|
2002
|
|
|
Izan ere, TVE eko albistegiek publizitateari eskaintzen dioten denbora
|
azken
lau urteotan hirukoiztu egin dute (CONSUMER ek 1998ko apirilean eginiko azterketan %6 zelarik, %18 da egun), eta beste hainbat kate (TV3, Tele, Antena, etc) antzeko mailetan mantendu dira.
|
|
|
Transgeniko transgenikoek zelulosa mamiaren lorpena hobetu dezakete papera ekoizteko eta papergintzak orain dela 150 urte erabilitako metodo kimikoen ingurumen ondorio negatiboak murrizteko, eta, hala, Aebetako Hugh Burgess zientzialari britainiarra zura erabiliz papera egiten hasi zen, trapuen ordez. Hala bermatzen du Europako ikertzaileen talde batek,
|
azken
lau urteetan genetikoki eraldatutako bi amildegi motarekin Britainia Handian eta Frantzian egindako bi landa saiotan lortutako emaitzak aztertu ondoren. Proba esperimental horiek, zuhaitz horien industria errendimendua egiaztatzeaz gain, ingurumenean izan dezaketen eragina ere egiaztatu nahi zuten.
|
|
|
Zientzialarien alternatiba bat zen genetikoki manipulatutako zuhaitzak erabiltzeko estrategia, lignina edukia murrizteko, baina orain arte ez zen ingurumenaren eraginkortasunari eta inpaktuari buruzko daturik izan. Intsektuekiko erresistentzia Azterketa zientifiko horren ondorioen arabera, astiro hazi ziren
|
azken
lau urteetan transgenikoak, eta ez ziren detektatu intsektuekin edo lurrean bizi ziren mikroorganismoekin, enborren oinetan, izandako ohiz kanpoko interakzioak. Bestalde, lignifikazioaren prozesu kimikoak (lignina kentzea) konposatu kimiko gutxiago eskatu zituen, eta kalitate handiagoko mamia eskaini zuen manipulatutako bi zuhaitz motetako bat erabili zenean.
|
|
|
Erakunde kontserbazionistaren kalkuluen arabera, ia bizirik geratuko lirateke Asiako errinozeronte ezagunak dituzten 2.900 bat espezie. Halaber, WWFk baieztatzen du, gutxienez, horietatik 86
|
azken
lau urteetan hil zirela isileko ehiztarien eskutik. Erasotzaileek mota guztietako armak eta sistemak erabiltzen dituzte ugaztun horiekin amaitzeko:
|
|
|
Minda (txerri gorotzak), soroetan ongarri gisa erabiltzen direnak, lurrazpiko ur erreserba kutsatuak dituzte, eta kopuru hori gorantz mantendu da
|
azken
lau urteetan. Horregatik guztiagatik, Nekazaritza Sailak, Ingurumen Sailarekin eta Osasun Sailarekin batera, kopuru hori murrizteko neurriak hartu behar direla ohartarazi du.
|
|
2003
|
|
|
Edward Dlugokenckyk, ikerketaren autore nagusiak, esan duenez, metano mailen beherakada konpentsatu egin zen, neurri batean, Asiako emisioak gehitzearen ondorioz. “SESB zaharrean jaitsierarik izan ez bagenu, ezin izango genuke ikusi
|
azken
lau urteetako egonkortasuna”, azaldu du. Arrazoiak Zientzialari batzuk ados daude ondorio horrekin, baina metanoko beste aditu batzuk ados daude emisioak egonkortzea lortu dela, baina ez dute uste egoera horren arrazoia Errusia denik.
|
|
2004
|
|
|
Merkatu arautuko gas naturalaren prezioak %0, 8 jaitsi dira gaurtik aurrera etxeko kontsumitzaileentzat eta enpresa txiki eta ertainentzat (ETE). Hau da tarifa horien laugarren jaitsiera jarraitua duela urtebetetik, eta
|
azken
lau urteetatik maila apalenean kokatzen ditu, zehazki, 2000ko otsailetik. Merkatu arauturako gas naturalaren prezioa urte bakoitzeko urtarrilean, apirilean, uztailean eta urrian finkatuko da, eta dagokion hileko hirugarren asteartean sartuko da indarrean.
