|
2001
|
|
|
Bizitza guztian zapaldua eta gutxietsia izango dela badaki alarguntsak. Beraz, bere buruaz beste egitea zoritxarreko soka honen
|
azken
muturra da, halabeharrezkoa halere.
|
|
2006
|
|
|
Izan ere, bizitza eredugarri asko eta asko bizitza tragikoak dira, amaiera gogorrekoak, ideia bat edo konpromiso bat mantentzearren
|
azken
muturreraino iritsi diren pertsonen historiak, Bawtryko uhalgile honena bezala. Gainera, bizitza hauek maiz izaten dute zoriaren argi izpi guztiak iluntzeko gai den itzal handiren bat, amildegira daraman bidea ezkutatzen duen argi ederren bat, atzean ilunpe gogorra barreiatzen duena, arrazoia eta norberaren bizinahia ezabatzen dituen argi distiratsuegia.
|
|
2007
|
|
|
Beste neska batekin izan balitz, infernuko eta zeruko sorginkeria guztiak nireganatuko nituen, zu nire besoetan errenditu arte. Zure sentimenduak aldatzen saiatuko nintzen
|
azken
muturreraino, baina zure izaera ez. Zure izaera ezin dut aldatu.
|
|
|
Ondoko urteetan espainiar etorkinen olatuek burutu zuten gainerakoa, eta asimilazioa
|
azken
muturreraino eraman.
|
|
2010
|
|
|
–Talde negoziatzailea antolatu genuenean, apustu bat egin genuen?, azaltzen du Otegik. . Prozesua
|
azken
muturreraino joango zela pentsatuta, horrek ezker abertzalea herri honetako zentro politikoan jarriko zuela aurreikusi genuen. Eta esan genuen:
|
|
|
Nolabait, azken bermea nahi genuen, behin betiko esateko: hemen badago borondatea joateko
|
azken
muturreraino, beraien partetik ere badago asmoa azkenean marko demokratiko bat osatzeko. Egia da marko demokratiko batera joateko osagaiak zirriborroan daudela, baina beraien jarrerak, jokabideak, konpromiso urratzeak eta testuak halabeharrez zituen hainbat anbiguotasunek ez zuten ziurtatzen gutxieneko demokratikoen azken helmuga hori.
|
|
|
Egun argiz ez bezala, isilik zirauten haren adarrarte oparoaren barruan babesa zeukaten dozenaka txoriek, goiz berriaren zain. Haizearen ferekaz pixka bat kulunkatzen zen zuhaitzaren izar arteko erpinari so egin zion une batez gizonak, eta oinez jarraitu zuen uharrizko behegainetik klaustroaren
|
azken
muturrerantz. Han marmolezko eskailera batzuk igo zituen, zurezko hirugarren atetzarra ireki zuen eta elizaren sarrerara heldu zen.
|
|
2012
|
|
|
okindegian eta anbulatorioan ikus daitekeen piramide nutrizional bat zen. Zekalez eta ogiz betea lehenengo maila, eta
|
azken
muturrean, aldiz, tarta eta pastel gozoak. Ironikoa iruditzen zitzaion.
|
|
|
Ilararen
|
azken
muturreraino joan ginen. Isilik jarraitu genuen, ezkutuko kode bat asmatu bagenu bezala:
|
|
|
Etxeko atea zabaldu eta sukaldeko ordulariari erreparatu nion arte, ez nintzen konturatu zein berandu nenbilen. Prestatzen hasi ere ez nintzen egin, ordu erdian elizkizuna hastekoa zen Donostian eta, gainera, hiriaren
|
azken
muturrean geratzen zen eliza. Kaka patatekin.
|
|
|
Zahartu den gorputzak ahotsa ere bere neurrira modulatzen du, baina Benitok irabazi egin du urteekin. Genetika oneko gizona izaki, antzematen da baita ere ahotsa lantzen emandako orduak, ariketak, harekin egin nahi zuena lortu arteko eginahala, bere lanari eskainitako maitasuna, konstantzia, eskain dezakeenaren kontzientzia daukanak bere dohainak
|
azken
muturreraino lantzeko daukan obligazio existentzialaren jakitun balitz bezala. Talentua alferrik galtzen uztea irain bat baita existentzia horrentzat.
