|
2009
|
|
|
Nagelen liburutxoan ¿ Qué significa todo esto? Una brevísima introducción a la filosofía,
|
azken
kapituluak gordin gordin arrazoitzen du, nola bizitzak zentzurik batere ez duen, gure handurreriak halako zentzuren bat suposatu gura izaten badu ere norbere bizitzarentzat.
|
|
2011
|
|
|
Europatik isolaturik geratu zen Espainia; Iberiar penintsula Ilustrazioaren eta Protestantismoaren mugimendutik at geratu zen neurri handi batean. Francoren erregimena da orain arteko historia beltz horren
|
azken
kapitulua.
|
|
2012
|
|
|
Gure analista larritua filosofiazalea da, eta noizean behin Spinoza irakurri ohi dizu; esaterako, Traktatu Teologiko Politikoa,
|
azken
kapitulua: –Se hace ver que en un Estado libre es lícito a cada uno, no sólo pensar lo que quiera, sino decir aquello que piensa?.
|
|
2013
|
|
|
Beste norbaitek hasitako istorio berri bat baizik. Atzera begiratzen dut, gertakariak behin eta berriz errepasatu ditut, tarte hura ezabatuta dago memorian, zure barre algaran bukatzen da garbi daukadan istorioaren
|
azken
kapitulua. Ondoko herriko jaietara joateko egin nizun proposamenak, auto stopean zeuden zure lagunak eta ahizpa ez hartu izanak, telefonora iritsi zitzaidan mezuak, sirena hotsak eta zure ahotik entzun nuen azken galderak martirizatzen naute:
|
|
2014
|
|
|
Isaïe est, en ce sens, le premier fondateur du christianisme?. Epilogo gisako
|
azken
kapituluan, aldiz (635 or.): –L, exégèse d, après laquelle le christianisme serait sculpté intérieurement dans l. Ancien Testament est la plus fausse du monde.
|
|
|
Migelek ez zion interesik agertu. Eta Estherrek, askatasunez bizi izandako abenturaren
|
azken
kapitulua zela ulertu zuen. Bakarrik berea.
|
|
2015
|
|
|
kantatu da herri kanta batean. Machiavelliren Printzea n
|
azken
kapitulu maiz aipatua ezaguna da: –Italia barbaroengandik libratzearren eskaera?
|
|
|
–Ona zuan
|
azken
kapitulua, benetan esaten diat. Asko gustatu zaidak.
|
|
|
Xabiren zain nagoen bitartean, idatzi dudan
|
azken
kapitulua dut buruan eta, nola ez, Xabiri asteartean bidali nion pista. Jendez gainezka dago taberna.
|
|
|
–Bale. Oraindik
|
azken
kapitulua falta zaidak, baina nik uste gaur bertan bukatuko dudala. Bihar konponketak eginez gero, etzi bidaliko niake dena.
|
|
|
Joan den astean orain arte idatzitakoari errepaso bat eman nioan. Azken aldian Gerrarekin lotutako kapituluak berridatzi ditiat;
|
azken
kapituluak egiteko arrastorik banian, baina egia esanda blokeatuta nengoan, atalen arteko lotura nola egin jakin ezinik.
|
|
|
Eta huraxe idazteko irrikaz ekin nion, bada, nobelaren azken zatiari. Bizpahiru goiz eta arratsalde bota nituen ganbaratik irten ere gabe,
|
azken
kapitulu haien idazketa, moldaketa, txukunketa, ezabaketa eta abarren langintzan. Bizitza, azken finean, lanbide bat baita, edo lantegi bat, eta, poeta handi batek esaten zuen moduan, lan egiteak nekatu egiten du, baina baita duindu eta osasundu ere.
|
|
2016
|
|
|
Nolaz eta ibilbide honetan zehar ez baitzegoen ezer, edo gutxienez bidaiatzean bilatzen dudan ezertxo ere, zer egokiago orri zuri hau betetzeko, lehen aipatu txoriaren gaineko istorio laburra baino, zeina
|
azken
kapituluaren gai bihurtu baitzen.
|
|
|
Eskerrak eman nahi dizkiot Ramon Saizarbitoriari eleberri hau idazten aritu nintzen denbora guztian emandako animoengatik, Iñaki Aldekoari eta Xabier Mendigureni beren kritika zorrotzengatik, Itziar Gilleneari iradokizun baliotsuengatik, Arantxa Iturberi liburu honetako
|
azken
kapituluak hainbat iritzi zor dizkiolako berak idatzitako Ai, ama! saiakerari, eta Xabier Mujikari bere lanbideari buruzko informazioagatik.
