|
2000
|
|
|
Alderdi bakoitzeko karguak hortik bizi dira ekonomikoki. Bai alderdi barnekoak,
|
bai
Administrazioan alderdiaren ordezkaritza dutenak. Era honetan alderdi batzuen kargu plantillaederra da.
|
|
2001
|
|
|
Arrisku handiena duten produktuak gordinik jaten direnak dira, hala nola haragia, oilaskoa, manipulatutako arrain gordina eta, batez ere, moluskuak, ostrak. Prebentzio praktiketan beharrezkoa da denon laguntza, bai ekoizleena,
|
bai
administrazioena eta kontsumitzaileena. Azken horiek infekzio horiei aurrea hartzeko oinarrizko praktika batzuk izan lituzkete kontuan.
|
|
2002
|
|
|
epaiketetan defenditzen zituen, haien aldekotestigantzak eginez; lantzeko eta abereak hazteko lursailak ematen zizkien; ezkontzak errazten zizkien; beren semeak eta senitartekoak promozionatzen zituen; zergak ordaintzen laguntzen zien; edota klienteei erlazio berrietan sartzen laguntzenzien. Aro Berrian ere erlazio klientelarrak mantendu ziren gizartean, baina garaihartako egitura berriarekin; eta menpeko erlazio pertsonalak indargabetuak izanarren, bizirik jarraitu zuten, eta egitura berriaren arabera moldatu ziren,
|
bai
administrazio zentralistan, baita gizartearen egitura politikoan ere. Horrela, estatukosistema politikoan integratu ziren.
|
|
|
Xeheki kontatzea luzeegia litzatekeen gorabeheron ondotik, 1929ko Irailaren 10ean aurkeztu zuen gobernuak lege berria. Beronen arabera, ikastarotik aurrera Ganteko Unibertsitatea nederlandera hutsez ibiliko zen, bai irakaskuntzaren
|
bai
administrazioaren alorretan (IV legea).
|
|
2003
|
|
|
Bestalde, ez da ahaztu behar Urdaibaiko inguru fisikoaren hobekuntzaeta tokiko biztanleen eta gizartearen garapena eragile guztien ardura dela. Antzeztoki honetan
|
bai
Administrazio publiko guztiek bai gizarte aktore orok baduteeginkizuna eta zeresana. Zentzu horretan, argi gera dadila Urdaibaiko Patronatuak, zeina Eusko Jaurlaritzako Lurralde Antolamendu eta Ingurumen sailari atxikitadagoen, ez dituela bereganatu gainerako eragileen esku menak eta betebeharrak.Hortara, Urdaibaiko Patronatuaren eginkizun nagusiak ondoko hauek dira:
|
|
2004
|
|
|
Zuzentaraua argitaratu baino lehen, ibilgailuen tratamenduaren sektorea birmoldaketa prozesu garrantzitsu batean murgilduta zegoen, eta, prozesu horretan, enpresek ahalegin handiak egin zituzten erabiltzaileak bere ibilgailuaren balio bizitzaren amaiera ingurumenaren aldetik zuzen kudeatzeko. 1996 urteaz geroztik, ibilgailuak desegiteko elkarteen (AEDRA), fabrikatzaileen (ANFAC), inportatzaileen (ANIACAM) eta ibilgailuak zatikatzeko elkarteen (FER) arteko lankidetza aktiboa zuten administrazioekin, une hartan Europan eztabaidatzen hasiak ziren neurriak Espainian ezar zitezen ahalik eta modurik eraginkorrenean, bai eragindako enpresentzat,
|
bai
administrazioentzat.
|
|
|
Osasun kontrolak Muskuiluek, ostrek eta txirlek, besteak beste, molusku sorta bat osatzen dute. Molusku horiek maiz kontsumitzen ditugu, eta, horien gainean, bai enpresa araztaileek,
|
bai
administrazioek berek kontrol neurriak hartu behar dituzte merkatuari toxina, bakterio eta gainerako substantzia edo konposaturik gabeko produktua eskaintzeko, kontsumitzaileei osasun arazo larria eragin baitiezaieke. Horregatik, fitoplanktonaren eta ekoizpen eremuetako agente mikrobiologiko eta birikoen kontrolaz gain, gaur egun, jatorri kimikoko beste arrisku faktore batzuk aztertzen dira, hala nola metalak edo substantzia organo halogenatuak, eta osasun balorazioan eragina duten kontrol parametro batzuk, hala nola pH-a, gazitasuna, hidrokarburoak edo solido esekiak.