|
|
|
Eta Jainkoari nire itsasaldia zuzentzeko erregutu ondoren, abiatu nintzen. Arraun eginez, edo arrabatuz, kostaldetik hurbil aurrera egin zuen kanoak, eta uhartearen beste aldeko, alegia, ipar ekialdeko
|
azken
muturreraino iritsi nintzen. Orduan ozeanora oldartzeko garaia nuen, ausartu ala ez ausartzekoa.
|
|
|
Baina, berari, ezer ez zitzaion suertatzen, Jainkoak nonbait hala nahi! Etorkizuna korridore zeharo beltza zen, eta
|
azken
muturrean atea ongi itxirik zeukana.
|
|
|
Egun batez, Emmari bat batean beharra sortu zitzaion bere alabatxoa ikusteko, zeina zurginaren emaztearen baitan inudetua baitzegoen, eta, Ama Birjinaren sei asteek oraindik irauten ote zuten egutegian begiratu gabe, han abiatu zen herriaren
|
azken
muturrean, aldaparen behealdean, errepidearen eta belazeen artean aurkitzen zen Rolleten etxerantz.
|
|
|
Gero, Walter Scottekin, gauza historikoez zaletu zen, kutxatzarrak, guardia gelak eta koblakariak izan zituen amets. Jauretxe zahar batean bizi izan nahiko zukeen, gaztelu andere gerruntze luzedun haiek bezala, zeinek, arkuburuko hirustaren pean, ukondoa harrian eta kokotsa eskuan, luma zuridun zaldun bat zaldi beltz baten gainean asapalan landaren
|
azken
muturretik noiz etorriko begira pasatzen baitzituzten egunak. Garai hartan Marie Stuarten kultua eduki zuen eta emakume ospetsu edo dohakabeekiko benerazio sutsua.
|
|
2013
|
|
|
Sekula ez ados, baina beti elkarrekin. Beste ahizpak, Ixiarrek, komunetik atera orduko ipini zion arreta Leireri, bere txantxak
|
azken
muturreraino jarraitzeko gogoz beti. Halakoxea baita gure familia:
|
|
|
Beraz, lehen ikerketak Intxaurrondoko guardia zibilengana eramaten gintuela konturatu ginenean, oso gogorra izan zen; oso gogorra izan zen egoera hori barneratzea. Baina guztiz jabetzen ginen ezin genuela beste alde batera begiratu, guztiz ezinbestekoa zela, gure zuzenbide estatuaren eta gure gizartearen higieneagatik,
|
azken
muturreraino iristea eta benetako egileak identifikatzea.
|
|
2014
|
|
|
Ez Venezuelan, ez Brasilen, ez Argentinan, ez Txilen, ez Kolonbian, ez Bolivian, ez Nikaraguako
|
azken
muturrean... ez Bankogen, ez Balin, ezta azken paradisu galduan ere... Lukas Montxonen izena eta izana betirako galdu dira.
|
|
|
Baleen kantak ozen dabiltza lurraren
|
azken
muturreraino
|
|
2015
|
|
|
Ia oharkabean, hilerriaren
|
azken
mutur galduraino heldu ginen, hilarrietako marratxo laburretik marratxo laburrera jauzika. Hau bezalako leku apartatu bat zen, gaizki zaindua eta sastrakek ia osorik jana.
|
|
|
Baldarño berriz ere, baina ba ote genuen zer egin hoberik? Otok azazkal bat zeukan izugarri luzea, ezpata bat, eta haretxekin seinalatzen zuen ortzia, haretxekin egiten zion hazka bizkarreko
|
azken
muturrari. Ea zergatik hain luze, ea zer zen utzikeria hura, eta Otok ez zidan taxuzko erantzun bat ematen jakin.
|
|
|
Ameriketara heldu bezain pronto, 1939 urte amilduaren hasieran, Benjamin Brittenek eta Peter Pearsek Elizabeth Mayer editore, itzultzaile eta, batez ere? mezenasaren etxean hartu zuten ostatu, Long Islandeko
|
azken
muturrean. Etxea, berez, Elizabethen senarrak zuzentzen zuen ospitale psikiatrikoaren lur eremuetan altxatzen zen cottage maitagarri bat zen, txukuna eta isolatua, leku ezin aproposagoa zorigaiztoko Europatik ihesi zetozen artista, intelektual eta bon vivant ugarientzat.
|
|
|
Euskal Herriko indigenek erromatarrei epelak eman zizkietela frogatzen duen eremu arkeologiko bakarretakoa, bakarra ez esatearren. Araba ahaztuaren
|
azken
mutur ahaztuan. Joango gara, ezta?