|
|
|
Air Nostrumek eragin du igoera hori, Iberiaren frankizia erregionala baita. Izan ere, bai Iberiak bai British Airways haren aliatuak Espainiako merkatuaren %1 eta %15 galdu dute, hurrenez hurren,
|
azken
lau urteotan; hau da, 550.000 bezero gutxiago bi horien artean. Sektoreko gainerako aliantzek, Sky Team ek (Air France eta KLM fusionatuekin) eta Star Alliance k (Spanair eta Lufthansarekin), ez dute ia aldaketarik izan.
|
|
|
Denbora horretan izandako bilakaerak, goranzko joerari eutsi dion arren, adierazten du 2004an kasuak gutxitu egin direla. Gaixorik dauden animalia gehienak Galizian eta Gaztela eta Leonen erregistratu dira,
|
azken
lau urteetan agerian geratu den bezala. Balearrak eta Aragoi dira prebalentziarik altuenak, eta baxuena, berriz, Euskal Herrian.
|
|
2007
|
|
|
Gure hirietako autobusek eskaintzen duten zerbitzua nabarmen hobetu da
|
azken
lau urteetan. Hala egiaztatu du CONSUMER eroski k, non teknikariek hiri buseko 300 linea aztertu baitituzte 18 hiritan:
|
|
|
Gainera, Lehen Hezkuntzako eskolen %99, 5ek eta Bigarren Hezkuntzako eskolen %99k Interneterako sarbidea dute, eta eskolen %95, 6k eta eskolen %88k banda zabala dute. Halaber, azterketak adierazten du Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeen %84k berrikuntza teknologikoko proiektuetan parte hartu dutela
|
azken
lau urteetan. Era berean, irakasleen %60k ziurtatu dute beren ikasgeletan multimedia metodoak erabiltzen dituztela.
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, erabiltzaileen erdiak baino gehiago joaten dira zentro horietako batera sei hilabete baino gutxiago, eta kalkulatzen da gure herrialdeko bost pertsonatik bat gimnasio batera joan ohi dela. Txostenaren ondorio nagusia da
|
azken
lau urteotan gimnasioek eskaintzen dituzten zerbitzu eta jarduerak hobetu egin direla eta ordutegiak zabaldu egin direla. Hala ere, azterturiko 200 laginetatik zazpitik batek azterketa bertan behera utzi du, batez ere erabiltzaileari arreta txarra ematen diolako eta aholkularitza tekniko, mediko eta kirol aholkularitza ez delako egokia edo ez delako egokia.
|
|
|
Agintari arautzaileen erabaki horrek, praktikan, Gobernuaren azken traba ezabatzea dakar, munduko ekonomiarik handiena elikagai mota hori merkaturatzen has dadin. FDAren arabera,
|
azken
lau urteetan egindako azterketa gehigarriek berretsi egiten dute animalia klonatuetatik datozen elikagaien segurtasuna. «Azterketa luze baten ondoren, analisiak ez du arrisku bakar bat identifikatu behi, txerri edo ahuntz klonetatik eratorritako elikagaien gizakiarentzat», adierazi du agentziako albaitaritza zentroko adituek egindako 968 orrialdeko txostenak.
|
|
|
“Moneta Batasuneko herrialdeen energia mendekotasuna inflazio datuekin alderatuz gero, erraz ikusten da gurearen antzeko indizeak dituzten herrialdeek, hala nola Austriak, Belgikak, Irlandak, Italiak edo Portugalek, inflazio tasa askoz txikiagoak dituztela, eta horrek inflazio diferentzialaren kausa gisa energia mendekotasuna baztertzera bultzatzen gaitu”, azaldu du José María Mollinedok, Gesthako idazkari nagusiak. Prezio desberdintasun horren ondorio negatiboa kanpo merkataritzaren lehiakortasuna galtzea da, esportatzeko eta inportazioak merkatzeko zailtasunek
|
azken
lau urteetan kanpo zorra bikoiztu baitute. Etxe arloan, teknikariek uste dute Espainiako kontsumitzaileek erosteko ahalmena galdu dutela Europako gainerako biztanleek baino hamar puntu gehiago.