|
|
2005
|
|
|
Itsasoak berreskuratzea Itsasoak berreskuratzeko eta epe luzeko ustiapena bermatzeko, Greenpeacek ezinbestekotzat jotzen du arrantza presioa murriztea, jarduera suntsitzaileenak ezabatzea eta itsas erreserben sare nahiko zabalak sortzea. Losadaren iritziz, “artisau arrantza da itsas ingurunea zentzuz ustiatzera hobekien egokitzen dena, eta uste dugu bai kontsumitzaileek
|
bai
Administrazioak aktiboki lagundu lioketela sektore horri”. “Administrazioak –gaineratu du– zeregin garrantzitsua du ingurumen irizpideetan oinarritutako etiketak babestuz, eta ez ingurumen eraginari buruzko informaziorik ematen ez duten kalitate irizpide abstraktuetan oinarrituta dauden etiketak babestuz”.
|
|
|
AKPKA sistema aplikatzeko zailtasunak Esperientzia praktikoak eta elikagaien segurtasunari buruzko literaturaren berrikuspenak agerian uzten dute arrakasta nabarmena izan dela APPCC sistema garatu, instalatu, kontrolatu eta egiaztatzean. Hala ere, hasierako faseetan oztopo asko izaten dira,
|
bai
administraziokoak, bai teknikoak. Segur aski, ETEetan AKPKA sistemaren aplikazioa mugatua izatearen arrazoietako bat inbertsioaren zailtasuna da, eta horrekin batera, esperientzia handia duen produktu baten gainean (are familia bereko zenbait belaunaldiren kasuan ere) kontrol neurri berriak ezartzeak sortzen duen interesik eza.
|
|
|
Jakina denez, sasoi hartako Txekia Inperio Austrohungariarraren zati bat zen, eta alemana zen maila guztietan hizkuntza nagusia,
|
bai
administrazioan eta, zer esanik ez, kulturan. Txekiera baserritar ezjakinen eta abertzale burube roen hizkuntza zen, funtsean.
|
|
2006
|
|
|
Lehen “sorospenak” Air Madrid hegazkin konpainiak bere jarduera bertan behera uzteko hartu duen erabakiaren ondorioz eta Abiazio Zibileko Zuzendaritza Nagusiak Aireko Operadorearen Ziurtagiria erabat bertan behera uzteko hartutako erabakiaren ondorioz sortutako krisi larria dela eta,
|
bai
administrazioek bai kontsumitzaile erakundeek planteatutako gatazkari irtenbide legala bilatzen ahalegintzen dira, kaltetutako milaka herritarren interesak behar bezala babestearren, eta hegazkin konpainia beren helmugetara joan gabe geratuko da. Latinoamerikako helmugako herrialde batzuetatik, beren agintariak ekintza judizialak ere planteatzen ari dira, aireportuetan kokatutako aireontziren baten aurkako enbargo neurriak hartzeko.
|
|
2007
|
|
|
Alderdi politiko bat desegiteari erreparatuz, alderdi politiko bat sortu eta inskribatu ondoren, kideek erabakita soilik desegin daiteke, estatutuetan ezarritako arrazoiak eta prozedurak aplikatuz edo erabaki judiziala dela bide (bai bide penala
|
bai
administrazio bidea erabiliz). Desegiteak Alderdien Erregistroan inskribatzen denetik ditu ondoreak, aldez aurretik alderdiak berak (kideen borondatez desegin bada) edo desegitea dekretatzen duen agintari judizialak jakinarazi ondoren.