|
|
|
idazten nuenean bezala, eszena guztiak taxuz burutu behar nituen eta xehetasun guztiez arduratu behar nuen. Eta pasio horren
|
azken
muturreraino iristen nintzenean?, azken muturreraino, horri esanahi zehatzik eman gabe?, hiltzea berdin izango zitzaidala bururatzen zitzaidan:
|
|
|
idazten nuenean bezala, eszena guztiak taxuz burutu behar nituen eta xehetasun guztiez arduratu behar nuen. Eta pasio horren azken muturreraino iristen nintzenean??
|
azken
muturreraino, horri esanahi zehatzik eman gabe?, hiltzea berdin izango zitzaidala bururatzen zitzaidan:
|
|
|
munduaren
|
azken
muturretik agertuko naiz
|
|
|
Bada jende bat, izaeraz ahulak garenok nik uste, lege gisa irakasten zaizkigun zenbait araudi eta usadio, geure bizitzako
|
azken
muturreraino eraman eta errespetatu behar ditugunak. Beraz, lege antzeko horiek erabakitzen dituztenek, kontu handia izan lukete, noiz eta noraino edo zein kasutan bete behar diren eta zein kasutan ez arautzearekin.
|
|
|
Eta, hain zuzen ere, hori da azken urteotan aldatu dena eta gaur egun egiten den zinemaren erronketarik bat: ...torrizko gidoi onenaren Oscar saria jaso zuen Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Olvídate de mí, 2004) 26, Michel Gondryk zuzendua, edo Being John Malkovich (1999) bezalako esperimentu interesgarriak, biak ala biak Charlie Kaufman gidoigile trebearen eskua atzean dutenak, eta Ken Russellen Altered States (Viaje alucinante al fondo de la mente, 1980) bezalako filmek erdibidean utzi zuten lana
|
azken
muturreraino eramaten dutenak, barne bidaiari eta auto ezagutzaren errepresentazioari dagokienean behintzat. Ildo honetan kokatzen dira Memento bezalako filmak (Christopher Nolan, 2000), memoriaren ezabaketaren kontrako berreraikuntza ariketak, narrazioaren arau ohikoak, Griffithen garaitik ia ukiezin mantendu diren ereduak, iraultzen dituztenak.
|
|
|
Goiko bidea luze egiten da. Baserri guztietan gelditu behar izaten da, eta
|
azken
muturreraino heldu beharra dago: Txindurrita izeneko baserriraino.
|
|
|
Krudelkeriaren
|
azken
muturra ere irits dezake gizakiak: familiako kideak aleak baino ez balira bezala banandu.
|
|
2016
|
|
|
Halere, zerbait eskas zegoen, hemendik aitzinat hari luze hartan kokatzen ahal zutena, eta hauxe ezagutzeko alderantzizko bidaiaren hasi hasieraraino igo behar izan zutela ohartu ziren, aro moderno modernora ea pentsatutakoa egia ote zenez? Legezkoa zuten
|
azken
muturreraino joatea, hura baitzen egiazki alderantzizko bidaiaren hastapena eta ez haien sortzea eta Noeren uholdea ala haien sortzearen asmakuntza eta Bibliaren idazkera. Bi mila bat urte oraino kurritu behar zituztela zagerien, nahiz eta zentzuaren aurka joan.
|
|
|
Ezker eskuin begiratu, eta ibaialdera doan bidezidorrera jo du, azken gaueko azken itzuliari errematea ematera. Amaitu da zaintzailetzan igarotako aldi luzea; lanbidean egindako bidea iritsi da
|
azken
muturrera, eta handik aurrera ez dago ezer, amildegi baten ertzean bukatzen den errepide batean bezala.
|
|
|
Hala ere, emakume beltzek
|
azken
muturreraino babestu zuten sufragioaren aldeko borroka.
|
|
|
eskura duen neurrian. Edo eskura duela uste duen neurrian, autoezagutzarena ez baita beti bikain eta
|
azken
muturreraino burutzen den lan bat. Ez autoezagutza, ezta autokontakizuna ere, jakina.
|
|
|
Enpresei dagokienez, ez du haien agendan ikusten. «Instituzionalki,
|
azken
muturrean dago euskara. Egitekotan, enpresaburu partikularrek egiten dute.
|
|
2017
|
|
|
Hain baliagarriak diren bertute txipi guztiak eskas ditu. Geratzen zaion gauza bakarra da bertute deseroso, moldegaitz eta arriskutsu bat, itzurgaizki eta etengabe ari duena pusatzen
|
azken
muturrera, amildegira.