|
|
|
“Frogatuta dago tabakoaren publizitatearekiko zuzeneko nahiz zeharkako esposizioak, beste marketin estrategia batzuekin batera, gazteak tabakoa probatzera bultzatzen dituela, ohiko kontsumitzaile bihurtzeko aukera handituz”, azaldu zuen. Hala ere, Osasun eta Kontsumo Ministerioak nabarmendu duenez,
|
azken
lau urteetan, eguneroko ohitura utzi duten 15 urteko nerabeen kopurua %21, 5etik %15era jaitsi da, eta 400.000 inguru dira. Murrizketa hori taberna eta jatetxeetako salmenta kontrolatzearen eta tabakoaren prezio merkeenaren igoeraren ondorioa da.
|
|
|
Laneko absentismoa %12ra iristen da,
|
azken
lau urteetan laukoiztu ondoren.
|
|
|
Espainian, lan absentismoa %3tik %12ra igaro da
|
azken
lau urteetan, eta enpresen arazo nagusietako bat bihurtu da. Izan ere, enpresa horien arduradunek salatu dute gero eta ohikoagoa dela langilea bere lantokira maiz ez joatea.
|
|
|
Horixe gertatu zaio, adibidez, Euro Cash inbertsio funtsari (4 errentakoa):
|
azken
lau urteetan, urteko batez besteko irabaziak %2, 5era iristen ziren. Hain zuzen, urteko lehen seihilekoaren amaieran, urtetik urterako irabaziak ere% 2,2koak ziren.
|
|
2009
|
|
|
Eskaintza ere handitu da
|
azken
lau urteetan, baina ez nahi duten guztiek toki bat izateko adina: 100 biztanle bakoitzeko, 3,5 toki zeuden orain lau urte, eta 4,14 toki daude gaur egun (80 urtetik gorakoentzat, 14 toki izatetik, 16 toki izatera pasatu dira 100 biztanle bakoitzeko).
|
|
|
Aparkaleku publikoek gabeziak izaten jarraitzen dute zerbitzuetan (bostetik batean ezin da kreditu txartelarekin ordaindu), informazioan (lautik batek ez ditu ordutegiak adierazten eta seinaleztapenean akatsak daudela egiaztatu da) eta segurtasunean (hamarretik zortzitan ez dago oinezkoentzako segurtasun biderik), eta horrek ez du esan nahi tasak nabarmen hazten direnik. Hain zuzen ere,
|
azken
lau urteetan, aparkatzeko orduaren batez besteko kostua %33 igo da, aldi berean KPIaren igoeraren bikoitza baino gehiago (%14, 1). Hala egiaztatu du CONSUMER EROSKI Espainiako 18 hiriburutako 160 aparkaleku publikotan (egoiliarrentzat edo abonatuentzat bakarrik ez direnak) egindako azterketa.
|
|
|
Adibidez, Japonian, arrain ketuaren eta soja saltsaren gainean jardun zen, horiek baitira dietaren sodio iturri nagusiak; Finlandian, ketuen, gurinaren eta gazten gainean, elikagai gaziak. Espainian,
|
azken
lau urteetan ogiaren gatz ekarpena murrizteko akordio nazional baten bidez gauzatu da ekintza garrantzitsuenetako bat. Elikagaien Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentziak (AESAN) bildutako datuen aurka egiteko sortu zen ekimen hori.