|
|
|
Amaitzeko, Europakoak ez diren atzerritarrei dagokienez, horiek, Espainiako lurraldean sartzeko, Atzerritarrei buruzko Legean ezarritako betekizunak bete behar dituzte (ALOren 25 art. eta h.), eta Espainiako lurraldetik askatasunez irten daitezke, Zigor Kodean eta ALOn ezarritako kasuetan izan ezik, segurtasun nazionaleko edo osasun publikoko arrazoiengatik. Irteera nahitaezkoa izango da agindu judiziala dela bide kanporatzen denean, eta atzerritarra kanporatzea edo itzultzea erabakitzen denean ALOn ezarritako kasuetan,
|
bai
administrazioak ukatu egiten dituelako Espainiako lurraldean jarraitzeko egindako eskabideak, bai atzerritarrek baimenik ez dutelako Espainian egoteko.
|
|
|
Errealistak izan behar da, eta onartu behar da adopzioak zailtasunak izan ditzakeela eta horretarako prestatuta eta prestatuta egon behar dela. Helburu horrekin,
|
bai
administrazio publikoek bai adopzioa kudeatzen duten entitateek egokitasun ziurtagiria lortu aurreko ikastaroak antolatzen dituzte. Blanca Rudilla ACI (Asociación para el Cuidado de la Infancia) erakundeko zuzendari nagusiak zehaztu du ikastaro horietan “familiei adopzio prozesuaren errealitatera hurbiltzen saiatzen direla, prozesu horri aurre egiteko oinarrizko baliabideak eskaintzen dizkietela eta etapa eta zailtasun posibleei buruz orientazioa ematen zaiela”.
|
|
|
– Abantailak: Merkataritza sozietate gisa eratzeko modurik errazena da, bai eraketari dagokionez,
|
bai
administrazioari eta kontabilitateari dagokienez. Gutxienekoa bi bazkidekoa den arren, ez dago horien gehienekorik ezarrita, eta horrek enpresaren garapenari mesede egin diezaioke.
|
|
2008
|
|
|
Software hori sektoreko industriei aurkeztea eta hautatutako prozesu batzuetan aplikatzea da helburua, haien erabilera moduei buruzko esperientziak biltzea eta aldeko eta kontrako puntuak baloratzea, hobetzeko eta elikagai industriaren benetako beharretara egokitzeko. Elikagaien segurtasunari buruzko legeria harmonizatuta dago gaur egun EBn, baina, egia esan, desberdintasun nazionalek,
|
bai
administrazio mailan, bai jarduteko moduetan, Europako Batasuneko herrialdeen arteko desadostasunak saihestezinak diren egoera batera eraman dute. Hori dela eta, beharrezkoa da elikagaietako mikrobio arriskua ebaluatu eta kudeatzeko estrategiak bateratzea eta elkarrengana hurbiltzea, eta horrek, besteak beste, zerikusia duten patogenoak, horien kutsadura ibilbideak, elikagaien manipulatzaileen lan ohiturak edo ekipo eta instalazioetarako material berriak garatzea eskatzen du.
|
|
|
Espainiako unibertsitate askok ikastetxeko hezkuntza komunitateko kideentzako ikasketa laguntzen programa edo hitzarmena dute. Kolektibo horrek, bai irakasleak
|
bai
administrazioko eta zerbitzuetako langileak barne, kasu batzuetan matrikula ordaintzetik erabat salbuetsi daiteke, edo prezioan kenkari garrantzitsuak egin.
|
|
|
DBHn, 123 euro Madrilen, 130 euro Asturiasen eta 150 euro Gaztela eta Leonen, Murtzian eta Kantabrian. Bestalde, eta 2006an onartutako Hezkuntzari buruzko Lege Organikoaren arabera (LOE), irakaskuntza berriak indarrean sartzen baitira,
|
bai
administrazioek bai partikularrek ikasturte hau berritu behar dute, gutxienez, Lehen Hezkuntzako hirugarren eta laugarren mailetako eta DBHko lehen eta laugarren mailetako eskuliburuak.
|
|
2009
|
|
|
Horrekin hedatu nahi izan ditugu euskararen normalizazioan baliagarriak diren ikuspegi eta praktikak, bai enpresa, bai hezkuntza eta
|
bai
administrazio arloetan. Eta horretarako, eredugarri jo ditugun erakundeak aukeratu, beraiek lortutako arrakastaren gakoak aztertu, eta horien berri emateko dibulgaziozko argitalpenak idatzi ditugu.