|
|
|
Haritzek koroatzen zuten buztin gorriko bretxa batean egina, bideak eten egiten zela kolpetik ematen zuen, zinta moztu bat bezala. Haren ondoan eguraldiak zigortutako eliza baten kanpandorre irregularra altxatzen zen pintura bateko eliza bezala, eta eszena guztia lur lauaren
|
azken
muturrean altxatutako kartoi pintatu bat bezain laua eta perspektibarik gabea zen, espazioko eguzki haizetsuaren eta apirilaren eta kanpaiez betetako eguerdi artearen kontra. Elizarantz zihoazen denak tropelean, sabbat eguneko intentzio mantsoarekin.
|
|
|
Ezkonberriko lehenengo urteetan aitarekin txantaje horiek funtzionatu egin zuten; azken urte haietan, aldiz, ez. Amak txantajeak
|
azken
muturreraino eraman bazituen ere, ez zuen aitaren jarrera aldatzerik lortu. Sei hilabete zeramatzan amak ustezko despresio batekin lanera joan gabe eta dirutza itzela irabazten zuen psikoanalista bati bere errealitatea kontatzen.
|
|
|
Olympe de Gouges, Flora Tristan, Simone de Beauvoir, Monique Wittig... Pentsa liteke iraultza burgesari zor zaiola erantzun katearen
|
azken
mutur hori, baina ez da, ordea, hari esker sortua, baizik eta haren kontrakarrean: Gizonaren eta (Gizonezko) Herritarraren Eskubideen Adierazpena atera baitzen handik, ez besterenik, eta, azken beltzean, Olympe de Gougesi lepoa neurtu baitzioten gillotinaz, gizonen monopolioari aurre egiteagatik eta, eskubideak unibertsalizatzeko pauso bat emanez, Emakumearen eta (Emakumezko) Herritarraren Eskubideen Adierazpena ere onartzea nahi izateagatik.
|
|
|
Bortxaketak eta, ondoz ondo, feminizidioak: horra patriarkatuaren kontrol sistema,
|
azken
muturreraino eramana. Batzuetan, baita legez ere:
|
|
|
Gizon Hegemonikoaren Eskubideak bezalaxe. Iraultza burgesa leiala baitzaio bere buruari,
|
azken
muturreraino, hezur haragietaraino: Dominique Strauss Khanen Fundamentalismo Monetario Internazionala vs Nafissatou Diallo emakume pobre immigrantea, New Yorkeko luxuzko hotel bateko gelan.
|
|
|
b) Sarea osatu ondoren, artilearen
|
azken
muturrari eusten dion ikasleak bere gurasoek edo aitona amonek
|
|
2018
|
|
|
Laster bai laster, lehen solairura abiatu nintzen, eta, eskailburua igarota, irudi estrainio batekin topatu nintzen. Korridorearen
|
azken
muturrean, ia leiho handiaren aurrez aurre, zeina une hartan argi grisez eta euriz aserik baitzegoen, aitaren irudia ageri zen, izozturik, erritualen batekoa bezalako jarrera batean. Belaun baten gainean zegoen, burua abaildurik, aurreko orgatxoari bultzaka balebil bezala, baina orgatxoak, egoskor, mugitu nahi ez.
|
|
2019
|
|
|
baina, esaterako, neurtuz gero 1,50 edo nik zer dakit, ba, beti izango duzu fake sentsazio bat, beti faltako zaizu zerbait, eta uste dut Moiok ere hori esan zuela azken agurrean, ez zela inoiz izango zen bezalakoa. Eta hori da gizarte transfoboaren
|
azken
muturra, arrakala bat bera ere ez onartzea gizon emakume binomioan?.
|
|
|
Salbu ginela, fitsik ere ez nuela esango hitzeman behar izan nion Martini, eta egun hura guztiz ezabatuko nuela burutik. Lekukotzaren ukazioa
|
azken
muturreraino eraman zuen Martinek, ni ere ahantzi beharrekoen zakuan sartu ninduelako. Tiroketan hiru lagun hil zituztela zabaldu zen biharamunean, eta hildakoetako bat fisika irakaslearen anaia zela.
|
|
2020
|
|
|
Instituzio eta arduradun politikoengana ere zuzentzen gara, familiok ez baitugu nahikoa baliabide eta ahalmenik egiaren
|
azken
muturrera heltzeko. Uste dugu gobernuak, justizia eta legegintza erakundeak direla horrelako ekimenak abiatzeko benetako ahalmena dutenak.