|
|
|
Juan de la Cierva programa Ministerioaren programak gehienez 350 laguntza ematen dizkie I+G zentroei, beren ikerketa taldeetan doktoreak sar ditzaten. Programa honetara biltzen direnek
|
azken
lau urteetan titulua lortu behar dute eta beste zentro batzuetan edo beste herrialde batzuetako unibertsitateetan egonaldiak egin behar dituzte. Laguntzak hiru urte iraunen du eta doktoreek urtean gutxienez 25.250 euro jasotzen dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Beste herrialde batzuetan, komunitate elikaduran eragin handia duten erabakiak hartzen dira, prozesatutako elikagaien gatza, trans gantzak eta azukreak kontrolatzeari dagokionez. Gatzari eta Osasunari buruzko Ekintza Akordioaren (CASH) inkesta baten arabera, 2007an, Erresuma Batuan prestatutako janarietako gatz maila %45 jaitsi zen
|
azken
lau urteetan. Jatetxeetako menuetan, gozatze gatzaz gain, osagai askok (ongailuak, oliba eta ozpin olio gisako aperitiboak, gozagarriak, entsalada estropezuak, postre prozesatuak) sodio kantitate handia dute.
|
|
|
Espainian bizi ziren biztanleen %19, 5 pobrezia erlatiboaren atalasetik behera zegoen 2009an. Krisi ekonomikoak zaildu egin zuen, halaber, Espainiako familien %33, 9k ezusteko gastuei aurre egiteko gaitasuna izatea, hots, aurreko urtean baino 5,8 puntu gehiago eta
|
azken
lau urteetako baliorik handiena. Aldiz, etxetik kanpo gutxienez astebetez oporretan joan ezin izan ziren etxeen ehunekoa %38, 9koa izan zen, aurreko urtean baino 5,4 puntu gehiago.
|
|
|
14.000 enpresa nazional inguru mantendu dira AEBetako merkatura esportatzen
|
azken
lau urteotan.
|
|
|
Miguel Sebastiánek zuzendutako sailak ere adierazi zuen Espainiak AEBetan inbertitzeko duen posizioa. era berean, esportazioei dagokienez, berretsi egin zen, Espainiako enpresek merkatu kuotari eutsi baitzioten Ipar Amerikan, eta pixka bat hobetu ere egin zuten, guztizkoaren% 0,51n, “nahiz eta balio hori jaitsi egin zen munduko prezioen eta eskariaren krisian”. Espainiako 14.000 enpresa inguru, gehienak ETEak, esportatzaile erregularrak izan dira AEBko merkatura
|
azken
lau urteetan, krisia gorabehera. Bestalde, Estatu Batuak Espainiako esportazioen seigarren helmuga gisa finkatu dira azken urteotan, eta lehena Europar Batasunetik kanpo.
|
|
|
Hego Koreak lau aldiz gehiago jaso zuen, eta Txinak hiru aldiz gehiago. Pakistanen zorra bikoiztu egin da
|
azken
lau urteetan, eta Francisco Yermo Intermón Oxfameko bozeramaileak adierazi zuenez, Gobernuak lau aldiz baino gehiago gastatzen du pertsona bakoitzeko kanpo zorretan. Ariane Arpa Intermón Oxfameko zuzendariak esan zuen “zentzugabekeria moral eta ekonomikoa da”, uholdeek kaltetutakoak beren bizitzari berrekiten saiatzen diren bitartean, munduko herrialde aberatsenetako batzuek diru asko jasotzen dutela Pakistanen kanpo zor gisa.
|
|
|
Pobrezia tasa handiena 65 urtetik gorakoei dagokie, baina
|
azken
lau urteetan behera egin du.
|
|
|
Espainian bizi diren biztanleen %20, 8 pobrezia erlatiboaren atalasearen azpitik bizi da (2009an etxeetan jasotako diru sarrerekin kalkulatua); hau da, %1, 3 egin du gora aurreko urteko tasarekin alderatuta. Pobrezia erlatiboaren tasarik handiena 65 urtetik gorakoei dagokie; hala ere, Estatistikako Institutu Nazionalak (EIN) argitaratutako “Bizi Baldintzen Inkesta 2010” kontuan hartuta,
|
azken
lau urteetan pobrezia tasak behera egin duela nabarmendu behar da, 2007an %28, 2tik 2010ean %24, 6ra igaro baita. Gainera, inkestan jasotako datuek adierazten dute pobrezia erlatiboaren tasa %16, 7ra murrizten dela, egotzitako alokairuaren balioa kontuan hartuz gero.