|
|
|
euskara planekin abiatu diren erakundeen esperientzia eta ezagutza bildu eta zabaltzea. Horrekin hedatu nahi izan ditugu euskararen normalizazioan baliagarriak diren ikuspegi eta praktikak, bai enpresa, bai hezkuntza eta
|
bai
administrazio arloetan. Eta horretarako, eredugarri jo ditugun erakundeak aukeratu, beraiek lortutako arrakastaren gakoak aztertu, eta horien berri emateko dibulgaziozko argitalpenak idatzi ditugu.
|
|
|
Horiek, urtero urtero, harrapatutakoaren datuak jasotzen dituen koaderno bat entregatu behar diote administrazioari. Hala, lehen eskuko informazioa jasotzen dute,
|
bai
administrazioak, eta bai ikertzaileek. Gainera, era horretan, arrantzaleek planaren garapenean parte hartzen dute, eta ardura handiagoaz arrantzatzen dute.
|
|
|
Hori ikusita, LABek uste du erantzun sendoa eman behar zaiela bai krisiari,
|
bai
administrazioak hartzen ari diren neurriei, eta bai enpresarioen xantaiei eta egitasmoei ere.
|
|
|
Ez. Genevan esan nuen guztiok daukagula zer ikasi Baguako ekintzetatik, bai guk
|
bai
Administrazioak. Ezin liteke berriro halakorik gertatu.
|
|
2010
|
|
|
Helburu nagusi biok267 uztartzeko eta aplikatzeko saio handia egin da EAEn: bai irakasleek, bai eskola arduradunek, bai hezkuntza alorreko aholkulari teknikoek eta
|
bai
Administrazioak berak, goi arduradunak buru direla, gogor ekin diote ele biko hezkuntzaren bidegintza berriari. Gogor ekin diote eta, mila akats xumez eta larriz jositako bide luzea egin dutelarik, goitik beherako transformazioa eragin diote EAEko irakas sistema osoan.
|
|
|
Bi bidalketek bere azalpena dute. Organo jurisdikzional zibilen ordezkotasuna ordena jurisdikzional guztien ziurtasun juridikoa babestu nahi duen legezko manamenduak justifikatzen du (BJLOren 9.2 art.). PZLra egiten den igorpenari dagokionez, beste ordena jurisdikzionaletan ere badela adierazi behar da, bai penalean,
|
bai
administrazioarekiko auzietakoan. Gainera, PZLk berak bere 4 artikuluan dio zigorprozesua arautzen duen legearen (PKL) xedapenik ezean, administrazioarekiko auziak arautzen dituenaren (AAJL) xedapenik ezean, edo LPLren xedapen faltan, haren xedapenak aplikatuko direla.
|
|
|
Lanbide zoragarria izan daiteke, edo arazo. Dena da jasotzen den laguntzaren eta bai gurasoek
|
bai
Administrazioak hartzen duten jarreraren araberakoa, irakasleak elkarbizitzarako oinarrizko arau batzuk betearazteko eskubidea duenean. Horiek hezkuntza komunitate osoari egiten diote mesede, eta ikastetxearen barruan errespetu giroa sortzea eta ikasleek legez duten hezkuntza eskubidea babestea dute helburu.
|
|
2011
|
|
|
Diru-laguntza publikoak eta publizitate instituzionalean daude une honetako erronka zehatzak. Hauek bideratuz gero, aurrera begira ere seguruenik izango dugu zertaz hitz egin, bai hedabideon artean
|
bai
administrazioekin. Besteak beste, sektoreak bere burua antolatzeko urratsak eman ditu.
|
|
|
HAEEko arduraduna den Enkar Etxezaharraren esanetan," egia da langile horiek ez dutela gainerakoek bezala fitxatuko, baina horien arduradunek jarraipen zorrotza egingo diete, finkatutako helburuak eta epeak behar den bezala bete ditzaten". Administraziotik kanpo ere
|
bai
Administraziotik kanpo lan egiten duten beste langile batzuengana ere jo dugu, etxean lan egitea zer den hobeto jakite aldera.