|
|
|
Xelebrekeria moduan hasi, eta
|
azken
muturreraino eramango du burutazioa Antonek, eta gauza bera nobelaren egileak: hari muturretik tiraka, pertsonaiari segika ibiliko da hiru bat astez, gertatzen eta bururatzen zaizkionak kontatuz, eleberri umoretsu bezain harrigarria onduz.
|
|
2022
|
|
|
Damaskon eta Alepon dozenaka mila kurdu bizi diren auzuneak egoteaz gain, haien herriak ere ez daude lur eremu bakar batean. Afrin dago mendebalderen, eta 500 kilometro baino gehiago daude handik ekialderaino, Jazirako
|
azken
muturreraino –Siriak Irak eta Turkiarekin bat egiten duen mugaraino, esaterako– Lehenak olibondoak eta kutsu mediterraneoa ditu, eta hango herritarrek aurrerakoiagotzat daukate euren burua; Alepo hiria ere bertan dute, eta, ohitura tribalek pisu txikiagoa baitute Afrinen, beste mundu bat iruditu izan zaie Mesopotamiako basamortuetako Jazira. " Gerora baino ez gara ohartu han ere zer nolako ondarea eta kultur aberastasuna daukaten, zeinen giro multietnikoa; besteak beste, kurduez eta arabiarrez gain bertan bizi ziren armeniar eta asiriar kristauei esker", esan zidan Zinar Ala kantari afrindarrak.
|
|
|
Espetxean garatuta ere, mugimendu kurduak Kurdistaneko eta diasporako
|
azken
muturreraino banatu ohi ditu buruzagiaren idatziak. 2009ko udaberrian Kandil mendiak bisitatu nituen; gaua borda batean eman nuen, Iraneko armadaren leherketak urrunean entzuten zirela.
|
|
|
Batak suizidioaren ideia buruan bueltaka erabili du, besteak bikotea galdu zuen bere buruaz beste eginda. A aldea, Iñigoren gogoetetan gehiegitxotan azaldu den ahots iluna, depresioaren eta antsietatearen oihartzuna
|
azken
muturreraino eramateko desira hori... Mamua hor dago beti zelatan, baina Iñigok jakin du hori ikusten eta bere burua hobeto ulertzeko pauso txikiak ematen.
|
|
|
Zangoek hondarretara eraman zaituzte gero, eta zapatak kendu dituzu sableak erabat estaltzen duen errepidearen
|
azken
muturrean: hondarra harritsua da, gogorra, eta hotz dago.
|
|
|
Zapataren zolan itzali nuen
|
azken
muturra.
|
|
|
Hipotesi horren arabera, Max Dox anti unibertsitatearen jakinduria guztiaren ordezkari birtual bat baino ez da. Hala ere, Paula ez dago ziur horrelako zerbait posible ote den, edo posible ote den
|
azken
muturreraino. Jakinduria komunala?
|
|
2023
|
|
|
–Aspalditik neukan munduaren
|
azken
muturreraino joateko gogoa. Aitonak txikitan kontatu zidan bertan Laino Zuri Handiaren Lurraldea zegoela; eguzkiak, euriak eta itsasoak elkarlanean sortu zuten ederrenetakoa, ederrena ez bazen –Kamakak irribarre egin zuen, lotsati, laudorioa entzutean– Beraz, hara abiatu ginen Aparlorean, munduko txokorik zoragarriena aurkitu asmoz.
|
|
|
–Itsasoko munstro izugarri baten sabelean munduaren
|
azken
muturrean dagoen lekura azkar batean bidaiatzea eguneroko ogia duk hiretzat, ezta? –kapitainak zeharka irribarre egin zion agureari, besoak zabaldu eta inguru osoa hartu nahian– Sabela, edo...
|
|
|
...ina oraindik bizirik dagoena hori guztia ari da pairatzen bere oin zola, behatz, orkatila, aztal, belaun, izter, iztape, zakil, barrabil, ipurdi, aldaka, sabel, giltzurrun, bizkar, bular, sorbalda, besape, titi, beso, ukondo, eskumutur, esku, atzamar, azazkal, lepo, belarri, masail, garondo, garezur, begi, sudur, belarri, matrailezur, kopeta, loki, bere azaleko azkeneko txuloraino, bere haragiaren
|
azken
muturreraino, bere larruaren azken zokondoraino.
|