzutean eduki dudan ustekabea, hori guztia ulergarria da, nonbait mina eduki eta puntu hori ukitzerakoan gorputza berez kuzkurtzen denean bezala da, esan nahi dizudana da nahiko nukeela dena oroimenetik ezabatzea, Hemen egon zinen azken aldian gaur baino erronkariago ikusi zintudan, Argiak itzaltzen dira, garaipenek esanahia galtzen dute, erronkek nekatu egiten dute, berriz diot nahiko nukeela gertatutakoa ahaztea, Beldur naiz hori ez dela posible izango, egin gogo dizudan iradokizuna onartzen baduzu, Iradokizun bat, Edo proposamen bat, nahiago baduzu. ...nuen inondik ere uste paper zahar horiek gaur arte gordeko zirenik, Nire lanerako interesatzen zitzaidan artxibategiko zatia arakatzean aurkitu nituen, Ia ez naiz gogoratzen, Denak irakurri ditut, Espero dut hainbeste xelebrekeria ikusirik ez zinela irriz hasiko, Ez da xelebrekeriarik, aitzitik, zure iritziak bikainak dira, ongi hausnartuta eta ongi idatzita daude, Ez zenuen aldaketarik aurkituko,
|
bai
baten tokian ez bat eta horrelakorik, eta Raimundo Silva irribarre egiten ausartu zen, ezin izan zion eutsi gogoari, baina ezpainertzetatik bakarrik, konfiantza gehiegi hartzen zuela ez ematearren. Maria Sara doktoreak ere irribarre egin zuen, Ez, ez dago aldaketarik, den dena bere tokian dago, txukun, zehatz.
|
|
|
Dena den, eta bertsioak bertsio, azken ondorioa ia denetan berdintsua da: sekulako triskantza eragin zuela etsaien artean, eta aparteko ausardiari ematen ohi zaion kondekorazioaz gain, ofizial gradua igotzeko ere proposatu ziotelarik, hark
|
bai
bata eta bai bestea errefusatu omen zituen. Ez dago esan beharrik, ukazio honek haren itzala eta berarenganako miresmena izugarri emendatu dituela, baita, era berean, sarjentuak jendeari sortzen dion nola edo halako larderiazko sentimendua ere zeinak, finean, gehienak isilpeko baina nabariegia den konbentzimendu batera eramaten dituen:
|
|
2021
|
|
|
Jaime izena zuen, eta Montes abizena. Lotsa zuen,
|
bai
batagatik bai besteagatik:
|
|
2022
|
|
|
Klaxona, berriz, atzeragoko Clioarena da. Eduk erdiko hatz luzea erakutsi die
|
bai
bati bai besteari.
|
|
2023
|
|
|
Aste eskasetara hiltzen joango dira gehienak, ihartu egingo zaizkio asko, ito ere
|
bai
baten bat. Ez du asmatzen:
|