|
|
|
Unibertsitateko irakaskuntzaren euskalduntzeari dagokionez, fakultate guztietan euskal lerroa bultzatzeko asmoa agertzen zuten, eta are Euskara Batzordeari edota antzeko erakundeei eusteko prest agertzen zen («kritikoki apoiatuko ditugu, beharrezkoa ba da ere, horietan parte hartuz»555). Hirugarren eta azken zereginen artean Akerlandak unibertsitate bizitzaren euskalduntzearen alde egiteko, bai langileei
|
bai
administrazioari lotutako dokumentazioa euskaraz eskatuko zuela adierazten zuen.
|
|
|
Gauzak beste modu batera ikusten ditut. Helburu politikoak eta sozialak ez zaizkit aldatu, baina
|
bai
administrazioa ikusteko modua. Esaten dute herritar guztiek denbora bat eman luketela administrazioan.
|
|
|
Gatozen harira: euskaratik salbuesteko dekretu berriak, jendaurrean esan denez, beren ikasketak euskaraz egin dituzten ikasleak salbuetsi egingo ditu hizkuntzazko hainbat ziurtagiri aurkeztetik,
|
bai
administrazio publikoan lanpostu bat lortzeko garaian eta bai administraziotik kanpoko lanpostu batzuetan (euskaltegietan, irakaskuntza pribatuan etab.). Uste izatekoa da beren ikasketak (%50etik gora) euskaraz egin dituzten gehienei ez zaiela hemendik aurrera, orain arte bezala, ziurtagiririk eskatuko. Berri hori aztergai harturik, bi ariketa soziolinguistiko egingo ditugu gaurkoan:
|
|
|
Gatozen harira: euskaratik salbuesteko dekretu berriak, jendaurrean esan denez, beren ikasketak euskaraz egin dituzten ikasleak salbuetsi egingo ditu hizkuntzazko hainbat ziurtagiri aurkeztetik, bai administrazio publikoan lanpostu bat lortzeko garaian eta
|
bai
administraziotik kanpoko lanpostu batzuetan (euskaltegietan, irakaskuntza pribatuan etab.). Uste izatekoa da beren ikasketak (%50etik gora) euskaraz egin dituzten gehienei ez zaiela hemendik aurrera, orain arte bezala, ziurtagiririk eskatuko. Berri hori aztergai harturik, bi ariketa soziolinguistiko egingo ditugu gaurkoan:
|
|
2012
|
|
|
Hurrengo urteotan, euskaltzaleok indar berezia jarri behar genuke tokian tokiko hizkuntza komunitatea trinkotzen (lan kualitatiboa da, ahalegin handia eskatzen duena, baina garrantzitsua). Orain arteko estrategietan trinkotzeak izan duen lekua baino garrantzitsuagoa behar luke etorkizunean nire ustez(
|
bai
administrazioaren politikatan eta baita euskalgintzaren erronketan ere).
|
|
|
Urte haietan proposatzen zena hau zen: nahiz eta lurralde propiorik ez izan, minoritate nazionalei eman behar zitzaiela benetako eskubidea diskriminaziorik gabe aritzeko edozein ekintzatan, bai eskoletan,
|
bai
administrazioan, bai erligio aldetik, bai eta errepresentazio politikoaren aldetik. Horrek suposatzen zuen oso demokrazia aurreratuta, tolerantzia haundikoa, eta nonbait guztien artean holako proiektu bat bestearen errespetuz bizitzeko.
|
|
2013
|
|
|
altua eragiten du,
|
bai
administrazio publikoena (estatukoa edo
|
|
|
|
bai
administrazio publiko guztien artean, bai administrazioaren eta
|
|
|
bai administrazio publiko guztien artean,
|
bai
administrazioaren eta
|
|
|
Baina, gainera, murriztua izan daiteke langilea prestakuntza egoera batzuetan badago (…) praktikaldiko kontratuak bekadunak…) Bai berrikuspena ez du eraginik izanen ez egituran ez langileek jasotzen dituzten lansari profesionalen zenbatekoan, baldin eta ordainsariak LGSaren gainetik badaude. Gutxieneko soldataren zenbatekoa ez da inoiz bahituko titularren zorraren aurkako prozesu baten bidez,
|
bai
administrazio publikoen aurrean, bai sektore pribatuaren aurrean; langileen betebeharretatik eratorritakoak izan ezik. elikagaiak eman zuzeneko ahaideei.