|
|
|
Telekomunikazioen eta Informazioaren Gizartearen Behatoki Nazionalak (Ontsi) uste du liburuen edizio elektronikoa ere hazi egingo dela. Iaz 13.250 titulu digital ekoitzi ziren, hau da, on line egindako argitalpenen %12 eta
|
azken
lau urteetan %150 gehiago. Tableten (iPad, adibidez) eta smartphoneen gorakadak askoz gehiago garatuko du genero hori, eta sektorearen negozio bolumena handituko du, iaz 896 milioi euro lortu baitzituen.
|
|
2011
|
|
|
Hala ere, merkatuan berriki agertu da birusen aurkako sendagai bat, ganciclovir izenekoa (Virgan®); horixe izan da
|
azken
lau urteetan agertu den berrikuntza terapeutiko bakarra, eta nolabaiteko eragina lortzen du birus bidezko zenbait konjuntibitisetan, nahiz eta beste batzuk berdin berdin sendatuko liratekeen hori gabe ere.
|
|
|
Eskandinaviako herrialdeetan, Danimarkako eta Suediako igoerak Norvegian(% 42) eta Finlandian(% 32) nabarmen murriztearen ondorioz konpentsatu dira. Espainian,
|
azken
lau urteetan, 2.740 asilo eskaera gutxiago izan dira 2010ean, 2009an baino %9 gutxiago, urte horretan 3.010 erregistratu baitziren. 2010ean asilo eskaeren hazkundea izan zuen herrialde bakarra Australia izan zen, 8.250 eskaera jaso baitzituen, 2009an baino %33 gehiago.
|
|
2012
|
|
|
Enpresaren kalkuluen arabera, iaz 81.000 etxe hasi ziren, 1985etik zifra txikiena. Haren kalkuluen arabera, krisiaren
|
azken
lau urteetan, pisuak %18, 2 merketu dira inflazioa kontuan hartu gabe, eta %27, balio nominalean (KPIa kenduta). Iragarpenen arabera, prezioak jaitsi egingo dira aurten ere, izan daitekeen atzeraldiaren, inflazioaren igoeraren eta bankuak finantzatzeko dituen zailtasunen ondorioz.
|
|
|
Telebista ikusteko Internet erabiltzeak gora egin du
|
azken
lau urteetan; izan ere, Espainiako 10 internautatik ia bik (%17, 8) Komunikabideen Ikerketarako Elkartearen (AIMC) “Sarean nabigatzaileak” izeneko azken inkestan aitortu dute aurreko egunean telebista ikusteko Sarea erabili dutela, eta 2008an %14, 8k. Azken astean Internet bidezko telebista ikusi duten internauten ehunekoak ere gora egin du urte hauetan:
|
|
|
“Datu horrek erakusten du krisiak eragin handiagoa duela haurrak dituzten familietan, eta bizi baldintzek okerrera egin dutela antzematen da; horrek eragina izan dezake elikaduraren kalitatean, bizikidetzan eta gurasoen eta seme alaben arteko harremanetan”, azaldu du UNICEFek. Pobrezia kronikoa ere %53 handitu da azken hiru urteetan(
|
azken
lau urteetatik hiru pobreziaren mugapean daramatzatenak). Nabarmentzekoa da, halaber, 2010ean haurren %13, 7 pobrezia maila handiko etxeetan bizi zela (urtean 10.983 eurotik beherako diru sarrerak dituzten 14 urtetik beherako bi haur dituzten familiak).
|
|
|
Malwarea goraka doa plataforma guztietan, batez ere Android en. PCrako software maltzurraren bolumena
|
azken
lau urteetako mailarik altuenetara iritsi da; Android en, berriz, urteko lehen hiruhilekoan identifikatutako birusak %1.200 hazi dira 2011ko azken hiruhilekoarekin alderatuta. McAfeek urteko lehen hiruhilekoko mehatxuen txostena argitaratu du, eta agerian geratu da plataforma guztietan handitu dela malwarea.