|
|
|
Eta lehen zortzi kapituluak baino ez zituen euskaratu Gabriel Arestik 1969an. Bitxia da pentsatzea zenbatetan jaio den Kixote euskaraz, eta, aldiz, zenbat kosta den haren heriotza kontatzen duen
|
azken
kapituluraino iristea. Eta poetikoa da ondorioa:
|
|
|
Eta poetikoa da ondorioa: Cervantesek 1605ean sortu, eta 1948an hil zen euskaraz Kixote, Kindin Muxika itzultzailearen besoetan, zehazki, bera izan baitzen Buenos Airesko bere erbestetik zaldunaren azken
|
azken
kapitulua euskaratu zuen lehen pertsona. Berak ekarri zion euskarari zaldunaren heriotzaren pasarte ederra lehenengoz.
|
|
|
Minik gabe, lagunez inguratuta, buruargi eta bakean. Izan daitekeenik eta heriotzarik ederrenetariko bat eskaintzen dio Cervantesek Kixoteri liburuko
|
azken
kapituluan, eta hain justu ere atal hori da liburuko pasarterik ederrenetariko bat: lagun min bati atonduko liokeen mimo beraz atontzen dio herio logela idazleak bere protagonistari.
|
|
|
antzera dabilenaren antz handikoa da, izan ere». Hitzaurrean zehazten duenez, Done Mikele egunean amaitu zuen lehen liburuaren itzulpena, eta hortxe aipatzen du bigarren liburuko
|
azken
kapitulua amaitu zuen egun zehatzaren erreferentzia ere. Zaldunaren heriotza kontatzen duen azken kapitulua euskaratu zuen egunean eman baitzuen ETAk armak behin betiko uzteko erabakiaren berri:
|
|
|
Hitzaurrean zehazten duenez, Done Mikele egunean amaitu zuen lehen liburuaren itzulpena, eta hortxe aipatzen du bigarren liburuko azken kapitulua amaitu zuen egun zehatzaren erreferentzia ere. Zaldunaren heriotza kontatzen duen
|
azken
kapitulua euskaratu zuen egunean eman baitzuen ETAk armak behin betiko uzteko erabakiaren berri: 2011ko urriaren 23an, alegia.
|
|
2017
|
|
|
Mendebaldeko Saharari liburu honetako
|
azken
kapitulua egokitu zaio, agian ahaztuen artean ahaztuenak direlako. Nekez bila daiteke hura baino gatazka etsigarriagorik.
|
|
|
Baina horixe gertatuko zen ezinezko urte haietako Europan, eta berdin dirudi gaur eguneko Amerikan. Hego Nevadako base militarrak dira hilketa planifikatu eta normalizatuen lekuko, eta droneak dira
|
azken
kapitulua. Freuden mende akaberako Vienaz zera idatzi zuen George Steinerrek:
|
|
2018
|
|
|
Haren bidez, gero ikusiko dugunez, gizarteak justiziaz duen ikuspegia errotik aldatzea lortu da, gizarteak berak, erabakimen osoz, esku hartzen duelako. Horrek, zientifikoki frogatu denez, delitugileen euren eta haien ingurukoen ikuspegia ere aldatzen du, pentsa daitekeen baino askoz gehiago, gainera,
|
azken
kapituluetan erakutsiko dugunez. Eta justiziak beti zeukan eragozpenik handiena ere gainditu da hala; izan ere, biojustiziaren bidez emandako epairen bat okerra izan dela frogatzen denean ere, gizarte osoak egiten du akatsa bere, parte hartu nahi izan duten herritar guztien bioboto askeek ebatzi dutelako.
|
|
2019
|
|
|
Asierrek orria pasatu zuen,
|
azken
kapituluan murgilduz. Dena maiuskulaz idatzita zegoen, eta horrek mutilaren susmoa baieztatu besterik ez zuen egin:
|
|
|
Kapitulu bakoitzak kontakizun beregaina dirudi, eta halakotzat irakurtzen da; denbora puska bat igarotzen da irakurlea ohartzen den arte aurrean zer duen: kapitulu bat nobelaren egiazko trama nabarmen tenkatuan, zeina ez baita kronologikoki kontatzen; izan ere, argumentuaren hasiera
|
azken
kapituluan aurkitu behar da, hamalaugarrenean, lehenengoaren gaiari tramaren erdi aldean eusten zaion bitartean. Eta, hala ere, hurrenkera hori ez zait apetazkoa iruditzen, ezpada pentsa litekeen posible bakarra?.
|
|
2020
|
|
|
Kaka zaharra! Atzo
|
azken
kapitulua irakurri gabe utzi nuen apropos, eta orain ahaztu!
|
|
2023
|
|
|
Atzean gelditu ziren kafetegiko terrazan emandako ordu geldi, atsegin, baketsuak, Montaigneko lasaitasuna urrian. Liburu bat
|
azken
kapitulura arte irakurtzen igarotako ordu ahantziak, lagunarteko solasaldiak. Hila zen niretzat haurtzaroko eta gazte denborako bizitzaren erritmoa, hilak zereginen batean bete betean aritzen nintzeneko momentu haiek, bai eta atseden uneak ere, non gogoa eta gorputza ustekabean igeri gelditzen ziren, aske, patxadatsu.
|