|
|
2015
|
|
|
Kontzeptu malgua izaki oso eztabaidatua izan da adituen artean. Kapital sozialean inbertsioak instituzioak antolatu eta zuzentzeko izan luke,
|
bai
administrazioan, bai legegintzan bai legeen aplikazioan. Izan ere, horiek ez dira depreziatzen, baina zaharkitu daitezke.
|
|
|
Zerga obligazioak betetzeko unea iritsi da eta Zerga Agentziari Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren aitorpena (PFEZ) eman behar zaio. Aurten aldaketa batzuk egongo dira,
|
bai
administrazio mailakoak, bai likidazioari eragiten dioten alderdiak. Artikulu honetan aldaketa garrantzitsuenak eta 2014ko Errenta Aitorpena aurkezteko gai garrantzitsuak aipatzen dira.
|
|
|
ITE Ekitaldi guztietan bezala, 2014ko ekitaldian zergadunek Errenta Aitorpena betetzeko unean zenbait berrikuntza izango dituzte kontuan. Horiek erabiltzaileari eragingo diote,
|
bai
administrazioaren ikuspegitik, bai likidazioari eragiten dioten alderdiei dagokienez. Lehenengoari dagokionez, aipatzekoa da Cl@ve sistema sartu dela, zerbitzu publikoetarako herritarren sarbide elektronikoa bateratzeko eta errazteko.
|
|
2016
|
|
|
Defizitarioa izan ez dadin, bere ur erabilera zabaldu egin behar da eta erabiltzaileen eskaerak ez dira falta. Baina egiten dena errentagarria izan da
|
bai
administrazioarentzat bai erabiltzailearentzat, horrekin jokatu da.
|
|
2017
|
|
|
Bai administrazio egintzak egiteko moduari,
|
bai
administrazio egintzak azaltzeko moduari egiten diote erreferentzia:
|
|
|
Alderdi politikoek, erakunde publikoek eta GKEek egin dute ekimena. Babesa eskatzean errefuxiatu bat prozesu administratibo batean sartzen dela kontuan hartuta,
|
bai
administrazio prozesuan, bai herrialdean egokitzeko eta integratzeko prozesuan, beharrezkoa da profesionalen laguntza. 8 Iheslariak ez ahaztu Denborarekin, pertsonak ahazten ditugu.
|
|
|
ereduan haurrak matrikulatu dituzten familiak zoriondu ditu Sortzen elkarteak eta positiboki baloratu du Allo, Erriberrin zein Aintzinen euskarazko lerroa zabaltzea; nolanahi ere, euskarazko eskaintzan, zenbait kasutan," pauso txikiak" ere eman ez direlakoan dago: " Aldaketaren gobernua sartu zenean, euskararen inguruan hitz egiten duenean edo hitz egiten dugunean,
|
bai
administraziotik, bai euskalgintzarik ere, pauso txikiak ematearen beharra azpimarratzen da, behin eta berriro. Pauso txikiak, bai, baina eman behar dira pauso horiek", esan du Sortzen elkarteko Sergio Iribarrenek.
|
|
|
Okzitaniera katalanarekin bat zegoen, eta inguruko beste erromantzeen askazi hurbila, bereziki Aragoi eta Piemontekoena. Ez da beraz harritzekoa latinaren segida hartzen badu Europako parte handi batean, bai literaturan,
|
bai
administrazioan. Europar" eliteen" hizkuntza bilakatzen da bere lurraldetik franko urrun ere, hala nola Hungariako gortean.
|
|
2019
|
|
|
EAEko izendegi geografikoa webgunean kontsultagarri dagoela gogora ekarri ostean, erabileraren jarraipenari eman zion arreta,, okerrak detektatu, dagokionarekin harremanetan jarri, informazioa eskaini eta zuzenketak burutu direla egiaztatzea? garrantzitsua delako,
|
bai
administrazioan (errepideetako errotulazioan edo kartografian, adibidez), bai hezkuntza sisteman (testuliburuetan eta bestelako materialetan), bai eta udal nahiz bestelako zerbitzuen webguneetan ere.