|
|
|
2011 urtearen amaieran, McAfee ren laborategiek 75 milioi malware lagin baino gehiago bildu zituzten. 2012ko lehen hiruhilekoan detektatu zen PCrako malware kopuru handiena
|
azken
lau urteetan. Igoera hori 83 milioi malware pieza izatera iritsi da urteko lehen hiruhilekoaren amaieran; 2011ko azken hiruhilekoan, berriz, 75 milioi.
|
|
|
Etxebizitzen salerosketen beherakada zela eta, 2011n transferitutako etxeak zortzi urte eta 260 egun mantendu ziren batez beste, 2010ean baino 17 egun gehiago guztira. 2011n Espainian egindako etxebizitzen salerosketen %6 atzerritarrak izan ziren, eta 2010 urtearekin alderatuta (%4, 4),
|
azken
lau urteetako mailarik altuenean egon da, baina 2006ko (%8, 9) eta 2007ko (%8, 2) emaitzetatik behera.
|
|
2013
|
|
|
Energia horren hornidura komertzializatzen dutenen arteko azken enkantearen ondoren, argia %6, 70 jaitsi da gaurtik aurrera,
|
azken
lau urteetako beherapenik handiena.
|
|
|
Baina kasu honetan, apirilera iristeak kontsumitzaileen interesetarako berri ona dakar: etxeetako argiaren faktura jaitsi egin da,
|
azken
lau urteetako beherapenik handiena. Hala ere, hurrengo artikuluan adierazten den bezala, butano bonbaren prezioa %5 igo da.
|
|
2014
|
|
|
arrazoiak Espainian, gero eta haur gutxiago daude. Estatistikako Institutu Nazionalaren arabera,
|
azken
lau urteetan ia% 13 murriztu da jaiotze kopurua, eta Espainiako emakumeen batez bestekoa 1,28 haurreraino jaitsi da. Baina etorkizuna ez da itxaropentsua.
|
|
2017
|
|
|
Bai, dirua itzultzea erabakitzen bada. Zati bat Zerga Agentziari itzuli behar zaio,
|
azken
lau urteetan PFEzaren etxebizitza bakoitzeko kenkarian hipoteka sartu bada. Ez da ordaindu bankuak bezeroari ordaintzen dizkion interesak, ez eta berandutza interesak eta errekarguak ere.
|
|
|
Brainsila Ez dago asterik prentsan, irratian edo telebistan gehiegizko pisu kopuruek eta gizentasunak eragiten duten arazoaren larritasuna iragartzen duenik. Gure herrialdean, inguruko beste herrialde batzuetan bezala, haurren gehiegizko pisua (NBE), gehiegizko pisua eta gizentasuna barne hartzen dituena, gelditu egin da edo
|
azken
lau urteetan beherakada txiki bat izan du. Jaitsiera txiki hori, ordea, maila sozioekonomiko altuetan baino ez da gertatu, baliabide gutxien dituzten familiek gora egin baitute.
|
|
2019
|
|
|
Bost pausotan Internet bidez erosketa egitea Baina Interneten gorakada horrek ez du eragozten erosketak denda fisikoetan ere egitea. Azterlan horren arabera, establezimendu horietako kontsumitzaileak% 40tik% 48ra igo dira
|
azken
lau urteetan. Arrazoi nagusia?
|
|
2023
|
|
|
Dermatologoek, oro har, denbora luzez egoteak osasunean duen arriskuaz ohartarazten dute. Datuek berez hitz egiten dute; azaleko tumoreak %40 hazi dira Europako biztanleen artean
|
azken
lau urteetan, eta arrazoi nagusia eguzkiak eragindako erredura da, batez ere haurtzaroan. Espainian bakarrik 78.000 kasu berri antzematen dira egunero, Dermatologia eta Benereologiako Espainiako Akademiaren arabera.
|