|
|
|
Ez, burokrazia gutxienekora murriztu da. Arau berriak ahalik eta gehien sinplifikatu ditu
|
bai
administrazio izapideak bai etxebizitzan eguzki panelak instalatzeko baldintzak (adibidez, nahitaez eduki behar da, 15 Kw baino gutxiagoko instalazioetarako, bigarren kontagailu bat edo finkatik kanpo jarri behar da). Gainera, ohikoena da instalazioa egiten duen enpresak kudeaketa burokratiko guztiak konpontzea.
|
|
2020
|
|
|
Hasieratik esan nien ezin nuela Coworkids proiektuarekin lan egin, ez nuelako sinesten. Argi dago zer hobetu badagoela,
|
bai
administrazioan, baita auzo mugimenduen eremuan ere. Baina hor dago altxorra:
|
|
|
Mugitzeko modu aktiboa da, eta osasun fisikoa eta emozionala ematen dio erabiltzen duen pertsonari; hori oso garrantzitsua da konfinamendu eta sedentarismo garaietan. Gainera, zortzi kilometrorainoko distantzietarako garraiobiderik azkarrena da, metropoli inguruneetan ohikoenak baitira, eta oso garraiobide merkea da, bai erabiltzailearen aldetik,
|
bai
administrazio publikoaren aldetik. Abantaila gehiago ditu?
|
|
|
Gizartearen eraldaketari begira, horrek bi baldintza eskatzen ditu: subsidiariotasun printzipioaren garapena,
|
bai
Administrazio Publikoaren egituraketan zein arlo pribatuko erakundeen egituraketan, batetik, eta autoera keta eta lankidetzarako nortasun indibidual eta kolektiboaren garapena, bestetik.
|
|
2021
|
|
|
Dena den, ukrainerak gero eta presentzia handiagoa du
|
bai
administrazioan, bai hezkuntzan eta baita komunikabideetan ere. Lehen eta bigarren hezkuntzan, esaterako, ukraineraz irakasten duten eskolen kopurua azkar hazi da post sobietar garaian:
|
|
|
la mirada social 2008an, Kataluniako Osasun Sailak ‘Osasuna jarduera fisikoaren eta elikadura osasungarriaren bidez sustatzeko plan integrala’ (PAAS) jarri zuen abian. Beste behin ere, estrategia horrek ekintza komunitarioak biltzen zituen, bai gizarte zibiletik,
|
bai
administrazioetatik eta industriatik, eta esparru guztietako profesionalak biltzen zituen. Hala ere, datuak ez ziren onak.
|
|
|
Zerbitzua hobetzea nahi dute. “Osasun etxean edo kontsultategian arreta egokia jasotzea,
|
bai
administrazioan, harreran edo medikuengatik”. Horretarako, ezinbestekoa jotzen dute langileen plantilla handitzea eta bajan dauden langileen lanpostuak 24 ordutarako beteak egotea.
|
|
|
Gorka Urtaran EUDELen buruak hitzarmenaren onurak azpimarratu ditu prentsaurrekoan: “Euskaltzaindiarekiko eta gainerako erakundeekiko lankidetza funtsezkoa da udal eskumenak osotasunean garatzeko eta euskararen erabileran aurrera egiten jarraitzeko,
|
bai
administrazioaren barruan zein kanpoan. Gure hizkuntza pertsonen arteko topagunea da; beraz, gizarte osoaren zeregina da euskara bizirik eta batuta mantentzea herri eta hiri bakoitzeko txoko guztietan”.
|
|
2022
|
|
|
Enpresako euskalduntze prozesuaren abiapuntua 1970eko hamarkadan izan zuen; ondoren, euskara planak egin zituzten (1995ean), eta handik aurrera, Hizkuntza Politika Orokorra lantoki guztietan gauzatu zen, euskara planak txertatuz; enpresaren izaera nazioartekoari erantzunez, ingelesaren presentzia oso handia da, eta hala izan arren, enpresaren hizkuntza politikaren helburu nagusia, euskara lehenetsiko duen elebitasuna lortzea da. Erronka horri eustea inoiz baino zailagoa da gaur egun, baina, egilearen esanetan, egitekotan, aliatuak bilatzea ezinbestekoa da,
|
bai
administrazioan zein gainerako beste enpresa pribatuetan ere.
|
|
|
• Azken aldian, ordea, zerbitzuak auzoetara zabaltzeko apustua egin da: bai aisialdiari dagokionez eta
|
bai
administrazioari dagokionez ere. Gizarte etxeak dira horren adierazgarri.
|
|
|
Emango diguna da udalen arteko sare bat, euskararen normalizazioaren inguruan indarrak batzeko. Horri esker, elkarrekin egin ahal izango ditugu zenbait dinamika,
|
bai
administrazioaren barrura begirakoak, bai herrira begirakoak.
|
|
|
" Ametsak amestu behar dira, bai, baina egunez egun landu behar dira, bai kirolean,
|
bai
Administrazioan, bai bizitzan oro har. Hala, Jonek amestu du, baina, batez ere, lan egin du.
|
|
|
XX. mendearen erditik goiti, Mattheierek (1980) aipatzen duen modernizazioa edota Sobrerok (1996) ekonomia mirakulua izendaturikoa gertatzearekin batera, estatua gero eta presentzia handiagoa izaten hasi da bizitza kolektibo nahiz indibidualdean, bai eskolaren, bai komunikabideen,
|
bai
administrazioaren bidez.
|
|
2023
|
|
|
Elebitasunaren helburuak nolabaiteko inflexio puntura eraman gaitzake, baina bai administratuok
|
bai
administrazioak bi hizkuntzetan jarduteko gaitasunik badute, zergatik aukeratuko dute euskara erabiltzea. Ezaguna denez, euskararen eta gazteleraren bizitasun etnolinguistikoak zeharo desberdinak dira.
|
|
|
Akta mota hauek ondorio onuragarriak dituzte
|
bai
Administrazioarentzat egintzak eragingarritasuna errazten delako errekurtsorik ezean, eta zenbaitetan kobrantza segurtatzen duelakobai norbanakoarentzat; horregatik, ikuskapen jarduketak amaitzeko bide egokia izan daiteke.
|
|
|
Argi dago esamolde horren barruan toki erakundeen finantza jarduera osoa sartzen dela, hau da, diru sarrerei dagokiena eta gastuei dagokiena272 Are gehiago, xedapenek eurek Ekonomia Itunean oinarritzen dira eta Ekonomia Itunaren 3 xedapen gehigarriak 1906ko abenduaren 13ko Errege Dekretuari erreferentzia egiten dio273, EKren 149.1.18 artikuluak xedatutakoari kalterik egin gabe. XX. mende hasierako Errege Dekretu horren bitartez Ekonomia Ituna berriztatzen zen eta horren 15 artikuluak dio Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako aldundiek orain arte izan dituzten eskumen guztiak izaten jarraituko dute,
|
bai
administrazioaren arloan, bai ekonomiaren arloan. Horien eskumenak egikarituko dituzte EKren 149.1.18 artikuluak esaten duena kaltetu barik.
|
|
|
Aldi berean, 1906ko abenduaren 13ko Errege Dekretuaren 15 artikuluak horrela zioen: " Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako Foru Aldundiek orain arte izan dituzten eskumen guztiak izendatuta jarraituko dute,
|
bai
administrazioan, bai ekonomian".
|
|
|
1894ko Ekonomia Itunak, gero, berriro errepikatuko den formularantz abiatzen da eta testuaren 14 artikuluan horrela xedatzen du: " Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako probintzietako diputazioek orain arte izan dituzten eskumen guztiak izaten jarraituko dute,
|
bai
administrazioaren arloan, bai ekonomiaren arloan". Baina aipamen horrez gain, oso esanguratsua da hirugarren Ekonomia Itunaren zioen azalpenak foru lurraldeei aitortzen dien askatasuna edo, ENDEMAÑO AROSTEGUIren hitzak erabiliz, independentzia283 Egia esan azken hitz hori da zehatz mehatz Ekonomia Ituna onetsi zuen Errege Dekretuak erabilitako hitza:
|